Handleiding voor het. Screeningsinstrument voor Adolescenten met een Chronisch Zieke Ouder (SACZO) D. S. Sieh
|
|
- Leen de Smet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Handleiding vr het ScreeningsinstrumentvrAdlescentenmeteenChrnischZiekeOuder(SACZO) D. S. Sieh 1
2 Inhudpgave Inleiding 3 Bijlage1:ScreeningsinstrumentvrAdlescentenmeteenChrnischZiekeOuder(SACZO) 6 Bijlage2:ScrefrmulierSACZO 9 Bijlage3:LeidraadSACZO 10 Bijlage4:BeslisbmSACZO 12 Bijlage5:CasusSACZO 13 Referenties 15 2
3 Inleiding Het Screeningsinstrument vr Adlescenten met een Chrnisch Zieke Ouder (SACZO) is een preventief hulpmiddel m de kans p tekmstige internaliserende prblemen bij adlescenten (tussen 10 en 20 jaar) met een chrnisch smatisch zieke uder te bepalen. Onder internaliserend wrdt verstaan: smber, angstig en teruggetrkken gedrag, en lichamelijke klachten. Het SACZO is vr risicsignalering bedeld en geeft aan welke kinderen weinig kans p tekmstige prblemen hebben en welke kinderen een hge kans p tekmstige prblemen hebben. Met het SACZO kunnen prblemen p twee gebieden wrden gesignaleerd: prblemen die met het gezin te maken hebben en prblemen die met persnlijke eigenschappen te maken hebben. Het SACZO kan het beste samen met de beslisbm SACZO wrden gebruikt. De beslisbm helpt m aanvullende vragen te stellen, een gesprek aan te knpen en tips te krijgen vr mgelijke srten van hulp in geval er sprake is van een verhgd risic p tekmstige prblemen bij het kind. Dr het gebruik van het SACZO samen met de beslisbm van het SACZO kunnen prblemen bij het kind zichtbaar en bespreekbaar wrden. Het SACZO geeft samen met de beslisbm k inzicht in de ndersteuningsbehefte van jnge mantelzrgers. In Bijlage 1 staat het SACZO zals dit kan wrden ingevuld dr het kind. U kunt het SACZO intrduceren als een lijst die helpt m te kijken he het gaat met het kind. In Bijlagen 2 tt 4 staan hulpmiddelen bij het gebruik van het SACZO. In Bijlage 5 kunt u middels een casusbeschrijving zien he het SACZO in de praktijk te gebruiken is. Werkwijze Het SACZO kan gebruikt wrden in alle situaties waar sprake is van een chrnisch smatische aandening bij de uder. Te denken valt aan diagnses zals multiple sclerse, reuma, hersenletsel, spierziekte, de ziekte van Parkinsn, rganische aandeningen en andere smatische aandeningen die beperkingen in het functineren van de uder teweeg brengen. Het belangrijkste is dat u zich aan de berepscde van uw discipline en de ethische cdes binnen uw instelling hudt. De werkwijze hangt af van de manier waarp u cntact heeft met het kind. Het is mgelijk dat u alleen uders hebt gezien, dat u de uders en de kinderen ziet, f dat u alleen de kinderen ziet. Daarnaast speelt de leeftijd van het kind een rl. Bij kinderen van nder de 18 jaar, met u testemming aan de uders vragen m de kinderen uit te ndigen vr een gesprek. Als u alleen de uders ziet, is het k bij kinderen van 19 f 20 jaar aangewezen m de uders te vragen f zij het ged vinden dat u de kinderen het SACZO vrlegt. Als u zelf al cntact heeft met het kind, is het aan te raden m de afname van het SACZO af te stemmen met de uders. Als een kind echter al 18 jaar ud is, heft u dit niet te den. Er bestaan glbaal drie scenari s, maar er zijn veel meer scenari s denkbaar: 1. Heeft u tt nu te alleen cntact gehad met de uders, dan zijn de uders k de aangewezen persnen via wie de kinderen uit te ndigen zijn. Dit kunt u den dr de kinderen een keer mee te vragen vr een gesprek. U kunt met testemming van de uders de kinderen zelf bellen, een brief sturen f de uders vragen m de kinderen mee te nemen bij een vervlggesprek. De kinderen en de uders krijgen dan allemaal uitleg ver het SACZO en het SACZO kan ter plekke ingevuld wrden dr de kinderen. U kunt er dan vr kiezen 3
4 de terugkppeling te den met de uders erbij als de kinderen dat ged vinden, f de kinderen apart uitndigen. Het is raadzaam m vr penheid in de cmmunicatie te zrgen mdat het dan gemakkelijker is m hulp vr het kind te regelen. De uders zijn namelijk belangrijk m deze hulp te ndersteunen, f zij zijn f wrden zelfs nderdeel van deze hulp. 2. Een andere mgelijkheid is dat u de kinderen alleen uitndigt. Indien er sprake is van meerdere adlescente kinderen in een gezin, kunt u de kinderen apart f als grep uitndigen m het del van het SACZO uit te leggen en het SACZO af te nemen. De terugkppeling kan het beste geschieden vr elk kind apart. Het heft niet lang te duren, zdat u de kinderen in de wachtkamer kunt laten plaats nemen terwijl ze wachten tt hun brer f zus klaar is. 3. Tevens kunt u ervr kiezen m de uders het SACZO mee te geven zdat zij het aan de kinderen vrleggen. De kinderen kunnen het SACZO thuis zelfstandig invullen en via een returenvelp terugsturen. U kunt de kinderen daarna uitndigen m de resultaten van het SACZO terug te kppelen. Als een kind een scre heeft van lager dan 12, is het geen verplichting m de scre terug te kppelen, maar is het wel raadzaam vr de afrnding van de zaak. Vral als het kind wil weten wat de uitslag is, zu de mgelijkheid tt terugkppeling meten wrden gebden. x. Z zijn er ng ntelbare andere scenari s denkbaar. Het belangrijkste is dat u zich aan de berepscde en/f ethische cdes hudt. In een casus is een mgelijk scenari uitgestipt. StappenvrgebruikvanhetSACZO Bij het gebruik van het SACZO wrden 4 stappen drlpen, waarvan de laatste stap ptineel is. 1. Intrductie Een zrgvuldige intrductie is van belang. U legt uit wat het del van het invullen van het SACZO is: het verkrijgen van een ged beeld van de situatie en de punten waar het kind ndersteuning bij wil. U kunt aangeven dat het verzamelen van deze infrmatie tt de standaard werkwijze hrt. 2. Afname 2.a. U geeft het SACZO aan het kind, drlpt de vragen krt, en laat het SACZO dr het kind invullen. Dit duurt krt en u blijft in de ruimte f laat het kind het SACZO even alleen invullen in dezelfde f een andere ruimte. 