Niet-recurrente resultaatsgebnden vrdelen - Bnusplan De redactie en uitgever streven naar ptimale betruwbaarheid en vlledigheid van de verstrekte infrmatie, waarvr ze echter niet aansprakelijk kunnen gesteld wrden. 10.03.2008 Rev. 02.12.2014 Juridische dienst inf@salar.be Sedert 2008 kunnen werkgevers een niet-recurrent resultaatsgebnden vrdeel tekennen aan hun werknemers (CAO nr. 90, Wet ter uitvering van IPA 2007-2008 van 21.12.2007, B.S. 31.12.2007). Indien de bnus vldet aan bepaalde vrwaarden, kunnen ze zwel sciaal als fiscaal vrdelig wrden tegekend. Na evaluatie van dit stelsel werden dr CAO nr. 90bis vanaf 01.04.2011 enkele wijzigingen drgeverd. De Prgrammawet van 27.12.2012 (B.S. 31.12.2012) verde vanaf 01.01.2013 wederm enkele wijzigingen in. 1. WAT? Via het bnussysteem van CAO nr. 90 is het vr de werkgever vanaf 01.01.2008 gunstiger en vrdeliger gewrden m bnussen te te kennen aan werknemers. De bnussen zijn vrdelen die gebnden zijn aan de cllectieve resultaten van een nderneming, een grep van ndernemingen f een (welmschreven) grep van werknemers, p basis van bjectieve criteria. Hieraan zijn een aantal vrwaarden gekppeld. Met vlgende sleutelcriteria dient men steeds rekening te huden: het hele systeem dient transparant te zijn (zwel intern als extern); er dient nzekerheid te bestaan ver de realisatie van de delstelling; er meten cllectieve resultaten wrden begd; het vrdeel wrdt cllectief uitgekeerd; bjectiviteit dient te wrden nagestreefd (Antidiscriminatiewet). Bvendien is dit vrdeel niet recurrent. Dit betekent dat werknemers geen verwrven rechten kunnen den gelden na het einde van de regeling mdat de vrdelen telkens éénmalig wrden vastgesteld. Ze wrden tegekend via een variabel systeem en kennen dus geen vast en bestendig karakter. 2. WIE? De regeling is van tepassing p werkgevers en werknemers die vallen nder de werkingssfeer van de Wet van 5 december 1968 betreffende de cllectieve arbeidsvereenkmsten en paritaire cmités. Eveneens bedelt men: de persnen met een leervereenkmst; de persnen met een stagevereenkmst; de persnen met een berepspleidingvereenkmst (IBO). Zelfstandige bestuurders kunnen niet genieten van dit gunstregime. Vr de regeling met betrekking tt uitzendkrachten verwijzen wij naar punt 10 p pagina 7 van deze nta. 3. VOORWAARDEN Indien een werkgever het systeem wil inveren, dient hij vlgende cumulatieve vrwaarden strikt in acht te nemen bij de pmaak van het tetredingsplan/cao: Het geheel met transparant zijn, m.a.w. duidelijk aflijnbaar, meetbaar, definieerbaar en verifieerbaar en dit zwel vr: het vraf bepaald mechanisme dat gekppeld wrdt aan cllectieve resultaten; de ptentiële begunstigden die deel uitmaken van de grep; de eventuele verdeelsleutels vr de vaststelling van de uiteindelijke bnus. Er dient nzekerheid te bestaan ver de realisatie/het del van de delstelling. Criteria waarvan de realisatie kennelijk zeker is p het genblik van de invering van het stelsel zijn uitgeslten.
