Hogeschool Zuyd. Bedrijfskundige Informatica. Visitatiedata: 21 en 22 oktober 2004

Transcriptie

1 Hogeschool Zuyd Opleiding: Varianten: Bedrijfskundige Informatica voltijd, deeltijd Visitatiedata: 21 en 22 oktober 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, april 2005

2 2 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 13 Deel B: Facetten 15 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 17 Onderwerp 2 Programma 19 Onderwerp 3 Inzet van personeel 27 Onderwerp 4 Voorzieningen 29 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 31 Onderwerp 6 Resultaten 34 Deel C: Bijlagen 37 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 39 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 41 Bijlage 3 Bezoekprogramma 51 Bijlage 4 Kengetallen 55 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 3

4 4 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 5

6 6 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

7 Deel A: Onderwerpen 1.1 Voorwoord In dit rapport doet het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Bedrijfskundige Informatica van de Hogeschool Zuyd heeft gevisiteerd, verslag van zijn werkwijze, bevindingen en conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is feitelijk gestart in april 2004, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Een visitatiebezoek vond plaats op 21 en 22 oktober 2004 en werd uitgevoerd door een panel dat bestond uit de volgende personen: De heer J. H.H.R.F.J. Sevenstern (voorzitter) De heer ir. H. Wagter (domeindeskundige) De heer J. Pasman (student-lid) De heer drs. W. de Boer (NQA-auditor) In de schrijffase is toegevoegd aan het panel: De heer W.A.J. van Uden (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (12 mei 2003). Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2 bij dit rapport). Het rapport bestaat uit drie delen: deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken en de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie voldoende/onvoldoende. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. deel B: een detailrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De waarderingen worden uitgedrukt in begrippen uit de vierpuntsschaal zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit detailrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hogeschool Zuyd verzorgt de opleiding Bedrijfskundige Informatica op de locatie van de hogeschool te Sittard. De opleiding heeft een voltijdse en een deeltijdvariant. Beide varianten hebben een vierjarig traject, maar verschillen in de uitvoering van het onderwijsprogramma en in de aard van de instromende studenten. Bij de deeltijdopleiding stromen studenten in met enige jaren werkervaring. Dat heeft in de opinie van de opleiding gevolgen voor de wijze waarop het programma wordt ingevuld. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 7

8 Hoewel de studieprogramma s van de voltijdse en deeltijdvariant verschillen, beoogt de opleiding dezelfde doelen en competenties te realiseren. Ze heeft derhalve één zelfevaluatierapport samengesteld, waarin waar nodig onderscheid gemaakt wordt tussen beide varianten. Het panel heeft deze werkwijze overgenomen en beide varianten verwerkt in één rapportage en daar waar nodig aparte oordelen geformuleerd. De opleiding bestrijkt één domein, namelijk dat van de bedrijfskundige informatica. In het zelfevaluatierapport beschrijft de opleiding het domein van de BI er als dat van de intermediair die een brug slaat tussen enerzijds de bedrijfsvoering en anderzijds de ICTtoepassingen. De BI er levert een bijdrage aan de verbetering en herinrichting van processen en geeft daarbij aan hoe ICT ingezet kan worden. Om deze taken goed te kunnen verrichten beschikt de BI er over competenties op de kennisgebieden bedrijfskunde, informatica, communicatie en informatietechnologie. De opleiding is voor het laatst gevisiteerd in Werkwijze Het panel heeft de visitatie van de opleiding BI uitgevoerd conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het beoordelingsprotocol van NQA. Dit houdt tevens in dat het panel heeft vastgesteld dat het zelfevaluatierapport plus de bijlagen en de aanvullende informatie een voldoende basis boden voor het visitatiebezoek. Daarnaast heeft het panel geconstateerd dat de visitatie plaats vond op basis van het voor BI geldende domeinspecifieke referentiekader (zie hieronder). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het visitatiebezoek en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft de NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de screening) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport in orde was bevonden, zijn de panelleden zich inhoudelijk gaan voorbereiden op het bezoek. Zij lazen het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat voorlopige oordelen op basis van argumenten, respectievelijk vragen die werden doorgegeven aan de NQA-auditor. Hoewel ieder panellid alle onderwerpen en facetten onder de loep nam, is er sprake geweest van een taakverdeling, waarbij bepaalde onderwerpen en facetten door een bepaald panellid extra grondig zijn bestudeerd. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundige(n) in het panel bekeken of er sprake was van adequate domeinspecifieke doelstellingen en of er nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig bleek. In het detailrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. 8 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

9 Het visitatiebezoek NQA heeft een Raamwerk bezoekprogramma (zie bijlage 3) ontwikkeld voor de (dag-) indeling van het visitatiebezoek, dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding. Tijdens het visitatiebezoek is gesproken met (een representatieve) vertegenwoordiging van: docenten, studenten, werkveld en afgestudeerden. Daarnaast vonden er aan het begin en aan het eind van het visitatiebezoek gesprekken plaats met het management van de opleiding. Ook werd er, voor meer opleidingen tegelijk, een gesprek gevoerd met een lid van het college van bestuur. Aan het begin van het bezoek, op de eerste dag, is er ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. In het raamwerk bezoekprogramma kende het ochtendprogramma van de tweede dag een vaste structuur, maar was het middagprogramma vrij. In deze tijd heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling aan het management gegeven van de bevindingen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. Na afloop van het bezoek is er nog aanvullend cijfermateriaal geleverd door de opleiding. Dit materiaal is door een of meer van de panelleden beoordeeld en de resultaten zijn in de rapportage verwerkt. De fase van rapporteren De NQA-auditor heeft, op basis van de bevindingen van het panel, een conceptrapportage opgesteld en deze voorgelegd aan de panelleden. Het panel heeft vervolgens het definitieve concept vastgesteld. In het visitatie- of beoordelingsrapport is, waar relevant, expliciet ingegaan op de verschillende varianten. Het definitieve conceptrapport is aan de opleiding voorgelegd ter correctie van feitelijke onjuistheden. Naar aanleiding daarvan zijn door de NQA-auditor enkele wijzigingen aangebracht. Vervolgens is het definitieve rapport door het panel vastgesteld. Het visitatie- of beoordelingsrapport is uiteindelijk ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de Notitie voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere BI-opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als er sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 9

