Utrecht Juli 2017 V

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek aan s Heeren Loo, locatie Willem van den Bergh, woning Giraffelaan 5 en dagbestedingslocatie De Schakel 2 in Noordwijk Utrecht Juli 2017 V

2 Inhoudsopgave Inhoud 1 Inleiding Aanleiding Beschrijving Giraffelaan 5 en De Schakel Conclusie Overzicht van de resultaten Wat gaat goed Wat kan beter Wat moet beter Conclusie 6 3 Wat zijn de vervolgacties De vervolgactie die de inspectie van u als zorgaanbieder verwacht Vervolgacties van de inspectie 7 4 Resultaten Thema Persoonsgerichte zorg Resultaten Thema Deskundige zorgverlener Resultaten Thema Sturen op kwaliteit en veiligheid Resultaten 13 Bijlage 1 Methode 17 Bijlage 2 Beoordeelde documenten 19 Pagina 2 van 19

3 1 Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft een onaangekondigd bezoek gebracht aan s Heeren Loo, locatie Willem van den Bergh in Noordwijk, woning Giraffelaan 5 en dagbestedingslocatie De Schakel 2. De inspecteurs toetsen of de zorgaanbieder de zorg geeft zoals is voorgeschreven in wetten, professionele standaarden, veldnormen en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. Het toetsingskader is slechts een selectie hieruit. Mochten de inspecteurs het tijdens het bezoek nodig vinden ook andere thema s te onderzoeken dan doen zij dit. De inspecteurs benoemen de onderzochte thema s dan apart in dit rapport. De begrippen die gebruikt worden in dit rapport zijn vastgelegd in een begrippenkader: zie igz.nl. Bij de observaties, rondleiding, het inzien van documenten en de gesprekken letten de inspecteurs op de volgende thema s: Persoonsgerichte zorg, Deskundige zorgverlener en Sturen op kwaliteit en veiligheid. Waar de inspectie naar kijkt ligt vast in een toetsingskader: zie igz.nl. 1.1 Aanleiding De inspectie bracht een bezoek aan locatie Willem van den Bergh in Noordwijk, omdat zij daar al enkele jaren niet is geweest. Daarnaast is er op deze locatie de afgelopen jaren veel onrust geweest. De onrust werd in 2013/2014 onder andere veroorzaakt door verschil in visie en door onvoldoende aansturing. Ook de komst van een nieuwe complexe doelgroep - jongeren met LVB - leidde in 2015 tot gevoelens van onveiligheid en onrust op de locatie. Deze onrust is in diverse jaargesprekken tussen de inspectie en de raad van bestuur van s Heeren Loo aan de orde geweest. De raad van bestuur heeft in die gesprekken de inspectie geïnformeerd over de verbetermaatregelen die zij nam om de onrust weg te nemen. In het bezoek van 10 mei 2017 toetste de inspectie of de verbetermaatregelen de onrust op het instellingsterrein hebben weggenomen en of de veiligheid en kwaliteit van de zorg aan cliënten op orde is. 1.2 Beschrijving Giraffelaan 5 en De Schakel 2 Locatie Willem van den Bergh is een terrein in Noordwijk waar diverse woningen en dagbestedingslocaties te vinden zijn. Op dit terrein wonen circa 530 cliënten. Een van de woningen op het terrein is Giraffelaan 5. Hier wonen twaalf volwassen cliënten met een ernstig verstandelijke beperking. In Giraffelaan 5 wonen zowel mannen als vrouwen. De cliënten hebben indicaties van ZZP VG 5 tot ZZP VG 7. De Giraffelaan is een woon- en behandelgroep voor cliënten bij wie sprake is van zeer moeilijk verstaanbaar gedrag. Een van de cliënten krijgt meerzorg in verband met zijn complexe zorgvraag. Een deel van de cliënten van Giraffelaan 5 gaat naar dagbesteding elders, waaronder De Schakel 2. Cliënten die vanwege hun gedragsproblematiek geen andere locatie kunnen bezoeken krijgen in de woning dagbesteding. Pagina 3 van 19

4 Giraffelaan 5 is een lichte en ruime bungalow waar iedere cliënt een eigen slaapkamer heeft. Er zijn twee gezamenlijke huiskamers en een badkamer, die gedeeld moet worden. Een cliënt heeft vanwege extreem gedrag een eigen appartement met huiskamer, slaapkamer en badkamer. Er is een ruime tuin met onder andere een schommel en een grote gezamenlijke keuken waarin elke dag gekookt wordt. Het team van Giraffelaan 5 bestaat uit 9,4 FTE. Drie medewerkers hebben een verpleegkundige achtergrond. Daarnaast is één medewerker agogisch geschoold niveau 4. Deze medewerker is tevens gedragsdeskundige. De overige medewerkers zijn agogisch geschoold niveau 3 en er is één leerling. Een vaste gedragsdeskundige en een vaste AVG ondersteunen het team. Sinds ongeveer twee jaar stuurt de huidige manager wonen Giraffelaan 5 aan. Voor die tijd bestond het team van Giraffelaan 5 uit een aantal medewerkers die al heel lange tijd samen op de woning werkten. Het team werd aangestuurd op een, volgens de huidige manager wonen, beheersmatige wijze en het team had een naar binnen gekeerde blik. De huidige manager wonen heeft gezorgd voor verjonging in het team. Daarnaast heeft hij door zijn stijl van leidinggeven een meer open en minder beheersmatige cultuur teweeg gebracht in het team, vertelden de huidige manager en een medewerker. Op het terrein van de Willem van den Bergh ligt ook dagbestedingslocatie De Schakel 2 waar onder andere cliënten van Giraffelaan 5 dagbesteding krijgen. De Schakel 2 is een dagbesteding gericht op cliënten met moeilijk onverstaanbaar gedrag. Dagbesteding wordt gestructureerd aangeboden en bestaat uit vaste activiteiten per dag, zoals plastic ophalen, papier prikken en fietsen. Op de dag van het bezoek maakten cliënten van de dagbesteding bijvoorbeeld spelletjes en puzzels voor de kringloopwinkel compleet. Gemiddeld zijn per dagdeel zes cliënten aanwezig. Alle cliënten komen acht tot negen dagdelen per week naar de dagbesteding. Pagina 4 van 19

