Jeroen Boons en Jhoris Hermans Dr. G. Poortmans

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jeroen Boons en Jhoris Hermans Dr. G. Poortmans"

Transcriptie

1 Jeroen Boons en Jhoris Hermans Dr. G. Poortmans 25/08/2017

2 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

3 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

4 Inleiding Meest frequente complicatie 10% (CABG) tot 50% (Klep+CABG) Piek op dag 2 Gevolgen: Verdubbeling cardiale morbiditeit en mortaliteit Verlengde opnameduur met meer heropnames Hogere kosten (Deels) te voorkomen conditie Hot topic

5 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

6 Mechanisme Volledige pathofysiologie nog niet volledig begrepen => MULTIFACTORIËLE aandoening Aanliggende zones atriale myocyten met verschillende refractaire periodes Opsplitsing van depolariserend golffront Terugkeer van het golffront Stimuleren van refractaire deel dat gerepolariseerd is

7 Re-entry *ERP: Effective refactory period

8 VKF Typisch verschillende golffronten met korte exciteerbare zone

9

10 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

11 Risicofactoren - Preoperatief Leeftijd Structureel: uitzetting atria, fibrose 10 jaar = 75% verhoging van de kans > 70j = hoog risico VKF of hartfalen in voorgeschiedenis Mannelijk geslacht Genderverschillen in ionenkanalen Hormonale invloed op autonome tonus Arteriële hypertensie

12 Mitraalklepziekten Geen bètablokkade of onderbreken ervan Vochtbalans > 1500 ml eerste 24u

13 Obesitas Comparison of adjusted odds ratios for the different body mass index categories (normal=reference category) in independent derivation and validation subcohorts of equal size. Patients in the derivation cohort (n=4026) were recent patients (September 1999 to December 2004), whereas earlier patients were used as the validation cohort (n=4025; Januari 1994 to September 1999). Pts indicates patients; UW, underweight; N, normal weight; and OW, overweight. A. Zacharias, T. a Schwann, C. J. Riordan, S. J. Durham, A. S. Shah, and R. H. Habib, Obesity and risk of new-onset atrial fibrillation after cardiac surgery., Circulation, vol. 112, no. 21, pp , Nov. 2005

14 COPD Kaukasisch ras Vasculaire belasting EF < 40% Gedaalde GFR Diabetes mellitus?/hba1c?: neen

15 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

16 Risicofactoren: intra-operatief Klepchirurgie > CABG: dilatatie/verhoogde druk LA, reumatoïde aantasting, chirurgisch trauma Aortaal vetpad: lymfevaten sinusknoop, CABG Cardiopulmonaire bypass: risico x7 Myocardischemie Inflammatoire respons Atriale cannulatie Cardioplegie uitzonderlijk lange operatietijd Sympatische activatie + medicatie

17 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

18 Risicofactoren: postoperatief Respiratoire insufficiëntie Pulmonaire congestie Psychomotore agitatie Langdurige installatie van drains

19 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

20 Preventie DOEL: - Verminderen discrepantie refractaire periodes - Onderdrukken ectopische foci - Oxidatieve stress reduceren - Inflammatie beperken - RAAS-systeem onderdrukken => Farmacologische interventies pre-/peroperatief

21 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapieën: Beta-blokkers Amiodarone Sotalol Calcium antagonisten Statines 2. Te overwegen farmacologische therapieën: Corticosteroïden Magnesium Colchicine NSAID s Visolie N-Acetylcysteine Vitamine C ACE-inhibitors Dexdor 3. Niet-farmacologische interventies: Cardiale pacing Posterieure pericardiotomie OPCAB Behoud anterieure Peroperatieve ablatie

22

23 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Beta-blokkers Amiodarone Sotalol Calcium antagonisten Statines 2. Te overwegen farmacologische therapiën: 3. Niet-farmacologische interventies:

24 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Beta-blokkers: Werking: Reduceren sympathische stimulans Start >24u preoperatief Reductie van 16,3% AF Pro: Ischemische hartziekte Relatieve CI: - Astma / bronchospasme - Congestief hartfalen - AV-block / SSS / extreme bradycardie - Hypotensie

25 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Amiodarone: Werking: Verlengen duur refractaire periode Peroperatief reductie tachyarritmiën Tweedelijns als CI bèta-blokkers Relatieve CI: - Hypotensie / bradycardie - QT-verlenging - Longlijden / leverlijden / schildklierlijden => Enkel bij high risk patiënten

26 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Sotalol: Werking: Verlenging actiepotentiaal Betere werking in combinatie met Mg Derdelijns na bèta-blokker / amiodarone Relatieve CI: - QT-verlenging - Bradycardie/ hypotensie - Nierfalen => Frequente nevenwerkingen

27 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Calcium antagonist: Werking: Verminderen O2-nood hart

28 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: Statines: Werking: - Lipidenreductie - Anti-oxidatieve eigenschapen - Beperkt anti-inflammatoir Preoperatief 1 week => postoperatief verder te geven Relatieve CI: - Rhabdomyolyse - Leverlijden

29 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapieën: 2. Te overwegen farmacologische therapieën: Corticosteroiden Magnesium Colchicine NSAID s Visolie N-Acetylcysteine Vitamine C ACE-inhibitors (Dexdor) 3. Niet-farmacologische interventies:

30

31 Preventie 2. Te overwegen farmacologische therapiën: Corticosteroiden: Werking: Reductie inflammatie Relatieve CI: - Hyperglycemie - Osteoporose - Maaglijden - Retinopathie Nadelen af te wegen tegen voordelen => Ontregelen glycemie / hogere kans infectie

32 Preventie 2. Te overwegen farmacologische therapiën: Magnesium: Werking: membraanstabilisatie Nut in combinatie met bètablokker of amiodarone Cave: hypotensie NSAID s Werking: reduceren inflammatie door inhiberen COX Relatieve CI: bloedingen, nierfalen, Voordelen wegen niet op tegen nadelen

33 Preventie 2. Te overwegen farmacologische therapiën: Colchicine: Werking: reductie inflammatie NW: gastro-intestinale ongemakken N-Acetylcysteine: Werking: verminderen oxidatieve stress Inconclusieve studies ACE- inhibitoren Werking: tegengaan atriale uitrekking Frequente oncontroleerbare hypotensie postoperatief

34 Preventie 2. Te overwegen farmacologische therapiën: Vitamine C: Werking: zowel anti-inflammatoire als anti-oxidatieve eig. Veelbelovende resultaten Visolie: Werking: mechanisme onbekend (reduceren aritmieën) Enkel nut bij lange preoperatieve inname

35 Preventie 2. Te overwegen farmacologische therapiën: NIEUWE THERAPIËN Dexdor

36 Dexmedetomidine (Precedex, Dexdor ) Selectieve α2-agonist Eigenschappen Sedatief: conscious sedation - wekbaar Sympatholytisch: CZS-outfow dosis-afhankelijk verminderd Analgetisch: opioid-sparend Beperkte evidence gebruik dexdor ter preventie van VKF na cardiochirurgie

37 Liu et al. Critical Care (2016) 20:298 Dexmedetomidine sedation reduces atrial fibrillation after cardiac surgery compared to propofol Prospectieve RCT Sedatie op ICU na: Electieve cardiale heelkunde met CPB ETT en ventilatie Geen voorafbestaande voorkamerfibrillatie/-flutter Geen overige profylactische therapie Continu infuus zonder oplaaddosis Richmond agitation-sedation scale (-5 tot 4) Score tussen 0 en -3 met dexdor (<1,5µg/kg/u) OF propofol (<3mg/kg/h) Steeds sufentanil (<0,06µg/kg/h)

38 Liu et al. Critical Care (2016) 20:298 Dexmedetomidine sedation reduces atrial fibrillation after cardiac surgery compared to propofol Resultaten Significant minder incidentie VKF in dexdor-arm (13,6% vs. 36,4%) (P=0,025), NNT 4.4 Hogere incidentie hypotensie in dexdor-arm (<1,5µg/kg/u vs. 0,5µg/kg/u in UZ Leuven) Duur ICU-opname korter in dexdor-arm Geen verschil in troponine-piek, bradycardieën, PONV, >24u weaningsduur, AKI, delirium

39 Liu et al. Critical Care (2016) 20:298 Dexmedetomidine sedation reduces atrial fibrillation after cardiac surgery compared to propofol Vermoedelijke werkingsmechanismen dexdor Reduceert myocardiale ischemie/reperfusieschade, betere bevloeiing myocard Inhibeert inflammatoire respons tgv heelkunde en bypass (TNF-α, IL-1, IL-6) Lagere adrenerge tonus Veranderingen in calcium-stromen over celmembraan -> verlengde refactaire periode

40 Preventie 1. Aangewezen farmacologische therapiën: 2. Te overwegen farmacologische therapiën: 3. Niet-farmacologische interventies: Cardiale pacing Posterieure pericardiotomie OPCAB Behoud aortaal vetpad Peroperatieve ablatie

41 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

42 Behandeling VKF = symptoom Aankondiging van levensbedreigende aandoeningen: - Hypoxemie - Ondiepe anesthesie - Hypoventilatie - Elektrolietenstoornissen - Hypotensie - Cardiale ischemie Indien instabiel = cardioversie

43 Natuurlijk verloop: Zelflimiterend Volledig uitdoven na 6 12 weken Frequent herval Doel: Preventie van thrombo-embolie Controle over ventriculair antwoord Herstel of behoud van sinusritme

44 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

45 Preventie van thrombo-embolie Risico > 48u Anticoagulatie: Reductie incidentie CVA? Harttamponade/pericardiale bloeding Vanaf 72u CHADSVASC of HASBLED-score

46 Preventie van thrombo-embolie 0 = laag risico, geen anticoagulatie 1 = matig risico, anticoagulatie te overwegen 2 of meer = hoog risico, anticoagulatie aangeraden

47 Preventie van thrombo-embolie Score 3 of meer: hoog risico op ernstige bloeding (intracraniële bloeding, hospitalisatie, hemoglobinedaling >2 g/dl en/of transfusienood)

48 Preventie van thrombo-embolie Routinematig ASA Vit K antagonisten als > 48 uur AF (INR 2,5) Anticoagulatie 4 tot 6 weken Minimum tot 30 dagen na terugkeer sinusaal ritme

49 Inhoud Inleiding Mechanisme Risicofactoren: Preoperatief Intra-operatief Postoperatief Preventie Behandeling: Preventie van thrombo-embolische verwikkelingen Rate control Rhythm control