De bnussen zijn gebnden aan tekmstige cllectieve resultaten/delstellingen. Individuele delstellingen kmen niet in aanmerking. De delstellingen zijn al dan niet financieel. Bepaalde criteria wrden uitgeslten f nderwrpen aan vrwaarden: uitgeslten criteria: kppeling aan de beurskers vrwaardelijke criteria: vermindering van het aantal arbeidsngevallen: slechts tegelaten als de nderneming beschikt ver een glbaal preventieplan zals vrzien in de Welzijnscdex; absenteïsme f vermindering van het aantal ziektedagen: slechts tegelaten als: - de nderneming alle verplichtingen naleeft p het vlak van welzijn zals vrzien in de wetgeving m.b.t. welzijn (.a. gebruik maken van een Dynamisch Risicbeheersingssysteem, pstelling van een Glbaal Preventieplan, ); - de werkgever in rde is met de delstellingen en acties die wrden bepaald dr CAO nr. 72 (30.03.1999) betreffende het beleid ter vrkming van stress dr het werk. Het vrdeel wrdt cllectief vastgesteld. Individuele bnussen en individuele delstellingen zijn uit den bze! De bnus kan tegekend wrden aan: een grep van ndernemingen; alle werknemers van een nderneming; een welmschreven grep van werknemers die bvendien vldet aan de 6 wettelijke bjectieve criteria: functie anciënniteit graad weddeschaal vergedingsniveau vrmingsniveau Hierbij dient men rekening te huden met de Antidiscriminatiewet die het verbd plegt bepaalde nderscheidingscriteria (bv. leeftijd, huidskleur, huidige f tekmstige gezndheidstestand, duur van de arbeidsvereenkmst, deeltijds/vltijds, ) in aanmerking te nemen. Bijzndere vrziening vr KMO s: KMO s die slechts één werknemer tewerkstellen, kunnen deze resultaatsgebnden vrdelen inveren vr zver dat vrdeel niet gebnden is aan een individuele delstelling. 4. DUURTIJD PLAN Het plan kan wrden ingeverd vr: nbepaalde duur: Het is aangewezen m te bepalen he de delstellingen en niveaus in de tijd kunnen wijzigen en m een pzeggingstermijn te vrzien. bepaalde duur Het is aanbevlen dat het plan vrziet in een ntbindende vrwaarde die verbnden is aan de pheffing van de huidige wetgeving, sectriële vrzieningen en/f ingrijpende veranderingen van de (para)fiscale regeling. 5. REFERTEPERIODE De referteperide is de peride waarin de delstellingen verwezenlijkt meten wrden.
5.1 Aandachtspunten Het plan begt tekmstige delstellingen en kan dus niet ingesteld wrden m.b.t. delstellingen die reeds verwezenlijkt zijn p het genblik van de invering. In principe valt de datum van uitwerking van het plan samen met het begin van de referteperide. Het systeem kan niet in de plaats kmen van reeds bestaande stelsels (bv. winstparticipatie). De bnussen mgen niet ingeverd wrden ter vervanging f mzetting van bestaande vrdelen. 5.2 Termijnen 5.2.1 Minimum- en maximumtermijn De referteperide bedraagt minimum 3 maanden en kan langer zijn dan een jaar, maar k krter. Deze peride kan eventueel samenvallen met een kalenderjaar, bekhudjaar f de ndzakelijke termijn vr de verwezenlijking van een duidelijk mschreven prject. Een kalenderjaar kan maximaal in 4 referteperiden verdeeld wrden. 5.2.2 Beperkte terugwerkende kracht Het plan met uitgewerkt wrden vr tekmstige delstellingen. Er mag in beperkte mate rekening gehuden wrden met delstellingen die wrden verwezenlijkt tijdens de nderhandelingsperide ver het plan. In die zin werd bepaald dat de tepassing met terugwerkende kracht beperkt wrdt tt 1/3 e van de referteperide die vrzien wrdt. Bv. Als het bnussysteem wrdt tegepast per kalenderjaar (van 01.01.2015 tt en met 31.12.2015) met het plan uiterlijk p 30.04.2015 (d.i. vrdat 1/3 e van de referteperide verstreken is) bij de Griffie neergelegd zijn. Dit betekent dat de ganse prcedure vr die datum vlledig en succesvl met afgernd zijn. 6. BONUS 6.1 Algemene bepalingen De bnus is eenmalig, aangezien deze afhangt van het al dan niet behalen van vraf vastgelegde delstellingen. De bnus mag sedert 01.01.2015 maximum 3.130,00 per jaar/per werknemer bedragen p sciaal vlak en 2.722,00 per jaar/per werknemer p fiscaal vlak. fwel via een alles f niets -regeling fwel trapsgewijs waarbij het bedrag van het vrdeel wrdt aangepast vereenkmstig de mate van verwezenlijking van de delstelling(en). Let wel: zelfs de laagste delstelling dient nzeker te zijn. De bnus wrdt tegekend bvenp het ln en dus NIET ter vervanging van het ln. 6.2 (Para)fiscale en sciale behandeling Wanneer de vrziene vrwaarden zijn nageleefd, gelden vlgende bepalingen: 1. In hfde van werkgever: Op het geplafnneerd bedrag ( 3.130,00 bedrag per 01.01.2015) is de werkgever een bijzndere bijdrage (definitieve brnheffing) verschuldigd van 33%. Deze bijdrage is verschuldigd p de laatste dag van de maand vlgend p het kwartaal waarin het vrdeel wrdt tegekend (srtgelijk aan de gewne RSZ-bijdrage). Deze bijzndere bijdrage (definitieve brnheffing) is, samen met de uitgekeerde vrdelen zelf, fiscaal aftrekbaar als berepskst.
