Zorg (in)zicht Pagina 1
Achtergrond.. De kosten van zorg zijn in 2015 gestegen tot 95mrd. Wie krijgt nu wat en wanneer? Zorgconsument Kerngegevens Per inwoner: EUR 5609,= Consumenten nom premie EUR ±13 mrd Werkgevers EUR ±15 mrd Overheid Medical specialists Hospital Stoma vpl 2 de lijn Physio therapist Huisartsen DBC s Pharmacy 1 e lijn Zorginkoopmarkt ZvZ Kerngegevens 95% van de premie inkomsten gaan naar zorgaanbieders Groothandel/ Apotheker Farma Pagina 2
Achtergrond.. De kosten van zorg blijven stijgen Pagina 3
Maar. De afgelopen 10 jaar zijn de prijzen van geneesmiddelen met 40% gedaald. WGP en preferentiebeleid hebben hiertoe bijgedragen. SFK-prijsindex voor geneesmiddelen in afgelopen tien jaar (jan 2005=100) 100% 95% 90% 85% Convenantsperiode Transitieakkoord Preferentiebeleid 80% 75% Introductie vrije prijzen 70% 60% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Pagina 4
En. Door overheveling is uitgave dure geneesmiddelen gestegen. Pagina 5
Desalniettemin. Bij ongewijzigd beleid zullen de kosten van zorg extreem omhoog schieten. Een stijging naar EUR 180mrd. Zorguitgaven als % van BbP en van de collectieve uitgaven: Estimates Factoren die key drivers achter kosten zijn: 1) Vergrijzing 2) Technologische vooruitgang 3) Tekort aan personeel 4) Consumentisme 5) Toename Chronische zieken 6) Achterblijvende productiviteit 7) Beleid overheid Aannames: 1) Bbp groeit vanaf 2010 met 1,5% 2) Zorguitgaven stijgen met 3% (kabinet gaat uit van 2,8%) 3) Dat betekent dat dit zorguitgaven naar 15% van Bbp gaan en 32% van de collectieve uitgaven. 1 CPB, Een scenario voor de zorguitgaven 2008-2011, 2006 Consequenties 1) Hoe dit te financieren? Pagina 6
Maar.. Druk op kwaliteit neemt toe door sterkere macht van zorgconsument. Zorgconsument Zorgverzekeringsmarkt DVN gaat samen met Menzis onderhandelen over procedures Astmafonds onderhandelt met zvz en huisartsen/longartsen Huisartsen ZvZ Medical specialists Hospital Stoma vpl 2 de lijn Physio therapist DBC s Pharmacy 1 e lijn Healthcare providers Groothandel/ Apotheker Farma Pagina 7
Bottomline.. Alle spelers, m.u.v. Patiënten, zijn financieel gedreven. patiënt centraal / bevorderen patiënt empowerment focus op chronische aandoeningen Patiënten/ Verzekerden Zorgaanbieders ontschotten in de 1e en tussen 1e en 2e lijn kostenbeheersing Prikkelen innovatie Integrale benadering/samenhangend organiseren: (Pacemaker wordt nu snel geplaatst door cardioloog, terwijl medicatie dit kan voorkomen) Zorgverzekeraars Vereffeningsfonds ex post is afgeschaft; ex ante is zeer verfijnd. Pagina 8
Zorgverzekeraars: wat is hun verdienmodel Verdienmodel is beleggingen? Maar zorg verdiend steeds beter. Winst (x 1mio) Winst uit beleggingen (x1 mio) CZ 2011 89 56 2012 518 114 2013 190 65 2014 315 180 ONVZ 2011 37,7 19,4 2012 21,3 18,3 2013 13,6 9 2014 19,6 14,8 ACHMEA 2011 469 1688 2012 344 861 2013-156 1003 2014 304 1038 Menzis 2012 215 42 2013 126 90 2014 230 79 Pagina 9
De Zorgverzekeraars beheersen en bepalen de spelregels Zorgverzekeraar betaalt dus bepaalt. 4 rollen zijn te onderscheiden. Teneinde kosten te beheersen Gericht op doelmatiger inkopen Actief Inkoper Regisseur Groot Gericht op optimaliseren van keten van patiënt met volledige zorg. Patiëntensturing Administrateur Zorgadviseur Gericht op optimaliseren van eigen organisatie Willen verzekerde patiënten extra ondersteunen en bijstaan met raad en daad Passief naar zorgverzekeringenmarkt Actief Bron: Nyenrode rapportage De toekomst van het nederlandse zorgstelsel Pagina 10
Welke rol speelt Alliance in elk scenario Eigen rol vestiging Rol Alliande HQ/ vestiging Actief Inkoper Regisseur Groot Administrateur Zorgadviseur Passief naar zorgverzekeringenmarkt Actief Pagina 11