2. b. U kunt de afname k laten gebeuren dr het kind het SACZO thuis te laten invullen en dan naar u p te sturen met een returenvelp. Het is wel van belang dat de kinderen van te vren weten waarvr ze het SACZO invullen. 3. Terugkppeling In hetzelfde cntact van de afname kunt u de resultaten bespreken met het del: risicsignalering en verheldering van hulpbehefte. U kunt, als u weinig tijd heeft vr het scren en nabespreken, de terugkppeling van de resultaten k bij de vlgende afspraak den. De hulpverlener maakt gebruik van de verkregen infrmatie m in dialg te gaan met het kind (en eventueel de zieke uder en/f de geznde uder). Denkt u er aan m tevens de beslisbm bij de hand te huden. De beslisbm helpt m aanvullende vragen te stellen en verschillende srten hulp te verwegen. De dialg met behulp van de beslisbm kan tevens gericht zijn m erkenning te geven, de thuissituatie te schetsen, en m mantelzrgndersteuning, netwerkndersteuning en andere srten van hulp, zals gezinsgesprekken en individuele behandeling, te kunnen verwegen. 4
5 4. Evaluatie Het SACZO kan naar wens p een later tijdstip pnieuw ingevuld wrden dr het kind m in beeld te brengen f het risic p prblemen verlaagd is, en/f te weten te kmen waar ng knelpunten zitten. Een ged mment m het SACZO pnieuw in te vullen is na een eventuele behandeling f, in geval geen behandeling heeft plaatsgevnden, in 6 maandelijkse intervallen. Hiernder staat het SACZO, een telichting p de wijze van scren en de betekenis van de scres, terugkppeling van scres, leiddraad bij afname en beslisbm. Deze items helpen m een ged beeld te krijgen van het risic p tekmstige internaliserende prblemen bij het kind, en ver de huidige prbleemgebieden en behefte aan steun. 5
6 Bijlage 1: Screeningsinstrument vr Adlescenten met een Chrnisch Zieke Ouder (SACZO) Vul alsjeblieft de vlgende gegevens in: 1. Vrnaam en familienaam: Gebrtedatum: (dag) (maand). (jaar) 3. Geslacht: Jngen О Meisje О 4. Wat is de ziekte van je uder: De ziekte van je uder duurt sinds. jaar/jaren en maand(en) 6. Wn je het grtste deel van de week thuis? Ja О Nee О 7. Wat de je vr schl f werk? lagere schl praktijknderwijs (MLK, ZMLK) schl vr (vrtgezet) speciaal nderwijs (LOM, ZMOK) VMBO brugklas VMBO-HAVO-VWO HAVO VWO MBO HBO Universiteit Ik werk gedurende. uur per weer als iets anders, namelijk 8. Heb jij een ziekte? Ja О Nee О Z ja, wil je alsjeblieft aangeven wat vr ziekte(s) je hebt? 9. Heb je gesprekken met een hulpverlener gehad? Ja О Nee О 6
7 Screeningsinstrument vr Adlescenten met een Chrnisch Zieke Ouder (SACZO) Op de vlgende pagina vind je vragen die gaan ver ju, je uders en eventueel je brers en zussen. De vragen gaan ver allerlei dingen waar je tegen aan kunt lpen. Het is de bedeling dat je alle vragen zelf beantwrdt. Geef per vraag maar één antwrd. Dit de je dr het hkje nder het antwrd dat vr ju waar is aan te vinken. Als een vraag gaat ver je gezin betekent dit het gezin waar jij de meeste tijd drbrengt. Bij het beantwrden van de vragen zijn er geen gede f fute antwrden; het gaat erm wat jij vindt. Prbeer steeds z eerlijk mgelijk antwrd te geven. Denk niet te lang na bij een vraag, maar ga p je eerste indruk af. 7
8 1. Ikhebhetvaakmeilijkthuis. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 2. Debandmetmijnudersisverslechterddrdeziekte/sindsdeziektespeelt. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 3. Ikmaakmevaakzrgenmdesituatiethuis. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 4. Ikmetveeldenmnsgezindraaiendetehuden. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 5. Ikvelmevaakbeperktinmijnvrijetijdsbesteding. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 6. Ikvelmesmsbuitengeslten. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 7. Ikbenvaakgestrest. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 8. Hetkstmijveelmeitemmijnprblemenpteplssen. helemaal niet waar niet waar er tussen in waar helemaal waar 8
9 Bijlage 2: Screfrmulier SACZO Alle vragen wrden p dezelfde manier gescrd. Vr meisjes en jngens wrdt er geen nderscheid gemaakt. Alle scres van de 8 vragen wrden bij elkaar pgeteld. De minimumscre is 0 en de maximumscre is 32. helemaal niet waar = 0 niet waar = 1 er tussen in = 2 waar = 3 helemaal waar = 4 INTERPRETATIE SCORE Het afkappunt is 12. Dit betekent dat als een kind 12 f hger scrt, er een duidelijk verhgde kans is p tekmstige klachten in de zin van angsten, smberheid, teruggetrkken gedrag en lichamelijke klachten. Het SACZO richt zich vral p de genemde klachten. De zekerheid waarmee klachten zals agressief en regelverschrijdend gedrag kunnen wrden vrspeld is bijvrbeeld minder grt. Als een kind 12 f hger scrt, is hulp vr het desbetreffende kind geïndiceerd. Een scre van nder de 12 betekent niet dat een kind geen hulp ndig heeft. Zaak blijft m samen met het kind te bespreken f hulp wenselijk is. Er is een draaibek en een beslisbm tegevegd aan het SACZO. Deze dcumenten kunt u vrijblijvend gebruiken. Het zijn gereedschappen die kunnen helpen m een gesprek aan te knpen en aanvullende vragen te stellen. Daarnaast zijn er suggesties vr hulp. TERUGKOPPELEN SCORE Bij het terugkppelen van de uitslag aan het kind is vrzichtigheid gebden. Hudt u rekening er mee dat het kind met een scre van 12 f hger niet bang met wrden gemaakt. Benadrukt kan wrden dat het er p lijkt dat een kind hulp ndig lijkt te hebben. Vervlgens kan de reactie van het kind wrden afgewacht. Als een kind graag hulp wil hebben, is het zaak uit zeken met het kind wat vr hulp wenselijk is. De meeste kinderen geven aan dat ze graag in cntact willen kmen met andere kinderen die een zieke uder hebben. Smmige kinderen willen graag gesprekken met een hulpverlener individueel, in greps f in gezinsverband. Er is geen kant en klare plssing. Bij het terugkppelen van de scre kunt u gebruik maken van de leidraad en de beslisbm van het SACZO. HULP Als u niet uitkmt met het scren en/f vragen en pmerkingen heeft, kunt u cntact pnemen met de auteur van het SACZO, de heer Dminik Sieh, e mail: d.sieh@i psy.nl. 9