2. In hfde van werknemer: Sciaalrechtelijk: sedert 01.01.2013 is de werknemer p het geplafnneerd bedrag ( 3.130,00 bedrag per 01.01.2015) een slidariteitsbijdrage van 13,07 % verschuldigd. In het verleden was deze bnus vr de werknemer vlledig vrijgesteld van bedrijfsvrheffing, inkmstenbelasting en werknemersbijdrage vr de RSZ. Fiscaalrechtelijk: na aftrek van de slidariteitsbijdrage van 13,07 %, blijft er maximum 2.720,91 ver. Men blijft z nder de maximumgrens van 2.722,00 p fiscaal vlak, waardr er geen bedrijfsvrheffing met wrden ingehuden. Het tegekende bedrag met vermeld wrden p de fiscale fiche 281.10 in een aparte rubriek. 3. Overschrijding grensbedragen: Wanneer een werkgever aan zijn werknemer een vrdeel uitkeert dat hger is dan het grensbedrag, dan wrdt enkel het verschrijdende bedrag nderwrpen aan het nrmale belastings- en scialezekerheidsregime. Een werknemer die via meerdere werkgevers een bnus vlgens dit stelsel ntvangt, zal een verrekening van het verschrijdende bedrag ntvangen via zijn persnenbelasting. 6.3 Statuut in het arbeids- en scialezekerheidsrecht De bnus wrdt niet als ln beschuwd in de arbeids- en scialezekerheidsrechtelijke zin van het wrd vr het maximumbedrag van 3.130,00 per jaar (bedrag per 01.01.2015). Uitzndering: De niet-recurrente resultaatgebnden vrdelen zijn wel in geld waardeerbare vrdelen die nder de Wet p Bescherming van het Ln vallen. Dit vrdeel heeft geen effect p andere wetgevingen die in lnplafnds f lndrempels vrzien. De bnus kmt.a. niet in aanmerking vr: de berekening van het vakantiegeld; de berekening van de pzeggingsvergeding; de berekening van het gewaarbrgd ln; het bepalen van het gemiddeld maandinkmen; de berekening van de wettelijke uitkeringen in het kader van de sciale zekerheid. Opgelet: Als de bnus stijgt bven de grens van 3.130,00 (bedrag per 01.01.2015) wrdt het bedrag bven deze grens wel nderwrpen aan de nrmale regels en bijdragen. 6.4 Uitbetalingsvrm Het vrdeel met in geld wrden betaald. Dit kan.m. dr verhandiging f in giraal geld. Het mag niet in natura f in de vrm van aandelen wrden uitbetaald. De bnus kan in verschillende vrmen wrden uitbetaald. Enkele mgelijkheden zijn: een frfaitair bedrag; een glbale envelppe vr de nderneming f grep; een bepaald percentage. 7. PROCEDURE VOOR DE INVOERING: CAO OF TOETREDINGSAKTE Het participatieplan met het resultaat zijn van cllectief verleg tussen werkgevers en werknemers. De invering van het plan met gebeuren p vrijwillige basis. Iedere werkgever kan het initiatief nemen resultaatgebnden vrdelen in te veren, nverminderd een in het paritair (sub)cmité genmen initiatief. Bij de prcedure wrdt een duidelijk nderscheid gemaakt tussen ndernemingen met f znder vakbndsafvaardiging.
