Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 augustus 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/74610 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Schrijven - Tekstdoelen Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Antwoorden Over dit lesmateriaal Pagina 1
Schrijven - Tekstdoelen Vooraf Weet jij wat het doel is van deze reclame? Leerdoel - Je kent de verschillende tekstdoelen. - Je kunt verschillende tekstdoelen onderscheiden. - Je weet welke elementen er in een zakelijke tekst moeten staan. - Je kunt een zakelijke brief schrijven. Eindproduct Je schrijft een klachtenbrief naar het bedrijf waar je een computerspel hebt gekocht, omdat het spel niet goed werkt. Alleen of samen? Je werkt alleen. Als je er niet uitkomt, vraag je een klasgenoot of de docent om hulp. Tijd Je kunt twee lesuren gebruiken. Stap1 Tekstdoelen Een tekst kan veel verschillende doelen hebben. Bestudeer eerst de theorie in de Kennisbank. KB: Tekstdoel en tekstsoort Hieronder vind je een paar linkjes naar teksten. Pagina 2
Welk tekstdoel past bij de tekst? Waarschijnlijk hoef je ze niet helemaal te lezen. Misschien zeggen de lay-out en de eerste alinea al genoeg over het tekstdoel. Tekst 1 Tekst 2 Tekst 3 Tekst 4?De antwoorden vind je onder het kopje 'Antwoorden'. Stap2 Tekstdoelen herkennen Zowel bij het lezen als bij schrijven van een tekst, is het belangrijk dat je weet wat het tekstdoel is. Als je het tekstdoel weet, is het makkelijker om iets te vinden van een tekst, erop te reageren, erover te schrijven of erover te praten met anderen. Kortom, je moet weten wat het tekstdoel is. Weet je wat het volgende spreekwoord betekent? 'Als een kip zonder kop' Lees de volgende teksten en beantwoord de drie meerkeuzevragen. Pagina 3
Tekstdoelen herkennen. kn.nu/3cg4v 1 De aarde geeft ons alles, geef de aarde door! De mooiste fotomomenten. De aarde geeft het. Maar ze geeft meer. Water en voedsel bijvoorbeeld. Energie, kleding en frisse lucht. Prachtige natuur waar we van kunnen genieten. We kunnen niet zonder de aarde. Dat geldt voor ons, maar ook voor volgende generaties. Daarom zet het Wereld Natuur Fonds zich in voor een leefbare toekomst voor mens en natuur. Geef de aarde door. Samen met het Wereld Natuur Fonds. Kijk op wnf.nl en doe mee! Wat is het belangrijkste doel van de advertentie? a. Amuseren b. Informeren c. Tot handelen aanzetten d. Uitleg geven 2 Jongeren verplicht tot 18 jaar in schoolbanken. Den Haag - Jongeren zonder diploma zijn vanaf komend schooljaar verplicht tot hun achttiende door te leren. Met de uitbreiding van twee jaar wil het kabinet de schooluitval aanpakken. Gisteren bleek dat de Eerste Kamer deze aanpak steunt. Met de uitbreiding van de plicht hoopt het kabinet dat 19.000 leerlingen alsnog een diploma behalen. Wat is het belangrijkste doel van het krantenbericht? a. Amuseren b. Informeren c. Tot handelen aanzetten d. Uitleg geven 3 Harry Potter woont sinds de dood van zijn ouders in de bezemkast onder de trap in het huis van zijn zeer onvriendelijke tante en oom Duffeling. Het leven is er op zijn zachtst gezegd heel onaangenaam. Op zijn elfde verjaardag hoort Harry dat hij (net als zijn ouders) een tovenaar is; iets dat zijn leven totaal verandert. Hij gaat naar Zweinsteins Hogeschool voor Hekserij en Hocus-Pocus, waar hij alles leert over bezemstelen, toverdranken en monsters. Wat is het belangrijkste doel van dit boek? Pagina 4
