En dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "En dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG"

Transcriptie

1 En dan.? De rol van de huisarts Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG

2 Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses KWF Kankerbestrijding

3 Kanker in Nederland tot 2040 De bevolking zal met 6% toenemen De leeftijdsgroep 75 jaar zal verdubbelen tot 14% van totaal Door deze vergrijzing zal het aantal kankerpatiënten aanzienlijk toenemen

4 Het risico om te sterven aan kanker neemt af Volwassen kanker patienten overleven langer 5-jaarsoverleving 12% toegenomen in afgelopen 10 jaar Siesling S. NTVG 2011;155:514-20

5 Toename aantal mensen die kanker overleven Vrouwen Mannen

6 Resultaat Druk op de gehele kankerzorg neemt enorm toe Dit wordt met name veroorzaakt door prostaatkanker, borstkanker, longkanker en dikkedarmkanker.

7

8 20% minder consulttijd Houdt u uw jas maar aan..

9 De rol van de huisarts in zorg bij kanker Screening Diagnostiek Behandel fase Chronische fase Terminale zorg

10 Terminale zorg

11 Screening voor baarmoederhals kanker jaarlijks overlijden baarmoederhalskanker 250 vrouwen aan de helft van de diagnoses van baarmoederhalskanker doen zich voor bij vrouwen die niet meedoen aan de screening roep vrouwen op via de huisarts Gezondheidsraad Screening op baarmoederhalskanker, 2011

12 Screening Screening omvat 6% van alle vormen van kanker 85% start bij de huisarts met symptomen

13 Van symptoom naar diagnose Brian R. McAvoy. MJA.2007;187:

14 Bij delay in het diagnostisch proces stijgt mortaliteit ML TørringBritish Journal of Cancer (2011) 104,

15 Diagnostiek Dokter s delay Afname Toename Richtlijnen Mitchell E. Br J Cancer 2008;98:60-70 Verkeerde diagnose Geen lichamelijk onderzoek Verkeerde aanvullende test

16 Behandelfase

17 Behandel fase borstkanker 2 keer zoveel contacten met huisarts als patiënt zonder kanker Bijwerkingen behandeling Psychologische symptomen Endocriene therapie Roorda C. Support Care Cancer 2011

18 Chronische fase

19 Chronische fase Recidief kanker Late effecten van behandeling: hart en vaatziekten, huidkanker Psychosociale problematiek Angst/depressie Comorbiditeit: 70% heeft hart- en vaatziekten, DM en COPD Grotere rol voor de eerste lijn in de chronische fase Gezondheidsraad, KWF

20 Gezamenlijke zorg in de chronische fase

21 Vertrouwen in eigen kennis Potosky AL. J Gen Intern Med 2011

22 Voorkeur voor follow-up in chronische fase Oncologen Huisartsen 57% oncologen - 25% oncologen 16% shared care - 38% shared care 2% huisartsen - 10% huisartsen 75% van de huisartsen en 38% van de oncologen vond dat de huisarts voldoende kennis had om de follow-up van patienten met mamma of coloncarcinoom te verzorgen 51% van de huisartsen en 8% van de oncologen vond dat de huisarts betere psychosociale zorg kan bieden Potosky AL. J Gen Intern Med 2011

23 Patiënt Huisarts heeft weinig tijd Huisarts stelt zich te afwachtend op Huisarts is niet goed op de hoogte van wat er in het ziekenhuis is gebeurd Huisarts is niet op de hoogte van zorgmogelijkheden

24 Kennis: richtlijnen Oncologen Vrijwel alle richtlijnen adviseren dat de huisarts een rol kan spelen bij nazorg en nacontrole. Huisartsen Geen enkele NHG richtlijn besteed aandacht aan patiënten die in het verleden voor kanker behandeld zijn.

25

26 Aandachtsgebieden Capaciteit 1 e lijn Kennis Gezamenlijke richtlijnen Deskundigheidsbevordering Attitude proffesionals Gezamenlijke verantwoordelijkheid van 1 e en 2 e lijn.

27 Aanbeveling KWF werkgroep nazorg bij kanker Kankerzorg moet hoog op de onderzoeksagenda van de universitaire afdelingen huisartsgeneeskunde komen te staan

28 Onderzoek afdeling huisartsgeneeskunde UMCG Shared care bij overlevers van tumoren op de kinderleeftijd De rol van de huisarts in de behandel- en chronische fase van borstkanker en colorectaalkanker Late effecten van de behandeling van borstkanker Ontwikkelen van zorgmodel integrated care

Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg?

Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg? Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg? Peter van Bommel, huisarts Lidwine Tick, internist hemato-oncoloog Veldhoven, 22 maart 2012 Stellingen ja/nee Stelling 1 De huisarts zou aanwezig

Nadere informatie

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG Wat is het beste voor de patiënt? Carla M.L. van Herpen, internist-oncoloog 14-10-2014 Nazorg en controle na kanker EXPERTISE Wat wil de patiënt?

Nadere informatie

Follow-up van volwassenen die als kind zijn behandeld voor kanker Web-based. based nazorgplan

Follow-up van volwassenen die als kind zijn behandeld voor kanker Web-based. based nazorgplan Follow-up van volwassenen die als kind zijn behandeld voor kanker Web-based based nazorgplan Annette Berendsen, Dr. AJ. Berendsen, huisarts Afdeling Huisartsgeneeskunde UMCG 1 Follow-up van volwassenen

Nadere informatie

Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn. Hans Nortier 24-01-2013

Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn. Hans Nortier 24-01-2013 Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn Hans Nortier Nazorg Nazorg is een essentieel onderdeel van individuele patiëntenzorg na behandeling voor kanker Nazorg behelst voorlichting, begeleiding, ingaan

Nadere informatie

Kanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes

Kanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes Kanker en diabetes Introductie Kanker en comorbiditeit Landelijk Overleg Oncologie Verpleegkundigen 8 november 2012 M. Zanders, arts-onderzoeker IKZ Kanker en diabetes Casuïstiek Dillemma s in de praktijk

Nadere informatie

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE aantal per 100.000 (ESR) MAATSCHAPPELIJKE UITDAGING KANKERINCIDENTIE 550 500 450 400 350 300 250 200 150

Nadere informatie

Zorg van de huisarts voor vrouwen met borstkanker

Zorg van de huisarts voor vrouwen met borstkanker Zorg van de huisarts voor vrouwen met borstkanker Dr AJ Berendsen, 1 ir C Roorda-Lukkien 2 en prof dr GH de Bock 3 1 huisarts, afdeling Huisartsgeneeskunde UMCG, Groningen 2 epidemioloog, afdeling Huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

Huisartsgeneeskundige oncologie

Huisartsgeneeskundige oncologie Huisartsgeneeskundige oncologie Henk van Weert. Screening en diagnostiek 2.2 Behandeling 2.3 Nazorg en follow-up 3.4 De palliatieve fase 4.5 Conclusie 4 Literatuur 5 2 Hoofdstuk Huisartsgeneeskundige oncologie

Nadere informatie

Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht

Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Nazorg Evidence van follow up, welke nazorg en door wie Indeling presentatie Take home messages Advies Gezondheidsraad Richtlijn herstel na kanker

Nadere informatie

Mednet/IKNL peiling Substitutie oncologische zorg. Onderzoek onder huisartsen en medisch specialisten werkzaam in de oncologie; juli 2014

Mednet/IKNL peiling Substitutie oncologische zorg. Onderzoek onder huisartsen en medisch specialisten werkzaam in de oncologie; juli 2014 Mednet/IKNL peiling Substitutie oncologische zorg Onderzoek onder huisartsen en medisch specialisten werkzaam in de oncologie; juli 2014 Title of the Presentation 10/17/2014 2 Uit NHG-Standpunt Oncologische

Nadere informatie

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship

Nadere informatie

Gezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen

Gezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen Vlaams Gewest Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/ziekten/cijfers-over-kanker/ - december 2008 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Kongs Anne, Smets Hilde Afdeling Informatie & Ondersteuning

Nadere informatie

Late effecten van. chemotherapie voor testiskanker: een model voor Survivorship Care. Hink Boer

Late effecten van. chemotherapie voor testiskanker: een model voor Survivorship Care. Hink Boer Late effecten van chemotherapie voor testiskanker: een model voor Survivorship Care Hink Boer Overzicht Testiskanker: model voor curatieve behandeling van kanker Late effecten van chemotherapie Survivorship

Nadere informatie

Mens en kanker. Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties

Mens en kanker. Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties Mens en kanker Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties De stem van de kankerpatiënt NFK NFK staat voor de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties. Binnen deze koepel zijn 20

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder?

BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? Disclosure belangen spreker Jan Wind (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding

Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding Nazorg bij kanker: de rol van de eerste lijn Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding KWF Kankerbestrijding heeft als missie: kanker zo snel mogelijk terugdringen en onder controle brengen.

Nadere informatie

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en

Nadere informatie

Nico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde

Nico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde Nico Mensing van Charante Lezing 2014 Grenzen aan de Geneeskunde Hermitage Amsterdam, Vrijdag 17 januari 2014 Deel 1: Grenzen aan de diagnostiek prof dr Patrick Bindels, huisarts Deel 2: Grenzen aan de

Nadere informatie

Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie

Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie drs. Brigitte Gijsen, b.gijsen@iknl.nl adviseur productontwikkeling - programmaleider Herstel na kanker, IKNL Inhoud Oncologie: cijfers en ontwikkelingen

Nadere informatie

Kwaliteitsinformatie Wat doen patiënten er mee? Wat doen huisartsen er mee?

