Ontwikkelen van specifieke randvoorwaarden voor scholen volgens de passiefhuisstandaard.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontwikkelen van specifieke randvoorwaarden voor scholen volgens de passiefhuisstandaard."

Transcriptie

1 Studeopdacht Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad. Rappot wekpakket 2: utwekng beoodelngsnstument

2 3 Handledng bj beoodelngsnstument voo enegevaag voo vewamng en koelng Ut de mplementate van de andvoowaaden wed besloten de netto enegevaag voo vewamng en koelng n passefscholen te beekenen met de aangepaste PHPP-tool. Enkele neuwe ekenbladen weden hevoo ontwkkeld en toegevoegd aan de oosponkeljke PHPP-beekenng. : - lokalen - ventlate scholen - ventlatevelezen unts - IWW scholen Daanaast woden aan enkele bestaande ekenbladen aanpassngen aangebacht om de vewekng van de andvoowaaden te vegemakkeljken. De ekenbladen zjn zodang ontwkkeld dat de exta nput tot een mnmum wodt bepekt. Ove algemeen veloopt de nput analoog aan de bestaande vese van PHPP. De ekenmethode wed net gewjzgd. Heonde s een kote handledng gegeven om de gebuke te begeleden bj het nvullen van deze neuwe PHPP-tool. E wed vanut gegaan dat de gebuke eeds evang had met de oosponkeljke PHPP-beekenng. 3. Een aangepaste vese van de PHPP-ekentool - handledng In de neuwe PHPP voo scholen hebben een aantal tabbladen een donkegjze kleu gekegen. Het gaat om bladen de ten opzchte van de standaad PHPP ofwel neuw, ofwel gewjzgd zjn. Het doel van deze ngepen s deledg: - Het aanpassen van de benodgde ngavepaametes.f.v. de lokaaltypes, vastgelegd n WP - Het veweken van de opgegeven lokaaldata n de enegebalans - Het utbeden van de ngavemogeljkheden: meedee ventlate-unts, aadwamtewsselaas, stung pe lokaal, De neuwe wekbladen zjn Lokalen, Ventlate scholen, Ventlatevelezen unts en IWW scholen. De tabbladen Resultaat, Enege VW maandmethode, Enege koelng en ZomVent weden gewjzgd. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

3 3.2 Wekblad Resultaat Neuw op het wekblad Resultaat s de weegave van de compacthedsgaad; een belangjke ontweppaamete voo de kosteneffcënte van de scholen. Vede woden ook het fcteve aantal pesonen en de gemddelde comfot- en bnnentempeatuen weegegeven waamee de softwae voo de zome- en wntestuate ekent. Deze zjn afhankeljk van de gekozen lokaaltypes en het aandeel dat hen wodt toegekend n het schoolgebouw. Tenslotte woden de enegekengetallen voo vewamng en koelng weegegeven, voo de scholen steeds bepaald volgens de maandmethode, alsook het esultaat van de pessusatepoef. Bouwjaa: gemddelde comfottempeatuu wnte 9,9 C Aantal wooneenheden: gemddelde bnnentempeatuu wnte (24h) 9,3 C gemddelde comfottempeatuu zome 24, C Aantal pesonen: 26 gemddelde bnnentempeatuu zome (24h) 24, C Specfek vebuk geefeeed naa de gecondtoneede vloeoppevlakte Gecondtoneed volume: 375,3 m 3 Butovolume: 436, m 3 Gecondtoneede vloeoppevlakte: 98,2 m 2 Compacthedsgaad: 2, m Gebukt: maandmethode PH Cetfcaat: Voldaan? Enegekengetal umtevewamng: 3,47 kwh/(m 2 a) 5 kwh/(m 2 a) ja Enegekengetal umtekoelng: 5,83 kwh/(m 2 a) 5 kwh/(m 2 a) ja Resultaat luchtdchthedstest gebouwschl:,54 h -,6 h - ja Pmae enege kengetal (SWW, VW, koelng, hulp- en hushoudelekt.): kwh/(m 2 a) 2 kwh/(m 2 a) Pmae enege kengetal (SWW, vewamng en hulpstoom): kwh/(m 2 a) Pmae enege kengetal Enegebespang doo zonnestoom: kwh/(m 2 a) Vewamngsvemogen: 7 W/m 2 Tempeatuuoveschjdngsfequente: % boven 24 C Koellast: W/m Wekblad Lokalen In dt neuwe tabblad woden bovenaan een aantal gebouwgegevens opgevaagd. Voo de ngave van het schooltype zjn twee optes: bassondewjs of secunda ondewjs. De ntene wamtecapactet van het gebouw, n de standaad PHPP te vnden op het wekblad Zome, wodt nu op dt wekblad opgegeven confom NBN EN 379:28. defnee het type schoolgebouw kleute/lage defnee de ntene wamtecapactet van het schoolgebouw halfzwae constucte 3 In de tweede tabel van het wekblad wodt voo elk lokaal een beschjvng opgegeven, bj vookeu n oveeenkomst met de gebukte lokaalbenamngen op plan. Deze lokaalbeschjvng dent ook als hulp voo de beekenaa op de volgende wekbladen, waa ze automatsch wodt henomen. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

4 Voo de ngave van de lokaaltypologe wodt gebuk gemaakt van een keuzemenu, waan al de utgewekte pofelen zjn opgeljst. Het numme naast dat menu kan n excel gemakkeljk woden doogevoed wannee e meedee lokalen zjn met dezelfde typologe - dt geldt meteen ook voo álle keuzemenu s n de neuwe wekbladen. defnee de typologe en umtegeomete van de lokalen lokaal n beschjvng type klas A leslokaal kleute en lagee school 2 2 klas B leslokaal kleute en lagee school 2 3 klas 2A leslokaal kleute en lagee school 2 4 klas 2B leslokaal kleute en lagee school efte efte kleute en lagee school santa santa kleute en lagee school Voo elk van de lokalen wodt de netto vloeoppevlakte ngegeven. Belangjk s dat de som van de lokaaloppevlaktes oveeenstemt met de totale netto vloeoppevlakte van het beschemd volume confom B6-2. Voo elk lokaal moet ook de ntene umtehoogte woden ngevoed. De som van de esulteende volumes moet dan oveeenstemmen met het totale gecondtoneede volume van het gebouw. De coecthed van dt volume s bjvoobeeld belangjk voo de beekenng van de ventlatevelezen. oppevlakte [m²] ntene hoogte [m] V [m³] bezettngsdchthed [m²/pesoon] 49, 3, 47, 2,5 5, 3, 5, 2,5 5, 3,2 6, 2,5 5, 3,2 63,2 2,5 3, 6,5 95,,5 2, 2,9 58, bezettngsdchthed paktsche vakken ngave confom fyssche nom [m²/pesoon] Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

5 Oveeenkomstg het gekozen lokaaltype wodt de bezettngsdchthed weegegeven. aantal x ( a [m] x b [m] + egen beekenng [m²] - aftok [m²] ) = oppevlakte [m²] ntene hoogte [m] V [m³] x ( 7, x 7, + - ) = 49, 3, 47, x ( x + 5, - ) = 5, 3, 5, x ( x + 5, - ) = 5, 3,2 6, x ( 8, x 8, + - 3, ) = 5, 3,2 63,2 x ( x + - ) = 5 x ( x + 3, - ) = 3, 6,5 95, 52 x ( x + 2, - ) = 2, 2,9 58, x ( x + - ) = x ( x + - ) = x ( x + - ) = Utzondeng zjn de lokalen voo paktsche vakken: de veandeng van celkleu geeft aan dat voo deze lokalen een apate ngave veest s. Deze wodt beekend a.d.h.v. de fyssche en fnancële nom, te vnden op de webste van AGIOn. 3.4 Wekblad Ventlate scholen Dt neuwe wekblad bestaat ut vjf tabellen de elk een veschllende schaal behandelen: - de esultaten van de luchtdchthedstest op het gebouw - een tabel met type en dmenses van aadwamtewsselaas - de egenschappen van de ventlatetoestellen - de gecontoleede ventlatedebeten pe lokaal - de bjkomende ventlatedebeten pe lokaal.f.v. vevulende actvteten De eeste tabel met de gegevens van de pessusatepoef s geheel analoog aan de standaad PHPP en gekoppeld aan de beekenng van de nfltatevelezen. Opgelet: n 5 v 5! defnee de gebouwpaametes test n5 nten volume nfltateventlatevoud volgens EN 379 wndbeschuttngs wndbeschuttngs n [h - ] V coëffcënt, e coëffcënt, f [m³],54 375,34 hoge beschuttng 3 meedee zjden blootgesteld 2,4 5 De ekenmethodek om de effectvtet van de aadwamtewsselaas te bepalen, wed ontwkkeld doo de Unvestet Gent (Vakgoep achtectuu en stedenbouw: Anold Janssens, Mchel De Paepe, Majke Steeman). Veest hevoo zjn een ngave van het type wamtewsselaa, bodem-lucht of bodem-vloestof, en de toegepaste dmenses. Voo bodem-vloestof geeft een veandeng van celkleu aan dat twee bjkomende ngaves woden gevaagd: het debet dooheen de gondlus en de effectvtet van de wate-lucht wamtewsselaa - deze zet de enege ut de gondlus ove op de ventlatelucht (standaadwaade:,7). De plaatsngsdepte van de aadwamtewsselaa s nog net geïntegeed n deze ekenmethodek: bassegel s dat de bovenkant van de gondbus mnstens,5 m onde het oppevlak moet lggen. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

6 defnee de aadwamtewsselaa(s) AWW beschjvng type AWW depte aantal buzen Ø lengte wanddkte nden bodem-vloestof n [m] [mm] [m] [mm] Q (l/h) effectvtet wate/lucht AWW bodem-vloestof ,7 2 AWW 2 bodem-lucht In de PHPP voo de scholen kunnen momenteel tot 5 ventlate-unts woden ngegeven. Bovenden kunnen nu aan eenzelfde aadwamtewsselaa meedee unts woden toegekend; wannee u het AWW-numme nvult, wodt te bevestgng de beschjvng van de aadwamtewsselaa weegegeven. In tegenstellng tot de standaad PHPP wodt de specfc fan powe voo de scholen nu pe ventlato ngegeven. Ook de mpact van het lekpecentage ove de bypass n de wnte en de WTW n de zome kunnen nu beekend woden. Voo de locate van het toestel zjn e 4 keuzemogeljkheden: bnnen, kelde, buten of aangenzend onvewamde umte. In het laatste geval geeft de veandeng van celkleu teug aan dat een bjkomende ngavepaamete veest s: de tempeatuufacto X. Deze wodt op dezelfde mane bepaald als de tempeatuufacto X n het tabblad Oppevlaktes : % wannee adabatsch, % wannee tempeatuu AOR = tempeatuu buten. defnee de ventlate-unt(s) met wamteteugwnnng ventlateunt n beschjvng AWW n toegekend aan AWW SFP pe ventlato [Wh/m³] η WTW [%] ventlate-unt automatsch WTW-pecentage wnte [%] automatsch bypasspecentage zome [%] locate toestel nden AOR: tempeatuufacto X unt AWW,225 78,%,%,% bnnen het beschemd volume 2 unt 2 AWW,225 78,%,%,% bnnen het beschemd volume 3 unt 3 2 AWW 2,75 78,%,%,% aangenzend onvewamde umte 4 5% 5% 4 unt 4 2 AWW 2,225 78,%,%,% aangenzend onvewamde umte De ngaves voo de pswaadebeekenng van de kanalen bljven dezelfde als n de standaad PHPP. X lengte [m] Ψ-waade pulse- esp. butenluchtkanaal nomnale beedte [mm] solatedkte [mm] eflectosolate themsche geledbaahed [W/(mK)] lengte [m] Ψ-waade extacte- esp. afvoeluchtkanaal nomnale beedte [mm] solatedkte [mm] eflectosolate themsche geledbaahed [W/(mK)] 4, 4 5 ja,4 5, 4 5 ja,4 4, 4 5 ja,4 5, 4 5 ja,4 3,5 4 5 nee 2,4 6, 4 5 nee 2,4 3,5 4 5 nee 2,4 6, 4 5 nee 2,4 Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