50

51 Rate control Beta-blokkers Calcium blokkers Digoxine

52 Rate control Beta-blokkers: 1 e keuze Pro: ischemische hartziekte Relatieve CI: astma, congestief hartfalen, AV-block Werking: Reduceren sympathische stimulans Beste resultaten indien reeds peroperatief opgestart Reductie van 16,3% AF => Klasse 1 aanbeveling Cave: niet onmiddellijk pré-op starten, cfr. POISE-trial. (minder AMI, meer CVA/mortaliteit)

53 Rate control Calcium blokkers: Diltiazem: vooral bij gedaalde LV functie Verapamil: cave hypotensie Digoxine: Vertraging door verhoging vagale tonus Bij congestief hartfalen Minder effectief bij hoge adrenerge tonus

54 Rhythm control Voordelen en risico s van conversie + medicatie blijven gelijk Vroegtijdig herval is frequent, daarom continueren medicatie Medicatie van klasse IA (quinidine, procainamide en disopyramide), klasse IC (flecainide and propafenone), en klasse III (amiodarone, sotalol, ibutilide en dofetilide) > Placebo (40-60% > 30%)

55 Werkzaamheid: - quinidine 64% - amiodarone 41 93% - procainamide 61 87% - sotalol 35 85% - isopyramide 48 85% - dofetilide 36 44% - flecainide 60 86% - ibutilide 57%. - propafenone 43 76% Niet sinusaal na 24u: cardioversie Cave bradyarrythmieën tgv heelkunde: temporaire epicardiale pacemakerleads

56

57 Herval of persisterende AF Hemodynamisch stabiel: 1. Rate-controle + opstarten antitrombotica 2. Electieve cardioversie na 4 a 6 weken Cave: >48 uuraf => TTE/TEE ter uitsluiting trombus Hemodynamisch onstabiel: 1. Rythm-controle ( Cardioversie )

58

59 Samenvatting 1. Risicoanalyse 2. Preventie => Beta-blokkade verderzetten of opstarten => Indien contra-indicatie Beta-blokkade => Amiodarone => Beta-blockade onvoldoende => Associëren Ca2+ antagonist => Opstarten statine 3. Behandeling => Etiologie? => Behandelen als nieuwe AF => Opstarten anticoagulatie

60 Bedankt voor uw aandacht

Atrial fibrillation after cardiac surgery: mechanisms, prevention and treatment. Jeroen Boons Promotor: Dr. L. Al Tmimi

Atrial fibrillation after cardiac surgery: mechanisms, prevention and treatment. Jeroen Boons Promotor: Dr. L. Al Tmimi Atrial fibrillatin after cardiac surgery: mechanisms, preventin and treatment Jeren Bns Prmtr: Dr. L. Al Tmimi Inhud Inleiding Mechanisme Risicfactren: Preperatief Intra-peratief Pstperatief Preventie

Nadere informatie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire

Nadere informatie

De medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica

De medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense

Nadere informatie

Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis

Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis 5-6-2019 Inhoud Introductie Instabiele patiënten Stabiele patiënten Rhythm control vs rate control ECV vs

Nadere informatie

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven

Ventrikelstorm. Hoe zorg je dat de storm gaat liggen. J.G. van der Hoeven Ventrikelstorm Hoe zorg je dat de storm gaat liggen J.G. van der Hoeven Definitie Minimaal 3 gescheiden episoden van sustained VT of VF binnen 24 uur of VT die minimaal 12 uur aanhoudt Bij aanwezigheid

Nadere informatie

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere

Nadere informatie

Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie

Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie Syncope Syncope als bijwerking van geneesmiddelen: Anti-aritmica Diuretica Anti-depressiva Antihypertensiva Geneesmiddelen

Nadere informatie

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Atriumfibrilleren anno 2014 Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Onderwerpen Epidemiologie Atriumfibrillerren (AF ) Indeling AF Behandeling AF - rate versus ritme therapie - ontstolling anno 2104

Nadere informatie

Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen

Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Arrhythmia Unit, Hartcentrum OLV Aalst Atriale Fibrillatie Atriale fibrillatie is de meest voorkomende hartritmestoornis: Eén kans op 4 om

Nadere informatie

Casus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert

Casus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert Casus geriatrie Symposium klinische farmacie 06 oktober 2012 Veerle Grootaert VG: permanente VKF, TIA, syst. Hartfalen, Dementie (MMSE = 15/30) RVO op geriatrie: val met rugpijn ontregelde INR =7 hartslag

Nadere informatie

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Inhoud o Epidemiologie Prevalentie Prognose Associatie met CV en andere aandoeningen o Definities & types

Nadere informatie

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven Postoperatieve complicaties Dr.Dewinter UZ Leuven Overzicht 1. Postoperatieve pijn 2. Cardiovaculaire complicaties 3. Respiratoire complicaties 4. Renale complicaties 5. Metabole complicacties 6. andere

Nadere informatie

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines

Nadere informatie

Preoperatieve onderzoeken

Preoperatieve onderzoeken Preoperatieve onderzoeken Dr.Veerle Dirckx Anesthesie mariaziekenhuis.be Mensen zorgen voor mensen Preoperatieve evaluatie: overzicht Voorgeschiedenis medisch en chirurgisch KOZ Medicatie Allergie met