Kwaliteitsinformatie Wat doen patiënten er mee? Wat doen huisartsen er mee? Kwaliteitsinformatie Wat doen patiënten er mee? Wat doen huisartsen er mee? Anemone Bögels, directeur NFK Lisenka van Loon, senior projectleider NFK Gerda van der Weelen, senior-wetenschappelijk medewerker,

Nadere informatie

Sterfte aan hart- vaatziekten in dertig jaar gehalveerd Minder sterfte vooral door betere diagnostiek en behandeling

Sterfte aan hart- vaatziekten in dertig jaar gehalveerd Minder sterfte vooral door betere diagnostiek en behandeling Forse daling sterfte Trends in sterfte en ziekenhuisopnamen Meer ziekenhuisopnamen Sterfte neemt af 12 Meer kankerpatiënten Meer nieuwe gevallen, minder sterfte Grootste sterfte door longkanker Sterke

Nadere informatie

Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen

Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving Maryska Janssen-Heijnen Levensverwachting in jaren Nederlandse bevolking 2007 Leeftijd Mannen Vrouwen 60 21 24 70

Nadere informatie

Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens

Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens Levensverwachting in jaren Nederlandse bevolking 2007 Leeftijd Mannen Vrouwen

Nadere informatie

Nacontrole bij borstkanker op maat m.b.v. ICT-ondersteunde risicoanalyse

Nacontrole bij borstkanker op maat m.b.v. ICT-ondersteunde risicoanalyse Herstel na kanker Innovatie van nacontrole en nazorg: Een praktische uitdaging! Donderdag 1 december 2011 Nacontrole bij borstkanker op maat m.b.v. ICT-ondersteunde risicoanalyse Dr. J.M. Klaase, chirurg-oncoloog

Nadere informatie

HET KAN BETER, VEEL BETER

HET KAN BETER, VEEL BETER 20 DOSSIER ONCOLOGIE T EK S T: A N J E R O M EIN // B EELD: ED VA N R I J S W I J K lhv de dokter mei 2014 De rol VAN De HUISArTS IN De (NA)ZOrG VOOr patiënten MeT KANKer ONCOLOGISCHE ZORG: HET KAN BETER,

Nadere informatie

NHG-STANDPUNT. Oncologische zorg in de huisartsenpraktijk. Diagnostische fase. Preventie/screening. Behandelfase. Nacontrole en nazorg

NHG-STANDPUNT. Oncologische zorg in de huisartsenpraktijk. Diagnostische fase. Preventie/screening. Behandelfase. Nacontrole en nazorg NHG-STANDPUNT Oncologische zorg in de huisartsenpraktijk Diagnostische fase Preventie/screening Behandelfase Nacontrole en nazorg Voorwoord Met dit Standpunt wordt de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022

Nadere informatie

Scenariostudie kanker in de eerstelijnszorg. De vraag naar zorg in 2010 en 2020

Scenariostudie kanker in de eerstelijnszorg. De vraag naar zorg in 2010 en 2020 BIJLAGE E Scenariostudie kanker in de eerstelijnszorg. De vraag naar zorg in 2010 en 2020 Achtergrondrapportage behorend bij hoofdstuk 7 van het signaleringsrapport NAZORG BIJ KANKER: DE ROL VAN DE EERSTE

Nadere informatie

Natuurlijk, Oncologische zorg is huisartsenzorg! Bertien Winkel, huisarts Brielle Bart Schweitzer, huisarts Diemen Marike de Meij, huisarts Amsterdam

Natuurlijk, Oncologische zorg is huisartsenzorg! Bertien Winkel, huisarts Brielle Bart Schweitzer, huisarts Diemen Marike de Meij, huisarts Amsterdam Natuurlijk, Oncologische zorg is huisartsenzorg! Bertien Winkel, huisarts Brielle Bart Schweitzer, huisarts Diemen Marike de Meij, huisarts Amsterdam Nazorg is Chronische Generalistische zorg die goed

Nadere informatie

De rol van de huisarts in de nazorg voor de oudere kankerpatiënt: gewone of bijzondere patiënten? dr. Marjan van den Akker

De rol van de huisarts in de nazorg voor de oudere kankerpatiënt: gewone of bijzondere patiënten? dr. Marjan van den Akker De rol van de huisarts in de nazorg voor de oudere kankerpatiënt: gewone of bijzondere patiënten? dr. Marjan van den Akker Opbouw Wat betekent nazorg in de eerste lijn? Ervaringen en ideeën van huisartsen

