ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT

Transcriptie

1 ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT CNV Vakmensen, FNV Bndgenten en Transprt en Lgistiek Nederland hebben Geznd Transprt gevraagd de sectr berepsgederenverver ver de weg, lgistieke dienstverlening en verhuur van mbiele kranen te ndersteunen, adviseren en begeleiden bij het realiseren van de Arbcatalgus. Geznd Transprt is het kennis- en adviescentrum vr arbeid en gezndheid vr de sectr. In samenwerking met Vereniging Verticaal Transprt (VVT) is een inventarisatie van arbeidsrisic s en beheersmaatregelen pgesteld. De gegevens van deze inventarisatie vrmen de basis vr het verleg met werkgevers en werknemers ver de te nemen maatregelen m arbeidsrisic s te reduceren. De Arbcatalgus Verticaal Transprt beschrijft de maatregelen vr specifieke arbeidsrisic s bij het hijsen van ngeleide lasten met een mbiele kraan. 1 / 28 augustus 2011

2 INHOUDSOPGAVE ARBOCATALOGUS VERTICAAL TRANSPORT Tepassinggebied... 3 Lptijd... 3 Evaluatie... 3 Beschikbaarheid... 3 Fasering... 3 Afwijken... 3 Maatregelen Vrlichting, instructie en tezicht Deskundigheid machinist Werken in regie f aangenmen werk Meerdere kranen in elkaars draaibereik Meerdere kranen aan één last Twee kranen aan een last Een hfdkraan en een staartkraan Drie kranen aan één last Hijsen met vier f meer kranen Tunnelen Hijsen ver persnen Hijsen in de nabijheid van hgspanningsverbindingen Onweer Wind Werkbak hangende aan een mbiele kraan Afstandsbesturing mbiele kraan Persnlijke Beschermingsmiddelen (PBM) Geluid / 28 augustus 2011

3 Tepassinggebied Deze Arbcatalgus is van tepassing p werkgevers en werknemers die ngeleide lasten hijsen met een mbiele kraan en vallen nder de algemeen verbindend verklaarde CAO vr het Berepsgederenverver ver de weg en de verhuur van mbiele kranen, alsmede de CAO Gederenverver Nederland. In Artikel 2a van de Warenwet Regeling Machines staat de aangewezen categrie mbiele kranen: Hijskranen vr haakbedrijf p rupsen f banden alsmede trenvrmige hijskranen vr haakbedrijf p rupsen f banden met een bedrijfslastmment van ten minste 10 tnmeter. Lptijd De arbcatalgus heeft een lptijd van vijf jaar en gaat in p 1 september Evaluatie Tegen het einde van de lptijd wrdt de inhud van de Arbcatalgus geëvalueerd. Bepaald wrdt f aanpassingen f wijzigingen p nderdelen van de Arbcatalgus gewenst zijn. Een evaluatie kan vervregd wrden uitgeverd p verzek van één van de sciale partners. Beschikbaarheid De Arbcatalgus is vrij tegankelijk via de website van Geznd Transprt ( Fasering Deze Arbcatalgus mvat de maatregelen m de specifieke arbeidsrisic s bij het hijsen van ngeleide lasten met een mbiele kraan te beheersen. Naast de specifieke zijn k generieke arbeidsrisic s van tepassing. Afwijken Het is een werkgever tegestaan m p een andere manier invulling te geven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbwet dan beschreven in deze Arbcatalgus. De werkgever dient aan te tnen dat minimaal hetzelfde effect p het veilig en geznd werken wrdt bereikt. Augustus 2011 Pagina 3 van 28

4 Maatregelen 1 Vrlichting, instructie en tezicht Delvrschrift Arbwet Artikel 8 1. De werkgever zrgt ervr dat de werknemers deltreffend wrden ingelicht ver de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbnden risic s, alsmede ver de maatregelen die erp gericht zijn deze risic s te vrkmen f te beperken. * 2. De werkgever zrgt ervr dat aan de werknemers deltreffend en aan hun nderscheiden taken aangepast nderricht wrdt verstrekt met betrekking tt de arbeidsmstandigheden. 3. Indien persnlijke beschermingsmiddelen ter beschikking van de werknemers wrden gesteld en indien p arbeidsmiddelen f anderszins beveiligingen zijn aangebracht, zrgt de werkgever ervr dat de werknemers p de hgte zijn van hun del en werking en de wijze waarp zij deze dienen te gebruiken. 4. De werkgever ziet te p de naleving van de instructies en vrschriften gericht p het vrkmen f beperken van de in het eerste lid genemde risic s alsmede p het juiste gebruik van persnlijke beschermingsmiddelen. * Het vlgende nderdeel van artikel 8 lid is niet pgenmen als delvrschrift in deze Arbcatalgus Tevens zrgt de werkgever ervr dat de werknemers deltreffend wrden ingelicht ver de wijze waarp de deskundige bijstand, bedeld in de artikelen 13, 14, 14a en 15, in zijn bedrijf f inrichting is gerganiseerd. Gede arbeidsmstandigheden is een verantwrdelijkheid van zwel de werkgever als werknemer. De werkgever creëert de vrwaarden m veilig en geznd te kunnen werken en de werknemer maakt gebruikt van de mgelijkheden die de werkgever biedt. Om dit laatste uit te veren dient de werknemer p de hgte te zijn van het arbeidsrisic, de mgelijke gevlgen en he ermee m te gaan in de dagelijkse praktijk. Deze taak van vrlichting en instructie ligt bij de werkgever. De werkgever hudt tezicht p het naleven van de instructies gericht p veilig en geznd werken. Mgelijkheden zijn.a. het werkverleg, functineringsgesprekken en steekprefsgewijze cntrle p de werkplek. Indien een medewerker zich niet hudt aan de instructies neemt de werkgever maatregelen. De maatregel dient in verhuding te staan tt het mgelijke gevaar vr persnen en mgeving dr het niet nakmen van de afspraken. De maatregel kan variëren van een waarschuwing (mndeling f schriftelijk) tt een sanctie (schrsing, bete en zelfs in het uiterste geval ntslag). Het del en de werkwijze rndm het nemen van deze maatregelen zijn vraf in samenspraak tussen werkgever en werknemer (vertegenwrdiging) vastgesteld. De werknemer is verplicht m in zijn den en laten tijdens het werk naar vermgen zrg te dragen vr zijn eigen veiligheid en gezndheid en die van anderen. Naar vermgen wil zeggen in vereenstemming met zijn pleiding en de dr de werkgever gegeven werkinstructies. Indien een werknemer tijdens de uitvering van zijn werk de inschatting maakt dat de veiligheid en gezndheid van hem zelf f anderen in gevaar kmt, meldt hij dit direct bij de werkgever en samen wrdt gezcht naar een plssing. (Vrbeelden van sanctiebeleid en tezicht huden) Augustus 2011 Pagina 4 van 28

