Uitvoeringsplan Agrologistiek Fase 1

Uitvoeringsplan Agrologistiek Fase 1

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 Inhoudsopgave 1. Probleemanalyse 3 2. Doelstellingen fase 1 4 3. Concrete maatregelen en oplossingsrichtingen 5 3.1 Programma voorlichting en educatie 5 3.1.1 Interventietraject snelheidsproblematiek 5 3.1.2 Samenwerking met VVN 6 3.1.3 Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! 6 3.2 Transformatie dorpsentree s en het realiseren van versmallingen 6 3.3 Opwaarderen van de cat. A wegen d.m.v. het aanbrengen van bermbeton 7 3.4 De aanleg van passeerstroken 8 4. Het projectteam 9 5. Tijdsplanning 9 6. Communicatie 9 7. Financiering 10 8. Monitoring op voortgang, resultaat en bijsturing 10 9. Evaluatie uitvoeringsplan 10 10. Bijlagen 10.1 Planning 11 10.2 Schetsmodellen entree s gemeente Loppersum 12 Literatuurlijst 13 Interne bronnen 13 Externe bronnen 13 2

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 1. Probleemanalyse Landbouwverkeer en landbouw gerelateerd vrachtverkeer is een terugkerende bron van ergernis voor inwoners van dorpen en andere weggebruikers op de wegen in het buitengebied van de gemeente Loppersum. Het gaat vaak om brede en zware voertuigen. Door ontwikkelingen en schaalvergroting in de landbouw zijn er steeds meer grote en brede landbouwvoertuigen die over steeds grotere afstanden over de openbare wegen rijden. Om de problematiek van en de overlast door het agro-verkeer te beteugelen is parallel aan de actualisatie van het wegenbeleidsplan het project Agrologistiek opgestart. De resultaten van Agrologistiek zijn gebruikt als input voor het nieuwe wegenbeleid. Het onderdeel Duurzaam Veilig uit het wegenbeleidsplan is input voor Agrologistiek. Conform het beleidsplan Wegen 2015-2019 ligt de focus op het consolideren van het wegbeheer en maatregelen die aansluiten bij het 30 en 60 km/h regime en het samengaan van agro-verkeer en overige verkeersdeelnemers (Agrologistiek). Hierbij moet worden gedacht aan snelheidsremmende maatregelen ter hoogte van de komgrenzen en schadebeperkende maatregelen als bermverharding en passeerstroken. Ook het aspect voorlichting en bewustwording vormt een belangrijk onderwerp om de verkeersveiligheid op de wegen in de gemeente Loppersum te vergroten. De agrarische sector is voor de gemeente Loppersum een belangrijke economische factor. Het is daarom van belang om een optimale kwaliteit van de routes en wegen te bieden, waarbij de leefbaarheid gewaarborgd of verbeterd wordt en de overlast in met name de dorpen wordt beperkt. De mogelijkheden zijn onderzocht en samengebracht in de rapportage Agrologistiek. Het document concretiseert het landbouwverkeersnetwerk en beschrijft het maatregelenplan dat het gebruik van de gemeentelijke wegen door het landbouwverkeer in goede banen leidt en de overlast van brede voertuigen moet doen verminderen. De aanbevelingen uit de rapportage Agrologistiek zijn vervolgens vertaald in een aantal mogelijke uitvoeringsscenario s die zijn voorgelegd aan een de projectgroep. Door de gemeenteraad is uiteindelijk besloten dat het netwerkscenario leidend is voor de verdere uitwerking van het project. Binnen het netwerkscenario zijn volgende doelen afgesproken: Fase 1: Programma voorlichting en educatie Bermbeton bubeko cat. A Transformatie entrees kernen Aanleg passeerstroken Fase 2: Plaatsen bloembakken Installatie smiley s Aanleg fietspad Loppersum - Eenum Bermbeton bubeko cat. B. Het voorliggend document beschrijft hoe de uitvoering van fase 1 van het gekozen scenario vorm wordt gegeven. 3