10 Bijlage 3: Leidraad SACZO De leidraad SACZO is bedeld als hulpmiddel en geeft geneg ruimte m de tester te laten beslissen wat het advies richting het kind is. Er wrdt uitgegaan van een afkappunt van 12, maar de leidraad geeft aanvullende infrmatie ver he de uitkmsten van het SACZO gebruikt kunnen wrden. Ten eerste is de bedeling m de antwrden p de vragen van het SACZO een vr een dr te lpen. Waar scrt het kind pvallend laag en hg? Is er een patrn en z ja, wat (bijvrbeeld, het kind scrt bijna veral er tussen in)? Vervlgens kan per vraag een krt gesprek ntstaan m het antwrd nader te te lichten. AanvullendevragenvrdegebruikersvanhetSACZO Een vuistregel is dat bij vragen met het antwrd waar en helemaal waar extra aandacht wrdt gevraagd m samen met het kind dieper in te gaan p de betreffende vraag. Vragen waarp het kind er tussen in kiest verdienen k aandacht, maar deze antwrden zijn pas reden tt zrg als zij in ttaal 6 keer f vaker vrkmen. Bij elke vraag waar een kind waar f helemaal waar p antwrdt kan de vlgende vlgrde vr aanvullende vragen wrden aangehuden. 1. Wat is er aan de hand? 2. In heverre hebben jullie dit al besprken in je gezin? 3. Wat zu meten veranderen m de situatie te verbeteren? 4. Heb je al hulp gekregen p dit gebied? Tweethema svanhetsaczo:gezinenpersnlijkeeigenschappen De vragen van het SACZO zijn in 2 thema s p te splitsen. De eerste vier vragen hebben met het gezin te maken: 1. Ik heb het vaak meilijk thuis 2. De band met mijn uders is verslechterd dr de ziekte/sinds de ziekte speelt 3. Ik maak me vaak zrgen m de situatie thuis. 4. Ik met veel den m ns gezin draaiende te huden. Als het kind hier een scre van 6 f hger heeft (dus bv 1 keer helemaal waar en 1 keer er tussen in f 2 keer waar ), dan is extra aandacht vereist p de betreffende gebieden. Als een kind 6 f hger scrt p deze vier vragen, kan gedacht wrden aan het drverwijzen vr aanvullende gezinsgesprekken fwel systeemtherapie. Maatschappelijk werk en mantelzrgndersteuning zijn met name geïndiceerd als een kind helemaal waar p Vraag 4 scrt. De andere vier vragen hebben te maken met persnlijke eigenschappen: 5. Ik vel me vaak beperkt in mijn vrijetijdsbesteding 6. Ik vel me sms buitengeslten 7. Ik ben vaak gestrest 8. Het kst mij veel meite m mijn prblemen p te lssen Als het kind hier een scre van 6 f hger heeft (dus bv 1 keer helemaal waar en 1 keer er tussen in f 2 keer waar ), dan is extra aandacht vereist p het gebied van persnlijke eigenschappen. 10
11 Aangewezen interventies zijn dan met name cgnitieve gedragstherapie zals het aanleren van functinele cgnities. Wat achter Vraag 5 en 6 kan schuilen zijn schuldgevelens. Kinderen kunnen zich bijvrbeeld schuldig velen m met klasgenten af te spreken mdat ze denken dat ze vr de uder met een aandening meten zrgen. Nagegaan met dan wrden f er vldende mantelzrgndersteuning is en in heverre het gaat m een irratinele gedachte. Wat achter Vraag 5 en 6 schuilt, kan k te maken hebben met een gebrek aan geplande ntspannende activiteiten ls van schuldgevelens. Z kan een kind nvldende sciale steun hebben m afleiding te hebben van meilijke mmenten. Verder kan er sprake zijn van parentificatie (dat een kind zich velt als de verzrgende uder en de rllen zijn mgedraaid) en/f een gebrek aan aansluiting bij leeftijdgenten. Een kind met een zieke uder kan zich bijvrbeeld te vlwassen velen m plezier te kunnen beleven in de mgang met leeftijdgenten. In dergelijke gevallen is cntact met ltgenten geïndiceerd. Patiëntenverenigingen van bepaalde diagnsegebnden grepen rganiseren bijeenkmsten vr kinderen wier uder een smatische aandening heeft. Als een kind hg scrt p Vraag 7 f 8, kan gedacht wrden aan interventies zals stressmanagement en het stimuleren van cpingvaardigheden. Kinderen kunnen bijvrbeeld via individuele f grepstherapie leren he zij stress het hfd kunnen bieden en welke gedachten en activiteiten hierbij behulpzaam zijn. Aangewezen interventies zijn dan met name cgnitieve gedragstherapie m irratinele gedachten te nderkennen en prbleemplssende vaardigheden aan te leren. Op de vlgende pagina staat een beslisbm die suggesties geeft welke aanvullende vragen gesteld kunnen wrden en welke interventie per dmein en per vraag tegepast kan wrden. 11
12 DOM EIN G E Z I N P E R S O O N L I J k Vraag SACZO Antwrd =waar(3)f helemaal waar(4) Ik heb het vaak meilijk thuis De band met mijn uders is verslechterd dr de ziekte/sinds de ziekte speelt Ik maak me vaak zrgen m de situatie thuis Ik met veel den m ns gezin draaiende te huden Ik vel me vaak beperkt in mijn vrijetijdsbesteding Ik vel me sms buitengeslten Ik ben vaak gestrest Het kst mij veel meite m mijn prblemen p te lssen Bijlage 4: beslisbm SACZO Vrbeeldvragen Scre Wat is er aan de hand? In he verre heb je er iets aan gedaan? Met welke uder speelt dit? Wat is de rl van de ziekte? Kun je je gevelens met je uder bespreken? Ben je vaak bs p de uder? Waar maak je je z al zrgen ver? Heb je dit met iemand besprken en z ja, wat was de uitkmst? Wat met je allemaal den? Heb je hier ndersteuning bij? Zijn er afspraken ver de taken die een ieder in je gezin met den en z ja, welke? Zijn je taken duidelijk afgestemd? In heverre vel je je vervraagd? Wat zijn je hbby s? Wat maakt dat je minder tijd hebt dan je zu willen? Heb je tijd vr schltaken? Wat zu je graag den in je vrije tijd? Vel je je sms schuldig? He gaat het met je vrienden? He vel je je p schl? Wat de je aan ntspanning? Wat met je allemaal den? Wat vind je het meest stressvl? Wat helpt je tegen stress? Wil je dit telichten? Heb je een vrbeeld he je een prbleem in het verleden ged hebt pgelst? 6 f hger 6 f hger Srtinterventie passendbijdmein Gezinsgesprekken Maatschappelijk werk Mantelzrgndersteuning 12 f hger Cgnitieve gedragstherapie (individueel f grep) Stressmanagement Aanleren van cping Mantelzrgndersteuning Specifieke interventiespervraag Thuissituatie in kaart brengen, hele gezin betrekken Ouders uitndigen, uder kindrelatie bespreken, gezinstherapie Angsten uitvragen en bespreken, angstladder pstellen, CGT, gezinsgesprekken, ltgentencntact, sciale steun Verkenning taken, definiëren van verantwrdelijkheid, mantelzrgndersteuning, gezinsgesprekken (met g p structuur in gezin en prcessen zals parentificatie) Verkenning taken, definiëren van verantwrdelijkheid, mantelzrgndersteuning, bespreken van mgelijke schuldgevelens Bespreken van relatie met leeftijdsgenten, cntact met ltgenten, vervreemding van uders en vrienden. Stimuleren en plannen van sciale cntacten. Bespreken van stressren, verminderen van stressbrnnen, plannen van ntspannende activiteiten, stimuleren van hbby s Aanleren van cpingvaardigheden, mdule zelfbeeld, verhgen van veerkracht, plssingsgerichte therapie