5 2 Deskundigheid machinist Delvrschrift Arbbesluit Arbbesluit 7.18 Hijs- en hefwerktuigen 3. Hijs- en hefwerktuigen wrden bediend dr persnen die daarte een specifieke deskundigheid bezitten. De machinisten van mbiele kranen zijn theretisch en praktisch nderlegd gericht p het veilig en verantwrd gebruik van een mbiele kraan. De eindtermen vr de Machinist zijn vastgelegd in het wettelijke TCVT- schema W4-01/02/04/05/06/07. Naast de wettelijke pleiding is k van belang de specifieke instructie per kraan. De machinist dient p de hgte te zijn van de specifieke aspecten van de kraan, waar hij mee werkt. Deze staan in de gebruiksaanwijzing en deze dient p elke kraan aanwezig te zijn. In niveau 4 digitale AC In nderstaand schema zijn de eindtermen van de pleiding vr machinist aangegeven. Deze wrden geplaatst naast die van de bestuurder van een verreiker, hgwerker en de heftruck. Machinisten van mbiele kranen zijn zdanig theretisch en praktisch nderlegd dat het bedienen van een heftruck/hgwerker/verreiker p een veilige en verantwrde manier kan geschieden. Machinist Verreiker / Hgwerker Vrkheftruck Vrpleiding LBO Niet specifiek Niet specifiek TCVT W4-01 TCVT W4-07 SSVV Eindtermen TCVT Eindtermen Eindtermen De kandidaat kan verschillende srten kranen benemen en de kenmerken en tepassingen hiervan beschrijven. De kandidaat kan hijsgereedschappen herkennen en de functie en de manier van gebruik hiervan mschrijven. De kandidaat kan hijsmiddelen en uitrustingsstukken herkennen en benemen en de tepassing hiervan mschrijven. De kandidaat kan de veiligheidseisen van de mbiele kraan en hijsgereedschappen interpreteren. De kandidaat neemt zijn verantwrdelijkheid met betrekking tt het hijsplan en zijn administratieve verplichtingen. De kandidaat kan de gegevens van een hijstabel tepassen. De kandidaat kan beschrijven welke vrbereidingen p de werkplek getrffen meten wrden vrafgaand aan het werken met mbiele kranen. De kandidaat kan mschrijven he p een veilige manier hijswerkzaamheden met een mbiele kraan uitgeverd meten wrden. De kandidaat kan bepalen he een mbiele kraan verplaatst met wrden. De kandidaat kan uitleggen wat een verreiker/hgwerker is en waarvr deze ingezet kan wrden. De kandidaat kan de verschillende srten pallets en pslagmethde nemen. (niet vr hgwerker) De kandidaat kan diverse uitrustingsstukken nemen die gemnteerd kunnen wrden aan de verreiker. (niet vr hgwerker) De kandidaat kan de belangrijkste Weten regelgeving nemen. De kandidaat kan de factren nemen die de belasting en stabiliteit van de verreiker / hgwerker beïnvleden De kandidaat kan de ndergrnd en de helling ndergrnd berdelen. De kandidaat kan de veiligheidsvrschriften en transprtregels p de werkplek p de juiste wijze interpreteren De kandidaat kan rijden met en znder last. De kandidaat kan uitleggen wat een heftruck is en waarvr deze ingezet kan wrden. De kandidaat kan de verschillende srten pallets en pslagmethde nemen. De kandidaat kan diverse uitrustingsstukken nemen die gemnteerd kunnen wrden aan de heftruck. De kandidaat kan de belangrijkste Weten regelgeving nemen. Belading en belasting tabel kunnen lezen/tepassen. De kandidaat kan de ndergrnd en de helling ndergrnd berdelen. De kandidaat kan mschrijven he p een veilige manier met de heftruck p de werkplek wrdt mgegaan. De kandidaat kan rijden met en znder last. Augustus 2011 Pagina 5 van 28

6 De kandidaat kan beschrijven he een mbiele kraan na hijswerkzaamheden achtergelaten met wrden. De kandidaat kan de functie en de werking van de hfdnderdelen van de mbiele kraan uiteenzetten. De kandidaat kan de veiligheidssystemen van de mbiele kraan nemen en de functie van de LMB uiteenzetten. De kandidaat kan mschrijven he en waaraan dagelijks nderhud aan een mbiele kraan verricht met wrden. De kandidaat kan beschrijven he stringen aan mbiele kranen herkend kunnen wrden en in relatie hiermee beschrijven he gehandeld met wrden. De kandidaat kan uiteenzetten he, met en aan mbiele kranen milieuverantwrd met wrden gewerkt. De kandidaat kan beschrijven he een verreiker / hgwerker na werkzaamheden achtergelaten met wrden. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen m.b.t. de bedieningsrganen uitleggen/mschrijven. De kandidaat kan uitleg geven ver stabiliteitsregels. De kandidaat kan mschrijven he en waaraan dagelijks nderhud aan een verreiker / hgwerker verricht met wrden. De kandidaat kan de elementen nemen waaruit de aanvangscntrle bestaat. De kandidaat kan beschrijven he een heftruck na werkzaamheden achtergelaten met wrden. De kandidaat kan de belangrijkste bedieningsrganen uitleggen/mschrijven. De kandidaat kan uitleg geven ver stabiliteitsregels. De kandidaat kan mschrijven he en waaraan dagelijks nderhud aan een heftruck verricht met wrden. De kandidaat kan stringen herkennen en verhelpen. 3 Werken in regie f aangenmen werk Delvrschrift Arbbesluit Arbbesluit artikel 2.28 Veiligheids- en gezndheidsplan Aangenmen werk wil zeggen dat de eigen werkgever een pdracht aanneemt waarvr hij een mbiele kraan en een machinist levert. De werkgever geeft de machinist rechtstreeks pdrachten en is verantwrdelijke vr een veilige werkpdracht- en instructies en een veilige werkmgeving. Hij stelt indien ndig een Taak Risic Analyse (TRA) en een hijsplan p en bespreekt deze vrafgaand aan het hijsen met de machinist. De pdrachtgever en de werkgever van de machinist hebben een gezamenlijke verantwrdelijkheid vr het realiseren van een veilige werkmgeving vr de machinist. De werkgever draagt zrg vr een technisch, veilig recent gedgekeurde kraan met hijsmiddelen en staat garant vr de deskundigheid van de machinist. De werkgever kan het werk aannemen als hfd-, neven-, f als nderaannemer. Als hfd- f nevenaannemer valt hij nder de V&G cördinatieverplichtingen vrtvleiend uit het Arbbesluit Buwprces. Werken in regie hudt in dat de werkgever zijn machinist met mbiele kraan uitleent aan een pdrachtgever. De pdrachtgever geeft de werknemer rechtstreeks uitverende pdrachten. De machinist is een ingeleende werknemer. De inlenende pdrachtgever is verantwrdelijk vr een veilige werkpdracht en instructies (eventueel bestaande uit een TRA en/f hijsplan). De pdrachtgever draagt zrg vr het realiseren van een veilige werkmgeving en de werkgever vr een technisch, veilig recent gedgekeurde kraan met hijsmiddelen en staat garant vr de deskundigheid van de machinist. Indien de machinist te maken heeft met een nveilige werksituatie, meldt hij dit bij de uitverder van de pdrachtgever. Samen wrdt naar een plssing gezcht. Indien de werksituatie nveilig blijft neemt de machinist direct cntact p met zijn werkgever. Zijn werkgever treedt in verleg met de pdrachtgever. Er is geen verschil in deze tussen aangenmen werken en werken in regie. Augustus 2011 Pagina 6 van 28