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 2. Doelstellingen fase 1 Het uitgangspunt voor het uitvoeren van het project Agrologistiek is het netwerkscenario. Dit is, zowel door de gemeenteraad, als door de leden van de klankbordgroep als voorkeurscenario gekozen. Het netwerkscenario gaat uit van een gefaseerde plan van aanpak. In de eerste fase ligt de prioriteit bij de realisatie van de volgende doelen: voorlichting en educatie transformatie van de dorp-entree s en het realiseren van wegversmallingen het optimaliseren van de gemeentelijke categorie A wegen (zie afbeelding 1) door middel van het aanbrengen van bermbeton het verwaardigen van een aantal passeerstroken. De gemeente Loppersum heeft budget vrijgemaakt voor de uitvoering van de in Fase 1 gestelde doelen. Paragraaf 3 beschrijft de acties die in het kader van de realisatie van het eerste deel van het project worden uitgevoerd. Afbeelding 1. Netwerkscenario 4

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 3. Concrete maatregelen en oplossingsrichtingen Deze paragraaf gaat verder in op de in paragraaf 2 geformuleerde doelen een geeft overzicht op de werkzaamheden die reeds zijn en/of nog moeten worden uitgevoerd. 3.1 Programma voorlichting en educatie 3.1.1 Interventietraject snelheidsproblematiek De gemeente heeft aan de Hanzehogeschool Groningen een opdracht gegeven tot het uitvoeren van een interventietraject met als focus de snelheidsovertredingen binnen de dorpen. Er is gekozen om het onderzoek in twee pilot dorpen uit te voeren. Zijldijk en Zeerijp zijn hiervoor aangedragen. Het proces is verdeeld in de volgende stappen: Contact opnemen met de stakeholders in de dorpen (dorpsvereniging, scholen, etc.) die een bijdrage aan het traject zouden kunnen leveren en tevens voor de formatie van een kerngroep. Verrichten van een voormeting (om later de effecten van de trajecten vast te kunnen stellen). Opstellen van een plan van aanpak met betrekking tot de metingen. Samen met de kerngroep verrichten van de metingen en bespreken van de resultaten om gezamenlijk vast te stellen hoe groot het probleem is alsmede het opstellen van een rapportage als terugkoppeling naar de dorpsgenoten. In samenspraak met de kerngroep een maatwerk interventie ontwerpen om de waargenomen problemen te verminderen. Uitvoeren van de interventies. Voeren van een eindmeting ter verificatie van de bereikte doelen, het opstellen van een rapport waarin de trajecten en de effecten van de trajecten beschreven staan, zodat de aanpak ook in andere dorpen toegepast kan worden. Bij het uitvoeren van de interventies worden studenten van de Hanzehogeschool Groningen ingezet. In september 2016 is gestart met het hierboven genoemde traject. 5

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 3.1.2 Samenwerking met VVN Vanaf het begin van het traject werkt de gemeente samen met VVN. Deze organisatie bevordert veilig verkeersgedrag door middel van educatie en voorlichting en rust mensen en organisaties toe om zelf actief te werken aan veilig verkeer in hun eigen omgeving. Op school, in de eigen buurt of binnen één van onze lokale afdelingen. Zo wordt gewerkt aan het gezamenlijke belang: iedereen komt weer veilig thuis. 3.1.3 Campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! In het kader van de campagne Deurbroezen? Nait bie de hoezen! zijn in oktober in de gemeente Loppersum 32 spandoeken opgehangen. Het ontwerp van het spandoek is ontstaan in samenwerking met LTO Noord, Cumela en Ambiant. Middels deze campagne wordt extra aandacht gevraagd voor de verkeersveiligheid. Het idee is om deze actie ieder jaar omstreeks de oogstperiode te herhalen. 3.2 Transformatie dorpsentree s en het realiseren van versmallingen Een van de in het project Agrologistiek gestelde doelen is de transformatie van de dorpsentree s. De eerste stappen zijn hierin gezet. Er is begonnen met het uitkristalliseren van de eisen waar de dorpsentrees aan moeten voldoen. Hiervoor zijn de volgende eisen geformuleerd: Het duidelijk accentueren dat men het dorp in en uit gaat Snelheidremmend Passend bij het karakter van de gemeente Loppersum Conform geldend beleid (bijv. beleidplan openbare verlichting) De gemeente heeft MD landschapsarchitecten gevraagd om met inachtname van bovengenoemde eisen enkele schetsmodellen voor de dorpsentrees te vervaardigen. Het bureau heeft inmiddels het boekwerk schetsmodellen entree s gemeente Loppersum aan de gemeente overhandigd (zie bijlage 2). In de uitwerking zijn vier varianten uitgewerkt: Variant gras Variant haag Variant bloemen Variant meidoorn Afhankelijk van het karakter van een dorpsentree wordt een van de voorgestelde varianten gekozen. Dat gebeurt naar aanleiding van de hieronder uitgebeelde keuzemodel (zie afbeelding 2). Met inachtname van het beleidsplan openbare verlichting 2016-2025 worden de verlichtingselementen alleen toegepast als een dorpsentree in het verlengde van een reeds aanwezig verlichting-stramien is gesitueerd. Het aanwezige stramien bepaalt ook de toe te passen materialisering, zo wordt de keuze van een lichtmast met het geldende beleidsplan afgestemd. Tijdens de voorbereidingswerkzaamheden wordt bepaald hoeveel entree s voor het beschikbare budget kan worden verwaardigd. Uit kostenoverweging wordt ook gekeken in hoeverre gebruik wordt gemaakt van reeds aanwezige materialen. Het streven is om ieder dorp te voorzien van 1 of 2 dorpsentree s. 6