13 Bijlage 5: Casus SACZO (fictieve casus, alle namen zijn pseudniemen) Vader Henk (51 jaar) heeft de ziekte van Parkinsn. Bij hem is de diagnse 12 jaar geleden gesteld. Hij heeft lichamelijke beperkingen; z kan hij meilijk praten, trilt veel en heeft hij last van vermeidheid. Hij werkt ng 3 dagen in de week, en zijn werkmstandigheden en de inrichting in huis zijn aan hem aangepast. Liseltte (45) is zijn echtgente. Ze heeft zelf geen chrnisch smatische aandening. Ze werkt 80% als dcent p een hgeschl en verzrgt Henk waar ze kan. Samen hebben ze twee kinderen. Sam is 15 jaar en Lisa is 18 jaar. Piet (45) is maatschappelijk werker in een zrginstelling. Piet ziet Henk af en te m thuiszrg te cördineren en helpt hem met het invullen van allerlei papieren. Ok vert hij gesprekken met Henk ver he de ziekte van Parkinsn het leven van Henk beïnvledt. Piet heeft Henk gevraagd m samen met Liseltte te kmen praten. Liseltte vertelt in dat gesprek dat de pveding haar sms zrgen baart. Piet stelt vr m de kinderen een vlgende keer mee te vragen bij een gesprek. Ok vertelt hij dat hij van plan is het SACZO af te nemen. Hij vertelt krt het del hiervan. Henk en Liseltte vinden dit een ged idee. De vlgende keer nemen ze de kinderen mee. Piet vraagt aan de kinderen he het met ze gaat p schl en in hun vrije tijd en he ze mgaan met de ziekte van hun vader. Vervlgens vertelt Piet dat het SACZO een lijst is m in kaart te brengen f Lisa f Sam hulp kunnen gebruiken: Piet: Wat ged dat jullie mee zijn gekmen met je uders. Ik wil jullie graag iets vertellen ver een vragenlijst die ik standaard afneem bij kinderen die een zieke uder hebben. Het is een lijst die speciaal gemaakt is vr kinderen m te kijken f ze hulp kunnen gebruiken. Het invullen van de lijst duurt 5 minuten. Vinden jullie het ged m de lijst in te vullen? De vragenlijst heet SACZO. Sam: Ik wil hem best invullen, maar wat gebeurt er dan verder? Piet: Het SACZO is bedeld m in kaart te brengen f je het meilijk hebt met smmige dingen thuis en f je in de tekmst prblemen kunt verwachten. Tegelijkertijd is het een manier m te kijken wat vr srten hulp bij ju kunnen passen. De lijst bestaat uit een aantal vragen die afhankelijk van juw antwrden een getal, dat het een scre, pleveren. Op basis hiervan kunnen we kijken f ik je ergens mee kan helpen. Sam: Ah, maar is het niet raar als mijn uders nu naast me zitten en ik het met invullen? Piet: Misschien wel, je kunt het SACZO k in de wachtkamer invullen, f thuis in je eentje. De vlgende keer kunnen we het dan hebben ver de resultaten. Lisa, ju heb ik ng niet gehrd. Wat vind jij er eigenlijk van? Lisa: Ik vind het geen prbleem, het duurt tch maar 5 minuutjes. Liseltte (tegen Sam en Lisa): Jullie kunnen de vlgende keer alleen met Piet kmen praten. Piet: Ja, inderdaad, en als je wilt zelfs een vr een, dat is misschien wel handig. Henk: En krijgen we dan k de uitslag te hren? Piet: Dat hangt er van af wat Sam en Lisa willen. Als er iets is waar ik bij kan helpen, is het nuttig m samen een gesprek te veren. Maar uiteindelijk zullen je kinderen meten beslissen wat ze kwijt willen. Sam: Vr mij is het k geen punt dan, geef die lijst maar. Piet laat de kinderen vervlgens aan een tafel zitten m het SACZO in te vullen. Vervlgens maakt hij een afspraak m het SACZO de vlgende keer terug te kppelen. Hiervr ndigt hij alleen Lisa en Sam uit. In de tussentijd scrt hij het SACZO. Sam heeft een scre van 7 en Lisa een scre van 13. Lisa zit dus net bven de drempel van 12. Dit betekent dat ze kans lpt p internaliserende prblemen. Kijkende naar haar antwrden p het SACZO heeft Lisa vral last van de 12
14 gezinssituatie. Ze heeft het vaak meilijk thuis en maakt zich zrgen m de thuissituatie. Sam heeft bijna nergens last van, maar is wel af en te gestrest. VERVOLGAFSPRAAK Piet haalt de kinderen p in de wachtkamer. Hij vraagt eerst Sam m naar binnen te kmen. Piet: Hi Sam, fijn dat je bent gekmen. Ik wil vandaag graag de resultaten van het SACZO met je bespreken. Ik zie dat het best ged met je gaat als ik kijk naar je antwrden. Z heb je bijvrbeeld weinig zrgen en je weet je prblemen ged p te lssen. Sam: Ja, met mij gaat het wel ged. Piet: Ja, juw antwrden bevestigen dit. Je hebt wel af en te stress zie ik hier bij je antwrd p Vraag 7. Sam: Oh ja.. Ik heb sms erg veel te den vr schl. Piet: En wat vr dingen p schl bedel je dan? Sam: Ja, studeren, en vr tentamens leren. Ik zit k ng in het rugby team van schl. Piet: En heb je verder ng stress behalve als het m schl gaat? Sam: Nee, eigenlijk niet. Als ik me echt gestrest vel, ga ik tch lekker sprten... (en z gaat het gesprek ng even dr) Piet haalt vervlgens Lisa p. Piet: Lisa, km zitten. Lisa: Vandaag gaan we bespreken wat ik heb ingevuld? Piet: Ja.. Lisa: En wat is de uitslag? Piet: Nu, je wilt het meteen weten! Op een aantal punten lijkt het heel ged te gaan. Vlgens mij is de band met je uders wel ged. Lisa: Ja, de band is in ieder geval niet verslechterd dr de ziekte. Piet: Dat is ged m te hren. Ik zie echter k dat je je vaak zrgen maakt. Lisa: Ja, maar dat valt wel mee. Piet: He bedel je? Lisa: Nu, ik heb eigenlijk niet veel zrgen ver schl f zit niet z met mezelf. Piet: Waar maak je je dan wel zrgen ver? Lisa: Over mijn uders, mdat het met pa tch best slecht gaat sms, en ma ziet er sms z vermeid uit. Piet: Heb