Van Kosten beheersing, naar risico verschuiving. Zorgaanbieders moeten alert zijn dat risico/ rendement niet uit verhouding gaan liggen Onder aannemers Huisarts Diabetes zorgstandaarden uitgangspunt voor te leveren zorg: medisch specialistische regie kan nodig zijn Internist oogarts Hoofd contractant: Ziekenhuis/ Zorggroep/Mediq ZvZ (Diabetes/Wijk) vpk Diëtist Lab kosten die onder keten DBC vallen niet separaat in rekening; leidt tot aanpassing bekostigingssysteem huisartsen. De DBC tarieven komen steeds meer onder druk te staan, door opkomende transparantie Invoering prestatie indicatoren; differentiatie tarief naar rato van geleverde kwaliteit (LOON NAAR PRESTATIE) Afspraken over regionale bekostiging Pagina 12
laag hoog laag Lage mate sturing schaarste sterk Hoge mate sturing op positieve verhouding Risico/rendement hoog laag hoog overschot zwak laag hoog Het spel van risico rendement De zorgverzekeraar gaat het risico/rendement spel spelen aan de hand van 6 knoppen Transparantie Concentratie Arts-patiëntrelatie Aanbod-vraag verhouding Liberalisering Switchgedrag Dit is een dynamisch model waarbij de mate van marktwerking kan wisselen. Bron: Nyenrode rapportage Pagina 13
Wat zijn de effecten van transparantie? Transparantie is de mate waarin de vrager/betaler inzicht heeft in de prijs-kwaliteit verhouding van een aanbieder. Vanuit het totale marktperspectief dienst transparantie in balans te zijn. Vanuit de aanbieder en vrager is dat niet per definitie zo. Te weinig transparantie: Informatie over kwaliteit en prijs van zorg niet beschikbaar of lastig te vinden voor patiënt of zorgverzekeraar Relatief veel macht voor verzekeraars of zorgaanbieders. Informatie komt vertraagd beschikbaar. Geen marktwerking Teveel transparantie: Overkill aan informatie voor de zorgconsument: keuze maken nog moeilijker. Ranking-lijstjes en normprestaties worden doel: kwaliteit van zorg ondergeschikt. Zorgaanbieders / zorgverzekeraars geen prikkel om te verbeteren Kans op demotivatie van zorgaanbieder.
Wat zijn de effecten van transparantie in de praktijk? Voorbeeld uit een andere branche De schadeherstelbedrijven is een slechte branche, van weinig verdienen en hard werken. Dit is het gevolg van transparantie. I. Schadeherstelbedrijven sluiten ovk. met verzekeraars. Zij zullen alle schade auto s moet repareren in een bepaalde regio. II. Jaren gaat het heel goed. Winsten stijgen van schadeherstelbedrijven. Bedrijfseconomisch resultaat ligt op 1% VI. Schadeherstelbedrijven moeten volgens blauwdruk werken. V. Verzekeraar geeft spiegelinfo. VII. Begin van het einde IV. Schadeherstelbedrijven geven inzicht in kosten en opbrengsten per reparatie (materialen/uren) etc). III. Verzekeraars vragen transparantie. De BOVAG en individuele schadeherstelbedrijven werken mee. De inkoopmacht van verzekeraars met een marktaandeel van 29% en een netwerk van 437 aangesloten autoherstelbedrijven is erg groot. Zij dicteren vaak de vergoedingen voor het herstel en de tarieven in de werkplaats.. Uitbreiding of het bundelen van krachten is nodig om competitief te blijven en schaalvoordelen te kunnen benutten gezien de structureel hoge kosten en dalende schadevolumes. Bron: ABN-Amro: Visie op Sectoren