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 Afbeelding 2. Afwegingsmodel type dorpsentree s 3.3 Opwaarderen van de cat. A wegen d.m.v. het aanbrengen van bermbeton Het rapport Agrologistiek Loppersum presenteert de kaart Netwerk agrologistiek (zie afbeelding 1). Deze kaart is de uitkomst van een grondige analyse van de netwerken voor openbaar vervoer, de fiets, de veelgebruikte routes door landbouwverkeer, de wegencategorisering en de bestaande barrières. In het netwerk agrologistiek wordt onderscheid gemaakt tussen een drietal categorieën: A: hoofdroutes B: ontsluitingsroutes (routegebonden knelpunten) C: lokale routes (locatiegebonden knelpunten) De wegen in de categorie A zijn de wegen waar de doorstroming van het landbouwverkeer belangrijk is. Dit zijn doorgaans de belangrijkste gebiedsontsluiting- en erftoegangswegen. Het optimaliseren hiervan door middel van het aanbrengen van bermbeton is als een doelstelling gekozen. De gemeente heeft de categorie A wegen gescreend op basis van de huidige beheergegevens. Het gros van de routing is in eigendom van de provincie Groningen en is al van bermbeton voorzien. Daarom is ingezoomd op de wegen die binnen de gemeentelijke structuur vallen. De conclusie is dat een deel van de gemeentelijke wegen al voorzien is van bermbeton. Een deel van de wegen die als categorie A wegen zijn aangeduid hebben al voldoende breedte en behoeven geen extra uitbreiding. De wegen die wel de optimalisatie behoeven zijn (zie afbeelding 3): De Zeerijperweg (Loppersum tot aan de bocht met Lopsterweg) De Lopsterweg (tot aan Zeerijp) Een deel van de Borgweg/Tolweg (betonberm wordt hier enkelzijdig aangebracht) De Zijdijksterweg 7

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 Afbeelding 3. Locatie aan te brengen bermen 3.4 De aanleg van passeerstroken De aanleg van passeerstroken wordt in het rapport Agrologistiek als een locatiegerichte maatregel voor categorie B wegen voorgesteld. In overleg met de werkgroep is de maatvoering van de passeerstroken gekozen (zie afbeelding 4). De breedte van de passeerstrook is afhankelijk van de beschikbare bermbreedte tot een maximum van 2 meter. Het idee is om de Dijkumerweg (het gedeelte tussen Honderdsterweg en Dijkumerweg 5) en de Smedemaweg te voorzien van de passeerstroken. Het exacte aantal en de locaties worden tijdens het voorbereidingstraject bepaald. Afbeelding 4. Maatvoering aan te brengen passeerstroken 8