7 Augustus 2011 Pagina 7 van 28

8 4 Meerdere kranen in elkaars draaibereik Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.18A Hijs- en hefwerktuigen vr niet-geleide lasten 2. Wanneer twee f meer hijs- f hefwerktuigen zdanig p een werkplek wrden geïnstalleerd f gemnteerd dat hun werkgebieden elkaar verlappen, wrden deltreffende maatregelen genmen m btsingen tussen de lasten f delen van deze werktuigen te vrkmen. Welke specifieke maatregelen wrden genmen m btsingen tussen kranen en/f lasten te vrkmen? Er dient een verzicht gemaakt te wrden met een bvenaanzicht van de kraanpstellingen met last m te bepalen waar de verlap van het werkgebied zit. Het draaibereik van elke kraan wrdt beperkt. De cmmunicatie tussen de machinisten nderling dient geregeld te zijn. Tezicht dr een deskundigpersn is geregeld. De cmmunicatie tussen de machinisten en de deskundig tezichthuder dient geregeld te zijn. 5 Meerdere kranen aan één last Bij het verplaatsen van een last met meer dan één kraan kan de stabiliteit van de kranen in gevaar kmen dr een nverwachte beweging van één van de kranen en/f dr een extra belasting in de vrm van schuine reeptrek. Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.18A Hijs- en hefwerktuigen vr niet-geleide lasten 10: Met name indien een last gelijktijdig wrdt gehesen f geheven dr twee f meer hijs- f hefwerktuigen wrdt een prcedure vastgesteld en tegepast m een gede cördinatie van de handelingen van de bedieners te waarbrgen. 5.1 Twee kranen aan een last Welke specifieke maatregelen wrden genmen m het werken met twee kranen aan één last veilig te laten verlpen? De cmmunicatie tussen de machinisten nderling dient geregeld te zijn. Tezicht dr een deskundige is geregeld. De cmmunicatie tussen de machinisten en de deskundig tezichthuder dient geregeld te zijn. Opstellen van een Taak-Risic-Analyse (TRA) met als uitgangspunt dat geen enkele handeling f falen van één van de twee kranen de sterkte en stabiliteit van de andere kraan in gevaar brengt De tegestane werklast bedraagt 75 % van de werklast p de bendigde vlucht. Een hijsplan is niet ndzakelijk. 5.2 Een hfdkraan en een staartkraan Welke specifieke maatregelen wrden genmen m het werken met een hfd- en een staartkraan aan één last veilig te laten verlpen? De staartkraan is in principe de kleinere kraan en zijn functie is m de nderkant van de last vast te huden terwijl de last dr de grtere kraan verticaal wrdt gebracht. Alle specifieke maatregelen hrende bij het werken met twee kranen aan één last Het pstellen van een hijsplan met daarin een berekening van de psitie van het zwaartepunt en van het belastingsverlp in de kranen. 5.3 Drie kranen aan één last Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het hijsen met drie kranen aan één last? Een hijsplan dient pgesteld te wrden waarbij het uitgangspunt is dat het zwaartepunt van de last in de driehek ligt gevrmd dr de hijspunten Augustus 2011 Pagina 8 van 28

9 Alle specifieke maatregelen hrende bij het werken met twee kranen aan één last 5.4 Hijsen met vier f meer kranen Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het hijsen met vier f meer kranen aan één last? Een hijsplan dient pgesteld te wrden waarbij het uitgangspunt is dat het hijsen van een last p vier (hijs)punten f meer is in principe altijd (statisch) nbepaald en daarm risicvl. Men weet niet he de last wrdt verdeeld tussen de (hijs)punten en de belasting van de kranen is dus nbekend. In dit geval kan men het beste terugvallen p drie (hijs)punten dr twee van de vier hijspunten te verbinden met een evenaar f hijsbalk. Indien het ndzakelijk is m de last te hijsen p vier f meer (hijs)punten, zal een methde ntwikkeld meten wrden waarmee men de belasting van alle kranen, tijdens het hijsen, kan cntrleren Alle specifieke maatregelen behrende bij het werken met twee kranen aan één last. Augustus 2011 Pagina 9 van 28