a. Amuseren b. Informeren c. Tot handelen aanzetten d. Uitleg geven Stap3 Zakelijke brief Bestudeer de theorie uit de Kennisbank. KB: Zakelijke brief Bestudeer ook de tips voor het schrijven van een zakelijke brief op www.cambiumned.nl Doe daarna de volgende meerkeuze-oefening. Zakelijke brief kn.nu/h6cgf 1 In welk geval schrijf je een zakelijke brief? a. Als je een vriendin wil feliciteren met haar verjaardag. b. Als je een familielid wilt uitnodigen voor je verjaardag. c. Als je een vraag hebt aan de gemeente. d. Als je je wilt opgeven voor een schoolreisje. 2 Waar of niet waar? De toon in een zakelijke brief is emotioneel. a. Waar b. Niet waar 3 Waar of niet waar? Pagina 5
De zinnen in een zakelijke brief moeten lang zijn. a. Waar b. Niet waar 4 In welk gedeelte van een zakelijke brief leg je in één zin uit waarom je de brief schrijft? a. Inleiding b. Middenstuk c. Slotalinea 5 Lees de volgende aanhef: Hallo Renske, Dit is een vorm van a. formeel taalgebruik b. informeel taalgebruik 6 Lees de volgende afsluiting: Met vriendelijke groeten, Dit is een vorm van a. formeel taalgebruik b. informeel taalgebruik Stap4 Klachtenbrief De volgende opdracht is afgeleid van een examen. Lees tekst 1 en volg daarna de aanwijzingen op. Tekst 1 Je hebt in september van dit schooljaar bij een gameshop in Leiden een computerspel gekocht. Tegelijkertijd heb je een externe harde schijf gekocht. Vorige week kwam je er tijdens het installeren achter dat het spel niet opstartte. Je wilt heel graag dat er een oplossing voor dit probleem komt. Als je gaat zoeken in de spullen die bij het spel horen, vind je het garantiebewijs. Daarin staat dat je een jaar garantie hebt op het computerspel, als je de aankoopbon meestuurt. Pagina 6 Helaas heb je die niet meer.
Je hebt nog wel het garantiebewijs en je klantnummer bij Gameshop Leiden: G36111. Omdat je het computerspel uiteraard wilt spelen, besluit je om een klachtenbrief te sturen naar Gameshop Leiden, Dieselstraat 1, postcode 2321 RK in Leiden. Je dateert je brief op de datum van vandaag. Je legt in de brief uit wat het probleem met het spel is. Je vertelt ook dat je nog een jaar garantie hebt, maar dat je de aankoopbon niet meer hebt. Je vermeldt daarom je klantnummer in de brief en je zegt als bijlage ook een kopie van het garantiebewijs mee te sturen. Je hoopt dat de firma een oplossing heeft voor je probleem. Tot slot bedank je vooraf voor het afhandelen van de klacht. Opdracht Schrijf een keurige brief naar Gameshop Leiden. Lees hieronder over welke onderdelen je moet schrijven. Onderdelen uitleg van het probleem met het computerspel vermelding garantie het probleem met de aankoopbon vermelding van je klantnummer vermelding van een kopie garantiebewijs als bijlage het verzoek om een oplossing van het probleem een bedankje Pagina 7
Let erop dat je alles vermeldt in je brief en dat je een goede indeling maakt. Klaar? Jullie gaan elkaars brief nakijken. Let hierbij goed op de volgende punten: Aandachtspunten indeling volgens de afspraken bij een zakelijke brief volledigheid formeel en duidelijk taalgebruik geen spelfouten overtuigingskracht Als jullie elkaars brief hebben nagekeken, gaan jullie het werk bespreken. Vertel elkaar wat goed is aan de brief die je hebt nagekeken en wat beter kan. Lever je brief in bij de docent. Antwoorden Antwoorden Stap 1 Tekst 1: Informeren Tekst 2: Amuseren Tekst 3: Overtuigen Tekst 4: Activeren Pagina 8
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 augustus 2016 om 14:53 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Nederlands; Leesvaardigheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 9