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 4. Het projectteam Ten behoeve van de uitvoering van het project is het volgende projectteam samengesteld. Rol Bestuurlijk opdrachtgever Coördinerend portefeuillehouder Ambtelijk opdrachtgever Opdrachtnemer Projectleider Communicatie Finance Externe stakeholders Adviseur Toezichthouder Inkoopadviseur Naam/organisatieoor Rudi Slager Pier Prins Jurry Bonnema Kasper Bosker Agnieszka Lekka-Bronsema Heleen Schaap Harry Oostland Werkgroep Agrologistiek Dorpsbelangen Daan Bosch Johan Kramer David van den Berg 5. Tijdsplanning Het voorliggend uitvoeringsplan is op 25 oktober 2016 aan de werkgroep Agrologistiek voorgelegd. De opmerkingen zijn in het document verwerkt. Op 16 november 2016 wordt het uitvoeringsplan aan de dorpsbelangen gepresenteerd. Eind november wordt met de voorbereidingswerkzaamheden gestart. De verwachting is dat het contract eind januari/begin februari 2017 gereed is. Aansluitend vindt de aanbestedingsprocedure plaats. De insteek is om in het voorjaar van 2017 met de uitvoering van de werkzaamheden te starten. In bijlage 1 is de tijdsplanning schematisch opgenomen. 6. Communicatie Goede communicatie is een onlosmakelijk deel van een ieder project. De gemeente Loppersum vindt het belangrijk dat de inwoners structureel worden geïnformeerd over de voortgang van de werkzaamheden. In samenspraak met de communicatieadviseurs van de gemeente zijn de volgende communicatiemomenten besproken: Beschrijving STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4 STAP 5 Communicatiemomentor Week 45: Informatief bericht (stand van zaken) Week 47: Informatief bericht (stand van zaken) Eind januari/begin februari: Informatief bericht (stand van zaken) Na gunning: Bekendmaking winnende partij De bekendmaking van de planning van de uitvoeringswerkzaamheden Mocht er tussentijds behoefte zijn aan meer communicatiemomenten, dan gaat dat in overleg. De wijze van de communicatie, de inhoud en de in te zetten middelen worden per afgesproken moment in het proces bepaald. 9

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 7. Financiering De gemeente heeft in september 2015 het besluit genomen om het bedrag van 0,5 miljoen euro t.b.v. de uitvoering van het eerste gedeelte van fase 1 ter beschikking te stellen. Het beschikbare budget wordt als volgt verdeeld: Beschrijving Programma voorlichting en educatie Bermbeton bubeko cat. A Transformatie entree s kernen Aanleg passeerstroken Totaal uitvoering Voorbereiding/toezicht ca. 16% Communicatie ca. 1% Onvoorzien ca. 10% Totaal incl. voorbereiding Budget [Euro]or 35.000 150.000 150.000 60.000 395.000 60.000 5.000 40.000 500.000 8. Monitoring op voortgang, resultaat en bijsturing De voortgang van de werkzaamheden wordt tweewekelijks met wethouder Rudi Slager besproken. Verder wordt tijdens de fysieke uitvoering van de werkzaamheden Johan Kramer als toezichthouder aangesteld. In samenspraak met de aannemer zorgt hij voor een goed verloop van de uitvoering en rapporteert hij over de gang van zaken aan de interne organisatie. 9. Evaluatie uitvoeringsplan Nadat de werkzaamheden zijn afgerond gaat de gemeente een bijeenkomst met de werkgroep Agrologistiek organiseren. Het proces, de gemaakte keuzes en de ervaringen die zijn opgedaan worden dan besproken. De evaluatiepunten worden meegenomen in de uitwerking van de volgende fase. 10

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 10. Bijlagen 10.1 Planning 11

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 10.2 Schetsmodellen entree s gemeente Loppersum 12

Gemeente Loppersum SCHETSMODELLEN ENTREE S MD Landschapsarchitecten 13-10-2016

COLOFON Schetsmodellen entree s gemeente Loppersum 16-02 ZAND 13-10-2016 UITGEVOERD DOOR MD Landschapsarchitecten Kerklaan 30 Haren Postbus 6070 9702 HB Groningen 050 52 78 218 contact@mdlandschapsarchitecten.nl www.md-l.nl IN OPDRACHT VAN Gemeente Loppersum Bezoekadres: Molenweg 12 9919 AH Loppersum 0596 54 82 00 gemeente@loppersum.nl www.loppersum.nl Postadres: Postbus 25 9919 ZG Loppersum

INHOUDSOPGAVE Huidige situatie entrees (3 soorten) 6 Voorstel entrees (smaken) 7 Voorbeeld entrees 8 Bijlagen (huidige situaties) 12

HUIDIGE SITUATIE ENTREES (3 voorbeelden) Garrelsweer Een brede entree met een watergang. Eenum Een smalle entree. Westerwijtwerd Een breede entree bij het dorp. 4