5 2 Conclusie Dit hoofdstuk start met een samenvatting. Hierin vindt u een overzicht hoe de inspectie de zorg beoordeelt die de zorglocatie levert. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie over locatie Willem van den Bergh. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. 2.1 Overzicht van de resultaten Onderstaand diagrammen laten u per thema zien hoe de inspectie uw locatie beoordeelt. Thema 1: Persoonsgerichte zorg (5 normen) Thema 2: Deskundige zorgverlener (7 normen) Thema 3: Sturen op kwaliteit en veiligheid (5 normen) 2.2 Wat gaat goed Medewerkers betrekken cliënten en hun vertegenwoordigers nauw bij het opstellen van de zorgplannen. Afspraken over de begeleiding en behandeling gaan altijd in overleg met de cliënten en hun vertegenwoordigers. De medewerkers nemen de behoeften en wensen van de cliënten zorgvuldig in overweging en zoeken naar mogelijkheden om hieraan te voldoen. Het multidisciplinaire team zoekt in goede harmonie met de cliënten en hun vertegenwoordigers naar de balans tussen wensen van de cliënt en mogelijke risico s die meespelen. De inspectie is van mening dat de medewerkers van Giraffelaan 5 de cliënten goed kennen en zo veel mogelijk handelen vanuit de wensen van de cliënten. Daarnaast is de inspectie van mening dat uit de verschillende gesprekken voldoende blijkt dat het management oog heeft voor de veiligheid op het terrein in Noordwijk. De afgelopen jaren heeft s Heeren Loo diverse maatregelen genomen om de rust op het terrein te doen weerkeren. Uit verschillende gesprekken blijkt dat cliënten zich veilig voelen op de locatie in Noordwijk. 2.3 Wat kan beter Door de aanstelling van de manager wonen, circa twee jaar geleden, heeft s Heeren Loo een cultuuromslag in gang gezet. De cultuur in het team van Giraffelaan 5 is veranderd waardoor medewerkers minder beheersmatig werken en meer open staan om van elkaar te leren. Elkaar aanspreken op gedrag is in ontwikkeling. Hierdoor is nu de tijd rijp om volgens het vernieuwde kwaliteitskader teamreflecties te gaan organiseren. Daarmee kan de locatie de kwaliteit en de veiligheid van de zorg verder verbeteren met oog voor persoonsgerichte zorg. Pagina 5 van 19

6 2.4 Wat moet beter Een deel van de cliënten van Giraffelaan 5 gaat naar dagbesteding op De Schakel 2. De samenwerking tussen Giraffelaan 5 en De Schakel 2 laat te wensen over voor ten minste één client. Overleg tussen wonen en dagbesteding verloopt moeizaam en dagbesteding sluit niet altijd aan bij belangrijke overleggen. Hierdoor bestaat het risico op verschil van inzicht over de wijze waarop begeleiding vorm moet krijgen en komt de continuïteit van de zorgverlening in gevaar. De inspectie is van mening dat hierdoor de cliënt niet altijd centraal staat en dat het in het belang van cliënt is om de communicatieproblemen op te lossen. 2.5 Conclusie s Heeren Loo heeft maatregelen genomen om de onrust die enkele jaren geleden op het terrein in Noordwijk heerste, weg te nemen. De inspectie concludeert uit verschillende gesprekken dat deze maatregelen hun vruchten hebben afgeworpen en dat cliënten zich nu voldoende veilig voelen op het terrein. Daarnaast toetste de inspectie of Giraffelaan 5 aan de normen voor persoonsgerichte en veilige zorg voldoet. De inspectie komt tot de conclusie dat Giraffelaan 5 aan alle getoetste normen bijna of helemaal voldoet. Uit de diverse gesprekken die de inspectie voerde, blijkt dat het team van Giraffelaan 5 een positieve ontwikkeling heeft doorgemaakt. De inspectie is van mening dat het management in voldoende mate de kwaliteit van de zorg en de ontwikkelpunten in beeld heeft. Ook ziet de inspectie dat het management de ontwikkelpunten oppakt en volgt of verbetermaatregelen tot het gewenste resultaat leiden. Daarnaast komt de inspectie tot de conclusie dat het management zich transparant opstelt. Er vindt onder andere een open dialoog plaats met de cliëntenraad over de kwaliteit van de zorg en de knelpunten daarin. De inspectie vertrouwt erop dat s Heeren Loo de ontwikkelpunten in dit rapport oppakt. Pagina 6 van 19

7 3 Wat zijn de vervolgacties In dit hoofdstuk leest u wat we van u als zorgaanbieder verwachten. Daarna leest u wat de inspectie zal doen naar aanleiding van dit bezoek. 3.1 De vervolgactie die de inspectie van u als zorgaanbieder verwacht Als zorgaanbieder moet u voldoen aan de normen uit wet- en regelgeving en veldnormen. De inspectie verwacht dat u ervoor zorgt dat de samenwerking tussen wonen en dagbesteding verbetert zodat de continuiteit van de zorgverlening gewaarborgd is. De inspectie verwacht dat verbetermaatregelen zo nodig ook op andere locaties worden getroffen. 3.2 Vervolgacties van de inspectie De inspectie concludeert dat de zorg op deze locatie op dit moment van voldoende kwaliteit is en verwacht dat deze op orde blijft of daar waar mogelijk naar een (nog) hoge plan getild wordt. Dit geldt ook voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg op andere locatie(s). Met dit rapport sluit de inspectie het bezoek af. Dit betekent dat de inspectie in 2017 locatie Willem van den Bergh in Noordwijk niet opnieuw bezoekt tenzij de inspectie meldingen krijgt of andere signalen opvangt dat de kwaliteit en de veiligheid van de zorg niet op orde zijn. Dan kan de inspectie opnieuw op bezoek komen. Pagina 7 van 19