je je zrgen een keer besprken met hen? Lisa: Nee, ik wil ze niet ng meer belasten. Piet: Wat zu je er van vinden m er een keer ver te spreken met zijn allen. Lisa: Ik weet niet f Sam er bij met zijn, liever niet eigenlijk. Piet: Weet je, dat laat ik aan ju ver. Waar het mij m gaat is dat ik je graag wil helpen als je ergens mee zit, een gesprek met je uders kan bijvrbeeld uitkmst bieden. Ik zie k dat je erg veel thuis met den m je gezin draaiende te huden. Heb je wel ergens steun bij? Lisa: Ma helpt waar ze kan, maar ze met k vaak werken, k in de middag. Dan met ik pa helpen met allerlei karweitjes. Ik heb dan sms wel een afspraak met vriendinnen afgezegd mdat ik liever bij hem ben. Piet: Het verbaast me dan k niet dat je je vaak gestrest velt, zals je zegt bij Vraag 7. Lisa: Ja, maar p zich valt het allemaal wel mee. Piet: Nu, het mag dan wel meevallen, maar misschien zijn er k dingen die je kunnen helpen m je minder zrgen te maken. Ik denk bijvrbeeld aan leuke, ntspannende activiteiten vr je. Lisa: Ja, ik ga naar dansles. Piet: En vind je dat vldende? 13
15 Lisa: Nee, eigenlijk niet. Piet: Kijk, je hebt nu het SAZCO ingevuld en ik zie tch dat je p smmige punten steun f hulp kunt gebruiken. Een cllega van mij werkt veel met kinderen die in een zelfde situatie als de juwe zitten. Ze heet Yvnne. Wat vind je er van als je een aantal gesprekken vlgt bij haar? Lisa: Is het z erg dan? Piet: Nee, het gaat er echt m dat je er zelf iets aan hebt. Als het niet bevalt, kan je altijd ng iets anders den, f het er gewn bij laten. Lisa: Waar met ik het dan ver hebben? Piet: Het gaat er vral m dat je thuissituatie minder zwaar vr je is en je de stress beter het hfd kunt bieden. Wat er allemaal bij kmt kijken, zal je met Yvnne kunnen bespreken. Lisa: Ik vind het wel fijn als ik met iemand kan praten. Eigenlijk wilde ik dit al, maar ik was k bang dat pa en ma zich dan ng meer zrgen m me maken. Piet: Ik gelf dat je je uders zelfs helpt dr jezelf te laten helpen. En z gaat het gesprek ng even dr 14
16 Referenties Sieh, D. S., Dikkers, A. L. C., Visser Meily, J. M. A., & Meijer, A. M. (2012). Stress in adlescents with a chrnically ill parent: Inspiratin frm Rlland s family systems illness mdel. Jurnal f Develpmental and Physical Disabilities, 6, Sieh, D. S., Meijer, A. M., Ort, F. J., Visser Meily, J. M. A., & Van der Leij, D. A. V. (2010). Prblem behavir in children with a chrnically ill parent: A meta analysis. Clinical Child and Family Psychlgy Review, 3, Sieh, D. S., Meijer, A. M., & Visser Meily, J. M. A. (2010). Risk factrs fr stress in children after parental strke. Rehabilitatin Psychlgy, 55, Sieh, D. S., Ort, F. J., Visser Meily, J. M. A., & Meijer, A. M. (2012). Determining risk and prtective factrs fr prblem behavir: The Screening Instrument fr Adlescents f Parents with Chrnic Medical Cnditin. Child Indicatrs Research, 2, Sieh, D. S., Ort, F. J., Visser Meily, J. M. A., & Meijer, A. M. (2013). Mediatrs fr internalizing prblem behavir in adlescents with a chrnically ill parent. Jurnal f Develpmental and Physical Disabilities. di: /s Sieh, D. S., Visser Meily, J. M. A., & Meijer, A. M. (2013). Differential utcmes f adlescents with chrnically ill and healthy parents. Jurnal f Child and Family Studies, 22, Sieh, D. S., Visser Meily, J. M. A., Ort, F. J., & Meijer, A. M. (2012). The diurnal salivary crtisl pattern f adlescents frm families with single, ill and healthy parents. Jurnal f Psychsmatic Research, 27, Sieh, D. S., Visser Meily, J. M. A., Ort, F. J., & Meijer, A. M. (2012). Risk factrs fr prblem behavir in adlescents f parents with a chrnic medical cnditin. Eurpean Child and Adlescent Psychiatry, 21, Sieh, D. S., Visser Meily, J. M. A., Tielen, L., & Meijer, A. M. (2013). Het kind van een zieke uder. Medisch Cntact, 68,
PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.
PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn
Nadere informatieAls uitgangspunt zijn er drie wensen waar jij uit kunt kiezen:
Stap 2 Wat ga je den? Je gaat een wens kiezen ver wat jij anders wilt in het met elkaar mgaan. Daarna kies je twee manieren waarp jullie die wens gaan waarmaken. Je schrijft k ng p welke kwaliteiten en
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieLOGO Fontys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN
LOGO Fntys HS xxx DELIVERABLE 1-07 VRAGENLIJST KENNISMAKEN met Fntys Hgeschl XXX studiejaar 2009-2010 Vul de vragenlijst in en neem deze mee naar het gesprek met de dcent. 1. Persnlijke gegevens Vr- en
Nadere informatieDe aandachtspuntenlijst
De aandachtspuntenlijst Wat is de aandachtspuntenlijst? De aandachtspuntenlijst is een verzicht van nderwerpen die aan de rde kunnen kmen tijdens een afspraak met de neurlg. Onderwerpen waarver u meer
Nadere informatie20 jaar kinderrechten!
Er is er een jarig, hera hera! Rechten? Plichten? Wensen? Ken je iemand die jarig is? Je buurjngen f je beste vriend? Jarig zijn is leuk. Vr de jarige zelf, maar k vr de anderen. Er is een feestje. We
Nadere informatiePresenteren met Impact:
Presenteren met Impact: Gelven Presenteren is geweldig! Ik geef te, de eerste keer dat ik vr een grep stnd had ik zweethanden en een rd hfd, maar de afgelpen jaren heb ik tientallen keren vr grepen gestaan
Nadere informatieGespreksleidraad WOII geïnteresseerden
Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en
Nadere informatieInventarisatie van wensen & verwachtingen over gezondheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst
Inventarisatie van wensen & verwachtingen ver gezndheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst Let p: Deze vragenlijst dient vr verspreiding p maat gemaakt te wrden vr uw bedrijf. Ver daar waar [bedrijfsnaam]
Nadere informatieMedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg
MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr
Nadere informatieMetacognitieve Therapie
Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde
Nadere informatieDe Ultieme Sollicitatie Gids.