VOORSTEL ENTREES (SMAKEN) Nabij dorp Op afstand dorp Standaard Water Fietspad Standaard Water Fietspad Smal Gras Gras Gesnoeide haag Gras Gras Losse haag Breed Vaste planten Gras Gesnoeide haag Meidoornstruik Meidoornstruik Losse haag In het schema is een onderscheid gemaakt tussen entrees nabij het dorp en entrees op afstand van het dorp. De entrees bij het dorp hebben een meer dorpse uitstraling met gesnoeide hagen en vaste planten. De entrees op afstand van het dorp krijgen een meer natuurlijke uitstraling. Deze uitgangspunten kunnen worden toegepast wanneer er voldoende ruimte is in het profiel. Daarom is er ook een onderscheid gemaakt tussen smalle en brede entrees. Bij de entrees zullen de wegprofielen worden versmalt en is er een verschil in materialisatie. 5

VOORBEELD 1: ENTREE GRAS EN BLOEMEN (NABIJ DORP) Gebakken klinkers gras bloemen klinkers als entree gras watergang Voorbeeld met een brede entree waarbij bloemen zijn toegepast. Aan de kant van het water blijft het gras. De klinkerverharding van de versmalling sluit aan bij de klinkerverharding van het dorp. 6

VOORBEELD 2: ENTREE HAAG (OP AFSTAND DORP) Toplaag van parelgrind gras fietspad haag parelgrind als entree gras Voorbeeld van een entree met een asfaltverharding bij het dorp. De versmalling is uitgevoerd met een deklaag van parelgrind op het asfalt. Aan beide zijden van de brede berm zijn bloemen toegepast. Tussen het fietspad en de weg staat een gesnoeide haag. De verlichting sluit aan bij de verlichting van het dorp. 7

VOORBEELD 3: VASTE PLANTEN (NABIJ DORP) Vaste planten gras bloemen parelgrind als entree bloemen gras Voorbeeld van een entree met aan beide zijden een brede berm. Aan beide kanten zijn vaste planten toegepast. De versmalling is uitgevoerd in parelgrind. 8

VOORBEELD 4: ENTREE LOSSE HAAG (OP AFSTAND DORP) Meidoornstruik gras watergang gras parelgrind als entree gras watergang Een voorbeeld van een entree op afstand van het dorp. De entree is gemarkeerd door een losse meidoornstruik. De versmalling is wederom gemarkeerd met parelgrind. De verlichting die in de versmalling staat, is gelijk aan die langs de weg. 9

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE EENUM) 10

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE GARRELSWEER 1/2) 11

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE GARRELSWEER 2/2) 12

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE GARSTHUIZEN) 13

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE HUIZINGE) 14

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE LEERMENS 1/2) 15

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE LEERMENS 2/2) 16

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE LOPPERSUM 1/2) 17

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE LOPPERSUM 2/2) 18

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE MIDDELSTUM 1/2) 19

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE MIDDELSTUM 2/2) 20

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE OOSTERWIJTWERD) 21

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE STARTENHUIZEN) 22

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE STEDUM 1/2) 23

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE STEDUM 2/2) 24

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE T ZANDT) 25

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE TOORNWERD) 26

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE WESTEREMDEN 1/2) 27

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE WESTEREMDEN 2/2) 28

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE WESTERWIJTWERD) 29

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE WIRDUM) 30

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE ZEERIJP 1/2) 31

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE ZEERIJP 2/2) 32

BIJLAGE (HUIDIGE SITUATIE ZIJLDIJK) 33

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 Literatuurlijst Interne bronnen Agrologistiek Loppersum (2015), gemeente Loppersum/Grontmij Schetsmodellen entree s gemeente Loppersum (2016), gemeente Loppersum/MD Landschapsarchitecten Beleidsplan wegen 2015-2019 (2015), gemeente Loppersum/Grontmij Beleidsplan openbare verlichting (2016), gemeente Loppersum Dorpsbewoners aan het stuur (2016), gemeente Loppersum/Hanzehogeschool Groningen Externe bronnen Info website vvn.nl 13

Meerjarenprogramma gemeente Loppersum voor een Aardbevingsbestendig Uitvoeringsplan en Kansrijk Agrologistiek Groningen Fase 2015 1 Begroting 2014 Gemeente Loppersum Postbus 25 9919 ZG Loppersum Telefoon: 0596-548200 gemeente@loppersum.nl www.loppersum.nl 14