Nadere informatie

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of

Nadere informatie

Voorkamerfibrillatie na cardiale heelkunde

Voorkamerfibrillatie na cardiale heelkunde Vrkamerfibrillatie na cardiale heelkunde Een multimdale aanpak T. Hninx Prf. Dr. C. Missant Inleiding VKF: meest frequente cmplicatie 30% na CABG 40% na klepchirurgie Gestegen mrbiditeit en mrtaliteit

Nadere informatie

Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie. Risicofactoren Behandeling Conclusie

Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie. Risicofactoren Behandeling Conclusie Koen Bos Indeling: Definitie Cardiopulmonale bypass Pathofysiologie Verschil vasoplegie tijdens en na cardiopulmonale bypass Regulatie van de vaattonus Katp-kanalen, NO synthase, vasopressine Risicofactoren

Nadere informatie

Hartfalensymposium

Hartfalensymposium Hartfalensymposium 22-05-2018 Hartfalen: medicatie en meer? Dr. Ward Heggermont Inleiding 3 A bowl a day keeps the doctor (or the HF nurse) away? 4 Explain, explain, explain! 5 Medicatie: deel van het

Nadere informatie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Delier na cardiochirurgie 03-08-2017 Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Epidemiologie Incidentie 5-55% Meestal eerste uiting tussen dag 1-3 postoperatief O Neal et al Can J Anesth 2017, Cereghetti et

Nadere informatie

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp ESC Guidelines 2010 ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van

Nadere informatie

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon

Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesie en heupfracturen Inleiding Pre-operatieveaandachtspunten Pre-operatiefmanagement Intra-operatief

Nadere informatie

POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN. Dr. Ives Hubloue Dienst Intensieve Geneeskunde Academisch Ziekenhuis V.U.B.

POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN. Dr. Ives Hubloue Dienst Intensieve Geneeskunde Academisch Ziekenhuis V.U.B. POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN Dr. Ives Hubloue Dienst Intensieve Geneeskunde Academisch Ziekenhuis V.U.B. POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN Pulmonale verwikkelingen Cardiovasculaire verwikkelingen Renale

Nadere informatie

Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties

Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Disclosure Bart Kremers Werkzaam bij Apotheek Ravenstein en GIC-helpdesk van de KNMP Geen contacten/belangen mbt farmaceutische industrie Hartfalen-medicatie

Nadere informatie

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

Atriumfibrilleren in de 2e lijn Atriumfibrilleren in de 2e lijn Robert Tieleman Martini Ziekenhuis Inhoud Waarom werkt de cardioloog mee aan ketenzorg AF? Uitgangspunt van AF behandeling Antistolling, wie doet wat? Ritme controle in

Nadere informatie

Cardiale problemen op de PAZA. Dr. Decoster Schockaert Bernard

Cardiale problemen op de PAZA. Dr. Decoster Schockaert Bernard Cardiale problemen op de PAZA Dr. Decoster Schockaert Bernard Inleiding Complicaties op de PAZA (incidentie 23,7%) (1) PONV (9,8%) Bovenste luchtweg problematiek (6,9%) Hypotensie (2,7%) Dysritmie (1,4%)

Nadere informatie

Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?

Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog? Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog? Epidemiologie 1 op de 4 volwassenen in westerse wereld ontwikkelt AF In 2030 naar schatting 120.000 tot 215.000 nieuw AF per jaar Prevalentie hoger bij oudere,

Nadere informatie

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Jona Houthuys promotor: Dr. Gert Poortmans Pijn bij de geriatrische patiënt Prevalentie Evaluatie van pijn Complicaties van pijn vertraagd herstel verminderde

Nadere informatie

Supra-ventriculaire tachycardie

Supra-ventriculaire tachycardie Supra-ventriculaire tachycardie (SVT) Dr. Sebastiaan Velthuis Cardioloog, Jeroen Bosch Ziekenhuis Typen SVT s Smal complex tachycardie (Inappropriate) Sinustachycardie AF Atriale flutter Atriale tachycardie

Nadere informatie

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven

Postoperatieve complicaties. Dr.Dewinter UZ Leuven Postoperatieve complicaties Dr.Dewinter UZ Leuven INLEIDING Postoperatieve pijn Cardiovasculaire complicaties Respiratoire complicaties Renale complicaties Metabole complicaties Andere 1) CARDIOVASCULAIRE

Nadere informatie

Postoperatief delirium bij de geriatrische patiënt

Postoperatief delirium bij de geriatrische patiënt Postoperatief delirium bij de geriatrische patiënt Masterpaper 2016-2017 Nooshin Nasser Gharaee Co-assistent Anesthesie UZ Leuven Promotor: dr. Gert Poortmans Het probleem De bevolking vergrijst groeiende

Nadere informatie

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Definitie, indeling, risico s Pathofysiologie Farmacotherapie atriumfibrilleren Ritmecontrole Frequentiecontrole Diverse middelen afzonderlijk

Nadere informatie

13/07/2018. Myocardinfarct. in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3. Voorstelling nieuwe huisstijl SEZZ

13/07/2018. Myocardinfarct. in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3. Voorstelling nieuwe huisstijl SEZZ Myocardinfarct in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3 Woman paradox Presentatie AMI leeftijd 7 10 jaar later dan mannen Hoofdoorzaak sterfte bij vrouwen Atypische klachten Latere presentatie

Nadere informatie

- acute digitalis effecten (verhoogde waarden bij kinderen of bij bewuste overdosering)

- acute digitalis effecten (verhoogde waarden bij kinderen of bij bewuste overdosering) Published on Medics4medics.com (http://www.medicsformedics.nl) Home > Toxicologie > Digoxine Digoxine intoxicatie Digoxine intoxicatie Image not found Active http://www.medics4medics.com/sites/default/files/resize/wysiwyg/digoxine-305x133.gif

Nadere informatie

artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel

artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel i artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel 2 Inhoud 1 Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase...