Nadere informatie

Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg

Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Toegespitst op kankerzorg dr. Mohamed Boulaksil Cardioloog i.o. Pharos Utrecht, 18 juni 2013 Indeling Definitie van begrippen Epidemiologische verschillen migrant

Nadere informatie

The role of the general practitioner in the care for patients with colorectal cancer Brandenbarg, Daan

The role of the general practitioner in the care for patients with colorectal cancer Brandenbarg, Daan University of Groningen The role of the general practitioner in the care for patients with colorectal cancer Brandenbarg, Daan IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's

Nadere informatie

1 e jaargang nummer 4 VA RIO

1 e jaargang nummer 4 VA RIO 1 e jaargang nummer 4 VA RIO Beste collega s, Hierbij de 4 e versie van het VA RIO. Deze keer voorzien van een eerste collegiale bijdrage van Carla Westerbeek, met behulp van Rob Kok over PNES. Mocht iemand

Nadere informatie

Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013

Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013 Jaarverslag 2013 Stichting Geriatrische Oncologie Nederland December 2013 Auteursrechten voorbehouden 1 Periode Jaarverslag Dit jaarverslag beslaat de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013.

Nadere informatie

Nationaal AYA Jong & Kanker Platform

Nationaal AYA Jong & Kanker Platform Nationaal AYA Jong & Kanker Platform www.aya4net.nl Epidemiologie? Epidemiologie is de medische wetenschap die de frequentie van ziekte bestudeerd. AYA kankerpatiënten: een unieke groep?! Bevinden zich

Nadere informatie

Oncologische zorg bij ouderen

Oncologische zorg bij ouderen Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Dikkedarmkanker is een groot gezondheidsprobleem in Nederland. Het is de derde meest voorkomende vorm van kanker bij mannen en de tweede meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. In 2008

Nadere informatie

Ervaring in palliatieve zorg

Ervaring in palliatieve zorg De psychologische invalshoek in de palliatieve zorg Wie doet wat? Dr. Judith Prins klinisch psycholoog Medische Psychologie Congres NPTN 2 november 2006 1 Ervaring in palliatieve zorg 1986-1990 1992-1996

Nadere informatie

Het project Brielle. Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige

Het project Brielle. Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige Het project Brielle Dr. Paul van der Velden, oncoloog Karin Bokelaar, oncologieverpleegkundige Aanleiding 1: Prioriteit zal worden gegeven aan de ontwikkeling van anderhalvelijnszorg waaronder verstaan

Nadere informatie

Psychosociale aspecten. psychiater NVvO 5-2-9

Psychosociale aspecten. psychiater NVvO 5-2-9 Psychosociale aspecten Leo Gualthérie van Weezel psychiater NVvO 5-2-9 Gevecht tegen kanker van apoptose tot zingeving Kanker voorheen Ziek worden en doodgaan Betekenisgeving: magisch/ religieus Heldere

Nadere informatie

Kanker in Nederland. Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding

Kanker in Nederland. Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland Trends, prognoses en implicaties voor zorgvraag Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding Het Koningin Wilhelmina Fonds voor de Nederlandse Kankerbestrijding, kortweg KWF

Nadere informatie

Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft?

Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft? Zou het u verbazen als deze patiënt over een jaar nog leeft? Het belang van een integraal anticiperend beleid 22 maart 2012 Bernardina Wanrooij Huisarts, consulent palliatieve zorg AMC Palliatieve zorg

Nadere informatie

Fysieke revalidatie van oncologische patiënten

Fysieke revalidatie van oncologische patiënten Fysieke revalidatie van oncologische patiënten DR. ERIC VAN BREDA MEDISCH SPORTFYSIOLOOG UNIVERSITEIT MAASTRICHT Revalidatie na kanker De richtlijn oncologische revalidatie Is vooral gericht op klachten

Nadere informatie

Handreiking Kiesgerust

Handreiking Kiesgerust Handreiking Kiesgerust Begeleiding bij het maken van een bewust keuze Quirine van Rossum, internist-oncoloog Vlietland ziekenhuis Ingeborg Mares, chirurg Vlietland ziekenhuis Jorien van den Doel, huisarts

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Huisartsgeneeskunde voor ouderen. Er komt steeds meer bij... standpunt

NHG-Standpunt. Huisartsgeneeskunde voor ouderen. Er komt steeds meer bij... standpunt NHG-Standpunt Huisartsgeneeskunde voor ouderen Er komt steeds meer bij... standpunt Schatting: in 2040 - op het hoogtepunt van de vergrijzing - zal zo n 23 procent van de bevolking ouder zijn dan 65 jaar.