De Ultieme Sllicitatie Gids. Ha Aanstaande Superheld! Hierbij een mie verzameling met nuttige infrmatie. Lees het dr en kijk wat je eruit kunt halen. Sms staan er bepaalde tips f acties dubbel in. Dat
Nadere informatieStap 1. Wat wil jij?
Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt
Nadere informatieStap 7. Deel Elkaar positief blijven versterken
Stap 7. Deel 2. 7.2 Elkaar psitief blijven versterken In het tweede deel ga jij je aandacht bewust richten p he je elkaar kunt versterken in het blijven den wat werkt. Dat ga je den dr p te schrijven wat
Nadere informatiePresenteren met Impact:
Presenteren met Impact: Gelven Presenteren is geweldig! Ik geef te, de eerste keer dat ik vr een grep stnd had ik zweethanden en een rd hfd, maar de afgelpen jaren heb ik tientallen keren vr grepen gestaan
Nadere informatiePestprotocol basisschool Pieter Wijten
Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de
Nadere informatieTer voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Criteria en vragenlijst themacertificaat Relaties en seksualiteit Primair nderwijs Ter vrbereiding p uw aanvraag vindt u in dit dcument de criteria en vragenlijst vr het themacertificaat Relaties en seksualiteit.
Nadere informatieVerkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013
Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd
Nadere informatieTips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.
Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit
Nadere informatieVragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen?
Bijlage 1: de vragenlijst Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszrg Bilzen? Ik de een nderzek naar uderenagressie ten aanzien van de hulpverlening vr mijn eindwerk. Dit nderzek de ik mede
Nadere informatieLes 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND
Les 2 Een pen gesprek ver psychische gezndheid Grepsvrmingspdrachten is een prject van Diversin en MIND VOOR DE DOCENT Deze les kan als lsstaande pdracht gegeven wrden, maar k als vervlg p de MIND Yung
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieHet Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?
Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas
Nadere informatieSPREEKBEURT KALKOEN VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT KALKOEN VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KALKOEN BIJ ELKAAR
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatieDe Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld
De Wet maatschappelijke ndersteuning eenvudig verteld Met de Wm det iedereen gewn mee VCP Zichtbare invled van mensen met een beperking p lkaal beleid Inleiding Dit bekje met infrmatie ver de Wet maatschappelijke
Nadere informatieProtocol: Pestprotocol
Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat
Nadere informatieCMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014
CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 Inhud Respns... 1 Samenvatting van de resultaten... 1 Vragen ver de pleiding... 2 Vragen ver de stagiair... 3 Wat ziet u als sterke punten van de pleiding CMD?... 4 Wat
Nadere informatieOnze groep bezoekt de voorstelling op: LESBRIEF
Onze grep bezekt de vrstelling p: LESBRIEF 1 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Geachte leerkracht, Deze lesbrief is bedeld
Nadere informatieIntervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode
Intervisiemethdes In andermans schenen methde Incidentenmethde Kernmdel intervisiemethde Rddelmethde Leren van elkaars succes methde Vijf stappen methde In andermans schenen methde Vrwaarden: Vrdelen:
Nadere informatieRollenspel Jezus redt
Rllenspel Jezus redt Krte mschrijving prgrammanderdeel De leerlingen spelen samen een bestuursrechtzaak bij de Raad van State na. De Raad van State is de hgste bestuursrechter van Nederland. In deze rechtszaak
Nadere informatie5.2.1 Jezelf losmaken uit overtuigingen
Stap 5 Deel 2 Je met niet alles gelven wat je denkt Lesje 5.2.1 Jezelf lsmaken uit vertuigingen Je hebt eerder al pgeschreven welke gedachtes zijn uitgegreid tt vertuigingen: de beelden ver jezelf en anderen
Nadere informatieWat is een bevalplan Waarom dit bevalplan Locatie
Wat is een bevalplan Een bevalplan is een beknpt dcument waarin je juw wensen en verwachtingen ver de bevalling pschrijft. Vr juw bevalling bespreek je dit dcument met juw zrgverleners en begeleiders.
Nadere informatiePassend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?
Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk
Nadere informatiePresentatie eisen reisweek
Presentatie eisen reisweek Beste reisadviseurs, De aftrap is genmen. We zijn begnnen aan een spannende strijd m te bepalen he nze werkweek er in juni 2013 uit zal zien. Natuurlijk lijkt het een beetje
Nadere informatieBeschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten
Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen
Nadere informatieMaatschappelijke Stage
Maatschappelijke Stage 2 Inhud 1. Wat is MAS? 1.1 MAS algemeen. 1.2 MAS p het Gren van Prinstererlyceum 1.3 Deadlines 2. Stage zeken 2.1 De stage cördinatr p schl. 2.2 Masactief 3. De frmulieren 3.1 Aanvraagfrmulier
Nadere informatieAlgemene vragen. Beste leerlingen,
Beste leerlingen, Ik ben een derdejaarsstudente van de PXL Hgeschl te Hasselt. Ik vlg de pleiding maatschappelijk werk. Mijn eindwerk gaat ver de mtivatie van leerlingen in het technisch secundair nderwijs.
Nadere informatieLEERVRAAG 2. - Informatie: - informeren. - observeren. - middelen zoeken. - actie ondernemen. - evalueren
LEERVRAAG 2 Leervraag (wat is /he kan ik vraag) He krijg ik een vllediger beeld van de hulp die Daan krijgt? Activiteiten uit stappenpla n - infrmeren - bserveren - middelen zeken - actie ndernemen - evalueren
Nadere informatieZorg op K.S.T.S. Temse-Velle
Zrg p K.S.T.S. Temse-Velle Beste uders, De zrgwerking p nze schl bestaat al heel wat jaren en is vrtdurend in beweging. Enerzijds mdat de wetgeving i.v.m. zrg verandert, anderzijds mdat leerlingzrg zelf
Nadere informatiePedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.
Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatieDe Haagse Matchingsdagen Voorbereidende opdracht Toegepaste Wiskunde Voltijd 25 en 27 juni 2019*
De Haagse Matchingsdagen Vrbereidende pdracht Tegepaste Wiskunde Vltijd 25 en 27 juni 2019* Check vr welke datum je je hebt ingeschreven! Waarm De Haagse Matchingsdagen? Tijdens De Haagse Matchingsdagen
Nadere informatiePestprotocol Cazemierschool 2012
Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,
Nadere informatiePEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool
PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?
