Onderwijsprofielen Passend Onderwijs Haarlemmermeer format onderwijsprofiel Schooljaar 2015-2016
Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Visie, Missie & Eigenheid van de school Hoofdstuk 2: Concretisering van de visie, missie & eigenheid van de school 2.1 Planmatig werken: Opbrengstgericht werken en verbetertrajecten/ schoolontwikkelingen 2.2 De leerresultaten 2.3 Leerstofaanbod 2.4 De bewaking van de leertijd 2.5 Didactisch handelen & instructievaardigheden 2.6 Het pedagogisch klimaat: Pedagogisch handelen (algemeen) & gedrag 2.7 Klassenmanagement Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 2
Hoofdstuk 1: Visie, Missie & Eigenheid van de school school Tabitha is één van de 19 basisscholen van Stichting Meer Primair en gehuisvest in een modern schoolgebouw in Toolenburg-Oost. De afgelopen jaren is het gebouw aangepast aan de eisen van de huidige tijd. Er zijn ICT voorzieningen aangebracht en in de groepen 1 t/m 8 wordt gewerkt met een digitaal schoolbord. Tabitha telt ongeveer 450 leerlingen, verdeeld over 18 groepen. De school werkt vanaf groep 3 met het leerstofjaarklassenststeem. Binnen dit systeem is er aandacht voor de individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen. De school beschikt over 1 directeur met een enthousiast team van 40 leerkrachten, die ondersteund worden door: drie intern begeleiders drie bouwcoördinatoren (onderbouw, middenbouw en bovenbouw) een onderwijsassistent een klassen assistent een conciërge twee vakdocenten gym een administratief medewerkster Het motto van onze school: Iedereen is uniek, niemand volmaakt, maar samen zijn we compleet Hieronder beschrijven wij de belangrijkste kernwaarden van onze school. Het kind staat centraal Alles in het teken van een prettige schooltijd Op Tabitha willen wij kinderen uitdagen om vol verwachting naar hun toekomst te kijken en daaraan te werken. Leren kun je leren en dan is vertrouwen van iedereen om je heen en in jezelf heel belangrijk. Daarbij is plezier hebben in de dingen die je leert van groot belang. Op Tabitha steven wij ernaar om alle kinderen een plezierige, leerzame basisschoolperiode te bieden. Een optimale ontwikkeling Op Tabitha mogen kinderen zichzelf zijn, en zij krijgen daarbij de kans om hun capaciteiten zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Om dit te bereiken bieden we in de groepen een gevarieerd leerstofaanbod en geven we op verschillende niveaus instructie zodat elk kind hierin tot zijn recht kan komen. De vakken taal, rekenen en begrijpend lezen staan bij ons op school centraal. Bruisend in activiteiten Met veel plezier naar school gaan vinden wij essentieel voor een goed leerproces. Op Tabitha willen wij goed onderwijs geven en kinderen zo goed mogelijk voorbereiden op hun toekomst. Waar mogelijk combineren we deze taak met leuke activiteiten. Samen met de kinderen vieren wij alle Christelijke feestdagen. Ook staan wij stil bij Sinterklaas, hebben we een jaarlijkse Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 3
sportdag, besteden wij aandacht aan de Kinderboekenweek en gaan wij één keer per jaar op schoolreisje. Binnen ons onderwijs hebben wij meerdere malen per jaar culturele activiteiten en regelmatig diverse excursies. Daarnaast vieren wij met de kinderen diverse jubilea en verjaardagen en sluiten de leerlingen van onze school in groep 8 hun schooltijd af met een gezellig schoolkamp. Passende zorg voor ieder kind Een gedifferentieerd onderwijsaanbod Kinderen verschillen van elkaar. Op Tabitha streven wij ernaar om in onze lessen zo goed mogelijk aan te sluiten bij deze verschillen. Binnen de klas werken wij allemaal op 3 niveaus en binnen deze niveaus sluiten wij aan bij de onderwijsbehoefte van de kinderen. Zo kan het ene kind bijvoorbeeld na een