Nadere informatie

Samenvatting. Nazorg en dus ook nacontrole heeft verschillende doelstellingen

Samenvatting. Nazorg en dus ook nacontrole heeft verschillende doelstellingen Samenvatting De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de Gezondheidsraad gevraagd of het mogelijk is een toetsingskader te formuleren voor het beoordelen van de zin van nacontrole van patiënten

Nadere informatie

Leef rookvrij Geef kanker minder kans

Leef rookvrij Geef kanker minder kans Leef rookvrij Geef kanker minder kans Inhoud Stoppen met roken weer vergoed 3 Hulp bij stoppen met roken 5 Roken en kanker 9 Wilt u meer informatie? 11 Stoppen met roken weer vergoed Misschien wilt u zelf

Nadere informatie

1 Beleid bij klachten mamma

1 Beleid bij klachten mamma 1 Beleid bij klachten mamma Rubriekhouder: Mw. Dr. M. Hooiveld, NIVEL (2012-2014) In samenwerking met Mw. Dr. E. Paap, LRCB Inleiding De afgelopen jaren is het aantal nieuwe diagnoses van borstkanker bij

Nadere informatie

Kankerzorg maakt zich op voor de toekomst

Kankerzorg maakt zich op voor de toekomst Kankerzorg maakt zich op voor de toekomst Op weg naar een veldagenda voor een toekomstbestendig zorglandschap Voorwoord In de nabije toekomst is een andere manier van organiseren en samenwerken nodig om

Nadere informatie

Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST

Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Het kan helpen om de feiten te kennen; (na)controles en meer Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële) belangenverstengeling

Nadere informatie

Voor substitutie komt binnenkort een ander aanvraagformulier beschikbaar. Voor wijkgerichte zorg is het budget voor 2016 & 2017 reeds gealloceerd.

Voor substitutie komt binnenkort een ander aanvraagformulier beschikbaar. Voor wijkgerichte zorg is het budget voor 2016 & 2017 reeds gealloceerd. PROJECTAANVRAAG REGIOTAFEL ONDERDEEL: ZORGVERNIEUWING 1 INLEIDING - Deadline voor het indienen van uw projectvoorstel is 24 juni 2016 - Voor 1 oktober 2016 krijgt u bericht over toekenning of afwijzing

Nadere informatie

VBHC; niet te lang over nadenken

VBHC; niet te lang over nadenken 17 maart 2017 VBHC; niet te lang over nadenken Annemarie Haverhals DISCLOSURE: SPREKERS BELANGEN Sprekers hebben voor deze bijeenkomst geen (potentiële) belangenverstrengeling met (commerciële) bedrijven

Nadere informatie

Als genezing niet meer mogelijk is

Als genezing niet meer mogelijk is Als genezing niet meer mogelijk is Opname van patienten in de palliatieve fase van hun ziekte op de IC dr Erwin J.O. Kompanje Department of Intensive Care Palliatieve zorg op de IC Department of Intensive

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo

Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo Dit rapport bundelt informatie over de bevolkingsonderzoeken naar kanker. Je vindt er de participatiegraad van Tremelo in terug. Ter vergelijking

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands Kanker

Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs

Nadere informatie

Goede kankerzorg is meer dan een medische behandeling

Goede kankerzorg is meer dan een medische behandeling Goede kankerzorg is meer dan een medische behandeling DEZE RAPPORTAGE IS AANGEPAST OP 16 JULI 2018 Als kankerpatiëntenorganisaties vinden wij dat ziekenhuizen aan specifieke randvoorwaarden moeten voldoen

Nadere informatie

cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 2011

cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 2011 cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 211 Sterfte bij vrouwen en mannen Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke oorzaak van overlijden

Nadere informatie

Borstkanker. Leyla Demirbas en Ilse Klompenmaker Leerjaar 4, VMBO, examenjaar, klas b 17 december 2015 Mevr. Van Wolde

Borstkanker. Leyla Demirbas en Ilse Klompenmaker Leerjaar 4, VMBO, examenjaar, klas b 17 december 2015 Mevr. Van Wolde Borstkanker Leyla Demirbas en Ilse Klompenmaker Leerjaar 4, VMBO, examenjaar, klas b 17 december 2015 Mevr. Van Wolde Inhoudsopgave Wat is borstkanker? En hoe moet je het bestrijden? blz. 3 Is borstkanker

Nadere informatie

Oncologie in de huisartsenpraktijk: een onderzoek

Oncologie in de huisartsenpraktijk: een onderzoek 9 Oncologie in de huisartsenpraktijk: een onderzoek Joke Korevaar, Marianne Heins, Gé Donker, Mieke Rijken en François Schellevis.1 Inleiding 10. Onderzochte maligniteiten 10.3 Aantal patiënten 11.4 Aantal