Nadere informatie

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! ATRIUMFIBRILLEREN EN ANTISTOLLING RECENTE ONTWIKKELINGEN WETENSCHAPPELIJKE BIJEENKOMST 2012 Drs. S Rutten- de Jong, cardioloog Elkerliek ziekenhuis

Nadere informatie

Transmurale zorg: Casus geriatrie 1/02/2018. Achtergrond. Thuismedicatie. Casus. Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent

Transmurale zorg: Casus geriatrie 1/02/2018. Achtergrond. Thuismedicatie. Casus. Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent Achtergrond Klinische farmacie op dienst geriatrie: Door ZAIO2, vier maanden dezelfde ZAIO (drie ZAIO s per jaar) Twee halve dagen per week (0,2 FTE) Transmurale

Nadere informatie

Diepe koeling Invloed op het brein/delier. Astrid Hoedemaekers

Diepe koeling Invloed op het brein/delier. Astrid Hoedemaekers Diepe koeling Invloed op het brein/delier Astrid Hoedemaekers Delier op de IC Smith et al, ICM 2017 DECCA punt-prevalentie studie Prevalentie = 32% MV: 80% Grote CTC: > 80% Saluh et al, Crit Care 2010

Nadere informatie

Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt

Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt Anesthesie voor de cardiaal belaste patiënt Dr. Carlo Missant Anesthesiologie UZ Leuven Inleiding Het peri-operatief beleid van een patiënt met ischemische hartziekte is voor elke anesthesist een belangrijke

Nadere informatie

Johan Vijgen. ECG bij hartritmestoornissen

Johan Vijgen. ECG bij hartritmestoornissen Johan Vijgen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft ritmestoornissen De patiënt had ritmestoornissen De patiënt wordt behandeld voor ritmestoornissen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting en conclusies

Nederlandse samenvatting en conclusies Nederlandse samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Boezemfibrilleren is zowel vanuit epidemiologisch als klinisch standpunt een aanzienlijk probleem. De ritmestoornis draagt een duidelijke

Nadere informatie

MEDISCH PROTOCOL Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners

MEDISCH PROTOCOL Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners JESSA ZIEKENHUIS MEDISCH PROTOCOL 09.01.01.19.01 Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Datum opmaak: 01/12/2010 Datum laatste herziening: 15/10/2014 Pagina s protocol: 16 Pagina

Nadere informatie

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog NOAC s Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog Antistollingsmedicatie Toegepast ter preventie en behandeling van arteriële en

Nadere informatie

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld

Nadere informatie

Cardiale medicatie. Dr Selleslagh Nov 2014 INFORMATIE VOOR PROFESSIONELEN. DEHARTKLINIEK preventie diagnose & persoonlijke opvolging

Cardiale medicatie. Dr Selleslagh Nov 2014 INFORMATIE VOOR PROFESSIONELEN. DEHARTKLINIEK preventie diagnose & persoonlijke opvolging Cardiale medicatie Dr Selleslagh Nov 2014 Anti arritmica Cordarone Tambocor/Apocard (niet bij hartfalen) Sotalex, b-blokkade, digitalis Gebruik bij VKF, VT, SVT B-blokkers Bisoprolol: Emconcor Carvedilol:

Nadere informatie

Perioperatieve Cardiale Complicaties. BJ Amsel 12 januari 2008

Perioperatieve Cardiale Complicaties. BJ Amsel 12 januari 2008 Perioperatieve Cardiale Complicaties BJ Amsel 12 januari 2008 Simple ideas for the simple-minded De patiënt moet een [naam ingreep] ondergaan Cardiale Complicaties Preoperatieve screening Preventie Postoperatieve

Nadere informatie

Programma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014

Programma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling

Nadere informatie

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei? Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis

Nadere informatie

Hartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie

Hartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie Hartfalen Manon van der Meer AIOS cardiologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Bloedingen onder antitrombotische medicatie Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)

Nadere informatie

Richtlijnen voor tromboseprofylaxie

Richtlijnen voor tromboseprofylaxie Richtlijnen voor tromboseprofylaxie s Herenbaan 172 2840 Rumst tel: 03 880 90 11 (algemeen) tel: 03 880 91 90 (afspraken) informatiebrochure artsen e-mail: info@hfr.be www.azheiligefamilie.be meer info

Nadere informatie

Doel Dit protocol heeft als doel een eenduidige werkwijze te beschrijven voor toepassen van sedatie, anxiolyse en analgesie door middel van Dexdor

Doel Dit protocol heeft als doel een eenduidige werkwijze te beschrijven voor toepassen van sedatie, anxiolyse en analgesie door middel van Dexdor Pagina 1 van 5 Auteur Dr. Birsak Intensivist Beoordelaar B. Dellen Intensivist Beoordelaar S. Blind Apotheker Beoordelaar Protocollencommissie IC/CCU IC/CCU verpleegkundigen Autorisator A. Borst Bedrijfsleider

Nadere informatie

Heeft een transplantatie een invloed op mijn voedingspatroon?