10 Augustus 2011 Pagina 10 van 28

11 Augustus 2011 Pagina 11 van 28

12 Augustus 2011 Pagina 12 van 28

13 6 Tunnelen Delvrschrift Arbbesluit 7.18A Hijs- en hefwerktuigen vr niet geleide lasten: 3. Bij het gebruik van een mbiel hijs- f hefwerktuig wrden deltreffende maatregelen genmen m te vermijden dat het werktuig kantelt, ngewild in beweging kmt f wegglijdt. Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het trekken (lieren) van tunnels? Zdra het eerste hijsg van de beuk uit de tunnelbekisting steekt, wrdt dit vastgemaakt aan het hijspunt met cmpensatiecilinder Zdra het tweede hijsg van de beuk uit de tunnelbekisting steekt, wrdt dit vastgemaakt aan het tweede hijspunt De maximale reeptrek, afhankelijk van de kraancapaciteit, is bepaald. Een begrenzing van de maximale verseizing vr draaivrije (hijs)kabels p 4 graden bij een tphek van 60 graden Een maximale snelheid van kabel- c.q. lier Rekening huden met het afnemen van de wrijvingscëfficiënt zdra de bekisting in beweging is Extra cntrle hijskabel p een begin van kivrming Augustus 2011 Pagina 13 van 28

14 Augustus 2011 Pagina 14 van 28

15 7 Hijsen ver persnen Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.18 Hijs- en hefwerktuigen Lid 6: Hijs- en hefwerktuigen wrden zdanig pgesteld dat het gevaar wrdt beperkt dat de lasten de werknemers raken, dan wel ngewild p gevaarlijke wijze uit hun baan f in vrije val raken f lsraken. Lid 7: Deltreffende maatregelen wrden genmen p ervr te zrgen dat werknemers zich niet phuden nder hangende lasten. Lid 8: Hangende lasten wrden niet verplaatst bven niet beschermende werkplekken waar zich in de regel werknemers bevinden. Lid 9: Indien bij tepassing van de leden zeven en acht het gede verlp van de werkzaamheden niet kan wrden gegarandeerd, wrden passende prcedures vastgesteld en tegepast m de veiligheid van de betrkken werknemers te waarbrgen. Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het hijsen van lasten ver persnen? Het is verbden lasten ver persnen te hijsen. Het is verbden vr nbevegde persnen (persnen die niets met de hijswerkzaamheden te maken hebben, bv passanten, vetgangers) zich te bevinden binnen het werkbereik van de kraan. Indien het zich vrdet legt de machinist het werk stil. De machinist draagt zrg dat het werkgebied van de kraan p de grnd wrdt afgezet met linten, wegversperringen e.d., zdat nbevegde persenen geen tegang hebben tt het werkgebied. Een bevegd persn (betrkken bij de hijswerkzaamheden zals de deskundig tezichthuder) wrdt dr de machinist gewaarschuwd dat de werkzaamheden gaan starten f stppen indien deze zich binnen het werkbereik van de kraan bevindt. Het aanwezig zijn van persnen in een gebuw waarver een last gehesen wrdt, wrdt vrkmen dr het gebuw te ntruimen f een ander tijdstip te kiezen vr de hijswerkzaamheden (bv na werktijd). Indien dit niet mgelijk is kan er alleen gehesen wrden indien de vlgende maatregelen wrden genmen: - extra aandacht besteden aan de stabiliteit van de last - zrgen vr een minimale verblijftijd van de last bven het gebuw - zrgen vr een minimale valhgte van de last - eventuele zrg vr extra bescherming van het dak - het waarschuwen van de persnen in het gebuw w bij de start en stp van de werkzaamheden 8. Hijsen ver gebuwen Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.18 Hijs- en hefwerktuigen Lid 6: Hijs- en hefwerktuigen wrden zdanig pgesteld dat het gevaar wrdt beperkt dat de lasten de werknemers raken, dan wel ngewild p gevaarlijke wijze uit hun baan f in vrije val raken f lsraken. Lid 7: Deltreffende maatregelen wrden genmen p ervr te zrgen dat werknemers zich niet phuden nder hangende lasten. Lid 8: Hangende lasten wrden niet verplaatst bven niet beschermende werkplekken waar zich in de regel werknemers bevinden. Lid 9: Indien bij tepassing van de leden zeven en acht het gede verlp van de werkzaamheden niet kan wrden gegarandeerd, wrden passende prcedures vastgesteld en tegepast m de veiligheid van de betrkken werknemers te waarbrgen. Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het hijsen van lasten ver gebuwen? Een last kan alleen ver een gebuw gehesen wrden indien aan de vlgende vrwaarden wrdt vldaan: - er zijn geen persnen aanwezig (zie hijsen ver persnen) - er vinden geen gevaarlijke werkprcessen plaats in het gebuw - er zijn geen gevaarlijke installaties in het gebuw. Indien het tweede en derde zich vrdet, wrdt de last p een andere manier verplaatst. Augustus 2011 Pagina 15 van 28

16 9 Hijsen in de nabijheid van hgspanningsverbindingen Delvrschrift Arbbesluit: Artikel 3.5 Elektrtechnische, bedienings- en andere werkzaamheden aan f nabij een elektrische installatie Lid 2: Een ruimte waarin zich een elektrische installatie vr hgspanning bevindt waarvan de delen niet f nvldende zijn beschermd tegen directe f indirecte aanraking dan wel te dichte nadering, wrdt slechts betreden in aanwezigheid van een tweede daarte bevegd persn. Welke specifieke maatregelen wrden genmen bij het werken in de nabijheid van hgspanningsmasten? De kraan dient dusdanig pgesteld te wrden dat het werkgebied geen verlap heeft met de gevarenzne van de hgspanningsmast. De gevarenzne wrdt aangegeven dr de beheerder en is de ruimte rndm de strmgeleiders waarbinnen zich geen persnen f materialen mgen bevinden. 2 x plaatje met vrbeeld schema gevarenzne. De draaicirkel van de hijskraan wrdt beperkt zdat deze buiten de gevarenzne valt. Indien het werkgebied van de kraan een verlap heeft met de gevarenzne wrden alleen hijswerkzaamheden uitgeverd in verleg met en nder de cndities van de beheerder. Augustus 2011 Pagina 16 van 28