7 In de volgende tabel woden de lokaalbeschjvngen, zoals ngegeven n het wekblad Lokalen, henomen samen met andee paametes zoals lokaaltype, oppevlakte en hoogte, de belangjk zjn voo de beekenng van de gecontoleede ventlatevelezen. De beekenaa kent toe aan welke unt elk lokaal s toegekend: de beschjvng van de unt veschjnt dan te bevestgng. defnee de hygënsche ventlatebehoefte lokaal beschjvng ventlate-unt toegekend aan lokaaltype A lokaal V lokaal n n ventlate-unt n [m²] [m³] klas A unt 49, 47, 2 klas B unt 5, 5, 3 klas 2A 2 unt 2 5, 6, 4 klas glastechnek 4 unt , 63,2 5 6 santa 4 unt , 95, 7 klas hoeklasses 3 unt 3 5 2, 58, 8 9 Vevolgens wodt, een kee voo de zome en een kee voo de wnte, het wekeljk voozene pulsedebet ngegeven pe pesoon. Dt debet moet het hele jaa mnstens voldoen aan de IDA-3 waade de vastgelegd wed voo het beteffende lokaaltype. Naast de IDA-3 waade woden ook de IDA-2 en - waades vemeld als efeente. Lokalen de als doostoom- of extacteumte woden beschouwd, hebben voo de beekenng van de ventlatevelezen een nuldebet. Het stungstype heeft voo deze lokalen geen nvloed. V lokaal wekeljk voozene wekeljk voozene MET-geelateede efeentewaades [m³] pulselucht pulselucht IDA IDA 2 IDA 3 pe pesoon pe pesoon 4 ppm CO ppm CO ppm CO 2 wnte zome boven butennveau boven butennveau boven butennveau [m³/(p*h)] [m³/(p*h)] 47, , , , , 58, Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

8 Voldoet de ngave aan de IDA-3 es, dan vedwjnt de ode celaceng. V lokaal wekeljk voozene wekeljk voozene MET-geelateede efeentewaades [m³] pulselucht pulselucht IDA IDA 2 IDA 3 pe pesoon pe pesoon 4 ppm CO ppm CO ppm CO 2 wnte zome boven butennveau boven butennveau boven butennveau [m³/(p*h)] [m³/(p*h)] 47, , , , , 58, Voo elk lokaal wodt tenslotte ook de stung ngegeven voo de wnte- en zomestuate. Mogeljkheden zjn aan/ut- of klokstung, aanwezghedsstung en CO2-stung. e MET-geelateede efeentewaades IDA IDA 2 IDA 3 4 ppm CO ppm CO ppm CO 2 boven butennveau boven butennveau boven butennveau stung wnte stung zome aan/ut-stung of klokstung aan/ut-stung of klokstung aan/ut-stung of klokstung aan/ut-stung of klokstung aan/ut-stung of klokstung aan/ut-stung of klokstung vaagstung 3 vaagstung 3 aanwezghedsstung 2 aanwezghedsstung vaagstung 3 vaagstung 3 In de vjfde en laatste tabel op dt wekblad woden pe lokaal ook de bjkomende ventlatedebeten.f.v. vevulende actvteten ngegeven. Op de ljnen met een lokaaltype paktjklokaal (labo) veandet de cel voo de ngave van de zuukasten van kleu: he wodt de totale oppevlakte van de wekopenng(en) opgegeven. defnee de hygënsche ventlatebehoef lokaal beschjvng n labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 7 klas hoeklasses 8 9 defnee de exta ventlatebehoefte fv vevulende actvteten zuukasten labo's exta ventlatedebeten voo paktsche vakken totale oppevlakte categoe exta debet met exta debet zonde ex van de actvteten wamteecupeate wamteecupeate [ wekopenngen [m³/m².h] [m³/m².h] [m² ] 3,5 2 5,, 3 2, 3, Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

9 De lokalen voo paktsche vakken woden opgedeeld n 3 categoeën afhankeljk van het type van actvtet en de gaad van vevulng de daamee gepaad gaat: de eeste categoe heeft geen bjkomend ventlatedebet (weng vevulng), de tweede heeft een exta debet met WTW, de dede categoe heeft een exta debet dat deels met WTW en deels zonde WTW wodt geekend. De softwae toont voo elk van deze lokalen de gebukte waades - deze zjn onveandeljk. defnee de hygënsche ventlatebehoef lokaal beschjvng n labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 7 klas hoeklasses 8 9 defnee de exta ventlatebehoefte fv vevulende actvteten zuukasten labo's exta ventlatedebeten voo paktsche vakken totale oppevlakte categoe exta debet met exta debet zonde ex van de actvteten wamteecupeate wamteecupeate [ wekopenngen [m³/m².h] [m³/m².h] [m² ] 3,5 2 5,, 3 2, 3, Bj keukens wodt automatsch een exta debet beekend voo de dampkap(pen): de beekenaa geeft aan of e wamteteugwnnng s voozen of net. Is dat het geval dan woden de kaaktesteken van deze unt apat bescheven bj de ventlate-unts (tabel op hetzelfde wekblad) en wodt het numme van deze ventlate-unt ngevuld onde exta ventlatedebeten voo keukens. defnee de hygënsche ventlatebehoef lokaal beschjvng n labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 7 klas hoeklasses 8 9 exta ventlatedebeten voo keukens de exta debet dampkap met nden wamteecupeate te [m³/m².h] wamteecupeate? ventlate-unt n toegekend aan (/) ventlate-unt 8, defnee de hygënsche ventlatebehoef lokaal beschjvng n exta ventlatedebeten voo keukens de exta debet dampkap met nden wamteecupeate ate [m³/m².h] wamteecupeate? ventlate-unt n toegekend aan (/) ventlate-unt labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 8, 4 unt 4 7 klas hoeklasses 8 Studeopdacht: 9 Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

10 3.5 Wekblad Ventlatevelezen unts Op dt wekblad woden de gecontoleede velezen beekend van elke ventlate-unt. E moeten geen gegevens woden ngevoed. 3.6 Wekblad ZomVent Begn- en endtjdstp van de natuuljke zomeventlate zjn n de PHPP voo de scholen keuzemenu s gewoden, aangepast aan de tjdsntevallen van de veschllende lokaaltypes. Beschjvng Beschjvng dagventlate nachtventlate Type natuuljke dagventlate / mechansche afvoev natuuljke nachtventlate 2 Begntjdstp openng [h,decmaal] 8, 3 7,67 7 Endtjdstp openng [h,decmaal] 6,67 5 6, 7 Aandeel openngsduu 72% % Klmaat andvoowaaden Tempeatuuveschl Bnnen - Buten 4 Wndsnelhed 3.7 Wekblad IWW scholen Het neuwe wekblad IWW scholen beekent voo elk lokaal de maandeljkse ntene wamtewnsten voo pesonen, appaaten en velchtng. Voo de eeste twee hoeft de beekenaa geen ngave te maken: he woden automatsch de ogenblkkeljke wamteafgfte en het ntevalpofel opgehaald, de oveeenkomen met het gekozen lokaaltype. defnee de IWW-paametes voo pe lokaal n beschjvng labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 7 klas hoeklasses 8 9 IWWpes [kwh] jan feb maa ap me jun jul aug sep okt nov dec ,89 53,93 78,75 79,45 73,79 78,75,, 78,75 78,75 78,75 34,6 2,74 99,4 5,36 5,37 2,65 5,36,, 5,36 5,36 5,36 86,52 2,74 99,4 5,36 5,37 2,65 5,36,, 5,36 5,36 5,36 86,52 86,3 83,44 96,9 43,7 94,2 96,9,, 96,9 96,9 96,9 72,68 68, 589, 684, 34, 665, 684,,, 684, 684, 684, 53, 4,53 39,27 45,6 2,27 44,33 45,6,, 45,6 45,6 45,6 34,2 ogenblkkeljke wamte-afgfte & gebuksaanwezghedspofel defnee de IWW-paametes voo pe lokaal n beschjvng labo 2 klas B 3 klas 2A 4 klas glastechnek 5 6 keuken 7 klas hoeklasses 8 9 IWWapp [kwh] jan feb maa ap me jun jul aug sep okt nov dec ,23 5,6 5,88 2,6 5,72 5,88,, 5,88 5,88 5,88 4,4 4,5 4,35 5,6 2,25 4,94 5,6,, 5,6 5,6 5,6 3,79 4,5 4,35 5,6 2,25 4,94 5,6,, 5,6 5,6 5,6 3,79 36, 3,75 53, 68, 48,75 53,,, 53, 53, 53, 4,75 256, 248, 288, 28, 28, 288,,, 288, 288, 288, 26, 53,33 5,67 6, 26,67 58,33 6,,, 6, 6, 6, 45, ogenblkkeljke wamte-afgfte & tjdsaanwezghedspofel Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