Heeft een transplantatie een invloed op mijn voedingspatroon? Heeft een transplantatie een invloed op mijn voedingspatroon? Dr. Michel DE PAUW Hartcentrum UZ Gent 1 juli 2013 1 Waarom aandacht voor voeding na transplantatie? Meer kans voor infecties door een verminderde

Nadere informatie

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan

Nadere informatie

Problematiek 17/01/2011. Dr. Patrick Schoeters PREVENTIEF ANTISTOLLINGSBELEID BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES

Problematiek 17/01/2011. Dr. Patrick Schoeters PREVENTIEF ANTISTOLLINGSBELEID BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES Preventief antistollingsbeleid bij endoscopische procedures : een bloedstollend verhaal PREVENTIEF BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES Dr. Patrick Schoeters Problematiek Thrombusvorming cruciaal in cardiovasculaire

Nadere informatie

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar

Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Obesitas bij ortopedische ingrepen: challenge of contra-indicatie? Co-assistent: Philippe Leire Promotor: Dr. A. Kumar Kaart toenemende demografie obesitas The influence of obesity on total joint arthroplasty.

Nadere informatie

OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT*

OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT* OPNAMECRITERIA INTENSIEVE ZORGEN Pediatrie ( IZP) UZ GENT* * Dit document werd aan de hand van de AAP policy statement guidelines. Doelgroep o Kinderen vanaf de leeftijd van 28 dagen en/of > 2, 5 kg tot

Nadere informatie

Dr. Pascal Vanelderen, MD, PhD Kritieke diensten Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk

Dr. Pascal Vanelderen, MD, PhD Kritieke diensten Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk Dr. Pascal Vanelderen, MD, PhD Kritieke diensten Ziekenhuis Oost-Limburg, Genk Smal-QRS tachycardie Breed-QRS tachycardie I II III avr avl avf V1 V2 V3 V4 V5 V6 Π 1mV >100/min QRS-duur < 120msec VK-flutter/fibrillatie

Nadere informatie

Samenvatting van de standaard Atriumfibrilleren (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap

Samenvatting van de standaard Atriumfibrilleren (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap richtlijnen Samenvatting van de standaard Atriumfibrilleren (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap Wim Opstelten, Bep S.P. Boode, Jan Heeringa, Frans H. Rutten en A.N. (Lex) Goudswaard

Nadere informatie

Myocardschade na niet-cardiale operaties. Remco Grobben AIOS Cardiologie

Myocardschade na niet-cardiale operaties. Remco Grobben AIOS Cardiologie Myocardschade na niet-cardiale operaties Remco Grobben AIOS Cardiologie Inhoud Inleiding / casus Postoperatieve myocardschade Prognose Etiologie Therapie Conclusie Ideaalbeeld postoperatieve periode Realiteit

Nadere informatie

Elective electrical cardioversion

Elective electrical cardioversion Elective electrical cardioversion Han Deuling Verpleegkundig specialist cardiologie UMCG Short-stay cardiologie 14 bedden. 2700 opnames per jaar. Sinds 2005 verpleegkundig specialist in plaats van artsassistent.

Nadere informatie

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) Antitrombotica Nederlands Vasculair Forum 2017 Melvin Lafeber AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) DISCLOSURES AIOS Interne Geneeskunde Consulent BENU apotheken Nederland Redactiecommissie

Nadere informatie

QTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie

QTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie QTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie 01-11-2018 Waarom QT-tijd? - Verhoogd risico op levensbedreigende ritmestoornissen - Verlenging van QT-tijd bij veel medicijnen, derhalve

Nadere informatie

Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia

Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia dr. Tom Vydt, cardioloog AZ Sint-Maarten GR0034AV versie 04-2014 ALGEMEEN YK Perioperatief beleid van patiënten

Nadere informatie

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015

Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale

Nadere informatie

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg Prof. Dr. A. Sermon Traumatologische Heelkunde UZ Gasthuisberg, Leuven Probleemstelling Probleemstelling Epidemiologie Specifieke

Nadere informatie

- Myocard (myocardischaemie, kleplijden, myocarditis, cardiomyopathie, postoperatief cardiochirurgie

- Myocard (myocardischaemie, kleplijden, myocarditis, cardiomyopathie, postoperatief cardiochirurgie Published on Medics4medics.com (http://www.medics4medics.com) Home > Cardiologie > Atriumflutter Atriumflutter ATRIUMFLUTTER Image not found Active http://www.medics4medics.com/sites/default/files/resize/wysiwyg/atriumflutter-320x182.gif

Nadere informatie

PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND. Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren

PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND. Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren INHOUD Presentatie (20-25 minuten) Inleiding Medicamenteuze behandeling atriumfibrilleren Geneesmiddelgroepen Bijwerkingen

Nadere informatie

De rol van apc en steroiden. Intensive Care, UMC St Radboud Nijmegen

De rol van apc en steroiden. Intensive Care, UMC St Radboud Nijmegen De rol van apc en steroiden Peter Pickkers Intensive Care, UMC St Radboud Nijmegen NIVAS 2012 De controverse omtrent APC, Eli-Lilly en de Surviving Sepsis Campaign De studies De sponsering Het commentaar

