De leerkracht beschrijft in het groepsplan welke extra leesbegeleiding de kinderen krijgen.

Transcriptie

1 Dyslexieprtcl Grep 1 Gehele jaar: bservaties leerlingvlgsysteem digikeuzebrd Grep 2 Gehele jaar: bservaties leerlingvlgsysteem digikeuzebrd Januari: CITO taal en rekenen Mei: Bij twijfel: lees-vrwaardentets Grep 3 Herfstsignalering We nemen de vlgende tetsen af bij alle leerlingen na kern 3: Basistetsen bij de methde Veilig leren lezen: Fnemendictee Lettertets Synthesewrden Veilig en vlt Wisselwrden Zinnen lezen Bij nvldende infrmatie: Auditieve analyse (audisynt Struiksma) Auditieve analyse (audant Struiksma) Interventieperide 1 We veren de resultaten in p de tetssite van Veilig leren lezen. Deze geeft interventies wanneer er een nvldende scre is. We hanteren k het prtcl dyslexie. In 3.5 staan interventies die je kunt uitveren na de herfstsignalering. De leerkracht beschrijft in het grepsplan welke extra leesbegeleiding de kinderen krijgen. Wintersignalering We nemen de tetsen af na kern 6, meestal is dit in januari Basistetsen bij de methde Veilig leren lezen: Fnemendictee Leestekst Prtcl dyslexie december

2 Lettertets Veilig en vlt Buiten de methde m nemen we af: DMT kaart 1-2 AVI M3 CITO spelling CITO wrdenschat CITO leestechniek Bij nvldende infrmatie: Auditieve analyse (audisynt Struiksma) Auditieve analyse (audant Struiksma) Interventieperide 2 We veren de resultaten in p de tetssite van Veilig leren lezen. Deze geeft interventies wanneer er een nvldende scre is. We hanteren k het prtcl dyslexie. In 3.7 staan interventies die je kunt uitveren na de wintersignalering. De leerkracht beschrijft in het grepsplan welke extra leesbegeleiding de kinderen krijgen. Lentesignalering: We nemen de tetsen af na kern 8, meestal is dit in maart Basistetsen bij de methde Veilig leren lezen: Spellingtets Veilig en vlt Bij leerlingen met zwakke technische lees/spellingvaardigheden: Letters benemen (Struiksma) Letterdictee (Struiksma) Bij nvldende infrmatie: Auditieve analyse (audisynt Struiksma) Auditieve analyse (audant Struiksma) Interventieperide 3 We veren de resultaten in p de tetssite van Veilig leren lezen. Deze geeft interventies wanneer er een nvldende scre is. We hanteren k het prtcl dyslexie. In 3.9 staan interventies die je kunt uitveren na de lentesignalering. De leerkracht beschrijft in het grepsplan welke extra leesbegeleiding de kinderen krijgen. Eindsignalering We nemen de tetsen af na kern 11, meestal is dit eind mei - begin juni. Prtcl dyslexie december

3 Basistetsen bij de methde Veilig leren lezen: Begrijpend lezen Spellingtets Veilig en vlt Buiten de methde m nemen we af: DMT kaart AVI E3 CITO spelling CITO wrdenschat CITO begrijpend lezen CITO leestechniek Bij nvldende infrmatie: Letters benemen (Struiksma) Letterdictee (Struiksma) Bij nvldende infrmatie: Auditieve analyse (audisynt Struiksma) Auditieve analyse (audant Struiksma) Signalering dyslexie Wanneer kinderen na een halfjaar intensieve extra ndersteuning achter lpen in hun leesntwikkeling, en er is vrnamelijk sprake van een autmatiseringsprbleem kan er sprake zijn van dyslexie. Deze kinderen wrden in grep 4 aangemeld vr een dyslexienderzek. Grep 4 Beginsituatie Zwakke lezers aan de hand van de eindevaluatie in grep 3. Interventieperide 1 Zie interventies in grep 4 Herfstsignalering ktber Bij een IV en V scre p de DMT: Letters benemen (Struiksma) Audisynt (Struiksma) Bij een zwakke scre vr spelling: Letterdictee (Struiksma) Audant (Struiksma) Prtcl dyslexie december