11 De ntene wamtewnsten voo velchtng veesen wel nput: daa moet de wekeljk geïnstalleede velchtngsstekte voo elk lokaal woden opgegeven. Deze moet mnstens even goot zjn als de weegegeven efeentewaade, de wed vastgelegd voo elk lokaaltype. Wodt voldaan aan deze mnmumes, dan vedwjnt de ode celkleu. wekeljk geïnstalleede velchtngsstekte [lux] efeentewaade mnmale velchtngsstekte fofata geïnstalleed vemogen stung [lux] [W/(m². lux)] Enkel de velchtngsstung moet dan nog woden ngegeven. Optes zjn: geen stung / veegstung bj cculate, santa, douches en kleedkames; klokstung / afvaltme bj cculate, santa, douches en kleedkames en tenslotte ook aanwezghedsstung. wekeljk geïnstalleede velchtngsstekte [lux] efeentewaade mnmale velchtngsstekte [lux] fofata geïnstalleed vemogen [W/(m². lux)] stung klokstung / afvaltme (cculate, santa, douches en kleedkames) klokstung / afvaltme (cculate, santa, douches en kleedkames) klokstung / afvaltme (cculate, santa, douches en kleedkames) klokstung / afvaltme (cculate, santa, douches en kleedkames) aanwezghedsstung aanwezghedsstung 3 Voolopg s daglchtstung nog net n de ekenmethodek geïntegeed. De wamtewnsten voo velchtng woden beekend ut de velchtngsstekte, het vemogen en het gekozen stungspofel. kames) kames) kames) kames) IWWvel [kwh] jan feb maa ap me jun jul aug sep okt nov dec ,8 5,7 59,4 26,4 57,75 59,4,, 59,4 59,4 59,4 44,56 47,66 46, 53,53 23,83 52,25 53,53,, 53,53 53,53 53,53 4,4 47,66 46, 53,53 23,83 52,25 53,53,, 53,53 53,53 53,53 4,4 54,96 53,25 6,84 27,48 6, 6,84,, 6,84 6,84 6,84 46,38 32, 3, 36, 6, 35, 36,,, 36, 36, 36, 27, 2,33 2,67 24,,67 23,33 24,,, 24, 24, 24, 8, velchtngsstekte & vemogen stungspofel Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

12 Rechts op het wekblad woden alle ntene wamtewnsten gesommeed pe lokaal en maand. Tenslotte woden ze samengeteld voo het hele gebouw. IWWlokaal,maand [kwh] jan feb maa ap me jun jul aug sep okt nov dec 26,92 2,5 244,4 8,46 237,25 244,4,, 244,4 244,4 244,4 83,3 54,9 49,49 73,94 77,45 69,85 73,94,, 73,94 73,94 73,94 3,46 54,9 49,49 73,94 77,45 69,85 73,94,, 73,94 73,94 73,94 3,46 277,9 268,45 3,74 38,55 33,6 3,74,, 3,74 3,74 3,74 233,8 3488, 3379, 3924, 744, 385, 3924,,, 3924, 3924, 3924, 2943, 5,2,6 29,6 57,6 26, 29,6,, 29,6 29,6 29,6 97,2 IWWtotaal,maand [kwh] jan feb maa ap me jun jul aug sep okt nov dec 447,4 4268,8 4957,27 223,52 482, 4957,27,, 4957, , ,27 377, Wekblad Enege VW maandmethode De beekenng van de enegebalans op dt wekblad s waa nodg aangepast om de data ut de lokaalpofelen te kunnen veweken. Vede woden de esultaten andes utgelezen: n tegenstellng tot de standaad PHPP, waa de velezen naa buten en de velezen naa de bodem woden weegegeven, wed e voo de scholen gekozen de velezen op te spltsen n tansmsse, gecontoleede ventlate, extacte en nfltate. Dt geeft de beekenaa een betee feedback ove de vehoudngen tussen de ve velespaametes. Jan Feb Ma Ap Me Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jaa tansmssevelezen 55,8 4652,8 4336,3 3494,8 232,4 62,5 899,6 926,3 782,2 2772,2 3995,9 4783, kwh gecontoleede ventlatevelezen unts 462,7 44,2 425, 56,3 25,9 58,9,, 93, 289, 426,2 365,8 333 kwh gecontoleede extactevelezen,,,,,,,,,,,, kwh nfltatevelezen 273,5 244, 22, 73,4 6,3 69,5 3, 35,8 88, 44,8 24,5 256, 858 kwh Som specfeke wamtevelezen 6,5 5,9 5,5 4,2 2,9 2,,, 2,3 3,5 5, 6, 45,9 kwh/m² Zonnewnsten - nood kwh Zonnewnsten - Oost kwh Zonnewnsten - Zud kwh Zonnewnsten - West kwh Zonnewnsten - Hoz kwh Zonnewnsten - opaak kwh Intene wamtewnsten kwh Som specfeke wamtewnsten 2,6 3,2 4,6 4,8 6,8 6,8 5, 4,6 5,2 4,2 3, 2,2 53,2 kwh/m² Benuttngsfacto wamtewnsten % % 98% 86% 43% 3% 2% 23% 44% 83% % % 6% Vewamngsvebuk kwh Netto enegebehoefte voo vewamng 3,8 2,6,,,,,,,, 2, 3,8 3,5 kwh/m² Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

13 3.9 Wekblad Enege koelng Net als n de wntebalans s he de opdelng gemaakt n ve velespaametes. Daanaast zjn enkele aanpassngen gemaakt aan de ekenmethodek. Voo de koelbehoefte ekent de standaad PHPP met een pekmaand n jul, de wamste maand met de hoogste zonne-nstalng. Voo de cetfcate van de scholen woden de zomemaanden echte net n ekenng genomen: de neuwe softwae laat dan ook toe de zomemaanden als nulmaand te ekenen en de pekmaand n te stellen op jun, de wamste maand met de hoogste zonne-nstalng na de zomemaanden. Koelngsvebuk 5295 kwh/a 5,8 kwh/(m²a) gecondtoneede vloeoppevlakte Tempeatuuampltude zome 8,2 K jan feb mt ap me jun jul aug sep okt nov dec maand Jaatotaal Dagen Butentemp. 2,5 2,7 5,72 8,28 2,75 4,87 7,37 7,7 3,69,39 5,68 3,56 9,6 Stalng nood,6 9,5 32,9 49,4 66,7 69,7 7,2 59,9 4,9 27,5 2,9 8,7 47 Stalng oost 4,6 26,6 45,2 69,8 93,7 94, 98,8 85, 57,4 38,2 7,9 2,3 654 Stalng zud 3, 44, 64,5 78,6 9,2 85,8 89,8 88,5 73,3 57,9 34, 24, 763 Stalng west 5,5 26, 47, 7,7 92,6 92,6 89,6 8,9 58, 38,2 8,3,6 642 Stalng hozontaal 2, 36,9 66,2 2, 39,8 4, 4,8 23,4 84,2 53,5 24,3 5,6 949 T Hemel -7,5-7,3-4,28 -,72 2,75 4,87 7,37 7,7 3,69,39-4,32-6,44 -,4 Bodemtemp,7 9,2 8,54 8,76 9,62,89 2,23 3,28 3,76 3,54 2,68,4,2 pekmaand x nulmaanden x x Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

14 4 Beoodelngsnstument voo het themsche zomecomfot In WP wed besloten het themsch zomecomfot n passefscholen te beoodelen a.d.h.v. de PHPP-methode. Deze methode wodt n dt wekpakket utgebed naa lokaalnveau en aangepast aan de neuwe andvoowaaden voo passefschool ut WP. De esultaten van deze tool woden vegeleken met dynamsche smulates van het themsch comfot n school 2. Daanaast wodt een selectetool ontwkkeld om de lokalen met de gootste kans op ovevehttng te dentfceen. 4. Rekenmethode voo het themsch zomecomfot Het zomecomfot dent bepaald te woden voo het volledge gebouw, maa ook voo de meest kteke lokalen afzondeljk. Het lokaal met de gootste wamtewnsten, hetzj ntene wnsten, hetzj zonnewnsten, dent gecheckt te woden naa zomecomfot toe. De ekenmethode s dan ook tweeledg: Eest woden de meest kteke lokalen bepaald va een selectetool. Deze lokalen, en het volledge gebouw moeten vevolgens doogeekend woden n de evaluatetool. 4.. Selectetool: Identfcate van lokalen met het gootste sco op ovevehttng Idealte wodt een analyse gedaan voo elk lokaal waa men ovevehttng veest. Om de weklast te vemndeen woden de PHPP ndcatoen doogeekend voo het volledge gebouw en voo twee lokalen waavoo de kans het gootst s dat e ovevehttng zal opteden. De methode om deze lokalen te dentfceen wodt hena bescheven. E wodt van utgegaan dat de zonnewnsten, de ntene wnsten en de ventlate de kans op ovevehttng n een lokaal bepalen. Voo de maanden me tot en met oktobe wodt een beekenng gemaakt van de zonnewnsten, de ntene wnsten en de ventlate voo een typsche zonnge en wame dag van de maand. De analyse bekjkt de maxmale en de gecumuleede wnsten op dagbass. De lokalen de bj deze analyse de hoogste maxmale en de gecumuleede wnsten halen, woden doogeekend met de PHPP softwae. Inden het hetzelfde lokaal beteft, hoeft slechts beekenng gedaan te woden. Het Excel-bestand comfot_pe_lokaal kan gebukt woden om deze beekenng te faclteen. Deze methode de geïmplementeed wed n het Excel ekenblad s een stek veeenvoudgde beekenng. Net alle fnesses kunnen met andee wooden ngegeven woden. Het ekenblad moet gezen woden als een ndcate. De egenljke comfotndcatobeekenng wodt utgevoed met behulp van de PHPP softwae. Het vedent aanbevelng om enkel de epesentateve lokalen n deze analyse op te nemen: klaslokalen, ateles, kantoen, leaalokaal en net de lokalen waa ovevehttng mnde Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

15 poblematsch s zoals begumtes en cculateumtes. Ook dent men eove te waken dat een bepaald lokaal net te veel aandacht kjgt. Wannee bjvoobeeld een PC klas zud geoënteed s, s de kans dat dt het zwaast belast lokaal s goot. Het vedent dan echte aanbevelng ook de mee epesentateve lokalen te evalueen. Met andee wooden enge ntepetate s aan de ode.. Maak pe lokaal een tabblad op bass van "lokaal" (kopee hetoe het tabblad "lokaal"). Henoem het tabblad tot "lokaalx" waabj x het lokaalnumme voostelt. 2. Vul pe tabblad de nodge nputgegevens n. Deze woden aangegeven doo een gekleude cel. Pe lokaal woden volgende gegevens ngevoed: De vloeoppevlakte (m²) De bestemmng (va dopdown menu's) De efeentetempeatuu voo zomecomfot ( C) Het endement van een eventuele wamtewsselaa op de ventlatelucht naa het beteffende lokaal (%). Inden e geen wamtewsselaa aanwezg s wodt % ngevuld. De aanwezghed van een bypass op de wamtewsselaa (ja/nee). Doo de bypass wodt als de butenlucht koude s dan de etoulucht deze net opgewamd doo de wamtewsselaa. De aanwezghed van een gondwamtetewsselaa op de ventlatelucht (ja/nee). Bj de gondwamtewsselaa wodt veondesteld dat de toevoetempeatuu geljk s aan 5 C. Pe lokaal zjn e 3 beglazngsoppevlakken mogeljk. Op te geven zjn: het glasoppevlak (m²), de g-waade (gecogeed voo beschaduwng en vevulng) (-) de oëntate (va dopdown menu). 3. De gegevens voo de specfeke ntene wnsten woden automatsch geselecteed ut tabblad "wnsten" op bass van de bestemmng van het lokaal. De gegevens voo de specfeke ventlatedebeten woden automatsch geselecteed ut tabblad "ventlate" op bass van de bestemmng van het lokaal. 4. Heut beekent tabblad lokaalx : uuljkse zonnewnsten, ntene wamtewnsten, ventlatevelezen of wnsten en de som hevan pe lokaal voo de efeentedagen van de zes maanden. Deze maxma woden zowel nclusef als exclusef de zomemaanden beekend. 5. Tabblad man bepaalt het lokaal met de hoogste kans op ovevehttng op bass van maxmale wnst en de hoogste gecumuleede wamtewnst op dagbass. De esultaten woden zowel nclusef als exclusef de zomemaanden weegegeven. De lokalen met de hoogste uu- en gecumuleede dagwnsten lcht op n de esultatentabel. 6. Voe de PHPP-comfotanalyse ut op deze lokalen en op de volledge school. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