17 Augustus 2011 Pagina 17 van 28

18 10 Onweer Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.4 Deugdelijkheid arbeidsmiddelen en ngewilde gebeurtenissen. Lid 3: Een arbeidsmiddel is zdanig geplaatst, bevestigd f ingericht en wrdt zdanig gebruikt dat het gevaar dat zich een ngewilde gebeurtenis vrdet zals verschuiven, mvallen, kantelen, getrffen wrden dr het arbeidsmiddel f nderdelen daarvan, ververhitting, brand, ntplffen, blikseminslag en directe f indirecte aanraking met elektriciteit zveel mgelijk is vrkmen. Artikel 7.4a Keuringen Lid 4: Een arbeidsmiddel als bedeld in het derde lid, wrdt vrts gekeurd, waarbij het z ndig wrdt beprefd, telkens wanneer zich uitznderlijke gebeurtenissen hebben vrgedaan die schadelijke gevlgen kunnen hebben vr de veiligheid van het arbeidsmiddel. Als uitznderlijke gebeurtenissen wrden in ieder geval aangemerkt: natuurverschijnselen, veranderingen aan het arbeidsmiddel, ngevallen met het arbeidsmiddel en langdurige buitengebruikstelling van het arbeidsmiddel. Artikel 7.18A Hijs- en hefwerktuigen vr niet-geleide lasten. Lid 13: In de pen lucht gebruikte hijs- en hefwerktuigen wrden stilgelegd zdra de weersmstandigheden zdanig verslechteren dat de bedrijfsveiligheid in gevaar kmt en de werknemers aan gevaren wrden bltgesteld. In dit geval wrden deltreffende beschermingsmaatregelen genmen, in het bijznder m te verhinderen dat het hijs- f hefwerktuig kantelt. Specifieke maatregelen die genmen wrden zijn: De hijskraan en machinist beveiligen tegen de gevlgen van een blikseminslag. In de gebruiksaanwijzing van de hijskraan dient vermeld te staan welke maatregelen de fabrikant rekening heeft genmen m de elektrische lading bij een blikseminslag veilig naar de grnd af te veren. Brn: Richtlijn machines 2006/42/EC Bij dreigend nweer wrdt de kraan buiten werking gesteld vlgens de instructies van de gebruiksaanwijzing. De mast dient meestal gestreken te wrden. De te hijsen lasten dienen stabiel te liggen. Indien de machinist vervallen wrdt dr nweer blijft hij in de kraancabine (kivrmige cnstructie van elektrisch geleidend materiaal, ki van Faraday) behalve als deze van kunststf is. Een richtlijn is dat de machinist ng tijd heeft m zijn kraancabine te verlaten indien het nweer zich p een afstand van 3 kilmeter bevindt (glbaal 10 secnden tijd tussen de bliksem en de dnder). Als de bliksem ingeslagen is in een hijskraan wrdt deze pas weer in gebruik genmen na een cntrle p mgelijke gebreken gevlg dr een keuring. 11 Wind Delvrschrift Arbbesluit Artikel 7.18A Hijs- en hefwerktuigen vr niet-geleide lasten. Lid 13: In de pen lucht gebruikte hijs- en hefwerktuigen wrden stilgelegd zdra de weersmstandigheden zdanig verslechteren dat de bedrijfsveiligheid in gevaar kmt en de werknemers aan gevaren wrden bltgesteld. In dit geval wrden deltreffende beschermingsmaatregelen genmen, in het bijznder m te verhinderen dat het hijs- f hefwerktuig kantelt. Welke specifieke maatregelen wrden genmen m veilig te werken met een kraan bij hgere windsnelheden? De fabrikant bepaalt de risic s van het gebruik van de kraan en legt deze vast in de gebruiksaanwijzing. De machinist vlgt deze p. In de gebruiksaanwijzing staat meestal een maximale waarde uitgedrukt in meters per secnde (m/s). Deze maximale waarde mag nit verschreden wrden dr windstten. Een veel gebruikte waarde vr de maximale windsnelheid is: 13,8 m/s. Augustus 2011 Pagina 18 van 28

19 Het gebruik van de schaal van Beaufrt (windkracht) wrdt afgeraden mdat deze schaal uitgaat van een gemiddelde windsnelheid (f interval) waarbij geen rekening wrdt gehuden met windstten die de gemiddelde windsnelheid ver kunnen verschrijden Er zijn factren die er vr zrgen dat bij een lagere windsnelheid dan het aangegeven maximum van de gebruiksaanwijzing van de kraan de werkzaamheden gestaakt meten wrden. Deze zijn: - Massa last - Oppervlakte last - Kraancnfiguratie (lengte hfdmast, jib). - Omgevingsfactren (luwte, gebuwen, etc.). Het hebben van een windsnelheidsmeter p een kraan is aan te bevelen. Het is verplicht indien de kraan een gecmbineerde gieklengte heeft van minimaal 65 meter f een neerlaattijd heeft langer dan 5 minuten Bij een tenemend windsnelheid hudt de machinist rekening met de tijd die ndig is vr het afbuwen van de kraan. Er wrdt direct gestpt als de stuurlijnen meilijk in bedwang te huden zijn. Stuurlijnen wrden bij hijswerkzaamheden gebruikt m de last tijdens het hijsen te kunnen hanteren en eventueel te draaien langs bstakels. De wind heeft meer invled p een lichtere last dan p een zwaardere. En per tn hijslast is er een maximaal telaatbaar lastwindvlak bepaald. Vr het bepalen van het maximaal telaatbaar lastwindvlak per tn hijslast is de gebruiksaanwijzing van de kraan maatgevend. Augustus 2011 Pagina 19 van 28