10 Wat betreft de benchmarking is van belang op te merken dat een vergelijking met andere opleidingen op dit moment beperkt moet zijn, omdat deze opleiding in het kader van accreditatie tot de eerste gevisiteerde opleidingen behoort en er nog weinig andere concrete resultaten bekend zijn. Alleen voor kwantitatieve resultaten is een vergelijking met landelijke gegevens mogelijk. De opleiding maakt in haar zelfevaluatierapport tevens gebruik van gegevens uit de Keuzegids Hoger Onderwijs. Ook dient te worden vermeld dat een internationale vergelijking niet mogelijk is, omdat van buitenlandse pendanten van de opleiding geen gegevens voorhanden zijn. Waar een globale vergelijking mogelijk is, is die gemaakt. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De wegingen zullen in dit rapport niet diepgaand zijn, omdat de opleiding op bijna alle facetten minimaal een voldoende heeft gehaald. De (uitgebreide) argumentatie daarvoor is te vinden in het detailrapport. Slechts waar de oordelen tussen voltijdse en deeltijdopleiding verschillen, wordt er in de argumentatie aandacht aan het onderscheid geschonken. 1.5 Oordelen Doelstellingen opleiding De facetten niveau en domeinspecifieke oriëntatie zijn met goed beoordeeld, het facet domeinspecifieke eisen met een voldoende. Belangrijke overwegingen daarbij zijn dat de opleiding zich baseert op landelijke afspraken en dat deze adequaat gebruikt in het eigen opleidingsprofiel. Het oordeel over het onderwerp is derhalve positief Programma Voor de voltijdse opleiding is het oordeel op 5 facetten voldoende en op 3 facetten goed, te weten opleidingsduur, samenhang in het opleidingsprogramma, en afstemming tussen vormgeving en inhoud. Voor de deeltijdopleiding geeft het panel een onvoldoende op het facet 4 (studielast) van dit onderwerp en het oordeel goed voor de facetten 6 (studieduur) en 7 (afstemming vormgeving en inhoud). De studielast blijkt voor deeltijdstudenten ruim beneden de ingeschatte studielast te blijven, ook al vinden ze de combinatie van werken en studeren zwaar. Ondanks het onvoldoende oordelen op facet 2.4 bij de deeltijdopleiding is het totaal oordeel over het onderwerp voor beide opleidingsvarianten positief Inzet van personeel Twee facetten zijn bij beide opleidingsvarianten met een voldoende beoordeeld. Het facet eisen hbo wordt met goed beoordeeld. De docenten verzorgen het onderwijs aan beide opleidingsvarianten. Het panel heeft voldoende bewijs gezien dat het personeel goede relaties legt tussen de theorie en de beroepspraktijk. Bovendien worden er institutioneel verbanden gelegd waardoor continuïteit geborgd wordt. Er is voldoende personeel, al ervaart dat een hoge werkdruk. De gemiddelde leeftijd is vrij hoog. De kwaliteit van de medewerkers is vakinhoudelijk en onderwijskundig voldoende. Het oordeel over dit onderwerp is derhalve positief. 10 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

11 1.5.4 Voorzieningen Beide facetten zijn als voldoende beoordeeld. De materiële voorzieningen zijn voldoende voor het realiseren van de gewenste onderwijskwaliteit en het uitvoeren van het onderwijsconcept. Bovendien is er beleid op dit terrein. De studiebegeleiding en informatievoorziening zijn in voldoende mate afgestemd op de studiefase van studenten. Ook worden de begeleiding in lijn gebracht met het didactisch concept. Het oordeel over het onderwerp is derhalve positief Interne kwaliteitszorg Twee van de drie facetten van dit onderwerp krijgen een voldoende. Het facet verbetermaatregel beoordeelt het panel goed. Het panel vindt de evaluatie van de resultaten voldoende, al kunnen de streefdoelen explicieter geformuleerd worden. Verbetermaatregelen zijn echter in ruime mate aanwezig en worden goed uitgevoerd. De betrokkenheid van diverse stakeholders bij de kwaliteit van de opleiding komt goed uit de verf. Het eindoordeel op dit onderwerp is daarom positief Resultaten. De opleiding heeft streefrendementen en haalt die bijna allemaal. Het gerealiseerde niveau is goed; hetgeen blijkt uit werkstukken, oordelen van werkgevers en opinies van afgestudeerden. Voor de beoordeling van eindwerkstukken hanteert de opleiding een standaard beoordelingslijst. Het eindoordeel over dit onderwerp is positief. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 11

12 1.6 Schematisch overzicht oordelen Totaaloverzicht oordelen op facet- en onderwerpniveau Bedrijfskundige Informatica Voltijd Onderwerp/Facet Doelstellingen 1.1 Goed Goed 1.2 Goed Goed 1.3 Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Programma 2.1 Voldoende Voldoende 2.2 Voldoende Voldoende 2.3 Goed Voldoende 2.4 Voldoende Onvoldoende 2.5 Voldoende Voldoende 2.6 Goed Goed 2.7 Goed Goed 2.8 Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Personeel 3.1 Goed Goed 3.2 Voldoende Voldoende 3.3 Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Voorzieningen 4.1 Voldoende Voldoende 4.2 Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Kwaliteitszorg 5.1 Voldoende Voldoende 5.2 Goed Goed 5.3 Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Resultaten 6.1 Voldoende Voldoende 6.2 Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Bedrijfskundige Informatica Deeltijd 12 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