Nadere informatieVier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken
Vier beprefde manieren m de pt met gud, leren van elkaars ervaringen, pen te maken Het leren van ervaringen vraagt m het nderzeken van die ervaringen, het liefst in een grep samen met anderen. Dit kan
Nadere informatieCriteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland
Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kp van Nrd-Hlland Er is sprake van hgbegaafdheid, blijkens uit: Een ttale intelligentie gelijk f hger dan 130 N.B.: bij een intelligentienderzek wrdt nrmaliter
Nadere informatiedepressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft?
depressie raakt iedereen wat kun je den als iemand in je mgeving een depressie heeft? INHOUD Inleiding 4 De Depressie Vereniging 5 Tips vr naasten van mensen met een depressie 6 Het prbleem erkennen 6
Nadere informatieDyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding
Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie en dyscalculie en spellingsbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Zwlle Signalering en Begeleiding dyslectische / dyscalculische leerlingen Dyslexie:
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatie1 Welke thema's spelen er op dit moment binnen de opvoeding van uw kind(eren)?
Ouderpanel Deventer Opveding 1 Welke thema's spelen er p dit mment binnen de pveding van uw kind(eren)? Welke thema's spelen er p dit mment binnen de pveding van uw kind(eren)? Ontwikkeling p schl Pesten
Nadere informatieDe groepsleerkrachten bereiden zich samen voor op het gesprek met hun groep.
PROTOCOL ROUWVERWERKING Het stappenplan A. Het bericht kmt binnen Bericht van een ngeluk f verlijden van een leerling - Tezeggen dat er iemand zal terugbellen. Vragen p welk nummer men bereikbaar is en
Nadere informatie*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*
*** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatiePestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND
Pestprtcl Dit pestprtcl bestaat uit 4 delen:vr alle kinderen, vr het gepeste kind, vr de pester en, vr de uders. Deze partijen zijn allemaal betrkken bij een situatie waarin gepest wrdt. Uitleg van de
Nadere informatiebal Waterpolo competitie
Stappenplan spreekbeurt grep 6 Je gaat een spreekbeurt huden. Een gede vrbereiding is heel belangrijk. Neem daar de tijd vr. Dit kst meestal weken vrbereiding, wacht dus niet tt p het allerlaatste mment.
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieNaam: Voorletters: BSN: Naam: Voorletters: BSN:
BUDGETPLAN Persnsgebnden budget Wm / Jeugd U wilt bij de gemeente een Persnsgebnden budget (PGB) aanvragen waarmee u zelf zrg / ndersteuning / vrziening kunt inkpen. Als nderdeel van die aanvraag met een
Nadere informatieMeldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]
1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,
Nadere informatieLOOPBAANORIËNTATIE VMBO-4 Periode 1 t/m periode 3
LOOPBAANORIËNTATIE VMBO-4 Peride 1 t/m peride 3 In leerjaar 4 met je de keus gaan maken; wat wil jij gaan den wanneer je het vmbdiplma hebt? Om te laten zien dat je uiteindelijk een studie, die bij je
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieLeer / ontwikkelingslijnen. Opleiding Helpende Zorg en Welzijn. BOL en BBL NAAM STUDENT:..
Leer / ntwikkelingslijnen Opleiding Helpende Zrg en Welzijn BOL en BBL NAAM SUDEN:.. 1 2 Uitleg van het leerlijnenbekje Vr je ligt het leerlijnenbekje van je pleiding Helpende Zrg & Welzijn niveau 2. ijdens
Nadere informatieKolom A Kolom B Kolom C Kolom D 1 Je wilt leren zeilen. Wat doe je? Ik stap direct in de boot en ik probeer te zeilen.
Leerstijlen Iedereen heeft een vrkeur bij leren en hanteert daarbij, nbewust, een bepaalde leerstijl. Het is prettig als jij weet wat vr leerstijl jij hebt. Het is k handig als jij weet he een ander bepaalde
Nadere informatieDe Patiënt Specifiek Klachten (PSK)
De Patiënt Specifiek Klachten (PSK) Naam patiënt: Datum:. Telichting vr de patiënt Uw klachten hebben invled p de activiteiten en bewegingen die u dagelijks det en meilijk te vermijden zijn. De gevlgen
Nadere informatieKlachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang
Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderpvang KOM Kinderpvang verzrgt kinderpvang vr kinderen in de leeftijdsgrep 0 tt en met 12 jaar. Alle medewerkers van de stichting zetten zich vlledig in m kwalitatief
Nadere informatieMatching bij de HAN Oriëntatie en verwachtingen
Matching bij de HAN Oriëntatie en verwachtingen In deze vragenlijst geef je aan wat je hebt gedaan m te kmen tt je keuze vr deze studie. Ok kun je hier beschrijven waarm je denkt dat deze studie bij ju
Nadere informatieWegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders
Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een
Nadere informatieKindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b
Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd
Nadere informatieRouwprotocol Widdonckschool Weert overlijden van een leerling
Ruwprtcl Widdnckschl Weert Ruwprtcl Widdnckschl Weert verlijden van een leerling In dit prtcl wrdt beschreven he Widdnckschl Weert kan handelen bij het verlijden van een leerling(en) van nze schl. Dit
Nadere informatieJe bent zwanger! Gefeliciteerd!
Zwangerschapsbegeleiding Je bent zwanger! Gefeliciteerd! Om je zwangerschap z ged mgelijk te kunnen begeleiden, hebben wij gegevens van je ndig. Een aantal gegevens kun je al vrafgaand aan de eerste cntrle
Nadere informatieACT in LOB. De informatietrechter. Werkbladen. Toolkit. Check je info-level! Level 1. Level 2. Level 3. Level 4
ACT in LOB Werkbladen Tlkit De infrmatietrechter Deze tl helpt je m de grte heveelheid infrmatie ver studiekeuze vr jezelf behapbaar te maken. Je kunt p verschillende niveaus met de infrmatie ver studies
Nadere informatieHandleiding Inschrijven bedrijfsteam. Ride for the Roses
Handleiding Inschrijven bedrijfsteam Ride fr the Rses Hiernder tref je een handleiding vr het inschrijven van een bedrijfsteam. Vr wie? De persn die de inschrijving vr de Ride fr the Rses vr het bedrijf
Nadere informatieDe denkstijltest. CompetenZa info@competenza.nu www.competenza.nu
De denkstijltest Wat is het? Uw manier van denken bepaalt in sterke mate he u zich velt en he u handelt. Dat geldt vr individuen, maar k vr teams en rganisaties. MindSnar is een methde waarmee denkstijlen
Nadere informatieHANDLEIDING. Kom In Actie Rode Kruis
HANDLEIDING Km In Actie Rde Kruis Inhudspgave Checklist vr het plannen van je actie... 3 Kminactie.rdekruis.nl... 4 Actie aanmaken... 4 Actie wijzigen/aanpassen... 4 Mede rganisatren tevegen... 4 Deelnemers
Nadere informatieStart duurzame inzetbaarheid
Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan
Nadere informatieHooggevoeligheid/prikkelgevoeligheid/OverExcitability
Hggeveligheid/prikkelgeveligheid/OverExcitability Het is vanzelfsprekend, dat uders en leerkrachten van deze kinderen, regelmatig gefrustreerd raken in het mgaan met de intensiteit van een hgbegaafd kind.