Nadere informatie

Informatie voor professionals in de eerstelijnszorg

Informatie voor professionals in de eerstelijnszorg VERENIGING VOOR MENSEN MET BLAAS- OF NIERKANKER Informatie voor professionals in de eerstelijnszorg over: blaas- en nierkanker Blaas- en nierkanker Blaas- en nierkanker behoren tot de 10 meest voorkomende

Nadere informatie

Beleid bij klachten mamma

Beleid bij klachten mamma Beleid bij klachten mamma Rubriekhouder: Mw. Dr. M. Hooiveld, NIVEL (2012-2013) Inleiding De afgelopen jaren is het aantal nieuwe diagnoses van borstkanker bij vrouwen tussen de 40 en 49 jaar sterk toegenomen.

Nadere informatie

Big trouble? Het Big 5 palet. Het Big 5 palet. Gevolgen overgewicht breder dan Big 5. Overgewicht. Relatie tussen overgewicht, diabetes, kanker

Big trouble? Het Big 5 palet. Het Big 5 palet. Gevolgen overgewicht breder dan Big 5. Overgewicht. Relatie tussen overgewicht, diabetes, kanker Big trouble? Het Big 5 palet Hart- en vaatziekten Astma / COPD Depressie B.H.R. Wolffenbuttel Afd. Endocrinologie & Stofw. ziekten Universitair Medisch Centrum Groningen Welke belangrijke risicofactor

Nadere informatie

BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker

BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker prof. dr. Judith Prins drs. Sanne vd Berg- dr. Marieke Gielissen dr. Nelleke Ottevanger Medische Psychologie UMC St Radboud Nijmegen 8 maart

Nadere informatie

Diabetes en kanker, een duet met valse noten. Prof. dr. Harm Haak, Máxima Medisch Centrum MUMC+ Landelijk Diabetes Congres 2016

Diabetes en kanker, een duet met valse noten. Prof. dr. Harm Haak, Máxima Medisch Centrum MUMC+ Landelijk Diabetes Congres 2016 Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes en kanker, een duet met valse noten Prof. dr. Harm Haak, Máxima Medisch Centrum MUMC+ Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

STANDPUNT ONCOLOGISCHE ZORG IN DE HUISARTSENPRAKTIJK

STANDPUNT ONCOLOGISCHE ZORG IN DE HUISARTSENPRAKTIJK STANDPUNT ONCOLOGISCHE ZORG IN DE HUISARTSENPRAKTIJK CONCEPT 10 januari 2014 Voorwoord Met dit Standpunt wordt de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 geconcretiseerd voor de oncologische zorg in de huisartsenpraktijk.

Nadere informatie

CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct

CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct Het aantal mensen dat overlijdt aan een acuut hartinfarct is in 2014 met 7 procent gedaald tot 5,3 duizend. Dit zijn er bijna 400 minder dan

Nadere informatie

samenvatting de belangrijkste vraagstellingen van dit proefschrift zijn:

samenvatting de belangrijkste vraagstellingen van dit proefschrift zijn: Samenvatting Hodgkin lymfoom en zaadbalkanker zijn beide zeldzame maligniteiten die voornamelijk bij jong-volwassenen voorkomen. Beide ziekten hebben tegenwoordig een uitstekende prognose, o.a. door de

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt NHG-Standpunt Huisarts en palliatieve zorg Fijn dat u er bent, dokter standpunt Lijden verlichten De huisarts en de laatste levensfase Bij mevrouw Van Oosten, 51 jaar, is twee jaar geleden een melanoom

Nadere informatie

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg?

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg? Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg? Symposium (Over)leven na Kanker Tilburg, 8 maart 2013 Dr. V. Lemmens Hoofd Sector Onderzoek, Integraal Kankercentrum Zuid Eindhoven Kwaliteit Kwaliteit: definitie?

Nadere informatie

14Beleid bij klachten mamma Rubriekhouder: Mw. Dr. M. Hooiveld, NIVEL (2012)

14Beleid bij klachten mamma Rubriekhouder: Mw. Dr. M. Hooiveld, NIVEL (2012) 14Beleid bij klachten mamma Rubriekhouder: Mw. Dr. M. Hooiveld, NIVEL (2012) Inleiding De afgelopen jaren is het aantal nieuwe diagnoses van borstkanker bij vrouwen tussen de 40 en 49 jaar sterk toegenomen.