4 Interventieperide 2 Zie interventies in grep 4 Wintersignalering Januari Tetsen DMT CITO AVI M4 CITO begrijpend lezen CITO spelling CITO wrdenschat Bij een IV en V scre p de DMT:Letters benemen (Struiksma) Audisynt (Struiksma) Bij een zwakke scre vr spelling: Letterdictee (Struiksma) Audant (Struiksma) Interventieperide 3 Zie interventies in grep 4 Eindsignalering Mei/juni Tetsen DMT CITO AVI E4 CITO begrijpend lezen CITO spelling CITO wrdenschat Interventies vr grep 4 Spellende lezers -Wrdherkenning autmatiseren -Verkrten, versnellen van de leeshandeling -Versterken van de decdeervaardigheden Vrbeelden van efeningen: -Letters flitsen -Nauwkeurig en vlt leren hardp spellen (spellende lezer die veel futen maakt) Zwakke decdeerders Prtcl dyslexie december

5 -Inzicht in structuur van wrden Vrbeelden van efeningen: -Structuurrijtjes -Rijtjes met meerlettergrepige wrden Radende lezers -Tempverlaging -Zelfreflectie Vrbeelden van efeningen: -Terug naar spellend lezen dr bijvrbeeld de letters een kleur te geven. -Scramblerteksten Oefenen in lezen -VOLL (vrspellend leren lezen) -tutrlezen -Vleiend en Vlt Spelling -Pi dictee afnemen vr een verzicht van de categrieën die meten wrden geefend. Begrijpend lezen -Hardp vr den he je een tekst analyseert. -Aanleren van strategieën zals: vrspellen, vragen stellen, samenvatten en uitleggen. Wrdenschat -Veel leeservaring pden -Nieuwe wrden aanleren, wrdenschatuitbreiding Vr uitgebreide interventies verwijzen we naar het Prtcl leesprblemen en dyslexie. Interventies vr de elementaire lees-/spelhandeling 3.5 Interventies vr letterkennis en decdeersnelheid 3.7 Interventies vr autmatisering van het leesprces 3.9 Remediërend materiaal Technisch lezen Speciale leesbegeleiding, Luc kning RALFI Cnnect vleiend lezen, Anneke Smits, Wilma Jngejan, Hanneke Wentink Vleiend en Vlt, Zwijsen Kpieën uit Samen lezen Kpieën uit Leeslijn Begrijpend lezen Remediërend prgramma begrijpend lezen, Zuidvalei Stillezen, Dijkstra Begrijpend lezen nieuw ntwerp, strategie begrijpend lezen, Samenwerkingsverband De Streek Prtcl dyslexie december

6 Spelling PI, Zelfstandig spellen, Bekadict Spelling in de lift, Bekadict Spelling spiekschrift, OBD Nrdwest Prtcl dyslexie december