13 1.7 Totaaloordeel Op grond van bovenstaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de beide opleidingen op alle zes onderwerpen een voldoende scoren, is de conclusie dat het totaaloordeel over zowel de voltijdopleiding als de deeltijdopleiding POSITIEF is. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 13

14 14 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

15 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 15

16 16 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

17 Deel B: Facetten ONDERWERP 1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING Facet 1.1 Niveau bachelor Goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor. De bachelor-eindkwalificaties van de opleiding worden als goed beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De opleiding heeft de kwalificaties van het HBO-I Platform overgenomen. Deze kwalificaties zijn geaccordeerd door de HBO-raad. Ten tijde van het accreditatieproces worden de kwalificaties in EU-verband vergeleken met internationale kwalificaties in het project Generic Referential ICT Profiles (GRIP). De resultaten zijn nog niet bekend. De kwalificaties in het Beroepsprofiel en opleidingsprofiel HBO-I (2000) van het HBO-I Platform zijn verdeeld in algemene competenties voor iedere ICT er en specifieke competenties voor de Bedrijfskundig Informaticus (BI er), de Technisch Informaticus (TI er) en de Informaticus (I er). De beroepskwalificaties zijn omgezet naar opleidingskwalificaties. In de algemene kwalificaties zijn de Dublin-descriptoren opgenomen zoals multidisciplinair werken, effectief communiceren, methodisch en reflectief denken en handelen. De domeinspecifieke kwalificaties voor de bedrijfskundige informaticus refereren niet aan de Dublin-descriptoren, maar zijn uitgesplitste kwalificaties van de beschrijvingen van het beroepsprofiel. Facet 1.2 Domeinspecifieke eisen Goed Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). De domeinspecifieke eindkwalificaties van de opleiding worden als goed beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De opleiding maakt gebruik van de kwalificaties die door het HBO-I Platform in 2000 zijn opgesteld: Beroepsprofiel en opleidingsprofiel HBO-I. In dit document wordt uitgebreid verwezen naar gangbare functies en rollen waarop de kwalificaties gebaseerd zijn. In het document wordt tevens verwezen naar de procedure die gehanteerd is om de kwalificaties op landelijk niveau te valideren door het beroepenveld. Daartoe is een lijst NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 17

18 van geraadpleegde organisaties en bedrijven als bijlage aan het document toegevoegd. De geraadpleegde organisaties zijn akkoord gegaan met de kwalificaties. Het panel is van mening dat binnen het ICT-domein voldoende duidelijkheid is gegeven aan de kwalificaties van de bedrijfskundig informaticus. De opleiding beschrijft in het zelfevaluatierapport dat ze vanwege hogeschoolspecifieke keuzes aandacht wil besteden aan e-business en ERP-pakketten, en vanwege de hogeschoollectoraten aan infonomie en nieuwe media. Daarbuiten zijn er relaties met de lectoraten duurzame ontwikkeling en kennismanagement en kennisorganisatie. In de kwalificaties zijn deze keuzes echter niet terug te vinden. Het panel vindt dat de opleiding zich hier beter mee kan profileren. Het regionale beroepenveld is geraadpleegd voor een lokale inkleuring van de kwalificaties. Facet 1.3 Oriëntatie hbo-bachelor Voldoende Criteria: - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBOopleiding vereist is of dienstig is. De oriëntatie op het HBO-bachelorniveau van de eindkwalificaties wordt als voldoende beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De kwalificaties in Beroepsprofiel en opleidingsprofiel HBO-I (2000) zijn op landelijk niveau in december 1999 voorgelegd aan een vertegenwoordiging van het ICTbedrijfsleven die haar instemming betuigde. In dit document is een beroepsprofiel voor de bedrijfskundig informaticus opgenomen. De afleiding van het opleidingsprofiel uit het beroepsprofiel is een logische afleiding. In de algemene kwalificatiebeschrijving voor ICT ers is in een aantal gevallen een concrete indicatie van het te realiseren niveau waar te nemen, doordat termen uit bijvoorbeeld de Dublin-descriptoren genoemd worden. Zoals bij facet 1.1 vermeld is, worden communicatie, reflectief handelen en multidisciplinair werken letterlijk genoemd. Andere descriptoren zijn te herleiden. In de specifieke kwalificaties voor de bedrijfskundig informaticus zijn geen niveauaanduidingen aanwezig. Weliswaar zijn de kwalificaties opgesplitst in deeltaken, maar die bevatten in het algemeen geen indicatoren voor het niveau waarop ze gerealiseerd dienen te worden. Wel bevatten ze in een aantal gevallen aanwijzingen voor de complexiteit voor de context waarin de taak moet worden uitgevoerd, maar dit is niet altijd het geval. Het panel heeft vastgesteld dat het ontbreken van niveauaanduidingen in de kwalificaties niet wordt goedgemaakt door consequente en heldere niveauaanduidingen in de leerdoelen van de thema s. 18 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

