RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL ST. CHRISTOFFEL

Transcriptie

1 RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL ST. CHRISTOFFEL School : Basisschool St. Christoffel Plaats : Waalre BRIN-nummer : 15DM Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 19 juni 2007 Datum vaststelling : 3 september 2007

2

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING KWALITEITSPROFIEL REKENEN-WISKUNDE BESCHOUWING REKEN-WISKUNDEONDERWIJS...9 Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

4

5 1 INLEIDING Het onderzoek rekenen-wiskunde Op 19 juni 2007 bezocht de Inspectie van het Onderwijs basisschool St. Christoffel in het kader van een themaonderzoek rekenen-wiskunde. Dit onderzoek vond plaats in aanvulling op het reguliere PKO. Tijdens dit onderzoek onderzocht de inspectie de kwaliteit van het rekenwiskundeonderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op het aanbod, de onderwijstijd, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve en zelfstandige rol van leerlingen, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. De indicatoren zijn specifiek voor het leer- en vormingsgebied rekenen-wiskunde geformuleerd. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect dat een relatie heeft met het rekenwiskundeonderwijs voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. De opzet van het onderzoek Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die de school voorafgaand aan en tijdens het schoolbezoek heeft toegestuurd. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 2, 4, 6 en 8. Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met het managementteam, enkele leraren en de intern begeleiders. Voorafgaand aan de teamvergadering heeft de inspectie haar bevindingen besproken met een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met directie en team. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 een Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

6 beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit van het rekenwiskundeonderwijs. Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

7 2 KWALITEITSPROFIEL REKENEN-WISKUNDE Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren voor het reken-wiskundeonderwijs. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Het kwaliteitsprofiel van Basisschool St. Christoffel Leerstofaanbod 3.1 De aangeboden leerinhouden voor rekenen-wiskunde zijn dekkend voor de kerndoelen 3.4 De leerinhouden voor rekenen-wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van groep De leerinhouden voor rekenen-wiskunde in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan 3.6 De leerinhouden voor rekenen-wiskunde zijn afgestemd op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen Tijd 4.4 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd voor rekenen-wiskunde 4.5 De school stemt de hoeveelheid tijd voor leren en onderwijzen bij rekenen-wiskunde af op de onderwijsbehoeften van leerlingen Didactisch handelen van leraren 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer tijdens de lessen rekenen-wiskunde 6.3 De leraren leggen bij rekenen-wiskunde duidelijk uit 6.5 De leraren bevorderen strategisch denken 6.9 De leraren dragen met behulp van leer- en hulpmiddelen bij aan een ondersteunende leeromgeving. Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

8 Afstemming 7.1 De leraren volgen de vorderingen van hun leerlingen in rekenen-wiskunde systematisch 7.2 De leraren analyseren de vorderingen van de leerlingen om vast te stellen wat bij rekenen-wiskunde de aanpassingen van het aanbod en/of het onderwijsleerproces moeten zijn voor de groep 7.3 De leraren stemmen de instructie en verwerking bij rekenenwiskunde af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen Actieve en zelfstandige rol van leerlingen 8.1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten in het kader van rekenen-wiskunde Begeleiding 10.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen met betrekking tot rekenenwiskunde Zorg 11.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens met betrekking tot rekenen-wiskunde, bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen 11.3 De school voert de zorg planmatig uit 11.4 De school gaat de effecten van de zorg na Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen voor rekenen-wiskunde liggen aan het eind van de schoolperiode ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht 5 Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor rekenen-wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht 5 Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

9 3 BESCHOUWING REKEN-WISKUNDEONDERWIJS Algemeen beeld De inspectie constateert dat het onderwijs in rekenen en wiskunde op basisschool St. Christoffel van voldoende kwaliteit is. De inspectie baseert dit op de voldoende kwaliteit van de eind- en tussenopbrengsten van de school en op de overige onderdelen van het kwaliteitsprofiel die van voldoende niveau zijn. Toelichting Opbrengsten van het onderwijs in rekenen en wiskunde De opbrengsten van het onderwijs in rekenen en wiskunde, zowel aan het eind als gedurende de schoolperiode, liggen de afgelopen drie jaren rond het te verwachten niveau. Dit oordeel baseert de inspectie op de resultaten van de leerlingen aan het eind van en tijdens de schoolperiode die behaald zijn op landelijk genormeerde methodeonafhankelijke toetsen. Onderwijsleerproces binnen het onderwijs in rekenen en wiskunde Het onderwijsleerproces voldoet aan de normen die de inspectie hanteert. Hieronder licht de inspectie enkele indicatoren toe, die behoren bij didactisch handelen, afstemming en zorg en begeleiding. Daarbij geeft de inspectie aan welke kwaliteit de school zelf reeds heeft gerealiseerd. Voor de algemene aandachtspunten in het onderwijsleerproces wordt verwezen naar het rapport van het Periodiek Kwaliteitsonderzoek van 18 juni In dat rapport gaat de inspectie nader in op de verbeterpunten. didactisch handelen Het didactisch handelen van leraren is van voldoende kwaliteit. Dit blijkt onder meer uit de goede structuur in de onderwijsactiviteiten, een doelmatige uitleg en ook uit het gebruik van bijvoorbeeld hulpmiddelen bij het meten en bij het rekenen met breuken. Daarnaast maakt de leraar duidelijk dat er verschillende aanpakken mogelijk zijn waarop in een later stadium gereflecteerd wordt. Hierbij neemt de leraar individuele oplossingen van leerlingen serieus. In tegenstelling tot de overige vak- en vormingsgebieden is het onderwijzen in denk- en leerstrategieën in de geobserveerde rekenlessen wel voldoende expliciet aangetroffen. afstemming Leraren stemmen in voldoende mate af op de verschillen tussen leerlingen. Dit komt tot uiting in de kennis die leraren hebben van de vorderingen en ontwikkeling van de leerlingen in rekenen en wiskunde. Onder meer uit de registratie- en administratiemap van de leraar, de handelingsplannen en de toelichting daarop blijkt dat leraren foutenanalyses opstellen. Op basis hiervan gaan bijvoorbeeld leerlingen die de leerstof in hoge mate beheersen, na een korte instructie aan het werk met andere verwerkingsopdrachten dan de leerlingen die met de basisstof aan de slag gaan. Bij leerlingen met een handelingsplan bieden leraren, naast de basisstof, extra instructie en inoefenen aan. Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni

10 zorg en begeleiding De inspectie constateert weliswaar dat de zorg en begeleiding binnen het onderwijs in rekenen en wiskunde van voldoende kwaliteit is, maar dit vraagt nog verdere professionalisering van de leraren. Pas dit schooljaar immers, stellen leraren zelf een handelingsplan op. Twee intern begeleiders begeleiden de leraren bij dit proces. Rapport onderzoek rekenen-wiskunde, Basisschool St. Christoffel, d.d. 19 juni