korte instructie zelfstandig aan het werk, maar heeft een ander kind een langere instructie nodig om de leerstof te kunnen verwerken. Zo heeft het ene kind weinig oefenstof nodig om zich de leerstof eigen te maken, terwijl een ander kind juist heel veel moet oefenen om tot beheersing van de leerstof te komen. Onze leerkrachten houden rekening met verschillen. Ook voor kinderen met specifieke onderwijsvragen zoeken wij naar een passend onderwijsaanbod, dit allemaal binnen de groep. Zorgteam en externen De groepsleerkrachten verzorgen passende zorg in de klas en worden hierbij ondersteund door de intern begeleiders van onze school (het zorgteam). Als er zorgvragen zijn waar we binnen onze school geen antwoorden op kunnen vinden, dan schakelen wij externe partners in om ons te ondersteunen. Open communicatie en samenwerking tussen alle betrokkenen Communicatie met kinderen Op Tabitha vinden wij het belangrijk om de kinderen goed te leren kennen en een positieve band met de kinderen op te bouwen. Wij geloven erin dat als de relatie tussen leerkracht en kind goed is, dat dit het leerproces ten goede komt. Wij verwachten van de kinderen dat zij respectvol en vriendelijk met elkaar omgaan en hierin geeft de leerkracht het goede voorbeeld. Een optimale samenwerking tussen school, ouders en kind Wij vinden de samenwerking tussen leerkracht, ouders en het kind van essentieel belang. In deze samenwerking verwachten wij van ouders dat zij een stimulerende rol vervullen ten aanzien van een goede relatie tussen kinderen onderling en tussen het kind en de leerkracht. Wij streven ernaar dat iedere betrokkene (leerkracht, ouders en kind) binnen zijn eigen rol en verantwoordelijkheid bijdraagt tot een optimale ontwikkeling. Dit betekent dat de ontwikkeling van de kinderen op de verschillende gebieden regelmatig wordt besproken met ouders en als er stagnatie optreedt, er gezamenlijk met ouders en kind wordt gezocht naar passende oplossingen. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 4
Verwachting van ouders Wij verwachten van ouders dat als zij zich zorgen maken over het welzijn van hun kind, of het welzijn van andermans kind, zij dit bespreken met de school. Uitgangspunt is daarbij dat ouders en de leerkracht samen in gesprek gaan met het doel een oplossing te zoeken die goed is voor ouders en hun kind, maar ook goed is voor de andere kinderen. Als er andere leerkrachten, ouders of kinderen bij betrokken zijn verwachten wij van ouders dat zij vanuit een respectvolle manier over hen spreken. Om het gevoel van veiligheid voor al onze kinderen te garanderen staan wij het als school niet toe dat ouders op eigen initiatief andermans kinderen gaan corrigeren. De respectvolle en positief kritische houding die wij van ouders verwachten geldt ook voor de communicatie via internet. Ouderbetrokkenheid Tabitha heeft een jarenlange traditie van een goede samenwerking met ouders. Samen maken wij de school en maken wij de schooltijd van alle kinderen zo optimaal mogelijk. Door de ondersteuning die ouders ons bieden is het mogelijk om extra activiteiten te organiseren. Wij gaan met elkaar op een positieve en respectvolle manier om vanuit de Christelijke normen en waarden. Christelijke normen en waarden Tabitha is een Christelijke school. Dit betekent dat we de kinderen een Christelijke levensbeschouwing mee willen geven en dat de waarden en normen die daaruit voortvloeien verankerd zijn in ons lesgeven en onze omgang met elkaar. We willen een sfeer creëren waarbij ieder kind en elke volwassene zich veilig voelt. Kanjertraining Op Tabitha werken wij met de Kanjertreining. Door gericht de Kanjerlessen in te zetten versterken we binnen de groep het vertrouwen van de kinderen onderling zodat er een sfeer van veiligheid, respect