19 De competenties zijn op papier in drie niveaus beschreven, maar de implementatie ervan verkeert nog in een beginstadium. Het panel vindt de beschrijving goed, maar het effect hangt af van de kwaliteit van de implementatie in de onderwijspraktijk. Die is in de propedeuse reeds begonnen, maar nog niet geëvalueerd. Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen hbo Voldoende Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt onderbouwd: Het panel heeft kennis genomen van de literatuurlijst van de voltijdse en de deeltijdopleiding. Het vindt de literatuur voldoende actueel en van voldoende niveau. De literatuur wordt jaarlijks gecheckt en geactualiseerd. Bovendien stelt het panel vast dat de studenten tijdens hun opleiding kennis maken met internationaal gebruikelijke software. In diverse thema s in de voltijdse opleiding worden cases uit de beroepspraktijk gebruikt. Het panel vindt dit een juiste aanpak, al vermelden de studenten ongevraagd dat de gebruikte cases geactualiseerd dienen te worden. Het panel is positief over de zogeheten Proeftuin-projecten. In deze projecten werken studenten van alle informatica-opleidingen van de Hogeschool Zuyd in gemengde teams aan opdrachten van het regionale bedrijfsleven. Op deze wijze komen studenten in aanraking met een realistische beroepspraktijk. Indien de opleiding continuïteit heeft in het aanbod van Proeftuin-projecten, vormen ze een prachtig aanvulling op het werkvormenpalet. De Proeftuin-projecten bieden studenten goede mogelijkheden vaardigheden te ontwikkelen. Maar ook in diverse thema s van de voltijdse opleiding waarvan het panel beschrijvingen en studieresultaten heeft gezien komen in voldoende mate beroepsvaardigheden aan bod, in lijn met de algemene ICT-competenties. De oriënterende stage en de afstudeerstage zijn de belangrijkste onderdelen van het studieprogramma om vaardigheden in praktijk te brengen. Het trainen van vaardigheden is de belangrijkste doelstelling van de oriënterende stage, het doen van toegepast onderzoek van de afstudeerstage. Ondanks de relaties die er met de praktijk gelegd worden, vinden studenten dat de relatie met de actuele beroepspraktijk verbeterd kan worden door meer excursies te NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 19

20 programmeren, vaker ICT-beurzen te bezoeken en meer gastcolleges te organiseren over de nieuwste ontwikkelingen in de ICT-sector. Toch hebben studenten niet de indruk dat de opleiding achter de feiten aanloopt, maar dat de wijze waarop de actualiteit in het programma gebracht wordt, aandacht behoeft. Dit is het panel gebleken in het gesprek met de studenten. Docenten actualiseren programmaonderdelen door de actualiteit uit de nieuwsmedia in de lesprogramma s op te nemen. Ze geven in het gesprek met het panel aan dat opmerkingen van studenten om te actualiseren hen stimuleren. In de deeltijdopleiding wordt de praktijk door de studenten ingebracht en brengen docenten door middel van het onderwijs theoretische verdieping aan. Tijdens de lessen op school vindt reflectie op de ontwikkeling van beroepsvaardigheden plaats. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende Criteria: - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt onderbouwd: Voor het bestaande curriculum, dat in de hoofdfase van de voltijdse opleiding wordt uitgevoerd, is een overzicht met thema s voorhanden met een korte beschrijving van de inhoud van die thema s. In de studiewijzers worden de leerdoelen genoemd. Het is duidelijk alle HBO-I competenties door de thema s afgedekt worden, maar niet op welk niveau dat gebeurt. De competenties die in Beroepsprofiel en opleidingsprofiel HBO-I (2000) worden genoemd, zijn in opleidingsdocumenten voor de vernieuwde voltijdse opleiding herleid naar de thema s. Voor de propedeuse is deze exercitie voltooid. De hoofdfase wacht op de vernieuwde competenties van HBO-I Gelet op de kwaliteit van hetgeen het panel voor de propedeuse heeft aangetroffen, heeft het panel vertrouwen voor de vernieuwing in de hoofdfase. De opleiding benoemt drie niveaus in de leerdoelen: niveau 1 is kennis en begrip, niveau 2 is analyse en synthese en niveau 3 is evaluatie en transfer. Het panel meent dat deze niveau-indeling in voldoende mate aansluit bij het traditionele eindtermenonderwijs, maar wat indelingssystematiek betreft niet goed aansluit bij competentieonderwijs, omdat de systematiek meer uitgaat van kennisverwerving dan van competentiegroei. In de themabeschrijvingen die de opleiding heeft verstrekt zijn geen beschrijvingen opgenomen van de speerpunten die de opleiding in het kader van hogeschoolbeleid heeft gekozen. Evenmin zijn deze keuzes al herkenbaar in het overzicht van thema s 20 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

21 voor de nieuwe propedeuse, hoewel het panel dat begrijpelijk vindt. Daarom vindt het panel het wel spijtig dat een overzicht van de hoofdfase ontbreekt. In alle studiewijzers staan de leerdoelen van de thema s genoemd. Bovendien start ieder thema met een inleiding waarin wordt verwezen naar de competentie(s) waaraan de student tijdens het thema werkt. Het te realiseren niveau in de diverse fasen van de opleiding (bijvoorbeeld eind propedeuse, start en einde stage) is de studenten nog niet duidelijk. Het panel is positief over de mate waarin competenties en leerdoelen voor huidige studenten herkenbaar zijn. Het deeltijd- en voltijdprogramma verschillen duidelijk van elkaar. In het voltijdse programma is sprake van een geïntegreerde aanpak in thematisch onderwijs, terwijl in de deeltijd variant niet-geïntegreerd onderwijs aangeboden wordt. Zowel voltijd- als deeltijdstudenten zijn tevreden over het hen aangeboden programma. Ze menen dat de beoogde kwalificaties met het programma gerealiseerd kan worden. De opleiding motiveert het verschil in programmaopbouw met het feit dat de doelgroepen verschillend zijn. De deeltijdstudenten brengen al zo n schat aan beroepservaring mee, dat een geïntegreerde benadering minder noodzakelijk is. De opleiding schrijft in het zelfevaluatierapport dat in de deeltijd het onderwijs naar de praktijk gebracht wordt en dat in de voltijd het omgekeerde gebeurt. Afgestudeerden en studenten zijn van mening dat sociale vaardigheden goed aan bod komen in het programma. Werkveldvertegenwoordigers bevestigen dat studenten en afgestudeerden in dit opzicht voldoende getraind zijn. Facet 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma voltijd Samenhang in het opleidingsprogramma deeltijd Goed Voldoende Criteria: - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. De oordelen worden als volgt onderbouwd: Voltijdse opleiding Het vakgeoriënteerde onderwijs is eind negentiger jaren vervangen door thematisch onderwijs, waarin kennis en vaardigheden geïntegreerd worden aangeboden. Sinds het studiejaar zijn competenties richtinggevend voor de inrichting van thema s. Het panel stelt vast dat er een duidelijke ontwikkeling gaande is, die het positief waardeert. De samenhang binnen en tussen de thema s wordt in het eerste en tweede jaar voornamelijk bepaald door de bedrijfsvoeringcyclus en in het derde en vierde jaar door de levenscyclus van informatiesystemen. Beide cycli zijn in thema s ondergebracht, waardoor die in een bepaalde volgorde gevolgd moeten worden. Het panel vindt dit een goed doordachte opbouw. Het didactisch concept van de voormalige heao, dat de voltijdse opleiding gebruikt, bevordert de samenhang binnen thema s. Dit concept, Thematisch StudentGericht Onderwijs (TSGO), wordt duidelijk toegelicht in Ankerpunten voor de inrichting van het NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 21

