Kanker en roken: een ongelukkige combinatie Wanda de Kanter

Kanker en roken: een ongelukkige combinatie Wanda de Kanter als mede oorzaak tijdens behandeling prognose 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 1

5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 2

wat ga je horen Gevolgen tabaksverslaving Gevolgen kanker en roken Verslaving Motiverende gespreksvoering lobby 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 3

stelling De oncologie verpleegkundige kent de kenmerken van tabaksverslaving en is mede verantwoordelijk voor secundaire & tertiaire preventie om zo de kwaliteit van zorg verder te verbeteren 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 4

4 miljoen rokers Nederland: 4-2-1 2 miljoen sterven door roken 1 miljoen voor het pensioen Jaarlijks 20.000 tabaksdoden ( 690 verkeersdoden ) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 5

Roken = Russisch Roulette Wanda de Kanter, longarts 1

Report of the Surgeons General 2014 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 7

2/3 doden bij rokende vrouwen van 50 tgv roken en leven gemiddeld 10 jaar< 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 8

COPD, hartfalen: QOL; comorbiditeit 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 9

Roken en depressie BMJ febr 2014 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 10

ASCO 2013 JCO 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 11

ASCO JCO 2013 30 % van alle kanker doden door tabak > 80 % longkanker doden tgv tabak Geassocieerd met 17 types kanker 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 12

Professor Schellens/ Dr Bernards 2014 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 13

SR cancer Colon Longkancer Mond Larynx Lip oesophagus, Sinus pancreas, Neus nier cel maag AML Uterus, CX cervix ca Ovarium Blaas mamma 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 14

mammacarcinoom en roken (emancipatie dubbel dodelijk) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 15

7490 mammacarcinoom Start roken voor geboorte eerste kind: verhoogt risico op borstkanker met 15 %. Mammaweefsel voor eerste zwangerschap gevoeliger 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 16

Review: Cohort n= 73388 CPS II Nutrition cohort Roken voor menarche HR 1,6 95% CI 1,1 2,3 invasief mammacarcinoom Roken voor eerste bevalling: risico> Vrouwen die roken hebben tabaks metabolieten in borst vloeistof. Knaagdieren en tabaksrook: mammacarcinoom 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 17

ASC0 JUNI 2014 BRAC 2: 2 EN ROKEN : 2 X ZOVEEL KANS OP LONGKANKER: RISICO VAN 40 X NAAR 80 X 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 18

JCO: ASCO: voordelen rookstop Betere prognose Minder bijwerkingen behandeling Minder infecties rond operatie/ wond/ chemo Meer lucht en energie Betere QOL 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 19

Waarom rookstop onderdeel moet zijn behandelplan Long term survivorship (hormonale therapie, personalized medicine, immunotherapy) QOL lange termijn Voorkom tweede primaire tumor Voorkom vroege metastasen 5 JOL > 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 20

Bestraling en roken Therapie minder effectief Vaker pneumonitis Vaker droge mond Vaker mucositis Vaker smaakverlies Necrose Lange termijn risico op kanker >> 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 21

Late complicaties mammacarcinoom roken en RT: hartinfarct 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 22

Roken verhoogt risico op longkanker bij hen die chemotherapie en radiotherapie hebben gehad. 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 23

Review 1985 2009 RT met nieuwe technieken: geen verhoogd risico op longkanker Roken na RT is een belangrijke vermijdbare risicofactor longkanker RR: 3,17 (1.66 6.06) Excess relative risk per Gy =0,11 (0,02 0,44 ) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 24

Acute huidreactie bij RT (ARSR) Bij rokers veel heftiger: meer pijn en slaapproblemen 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 25

Risk Analysis of Early Implant Loss after Immediate Breast Reconstruction: A Review of 14,585 Patients 14.585 vrouwen 40 60 jaar, rokers 3 x zoveel kans op vroeg borstverlies ( < 1% in hele groep, 1/ 25 rokers verliest borst) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 26

Chemotherapie en roken Minder effectief (EGFR TKI) Hart en long toxiciteit Vaker infecties 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 27

Roken: risicofactor 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 28

Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention, 2013 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 31

Tobacco smoke is carcinogeen en : Nicotine stimuleert tumor groei: vroege metastasering proliferation >, apoptosis < angiogenese > migration Invasion> 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 33

Lifetime Cigarette Smoking and Breast Cancer Prognosis in the After Breast Cancer Pooling Project 2013 JNCI John P. Pierce, et all N= 10.000 overlevers, 1700 borst kanker recidieven Former smokers < 20 py prognosis = Former: 20 py 34,9 py: 22% increased risk cancer recurrence. Former, >35 py 37 % increase 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 34

Rookstoppoli II 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 36

Rookstoppolikliniek I Rookt pakje dd Kan niet meer zitten van de pijn Maar de tumor is weg. 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 37

Gebrek aan data roken bij diagnose& folluw up n= 5185 doorroken > overall mortality long, KNO prostaat,leukemie, mamma, ovarium, uterus, melanoom > OM and DSM 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 38

Waarom rookt iemand dan toch? Het staat toch op de pakjes? 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 39

Roken is verslavend < 4 weken 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 40