7.1 Ondernemingen met vakbndsafvaardiging De resultaatgebnden vrdelen wrden ingeverd via een ndernemings-cao (f eventueel sectrale CAO) die de mdaliteiten vr de tekenning van de lnbnus vastlegt. 7.2 Ondernemingen znder vakbndsafvaardiging De invering gebeurt vlgens de keuze van de werkgever: hetzij via een CAO; hetzij via de bijzndere prcedure van de tetredingsakte. Sedert 01.04.2011 maakt het tekenningsplan deel uit van het mdel van tetredingsakte f van de cllectieve arbeidsvereenkmst. Er dienen aldus geen twee afznderlijke dcumenten te wrden ingediend. Bvendien is het verplicht m de nieuwe mdellen van tetredingsakte en van cllectieve arbeidsvereenkmst te gebruiken. Vlgende stappen meten hierbij gevlgd wrden: OPMAAKFASE Het ntwerp van tetredingsakte inclusief het tekenningsplan wrdt aan elke betrkken werknemer verhandigd. De werkgever hudt gedurende 15 dagen na de verhandiging een register vr pmerkingen ter beschikking van de betrkken werknemers. Na deze peride van 15 dagen stuurt de werkgever het register ter inzage naar de inspectie van de sciale wetten. Vanaf 01.04.2011 wrdt er geen ntvangstbewijs meer verstuurd dr de inspectie van de sciale wetten, maar wrdt dit vervangen dr een verklaring p eer, in de tetredingsakte, pgesteld dr de werkgever waarin wrdt verklaard: - dat er geen pmerkingen waren; - f dat de uiteenlpende standpunten verzend werden. Indien er geen pmerkingen zijn, is de pmaakprcedure afgernd. Indien er wel pmerkingen zijn, wrdt er een verzeningsprcedure gevlgd met desgevallend een beslissing dr het paritair cmité. CONTROLEFASE Nadat de pmaakfase psitief werd afgernd, dient de werkgever de tetredingsakte inclusief het tekenningsplan neer te leggen p de griffie van de Dienst Cllectieve Arbeidsbetrekkingen van de FOD WASO. Gelijktijdig deelt de werkgever via aanplakking van een bericht aan de werknemers mee dat de tetredingsakte en het tekenningsplan bij hger vermelde griffie werden neergelegd en vergemaakt aan het paritair cmité. Na de neerlegging maakt deze griffie de tetredingsakte en het tekenningsplan ver aan het bevegde paritaire cmité vr een vrm- en marginale cntrle. Het bevegde paritaire cmité vert de cntrles uit binnen de 2 maanden na de verdracht. Sedert 01.04.2011 kan het paritaire cmité ervr kiezen m niet te beslissen en het dssier ver te maken aan de bevegde ambtenaar: in dat geval wrdt de peride van 2 maanden ingekrt. Indien de beslissing psitief is, zijn de tetredingsakte en het tekenningsplan gedgekeurd. Indien de beslissing negatief is, zijn de tetredingsakte en het tekenningsplan niet gedgekeurd: Het paritair cmité met de beslissing mtiveren met nauwkeurige aanduiding van de tekrtkmingen. Het dssier wrdt vr vrm- en marginale cntrle drgeschven naar de bevegde ambtenaar die binnen 1 maand een beslissing neemt: Indien deze beslissing psitief is, zijn de tetredingsakte en het tegevegde plan gedgekeurd.
Indien deze beslissing negatief is, zijn de tetredingsakte en het tegevegde plan niet gedgekeurd. Deze beslissing met de tekrtkmingen nauwkeurig aanduiden. Indien de beslissing negatief is wegens punctuele frmele tekrtkmingen, kan de werkgever een verbeterde versie bij de bevegde ambtenaar indienen binnen de maand na kennisgeving van de negatieve beslissing. Indien er binnen 1 maand geen uitspraak wrdt gedaan, wrdt de beslissing geacht psitief te zijn. 8. INHOUD VAN HET PARTICIPATIEPLAN/TOEKENNINGSPLAN 8.1 Verplichte vermeldingen de (grep van) nderneming(en) f de welmschreven grep van werknemers waarvr het vrdeel wrdt ingeverd p basis van bjectieve criteria; de bjectief meetbare, verifieerbare delstellingen (met uitsluiting van individuele delstellingen) waaraan de vrdelen gekppeld zijn; de referentieperide waarp de delstellingen betrekking hebben; de gekzen methde van pvlging en cntrle m na te gaan f de delstellingen bereikt zijn - CAO nr. 90 stelt 3 methdes vr: een evaluatiemethde die gebaseerd is p reeds beschikbare infrmatie een gewenste interne verificatie (waarin echter ng met wrden vrzien) een prcedure waarbij berep wrdt gedaan p een nafhankelijke instelling vr externe verificatie (erkende cntrle, erkende certificering) Deze lijst is niet limitatief. de prcedure die van tepassing is in geval van betwisting ver de evaluatie