Nadere informatiePestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014
Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een
Nadere informatieHuisbereiding in de kijker
NIEUWSBRIEF NUMMER 5 JANUARI 2010 P1 In dit nummer 1 Inleiding 2 Huisbereiding in de kijker 2 Stppen met rken 4 Zelftest 5 Vrdelen van stppen met rken Inleiding Beste nieuwslezer, 2009 det zijn uittrede,
Nadere informatieSPREEKBEURT SCHORPIOEN
l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT SCHORPIOEN ONGEWERVELDEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE SCHORPIOEN
Nadere informatieHelpt de GGZ? Kort verslag van de 2de informatiebijeenkomst over ROM ggz 12 oktober 2010, Amersfoort
Helpt de GGZ? Krt verslag van de 2de infrmatiebijeenkmst ver ROM ggz 12 ktber 2010, Amersfrt Op 12 ktber zijn 50 cliënten, verwanten, leden van cliënten- en familieraden en ervaringsdeskundigen in Amersfrt
Nadere informatieStap 4 Deel 2. 4.2.1 Controle willen houden over wat je denkt en voelt
Stap 4 Deel 2 De rzaak van stress: de illusie dat we cntrle kunnen hebben als we maar geneg ns best den. 4.2.1 Cntrle willen huden ver wat je denkt en velt Je hebt al gelezen dat gedachten waar je in vastzit,
Nadere informatieo o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)
PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en
Nadere informatieWij verzoeken u de toelichting voor het invullen van het formulier goed te lezen.
Wij verzeken u de telichting vr het invullen van het frmulier ged te lezen. Op basis van de dr u aangegeven reismgelijkheden van de leerling en p basis van het verversadvies van schl en eventuele andere
Nadere informatieLet op!! Niet zwemmen i.v.m. blauwalg. Leerdoelen: Kerndoelen Curriculum watereducatie SLO: NME leergebied: Werkvormen: Vakgebied: Niveau: Tijdsduur:
Let p!! Niet zwemmen i.v.m. blauwalg Vakgebied: Niveau: Tijdsduur: Bilgie, Aardrijkskunde klas 3 hav/vw ± 140 minuten Niet zwemmen i.v.m. blauwalg, we zien deze brden steeds vaker. Maar wat is blauwalg
Nadere informatieBUDGETPLAN JEUGDHULP. Hebt u vragen over het invullen van het budgetplan? Neemt u dan contact op met uw contactpersoon van de Toegang.
BUDGETPLAN JEUGDHULP Vr u ligt het budgetplan Jeugdhulp. U vult dit budgetplan in als u zelf de ndersteuning vr uw kind/een minderjarige wilt cördineren met een persnsgebnden budget (pgb). In dit budgetplan
Nadere informatieSOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017
SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het
Nadere informatieAls u een toelichting wilt geven, op één van uw antwoorden, dan kunt u dat aan het einde van de vragenlijst doen.
VRAGENLIJST Beste mantelzrger, Deze vragenlijst is bedeld vr u. Dr het invullen van bijgaande vragenlijst krijgt u inzicht in de rzaken van uw belasting. Het maakt u bewust van uw situatie. In de vragenlijst
Nadere informatieUit hetzelfde nest gegroeid.
Uit hetzelfde nest gegreid. Marina de Jde Als mijn zus sterft zal het me niets den! Zij laat me vlkmen kud. Ik heb geneg met haar afgezien, het is echt een serpent, je zu eens meten weten, laat een vruw
Nadere informatieWERKBLAD FUNDA.NL. Je kan met funda heel veel gegevens over je woonbuurt te weten komen!
WERKBLAD FUNDA.NL Inleiding De mdule leefbaar Nederland gaat ver de verschillen in sciale mstandigheden tussen mensen. Het gaat ver verschillen in gezndheid, verschillen tussen stad en platteland en ver
Nadere informatieKwaliteitscriteria CVA-zorg, geformuleerd vanuit patiëntperspectief Versie 1.0, augustus 2018 Harteraad
Kwaliteitscriteria CVA-zrg, gefrmuleerd vanuit patiëntperspectief Versie 1.0, augustus 2018 Harteraad In dit dcument staan de kwaliteitscriteria CVA-zrg. Deze vatten samen wat CVA-patiënten verwachten
Nadere informatieCURSUSBOEK VOOR LEERLINGEN
Kieskeurig Een cursus die je helpt bij het kiezen van een vervlgpleiding na de HAVO f het VWO CURSUSBOEK VOOR LEERLINGEN Franca Hiddink Hanzehgeschl Grningen / Lectraat Rehabilitatie Crrespndentie: f.j.m.hiddink@pl.hanze.nl
Nadere informatieInformatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn
Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen
Nadere informatieHeeft u de afgelopen maand een periode meegemaakt van minstens 2 weken waarin u zich bijna voortdurend somber voelde?
MDQ A.J.W. Van der Des, Th. Barnhfer, J.M.G. Williams Telichting: Onderstaande vragen gaan ver depressie en gerelateerde prblemen. Lees a.u.b. de vragen zrgvuldig dr en antwrdt dr het rndje vr de betreffende
Nadere informatieAan de hand van deze 3 lessen maken de leerlingen kennis met de dieren die in en om de Schelde leven
Lesbeschrijving Dieren & de Schelde Aan de hand van deze 3 lessen maken de leerlingen kennis met de dieren die in en m de Schelde leven Relatie met kerndelen: Vlaanderen: Wereldriëntatie Natuur Levende
Nadere informatieBEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE
BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige
Nadere informatieInstructie formulierenmodule
Instructie frmulierenmdule De frmulierenmdule is een uitgebreide mdule en maakt het mgelijk m bepaalde infrmatie van gebruikers p een gestandaardiseerde manier binnen te krijgen per e-mail. Denk aan een
Nadere informatieMatching bij de HAN - Oriëntatie en verwachtingen
Matching bij de HAN - Oriëntatie en verwachtingen Naam Studentnummer Opleiding In deze vragenlijst geef je aan welke activiteiten je hebt ndernmen p weg naar je vervlgstudie. Ok kun je hier beschrijven
Nadere informatieHuiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :
Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis
Nadere informatieSPREEKBEURT KAT ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n
SPREEKBEURT KAT l a n d e l i j k i n f r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE KAT BIJ ELKAAR GEZOCHT.
Nadere informatie