16 4..2 Evaluate zomecomfot: aangepaste PHPP-methode De kans op ovevehttng wodt beekend op bass van de esultaten ut de aangepaste PHPP vese. Het zomecomfot wodt bepaald aan de hand van de beekenng van de fequente van tempeatuusoveschjdngen van een boventempeatuusgens van 25 C. De beekenng gebeut op maandgemddelde bass. E wodt bovenden één pekpeode doogevoed. E wodt vanut gegaan dat geduende 2 dagen de gemddelde tempeatuu ovescheden wodt met.5 C, geduende 4 dagen met 3 C en dag met 6 C. Tjdens de peode wodt de zonnestalng ook vehoogd met especteveljk, 2 en 3%. Heonde wodt een ovezcht gegeven van de fomules voo het beekenen van: - Pecentage tempeatuuoveschjdngen - Gemddelde endtempeatuu pe maand - Netto wamtevelezen doo ventlate zoals gebukt n de bestaande ekenmethode PHPP. De bestaande excelfle wodt zodang aangepast dat de neuwe andvoowaaden zoals bescheven n WP kunnen woden geïmplementeed. Inden nodg bljkt, woden de fomules zelf ook aangepast Beekenng van het tempeatuusoveschjdngspecentage Het tempeatuusoveschjdngspecentage wodt gegeven doo volgende fomule: X = ( T b ) max g m gewogen gewogen.876 Waabj: X= het tempeatuusoveschjdngspecentage [-] T maxg = de bovengenstempeatuu, n dt geval 25 C [ C] b gewogen = gewogen tempeatuusfacto [ C] b = T t. m m gewogen = gewogen mean mean ( g. t. T ) gewogen Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument [ C/h] g. tmeantmean = = m = gewogen 2 2 ( g.( t ) ) g.( tmean ) = = met [-] Δt = het tjdsnteval hoende bj T [h] T = De gemddelde tempeatuu n ang [ C] Dt zjn de gemddelde endtempeatuen pe maand/nteval, geangschkt naa gootte. Δt mean= het gemddelde gewogen tjdsnteval [h]

17 t mean = ( g. t.) = = g T mean = de gewogen gemddelde maxmale tempeatuu [ C] T mean ( g. T ) = = = g g = gewchtsfacto van de maand n ang = In tegenstellng tot de bestaande PHPP wodt de gewchtsfacto g n de aangepaste PHPP- max g T g methode voo scholen geljkgesteld aan n plaats van = e. De mpact van tempeatuusoveschjdng en ondeschjdng was n de ognele fle functe van de gootte van het tempeatuusveschl T max,g T,. Hedoo wogen zee hoge maandgemddelde bnnentempeatuen bjgevolg mnde doo. In wat volgt, wodt de deze wjzgng gestoffeed met beekenngen. Zo geeft Gafek 2 het oveschjdngspecentage.f.v. nachtventlatevoud wee bj vaëende g-waade van de beglazng. Vewacht wodt dat het oveschjdngspecentage daalt n functe van een stjgend nachtventlatevoud. Daanaast neemt de nvloed van het ventlatevoud af naa mate het ventlatevoud gote wodt. Een degeljk tend nemen we waa voo g-waade geljk aan.42,.44 en.45. Voo de gotee g-waaden bekomen we echte onlogsche esultaten. Zoals aangetoond n Gafek 2 stjgt het oveschjdngspecentage plots bj toenemend nachtventlatevoud. T oveschjdngspecentage [%] ,5,5 2 2,5 nachtventlatevoud [vol/h] g=.7 g=.6 g=.5 g=.45 g=.44 g=.42 gafek : Oveschjdngspecentages [%] n functe van g-waade en nachtventlatevoud (PHPP_neuw) Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

18 Een geljkaadg afwjkend veloop van oveschjdngspecentage.f.v. nachtventlatevoud wodt bekomen n de oosponkeljke PHPP-fle - zonde mplementate van de neuwe andvoowaaden, ze gafek 3. oveschjdngspecentage [%] school school 5 school 3 school 4,5,5 2 2,5 3 nachtventlatevoud [vol/h] gafek 2: oveschjdngspecentage n functe van nachtventlatevoud (PHPP_oud) Vandaa dat als oplossng wodt voogesteld de wegngsfactoen g geljk te stellen aan. Hedoo wegen alle tempeatuusoveschjdngen en tempeatuusondeschjdngen evenveel doo. Ondestaande gafek 4 geeft de esultaten van de wjzgng van de wegngsfacto g wee. Heut bljkt dat de onlogsch spong n het oveschjdngspecentage.f.v. het nachtventlatevoud op deze mane vemeden wodt. oveschjdngspecentage [%] neuw oud nachtventlatevoud [vol/h] oveschjdngspecentage [%] ,5,5 2 nachtventlatevoud [vol/h] gafek 3: oveschjdngspecentage fv nachtventlatevoud (g=.6; g=.5): mpact g Beekenng van de gemddelde endtempeatuen T : Om het tempeatuuoveschjdngspecentage te beekenen, moeten we de gemddelde endtempeatuu beekenen. Deze s de tempeatuu n het beschouwde volume, ekenng houdende met de gemddelde maandeljkse butentempeatuen, met een pekpeode nwaabj de gemddelde butentempeatuu ovescheden wodt, en ekenng houdend met de velezen de opteden ten gevolge van mechansche ventlate, nachtventlate of het openen van venstes. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

19 t t t.( e ) T = ( ) T, T, Tstatbnnen. t waabj = T, = de statonae endtempeatuu voo peode. [ C] ( H e + H clw ). Tbuten, + H g. Tg, + H lw. Tlucht, T, = H + H [W/K] [W/K] [W/K] T statbnnen = met e g + ( Q Q, Q ) totaal, nettovenst t. H e = het wamtetansmssecoëffcënt bovengonds voo ventlate en tansmsse = H H H e v, e + t, e H g = het wamtetansmssecoëffcënt bodem voo ventlate en tansmsse = H H H g v, g + t, g H clw = de LW coecte voo convecte (ut PHPP, andes =) [W/K] H lw = de LW coecte voo stalng (ut PHPP, andes =) nettovent, T buten, =de gemddelde butentempeatuu tjdens een peode [ C] T g, = de gemddelde bodemtempeatuu tjdens een peode [ C] T lucht, = de gemddelde luchttempeatuu tjdens een peode [ C] Q totaal, = de totale wnsten (ntene wnsten en zonnewnsten)tjdens een peode [kwh] = Q Q Q totaal, nt en, sola, sum, het maxmum van de bnnentempeatuu T bnnen,zoals beekend na mplementate van de andvoowaaden; en de endtempeatuu na ontladng T,ont, [ C] T,ont, = endtempeatuu na ontladng voo peode [ C] T T T, ont, =, ont, ΔT ont, =de ontladngscapactet ove een peode T ont, = t ( T T ).e, statbnnen Δt = een tjdsconstante zonde exta ventlate [h] t = C H g + H e met C= de capactet van het volume [Wh/K] C = c. A EB t [ C] Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

20 Waabj A EB het gecondtoneede vloeoppevlak en c de specfeke capactet s. Deze s confom EN 379 afhankeljk van het type constucte (ze Tabel 2) t = de duu van een peode [h] Beekenng van de netto velezen doo ventlate Zoals we zen n bovenstaande fomules, s de tempeatuu n de umte tjdens een peode onde andee ook afhankeljk van de netto velezen de opteden doo ventlate. Deze zjn op hun beut ook afhankeljk van deze tempeatuu. Het gaat he dus om een teatef poces. Ventlate doo de venstes Q nettovenst, = Qcte, venst, Qzvenst, [kwh] Waabj = Q cte,venst, = het mnmum s van de maxmale velezen n een peode Q maxcte, ende maxmale velezen n het geval van ventlate doo open venstes Q max,venst,.[kwh] Q cte, venst, = MIN( Qmax cte,, Qmax venst, ) ( Tmax, Tbnnen mn ). C Met Q max cte, =. dagen Q max venst, functe van [kwh] Dagen tjdens peode C= capactet ΔT zome = de tempeatuuampltude n de zome, deze bedaagt voo Ukkel 8,2 C T max, = dt s de maxmale eële bnnentempeatuu, dus het maxmum van de maxmale genstempeatuu T maxg en T statbnnen, [ C] T buten, ΔT venste, = de tempeatuusveschl ove het vensteoppevlak tjdens peode τ venst een tjdsconstante voo venstes [h] C τ venst = als n L,vj > H g + H e + +,34. n A L vj. T,5.4,5. ; venste, EB l C = als n L,vj = H g + H e l Q zvenst, = het mnmum s van de maxmale velezen n een peode Q maxcte, en de maxmale velezen zonde venstes Q max,zvenst,. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

21 Q zvenst, = MIN( Qmax cte,, Qmax zvenst, ) Q max zvenst, Met = dagen. C. T Q max zvenst, functe van Aantal n peode De capactet C T max, T buten, ΔT zome Δt max, T buten, T zome + Tmax, Π + t. Π 2 t 2 T buten, Tzome. e Π + t. Π 2 t 2 2 t Velezen doo exta ventlate Q nettovent, = Qctevent, Qzvent, Waabj Q ctevent; = het mnmum s van de maxmale velezen n een peode Q maxcte, en de maxmale velezen n het geval van ventlate Q max,vent,. Q cte, vent, = MIN( Qmax cte,, Qmax vent, ) Met Q max vent, n functe van [kwh] De capactet C Aantal dagen n peode ΔT zome T max, [ C] T buten, T end, = [ C] als T max > (T buten + ΔT zome ) 6 C T max < T buten - ΔT zome -6 C andes 2/Π*BgSIN((T max -T buten )/ΔT zome ) Δt vent een tjdsconstante met ventlate [h] C tvent = H + H + H Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument g e Q zvent; = het mnmum s van de maxmale velezen n een peode Q maxcte, en de maxmale velezen zonde ventlate Q max,zvent,. Q zvent, = MIN( Qmax cte,, Qmax vzent, ) Met Q max zvent, n functe van [kwh] de capactet C Aantal dagen n peode ΔT zome l