20 12 Werkbak hangende aan een mbiele kraan Delvrschrift Arbbesluit 7.23d Vrschriften betreffende het gebruik van ter beschikking gestelde arbeidsmiddelen vr tijdelijke werkzaamheden p hgte. Bij het werken in een werkbak hangend aan een mbiele kraan wrden de vlgende specifieke maatregelen genmen: Er wrden alleen werkzaamheden in een werkbak hangend aan een kraan verricht p hg gelegen en meilijk te bereiken plaatsen. En indien andere middelen m die plaatsen te bereiken, grtere gevaren met zich meebrengen dan het verver van werknemers in een werkbak. De werkbak wrdt alleen gebruikt bij werkzaamheden, die slechts enkele keren per jaar plaats vinden. De duur van de werkzaamheden is maximaal 4 uur. De werkbakken meten speciaal zijn ingericht m hangend aan een hijskraan persnen te verplaatsen. Ze meten met behulp van deugdelijk hijsgereedschap in de hijskraan hangen en tegen nverheds uitlichten zijn beveiligd. De werkbak met jaarlijks wrden gekeurd vlgens TCVT schema W3-07. Werkbakken mgen niet wrden gebruikt bij windsnelheden van meer dan 13,8 m/s en in geen geval bij windsnelheden die hger zijn dan de windsnelheid die maximaal telaatbaar is vr de hijskraan. Vr de berekening van de maximaal telaatbare belasting per persn, inclusief gereedschappen, wrdt uitgegaan wrden van 100 kg. De persnen in de werkbak dragen geschikte valbeveiliging die rechtstreeks aan stevige bevestigingspunten in de werkbak zijn bevestigd Tussen de machinist en de persnen in de werkbak is een rechtstreeks visueel cntact en een gede cmmunicatie (prtfns). De belasting van een mbiele hijskraan en die van het gebruikte hijsgereedschap met de vlbelaste werkbak aan de haak mag in de ngunstigste situatie niet meer bedragen dan 25% van de telaatbare werklast (bedrijfslast vlgens de hijstabel van de hijskraan) en 25% van de telaatbare werklast van het hijsgereedschap. Er wrdt niet gereden met de kraan indien een bemande werkbak p hgte hangt aan de kraan De medewerker stapt niet in en uit p hgte, tenzij dit ndzakelijk is vr de werkzaamheden en er een aanvullende Taak-Risic-Analyse (TRA) dr de pdrachtgever is pgesteld. De gebruiker van de werkbak stapt in en uit als de werkbak p een vaste ndergrnd staat. Zwel de machinist als de gebruiker van de werkbak vult vóór de start van de werkzaamheden de checklist werkbak hangende aan een mbiele kraan in. Alle vragen dienen met ja beantwrd te wrden. Wanneer p één van de vragen met nee is geantwrd mag er niet begnnen wrden aan de werkzaamheden en met er actie ndernmen wrden m de knelpunten p te lssen p basis van een aanvullende Taak-Risic-Analyse. De machinist verricht indien een bemande werkbak aan zijn kraan hangt, geen andere werkzaamheden en blijft in de kraancabine aanwezig. De werkbak wrdt met geringe snelheid en znder schkken f stten gehesen. Vr de gebruiker van de werkbak gelden de vlgende algemene instructies: - let p kantelgevaar bij in- en uitstappen van de werkbak - altijd aanlijnen met een harnas met een krte lijn aan een vast bevestigingspunt van de werkbak - draag altijd een veiligheidshelm en veiligheidsschenen (tegen vallende delen) - tijdens hijsen handen binnen de werkbak (tegen knelgevaar werkbak/gebuw) - werkbak nit zwaarder belasten dan tegestaan (tegen verbelasting kraan) - duidelijke hand- en armseinen geven (tegen verkeerde beweging werkbak) - duidelijke instructie prtfn geven (tegen verkeerde beweging werkbak) - er wrden geen trapjes en pstapjes gebruikt in de werkbak. Augustus 2011 Pagina 20 van 28

21 Checklist Checklist 1 (Machinist) Werkbak hangende aan een mbiele kraan Deze checklist dient vr aanvang van de werkzaamheden beantwrd en afgetekend te zijn dr de verantwrdelijke persn. Deze checklist dient p het werk aanwezig te zijn en pnieuw nagelpen te wrden indien de werkmstandigheden wijzigen. 1 Zijn de certificaten van de werkbak, mbiele kraan en machinist (vakbekwaamheid) aanwezig? 2 Is de kraan in de meest stabiele psitie pgesteld en blijft de machinist tijdens de werkzaamheden in zijn cabine? 3 De vlbelaste werkbak weegt maximaal 25 % van de werklast (tabelwaarde) van de hijskraan? 4 Hijskabel binnen de afgelpen drie maanden gecntrleerd en bevestiging eindverbindingen en brgingen in rde? Registratie hiervan in kraanbek genteerd? 5 Hijshaak/hijsgereedschap brging/bevestiging visueel geïnspecteerd en in rde? ja ja ja ja ja nee nee nee nee nee 6 Cmmunicatie gewaarbrgd via visueel cntact en/f prtfn? ja nee 7 De maximale werklast en het aantal persnen zals vermeld p de werkbak wrdt niet verschreden? ja nee 8 Veiligheidsgrdels in gede staat en jaarlijks gekeurd? ja nee De vragen van deze checklijst zijn z gefrmuleerd, dat het antwrd JA een gede situatie aangeeft en het antwrd NEE een afwijking. Een werkmethde is pas veilig te te passen indien alle van tepassing zijnde vragen met JA zijn beantwrd. Bij het antwrd NEE dus niet beginnen met de activiteiten en actie ndernemen m de knelpunten (risic s) p te lssen (eventueel een aanvullende TRA)Het werken in de cntainer is pas veilig indien alle van tepassing zijnde vragen met JA zijn beantwrd. Bij het antwrd NEE wrdt niet begnnen met de activiteiten vrdat de knelpunten (risic s) zijn pgelst. Opmerking: Plaats/lcatie werkzaamheden: Naam machinist: d.d.: Handtekening Augustus 2011 Pagina 21 van 28

22 Checklist 2 (Gebruikers werkbak) Werkbak hangende aan een mbiele kraan Deze checklist dient vr aanvang van de werkzaamheden beantwrd en afgetekend te zijn dr de verantwrdelijke persnen. Deze checklist dient p het werk aanwezig te zijn en pnieuw nagelpen te wrden indien de werkmstandigheden wijzigen. 1 Gebruik van de werkbak wrdt alleen tegestaan vr incidentele f spedeisende werkzaamheden waarvr andere geëigende middelen niet reëel tegepast kunnen wrden, f indien er een TRA aanwezig is vr de betreffende werkzaamheden? 2 Persnen in de werkbak hebben tevren duidelijke instructies gehad f zijn p de hgte met het werken in een werkbak? 3 Werklast vermeld p de werkbak wrdt niet verschreden, persnen in de werkbak zijn 18 jaar f uder? ja ja ja nee nee nee 4 Helm en veiligheidsschenen wrden gedragen? ja nee 5 Slangen en kabels hangen vldende vrij, het haken van de werkbak wrdt vrkmen? 6 Bij brandgevaarlijke werkzaamheden een brandblusser in de werkbak aanwezig? ja ja nee nee 7 Laten weersmstandigheden het veilig werken te? ja nee 8 Gebruiker(s) altijd aangelijnd aan werkbak met harnas met een krte lijn? Die is in gede staat en jaarlijks gekeurd? 9 Uitstappen p hgte uit de werkbak is strikt verbden, tenzij er een aanvullende TRA is p gesteld dr de pdrachtgever? ja ja nee nee De vragen van deze checklijst zijn z gefrmuleerd, dat het antwrd JA een gede situatie aangeeft en het antwrd NEE een afwijking. Een werkmethde is pas veilig te te passen indien alle van tepassing zijnde vragen met JA zijn beantwrd. Bij het antwrd NEE dus niet beginnen met de activiteiten en actie ndernemen m de knelpunten (risic s) p te lssen (eventueel een aanvullende TRA). Opmerking: Plaats/lcatie werkzaamheden: Naam verantwrdelijke/functie: d.d.: Handtekening: Gebruiker(s) van de werkbak: d.d: Handtekening: Augustus 2011 Pagina 22 van 28