en vriendelijkheid ontstaat. De school zet middels Kanjerlessen in op het versterken van onderling vertrouwen en het besef dat het goed is elkaar te helpen. Binnen dit kader speelt niemand de baas, hebben we plezier met elkaar, en ben je of blijf je niet zielig. Duidelijk wordt gesteld dat de leerlingen ten opzichte van elkaar niet de baas zijn. De leerkracht daarentegen is op school de baas en de ouders zijn dat thuis. De kanjertraining is erop gericht om de leerlingen inzicht te geven in hun eigen gedrag, groepsgedrag en het opbouwen van een positieve band met elkaar. Regels en afspraken Om de positieve sfeer bij ons op school te waarborgen hanteren wij duidelijke regels en afspraken. Alle ouders worden hiervan op de hoogte gesteld als zij hun kind bij ons op school aanmelden. Daarnaast informeren wij ouders hierover via onze website en incidenteel via de nieuwsbrief. Zo staan de afspraken vanuit de Kanjertraining bij ons op school centraal. Hiernaast hanteren we een duidelijk gedragsprotocol. We leren de kinderen om volwassenen op school aan Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 5
te spreken met u en bij begroeting een hand te geven. Alle regels en afspraken gelden in alle groepen. Kwalitatief hoogstaand onderwijs Ons onderwijs Op Tabitha streven wij naar het verzorgen van zo goed mogelijk onderwijs. Dit doen wij door vast te houden aan zaken die goed werken en door te vernieuwen en te verbeteren waar dit nodig is. Om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de onderwijsbehoeftes van al onze leerlingen werken wij met het directe instructiemodel en laten we de kinderen zelfstandig of samenwerkend een verwerking maken die past bij hun niveau. Ook bieden wij verlengde instructie voor kinderen die hier behoefte aan hebben. Om de kwaliteit van ons onderwijs te waarborgen maken wij gebruik van onze methodetoetsen en van het CITO leerlingvolgsysteem. Jaarlijks evalueren wij onze opbrengsten en blijven we in ontwikkeling om deze te verbeteren. Dit alles om ons onderwijs te optimaliseren. Professionele, betrokken leerkrachten Alle groepsleerkrachten op Tabitha hebben de bevoegdheid om les te geven in het basisonderwijs. Om van alle nieuwe ontwikkelingen op de hoogte te blijven, volgen wij regelmatig cursussen, zowel op team- als op individueel niveau. De directeur voert met alle collega s voortgangs- en beoordelingsgesprekken. In deze gesprekken worden collega s uitgedaagd zich te blijven ontwikkelen. Een duidelijke structuur en klassenmanagement Op Tabitha proberen wij een zo optimaal mogelijke leeromgeving voor de kinderen te creëren waarbij rust en regelmaat centraal staat. Voor ons is het belangrijk dat alle kinderen weten wat er van ze wordt verwacht. Daarom is er ook op het gebied van werkhouding en zelfstandig werken een doorgaande lijn van groep 1 t/m 8. ICT Voor ICT zien wij veel kansen, maar het blijft voor ons een middel en geen doel. ICT wordt bij ons op school gericht toegepast om ons onderwijsaanbod te ondersteunen en te verrijken. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 6
Hoofdstuk 2: Concretisering van de visie, missie & eigenheid van de school. 2.1 Planmatig werken: Opbrengstgericht werken en verbetertrajecten/ schoolontwikkelingen Om ons als school te blijven verbeteren in de afstemming op onderwijsbehoeften, werken wij handelingsgericht (). Met handelingsgericht werken beogen wij de kwaliteit van ons onderwijs en de begeleiding van alle leerlingen te optimaliseren. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten: Werken vanuit de onderwijsbehoeften: we werken vanuit de vraag wat een leerling nodig heeft om zich te ontwikkelen. Afstemming en wisselwerking: het gaat niet alleen om de leerling, maar om de leerling in wisselwerking met zijn omgeving. Aandacht voor positieve aspecten van leerling, groep, leerkracht, school en ouders: deze zien en horen we, we benoemen ze en benutten ze in onze aanpak. Samenwerken met elkaar als team, maar ook met leerlingen en hun ouders. Doelgericht werken: voor alle leerlingen formuleren wij doelen. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant. De leerkracht doet ertoe! Om de prestaties en ontwikkeling van onze leerlingen zo goed mogelijk te volgen, volgen wij de stappen zoals deze in onderstaande cyclus staan beschreven. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 7
In het tijdpad van een schooljaar ziet dit er als volgt uit: Cyclus /OGW op groepsniveau: september-november november-februari Groepsplan 1 februari-april Groepsplan 2 april-juli Voor start schooljaar: -Opstellen groepsplan (m.u.v. gr.3) -uitvoeren groepsplan Begin november: -opstellen groepsplan gr. 3 -tussenevaluatie groepsplannen a.d.h.v. observaties en methodetoetsen -eventueel bijstellen groepsplan -facultatieve groepsconsultatie Februari: Groepsplannen evalueren Nieuwe groepsoverzichten maken Nieuwe groepsplannen opstellen Begin maart: Groepsconsultatie met IB Begin juni: Groepsplannen evalueren Nieuwe groepsoverzichten maken Eind juni: Groepsconsultatie met IB Overdracht Voor het volgen van de ontwikkeling van onze kinderen gebruiken wij de volgende instrumenten: ParnasSys (methodetoetsen en observaties) Het Cito leerling volg systeem Kanvas (sociaal emotionele ontwikkeling) De /OGW cyclus op groepsniveau De cyclus voor opbrengstgericht werken op schoolniveau Document diepteanalyse schoolopbrengsten Schooljaarplan Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 8
2.2 De leerresultaten In februari 2016 heeft het zorgteam van Tabitha een trendanalyse van de afgelopen drie schooljaren gemaakt van de gegevens van de toetsen uit het leerlingvolgsysteem (LOVS) van Cito. Er is gekozen voor een analyse van de kernvakken rekenen, technisch lezen, begrijpend lezen en spelling voor groep 3 t/m 8. De eindconclusie is dat bij meerdere vakgebieden te zien is dat wanneer er in de leerstof versneld of geautomatiseerd moet worden er rendementsverlies optreedt. Het versnellen en automatiseren van de lesstof is dan ook een speerpunt voor schooljaar 2016-2017 en opgenomen en uitgewerkt in de nieuwe beleidsvoornemens. Toetsresultaten Cito 2015-2016 per leerjaar, weergegeven in niveau (I t/m V) DMT Leestempo Woorden- Begrijpend Spelling Rekenen schat lezen Midden 3 IV- II- III+ III+ Eind 3 V+ III V+ III Midden 4 I- IV+ III- I- Eind 4 II- II- II- II Midden 5 IV III- III- III Eind 5 II+ III II IV Midden 6 I- IV I- IV Eind 6 I- II IV Midden 7 I- I- I- II+ Eind 7 I- III- II+ Midden 8 III+ II I+ III+ Het uitstroomniveau naar het Voortgezet Onderwijs in schooljaar 2015-2016: VWO 5 HAVO/VWO 4 HAVO 6 MAVO/HAVO 1 VMBO-T 11 VMBO-K 2 VMBO-B 2 Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 9
2.3 Leerstofaanbod In deze paragraaf beschrijven wij ons leerstofaanbod op het gebied van technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen & sociale competentie. Taal 1 2 Methode Kleuterplein C groep Uitdagender spellen en werkbladen uit de Levelbox (Levelspel van Eduforce, box 1 en 2) Zelf ontdekken Zelf aan de slag met software op de computer en op het digibord, te weten: Woordenschatsoftware en oefensoftware Zelf aan de slag met ontwikkelingsmateriaal op het gebied van taal Voor kinderen die (een beetje) kunnen lezen: Veilig leren lezen in stapjes en leesboekjes uit de mediatheek Methode Kleuterplein Gedurende het schooljaar wisselende thema s, waarbij gebruikt wordt gemaakt van de zogenaamde werktaak met de volgende onderdelen: taalactiviteiten rekenactiviteiten muziek knutselen Sociale talenten/kanjertraining Schrijfatelier (schrijfmethode) letter ontwikkelingsmateriaal spelles bouwactiviteit Themaduur ongeveer 4 weken (afhankelijk van het thema) Grote en kleine kring Per thema worden er prentenboeken bij gezocht en besproken Leeshoek/boekenhoek Themahoeken Mondelinge taalvaardigheid Beginnende en ontluikende geletterdheid Taalbeschouwing Liedjes zingen Lettermuur Letterhoek met diverse materialen Schooltv (Koekeloere, Taal met Moffel en Pier) Zelfstandig werken d.m.v. stoplicht en kleurenklok Software op de computer en op het digibord, te weten: Woordenschatsoftware en oefensoftware, Ik tover en ik speel met de muis en Bas gaat digitaal Methode Kleuterplein Preteaching Werkmap fonemisch bewustzijn Activiteiten worden herhaald aangeboden in de kleine kring Herhaald voorlezen Begeleid aanbod van de ontwikkelingsmaterialen (in kleine groepjes) Waar nodig extra begeleiding voor de NT2 leerlingen Software op de computer en op het digibord, te weten: Woordenschatsoftware en oefensoftware Ik tover en ik speel met de muis en Bas gaat digitaal Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 10
Taal 3 4 5 6 7 8 C groep Verhalen schrijven Feestneus Speurneus Verrijking middels de Levelwerkbox Taalmeesters boek Taalactief 4 Extra werkstukken maken of een verhaal schrijven op de computer Ambrasoft Veilig leren lezen werkboekjes Methode Taalactief 4 Leerlingenboek Werkboek Leerling software Kopieerbladen Verlengde instructie bij de leerkracht Minimumstof maken Eigen leerlijn: Taal actief 4 Technisch lezen C groep 3 4 5 6 7 8 Zonboekjes Tutor lezen Villa Alfabet Methode Veilig leren lezen: Veilig en vlot Maan/raketboekjes Letterzetter ringboekje Leerling software Spelletjes Letterkaarten Letterwand Letterdoos Woordendoos Duo lezen Race lezen Start kwartier stillezen elke middag Veilig in stapjes Tutor lezen ( 2 e half jaar) Racelezen Flitsen (2 e half jaar) Oefen map voor thuis Methode Estafette klassikaal aangeboden t/m groep 6. In groep 7 en 8 ingezet als remediëring. Leerlingboek Werkboekjes Mediatheek Start kwartier stil lezen vier dagen per week Duo-lezen? Groep 3,4 en 5 lezen tutor Flitsen Ralfi lezen Estafette lezen op niveau Duo-lezen Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 11
Woorden -schat C groep 1 2 Methode Kleuterplein Methode Kleuterplein Software woordenschat Kleuterplein Methode Kleuterplein Software woordenschat Kleuterplein Woorden schat Begrijpend lezen C groep 3 4 5 6 7 8 Methode Taalactief Methode: Taalactief Zelf opzoeken in woordenboek/google Woordenschatlessen VLL Woordenschat Stenvert 3 4 5 6 7 8 Zwerftocht in Korilu (bovenbouw) Methode : Leeslink groep 5-8 Internetsite Speurneus Methode: Veilig leren Lezen en Humpie Dumpie in groep 3. Methode Estafette en Taalactief in groep 4. Methode : Leeslink in groep 5-8 Internetsite Methode: Leeslink groep 5-8 Printbladen Zuidvallei Begrijpend lezen Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 12
Spelling 3 4 5 6 7 8 bladen Taalactief C groep Methode: Groep 3 Veilig leren lezen (zie technisch lezen) Groep 4 t/m 8 Taalactief Leerlingenboek Werkboek Kopieerbladen Digibordsoftware Computergebruik Leerling software Zie basis Oefenen met BLOON of WRTS Spelling in de lift / Zelfstandig spellen Extra oefenen kopieerbladen Taalactief Rekenen 1 2 Methode Kleuterplein C groep Uitdagender spellen en werkbladen uit de Levelbox (Levelspel van Eduforce, box 1 en 2) Zelf ontdekken Zelf aan de slag met software op de computer en op het digibord, te weten: Schatkist met de muis (rekenen), Ambrasoft en Rekenen met Moffel en Pier Zelf aan de slag met ontwikkelingsmateriaal Oefensoftware Kleuterplein Methode Kleuterplein Gedurende het schooljaar wisselende thema s, waarbij gebruikt wordt gemaakt van de zogenaamde werktaak met de volgende onderdelen: taalactiviteiten rekenactiviteiten muziek knutselen Sociale talenten/kanjertraining Schrijfatelier (schrijfmethode) letter ontwikkelingsmateriaal spelles bouwactiviteit Themaduur ongeveer 4 weken (afhankelijk van het thema) Grote en kleine kring Tellen en getalbegrip Meten Meetkunde Cijfermuur Weekwijzer Dagritme Constructie materiaal: Kapla, blokken, duplo etc. Cijfersymbolen herkennen en schrijven Ontwikkelingsmateriaal op het gebied van rekenen Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 13
