Categorisering van wegen Joris Willems Hogeschool voor Verkeerskunde Diepenbeek (www.pcvohandel.be) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. INHOUD 1. Doel van categorisering 2. Eisen aan categorisering 3. Werkwijze categorisering 4. Functies van de wegen 5. Gebruik van de wegen 6. Vorm van de wegen 7. Categorisering van spoorwegen 8. Categorisering van vaarwegen 1
1. DOEL VAN CATEGORISERING Inhoudelijk: verhogen verkeersveiligheid verhogen leefbaarheid verhogen doorstroming beleidsmatig: efficiënt beleid consistent beleid beargumenteerd beleid 2. EISEN AAN CATEGORISERING consistentie (binnen één categorie) continuïteit (overal doorvoeren) uniformiteit (overal hetzelfde doorvoeren) herkenbaarheid: SELF-EXPLAINING EXPLAINING ROAD (essentiële herkenbaarheidskenmerken) 2
Oefening consistente kenmerken fietspaden Hor. Alignement breedte rijstrook Remmende maatregelen parkeren Verharding aansluiting gelijke categorie aansluiting hogere categorie 90 km/u. 0 geen 0 vrijliggend 0 aanliggend 0 suggestiestrook 0 gemengd verkeer 0 recht 0 bochtig.... m 0 JA 0 geen verticale remmers 0 langsparkeren 0 schuinparkeren 0 haaksparkeren 0 kasseien 0 klinkers 0 asfalt 0 beton 0 verhoogd kruispunt 0 ongelijkvloers 0 verhoogd kruispunt 50 km/u 0 geen 0 vrijliggend 0 aanliggend 0 suggestiestrook 0 gemengd verkeer 0 recht 0 bochtig m 0 JA 0 geen verticale remmers 0 langsparkeren 0 schuinparkeren 0 haaksparkeren 0 kasseien 0 klinkers 0 asfalt 0 beton 0 verhoogd kruispunt 0 ongelijkvloers 0 verhoogd kruispunt 30 km/u. 0 geen 0 vrijliggend 0 aanliggend 0 suggestiestrook 0 gemengd verkeer 0 recht 0 bochtig.m 0 JA 0 geen verticale remmers 0 langsparkeren 0 schuinparkeren 0 haaksparkeren 0 kasseien 0 klinkers 0 asfalt 0 beton 0 verhoogd kruispunt 0 ongelijkvloers 0 verhoogd kruispunt 70/90 km-/u. 0 geen 0 vrijliggend 0 aanliggend 0 suggestiestrook 0 gemengd verkeer 0 recht 0 bochtig. m 0 JA 0 geen verticale remmers 0 langsparkeren 0 schuinparkeren 0 haaksparkeren 0 kasseien 0 klinkers 0 asfalt 0 beton 0 verhoogd kruispunt 0 ongelijkvloers 0 verhoogd kruispunt 3. WERKWIJZE CATEGORISERING 5 stappen: 1. vaststellen gewenste functie (visie-element) element) 2. vaststellen gewenst gebruik (o.b.v. functie) 3. vaststellen gewenste vorm (o.b.v functie/gebruik) 4. vergelijken bestaande en gewenste situatie 5. nemen van maatregelen en acties 1. 2. 3. 4. 5. Categorisering is dus actie-gericht 3
4. FUNCTIES VAN DE WEGEN Het RSV onderscheidt 3 typen functies van wegen: verbinden verzamelen toegang geven 4
Schaalniveau Type gebied Type weg 5
6
Definities Verbindingsfunctie: het verbinden van herkomst- en bestemmingsgebieden. Verzamelfunctie: het verzamelen van verkeer binnen de herkomstgebieden en het distribueren binnen de bestemmingsgebieden (aansluiting tussen de verschillende niveau s Erffunctie: : de functie die het wegvak vervult t.a.v. de langsheen de weg gelegen percelen Belangrijk: een weg heeft idealiter slechts één functie Het RSV onderscheidt 4 wegtypen: hoofdwegen (ASW( ASW) primaire wegen (type 1 en 2) secundaire wegen (type 1, 2 en 3) lokale wegen (type 1, 2 en 3) Tevens 4 schaalniveau s: (inter)nationaal Vlaams (gewestelijk, bovenregionaal) Provinciaal (regionaal, bovenlokaal) Gemeentelijk (lokaal) 7