23 Augustus 2011 Pagina 23 van 28

24 13 Afstandsbesturing mbiele kraan Delvrschrift Arbbesluit: Artikel 7.18a Hijs- en hefwerktuigen vr niet-geleide lasten lid 7 en 8 7. Wanneer lasten met de hand wrden vast- f lsgemaakt, zijn de werkzaamheden zdanig gerganiseerd dat de werknemer deze handelingen veilig kan verrichten en hierver direct f indirect cntrle behudt. 8. Alle handelingen vr het hijsen f heffen wrden crrect gepland teneinde de veiligheid van de werknemers te garanderen. Bij het gebruik van een radigrafische bediening van de mbiele kraan wrden de vlgende specifieke maatregelen genmen: De machinist hudt zicht p de hijskraan en de last tijdens het hijsen f hij staat in direct cntact met de deskundig tezichthuder. Tijdens het gebruik van de afstandsbediening verricht de machinist geen andere werkzaamheden. De last wrdt niet dr hem aangeslagen, behalve als het gaat m tebehren van de eigen kraan. Signalering p de kraan, dat de kraan p afstand bestuurd wrdt, is aanwezig. 14 Persnlijke Beschermingsmiddelen (PBM) De werkgever stelt PBM s en kraangebnden (nd) hulpmiddelen beschikbaar en vervangt deze indien ndig. De standaard PBM s vr de machinist zijn: - Handschenen - Veiligheidsschenen - Veiligheidshelm Afhankelijk van de werkzaamheden wrdt gbescherming en gehrbescherming gebruikt (zie veiligheidshandbek van VVT). De handschenen dienen de handen te beschermen tegen scherpe f vervuilde vrwerpen. Het gaat m: werkhandschenen cnfrm NEN-EN 388 Beschermende handschenen tegen mechanische gevaren. De veiligheidsschenen dienen de veten te beschermen tegen stten van neuzen tegen bstakels, strtged f buwmaterialen p vet krijgen tijdens werkzaamheden, lpen ver neffen ndergrnd Augustus 2011 Pagina 24 van 28

25 waar, als gevlg van andere buwactiviteiten, scherpe vrwerpen zals metaal f puingranulaat kunnen liggen. Schenen wrden zwel bij drg weer als bij regen gebruikt. Er wrden lage f hge veiligheidsschen type S3 vlgens NEN-EN-ISO Persnlijke beschermingsmiddelen veiligheidsscheisel gebruikt. Veiligheidsschenen type S3 zijn vrzien van een stalen neus en stalen tussenzl, een geslten hiel en vrzien van waterafsttend bvenleer. De veiligheidshelm beschermt het hfd van de machinist tegen vallende materialen van steigers f hijskranen. Op de buwplaats en binnen het werkbereik van de hijskraan dient altijd een veiligheidshelm gedragen te wrden. De veiligheidshelm is cnfrm NEN-EN397 Industriële veiligheidshelmen. Een veiligheidshelm heeft een beperkte levensduur. In de gebruikershandleiding wrdt aangegeven he lang de werking van de helm gegarandeerd is en wanneer hij vervangen dient te wrden anders dan na een incident met de helm. In de klep van de helm staat de fabricagedatum. Het bewaren van de helm in UV licht (znlicht) verkrt de levensduur. 15 Geluid Bij het vaststellen van het risic van gehrschade dr bltstelling aan geluid p het werk, gaat het m de dagdsis en die wrdt bepaald dr het geluidsniveau en de duur van de bltstelling. Vr de kraanmachinist is vral het geluidsniveau in de cabine van belang. De maatregelen in de Arbcatalgus richten zich uitsluitend p het vrkmen van gehrschade tijdens het hijsen vanuit de cabine. Vr het vaststellen van het geluidsniveau in de cabine zijn er vier mgelijkheden: in de cabine zit een pictgram, waarp het geluidsniveau in de cabine aangegeven is is dit pictgram niet aanwezig, dan wrdt het geluidsniveau in de cabine aangegeven in de gebruikershandleiding (verplicht vanuit de Machinerichtlijn) is in de gebruikershandleiding het geluidsniveau in de cabine niet terug te vinden, dan wrdt dit gevraagd aan de leverancier kan de leverancier het geluidsniveau in de cabine niet aangegeven, dan dient dit gemeten te wrden vlgens het NEN-EN-ISO meet- en berdelingsprtcl. Het geluidsniveau zals aangegeven dr leverancier, in de gebruikersaanwijzing en/f p het pictgram in de cabine, geldt bij de staat van nderhud van de mtr en de geluidsislatie van de cabine bij aflevering en p het mment dat de liermtr 75 % van de maximale capaciteit aan het hijsen is. Nadat het geluidsniveau in de cabine is vastgesteld, wrdt vastgesteld wat de tijdsduur is dat de kraanmachinist werkt in de cabine. In nderstaand schema staat p de bvenste hrizntale rij het geluidsniveau in de cabine zals aangegeven in de gebruikershandleiding f p het pictgram f dr de leverancier f dr een geluidsmeting. De linker klm geeft de duur van de werkzaamheden van de kraanmachinist in de cabine aan. In de tabel is af te lezen wat het maximale geluidsniveau in db(a) is tijdens de werkzaamheden in de cabine gekppeld aan de duur van de werkzaamheden. Geluidsniveau in db(a) Tijdsduur 8 uur uur 79,4 80,4 81,4 82,4 83,4 84,4 85, ,4 88,4 89,4 90,4 91,4 92,4 93,4 94,4 6 uur 78,7 79,7 80,7 81,7 82,7 83,7 84,7 85,7 86,7 87,7 88,7 89,7 90,7 91,7 92,7 93,7 5 uur uur uur 75,8 76,8 77,8 78,8 79,8 80,8 81,8 82,8 83,8 84,8 85,8 86,8 87,8 88,8 89,8 90,8 Augustus 2011 Pagina 25 van 28