van de resultaten; de vrdelen die in het kader van het plan kunnen wrden tegekend; de wijze van berekening van die vrdelen: in geval van meerdere delstellingen: de weging van elke delstelling de wijze van tekenning van de vrdelen bij gedeeltelijke verwezenlijking wanneer de werknemer niet gedurende de hele referentieperide in dienst is geweest, f wanneer de arbeidsvereenkmst werd geschrst gedurende de referentieperide, pr rata effectieve prestaties in de referteperide (behalve vr mederschapsrust, jaarlijkse vakantie en feestdagen die vlledig gelijkgesteld zijn met effectieve prestaties). De werkgever kan de betaling van het vrdeel kppelen aan extra vrwaarden (zie regels CAO nr. 90). het genblik en de wijze van betaling; de geldigheidsduur van het plan; de verklaring f er al dan niet een preventieplan bestaat in de nderneming; de verklaring f er al dan niet een vakbndsafvaardiging bestaat vr de betrkken werknemers; de verklaring p erewrd dat er al dan niet pmerkingen werden gemaakt in het register (zie k pmaakfase nder punt 7.2.); het aantal werknemers p het genblik van de pmaak van de tetredingsakte. 8.2 Facultatieve vermeldingen een prcedure vr een wijziging van de niveaus die vr elke delstelling meten wrden bereikt; de manier waarp eventuele tussentijdse infrmatie wrdt verschaft aan de betrkken werknemers ver de ntwikkeling van de resultaten vr het behalen van de delstellingen; de vermelding dat het vrdeel bij het einde van de CAO niet drwerkt in de individuele arbeidsvereenkmst (niet-tepasselijkheid van artikel 23 van de CAO-wet van 5 december 1968); het bepalen van een pschrtende f ntbindende vrwaarde; Bv. het plan treedt in werking p vrwaarde dat het wrdt gedgekeurd dr het PC f desgevallend de bevegde ambtenaar Bv. het plan hudt van rechtswege p uitwerking te hebben indien de vrpgestelde delstellingen niet meer beantwrden aan de wettelijke vrwaarden het vrzien van een pzeggingstermijn in de CAO f het tekenningsplan indien deze vr nbepaalde duur wrdt afgeslten.
9. ADMINISTRATIEVE FORMALITEITEN De werkgever dient een infrmatiefiche te bezrgen aan iedere individuele betrkken werknemer, bij de betaling van het vrdeel f bij aflp van de peride wanneer de delstelling niet is gehaald. Deze infrmatiefiche bevat een aantal verplichte vermeldingen: identiteit werknemer; identificatie van het betrkken tekenningsplan f bij invering dr CAO: plaats waar deze kan wrden geraadpleegd; de referteperide waarp de delstellingen betrekking hebben; per delstelling wrdt het vlgende vermeld: de verwachte resultaten hun niveau van verwezenlijking de gebruikte methde m de verwezenlijking van de delstellingen na te gaan de wijze van berekening en weging van het vrdeel, het aan de werknemer tegekende bedrag f de vermelding van het feit dat er geen vrdeel werd tegekend; de datum van betaling van de bnus indien deze verschuldigd is; de vermelding van de behandeling van het vrdeel vr de werknemer (ten belpe van het grensbedrag van 3.130,00 vr het jaar 2015). Het vrdeel met vermeld wrden p een fiche 281.10. Hiervr is een afznderlijk vak p de fiche vrzien. 10. UITZENDKRACHTEN Aanvankelijk werd in de wetgeving mtrent niet-recurrente resultaatsgebnden vrdelen niets bepaald mtrent uitzendkrachten. In de Wet hudende diverse bepalingen (I) van 24.07.2008, B.S. 07.08.2008, wrdt gesteld dat uitzendkrachten eveneens recht hebben p niet-recurrente resultaatsgebnden vrdelen. Deze aanpassing wrdt met terugwerkende kracht ingeverd en is van tepassing p de vrdelen die sinds 01.01.2008 werden betaald f tegekend. Praktisch gezien met de gebruiker/werkgever aan de uitzendnderneming de ndige inlichtingen verschaffen, zdat die de reglementering inzake de niet-recurrente resultaatsgebnden vrdelen crrect kan tepassen. Het uitzendbureau dient per uitzendkracht een verzicht bij te huden van de verwrven bnussen bij verschillende gebruikers/werkgevers (f bij het uitzendkantr zelf) m na te gaan f de grens van 3.130,00* per jaar niet wrdt verschreden. De bnus die het uitzendbureau uitbetaalt p basis van een vrdeelplan bij de gebruiker/werkgever geniet eveneens de sciaal/fiscaal gunstige behandeling (vr maximum 3.130,00* per jaar per werknemer p sciaal vlak en 2.722,00 p fiscaal vlak). * bedragen per 01.01.2015