22 Thematisch SGO (1998). Het panel heeft tijdens zijn bezoek gemerkt dat dit concept bij de voltijdse opleiding praktijk is geworden (zie verder facet 2.7). De borging van de systematiek voor samenhang binnen en tussen thema s, zowel inhoudelijk als organisatorisch, is beschreven in Organisatie, bevoegdheden en overleg in het Thematisch SGO (1997). In dit document zijn de taken en bevoegdheden beschreven van docenten en opleidingsmanagement in het kader van onderwijsontwikkeling. Het panel is van oordeel dat de uitgangspunten in dit document beschreven naar behoren worden uitgevoerd in de voltijdse opleiding. In de evaluatieonderzoeken is ook samenhang een onderzoeksfacet. Het merendeel van de studenten waardeert die positief. Voor het oordeel over de deeltijdopleiding heeft het panel daarnaast de volgende argumenten: De deeltijdopleiding heeft een modulaire structuur. De studenten kunnen de modulen in willekeurige volgorde volgen. De inhoud wordt deels bepaald door theorieaanbod van de docent en deels door inbreng van praktijkopdrachten door de student. Het panel vindt dat positief. De samenhang tussen modulen is door de willekeurige volgorde niet zo groot. In de gesprekken met studenten en medewerkers is gebleken dat er geen inhoudelijke samenhang is tussen de modulen in de deeltijdopleiding. Een positief aspect in de samenhang van het programma is dat de afstudeerfase in de derdejaars module communicatieve vaardigheden wordt voorbereid. De deeltijdstudenten verklaren in het gesprek met het panel dat de samenhang op basis van de bedrijfsvoeringcyclus en levenscyclus van informatiesystemen achteraf, in de loop van het vierde jaar, duidelijk wordt. Tijdens de eerste drie en een half jaar van de studie wordt er aan samenhang tussen modulen geen aandacht besteed en ervaren de studenten die samenhang niet. Zowel afgestudeerden als zittende studenten verklaren dit aan het panel. De opleiding is voornemens de communicatie over de samenhang te verbeteren. Facet 2.4 Studielast voltijd Studielast deeltijd Voldoende Onvoldoende Criteria: - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: Voltijdse opleiding In de voltijdse opleiding wordt de studievoortgang van studenten in algemene zin bevorderd door het systeem van bindende studieadviezen in de propedeutische fase van de opleiding. Een student ontvangt een negatief advies indien hij aan het einde van het 22 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

23 eerste jaar van inschrijving minder dan 28 studiepunten heeft behaald. Een student die aan het einde van het tweede jaar van inschrijving het propedeutisch getuigschrift niet behaald heeft ontvangt eveneens een negatief bindend advies. In de Onderwijs- en Examenregeling wordt de exacte procedure beschreven. Studenten beschrijven de studielast in het gesprek met het panel als te doen. Ze vinden de studie intellectueel voldoende zwaar en uitdagend. Eveneens is er voldoende werk door de vele opdrachten en werkstukken die ze moeten maken. Tevens ervaren ze een toenemende complexiteit in de lesstof en de opdrachten. Desondanks komt de gemiddelde studielast blijkens metingen uit op ongeveer 30 klokuren per week. Het panel vindt dat geen buitengewoon zware studiebelasting. De studenten ervaren iedere periode een piekbelasting. Ze wijten dit voor het grootste deel aan hun eigen gebrek aan planning en aan uitstelgedrag, maar voor een klein deel ook aan het feit dat docenten soms opdrachten verstrekken die niet in de studiewijzers staan vermeld. Studenten stellen het op prijs als docenten tussentijds producten vragen: dit stimuleert hun voortgang. Er zijn voor deze problematiek geen verbeterplannen geformuleerd. De beoordeling van thema s in de voltijdse opleiding is opgebouwd uit deeltoetsen. Sinds het studiejaar moeten studenten thema s als geheel afsluiten en worden deelcijfers niet meer bewaard. De opleiding verwacht dat hierdoor de studievoortgang bevorderd wordt. Het panel vindt dit een positieve ontwikkeling. Uit evaluatiegegevens heeft het panel een goede indruk gekregen van de ervaringen die studenten hebben. Het merendeel vindt dat de studielast varieert, maar te doen is. Ruim de helft besteedt minder dan de beoogde uren aan de studie, bijna 1/3 vindt dat de schatting klopt. Rond de 70% van de studenten is tevreden over de organisatie van het programma en de lesroosters. Een kleine meerderheid is tevreden over de bereikbaarheid van de docenten. Voor het oordeel over de deeltijdopleiding heeft het panel daarnaast de volgende argumenten: De studielast in de deeltijdopleiding is lager dan in de voltijdse opleiding, omdat de studenten een deel van de competenties al in de beroepspraktijk verworven hebben (zie facet 2.5). Daardoor wordt het studieprogramma minder vol, naar het oordeel van het management. Dit leidt echter niet tot een verkorting van de studieduur van de geslaagden, blijkt uit de rendementsgegevens. De oorzaak hiervan is de combinatie werk, studie en vaak een gezin. Blijkens evaluatieonderzoek van de opleiding besteden studenten ongeveer 3 klokuren studietijd per module per week. Dat betekent dat studenten per trimester van 13 weken een werkelijke studielast van ongeveer studiebelastinguren (studie- en contacturen) hebben voor modulen waarvoor een geschatte studielast staat van tussen de 160 en 240 uur blijkens de Onderwijs en Examenregeling van de deeltijdopleiding. Het panel vindt dit verschil erg groot. De opleiding heeft op basis van onderzoek onder studenten de voorbereiding op de afstudeerfase verschoven van het vierde naar het derde jaar. Dit heeft geleid tot verlichting van de studielast in het vierde jaar, die door studenten als te zwaar werd ervaren. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 23