Gebaseerd op: Dierick en Visser, 2007 Wat is de parallel met de zorg? De parallel met de zorg is treffend. De zorgverzekeraar heeft een groot belang bij het bevorderen van transparantie in de zorgmarkt. Een hoge mate van transparantie biedt de zorgverzekeraar een instrument om de zorg zowel inhoudelijk als ook financieel sterk te sturen. I Zorgverzekeraar vraagt informatie voorschrijfgedrag + verwijzingen huisarts II Huisarts levert informatie Huisarts krijgt nieuwe richtlijnen van zorgverzekeraar III V IV Huisarts wordt aangesproken op afwijking info t.o.v. spiegelinfo. Vergelijking met collega-huisartsen. Verzekeraar vergelijkt informatie alle huisartsen; spiegelinfo
De case ZvZ wil zorggroep contracteren voor Diabetes Zorg - Beoordeel de overeenkomst - Beoordeel aan welke knoppen de zvz probeert te draaien. - Beoordeel het Risico - Beoordeel de Risico Rendement verhouding - Beoordeel hoe het risico rendement er over een aantal jaar eruit gaat zien
Contract nader bekeken: analyse De zorgverzekeraar zal zoveel mogelijk proberen vooral de eigen belangen te behartigen. Ook in de samenwerkingsovereenkomsten tussen verzekeraar en zorgaanbieder, zijn de zes elementen van marktwerking te traceren Wat valt op in het contract? Beïnvloeding van transparantie & concentratie: Informatievoorziening van DGN aan Zorgverzekeraar Seguro: - informatie over productie en financiering door DGN aanleveren aan accountant Seguro en het Zorgkantoor. - medisch adviseur Zorgverzekeraar Seguro mag alle informatie opvragen die nodig is. - het Zorgkantoor neemt de aanbieder over als deze fuseert/wordt overgenomen door derden - bonus / vergoeding wordt alleen uitgekeerd door Seguro als de gegevens over de diabetespatiënten door de huisartsen zijn aangeleverd én de vastgestelde prestaties zijn behaald. - controle Seguro op verantwoording van de kosten en toetsing van de doelmatigheid van DGN. De controle kan steekproefsgewijs plaatsvinden.
Contract nader bekeken: analyse Beïnvloeding van de arts-patiëntrelatie: - DGN informeert Seguro jaarlijks over de kwaliteit van de geleverde zorg. - Seguro voert jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek uit. Beïnvloeding van efficiency van aanbieders (vraag-aanbod): - gebruik van vastgestelde protocollen - ICT en informatievoorziening
Wat is de parallel met de zorg? Een nadeel we weten eigenlijk niet wat de dienstverlening kost? Wat ons betreft is de informatieverstrekking (op zowel medisch als financieel) vanuit DZN naar Zorgloket een attentiepunt. Medisch adviseur kan elke informatie op eisen? Hoever kan dit gaan? Zorgloket eist accountantsverklaring + behoudt het recht op due diligence te verrichten. Waarom deze dubbele controle? Voorgesteld wordt dat de informatie vanuit de DZN wordt geleverd naar Zorgloket. DZN zorgt voor de inzameling van de informatie vanuit de huisartsen. Kan Zorgloket hiermee instemmen? Hoe stelt zorgloket de productontwikkeling, zoals geformuleerd in artikel 6, zich voor en hoeveel middelen worden hiervoor ter beschikking gesteld? Waarom betaald Zorgloket de bonus van 37,50 alleen over de Zorgloket verzekerden, terwijl Zorgloket wel andere verzekeraars laten mee betalen aan deze 37,50? (artikel 8) Zorgloket ontvangt van andere verzekeraars deze 37,50 direct, echter de 37,50 wordt als bonus uitgekeerd zodra wij voldaan aan de gestelde eisen en pas betaald in april 2012. Waarom zit er een tijdsvertraging in? Betaald Zorgloket de bonus terug aan andere verzekeraars zodra wij geen recht op de bonus hebben? Hoe is deze 37,50 bepaald?. Graag zien wij een onderbouwing hiervan? Dit is voor ons slechts 1000euro per huisarts? De 37,50 weegt ons inziens niet op tegen de extra administratieve lasten. Wie neemt deze administratieve lasten voor haar rekening? Waarom wordt bijlage 4 niet opgenomen in het contract? Tevens zouden wij graag een onderbouwing van de uiteindelijke tarifering van Zorgloket versus de tarifering naar andere zorgverzekeraars willen hebben.