Schrijven - Tekstdoelen - brief vmbo-b34

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Schrijven - Tekstdoelen - brief Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Schrijven - Tekstdoelen - brief Vooraf Weet jij wat het doel is van deze reclame? Leerdoel Je kent de verschillende tekstdoelen. Je kunt verschillende tekstdoelen onderscheiden. Je weet welke elementen er in een zakelijke tekst moeten staan. Je kunt een zakelijke brief schrijven. Eindproduct Je schrijft een klachtenbrief naar het bedrijf waar je een computerspel hebt gekocht, omdat het spel niet goed werkt. Alleen of samen? Je werkt alleen. Als je er niet uitkomt, vraag je een medeleerling of de docent om hulp. Soms kun je het goede antwoord ook met behulp van je computer opzoeken. Tijd Je kunt twee lesuren gebruiken. Stap1 Tekstdoelen Een tekst kan veel verschillende doelen hebben. Bestudeer eerst de theorie in de Kennisbank. KB: Tekstdoel en tekstsoort Zoals je hebt gelezen in de Kennisbank, zijn er verschillende soorten tekstdoelen. Opdracht Bekijk de onderstaande afbeeldingen/teksten goed. Maak vervolgens de oefening en sleep het juiste antwoord naar de goede plek. Waarschijnlijk hoef je de teksten niet helemaal te lezen. Pagina 2

4 De lay-out en de eerste alinea zeggen meestal genoeg over het tekstdoel. Tekst 1 Tekst 2 Pagina 3

5 Pagina 4

6 Pagina 5

7 Pagina 6

8 Tekst 3 Pagina 7

9 Pagina 8

10 Pagina 9

11 Pagina 10

12 Tekst 4 Tekstdoelen kn.nu/ab1vk 1 Succes! 1. Tekst 1 2. Tekst 2 3. Tekst 3 4. Tekst 4 a. informeren b. activeren c. amuseren d. overtuigen Stap2 Pagina 11

13 Tekstdoelen herkennen Zowel bij het lezen als schrijven van een tekst is het belangrijk dat je weet wat het tekstdoel is. Als je een tekst schrijft, is het belangrijk dat je weet wat je wil bereiken bij de lezer. Als je een tekst leest, is het tekstdoel ook belangrijk. Als je het tekstdoel weet, is het makkelijker om iets te vinden van een tekst, erop te reageren, erover te schrijven of erover te praten met anderen. Kortom, je moet weten wat het tekstdoel is. Lees de volgende teksten en beantwoord de drie meerkeuzevragen. Tekstdoelen herkennen kn.nu/05vln 1 De aarde geeft ons alles, geef de aarde door! De mooiste fotomomenten. De aarde geeft het. Maar ze geeft meer. Water en voedsel bijvoorbeeld. Energie, kleding en frisse lucht. Prachtige natuur waar we van kunnen genieten. We kunnen niet zonder de aarde. Dat geldt voor ons, maar ook voor volgende generaties. Daarom zet het Wereld Natuur Fonds zich in voor een leefbare toekomst voor mens en natuur. Geef de aarde door. Samen met het Wereld Natuur Fonds. Kijk op wnf.nl en doe mee! Wat is het belangrijkste doel van de advertentie? a. Informeren b. Tot handelen aanzetten 2 Jongeren verplicht tot 18 jaar in schoolbanken. Den Haag - Jongeren zonder diploma zijn vanaf komend schooljaar verplicht tot hun achttiende door te leren. Met de uitbreiding van twee jaar wil het kabinet de schooluitval aanpakken. Gisteren bleek dat de Eerste Kamer deze aanpak steunt. Met de uitbreiding van de plicht hoopt Pagina 12