Nadere informatie

Koorts. Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt

Koorts. Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt Koorts Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt Koorts Sinds de Oudheid weet men dat verhoogde lichaamstemperatuur een teken van ziekte kan zijn Vanaf 16-17 e eeuw worden thermometers ontwikkeld 1868

Nadere informatie

Cardiale implicaties bij slaapapnoe

Cardiale implicaties bij slaapapnoe Cardiale implicaties bij slaapapnoe Dr Valck 02-06-2015 CAMPUS HENRI SERRUYS Inleiding OSA: repititieve episodes van apnoe tijdens slaap gedaalde inspiratoire airflow obstructie bovenste luchtweg OSAS

Nadere informatie

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis ACUUT CORONAIR SYNDROOM 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis Doelen Behandeling van ACS - Medicamenteus - Invasief Complicaties Prognose 2 Behandeling:

Nadere informatie

ACUTE RITMESTOORNISSEN ALGEMENE DIAGNOSTISCHE EN THERAPEUTISCHE AANPAK SPECIFIEKE PROBLEMEN

ACUTE RITMESTOORNISSEN ALGEMENE DIAGNOSTISCHE EN THERAPEUTISCHE AANPAK SPECIFIEKE PROBLEMEN ACUTE RITMESTOORNISSEN ALGEMENE DIAGNOSTISCHE EN THERAPEUTISCHE AANPAK SPECIFIEKE PROBLEMEN OVERZICHT Algemene aanpak bij tachy-aritmie Pathofysiologisch aspect : re-entry fenomeen Narrow QRS tachycardia

Nadere informatie

Voorkamerfibrillatie. Informatiebrochure patiënten

Voorkamerfibrillatie. Informatiebrochure patiënten Voorkamerfibrillatie Informatiebrochure patiënten 1. Het hart...4 2. Wat is voorkamerfibrillatie?...5 3. Wat zijn de symptomen van voorkamerfibrillatie?...6 4. Wat zijn de gevolgen van voorkamerfibrillatie?...6

Nadere informatie

Appendix 2. Nederlandse samenvatting. Jeroen Slikkerveer

Appendix 2. Nederlandse samenvatting. Jeroen Slikkerveer Appendix 2 Nederlandse samenvatting Jeroen Slikkerveer Appendix 2 In de afgelopen tientallen jaren heeft de echo zich ontwikkeld tot een ruim beschikbaar en makkelijk toepasbaar diagnosticum voor de dagelijkse

Nadere informatie

Cardiale oorzaken CVA

Cardiale oorzaken CVA CVA Up to Date in RZ Tienen 2/2017 Cardiale oorzaken CVA Opening STROKE-Unit 2/2017 Dr DE WOLF Axel, Cardiologie Is er een cardio-emboligene bron? Voorkamerfibrillatie Endocarditis Myocardinfarct + akinesie

Nadere informatie

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Hemostase Anticoagulantia / anti-aggregantia: allebei bloedverdunners PRIMARY AGGREGATION Platelet Aggregation

Nadere informatie

Eerst wil ik heb even hebben over de veranderende wereld van de gastro-intestinale endoscopie. Daarna geef ik een woordje uitleg over de

Eerst wil ik heb even hebben over de veranderende wereld van de gastro-intestinale endoscopie. Daarna geef ik een woordje uitleg over de 1 Eerst wil ik heb even hebben over de veranderende wereld van de gastro-intestinale endoscopie. Daarna geef ik een woordje uitleg over de verschillende sedativa die gebruikt worden. 2 Vroeger was het

Nadere informatie

Hartcentrum Hasselt. Voorkamerfibrillatie. Informatie voor patiënten

Hartcentrum Hasselt. Voorkamerfibrillatie. Informatie voor patiënten Hartcentrum Hasselt Voorkamerfibrillatie Informatie voor patiënten Inhoudstafel 1. Een normale hartfunctie 1. Een normale hartfunctie 3 2. Wat is voorkamerfibrillatie? 4 3. Wat zijn de symptomen van voorkamerfibrillatie?

Nadere informatie

Een verhit postoperatief beloop

Een verhit postoperatief beloop Een verhit postoperatief beloop Centraal anticholinerg syndroom? R Verhage C Hofhuizen Casus Dhr V, 31-1-1952 Voorgeschiedenis: - dilatatie aorta ascendens. - AF, thrombus linker hartoor (verdwenen na

Nadere informatie

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel) EFIENT (prasugrel) behoort tot de farmacotherapeutische groep van de bloedplaatjesaggregatieremmers (heparine niet meegerekend), een groep waaronder

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING Chapter 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING Boezemfibrilleren is een zeer frequent voorkomende hartritmestoornis en daardoor een belangrijk klinisch probleem. Onder de westerse bevolking is de kans op boezemfibrilleren

Nadere informatie

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015

Mijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Mijn patiënt heeft palpitaties Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Palpitaties Hartritme-stoornissen Diagnostische work-up Hartritme-stoornissen Hartritme-stoornissen Palpitaties Palpitaties

Nadere informatie

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen

(On)zin van diabetes behandeling bij ouderen symposium 11/10/14 (On)zin van diabetes behandeling bij ouderen Dr. K. Mortelmans Endocrinologie RZ HHart Leuven Belang Toenemende prevalentie type 2 diabetes Wijzigende levensgewoonte Vergrijzing Meer