Functie Wegtype Hoofdweg Verbinden Verzamelen Toegang geven Primair 1 Primair 2 Secundair 1 Secundair 2 Secundair 3 Lokaal 1 Lokaal 2 Lokaal 3 Doorwerking naar de bestuursniveau s RSV = Vlaams niveau: legt hoofd- en primaire wegen vast PRS = regionaal/provinciaal niveau: legt secundaire wegen vast GRS/gemeentelijke mobiliteitsplannen = gemeentelijk/lokaal niveau: legt lokale wegen vast 8
5. GEBRUIK VAN DE WEGEN = 2e stap Verschil tussen feitelijk en gewenst gebruik: vraagvolgend / vraagsturend evt. aan te passen aan lokale situatie (lintbebouwing, in centrumgebied, landbouwgebied, ) Criteria: (o.a.): soort verkeer toegelaten snelheid streefwaarde intensiteit parkeermodaliteiten voorrangssituatie, Voorbeelden gewenst gebruik Primaire weg type 1: typen verkeer: alle gemotoriseerd verkeer, uitgezonderd landbouwverkeer intensiteit: zo hoog mogelijk (tot cap. grens en filekans < 5%) snelheid: 90 (120) km/u. parkeren: niet toegelaten voorrang: voorrangsweg 9
Lokale weg 3 (in centrumgebied): alle verkeer, uitgez intensiteit: max. 50-150 snelheid: 30 km/u. uitgez.. + 3.5 ton (niet plaats.) 150 vtg/u. parkeren: mogelijk voorrang: geen voorrangsweg 6. VORM VAN DE WEGEN = 3e stap evt. aan te passen aan lokale situatie (lintbebouwing, bebouwde zone, landbouwgebied, ) Criteria (o.a.): ontwerpsnelheid type lengteprofiel type dwarsprofiel type remmende maatregelen type parkeerplaatsen type verharding type verlichting type knooppunten en aansluitingen, 10
Voorbeelden gewenste vorm Primaire weg type 1: ontwerpsnelheid: 100 km/u. lengteprofiel: vrij strak profiel, ruime bogen dwarsprofiel: 2X2 (of 2X1 met tussenberm) remmende maatregelen: geen type verharding: asfalt of beton type verlichting: hoge masten knopen: ongelijkvloers aansluitingen hogere categorie: ongelijkvloers aansluitingen lagere categorie: lichten of rotonde Lokale weg type 3 (in bebouwde zone): ontwerpsnelheid: 30 km/u. lengteprofiel: bochtig dwarsprofiel: gemengd verkeer, geen rijstroken remmende maatregelen: in principe kan alles type verharding: klinkers, kasseien (asfalt/beton) type verlichting: esthetisch knopen: gelijkvloers aansluitingen hogere categorie: gelijkvloers 11
7. CATEGORISERING SPOORWEGEN ± idem als wegen: Internationaal : HSL (Ijzeren( Rijn) Vlaams (+ (inter( inter)nationaal): hoofdspoorwegen (IC/IR) Regionaal: Boemel / light rail Lokaal: trams 8. CATEGORISERING VAARWEGEN RSV: hoofdwaterwegennet (klasse IV of hoger) secundair waterwegennet (vnl. klasse II+I) 12
Internationale klassificering vaarwegen (gebruik en vorm): Kl. Type schip lengte (m) breedte (m) diepg. (m) hoogte (m) laadverm. (ton) VI Vierbaksduwstel 185 22.8 3.3 8.75 10.000 V Groot Rijnschip 110 11.5 2.7 6.7 2.000 IV Rijn-Hernekanaalschip 80 9.5 2.5 6.8 1.350 III Dortmund- Eemskanaalschip 67 8.2 2.5 6.3 1.000 II Kempenaar 55 6.6 2.5 6 600 I Spits (peniche) 39 5.1 2.2 5 300 0 Kleine vaartuigen var var var var 300 Tot slot Categorisering: heilige drievuldigheid: functie vorm gebruik. Altijd vertrekken van de functie Consistentie over functie-vorm vorm-gebruik is essentieel, anders ontstaan van sluiproutes, verkeersonveiligheid en hinder Ook consistentie binnen functie, vorm en gebruik afzonderlijk Categorisering is DE BASIS voor elk verkeersplan en de verkeersveiligheid 13