Digibord lessen, o.a. Rekenen met Moffel en Piertje Software op de computer en op het digibord, te weten: oefensoftware van Kleuterplein Zelfstandig werken d.m.v. stoplicht en kleurenklok Schooltv (Rekenen met Moffel en Pier) Methode Kleuterplein Preteaching Activiteiten worden herhaald aangeboden in de kleine kring Werkmap gecijferd bewustzijn Begeleid aanbod van de ontwikkelingsmaterialen (in kleine groepjes) Oefensoftware van Kleuterplein Rekenen 3 4 5 6 7 8 C groep Geen probleem ( 5,6, 7) Kant en klaar (8) Stenvert Kinheim Denkwerk Levelwerkbox Rekentijgers werkboek Alles Telt Masterclass (Kaj Munk groep 8) Methode: Alles Telt Leerling boek Werkboek Kwismeesters Rekenrek Rekenlijnen Geld MAB materiaal Breukendozen/staven Kralensnoer Varia Loco Piccolo Rekenkast Leerling software Alles Telt Zie basis Met sprongen vooruit Maatwerk kopieerbladen en computerprogramma Maatschrift passend bij de jaargroep Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 14
2.4 De bewaking van de leertijd In dit hoofdstuk worden de volgende vragen beantwoord: Hoeveel uur staat er per vakgebied op het rooster? Hoeveel tijd is er minder of extra voor de leerlingen in het plus c.q. breedteaanbod De leertijd wordt beschreven in gestelde roostertijd in aantal uren per week. Technisch lezen 1 2 3 4 5 6 7 8 6 uur 2,5 uur 2,5 uur 2,5 uur 2,5 uur 2,5 uur 3x30 minuten 3x30 minuten 3x30 minuten 3x30 minuten 3x30 minuten 3x30 minuten Begrijpend lezen 1 2 3 4 5 6 7 8 1 uur 2 uur 2 uur 2 uur 2 uur 2 uur 20 min. Voorinstructie 20 min. Voorinstructie 20 min. Voorinstructie 20 min. Voorinstructie 20 min. Voorinstructie 20 min. Voorinstructie Rekenen 1 2 3 4 5 6 7 8 6 uur 6 uur 5 uur 5 uur 5 uur 5 uur 2x20 min. Verlengde instructie 2x20 min. Verlengde instructie 2x 20 min. Verlengde instructie 2 x 20 min. Verlengde instructie 2 x 20 min. Verlengde instructie 2 x 20 min. Verlengde instructie Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 15
2.5 Didactisch handelen & instructievaardigheden Op Tabitha wordt gebruik gemaakt van het directe instructiemodel. Dit model kent een duidelijke structuur: - Gezamenlijke start (warming-up) - Start van de instructie (terugblik, oriëntatie) - Doel van de les aangeven (lesopbouw) - Interactieve instructie en begeleid inoefenen - Zelfstandige verwerking - Verlengde instructiebespreking en afsluiting C groep - Gezamenlijke start (warming-up) - Start van de instructie (terugblik, oriëntatie) => alleen bij introductie nieuwe leerstof - Doel van de les aangeven (lesopbouw) - Interactieve instructie en begeleid inoefenen => alleen bij introductie nieuwe leerstof - Zelfstandige verwerking (compacten en verrijken) - Nabespreking en afsluiting Gezamenlijke start (warming-up) - Start van de instructie (terugblik, oriëntatie) - Doel van de les aangeven (lesopbouw) - Interactieve instructie en begeleid inoefenen - Zelfstandige verwerking - Nabespreking en afsluiting - Gezamenlijke start (warming-up) - Start van de instructie (terugblik, oriëntatie) - Doel van de les aangeven (lesopbouw) - Interactieve instructie en begeleid inoefenen - Verlengde instructie -Zelfstandige verwerking - Nabespreking en afsluiting 2.6 Het pedagogisch klimaat: Pedagogisch handelen (algemeen) & gedrag. Wij vinden het erg belangrijk om preventief middelen en interventies in te zetten om een goed pedagogisch klimaat te creëren en daarmee probleemgedrag te voorkomen; Voorkomen is beter dan genezen. Door op schoolniveau te werken aan goed onderwijs, effectief klassenmanagement, groepsvorming en sociaal-emotioneel leren, willen wij hieraan als school een bijdrage leveren (zie hoofdstuk 3 van ons gedrags- & anti pestprotocol). Als leidraad volgen wij de richtlijnen vanuit de Kanjertraining en de groepsregels die in elke groep samen met de kinderen opgesteld worden. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 16
Afspraken, van toepassing op alle leerlingen 00: Omgaan met gedrag Regels en afspraken Wij vinden het belangrijk dat er binnen ons team duidelijke afspraken zijn over gedrag, en dat wij elkaar vervolgens ook aanspreken op het naleven van deze afspraken. Onze schoolbrede gedragsregels zijn de Kanjerregels. Deze regels hangen zichtbaar in de verschillende lokalen van onze school: -Wij vertrouwen elkaar -Wij helpen elkaar -Niemand speelt de baas -Niemand lacht uit -Niemand doet zielig Leerkrachten stellen ook nog samen met de kinderen van de klas groepsregels op en moedigen kinderen aan om elkaar aan te spreken als regels niet worden opgevolgd. Hierdoor zijn de kinderen meer betrokken dan wanneer deze regels opgedragen zijn. De samen opgestelde klassenregels hangen zichtbaar in het klaslokaal. 01: Pedagogisch handelen Inzet preventieve middelen: -begin schooljaar extra aandacht aan groepsvorming (Gouden weken) -regels en afspraken bespreken (Kanjerregels en zelf opgestelde regels) - Kanjertraining -Trefwoord -2 keer per jaar Kanvas (november en mei) -sociogram vanaf groep 5 -Taakspel -aandacht voor de landelijke dag tegen pesten Officiële waarschuwing: Een officiële waarschuwing wordt gegeven als een leerling herhaaldelijk de afgesproken gedragsregels overtreedt. 1. De leerkracht gaat in gesprek met de leerling en betrokkenen. 2. De leerkracht informeert het zorgteam en maakt een afspraak voor een gesprek met ouders en leerling. 3. De officiële waarschuwing wordt mondeling gegeven door de leerkracht. 4. Van dit gesprek wordt een aantekening gemaakt in ParnasSys door de leerkracht. 5. Er wordt door de leerkracht een begeleidingsplan opgesteld en na 6 weken wordt deze met ouders en kind geëvalueerd. Gele kaart: De gele kaart wordt ingezet als de officiële waarschuwing niet heeft geleid tot ander, gewenst gedrag. Er zijn duidelijke signalen van grensoverschrijdend en/of pestgedrag. Bij signalen van pesten wordt een gesprek gevoerd met alle kinderen en ouders die betrokken zijn. Het kind gedrag & anti-pestprotocol wordt in de groep besproken. Andere mensen die zijn betrokken bij de betreffende leerling (gymdocent, overblijfouder,..) worden geïnformeerd door de leerkracht. 1. De leerkracht gaat in gesprek met de leerling en betrokkenen. 2. De leerkracht informeert het zorgteam en maakt een afspraak voor een gesprek met ouder(s), kind en directeur. 3. De gele kaart wordt mondeling gegeven door de directeur 4. Van dit gesprek wordt een aantekening gemaakt in ParnasSys door de leerkracht. 5. Er wordt door de leerkracht een begeleidingsplan opgesteld en na 6 weken wordt deze met leerkracht, directeur, ouders en kind geëvalueerd. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 17
