Kijkwijzer onderwijsinhouden, didactische werkvormen en stamgroepmanagement

Transcriptie

1 Grepsbezeken Kijkwijzer Kijkwijzer nderwijsinhuden, didactische werkvrmen en stamgrepmanagement De stamgrepleider: bevrdert dat kinderen de nderwijsinhuden als zinvl en betekenisvl ervaren. daagt kinderen uit zichzelf delen te stellen en daar gericht aan te werken. bevrdert dat alle kinderen in eigen temp en via een vr hen passende leerrute aan de beheersing van vr hen geldende delen werken. bevrdert dat kinderen hun tijd z ged mgelijk besteden aan leer- en ntwikkelingsactiviteiten (effectieve leertijd). bespreekt het werk en het spel met kinderen. bevrdert dat kinderen reflecteren p hun eigen gedrag en hun leerprcessen. Kijkwijzer instructievaardigheden De pedaggische situatie is ged vrbereid dr de stamgrepleider en hij-zij vlgt deze lesplanning. De stamgrepleider maakt de delen duidelijk; hij-zij verwrdt zijn (hge) verwachtingen. De uitleg is duidelijk en afgestemd p de interesses van de kinderen. De stamgrepleider hudt rekening met vrgaande leservaringen; hij/zij sluit aan bij de vrkennis van kinderen en activeert deze. Het temp van de instructie is afgestemd p de kinderen. De inhud van de instructie is afgestemd p het niveau van de kinderen. De stamgrepleider hudt de kinderen actief bij de les. De instructie duurt niet te lang. De stamgrepleider stelt duidelijke kwaliteitseisen aan het werk. Hij/zij geeft precies aan wat de kinderen meten den en waarm. De stamgrepleider cntrleert f de nieuwe lesstf begrepen is. Tijdens de instructie is er veel interactie met kinderen. De kinderen weten wat ze meten den als ze klaar zijn met de pdracht. Kijkwijzer afstemming van de pdrachten p de delen en de nderwijsbeheften van kinderen De pdrachten vr de kinderen zijn duidelijk en afgestemd p het te bereiken del. De pdrachten zijn afgestemd p wat ze kunnen en p hun interesses en sterke kanten. 1

2 De pdrachten zijn een vervlg p wat de stamgrepleider heeft uitgelegd. De zelfstandig uit te veren pdrachten zijn ged gerganiseerd. De les wrdt nauwelijks nderbrken. De vergangen tussen lesactiviteiten verlpen gestructureerd en vlt. Kijkwijzer individuele verwerking en lesverlp De stamgrepleider: lpt tijdens de verwerking dr de grep. hudt het cntact met individuele kinderen z krt mgelijk. praat zacht tegen kinderen, zdat de andere kinderen er niet dr wrden afgeleid. geeft regelmatig een samenvatting f laat deze geven dr een kind. laat kinderen p elkaar reageren. heeft een actieve luisterhuding, is psitief en betrkken. Kijkwijzer interactie met kinderen en mgang met ngewenst gedrag Er heerst een rustige en plezierige werksfeer in de stamgrep. De kinderen zijn met hun taak bezig; ze werken gecncentreerd aan de activiteiten. De kinderen zijn prductief; er wrdt veel lesstf verwerkt. De grepen stren elkaar niet. De stamgrepleider interacteert met elke grep m het leerprces te stimuleren. De stamgrepleider verziet regelmatig de klas, hij/ze heeft regelmatig gcntact met kinderen. Ze hanteert de gedragsregels cnsistent en ze is daarin vrspelbaar. 2

3 Bijlage 2 Breinsleutels Breinsleutel Wat de je en waarm? Leerdelen Het stellen en expliciet benemen van een lesdel en een leerdel: wat gaan kinderen leren en in welke cntext? Waarm? - Maak duidelijk welke kennis, vaardigheden en leerstrategieën ndig zijn vr een les. - Maak duidelijk wat belangrijk en niet belangrijk is in de les. - Dr cntext aan te geven plaats je het leerdel in een grter geheel. Vrkennis Herhalen - Ophalen van de juiste bestaande kennis uit het langetermijn-geheugen. - Helpt m nieuwe kennis beter te begrijpen. - Helpt m nieuw kennis efficiënt en effectief p te slaan. - Zrgt ervr dat de vrkennis zelf k weer beter wrdt pgeslagen, dr herhaling en diepere verwerking - Het inslijpen van bestaande kennis dr deze kennis in te efenen. - Use it r lse it: versterkt bestaande kennisclusters en maakt het phalen van kennis z efficiënt mgelijk. - Ondersteunt het autmatiseren van kennis, strategieën en vaardigheden. - Ontlast het werkgeheugen: geautmatiseerde kennis neemt weinig tt geen ruimte in het werkgeheugen in beslag. Vrbeelden Als leerkracht mdel staan. - Vrkmt het pslaan en vervlgens inslijpen van verkeerde kennis f een inefficiënte aanpak. 3

4 - Ontlast het werkgeheugen: leerling heft niet zelf de juiste vrbeelden te vrmen f activeren. Hierdr is ruimte ver vr andere infrmatie. Markeren Vlaggetjes planten : tijdens het leerprces belangrijke leerstappen aangeven, waardr je terugverwijst naar het leerdel en het lesverzicht. - Geef duidelijkheid ver wat al bereikt is en wat ng aan bd gaat kmen (leerdel). - Vereenvudigt het vasthuden van het leerdel en het lesverzicht in het werkgeheugen - Helpt m kennis meer gestructureerd p te slaan. Clusteren Bij elkaar hrende kennis greperen tt betekenisvlle gehelen. - Optimaliseert pslag en terughalen van kennis. - Vrkmt dat verschillende srten kennis dr elkaar lpen en dus minder efficiënt in het lange-termijngeheugen wrden pgeslagen. - Creëert ruimte in het werkgeheugen. Opdelen Visualiseren Infrmatie in behapbare brkken aanbieden. - Vrkmt dat het werkgeheugen wrdt verspelt dr infrmatie, - Maakt het makkelijker m sneller en waar mgelijk meer successen te behalen (mtivatie). - Zrgt vr verzicht van stappen die ndig zijn m een taak tt een ged einde te brengen. Het zichtbaar maken van leerstf, instructie, strategieën en afspraken. 4

5 - Vrkmt dat het werkgeheugen verbelast raakt. - Biedt de gelegenheid m infrmatie pnieuw te bekijken als dat ndig is, - Geeft een geheugensteuntje. Schakelen Verandermmenten tussen leerstf, lessituaties, lessen en dergelijke helder aangeven: - Zrgt vr een efficiënte rganisatie van kennis in het lange-termijn-geheugen, dr kennis van het ene nderdeel af te sluiten en te nderscheiden van de kennis van het vlgende nderdeel. - Ondersteunt de flexibiliteit m met les- f leerveranderingen m te gaan. Feedback De uitkmst van (leer)gedrag f prestaties terugkppelen aan de leerling. - Maakt duidelijk aan de kinderen f ze p de gede weg zijn richting het leerdel. Psitieve feedback betekent vasthuden van kennis f vrtzetten van gedrag. Negatieve feedback betekent aanpassen. Literatuur: Swaab, Dick (2010). Wij zijn ns brein.atlas-cntact Fer, Jsuhua (2011). Het geheugenpaleis. Bezige Bij Mens, Marals, Bnstra, Marije en Tjallema, Marieke (2014). Breinsleutels. CED grep Rtterdam Marzan, Rbert J. (2003) Wat werkt p schl Research in actie. Drukkerij Meulenburg, Middelburg 5