7 Wat te den bij (waarschijnlijk) dyslectische kinderen Algemeen: Maak gebruik van af grep 5 van het prgramma L2S. Leg alles duidelijk en desnds verschillende keren uit. Stimuleer mtivatie en plezier p schl, ga frustratie uit de weg! Faseer het werk: Bied cmplexe taken niet in één keer aan, maar in stappen. Cntrleer f de uitleg is begrepen Cmpenseer en dispenseer Cmpenseren = zrgen dat de leerling tch mee kan den met de grep dr de taak aan te passen. Dispenseren = de leerling heft bepaalde taken niet te den. Vrbeelden cmpenseren: geef kpieerbladen zdat niet alles vergeschreven heft te wrden. Laat alleen het antwrd invullen. Vrbeelden dispenseren: de leerling heft maar 5 van de 10 zinnen uit de taalles te maken. Z huden ze tijd ver vr het efenen van de directe wrdherkenning bij het lezen. Denk vruit: wat vr meilijkheden zal dit kind bij een nderdeel kunnen ndervinden en he kun je dat (deels) vrkmen Geef uitleg p papier f met visuele ndersteuning Geef meerdere krte efenmmenten m dingen uit het hfd te leren Lezen: Bespreek met uders en kind de achtergrnd van het leesprbleem. Zek naar acceptatie bij kind, uders en leerkrachten. Het prbleem is vervelend en zal er altijd zijn. Wel kan samen gezcht wrden naar afspraken ver gezamenlijke inspanningen m de gevlgen van de belemmering te beperken. Als je kinderen in de klas laat vrlezen, laat de zwakke lezers dan altijd die tekst (f een deel ervan) eerst vrbereiden. Overleg met ze f ze een leesbeurt willen krijgen en z ja, welk stuk ze dan meten lezen. Hud een leesdssier bij in geval van zwakke leesprestaties Stimuleer het kind en de uders gebruik te maken van het MLP (Makkelijk Lezen Plein) in de biblitheek, k vr verslagen. Laat belangrijke infrmatie in een tekst markeren Stimuleren m te lezen, he dan k: infrmatief, verhalend, meilijk f makkelijk, k zeker ndertitelde tv-prgramma s. Geef het belang van dat laatste k aan naar uders (vanaf grep 6, 7 en 8), want kinderen mijden die prgramma s znder dat uders dat in de gaten hebben. Maak bij de zaakvakken indien ndig gebruik van vrinstructie (bijv. dr uders de tekst thuis te laten vrlezen). Bij begrijpend lezen: samen met de leerling hardp vrdenken Gebruik bij tetsen vergrt lettertype. De dit zeker bij CITO tetsen Spelling: Bied structuur aan bij de spellingregels. Laat zien, dat je greep kunt krijgen p de spelling, mdat het is pgebuwd uit vaste afspraken. Laat zien welke spellingregels en -afspraken het kind al kent en wat het dus al ged kan schrijven, zdat het daar bewust gebruik van kan maken (schema). Leer het kind spellingregels en afspraken aan. Dyslectici buwen geen wrdbeeld p en leren dus vrijwel niet van spellen naar analgie. Ze hebben meer herhaling ndig. Laat het kind een spiekschrift* gebruiken vr spelling (m.i.v. het schljaar Prtcl dyslexie december

8 kunnen we gebruik maken van het Spiekschrift, zals dat is samengesteld dr OBD- Nrdwest) Leer het kind aan m het geschrevene te cntrleren Leer kinderen gebruik te maken van de spellingcntrle p de cmputer Leer kinderen belangrijke geschreven f getypte teksten dr anderen te laten nakijken p spelfuten vr ze definitief ingeleverd wrden Verbeter als leerkracht bij werkstukken en verhalen de (verige) futen en laat de leerlingen daarna zelf de verbeteringen invegen. Laat niet nndig veel schrijven Nteer het aantal gede wrden bij dictees, wrdrijen i.p.v. het aantal fut. Andere vakken: Dyslexie is een autmatiseringsprbleem. Als dit zich k uitstrekt ver het rekenen, laat dan een tafelkaart gebruiken Laat ezelsbruggetjes gebruiken vr het leren van jaartallen, reeksen, namen e.d. Wat zeker niet te den Niet: Hp geven dat het vergaat Niet: Het kind als alle andere leerlingen behandelen Niet: Een kind nvrbereid hardp laten lezen Niet: Een cmplexe taak geven Niet: Tpgrafie in één keer laten leren, beter 3 keer 10 minuten, dan één keer 3 kwartier Niet: In werkstukken, stelpdrachten e.d. spellingfuten aanrekenen f alles aanstrepen Niet: Wrdpakket uit het hfd laten leren, wel wrden in een schrift (laten) schrijven gerdend p spellingsregel Niet: Een fut geschreven wrd 10 keer pnieuw laten schrijven, m een wrdbeeld te laten beklijven met het wel 500 maal aangebden wrden. Niet: Je geduld verliezen Prtcl dyslexie december