8 4 Resultaten In dit hoofdstuk staat per thema hoe de inspectie de geleverde zorg per norm beoordeelt. De IGZ scoorde tijdens het bezoek of s Heeren Loo, locatie Willem van den Bergh woning Giraffelaan 5 en De Schakel 2 wel, deels of niet voldoet aan de normen om zo te komen tot een beoordeling per thema. Per thema zijn het oordeel, de normen en de bevindingen weergegeven. Achtereenvolgens komen alle beoordeelde thema s aan bod. De normen worden in een vierpuntsschaal aangegeven in kleuren. De kleuren hebben de volgende betekenis: Donker groen: De locatie / afdeling voldoet aan de norm Licht groen: De locatie / afdeling voldoet grotendeels aan de norm De instelling is goed op weg; verbetering is mogelijk. Geel: De locatie / afdeling voldoet grotendeels niet aan de norm De instelling heeft een start gemaakt maar is nog niet op het gewenste niveau; verbetering is noodzakelijk. Rood: De locatie / afdeling voldoet niet aan de norm De instelling heeft nog helemaal niets gedaan of geregeld; verbetering is noodzakelijk. Blauw: De norm is niet getoetst 4.1 Thema Persoonsgerichte zorg Het startpunt voor het geven van de zorg zijn de wensen en verlangens van de cliënt. Kent de zorgverlener de cliënt, kent hij zijn geschiedenis, weet hij wat de cliënt belangrijk vindt en wat de cliënt niet wil? Is er sprake van een evenwichtige en respectvolle relatie tussen een cliënt en de zorgverlener? Luistert de zorgverlener goed naar de cliënt en zijn naasten? En belangrijker, staan de wensen en verlangens van de cliënt centraal? Geeft de zorgverlener hier gehoor aan? De cliënt heeft de regie en wordt daarbij ondersteund door zijn naasten en de zorgmedewerkers Resultaten Norm Iedere cliënt heeft inspraak in en afspraken over de doelen van de zorg, behandeling en ondersteuning. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm omdat cliënten en hun vertegenwoordigers structureel betrokken zijn bij het opstellen en bespreken van de zorgplannen. s Heeren Loo maakt gebruik van een methodiek genaamd Zo zie ik het. Deze methodiek is bedoeld om cliënten te laten deelnemen aan het opstellen van de zorgplannen en de planbesprekingen. Daarnaast worden cliënten en/of hun vertegenwoordigers uitgenodigd voor multidisciplinaire overleggen. Zo blijkt uit de diverse gesprekken die de inspectie heeft gevoerd dat cliënten en hun vertegenwoordigers tijdens de besprekingen en evaluaties van het zorgplan aanwezig zijn. Hun mening wordt serieus genomen. Ook blijkt uit de zorgplannen dat de cliënten en hun vertegenwoordigers inspraak hebben. Zo is er een onderdeel wat wil jij? waarin staat wat de cliënt leuk vindt en waar hij graag aan wil werken. Onder het kopje hoe doen we dat? staat hoe de wens van de cliënt vorm krijgt. De inspectie heeft onder andere gelezen en gehoord dat een cliënt, die graag mobiel wil blijven, gestimuleerd wordt om te fietsen en massage krijgt. 1 Dit artikel geldt niet voor cliënten die zorg ontvangen op grond van artikel Wlz (persoonsgebonden budget /PGB). Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Pagina 8 van 19