Nicotine: verslaving ; hersenziekte, DSM IV V: geen vrije keuze. suiker, menthol, ammonia, honing, drop 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 45

Lifestyle keuze Wanda de Kanter, longarts 1

Gevoelsblindheid Als ik niet rook.. Word ik gestresst Word ik onrustig Word ik chagarijnig 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 47

alles begint met het juist benoemen wat je voelt Als ik niet rook, krijg ik last van ontwenningsverschijnselen Dat is vervelend, maar wel logisch, want ik stop met deze verslaving. Gelukkig is dit een tijdelijk probleem. 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 48

Impulscontrole 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 51

Ruiter te paard 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 53

Stampende kleuter syndroom 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 54

remedie stampende kleuter syndroom strenge mama 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 55

mijn opa werd 94 met 2 pakjes dd : als er 10 eendjes over de snelweg 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 56

Ik vind het gewoon lekker 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 57

Maar ik inhaleer niet 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 58

T is t enige dat ik nog heb.. 1 week = 42 euro 1 maand= 180 euro 1 jaar = 2190 euro 10 jaar = 21900 euro X 2 =.. 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 59

Hoe geef je een rookstop advies? 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 60

Mensen komen niet voor gedragsverandering naar het AVL 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 61

Motivational Interviewing Vraag of je het over het roken mag hebben. Vraag waarom iemand nog rookt Vraag om rookstop motivatie in cijfer van 1 t/m 10 Vraag om vertrouwen dat het lukt cijfer van 1 t/m 10 Vraag of je verder informatie mag geven 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 62

N= 18.502 oncologen Respons 1197 ASCO leden (<10%) 90% vragen intoxicaties eerste bezoek 80 % geven rookstop advies 44% vragen het routine matig FU 39 % geven rookstop ondersteuning 85% vindt dat het standaard moet zijn 8% : tijdsverspilling 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 63

Cotinine 100 % accuraat Discordantie self reported roken 12 x hoger in recente (35.4 %) vergeleken met non recente stoppers (2.8 %). 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 64

Doorroken kanker patienten: 75,6 % schuldgevoel en 77,8 % van de familieleden vindt hen schuldig 44,4% verbergt roken familie / arts Rokende familie leden 63,6 % schuldgevoel 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 65

Schuld en schaamte : rook je? Horen niet bij de patient Verantwoordelijk : tabaksindustrie en overheid Brandend Verlangen: portretten Frans Bromet Lung Cancer Related Stigma ( LCRS) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 66

ASCO 2013 Oncologie werkgroep zorgt voor rookstop in alle klinieken (SONCOS? ) Het is de verantwoordelijkheid van de oncoloog om mensen met kanker te helpen te stoppen met roken Behandel tabaksverslaving net zo agressief en met even veel compassie als je kanker behandelt. 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 67

conclusie rookstop is essentieel onderdeel van behandelplan om prognose te verbeteren Roken is geen life style. Het is een ernstige verslaving. 1 op 2 overlijdt door het roken Rokers meer stress door roken Vraag toestemming om over het roken te praten Ook bij follow up 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 68

2010 The Cochrane Review RR 1,27 MI/ brief advice 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 72

Brief advice: efficacy Stead et al 2008, Cochrane Very brief advice: N=13,724 More extensive advice: N=1,254 95% confidence intervals from metaanalyses % abstinent >6m 12 10 8 6 4 2 0 Very brief advice More extensive advice Aveyard et al 2012, Addiction Advice only increased quit attempts by 24% (95% CI: 16 33%) Offering behavioural support increased quit attempts by 117% (95% CI: 52 210%) Offering prescription increased quit attempts by 68% (95%CI: 48 89%) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 73

Medications: efficacy 20 Stead et al 2008, Cahill et al 2012, Cochrane Varenicline: N=6,166 Single NRT: N=51,265 Dual NRT: 4,664 NRT for reduce to quit : N=3,429 95% confidence intervals from metaanalyses % abstinent >6m 15 10 5 0 Varenicline Single form NRT Dual form NRT NRT for 'reduce to quit' 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 74

Behavioural support: efficacy R.West Stead et al 2012, Cochrane 1 Individual vs brief advice: N=7,855 Group vs self help: N=4,375 Internet vs nothing: N=2,960 Text messaging versus control messages: N=9,110 Written materials: N=15,117 95% confidence intervals from metaanalyses 8 6 4 2 0 % abstinent >6m10 Treat with caution Available as evaluated through the NHS 1 Updates about to be published 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 75

Lorillard (1973) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts http://legacy.library.ucsf.edu/tid/xlx31e00 78

American Tobacco (no date) 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts http://legacy.library.ucsf.edu/tid/vcf51a00 79

@Wdekanter 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 80

Rookstop 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 81

>10.000 gezondheidswerkers: motivational interviewing 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 82

KWF 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 83

Primaire preventie: Tabaknee.nl Bekende Nederlanders Social media Tabak.nee 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 84

Nieuwsuur 31 1 2014: onzichtbare kanker 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 85

Documentary 2014 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 86

gallup 5 6 2014 Wanda de Kanter, longarts 87