22 T max, T buten,i T end, Δt [ C] [ C] [ C] [h] 4..3 Een aangepaste vese van de PHPP-zomecomfot evaluate - handledng Enkele neuwe ekenbladen weden ontwkkeld en toegevoegd aan de ekenbladen om koelen wamtebehoefte te bepalen n functe van de neuwe andvoowaaden. De ekenmethode wed lcht gewjzgd. Opgelet: Deze bepalng s slecht een eeste ndcate. Het s een mane om op eenvoudge wjze mogeljke ktsche punten op te spoen, maa vevangt geenszns een dynamsche smulate. Het s een ndcate van mogeljke knelpunten. Volgende neuwe ekenbladen woden exta geïmplementeed: - Zomecomfotbeekenng - Bouwgegevens - KlmaatZome - Temp - Velezen - Oveschjdng De nput voo de zomecomfotbeekenng bepekt zch tot het wekblad Zomecomfotbeekenng. Alle andee nodge ekenbladen zjn zodang ontwkkeld dat de exta nput tot een mnmum wodt bepekt. Om het zomecomfot te evalueen van een lokaal moet de PHPP-fle opneuw ngevuld woden met enkel de gegevens (oppevlaktes, ventlate-unt, enz.) specfek hoende bj dt lokaal. Hebj moet enkel edee wand of vloe de genst aan een butenumte gedefneed woden. Daanaast moet de klasse van ntene wamtecapactet van het lokaal n wekblad lokalen gevefeed woden zoals aangegeven n nom NBN EN 379:28 (ze ook Tabel 26). Om een dee te hebben welke vloe- en plafondopbouw met deze klasses oveeenstemmen s het aangeaden de EPU-egelgevng te aadplegen, mee bepaald tabel 6 ut Bjlage II: Bepalngsmethode van het pel van pma enegevebuk voo kantoo- en schoolgebouwen (ze ook Tabel 27). Voo de beekenng van het oveschjdngspecentage hoeven e echte geen bjkomende gegevens n de exta ekenbladen woden ngevuld. Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

23 Tabel Default waaden voo de specfeke wamtecapactet C m (J/K) (NBN EN 379:28) Tabel 2 Specfeke effecteve themsche capactet D j (kj/m².k) ut Bjlage II (EPU-egelgevng) Studeopdacht: Ontwkkelen van specfeke andvoowaaden voo scholen volgens de passefhusstandaad Rappot wekpakket 2 : utwekng beoodelngsnstument

EXTRA STOF BIJ PULSAR-CHEMIE, VWO, HOOFDSTUK 10

EXTRA STOF BIJ PULSAR-CHEMIE, VWO, HOOFDSTUK 10 exta of hemshe themodynama en hemsh evenwht VWO, shekunde 2, Huenkamp, v1b EXR SOF IJ PULSR-CHEMIE, VWO, HOOFDSUK 10 Enege en enege-effeten hebben te maken met het ontaan en de lggng van het evenwht bj

Nadere informatie

Werkcollege 5 - Boutverbindingen

Werkcollege 5 - Boutverbindingen Wekcollege 5 - Boutvebndngen Ogave : Kolaatvebndng met gewone bouten Een staaf s doo mddel van een kolaat (t = 5 mm, S75) en gewone bouten M0, klasse 0.9 vebonden met een onvevombaa geachte constucte.

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 maandag 15 mei uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 maandag 15 mei uur Eamen VW 07 tijdvak maandag 5 mei.0-6.0 uu wiskunde B (pilot) Dit eamen bestaat uit 5 vagen. Voo dit eamen zijn maimaal 7 punten te behalen. Voo elk vaagnumme staat hoeveel punten met een goed antwood

Nadere informatie

ANALYTISCHE MODELLERING VERVORMINGSGEDRAG EN KRACHTSWERKING TUNNELLINING VAN DE GROENE HART TUNNEL

ANALYTISCHE MODELLERING VERVORMINGSGEDRAG EN KRACHTSWERKING TUNNELLINING VAN DE GROENE HART TUNNEL ANALYTISCHE MODELLERING VERVORMINGSGEDRAG EN KRACHTSWERKING TUNNELLINING VAN DE GROENE HART TUNNEL langsvoeg ng ng langsvoeg ngvoegkoppelng COLOFON ANALYTISCHE MODELLERING VERVORMINGSGEDRAG EN KRACHTSWERKING

Nadere informatie

Multiplicatieve functies

Multiplicatieve functies Multplcateve functes 1 Defnte Een ekenkundge functe s een functe f :: N C. Een ekenkundge functe dukt een zekee egenschap van de natuuljke getallen ut. Defnte 1.1. Een ekenkundge functe f s multplcatef

Nadere informatie

MEET- EN REGELTECHNIEK WEEK 4 Ir Bart Schotsman

MEET- EN REGELTECHNIEK WEEK 4 Ir Bart Schotsman .F.C. van Pnteen -3-7 College 4 Hehalng: Tweee oe sstemen Regelaas en egelaanstellngen MEET- EN REGELTECHNIE WEE 4 I Bat Schotsman e uu opachten en vagen; Opacht 3; Vagen Opacht ; Utwekng Inhaalcollege;

Nadere informatie

wiskunde B pilot vwo 2017-I

wiskunde B pilot vwo 2017-I wiskunde B pilot vwo 07-I Fomules Goniometie sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin( u)

Nadere informatie

Voor de warmteoverdracht Q van punt A naar punt B geldt de formule:

Voor de warmteoverdracht Q van punt A naar punt B geldt de formule: Wamteovedacht 6. Wamteovedacht Onde wamteovedacht wodt bedoeld de ovegang van enegie onde invloed van een tempeatuuveschil. Zolang een tempeatuuveschil aanwezig is zal wamte in een bepaalde ichting stomen,

Nadere informatie

9. Matrices en vectoren

9. Matrices en vectoren Computealgeba met Maxima 9. Matices en vectoen 9.1. Vectoen In Maxima is een vecto een datatype bestaande uit een geodende lijst (ij) van gelijksootige elementen welke via een index kunnen woden geselecteed.

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Methodebeschijving Outputpijsindexcijfe van nieuwbouwwoningen 1. Inleiding Dit is een methodebeschijving van de statistiek Outputpijsindexcijfe van nieuwbouwwoningen (O-PINW). De beschijving heeft alleen

Nadere informatie

Eenparige cirkelbeweging

Eenparige cirkelbeweging Inhoud Eenpaige cikelbeweging...2 Middelpuntzoekende kacht...4 Opgave: Looping...5 Opgave: McLaen MP4-22...6 Opgave: Baanwielennen (tack acing)...8 Gavitatie...8 Zwaate-enegie...9 Opgave: Satellietbanen...10

Nadere informatie

If you have issues viewing or accessing this file contact us at NCJRS.gov.

If you have issues viewing or accessing this file contact us at NCJRS.gov. ,--------- f you have ssues vewng o accessng ths fle contact us at NCJRS.gov..------------------'---- - -----------.------- ds. L. C. M. Tgges t, wetenschappel jk ondezoek-en ) c: documentate centum "

Nadere informatie

Handleiding leginstructies

Handleiding leginstructies www.alityfloos.nl Handleiding leginstcties Gaat binnenkot een hoten vloe leggen? Met de leginstcties van Qalityfloos E.W.F. heeft de jiste kennis binnen handbeeik. Is deze kls toch niet aan besteedt, of

Nadere informatie

VR DOC.1538/1BIS

VR DOC.1538/1BIS VR 2016 2312 DOC.1538/1BIS DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE KANSEN EN ARMOEDEBESTRIJDING NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

Nadere informatie

Bijlage XIII - Bepalingsmethode S-PEIL BEPALINGSMETHODE VAN HET S-PEIL VOORWOORD OPBOUW VAN DE METHODE... 4

Bijlage XIII - Bepalingsmethode S-PEIL BEPALINGSMETHODE VAN HET S-PEIL VOORWOORD OPBOUW VAN DE METHODE... 4 Bjlage bj het ontwerp van beslut van de Vlaamse Regerng houdende wjzgng van het Energebeslut van 19 november 2010, wat betreft het nvoeren van een S- pel Bjlage XIII - Bepalngsmethode S-PEIL BEPALINGSMETODE

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. methode 1 Omdat de luchtweerstand verwaarloosd wordt, geldt: v( t) = gt. ( ) ( ) 2

Vraag Antwoord Scores. methode 1 Omdat de luchtweerstand verwaarloosd wordt, geldt: v( t) = gt. ( ) ( ) 2 Opgave Indoo Skydive maximumscoe 3 uitkomst: h =,7 0 m voobeelden van een beekening: methode Omdat de luchtweestand vewaaloosd wodt, geldt: v( t) = gt. Invullen levet: 40 = 9,8 t t = 6,796 s. 3, 6 h =

Nadere informatie

nr. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktober 2015 aan HILDE CREVITS Onderwijspersoneel - Afwezigheden wegens ziekte

nr. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktober 2015 aan HILDE CREVITS Onderwijspersoneel - Afwezigheden wegens ziekte SCHRIFTELIJKE VRAAG n. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktobe 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Ondewijspesoneel - Afwezigheden wegens ziekte

Nadere informatie

Q l = 22ste Vlaamse Fysica Olympiade. R s. ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) Eerste ronde - 22ste Vlaamse Fysica Olympiade 1

Q l = 22ste Vlaamse Fysica Olympiade. R s. ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) Eerste ronde - 22ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 Eeste onde - ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 1 ste Vlaamse Fysica Olympiade Eeste onde 1. De eeste onde van deze Vlaamse Fysica Olympiade bestaat uit 5 vagen met vie mogelijke antwooden. E is telkens één

Nadere informatie

SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS

SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS Stichting AIM gevestigd te Eist Rappot inzake de jaastukken 2014 Vendelie4 Postbus 622 3900 AP Veenendaal T: (0318) 618666 veenendaal@schuiteman.com Schuiteman Accountants

Nadere informatie

Eerste ronde - 20ste Vlaamse Fysica Olympiade 1. 20ste Vlaamse Fysica Olympiade. R R R p 1 2 = + = FA. l = ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C )

Eerste ronde - 20ste Vlaamse Fysica Olympiade 1. 20ste Vlaamse Fysica Olympiade. R R R p 1 2 = + = FA. l = ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) este onde - 0ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 Met eveneens dank aan: Untwepen, K.U.Leuven, K.U.Leuven Campus Kotijk, UHasselt, UGent en VUB. 008 0ste Vlaamse Fysica Olympiade este onde x = x0 + vx t vx =

Nadere informatie

- 2 - Datum vergadenn Nota openbaar: ľľo 9. Verzoek toepassing regeling Rood voor Rood met gesloten beurs op de locatie Scharlebeltweg 1 te Nijverdal

- 2 - Datum vergadenn Nota openbaar: ľľo 9. Verzoek toepassing regeling Rood voor Rood met gesloten beurs op de locatie Scharlebeltweg 1 te Nijverdal - 2 - Nota Voor burgemeester en wethouders Nummer: 4INT05600 IIIIIIlllllllllIIIIIIIIIIIlllllllllllllllll Onderwerp: Datum vergadenn Nota openbaar: ľľo 9 Gemeente Hellendoorn DEC. 20W Verzoek toepassng

Nadere informatie

HOEKCONTACT KOGELLAGERS

HOEKCONTACT KOGELLAGERS HOEKCONTACT KOGELLAGERS Hoekcontact kogellages Eén-ijige hoekcontact kogellages Hoekcontact kogellages zijn geschikt voo toepassingen waa een hoge nauwkeuigheid en een hoog toeental is veeist. Dit type

Nadere informatie

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN Voorbeelden ISSO-publcate 51 6 BEREKENINGSVOORBEELDEN In dt hoofdstuk zjn een tweetal berekenngsvoorbeelden opgenomen: één voor een portekwonng (een tussenwonng) en een hoekwonng van een rj wonngen. Voor

Nadere informatie

collectieformules zorgt ervoor

collectieformules zorgt ervoor collectiefomules zogt evoo 2015 De Collectie-fomules bpost biedt u meedee Collectie-fomules aan. Elk van deze fomules geeft u de zekeheid om die postzegels te ontvangen die het best passen in uw vezameling.