9 De afspraken hierover zijn tot stand gekomen samen met de cliëntvertegenwoordiger en door de cliëntvertegenwoordiger ondertekend in het zorgplan. Norm Zorgverleners kennen de cliënt en zijn wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels aan de norm. De cliënten van Giraffelaan 5 hebben een dermate ernstige beperking dat zij hun wensen en behoeften niet zelf kunnen vertellen. Zij geven dit onder andere aan door hun mimiek, geluiden te maken of gedrag. Doordat het team van Giraffelaan 5 stabiel is, en sommige medewerkers de cliënten al meer dan tien jaar kennen, kennen zij de wensen en de behoeften van de cliënten goed. Dit blijkt onder andere uit de observaties en de gesprekken die de inspectie heeft gevoerd met een cliëntvertegenwoordiger. Maar ook uit het gesprek met de medewerker en uit dossieronderzoek blijkt dat de cliënten goed in beeld zijn. Zo weten medewerkers bijvoorbeeld dat een van de cliënten erg geniet van de dagbesteding op De Schakel 2 en dat een andere cliënt het fijn vindt om muziek te maken. Deze cliënt heeft een orgeltje op haar kamer waar zij graag op speelt. Medewerkers houden rekening met deze voorkeuren van cliënten. Daarnaast heeft de inspectie gezien dat in de zorgplannen de levensgeschiedenis van de cliënten uitvoerig beschreven is. Uit gesprekken met de cliëntvertegenwoordiger en de medewerker bleek ook dat medewerkers goed op de hoogte zijn van deze levensgeschiedenis evenals de ontwikkelingen die cliënten doormaken. Wel bleek uit gesprekken dat er al lange tijd sprake is van een verstoorde communicatie tussen Giraffelaan 5 en De Schakel 2. Hierdoor vindt afstemming over wat cliënten kunnen en willen niet of onvoldoende plaats. Zo bleek uit gesprekken dat een cliënt, die erg geniet van schommelen en haar stress reduceert door in de tuin van de woning te schommelen, geen schommel heeft op de dagbesteding. De medewerker van de woning vertelde dat dit meermaals is besproken met De Schakel 2, maar dat een schommel tot op heden niet gerealiseerd is op de dagbesteding. In reactie op het conceptrapport liet s Heeren Loo weten dat de verstoorde relatie tussen wonen en dagbesteding gaat over de zorg voor één cliënt. Dit is niet wat de inspectie heeft gehoord tijdens de gesprekken. Norm 1.3 Cliënten voeren binnen hun mogelijkheden zelf regie over leven en welbevinden. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels aan de norm omdat medewerkers rekening houden met de wensen van de cliënten en ze daarin zo veel mogelijk steunen. Uit dossieronderzoek en gesprekken blijkt dat medewerkers weten wat cliënten leuk of fijn vinden. Soms brengt dit risico s met zich mee. Zo vindt één cliënt het leuk om te fietsen. Deze cliënt heeft echter een ernstige mate van botontkalking. Voor deze cliënt is in overleg met de vertegenwoordiger een nieuwe, stabielere fiets besteld om de cliënt de mogelijkheid te geven te blijven fietsen. In Giraffelaan 5 wonen een paar cliënten die om uiteenlopende redenen niet naar dagbesteding gaan. Voor sommige cliënten levert dagbesteding teveel prikkels op, voor anderen is dagbesteding om lichamelijke redenen niet haalbaar. Waar deze cliënten voorheen naar dagbesteding gingen, is nu op geleide van het gedrag van de cliënten besloten dat ze beter thuis dagbesteding kunnen krijgen. Voor deze cliënten komt de dagbesteding naar de woning toe of wordt op andere wijze invulling aan de dag gegeven. Het gevolg is dat deze cliënten meer rust ervaren. Pagina 9 van 19

10 Hoewel medewerkers de cliënten veel eigen regie geven, is de dagbesteding binnen De Schakel 2 zo gestructureerd dat cliënten beperkt zijn in hun zeggenschap over de activiteiten die zij willen doen. De mogelijkheden op eigen regie laat hier nog wat te wensen over. Norm 1.4 Cliënten ervaren nabijheid, geborgenheid, vertrouwen en begrip. Zij worden met respect behandeld. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels aan deze norm omdat uit voorgaande blijkt dat medewerkers de cliënten goed kennen en weten wat ze fijn vinden. Uit gesprekken blijkt ook dat medewerkers rekening houden met de voorkeuren van cliënten. De cliëntvertegenwoordiger is van mening dat haar verwant op Giraffelaan 5 voldoende nabijheid en warmte krijgt. Ook heeft de inspectie geobserveerd dat een medewerker een cliënt aanspreekt met de zelfgekozen naam van een cliënt. Toch heeft de inspectie ook geobserveerd en uit verschillende gesprekken begrepen dat de bejegening van cliënten op sommige punten beter kan. De inspectie is van mening dat medewerkers de cliënten wel met begrip en respect behandelen maar dat het contact tussen medewerker en cliënt soms meer verdieping kan krijgen. Zo viel het de inspectie op dat vanuit een staande houding met zittende cliënten wordt gesproken. Ook gaf de cliëntenraad aan dat op meer woningen in Noordwijk de bejegening soms nog beter kan. Zij vertelden dat medewerkers soms met hun telefoon bezig zijn als ze in gesprek zijn met cliënten. Norm 1.5 Cliënten worden ondersteund om hun informele netwerk in stand te houden of uit te breiden. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. De inspectie heeft in de zorgplannen gezien dat het netwerk van de cliënt in kaart wordt gebracht. Uit gesprekken en dossieronderzoek bleek dat contacten met familie belangrijk zijn. Daarbij heeft het team van Giraffelaan 5 oog voor een goed evenwicht tussen deze contacten en mogelijke overbelasting van de familieleden. Uit het gesprek met de cliënten van de cliëntenraad bleek dat ook op andere woningen in Noordwijk aandacht is voor het informele netwerk. De cliëntenraad vertelde dat cliënten zelf kunnen aangeven of zij ondersteuning willen hebben bij het in stand houden of uitbreiden van hun netwerk. Zo gaf een van de leden van de cliëntenraad aan dat voor haar vrijwilligers zijn gezocht om samen activiteiten te ondernemen. 4.2 Thema Deskundige zorgverlener De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige medewerkers in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel. De samenstelling van het personeel past bij de cliënten voor wie wordt gezorgd. De zorgmedewerkers zijn hiervoor voldoende deskundig. Zij weten ook wanneer hun deskundigheid niet voldoende is. Daarnaast zijn zorgmedewerkers in staat om samen te werken. De zorgaanbieder zorgt voor een omgeving waarin zorgmedewerkers methodisch kunnen werken. De zorgmedewerker is in staat methodisch te werken. Methodisch werken garandeert dat het verbeteren van de kwaliteit van de zorg continu onder de aandacht is van alle medewerkers. Methodisch werken houdt in dat er wordt gewerkt volgens de Plan-Do-Check- Act(PDCA)-cyclus: - Plan: kijken naar de werkzaamheden en plannen hoe deze kunnen worden verbeterd. - Do: de verbeteringen uitvoeren. Pagina 10 van 19