Nadere informatie

Marie-Rose Morel 26 augustus februari Christian Morel jr 5 januari juni 2013

Marie-Rose Morel 26 augustus februari Christian Morel jr 5 januari juni 2013 Marie-Rose Morel 26 augustus 1972 8 februari 2011 Christian Morel jr 5 januari 1978 15 juni 2013 LOK pneumo 16 december 2014 Wat er is gebeurd, is wat het was. Wat je ermee doet, is wat het is. Olaf Hoenson

Nadere informatie

Het Witboek : reflectie over de aanpak van kanker in België. Jacques De Grève

Het Witboek : reflectie over de aanpak van kanker in België. Jacques De Grève Het Witboek : reflectie over de aanpak van kanker in België Jacques De Grève Het hoofd bieden aan de uitdagingen van morgen Voorafgaand: wetgeving op de zorgprogramma met MOCs Reeds verbetering Defecten

Nadere informatie

Oncologie 2015 Handboek met indicatoren en normen voor tien oncologische aandoeningen. Versie juli 2014

Oncologie 2015 Handboek met indicatoren en normen voor tien oncologische aandoeningen. Versie juli 2014 Oncologie 2015 Handboek met indicatoren en normen voor tien oncologische aandoeningen Versie juli 2014 VGZ kiest voor kwaliteit VGZ staat voor zorg van goede medische kwaliteit, die klantvriendelijk en

Nadere informatie

Zelfmanagement; bezuiniging of investering

Zelfmanagement; bezuiniging of investering Zelfmanagement; bezuiniging of investering Jan Walburg. Utrecht 12 mei 2011. Congres Zelfmanagement Jan A. Walburg loodgieter hypotheek notaris onderhoud bank schilder gemeente belasting parkeren garage

Nadere informatie

Wat als varianten in de VTV-2018

Wat als varianten in de VTV-2018 Wat als varianten in de VTV-2018 Colofon Dit is een achtergronddocument bij de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018. RIVM 2018 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding:

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting.

Feiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting. Feiten en cijfers Uitgave van de Nederlandse Hartstichting November 211 Beroerte Definitie Beroerte (in het Engels Stroke ), ook wel aangeduid met cerebrovasculaire aandoeningen/accidenten/ziekte (CVA),

Nadere informatie

Kanker in de familie.

Kanker in de familie. Inhoud workshop Kanker in de familie. Dr. Margreet Ausems klinisch geneticus UMCU Introductie Verwachtingen deelnemers Achtergrondinformatie (cijfers!) Hoe ontstaat kanker? Erfelijke kanker en erfelijkheidsonderzoek

Nadere informatie

Afwachten bij prostaatkanker

Afwachten bij prostaatkanker Afwachten bij prostaatkanker Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is ook gesproken over de verschillende manieren waarop we prostaatkanker kunnen behandelen.

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Niveau: basis Lees de taal van de tumor Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre (CancerGenomiCs.nl) in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en

Nadere informatie

Men verwart regelgeving met kwaliteitsbewaking in de zorg.

Men verwart regelgeving met kwaliteitsbewaking in de zorg. Gezondheid s zorg Men verwart regelgeving met kwaliteitsbewaking in de zorg. Z o r g s Zorgstandaarden geven antwoorden Patiënten: weten welke zorg zij kunnen verwachten en hun bijdrage daarin Zorgverleners:

Nadere informatie

11 april Annemarie Haverhals Leider programma

11 april Annemarie Haverhals Leider programma 11 april 2017 VBHC@Santeon Annemarie Haverhals Leider VBHC@Santeon programma Santeon: zeven topklinische ziekenhuizen 2 Samen circa 13% van nationale zorg 2,56 miljard omzet 26.600 werknemers 1580 medisch

Nadere informatie

Doodsoorzaak: Langzame daling van het aantal overledenen aan kanker of hart-en vaatziekte; in 2003 nog bijna 60%

Doodsoorzaak: Langzame daling van het aantal overledenen aan kanker of hart-en vaatziekte; in 2003 nog bijna 60% 61 4 62 Volksgezondheid Aantal patiënten van huisartsen boven norm Op 1 januari 2004 zijn er 39 huisartsen in de gevestigd, één minder dan een jaar daarvoor. De gemiddelde praktijkgrootte wordt daardoor

Nadere informatie

Als je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig?

Als je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig? Doneerjeervaring.nl Generieke rapportage van de peiling Als je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig? Finale versie 4 oktober 2018 Inleiding Jaarlijks krijgen duizenden mensen met kanker te horen

Nadere informatie

Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014

Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Charlotte Penders, Verpleegkundig Specialist Marc Kamps, Medisch Maatschappelijk Werker 17 december 2014 Zorgpad Casus Cervixcarcinoom Follow up Supportive care Soorten zorg in de psychosociale ondersteuning

Nadere informatie

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel

Nadere informatie

Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen

Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 3 februari 2012 Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen Stoelgangtest kan op termijn 400 kankerdoden per jaar

Nadere informatie

JE HEBT KANKER (GEHAD): HOE ERVAAR JE DE HULP VAN JE HUISARTS EN VERPLEEGKUNDIGE?