Nadere informatie

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th 3 Ladngseffecten treden ten eerste op wanneer een gegeven element ut het systeem de karakterstek van een vorg element beïnvloedt of wjzgt. Op haar beurt kunnen de egenschappen van dt element gewjzgd worden

Nadere informatie

niet uitleenbaar 2007 (4592) BDK ... ARW Technische Universiteit Eindhoven Technologie management

niet uitleenbaar 2007 (4592) BDK ... ARW Technische Universiteit Eindhoven Technologie management . ARW 27 (452) BDK Meten van kteke succesfactoen bj mplementate van ERP systemen Wegwjze voo succesvol mplementeen van het ERP pakket bj RIS................... me 27 l /,V4, Technsche Unvestet Endhoven

Nadere informatie

ÏÏaÈÉ. J.H. de Wilde Kattensingel CE Gouda Tel AU BAC -/ATJJ-l Nr. DSP. Gouda, 25 augustus 2010

ÏÏaÈÉ. J.H. de Wilde Kattensingel CE Gouda Tel AU BAC -/ATJJ-l Nr. DSP. Gouda, 25 augustus 2010 Kattensngel 82 2801 CE Gouda Tel. 0182 513357 00004444 geeente gouda Ingekoen Afdelng BAC -/ATJJ-l. DSP Afdoen voo: aa aa 31 AU6 2010 Ovb a ÏÏaÈÉ Achef dd. Paaaf Gouda, 25 augustus 2010 Aan de geeenteaad

Nadere informatie

SCHOOLGIDS 2011-2015 ALGEMENE GEGEVENS

SCHOOLGIDS 2011-2015 ALGEMENE GEGEVENS SCHOOLGIDS 2011-2015 ALGEMENE GEGEVENS R.K. bassschoo De V Hetstaat 4 5408 XL Voke Teefoon: 0413-335363 E-ma: nfo@devvoke.n Webste: www.devvoke.n Dependance De V Reestaat 47 5408 XA Voke Kndcentum Kdon

Nadere informatie

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I Eindexamen vwo natuukunde pilot 03-I Beoodelingsmodel Opgave Spint maximumscoe De snelheid is constant omdat het (s,t)-diagam (vanaf 4 seconde) een echte lijn is. De snelheid is gelijk aan de helling van

Nadere informatie

Duurzaam ombuigen binnen het waterschap

Duurzaam ombuigen binnen het waterschap Bj.102354 : : ; l 60273117-11878 Ê ERNST &YONG Qaltln Evethng We Do Dzaam ombgen bnnen het wateschap Een vekennng van bezngngsmogeljkheden voo Wateschap Roe en Ovemaas = ERNST &YONG * e : : : : : [ : Ï:

Nadere informatie

. ; niet uitleenbaar. Tmoffshore by Ordina Application Management RDINA , ~ ARW * 2007 BDK. + AfstudeeronderzoeK. Tom Brandsma Juni 2007

. ; niet uitleenbaar. Tmoffshore by Ordina Application Management RDINA , ~ ARW * 2007 BDK. + AfstudeeronderzoeK. Tom Brandsma Juni 2007 , ARW * 27 BDK + AfstudeeondezoeK ID 4565... Tmoffshoe by Odna Applcaton Management. ; net utleenbaa Tom Bandsma Jun 27 technsche unvestet endhoven RDINA TBM s. a 4 ... Afstudeeondezoek...... IT -offshoe

Nadere informatie

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010)

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N00) 8 juni 007, 4.00-7.00 uu Opmekingen:. Dit tentamen bestaat uit 4 vagen met in totaal 9 deelvagen.. Het is toegestaan gebuik te maken van bijgeleved fomuleblad en een ekenmachine.

Nadere informatie

Bijlage 3: Budgetbrief. Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant. Postbus 891. 5600 AW Eindhoven. t.a.v. mevrouw H.F. van Breugel. Bergen op Zoom, 25 juni 2014

Bijlage 3: Budgetbrief. Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant. Postbus 891. 5600 AW Eindhoven. t.a.v. mevrouw H.F. van Breugel. Bergen op Zoom, 25 juni 2014 -CONCEPT Bijlage 3: Budgetbief Bueau Jeugdzog Nood-Babant Postbus 891 5600 AW Eindhoven t.a.v. mevouw H.F. van Beugel Begen op Zoom, 25 juni 2014 Geachte mevouw van Beugel, Confom de afspaken in de "Babantbede

Nadere informatie

Simulatie van een installatietechnische component : Simple Building.

Simulatie van een installatietechnische component : Simple Building. 8 Smulate van een nstallatetechnsche component : Smple Buldng. februar utger ojakkers 48484 r.rojakkers@student.tue.nl echnsche Unverstet Endhoven opledng Installatetechnek r. A.W.M. van Schjndel Inhoud

Nadere informatie

Visualisatie van het Objectgeoriënteerde Paradigma. Arend Rensink Faculteit der Informatica, Universiteit Twente e-mail: rensink@cs.utwente.

Visualisatie van het Objectgeoriënteerde Paradigma. Arend Rensink Faculteit der Informatica, Universiteit Twente e-mail: rensink@cs.utwente. Visualisatie van het Objectgeoiënteede Paadigma. Aend Rensink Faculteit de Infomatica, Univesiteit Twente e-mail: ensink@cs.utwente.nl Samenvatting Pogammeeondewijs maakt een wezenlijk deel uit van elke

Nadere informatie

v v I I I 10 P I 316, 10

v v I I I 10 P I 316, 10 GELUDSSNELHED Het bijkt dat de gemiddede kinetische enegie van de moecuen evenedig is met de absoute tempeatuu. De sneheid van de moecuen van een gas is evenedig met de vootpantingssneheid van geuid. eeken

Nadere informatie

Beantwoord de vragen bij Verkennen. Denk aan de goniometrische verhoudingen sinus en cosinus!

Beantwoord de vragen bij Verkennen. Denk aan de goniometrische verhoudingen sinus en cosinus! 1 Vectoen in 2D Vekennen www.math4all.nl MAThADORE-basic HAVO/VWO 4/5/6 VWO wi-d Vectomeetkunde Vectoen in 2D Inleiding Vekennen Beantwood de vagen bij Vekennen. Denk aan de goniometische vehoudingen sinus

Nadere informatie

Bijlage 12 "Cumulatieve geurberekening" bij het Milieu Effect Rapportage

Bijlage 12 Cumulatieve geurberekening bij het Milieu Effect Rapportage Het college van Bugemeeste en Wethoudes van de gemeente Gemet-Bakel t.a.v. mevouw M. Willems - van Gils Postbus 0.000 5420 DA Gemet DRIEWEG 62 '-l t^ ADVIES Datum : Keldonk, 26 novembe 200 Uw kenmek :

Nadere informatie

Automatic-schakelaar Komfort Gebruiksaanwijzing

Automatic-schakelaar Komfort Gebruiksaanwijzing opzetstuk Systeem 2000 Art. nr.: 0661 xx / 0671 xx Inhoudsopgave 1. Velghedsnstructes 2. Functe 2.1. Werkngsprncpe 2.2. Detecteveld verse met 1,10 m lens 2.3. Detecteveld verse met 2,20 m lens 3. Montage

Nadere informatie

Hardmetalen stiftfrezen voor ruw gebruik speciaal in gieterijen, werven en in de staalbouw

Hardmetalen stiftfrezen voor ruw gebruik speciaal in gieterijen, werven en in de staalbouw Hadmetalen stiftfezen voo uw gebuik speciaal in gieteijen, weven en in de staalbouw Hoogendementsvetandingen, -S Innovatieve hoogendementsvetandingen met exteme schokbestendigheid Zee obuuste, kachtige

Nadere informatie

Onderzoek naar het effect van actief randenbeheer op akker- en weidevogels in West-Brabant

Onderzoek naar het effect van actief randenbeheer op akker- en weidevogels in West-Brabant Ondezoek naa het effect van actief andenbehee op akke- en weidevogels in West-Babant Opdachtgeve: povincie Nood-Babant Novembe 2007 Antonie van Diemenstaat 20 5018 CW Tilbug 013-5802237 Eac@home.nl Pagina

Nadere informatie

Ter info. a m/s² a = Δv/Δt Toetsvraag 1. v m/s v = 2πr/T Toetsvraag 4

Ter info. a m/s² a = Δv/Δt Toetsvraag 1. v m/s v = 2πr/T Toetsvraag 4 Te info Deze toets geeft je een idee van je kennis ove de begippen uit de tabel hieonde. Dit zijn de voonaamste begippen die in de leeplannen van het middelbaa ondewijs aan bod komen. Je mag de vagen oplossen

Nadere informatie

//i/lt. /gig? Z. fßre*zal. Wij verzoeken u de begrotin g, na behandeling in uw college, voor te leggen aan de gemeenteraad

//i/lt. /gig? Z. fßre*zal. Wij verzoeken u de begrotin g, na behandeling in uw college, voor te leggen aan de gemeenteraad IN6-08260 Z. fße*za ///t /gg? ï Bef aan de coeges van B&W Doetnchem :dondedag 0 maat 208 Ons kenmek : 206-U-0042/PS/HV Ondewep : aanbedng concept begotng 207 Bjage : -- Geacht coege, Hebj ontvangt u de

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Bouwkundige informatie _vvem_nbi_ _Rapportage herstel dak lekkkage Boko_epa-aanvrg_ Pro VVE Beheer B.V.