11 - Check: beoordelen of het resultaat van de veranderingen het gewenste resultaat opleveren. - Act: de werkzaamheden bijstellen aan de hand van de gevonden resultaten. Het methodisch werken is ook van toepassing op het thema Sturen op kwaliteit en veiligheid Resultaten Norm 2.1 Zorgverleners maken hun professionele afwegingen over de benodigde zorg, ondersteuning en risico s op basis van de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm omdat zowel de wensen van de cliënten als de risico s goed in beeld worden gebracht. De inspectie heeft in de dossiers van cliënten gezien dat wensen van cliënten worden beschreven. Daarnaast staan in de dossiers de risico s beschreven. De verschillende betrokken disciplines brengen deze risico s in beeld. Uit verschillende gesprekken bleek dat het multidisciplinaire team de risico s afweegt tegen de wensen van de cliënten. Hierbij zijn ook de cliënten/cliëntvertegenwoordigers betrokken. De afspraken die vervolgens worden gemaakt worden bij de bespreking van het zorgplan geëvalueerd. Een van de cliënten van Giraffelaan 5 vindt het bijvoorbeeld fijn om te schommelen. Deze cliënt, die botontkalking heeft, ziet zelf het gevaar niet dat zij valt als zij heel hoog gaat en dan één hand los laat. Het schommelen is voor de cliënt echter zo belangrijk dat multidiciplinair en samen met de cliëntvertegenwoordiger is besloten dat de cliënt de mogelijkheid houdt om te schommelen. Norm 2.2 Zorgverleners werken methodisch, passend bij hun functieniveau. Dit hele proces wordt inzichtelijk vastgelegd in het cliëntdossier. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels u aan deze norm. De inspectie heeft in de dossiers van cliënten de zorgplannen en doelen aangetroffen. Deze zorgplannen en doelen worden met regelmaat geëvalueerd. Een keer per jaar evalueert het team samen met de cliënt/cliëntvertegenwoordiger het hele zorgplan. Dan past men het zorgplan naar aanleiding van de evaluatie aan. Tussendoor vindt één keer per drie maanden of één keer per half jaar een multidisciplinair overleg plaats. Ook dit overleg kan aanleiding zijn om het zorgplan op onderdelen aan te passen. Uit verschillende gesprekken bleek dat de medewerkers de zorgplannen kennen. Zij rapporteren aan de hand van de doelen die in het zorgplan staan. Uit de gesprekken bleek wel dat de rapportage er soms bij in schiet wegens tijdgebrek. Ook was tijdens dossieronderzoek een evaluatie van een multidisciplinair overleg niet terug te vinden. Op dit punt valt nog winst te behalen en daarom voldoet u niet geheel aan deze norm. Norm 2.3 De zorgaanbieder zorgt dat zorgverleners ruimte krijgen om systematisch te reflecteren op goede, veilige en persoonsgerichte zorg voor de cliënt. Van daaruit kunnen zij verbeteringen toepassen. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. Elke drie maanden houden de medewerkers van Giraffelaan 5 een teamvergadering. Uit verschillende gesprekken bleek dat met de komst van de huidige manager wonen op Giraffelaan 5 een meer open cultuur is ontstaan en het team minder naar binnen toe gericht is. Medewerkers ervaren ook dat zij elkaars mening vragen. Pagina 11 van 19

12 Ook vinden evaluatiemomenten plaats op cliëntniveau waarin medewerkers met elkaar spreken over onder andere bejegening en begeleidingstijl. Sinds de komst van de huidige manager wonen worden ook met regelmaat teamdagen georganiseerd. Hierin bespreken de teamleden onder andere de visie en dilemma s op de woning. Zo zijn de laatste twee keer ethische dilemma s besproken en het onderwerp samenwerken. Norm 2.4 Zorgverleners houden, passend bij hun functieniveau, relevante ontwikkelingen in hun vakgebied bij om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen bieden aan de groep cliënten waaraan ze zorg verlenen. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels aan deze norm. Uit verschillende gesprekken bleek dat medewerkers scholing volgen. Zo hebben alle medewerkers onder andere de scholing Triple-C, BHV en ondersteuningsplan gevolgd. Uit het gesprek met de medewerker bleek ook dat de Triple-C scholing met regelmaat herhaald wordt. Daarnaast geeft de gedragsdeskundige klinische lessen. Zo geeft zij lessen over onder andere autisme aan de hand van casuïstiek. Ook heeft het team van Giraffelaan 5 meegedaan aan de pilot driehoekskunde. Verder sluiten medewerkers van Giraffelaan 5 aan bij de MDO s waar altijd de arts en de gedragsdeskundige bij aanwezig zijn. Ook bleek uit gesprekken dat teamvergaderingen worden gehouden waar ook andere disciplines bij aansluiten zoals de gedragsdeskundige en de arts en indien nodig andere deskundigen. Wel bleek uit de verschillende gesprekken dat de medewerkers van De Schakel 2 niet altijd deelnemen aan bijeenkomsten van Giraffelaan 5 zoals de klinische lessen en cliëntbesprekingen. Hierdoor vindt geen of onvoldoende uitwisseling plaats van kennis tussen wonen en dagbesteding. De inzichten over interpretatie van gedrag en wijze van bejegening verschillen hierdoor soms tussen De Giraffelaan 5 en De Schakel 2 (zie ook 1.2). Zo bleek ook dat De Schakel de niet op de hoogte was van de uitkomsten van onderzoeken en gemaakte afspraken. Als voorbeeld was bij een cliënte een onderzoek sensorische integratie uitgevoerd, en was geconcludeerd dat de cliënte geschikte dagbesteding had. De medewerkers van De Schakel dachten echter dat de betreffende cliënte niet de juiste dagbesteding had. Norm 2.5 De zorgaanbieder zorgt dat er voldoende deskundige zorgverleners beschikbaar zijn, afgestemd op de aanwezige cliënten en actuele zorgvragen. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. In Giraffelaan 5 wonen twaalf cliënten. Overdag en s avonds zijn grotendeels twee medewerkers aanwezig. In het weekend zijn overdag drie medewerkers ingeroosterd. Een deel van deze bezetting, bijvoorbeeld de extra dagdienst in het weekend, komt voort uit de meerzorg van één van de cliënten. De bezetting stelt de medewerkers in staat om de cliënt de afgesproken zorg te bieden. Daarnaast kunnen medewekers door deze bezetting met een of meer cliënten buiten de woning een activiteit ondernemen terwijl andere cliënten thuis blijven. Zo gebeurt het in het weekend met regelmaat dat een deel van de cliënten, waaronder de cliënt die meerzorg krijgt, met twee medewerkers met het busje van de woning een uitstapje maakt. De cliënten genieten volgens de medewerkers en de cliëntvertegenwoordiger van deze uitstapjes met de bus. De verschillende gesprekspartners zijn van mening dat de bezetting van Giraffelaan 5 voldoende is. Ook bleek uit de gesprekken dat vrijwel elke dag één van drie verpleegkundigen is ingeroosterd. Daarnaast wordt bij het roosteren rekening gehouden dat er geen ongediplomeerde medewerkers op de groep staan zonder een gediplomeerde ervaren kracht. Mede door de nauwe betrokkenheid van een arts en gedragsdeskundige bij de woning, blijft de deskundigheid van medewerkers op peil. Pagina 12 van 19