24 Facet 2.5 Instroom Voldoende Criteria: - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De studenten worden toegelaten op basis van duidelijk omschreven toelatingscriteria. In beginsel voor studenten met een havo-diploma als standaardvooropleiding. Daarnaast zijn de criteria voor vwo ers en mbo ers vastgelegd. Zowel voor de voltijdse als voor de deeltijdopleiding zijn de toelatingscriteria beschreven in de Onderwijs- en Examenregeling. Voor studenten met bijzondere vooropleidingssituaties of studenten ouder dan 21 jaar heeft de opleiding duidelijk omschreven toelatingsexamens. Vrijstellingen voor vwo ers en mbo ers worden individueel vastgesteld op basis van het profiel of de behaalde diplomacertificaten. De procedure voor het aanvragen en verstrekken van vrijstellingen is helder beschreven in de Onderwijs en Examenregeling. Vrijstellingen voor de deeltijdopleiding worden voor een deel op dezelfde gronden verleend als voor de voltijdse opleiding. Voor een ander deel kunnen deeltijdstudenten vrijstellingen voor stage en tentamens aanvragen op grond van een werkgeversverklaring, een beschrijving van verrichte projecten en door de student vervulde rollen in de praktijk. Zonodig vindt een aanvullend gesprek met de werkgever en de student plaats. De procedure en de criteria voor het aanvragen en verkrijgen van deze categorie vrijstellingen is beschreven in de Onderwijs- en Examenregeling. Het is de studenten niet duidelijk wie de vrijstellingen verleent: de docent of de examencommissie. Ze hebben ook de indruk dat ze vrijstellingen kunnen krijgen voor onderdelen van thema s. Het panel concludeert uit deze opmerkingen van studenten dat de procedure beter gecommuniceerd dient te worden, al is deze op het intranet beschikbaar. Facet 2.6 Duur Goed Criteria: - De opleiding voldoet aan formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: hbo-bachelor: 240 studiepunten. De studieduur wordt als goed beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De studieduur van de voltijdse en de deeltijdopleiding is per studieonderdeel beschreven in de studiegids. De totale geschatte studieduur van beide opleidingen bedraagt 240 studiepunten. 24 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

25 Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud voltijd Goed Criteria: - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: De opleiding hanteert voor de voltijdse opleiding het didactisch concept van de voormalige HEAO: Thematisch StudentGericht Onderwijs (TSGO). Voor de deeltijdopleiding wordt een modulaire structuur gebruikt. Het TSGO is reeds in 1998 ingevoerd in de voltijdse opleiding. Het panel is van oordeel dat de doelen van het concept in de voltijdse opleiding goed worden gerealiseerd. Zowel de thematische opbouw als de onderwijskundige en didactische keuzes komen herkenbaar terug in de thema s die het panel heeft gezien. Met name voor de voltijdse opleiding passen de werkvormen bij de leerdoelen en de competenties die de studenten dienen te realiseren. Het panel heeft in de studiewijzers en de opdrachten gelezen welke werkvormen toegepast worden en constateert dat er voldoende variatie is die gestoeld is op het concept van de heao. In iedere studiewijzer is een studieplanning opgenomen, waarin onder andere vermeld is wanneer welke (deel-)opdracht ingeleverd dient te worden om een beoordeling te verwerven. Deze procedure geldt voor alle jaren en zowel voor de deeltijd- als de voltijdse opleiding. Het panel vindt het opvallend dat er wat dit onderdeel betreft nauwelijks een verschuiving is van docentsturing naar studentsturing; de projecten vormen hierop een uitzondering. De opleiding heeft in het zelfevaluatierapport haar overwegingen uiteengezet om voor de deeltijdopleiding het TSGO niet in te voeren. De argumentatie berust voornamelijk op het gegeven dat de studenten in de deeltijd een ander soort onderwijs vragen dan de voltijdstudenten, vanwege hun werkervaring, leeftijd en persoonlijke omstandigheden. Het panel is van mening dat deze argumentatie slechts ten dele opgaat, omdat de keuze voor werkvormen en studieactiviteiten ook gebaseerd zijn op de te realiseren leerdoelen. En die zijn voor voltijd- en deeltijdstudenten dezelfde. In de deeltijdopleiding is de variatie aan werkvormen naar het oordeel van het panel afgestemd op de situatie van deeltijdstudenten en de modulaire structuur. De opleiding kiest bewust meer voor kennisoverdracht in de theoriedelen van de modulen, omdat de studenten in hun werksituatie al voldoende ervaring opdoen met werken in groepen. Tevens is het panel positief over de opdrachten die deeltijdstudenten in hun werksituatie kunnen en moeten oplossen. Daarmee wordt de relatie tussen opleiding en werkomgeving versterkt. Een voorwaarde is dan wel dat de studenten een relevante werkkring hebben, hetgeen bij vrijwel alle studenten het geval blijkt te zijn. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 25