Inhoudsopgave. Bouwkundige informatie _vvem_nbi_ _Rapportage herstel dak lekkkage Boko_epa-aanvrg_ Pro VVE Beheer B.V. Inhoudsopgave Bouwkundge nfomate 9760vvemnb909207Rappotage hestel dak lekkkage Bokoepaaanvg335383 2 Po VVE Behee BV Bezoekades: Bjlmedeef 69 T 020 398 77 77 wwwpovvebeheenl Postades: Postbus 2636 F 020

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centaal Bueau voo de Statitiek Economie, Bedijven en NR Oveheidfinanciën en Conumentenpijzen Potbu 24500 2490 HA Den Haag PRJSNDEXCJFER COMMERCËLE DENSTVERLENNG 1. nleiding Dit document bechijft de methoden

Nadere informatie

Eisenhowerlaan 112, Postbus 82223 NL-2508 EE Den Haag T +31 (0)70 350 39 99 F +31 (0)70 358 47 52

Eisenhowerlaan 112, Postbus 82223 NL-2508 EE Den Haag T +31 (0)70 350 39 99 F +31 (0)70 358 47 52 Rappot I.00..00.R00 SAB/ao basisschool Nieuwstaat Deumel Aoestisch ondezoe Status: CONCEPT Adviseus voo bouw, industie, veee, milieu en softwae info@dgm.nl www.dgm.nl Van Pallandtstaat -, Postbus NL-00

Nadere informatie

Eindhoven University of Technology MASTER. IT-offshore bij Ordina Application Management. Brandsma, T.J.A. Award date: 2007

Eindhoven University of Technology MASTER. IT-offshore bij Ordina Application Management. Brandsma, T.J.A. Award date: 2007 Endhoven Unvesty of Technology MASTER IT-offshoe bj Odna Applcaton Management Bandsma, TJA Awad date: 27 Dsclame Ths document contans a student thess (bachelo's o maste's), as authoed by a student at Endhoven

Nadere informatie

Akoestisch rapport gietwaterfabriek Dinteloord

Akoestisch rapport gietwaterfabriek Dinteloord BEM1303048 gemeente Steenbergen Akoestsch rapport getwaterfabrek Dnteloord \ 9 : - \ \ K 'SSIİC-1P31 í a r n opdracht van: Veola Water Solutons 81 Technologes b.v. ordernummer opdrachtgever: P12031-FE-221842

Nadere informatie

MAGNEETKOPPEN/SPOELEN & ACCESSOIRES fundamentele principes voor identificatie / codering van de spoelen

MAGNEETKOPPEN/SPOELEN & ACCESSOIRES fundamentele principes voor identificatie / codering van de spoelen MGNEETKOPPEN/SPOEEN & ESSOES fundamentele pincipes voo identificatie / codeing van de spoelen BEEKENNGEN Voo diect wekende magneetafsluites kan de elektomagnetische aantekkingskacht beekend woden met de

Nadere informatie

Heerhugowaard Stad van kansen

Heerhugowaard Stad van kansen Heerhugowaard Stad van kansen Bestuursdenst I adves aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW 13-0415 Sector/afd.: SO/OV Portefeullehouder: S. Bnnendjk Casenr.: Cbb130383 Steller/tst.: E. Brujns Agenda:

Nadere informatie

If you have issues viewing or accessing this file contact us at NCJRS.gov.

If you have issues viewing or accessing this file contact us at NCJRS.gov. ... 4Q. +4f C - ------ f you have ssues vewng o accessng ths fle contact us at NCJRS.gov. --\ -. _. _....,--._---

Nadere informatie

1. Langere vraag over de theorie

1. Langere vraag over de theorie 1. Langee vaag ove de theoie a) Beschijf in detail het opladingspoces voo een condensato die in seie wodt geschakeld met een gelijkspanningsbon en met een weestand (de inwendige weestand van de gelijkspanningsbon

Nadere informatie

7. Behandeling van communicatie en mondmotoriek

7. Behandeling van communicatie en mondmotoriek 7. Behandelng van communcate en mondmotorek 7.2. Slkstoornssen 7.2.3 Wat s de meerwaarde van enterale voedng (va PEG-sonde) ten opzcht van orale voedng bj knderen met CP met slkstoornssen wat betreft voedngstoestand,

Nadere informatie

Avaya T3 telefoons aangesloten op Integral 5 Conferentieruimte instellen en gebruiken Aanvulling bij de gebruiksaanwijzing

Avaya T3 telefoons aangesloten op Integral 5 Conferentieruimte instellen en gebruiken Aanvulling bij de gebruiksaanwijzing Avaya T3 telefoons aangesloten op Integral 5 Conferenterumte nstellen en gebruken Aanvullng bj de gebruksaanwjzng Issue 1 Integral 5 Software Release 2.6 September 2009 Conferenterumte gebruken Conferenterumte

Nadere informatie

Het Informatieportaal voor Financiële Veiligheid. De 4 bedreigingen voor je spaargeld vandaag

Het Informatieportaal voor Financiële Veiligheid. De 4 bedreigingen voor je spaargeld vandaag Het Infomatiepotaal voo Financiële Veiligheid De 4 bedeigingen voo je spaageld vandaag Veval van de systeembanken Veval van de systeembanken De Vie gote Bedeigingen 1. Veval van de systeembanken 2. 3.

Nadere informatie

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken?

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken? INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) --003, 9.00-.00 UUR Dt tentamen bestaat ut 3 opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord gekomen

Nadere informatie

Een levensloopregeling voor software

Een levensloopregeling voor software Een levensloopregelng voor Neuwe benaderng - en nformatebevelgng De gebruker van een nformatesysteem streeft naar contnuïtet. De ongestoorde werkng van s hervoor essenteel. Maar wat weet de gebruker van

Nadere informatie

zicht vanaf de baan (Z-O) 2014 allard architecture amsterdam filtratie en opvang regenwater grijswatersysteem caddymasters secretariaat

zicht vanaf de baan (Z-O) 2014 allard architecture amsterdam filtratie en opvang regenwater grijswatersysteem caddymasters secretariaat zicht vanaf de baan (Z-O) clubhuis clubhuis shop caddymastes kaenloods commissiekame secetaiaat shop shop caddymastes kaenloods commissiekame secetaiaat één ovekoepelend gasdak één ovekoepelend gasdak

Nadere informatie

Voor een stad om van te houden. Amsterdam Nieuw-West Dr. H. Colijnstraat 610. 3-kamerappartement op de tiende en elfde verdieping

Voor een stad om van te houden. Amsterdam Nieuw-West Dr. H. Colijnstraat 610. 3-kamerappartement op de tiende en elfde verdieping Amstedam Nieuw-West D. H. Colijnstaat 610 3-kameappatement op de tiende en elfde vedieping Netto huupijs 820 Pe maand Luxe badkame en keuken Voo een stad om van te houden 2 In deze bochue Objectinfomatie

Nadere informatie

Veiligheidsman van de week bij GiesbersWijchen. Wat houdt Veiligheidsman van de week in?

Veiligheidsman van de week bij GiesbersWijchen. Wat houdt Veiligheidsman van de week in? Veghedsman van de week b GesbesWchen In 2010 heef GesbesWchen de ovesap gemaak van VCA naa OHSAS 18001 en da beva o op heden zee goed. Vooa omda OHSAS 18001 aagdempeg en pakkgech s en zogvudg vanaf de

Nadere informatie

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20 Januari 2016 Vrijdag 1-jan 6:44 8:50 11:41 12:44 14:55 16:41 18:45 Zaterdag 2-jan 6:44 8:50 11:41 12:45 14:56 16:42 18:46 Zondag 3-jan 6:44 8:50 11:42 12:45 14:57 16:43 18:47 Maandag 4-jan 6:44 8:49 11:42

Nadere informatie

Uittreksel uit het register d e r b e r a a d s l a g i n g e n. Openbare vergadering van 19 juni 2017

Uittreksel uit het register d e r b e r a a d s l a g i n g e n. Openbare vergadering van 19 juni 2017 neepelt n\a lûmûn w o ~ h t h o ŭ u o n goed leven Vecht beleven E GBS5 Utteksel ut het egste d e b e a a d s l a g n g e n v a n d e g e m e e n t e a a d Openbae vegadeng van 9 jun 2 Aanwezg: Fank Smeets,

Nadere informatie

Ordening & Advies. Zandvoort 1 [ l I { I. Landschapsplan A2-rondweg,s-Hertogenbosch

Ordening & Advies. Zandvoort 1 [ l I { I. Landschapsplan A2-rondweg,s-Hertogenbosch \ \ f l l Zandvoot Odenng & Adves l { ~ Landschapsplan A2-ondweg,s-Hetogenbosch { f Landschapsplan A2-ondweg,s-Hetogenbosch ( behoend bj Ontwep Tacé Beslut A2-ondweg 's-hetogenbosch, n opdacht van Rjkswatestaat,

Nadere informatie

Gemeente Vlissingen. Meldingsformulier/aanvraagformulier ter verkrijging van een gewijzigde vergunning voor het

Gemeente Vlissingen. Meldingsformulier/aanvraagformulier ter verkrijging van een gewijzigde vergunning voor het Gemeente Vlssngen Model A1 Meldngsformuler/aanvraagformuler ter verkrjgng van een gewjzgde vergunnng voor het Horecabedrjf (art. 30a van de Drank- en Horecawet) AAN De burgemeester van Vlssngen Postbus

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma IHP

Uitvoeringsprogramma IHP Uitvoeingspogamma IHP -2020 Het IHP leidt tot veschillende acties voo zowel de benoemde maategelen als de vookeusscenaio s. Deze acties zijn vespeid ove IJsselstein, hebben een veschillend tijdspad en

Nadere informatie

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect

Even voorstellen. Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Even voorstellen Esther Schenkelaars: Advies Energie Installaties Robert Sikkens Architect Berekenen schilrenovaties 0-op-de-meter Heelsum Vochtprobleem oplossen Gebouwkengetallen gerelateerd aan verwarmde-vloeroppervlakte

Nadere informatie

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl MRT/RT MKT/KT Wormwelreductoren www.trston.nl Het s tjd voor Trston! Natuurljk wlt u dat uw producteproces soepel verloopt. Trston helpt. Want met de wormwelreductoren van Trston kest u voor langdurge

Nadere informatie

'ATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. Waarnemingen van de minium-temperatuufc. op 10 era.hoogte en van de max-en min.

'ATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. Waarnemingen van de minium-temperatuufc. op 10 era.hoogte en van de max-en min. r ào Bblotheek Proefstaton Naaldwjk A 09 w 86 > 'ATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS, TE NAALDWIJK. \/ Waarnemngen van de mnum-temperatuufc. op 0 era.hoogte en van de max-en mn. grondtemperatuur

Nadere informatie

Gemeente Vlissingen. Meldingsformulier/aanvraagformulier ter verkrijging van een gewijzigde vergunning voor het

Gemeente Vlissingen. Meldingsformulier/aanvraagformulier ter verkrijging van een gewijzigde vergunning voor het Gemeente Vlssngen Model A1 Meldngsformuler/aanvraagformuler ter verkrjgng van een gewjzgde vergunnng voor het Horecabedrjf (art. 3 van de Drank- en Horecawet) AAN De burgemeester van Vlssngen Postbus 3000

Nadere informatie

I DIV STAN OD

I DIV STAN OD Provnce Noord-Brabant Aanvraagformuler ontheffng stltegebeden n Noord-Brabant Wetteljk kader In stltegebeden s het beled er op gercht om plaatsen waar geen of weng geludbelastng, als gevolg van menseljke

Nadere informatie

Een nieuw model voor de CBS huishoudensprognose

Een nieuw model voor de CBS huishoudensprognose Een nieuw model voo de CBS huishoudenspognose Coen van Duin en Cael Hamsen Het model waamee het CBS zijn huishoudenspognose maakt, is aangepast. De nieuwe pognose wodt beekend met een macosimulatiemodel

Nadere informatie

12 Grafen en matrices. bladzijde 209 31 a. Gemengde opgaven 99

12 Grafen en matrices. bladzijde 209 31 a. Gemengde opgaven 99 afen en matices bladzijde a M M M M 4 emengde opgaven b M M M S M M M 4 4 P P P 5 4 4 c e R geeft P P P S 7 8 7 4 c geeft aan dat e voo één eenheid P eenheden nodig zijn c geeft aan dat voo één eenheid

Nadere informatie

Franchisebriefing. Intakeformulier. Stuur het ingevulde intakeformulier met een recente CV per naar.