13 Ook blijkt uit de diverse gesprekken dat medewerkers tijdig de arts, gedragsdeskundige of andere disciplines raadplegen als zij tegen vragen aanlopen. Tot slot bleek uit observaties dat de cliënten een verzorgde en tevreden indruk maakten en de woning er verzorgd uitzag. Met betrekking tot de onrust die op het terrein heerste heeft het management onder andere de nachtzorg gereorganiseerd. Het terrein is nu ingedeeld in zogenaamde buurtjes. Per buurtje is in een van de woningen een nachtdienst aanwezig. Deze nachtdienst kan binnen zijn buurtje snel ter plekke zijn. Cliënten kunnen via het uitluistersysteem een beroep doen op deze medewerker. Voor Giraffelaan hebben duidelijke afspraken gezorgd voor meer rust in de nachtzorg. Norm 2.6 Zorgverleners handelen volgens de afspraken zoals beschreven in protocollen, richtlijnen en handreikingen. Zij weten wanneer zij wel en niet kunnen afwijken om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen bieden. De norm is niet getoetst. Norm 2.7 Zorgmedewerkers werken multidisciplinair en schakelen tijdig disciplines en specifieke expertise in van binnen of buiten de organisatie. In deze samenwerking worden duidelijke afspraken gemaakt wie waarvoor verantwoordelijk is. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. Zowel uit dossieronderzoek als uit de diverse gesprekken blijkt dat de verschillende disciplines nauw samenwerken. De gedragsdeskundige, de arts en de persoonlijk begeleider leveren input voor het zorgplan. De persoonlijk begeleider en de gedragsdeskundige stellen vervolgens het zorgplan op waarbij ieder een eigen verantwoordelijkheid heeft. Zoals eerder in dit rapport aangegeven, vinden teamoverleggen en zorgplanbesprekingen in multidisciplinair verband plaats. Daarnaast bespreken alle betrokken disciplines met regelmaat casuïstiek. Ook komt de gedragsdeskundige tussen deze overleggen door regelmatig langs op de woning. De medewerker vertelde dat zij, als dat nodig is, altijd een beroep kan doen op de arts of de gedragsdeskundige. Aan de woning zijn een vaste gedragsdeskunde en een vaste arts verbonden waardoor dit contact laagdrempelig is. Zowel de arts als de gedragsdeskundige vinden dat medewerkers tijdig contact opnemen als zij advies nodig hebben. Tot slot heeft de inspectie kennis genomen van het gegeven dat binnen s Heeren Loo diverse platforms actief zijn. Zo zijn er de platforms LVB, EMB, MVG, psychiatrie en ouderen. Deze platforms wisselen kennis uit en stemmen beleid af. 4.3 Thema Sturen op kwaliteit en veiligheid Goede zorg en deze goed houden begint bij een goed management. Managers sturen op de kwaliteit van zorg en coördineren en controleren wat er gebeurt op de werkvloer. Onvoldoende sturing door het management betekent risico s op de werkvloer die zorgmedewerkers niet altijd kunnen voorkomen Resultaten Norm De zorgaanbieder stelt de persoonsgerichte zorg en ondersteuning centraal en borgt de veiligheid van de cliënt. Volgens de inspectie voldoet u grotendeels aan deze norm. s Heeren Loo Noordwijk heeft circa twee jaar geleden samen met onder andere de cliëntenraad een normatief kader opgesteld. Pagina 13 van 19