Rode kaart: Deze kaart wordt ingezet als 2 keer een periode van 6 weken extra begeleiding niet heeft geleid tot gewenst gedrag. Er vindt dan een schorsing plaats, in eerste instantie voor 3 aaneengesloten dagen. 1. De leerkracht gaat in gesprek met de leerling en betrokkenen. 2. De leerkracht informeert het zorgteam en maakt een afspraak voor een gesprek met ouder(s), het kind en de directeur. 3. De rode kaart wordt mondeling gegeven door de directeur. 4. De schorsing wordt met ouders besproken en gaat de volgende dag in. De leerplichtambtenaar wordt ingelicht door de directeur. 5. Van dit gesprek wordt een aantekening gemaakt in ParnasSys door de leerkracht. 6. Er wordt door de leerkracht een begeleidingsplan opgesteld en na 6 weken wordt deze met leerkracht, directeur, ouders en kind geëvalueerd. Groene kaart: Deze kaart wordt ingezet als bij de evaluatie van de gele of rode kaart blijkt dat het ongewenste gedrag waarvoor de gele of rode kaart gegeven is, is veranderd in gewenst gedrag. 01: Pedagogisch handelen gericht op de relatie De leerkracht ontvangt en begroet de leerlingen bij het begin en aan het einde van de dag. De leerkracht voert regelmatig gesprekjes met de kinderen en sluit hierbij aan bij hun belevingswereld De leerkracht maakt beredeneerde keuzes bij het samenstellen van groepjes leerlingen om het samenwerken te bevorderen. De leerkracht bevordert effectieve communicatie tussen thuis en school. De leerkracht spreekt zijn vertrouwen uit in de leerlingen in het omgaan met elkaar. Hij gaat hierbij uit van hoge, maar realistische verwachtingen. De leerkracht benoemt het gewenst gedrag en spreekt met de leerlingen over hun kwaliteiten om hen bewust te maken van hun mogelijkheden. De leerkracht stimuleert samenwerking tussen verschillende groepen, bv het tutorlezen of hulp bij sportdagen. De leerkracht geeft het goede voorbeeld aangaande de omgangsregels. De groepssamenstelling binnen de werkgroepjes in de klas verandert regelmatig. Er worden minimaal 2x per jaar oudergesprekken gevoerd o.a. over het gedrag van het kind. De leerkracht neemt Kanvas af en handelt proactief als er signalen zijn die relatie met leerkracht of andere kinderen bedreigen De leerkracht hanteert consequent de beschreven preventieve interventies die zijn beschreven in het gedrag- & anti-pestprotocol Als er signalen zijn die de relatie met andere kinderen of de leerkracht bedreigen, dan bespreekt de leerkracht dit met de ib-er en/of gedragsspecialist en ouders en wordt samen gezocht naar interventies om de relatie te herstellen. Deze interventies worden vastgelegd in een begeleidingsplan en geëvalueerd met alle betrokkenen. Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 18
2.7 Klassenmanagement Ruimte, tijd en activiteit Regelmatig een werkplek op de gang met de klassendeur open. Instructietafel in elke klas Verkorte instructie Compacten en verrijken van de verwerkingsstof (beschreven in groepsplan) De klassenregels hangen zichtbaar in de klas. De tafels en stoelen zijn zo gegroepeerd dat er duidelijke looproutes zijn, en dat het mogelijk is een kring te maken. De klok hangt zichtbaar in de klas. De dag planning staat duidelijk op het bord (met tijden en waar nodig picto s). Vanaf groep 6 wordt gewerkt met een weekplanning. De leerkracht zorgt ervoor dat de leerling weet wat hij of zij moet doen als de opdracht af is. De benodigde materialen liggen klaar op een toegankelijke plek, zodat de materialen gepakt en opgeruimd kunnen worden. Voorspelbare lesovergangen Stoplicht Time timer Vaste rondes tijdens het zelfstandig werken Inzet vragenblokje Afspraken toiletbezoek Afspraken nakijken eigen werk Kleine kleurenklokjes (time-timers) beschikbaar voor op de tafel van de leerling. Aparte rustige plek in de klas waar de leerling (indien nodig) kan werken. Bij de indeling van de groepjes wordt rekening gehouden met de behoefte (prikkelgevoeligheid) van de leerling. Werken met geluiddemper. Inzetten van Study buddy. Eigen pictogrammen voor structureren activiteit Groepsinstructietafel voor verlengde instructie (beschreven in groepsplan) Aanpassen van verwerkingsopdrachten (hoeveelheid, moeilijkheid) Onderwijsprofiel juli 2015 Passend Onderwijs Haarlemmermeer 19