26 2 uur uur Indien het geluid (lawaai) van de mgeving, bijvrbeeld p de buwplaats, structureel het geluidsniveau in de cabine det tenemen, dient dit gemeten te wrden vlgens het "NEN-EN-ISO meet- en berdelingsprtcl". Op basis van het maximaal te verwachten geluidsniveau in de cabine verrzaakt dr de hijsende kraan wrden maatregelen getrffen. Er wrdt de vlgende indeling gemaakt: - maatregelen bij een geluidsniveau hger dan 85 db(a) - maatregelen bij een geluidsniveau de hger dan 80 dba en gelijk f lager dan 85 db(a) - maatregelen bij een geluidsniveau lager dan 80 db(a). Maatregelen bij een geluidsniveau in de cabine verrzaakt dr de hijsende kraan hger dan 85 db(a): - Categrie A: Bij aanschaf van nieuwe en gebruikte kranen wrdt het uitgestten geluidsvermgen van de kraan pgenmen in het pakket van eisen. Het streven is deze z laag mgelijk te huden. Bij aanschaf van een nieuwe mbiele kraan is het maximale tegestane geluidsniveau in de cabine verrzaakt dr de hijsende kraan p het mment dat de liermtr 75 % van de maximale capaciteit aan het hijsen is, maximaal 85 db(a). Bij aanschaf gebruikte kranen wrdt het geluidsniveau in de cabine van de kraan pgenmen in het pakket van eisen. Het streven is deze z laag mgelijk te huden. - Categrie B Op bestaande kranen wrdt nagegaan f het aanbrengen van extra geluidsislerende vrzieningen in de cabine mgelijk is m het geluidsniveau terug te brengen tt 85 db(a) f lager. De aanwezige vrzieningen vr het verlagen van het uitgestten geluidsvermgen van de kraan zals afscherming, een ged functinerend uitlaatsysteem met de juiste dempers/filters wrden peridiek nderhuden. De sluiting van de ramen en de deur van de cabine wrden peridiek gecntrleerd en nderhuden. De ramen en deuren van de kraancabine wrden geslten vr het geluidsislerend effect. Vr de kraanmachinist is een gehrtest een standaard nderdeel van een Peridiek. Arbeidsgezndheidskundig Onderzek (PAGO) / f Preventief Medisch Onderzek (PMO) te zijn. In de CAO wrdt de inzet van een PMO algemeen geregeld. - Categrie C De werkgever stelt gehrbescherming beschikbaar en het gebruik verplicht. Otplastieken (aangemeten per medewerker) hebben de vrkeur vanwege de instelbare geluidsreductie en maximale spraakverstaanbaarheid. Alternatieven zijn mgelijk in de vrm van rkappen f rdpjes. De demping van de gehrbescherming dient dusdanig te zijn dat het geluidsniveau achter de gehrdemping, in de gehrgang, de 80 db(a) niet verschrijdt. Maatregelen bij een geluidsniveau in de cabine verrzaakt dr de hijsende kraan hger dan 80 db(a) en gelijk f lager dan 85 db(a): - Categrie A: Bij aanschaf van nieuwe en gebruikte kranen wrdt het uitgestten geluidsvermgen van de kraan pgenmen in het pakket van eisen. Het streven is deze z laag mgelijk te huden. Bij aanschaf van nieuwe en gebruikte kranen wrdt het geluidsniveau in de cabine pgenmen in het pakket van eisen. Het streven is m deze z laag mgelijk te huden. - Categrie B De aanwezige vrzieningen vr het verlagen van het uitgestten geluidsvermgen van de kraan zals afscherming, een ged functinerend uitlaatsysteem met de juiste dempers/filters wrden peridiek nderhuden. Augustus 2011 Pagina 26 van 28

27 De sluiting van de ramen en de deur van de cabine wrden peridiek gecntrleerd en nderhuden. De ramen en deuren van de kraancabine wrden geslten vr het geluidsislerend effect. Vr de kraanmachinist is een gehrtest een standaard nderdeel van een Peridiek Arbeidsgezndheidskundig Onderzek (PAGO) / f Preventief Medisch Onderzek (PMO) te zijn. In de CAO wrdt de inzet van een PMO algemeen geregeld. - Categrie C De werkgever stelt gehrbescherming beschikbaar en het gebruik wrdt aanbevlen. Otplastieken (aangemeten per medewerker) hebben de vrkeur vanwege de instelbare geluidsreductie en maximale spraakverstaanbaarheid. Alternatieven zijn mgelijk in de vrm van rkappen f rdpjes. Maatregelen bij een geluidsniveau in de cabine dr de hijsende kraan lager f gelijk aan 80 db(a): - Categrie B De aanwezige vrzieningen vr het verlagen van het uitgestten geluidsvermgen van de kraan zals kappen, afscherming, een ged functinerend uitlaatsysteem met de juiste dempers/filters wrden peridiek nderhuden. De sluiting van de ramen en de deur van de cabine wrden peridiek gecntrleerd en nderhuden. De ramen en deuren van de kraancabine wrden geslten vr het geluidsislerend effect. Opmerking ver vrlichting en instructie De werkgever licht de werknemers in ver: - schadelijk geluid - de gevlgen van bltstelling aan schadelijk geluid - de signalen van (beginnende) gehrbeschadiging - de bltstelling aan geluid in de kraancabine - de maatregelen die hij getrffen heeft - welke gehrbescherming beschikbaar is, vr- en nadelen van de srten, wanneer wat gebruikt dient te wrden en p welke manier - bijdrage van het geluid uit de mgeving, bijvrbeeld p een buwplaats, en he daar mee m te gaan - de mgelijkheden m deel te nemen aan arbeidsgezndheidskundig nderzek m (vregtijdig) gehrbeschadiging p te spren. Tensltte hudt de werkgever tezicht p het gebruik van de gehrbescherming en de dr de werknemer te nemen maatregelen. Augustus 2011 Pagina 27 van 28

28 Oplssingenbek Verticaal Transprt Januari 2011 Pagina 28 van 28