Nadere informatie

Farmacotherapeutisch bijblijven: Algemeen literatuuroverzicht en recente literatuur 18/05/2016 Sylvie Rottey

Farmacotherapeutisch bijblijven: Algemeen literatuuroverzicht en recente literatuur 18/05/2016 Sylvie Rottey Farmacotherapeutisch bijblijven: Algemeen literatuuroverzicht en recente literatuur 18/05/2016 Sylvie Rottey 1. Safer Prescribing A Trial of Education, Informatics, and Financial Incentives - Context:

Nadere informatie

Time is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal,

Time is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal, Time is brain Getallen, waar doen we het voor Prevalentie en incidentie beroerte Sterfte NL / Lokaal Prevalentie en incidentie, NL 2015 437.100 mensen met een beroerte 53.800 nieuwe TIA patiënten 41.300

Nadere informatie

Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten

Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten Algemene principes: De voorgeschreven werkwijze is afhankelijk van 3 factoren: 1. Het bloedingsrisico gepaard met de ingreep. Dit

Nadere informatie

Continuous Lidocaine Infusion as Adjunctive Analgesia in Intensive Care Unit Patients Comfortprotocol ICU

Continuous Lidocaine Infusion as Adjunctive Analgesia in Intensive Care Unit Patients Comfortprotocol ICU Continuous Lidocaine Infusion as Adjunctive Analgesia in Intensive Care Unit Patients Comfortprotocol ICU Hugo Touw 14 juli 2017 Met dank voor deel dia s: Kim Smeijsters, AIOS Anesthesiologie VUMC https://www.youtube.com/w

Nadere informatie

SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven. Procedural sedation and analgesia (PSA) Verschillende soorten sedatie. Dieptes van sedatie

SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven. Procedural sedation and analgesia (PSA) Verschillende soorten sedatie. Dieptes van sedatie Verschillende soorten sedatie SEDATIE Dr. Frederik De Buck Dienst Anesthesie UZ Leuven Sedatie als onderdeel van algemene anestesie Sedatie van beademde patiënten Sedatie tijdens onaangename en/of pijnlijke

Nadere informatie

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 197 198 Samenvatting In het proefschrift worden diverse klinische aspecten van primaire PCI (Primaire Coronaire Interventie) voor de behandeling van een hartinfarct onderzocht.

Nadere informatie

Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring. Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud. Ischemie R/ Anticoagulatie

Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring. Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud. Ischemie R/ Anticoagulatie Anesthesie voor opcabg. Gert Poortmans Kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven Anatomie / Fysiologie Ischemie Fysiologie Monitoring Anesthesiebeleid Inductie Onderhoud Ischemie R/ Anticoagulatie 1 Coronary anatomy

Nadere informatie

Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn. Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem

Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn. Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem Troponine bij ACS in 1 e en 2 e lijn Tom van Loenhout interventiecardioloog Ede - Arnhem Indeling Troponinebepaling op de EHH Troponine door ambulance en huisarts: verstandig, wanneer? Moet troponinebepaling

Nadere informatie

Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje Dionne Miseré ANIOS IC

Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje Dionne Miseré ANIOS IC Inhalatieanesthetica op IC? MDO-praatje 15-01-2018 Dionne Miseré ANIOS IC Casus Patient 56 jaar. Voorgeschiedenis: - COPD GIII - Allergisch astma Dag 1 opname IC; intubatie ivm volledig respiratoir insufficiënt

Nadere informatie

Hereditair angio-oedeem (HAE) en Anesthesie. Nina D hondt Prof. Dr. E. Vandermeulen

Hereditair angio-oedeem (HAE) en Anesthesie. Nina D hondt Prof. Dr. E. Vandermeulen Hereditair angio-oedeem (HAE) en Anesthesie Nina D hondt Prof. Dr. E. Vandermeulen HAE Zeldzame aandoening +/- 1 op 50 000 individuen Mutatie in het C1-esterase inhibitor gen 150 verschillende mutaties

Nadere informatie

Psychofarmaca bij d e de ouderen Waarom slikken zij? A D. D Hooghe Hooghe

Psychofarmaca bij d e de ouderen Waarom slikken zij? A D. D Hooghe Hooghe Psychofarmaca bij de ouderen Waarom slikken zij? A. D Hooghe Psychofarmaca Benzodiazepines en aanverwanten Antidepressiva Antipsychotica Antipsychotica Assessment of antipsychotic prescribing in Belgian

Nadere informatie

Ingrepen. Organisatie. Indeling. Les voor de co-assistenten: anestheise bij oogheelkunde

Ingrepen. Organisatie. Indeling. Les voor de co-assistenten: anestheise bij oogheelkunde Indeling Les voor de co-assistenten: anestheise bij oogheelkunde 11/10/2017 Dr Ellen Vandemaele Ingrepen organisatie Preoperatief aspecten Anatomie/fysiologie Aandachtspunten anesthesie Complicaties ogen

Nadere informatie

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan

Nadere informatie

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG

Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek

Nadere informatie

Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli)

Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Uw afspraak U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:... Inhoudsopgave Inleiding... 1 De AF-poli... 1 Atriumfibrilleren... 2 Het ontstaan van atriumfibrilleren...

Nadere informatie

Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli)

Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Uw afspraak Plaats : d.d om uur : Polikliniek cardiologie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De AF-poli... 1 Atriumfibrilleren... 2 Het ontstaan van atriumfibrilleren...

Nadere informatie