14 het kabinet dat leerlingen alsnog een diploma behalen. Wat is het belangrijkste doel van het krantenbericht? a. Amuseren b. Informeren 3 Harry Potter woont sinds de dood van zijn ouders in de bezemkast onder de trap in het huis van zijn zeer onvriendelijke tante en oom Duffeling. Het leven is er op zijn zachtst gezegd heel onaangenaam. Op zijn elfde verjaardag hoort Harry dat hij (net als zijn ouders) een tovenaar is; iets dat zijn leven totaal verandert. Hij gaat naar Zweinsteins Hogeschool voor Hekserij en Hocus-Pocus, waar hij alles leert over bezemstelen, toverdranken en monsters. Wat is het belangrijkste doel van dit boek? a. Amuseren b. Informeren Stap3 Zakelijke brief Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp: KB: Zakelijke brief Bestudeer ook de tips voor het schrijven van een zakelijke brief op Doe daarna de volgende meerkeuze-oefening. Zakelijke brief kn.nu/vynfr 1 In welk geval schrijf je een zakelijke brief? Pagina 13

15 a. Als je een vraag hebt aan de gemeente. b. Als je je wilt opgeven voor een schoolreisje. 2 Waar of niet waar? De toon in een zakelijke brief is emotioneel. a. Waar b. Niet waar 3 Waar of niet waar? De zinnen in een zakelijke brief moeten lang zijn. a. Waar b. Niet waar 4 In welk gedeelte van een zakelijke brief leg je in één zin uit waarom je de brief schrijft? a. Inleiding b. Slotalinea 5 Lees de volgende aanhef: Hallo Renske, Dit is een vorm van a. formeel taalgebruik b. informeel taalgebruik 6 Lees de volgende afsluiting: Met vriendelijke groeten, Dit is een vorm van a. formeel taalgebruik b. informeel taalgebruik Stap4 Schrijfopdracht : Klachtenbrief computerspel De volgende opdracht is afgeleid van een examen. Lees de tekst en volg daarna de aanwijzingen op. Pagina 14

16 Tekst Je hebt in september van dit schooljaar bij een gameshop in Leiden een computerspel gekocht. Tegelijkertijd heb je een externe harde schijf gekocht. Vorige week kwam je er tijdens het installeren achter dat het spel niet opstartte. Je wilt heel graag dat er een oplossing voor dit probleem komt. Als je gaat zoeken in de spullen die bij het spel horen, vind je het garantiebewijs. Daarin staat dat je een jaar garantie hebt op het computerspel, als je de aankoopbon meestuurt. Helaas heb je die niet meer. Je hebt nog wel het garantiebewijs en je klantnummer bij Gameshop Leiden: G Omdat je het computerspel uiteraard wilt spelen, besluit je om een klachtenbrief te sturen naar Gameshop Leiden, Dieselstraat 1, postcode 2321 RK in Leiden. Je dateert je brief op de datum van vandaag. Je legt hierin uit wat het probleem met het spel is. Je vertelt ook dat je nog een jaar garantie hebt, maar dat je de aankoopbon niet meer hebt. Je vermeldt daarom je klantnummer in de brief en je zegt als bijlage ook een kopie van het garantiebewijs mee te sturen. Je hoopt dat de firma een oplossing heeft voor je probleem. Tot slot bedank je vooraf voor het afhandelen van de klacht. Opdracht Schrijf een keurige brief naar Gameshop Leiden. Neem hierin de volgende onderdelen op: uitleg van het probleem met het computerspel; vermelding garantie; het verzoek om een oplossing van het probleem; een bedankje. Bedenk voordat je begint met schrijven wat het tekstdoel is van de tekst. Gebruik het volgende Worddocument om de brief in te schrijven. Hiermee word je een beetje geholpen. Worddocument: Zakelijke brief Pagina 15

17 Kijk nog eens goed in de Kennisbank aan welke eisen de brief moet voldoen. Voldoet je brief aan de eisen? Wissel dan met een medeleerling van brief. Jullie gaan elkaars brief nakijken. Let hierbij goed op de volgende punten: indeling volgens de afspraken bij een zakelijke brief; volledigheid; duidelijk taalgebruik; geen spelfouten. Als jullie elkaars brief hebben nagekeken, gaan jullie het werk bespreken. Vertel aan elkaar wat goed is aan de brief die je hebt nagekeken en wat beter kan. Na het commentaar van je klasgenoot, mag je de brief nog verbeteren. Als je helemaal tevreden bent, lever je je werk in bij je docent. Pagina 16

18 Antwoorden Antwoorden: Tekstdoelen 1 Succes! 1. a 2. c 3. d 4. b Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 17

19 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 August 2016 om 10:06 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Nederlands; Leesvaardigheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 18