JE HEBT KANKER (GEHAD): HOE ERVAAR JE DE HULP VAN JE HUISARTS EN VERPLEEGKUNDIGE? JE HEBT KANKER (GEHAD): HOE ERVAAR JE DE HULP VAN JE HUISARTS EN VERPLEEGKUNDIGE? DONEER JE ERVARING RAPPORTAGE FINALE VERSIE 20 JUNI 2019 INLEIDING HUISARTS EN GESPECIALISEERD VERPLEEGKUNDIGE Wanneer

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis

Nadere informatie

Comorbiditeit en oncologische zorg voor ouderen

Comorbiditeit en oncologische zorg voor ouderen Comorbiditeit en oncologische zorg voor ouderen Huub Maas, klinisch geriater TweeSteden ziekenhuis Tilburg IKZ Eindhoven Rotterdam 19-11-2008 Definities Comorbiditeit: bijkomende ziekte(n) naast de index

Nadere informatie

Huisartsenpeilpraktijken

Huisartsenpeilpraktijken Wetenschappelijke Vereniging Vlaamse Huisartsen Huisartsenpeilpraktijken Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Ministère de la Communauté française Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Afdeling Epidemiologie

Nadere informatie

De psychische en sociale hulpvraag van volwassenen in de huisartsenpraktijk van

De psychische en sociale hulpvraag van volwassenen in de huisartsenpraktijk van Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Beurs, D. de, Magnée, T., Bakker, D. de, Verhaak, P. De psychische en sociale hulpvraag van volwassenen in de huisartsenpraktijk

Nadere informatie

24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht. Stoppen met roken. Drs. M. de Wee Verpleegkundig hoofd Oncologie TweeSteden ziekenhuis Tilburg

24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht. Stoppen met roken. Drs. M. de Wee Verpleegkundig hoofd Oncologie TweeSteden ziekenhuis Tilburg 24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht Stoppen met roken Drs. M. de Wee Verpleegkundig hoofd Oncologie TweeSteden ziekenhuis Tilburg Stoppen met roken Feiten over stoppen met roken en kanker Verpleegkundigen en

Nadere informatie

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen

Nadere informatie

Alle landelijk vastgestelde behandelingen zijn opgenomen in onze prijslijst, ook behandelingen die het Diakonessenhuis niet uitvoert.

Alle landelijk vastgestelde behandelingen zijn opgenomen in onze prijslijst, ook behandelingen die het Diakonessenhuis niet uitvoert. VOORWAARDEN Op alle door het ziekenhuis en door de daaraan verbonden vrijgevestigd medisch specialisten met patiënten gesloten behandelingsovereenkomsten, voorzover deze werkzaamheden binnen het kader

Nadere informatie

Oncologiedagen 2015 voor Nederland en Vlaanderen

Oncologiedagen 2015 voor Nederland en Vlaanderen Oncologiedagen 2015 voor Nederland en Vlaanderen 1 e Aankondiging 19-20 november 2015 Hotel Papendal, Arnhem Georganiseerd door: De Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie in samenwerking met De

Nadere informatie

Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker. Tineke Vos, psychiater HMC Den Haag

Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker. Tineke Vos, psychiater HMC Den Haag Richtlijn Aanpassingsstoornis bij patiënten met kanker Tineke Vos, psychiater HMC Den Haag Aanleiding Richtlijn Sinds 2012 wordt behandeling van de aanpassingsstoornis door basis- of specialistische GGZ

Nadere informatie

Budgettering in zorg kost alleen maar geld

Budgettering in zorg kost alleen maar geld Budgettering in zorg kost alleen maar geld Ab Klink DOSSIER In de periode 1990-2000 bleven de zorgkosten netjes binnen de perken om vervolgens gierend uit de hand te lopen. Een van de grootste opgaven

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Farmacotherapiebeleid in de huisartsenzorg. Dokter, mag ik een recept voor...? standpunt

NHG-Standpunt. Farmacotherapiebeleid in de huisartsenzorg. Dokter, mag ik een recept voor...? standpunt NHG-Standpunt Farmacotherapiebeleid in de huisartsenzorg Dokter, mag ik een recept voor...? standpunt Schatting: jaarlijkse stijging van 11 procent voor geneesmiddelenuitgaven Centrale rol voor de huisarts

Nadere informatie