14 In dit normatieve kader staan een aantal basisprincipes. Zo is één van de principes dat medewerkers de cliënten kennen en weten wat de cliënten bedoelen met hun gedrag. Daarnaast is een veilige woonomgeving voor de cliënten een van de basisprincipes evenals de invloed van een cliënt op zijn eigen leven en leefomgeving. De inspectie heeft dit normatieve kader ingezien en ook gezien dat het geschreven is vanuit het perspectief van de cliënt. Uit het gesprek met de cliëntenraad bleek dat uit het normatieve kader verschillende trajecten zijn voortgekomen. De trajecten moeten bijdragen aan een cultuuromslag in Noordwijk met betrekking tot een gedragsverandering van de zorgprofessionals. Een van die trajecten is Ik ben in beeld. Dit traject is gestart in 2016 en loopt door in Doel is de eigen regie van de cliënten te versterken en de cliënten te helpen hun dromen en wensen waar te maken. Een auditteam dat onder andere bestaat uit cliënten monitort de voortgang van het traject. De cliëntenraad gaf aan dat er nog geen duidelijke uitkomsten zijn omdat de audits nog maar net zijn begonnen. Onderdeel van Ik ben in beeld is ook het eerder genoemde Zo zie ik het dat de cliënten helpt input te geven voor zijn eigen zorgplan en zorgplangesprek. Een ander traject dat sinds 2016 loopt in Noordwijk is het traject Driehoekskunde. Ook dit traject moet bijdragen aan de cultuuromslag onder zorgprofessionals. Doel van het traject is versterking van de persoonsgerichte zorg door de driehoek cliënt-cliëntvertegenwoordigerprofessional centraal te stellen. In het kader van dit traject volgen alle medewerkers en de gedragsdeskundigen een verplichte scholing. Door een interne audit worden de vorderingen beoordeeld. De diverse trajecten lopen nog en het effect ervan is nog niet duidelijk. De borging moet nog worden gerealiseerd. Daarom voldoet u nog niet geheel aan deze norm. Norm 3.2 De zorgaanbieder gebruikt (bijna)incidenten, (bijna)fouten en klachten voor de verbetering van de zorg. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. Volgens de verschillende gesprekspartners melden medewerkers van Giraffelaan 5 incidenten. De meeste incidenten zijn agressieincidenten. De meldingen gaan naar de commissie meldingen incidenten en naar de gedragsdeskundige. De gedragsdeskundige bespreekt de meldingen in het team en samen zoeken ze naar oplossingen om herhaling te voorkomen. De commissie meldingen incidenten maakt analyses van alle meldingen om trends te ontdekken en verbeteracties in te zetten. Ten tijde van de onrust op het terrein in Noordwijk ontving de commissie veel meldingen. Deze meldingen zijn gebruikt om verbetermaatregelen in te zetten. Zo is om de onrust van 2015 op te lossen, naast de aanpassing van de nachtzorg (zie ook 2.5), de bewaking s avonds en s nachts op het terrein aangepast. De medewerkers die in de bewaking zitten zijn veiligheidsondersteuners. Dit zijn begeleiders die de cliënten kennen. Dit heeft volgens verschillende gesprekspartners een gunstige invloed op de orde en rust op het terrein. Pagina 14 van 19

15 Verder heeft s Heeren Loo om de onrust weg te nemen een soos en een speciale hangplek voor de LVB jongeren gemaakt. Dit geeft de jongeren een plek om elkaar te ontmoeten waardoor zij niet langer op het terrein hun eigen plek zoeken waarmee ze onrust veroorzaakten. Daarnaast bleek uit verschillende gesprekken en inzage in documenten dat s Heeren Loo verschillende leerlijnen heeft ontwikkeld voor de verschillende cliëntenpopulaties. Hierdoor zijn kennis en kunde onder andere ten aanzien van de LVB cliënten verbeterd en worden begeleidingsmethodieken gebruikt die beter aansluiten bij deze cliënten. Een en ander heeft volgens de cliëntenraad en de managers met zich meegebracht dat het aantal meldingen van incidenten en onrust op het terrein sterk is afgenomen. Norm 3.3 De zorgaanbieder bewaakt, beheerst en verbetert systematisch de kwaliteit en veiligheid van de zorg. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. Uit de bestudeerde documenten blijkt dat s Heeren Loo werkt met een jaarplan dat vertaald is naar de regio s. Verschillende trajecten, die eerder in dit rapport aan de orde zijn gekomen, maken deel uit van deze jaarplannen. Zoals eerder aangegeven beoordelen auditteams, soms bestaande uit cliënten, de voortgang van de trajecten zodat bijsturing mogelijk is. Daarnaast bleek uit het gesprek met de manager wonen dat hij een goed beeld heeft wat goed gaat en waar de ontwikkelpunten nog liggen in Giraffelaan 5 en De Schakel 2. Zo is de manager wonen op de hoogte van de soms moeizame samenwerking tussen Giraffelaan 5 en De Schakel 2. Norm 3.4 De zorgaanbieder schept binnen de locatie en het team van zorgverleners voorwaarden voor een cultuur gericht op leren en verbeteren. Volgens de inspectie voldoet u aan deze norm. De inspectie heeft in verschillende gesprekken gehoord dat de cultuur in het team van Giraffenlaan 5 na de komst van de huidige manager wonen is veranderd. Waar tot die tijd een beheersmatige en naar binnen gekeerde cultuur was, is nu een meer open cultuur waarin men werkt vanuit vertrouwen. Uit de gesprekken met de medewerker en de gedragsdeskundige bleek dat medewerkers elkaar om hulp of feedback durven te vragen. De medeweker vertelde bijvoorbeeld dat zij zich openstelt voor nieuwe inzichten die een leerling soms meebrengt. Ook de gedragsdeskundige gaf aan dat zij ervaart dat medewerkers haar hulp vragen als dat nodig is. Daarnaast bleek uit de gesprekken dat de gedragsdeskundige samen met het team werkt met videoanalyses om bijvoorbeeld te beoordelen welke begeleidingsstijl passend is. Ook hiervoor is een open cultuur van belang waarin medewerkers elkaar durven bevragen en van elkaar willen leren. s Heeren Loo heeft een leercatalogus waarin alle te volgen opleidingen zijn opgenomen. Het is de eigen verantwoordelijkheid van de medewerkers om te bepalen welke opleidingen gevolgd worden. De manager wonen volgt dit door het een vast onderdeel te laten zijn in individuele gesprekken met medewerkers. De manager wonen vertelde tot slot dat er nog geen teamreflecties plaatsvinden op Giraffelaan 5 zoals die in het kwaliteitskader bedoeld zijn maar dat dit gezien de ontwikkelingen van het team wel een volgende stap kan zijn. Pagina 15 van 19