26 Facet 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Criteria: - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: In het document Ankerpunten voor de inrichting van het Thematisch SGO (1998) zijn aanwijzingen opgenomen voor de toetsing binnen het concept. Kern ervan is dat studenten getoetst worden aan de hand van een beroepsproduct in de vorm van een werkstuk, presentatie, advies of ontwerp. Van enkel en alleen klassieke toetsing in de vorm van tentamens met gesloten of open vragen is in het document geen sprake meer; een mix van toetsvormen wordt aanbevolen. In de praktijk van de opleiding blijkt een combinatie van toetsvormen voor te komen, waaronder ook de traditionele tentamens. Hierin wijkt de opleiding af van het TSGOconcept zoals het panel daarvan heeft kennisgenomen. Het panel vindt wel dat de opleiding dat gemotiveerd doet, namelijk met het oog op de te realiseren leerdoelen en met het oog op de kwaliteit van de individuele leerprestaties van de student. De opleiding heeft geen formeel systeem om de kwaliteit van de toetsen - waaronder alle vormen van examinering vallen - te bewaken. Er is volgens de docenten nieuw toetsbeleid ontwikkeld, maar het was tijdens de visitatie niet voor het panel beschikbaar. De nieuwe faculteitsdirecteur geeft prioriteit aan het formaliseren van een aantal zaken, waaronder kwaliteitsbewaking van toetsen, die informeel geregeld waren. In de studiewijzer van ieder thema is een toetsparagraaf opgenomen waarin de student kan lezen welke toetsvormen in het desbetreffende thema gebruikt worden en wat de beoordelingscriteria zullen zijn. Naar het oordeel van het panel beantwoordt deze informatie aan de eisen van het onderwijsconcept. Voor de beoordeling van stage- en afstudeeropdrachten zijn formulieren ontworpen waardoor de gelijkwaardigheid van de oordelen over studenten in verschillende situaties van verschillende beoordelaars vergroot wordt. Het panel vindt dat positief. De docenten besteden aandacht aan meeliftgedrag, dat in groepsopdrachten een reëel gevaar is en ook wordt onderkend. Studenten krijgen een training in peer assessment, waardoor ze zelf leren om te gaan met gedragsverschillen tijdens groepsopdrachten. In de beoordeling van groepsopdrachten houden de docenten vervolgens ook met die verschillen rekening, als ze niet worden opgeheven in de groep. Bovendien volgen docenten de groepsprocessen nauwkeuriger dan in het verleden in wekelijkse feedbackbijeenkomsten met de werkgroepen. Studenten gaan daardoor actiever studeren; passiviteit wordt sneller gezien en besproken door docenten. Voor de beoordeling van de toetsen zijn er volgens de voltijd- en deeltijdstudenten redelijk duidelijke beoordelingscriteria. De studenten die ten tijde van het panelbezoek aan de opleiding studeren zijn positief over de beoordelingssystematiek die docenten hanteren. Ondanks individuele verschillen tussen docenten, vinden ze dat de systematiek die gehanteerd wordt voldoende rekening houdt met verschillen tussen kwaliteiten van 26 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

27 studenten. Er zijn individuele en groepscijfers voor thema s, en ook zijn er docenten die binnen groepsbeoordelingen onderscheid maken tussen studenten, afhankelijk van de inzet en de kwaliteit van de geleverde prestatie. De relatie tussen toetsen en doelen van de thema s is goed, volgens de afgestudeerden en studenten die het panel gesproken heeft: Ook inhoud en niveau van toetsen en thema s kwamen met elkaar overeen. Volgens afgestudeerden en studenten is de feedback op toetsen matig. Studenten moeten feedback zelf halen: dat gebeurt in het algemeen alleen als iemand een onvoldoende heeft. Bij de beoordeling van de stage wordt naar de mening van het werkveld voldoende aandacht besteed aan de communicatieve vaardigheden van de studenten. Onderwerp 3 INZET VAN PERSONEEL Facet 3.1 Eisen hbo Goed Criteria: - Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: Het merendeel van de docenten heeft ervaring in de beroepspraktijk. Uit het gesprek met de docenten is gebleken dat 3 van hen part time in de beroepspraktijk werkzaam zijn. De docenten hebben aan het panel uitgelegd op welke manier ze informatie die ze in stage- en afstudeergesprekken opdoen, inzetten in onderwijssituaties. Het panel is hierover positief, maar meent dat een meer geformaliseerde structuur hiervoor wenselijk is, mede met het oog op de beoogde kwaliteit van de in te brengen praktijksituaties. Het management ervaart het als een probleem dat er nauwelijks mogelijkheden zijn om nieuwe mensen aan te trekken. Daardoor stroomt er geen actuele praktijkervaring het docententeam binnen. Het management vindt dat spijtig. De werkvelddeskundigen die het panel gesproken heeft, ervaren in de contacten die ze met docenten hebben tijdens de stage- en afstudeergesprekken, dat de docenten voldoende actuele praktijkkennis in huis hebben. Binnen de nieuwe faculteit ICT neemt de opleiding deel aan twee kenniskringen: Kennisorganisaties en kennismanagement en duurzame ontwikkeling. Het doel ervan is academische vorming van docenten en toegepast onderzoek door docenten en studenten te stimuleren. Tijdens het visitatiebezoek van het panel waren nog geen concrete activiteiten bekend. Het initiatief is positief, maar dient wel inhoudelijk vervolg te krijgen. Het panel ziet beide kenniskringen als mogelijkheden om de band tussen medewerkers en praktijk te versterken. Ook de Proeftuin-projecten ziet het panel als een waardevol initiatief om de praktijkgerichtheid van de docenten te bevorderen. Volgens het zelfevaluatierapport hebben de Proeftuin-projecten tot doel een bijdrage te leveren aan een doelgerichte en NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 27