16 Norm Zorgverleners handelen naar de gemaakte afspraken om tot een evenwichtig samenspel te komen tussen zorgverlener, cliënt en informeel netwerk om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen leveren. De norm is niet getoetst. Pagina 16 van 19

17 Bijlage 1 Methode De inspecteur toetst of de zorg wordt gegeven zoals is voorgeschreven in wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. Om tot een goed onderbouwd oordeel te komen, gebruikt de inspectie tijdens het bezoek verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelt de inspectie of de door locatie Willem van den Bergh geboden zorg voldoet aan relevante wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. In de bevindingen beschrijft de inspectie per norm welke informatiebronnen zijn gebruikt om tot dit oordeel te komen en welke methode zij daarvoor gebruikt heeft. Tijdens het bezoek heeft de inspectie de volgende informatiebronnen gebruikt: - cliënten uit Giraffelaan 5 en De Schakel 2; - een cliëntvertegenwoordiger van Giraffelaan 5; - Observatie van twee cliënten op Giraffelaan 5 en twee cliënten op De Schakel 2, zie uitleg over de methode hieronder; - Gesprekken met één uitvoerende medewerkers van Giraffelaan 5 en twee uitvoerende medewerkers van De Schakel 2; - Gesprekken met twee behandelaars; - Gesprekken met het management(team); - cliëntdossiers van Giraffelaan 5; - documenten, genoemd in bijlage 2. Inspecteurs beoordelen op de werkvloer of de zorgaanbieder goede zorg verleent. Om een beeld te krijgen van deze locatie starten de inspecteurs met een kort gesprek met de eindverantwoordelijke van die dag of de leidinggevende. Daarnaast vindt een rondleiding door de locatie plaats waardoor de inspecteurs zich een beeld kunnen vormen van de leefsituatie van de cliënten en de werksituatie van de zorgmedewerkers. Daarna zijn de inspecteurs voor een groot deel van de tijd op de afdelingen of in de woningen aanwezig. In verschillende huiskamers observeren de inspecteurs cliënten en zorgmedewerkers. Tijdens de observatie kijken de inspecteurs hoe zorgmedewerkers de cliënten aanspreken en hoe het contact tussen de cliënten en zorgmedewerkers is. Verder kijken de inspecteurs waarom vrijheidsbeperkende maatregelen worden ingezet. Wat valt op en waar hebben de inspecteurs vragen over? De inspecteurs voeren door de dag heen gesprekken met zorgmedewerkers, behandelaren, cliëntvertegenwoordigers en cliëntenraadleden. Ook worden cliëntdossiers en documenten ingezien Overlegvormen kunnen bijgewoond worden zoals bijvoorbeeld een multidisciplinair overleg of een overdrachtsmoment. Pagina 17 van 19

18 Uitleg observatiemethode SOFI De inspectie maakt gebruik van een gestandaardiseerde methode om cliënten te observeren als extra informatiebron. Deze methode heet SOFI, Short Observational Framework for Inspection. Dit hulpmiddel is ontwikkeld door de Universiteit van Bradford en CQC (de Engelse Inspectie voor de Gezondheidszorg). Krijgt de cliënt overdag activiteiten aangeboden die hij of zij zinvol of leuk vindt? Spreekt de zorgmedewerker de cliënt aan op een manier die de cliënt plezierig vindt? Hoe de cliënt de zorg ervaart, maakt onderdeel uit van de kwaliteit. Cliënten kunnen vaak moeilijk zelf aangeven wat hun wensen zijn. Hoe kan een inspecteur dan beoordelen of de zorg aansluit bij de wensen van deze cliënt? Met SOFI zitten twee inspecteurs ieder in een huiskamer. Zij observeren hoe zorgmedewerkers reageren op een cliënt, en andersom. Stimuleren de zorgmedewerkers activiteiten voor cliënten? Wordt met de cliënten gepraat, een liedje gezongen, een spelletje gedaan, gewandeld? Hoe is de stemming van cliënten, hoe betrokken zijn zij bij hun omgeving? Na de observatie volgt een gesprek met de zorgmedewerkers waarin situaties die de inspecteurs hebben gezien aan de orde komen. Zo krijgen de inspecteurs een beter beeld hoe de individuele cliënten de zorg ervaren. Wilt u meer weten over SOFI dan kunt u dit lezen op de website van de Universiteit van Bradford. Pagina 18 van 19

19 Bijlage 2 Beoordeelde documenten - Visie en Missie van s Heeren Loo en van regio Noordwijk; - Besturingsfilosofie s Heeren Loo 2017; - Hoe we kijken, denken en doen!, normatief kader Erkenning Noordwijk; - Overzicht van ZZP s van cliënten van Giraffelaan 5; - Overzicht van fte s van zorgmedewerkers en behandelaars op Giraffelaan 5; - Overzicht van ziekteverzuim en personeelsverloop van Giraffelaan 5; - Jaarplan 2017 s Heeren Loo; - Jaarplan 2017 Regio Noordwijk; - Opleidingsjaarplan 2017; - Overzicht MIC meldingen Giraffelaan 5; - Methodisch werken met het ECD; - Verbeterslag ECD, ontwikkelplan 2 e Fase, september 2016; - Ik ben in beeld, Ontwikkelplan 2 e Fase, september 2016; - Driehoekskunde, tweede fase ontwikkelplan, september 2016; - Bevoegdheden en Bekwaamheden primair poces, beleidsnotitie versie 7.0; - Vrijwilligersbeleid s Heeren Loo regio Noordwijk; - Mijn Caress, stappenplan introductie, maart 2017; - Vrijetijdscatalogus Noordwijk, oktober 2016; - Diverse documenten ontvangen van de cliëntenraad waaruit blijkt met welke projecten zij bezig zijn. Onder andere Ik ben in beeld, Zo zie ik het, Nachtzorg. Pagina 19 van 19