28 hoogwaardige inzet van ICT in diensten en producten. Proeftuin ICT is primair gericht op het MKB in de (Eu)regio en dienen als producten adviezen en vernieuwing van producten en diensten op te leveren. Het panel heeft nog geen concrete resultaten van de projecten gezien. Facet 3.2 Kwantiteit personeel Voldoende Criteria: - Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. Het oordeel wordt als volgt onderbouwd: Het team voor de voltijd en deeltijdopleiding bestaat uit 12 docenten met een gezamenlijk taakomvang van 10,15 fte. Van hen hebben er 3 een deeltijdaanstelling. Momenteel is de docent-studentratio 1:19,8 gemiddeld voor de voltijd en deeltijdopleiding tezamen, maar die wordt volgens het management in de nabije toekomst 1:29. Het panel acht dat voldoende voor het uitvoeren van de onderwijstaak, al komt het werk wel onder druk te staan. Het management streeft daarbij naar een model waarbij de ratio in de propedeuse gunstiger is dan in de hogere jaren van de opleiding. In het document Ankerpunten voor de inrichting van het Thematisch SGO (1998) zijn de streefcijfers voor de taakbelasting voor de docent opgenomen. Naast een vast aandeel van 20% voor scholing en organisatie heeft iedere docent 10% van de taakomvang voor stagebegeleiding. De overige 70% van de taakomvang worden verdeeld over klassikaal onderwijs en groepsinstructie, toetsing, onderwijsontwikkeling en mentoraatactiviteiten. De docenten hebben geen klachten over deze verdeling van taken. De docenten ervaren een behoorlijke werkdruk als gevolg van de continue veranderingsprocessen. Ze zien echter ook voordelen in de samenwerking binnen de nieuwe faculteit, waarin de ICT-opleidingen van Heerlen, Sittard en Maastricht samenwerken om van elkaars kennis te profiteren. Het personeelsbestand wordt gekenmerkt door een vrij hoge gemiddelde leeftijd en de aanstaande pensionering van een aantal docenten. Er is voor zover het panel heeft kunnen waarnemen nog geen plan voor de vervanging van deze docenten. Facet 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Criteria: - Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. De kwaliteit van het personeel wordt als voldoende beoordeeld. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: 28 NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica

29 Er is een personeelsbeleidsplan voor de faculteit waarin voor diverse aspecten van personeelsbeleid lijnen zijn uitgezet: Personeelsbeleidsplan ICT-faculteiten (januari 2004) Er is aandacht voor scholing en ontwikkeling op vakinhoudelijke en onderwijskundig gebied. De welomschreven functiegebieden in het beleidsplan zijn daarbij een goede leidraad, vindt het panel. Het management streeft naar een bredere docentenpopulatie die niet inzetbaar is voor één bachelor, maar voor meerdere. Dit moet gestalte krijgen in de nieuwe faculteit, die tijdens de visitatie in volle gang was. Het opleidingsteam voor bedrijfskundige informatica krijgt hierdoor in de breedte versterking van docenten uit andere teams. Het panel ziet hierin voordelen voor de kwaliteit van de opleiding. Er zijn functioneringsgesprekken met docenten, bij de hogeschool jaargesprekken genoemd. In deze gesprekken worden eventuele evaluatieresultaten besproken. Tevens worden persoonlijke doelstellingen besproken en wordt in overleg tussen leidinggevende en docent een plan van aanpak opgesteld voor het komende jaar. De afgestudeerden constateren achteraf dat de didactische verschillen tussen docenten behoorlijk groot konden zijn. Dit wordt door de zittende studenten wel enigszins herkend, maar zij vinden de verschillen niet groot. De huidige studenten vinden dat er in voldoende mate afstemming is tussen docenten over de aanpak van het onderwijs. De vertegenwoordigers van het beroepenveld met wie het panel gesproken heeft, vinden dat de docenten voldoende gekwalificeerd zijn als het om vakinhoudelijke bekwaamheden gaat. Tevens zijn ze tevreden over de wijze waarop de contacten met hen, zowel wat de stage, het afstuderen als de werkveldcommissie betreft, verlopen. Onderwerp 4 VOORZIENINGEN Facet 4.1 Materiële voorzieningen Voldoende Criteria: - De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Dit oordeel wordt als volgt onderbouwd: In Koers Zuyd heeft de hogeschool in grote lijnen vastgelegd aan welke eisen de faciliteiten moeten voldoen wil de hogeschool in staat zijn om modern onderwijs te verzorgen. De opleiding heeft hieruit eigen beleid afgeleid, tot september 2004 in het kader van de Faculteit HEAO-ICT, daarna in dat van de Faculteit ICT. In het eigen beleid, verwoord in het zelfevaluatierapport, stelt de opleiding dat modern onderwijs vraagt om een goede en ruime mediatheek met ruime openingstijden, voldoende computerfaciliteiten, internettoegang voor docenten en studenten, en goede ondersteuning. Hoewel het gebouw waarin de opleiding gehuisvest is aan de normen voldoet, ervaren de docenten toch ruimtegebrek vertelden ze het panel. Gunstig is dat de medewerkers van de opleiding hun werkplekken op dezelfde verdieping hebben. NQA - visitatie Hogeschool Zuyd, locatie Sittard, opleiding Bedrijfskundige Informatica 29