Franchisebriefing. Intakeformulier. Stuur het ingevulde intakeformulier met een recente CV per  naar. Fanchisebiefing Stuu het ingevulde intakefomulie met een ecente CV pe email naa info@thextonamstong.nl Inleiding Het selectie poces is geen eenzijdig poces net zo zee als jij ons aan de hand van bepaalde

Nadere informatie

Advies: Het college gaat akkoord met verzending van bijgaande RIB naar de gemeenteraad.

Advies: Het college gaat akkoord met verzending van bijgaande RIB naar de gemeenteraad. VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: C.P.G. Kaan Tel n: 06 8333 8358 Numme: 15A.01184 Datum: 10 novembe 2015 Team: Ondewijs, Welzijn en Zog Tekenstukken: Ja Bijlagen: 2 Afschift

Nadere informatie

Rekenen met rente en rendement

Rekenen met rente en rendement Rekenen met rente en rendement Woekerpols? Lenng met lokrente? Er wordt met de beschuldgende vnger naar banken en verzekeraars gewezen de op hun beurt weer terugwjzen naar de consument: Deze zou te weng

Nadere informatie

MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING

MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING Utrecht, me 2013 INHOUD 1 Algemeen 5 2 Het opbrengstenoordeel 7 3 Rendement onderbouw 8 4 Van 3e leerjaar naar dploma (rendement bovenbouw) 11 5 Gemddeld CE-cjfer

Nadere informatie

ZA5881. Flash Eurobarometer 369 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Drivers for Growth) Country Questionnaire Belgium (Flemish)

ZA5881. Flash Eurobarometer 369 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Drivers for Growth) Country Questionnaire Belgium (Flemish) ZA88 Flash Euobaomete 69 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Dives fo Gowth) County Questionnaie Belgium (Flemish) A Flashnumme FL9A B land FL9B C Numme van het inteview FL9C NACE

Nadere informatie

5. SAMENVATTING EN CONCLUSIES

5. SAMENVATTING EN CONCLUSIES Co eeshopsnaar deper er e Eval uat ever pl aat s ng t weeco eeshops nvenl o. 5. SAMENVATTING EN CONCLUSIES In dt hoodstuk worden aan de hand van de onderzoeksvragen de concluses besproken. Allereerst wordt

Nadere informatie

SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS

SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS SCHUITEMAN ACCOUNTANTS & ADVISEURS Stichting Feedom in Chist Ministies Nedeland gevestigd te Dachten Rappot inzake de jaastukken 2014 Vendelie4 Postbus 622 3900 AP Veenendaal T: (0318) 618666 veenendaal@schuiteman.com

Nadere informatie

Uitgeest 28 Mei 2013. Geachte Voorzitter en Commissieleden

Uitgeest 28 Mei 2013. Geachte Voorzitter en Commissieleden Utgeest 28 Me 203 Geachte Voorztter en Commsseleden Vanwege neuwe ontwkkelngen n verband met het verwjderen van de scootmobelen ut het atrum van De Slmp wl k dt n de GGZ-vergaderng nogmaals onder uw aandacht

Nadere informatie

Ingesloten gelieve u de terugblik aan te treffen van ons bestuur op de activiteiten van de stichting, zoals die vorm hebben gekregen in 2005.

Ingesloten gelieve u de terugblik aan te treffen van ons bestuur op de activiteiten van de stichting, zoals die vorm hebben gekregen in 2005. Net op bacode schjven!! Gemeente Begen op Zoom Aan 06-09254 Reg. Datum: 7/07/2006 Eenhed: GRIFF.58 De Raadsgffe, dectes van de coega nstengen en de bestuen van de beangenogansates, Begen op Zoom, 7 ju

Nadere informatie

Damoclesbeleid gemeente Texel 2018

Damoclesbeleid gemeente Texel 2018 Gemeente Texel Damoclesbeleid gemeente Texel 2018 Beleidsegel op gond van atikel 13b Opiumwet Diectie maat 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Juidisch kade 5 3. Doel 7 4. Algemene uitgangspunten... 9

Nadere informatie

Gebruikershandleiding

Gebruikershandleiding Apex Dynamcs bv Churchlllaan 101 NL-5705 BK Helmond The Netherlands Tel. : +31 (0)492 509 995 Fax : +31 (0)492 509 997 E-mal : sales@apexdyna.nl Internet : www.apexdyna.nl Gebrukershandledng Planetare

Nadere informatie

PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK

PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK PROEFEXAMEN SOCIALE STATISTIEK November 0 REEKS Naam:... Score /0 Voornaam:... Studerchtng:. Studentennummer:... Studerchtng (laatste) mddelbaar:. Uren wskunde per week (laatste mddelbaar):. Enkele belangrjke

Nadere informatie

ļ, berging berging ^ Ä berging 4. 5 m2

ļ, berging berging ^ Ä berging 4. 5 m2 GEBRUKSFUNKTES Alle oonfunktes zjn < 5m2 BRANDVELGHED ESEN BRANDVELGHED Bandcompatmenten < m2. Elke onng s een subbandcompatment. Hoofddaagconstucte bandeend vlgs opgave constucteu De dakbedekkng s net

Nadere informatie

Aanvraag van een vergunning voor het exploiteren van een taxidienst

Aanvraag van een vergunning voor het exploiteren van een taxidienst Aanvaag van een vegunning voo het exploiteen van een taxidienst College van bugemeeste en schepenen Makt 1, 8820 TORHOUT Tel. 050 22 11 22 Fax 050 22 05 80 info@tohout.be Waavoo dient dit fomulie? Dit

Nadere informatie

MONTAGE INSTRUKTIE AARDING & BLIKSEMBEVEILIGING

MONTAGE INSTRUKTIE AARDING & BLIKSEMBEVEILIGING Pe geeedchaen : Mechanche handetang,tye Y6R3BA-1,voo geoleede abelchoenen van 0.5-6 2. Gecht voo het gecontoleed aaneen van ood, blauw en geel geoleede abelchoenen en vebnde. Mechanche handetang, tye MR25H3,

Nadere informatie

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f)

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f) 5 Algemene oplossing baanvegelijking, = ξ/(1 + e cos f) De bewegingsvegelijking van een planeet met massa m 2 ond de zon met massa m 1 schijven we als = GM 3, (5.1) waa M = m 1 +m 2. Omdat dit een tweedegaads

Nadere informatie

L0000512. Garantievoorwaarden/Gebruikershandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN

L0000512. Garantievoorwaarden/Gebruikershandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN L0000512 Gaantievoowaaden/Gebuikeshandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN I. INHOUD I. INHOUD p 1 II. ALGEMEEN p 2-6 III. INSTALLATIE p 7-8 IV. GEBRUIK EN ONDERHOUD p 9-12 V. CE-ATTEST p 13 VI. BIJLAGEN p 14

Nadere informatie

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur Tentamen Electomagnetisme I, 3 juni 8, 1. - 13. uu Het tentamen estaat uit 6 opgaven.van de vagen 3,4,5,6 woden e slechts die meegenomen voo de eoodeling. Als je alle vie inlevet woden de este die geuikt

Nadere informatie

natuurkunde vwo 2016-II

natuurkunde vwo 2016-II natuukunde vwo 01-II Jupite fl-b Lees het atikel. Een uimtevekenne (m = 1,0 ton) die het zonnestelsel wil velaten, moet voldoende snelheid hebben om aan de aantekkingskacht van de zon te ontsnappen. Daaom

Nadere informatie

TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015

TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015 TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015 Indienen uitelijk dinsdag 14 juni 2016 bij giffie@eindhoven.nl n Patij Blz Beleidsveld Secto Wethoude Vaag Antwood 50 PvdA 10 Sociale Ondesteuni

Nadere informatie

Voor een stad om van te houden. Amsterdam Nieuw-West Osdorpplein 54. 3-kamer appartement op de eerste verdieping. Netto huurprijs 819 Per maand

Voor een stad om van te houden. Amsterdam Nieuw-West Osdorpplein 54. 3-kamer appartement op de eerste verdieping. Netto huurprijs 819 Per maand Amstedam Nieuw-West Osdopplein 54 3-kame appatement op de eeste vedieping Netto huupijs 819 Pe maand Wonen in het goenste stadsdeel van Amstedam Voo een stad om van te houden 2 In deze bochue Objectinfomatie

Nadere informatie

Gemeentefonds verevent minder dan gedacht

Gemeentefonds verevent minder dan gedacht Gemeentefonds verevent mnder dan gedacht Maarten A. Allers Drecteur COELO en unverstar hoofddocent aan de Rjksunverstet Gronngen De rjksutkerng aan gemeenten wordt verdeeld op bass van utgangspunten de

Nadere informatie

Hoofdstuk 10 Diffractieverschijnselen

Hoofdstuk 10 Diffractieverschijnselen Hoofdstuk 1 ffcteveschjnselen este ppotge vn dffcteveschjnselen: Gmld, 16: Lcht wjkt f vn een echte ljn wnnee het gedeelteljk ondeoken wodt doo een ostkel Wgenomen j golfveschjnselen n wte, gelud, lcht

Nadere informatie

= Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 3

= Oplossingen vbtl 5 analyse 1, leerweg 3 OPLOSSINGEN Oplossngen vbtl nlyse leeweg. Veeltemen (blz. ). Eucldsche delng (blz. ). + Gd + Gd c. + Gd d. + + Gd e. 8 + 8 Gd 8 Gd g. + Gd Gd. c. d. e. g. 8. + R_ + R_ c. + R_. d R_. 9+ 9 R_ 9 + R_ c.

Nadere informatie

Gevoeligheidsanalyse transportparameters

Gevoeligheidsanalyse transportparameters Gevoeligheidsanalyse tanspotpaametes voo de ondegond Woute Kaeman Ed Veling Het model PROFCD (PROFile Convection-Diusion) is doo Veling (1993) gescheven om snel een inschatting te kunnen maken van het

Nadere informatie

Verbetering van de houdbaarheid van slad.m.v. Verdan" behandeling 1964.

Verbetering van de houdbaarheid van slad.m.v. Verdan behandeling 1964. / 0) Bblotheek Pefstaton Naaldwjk A 05 R 22 EPSTATN VR DE GRENTEN- EN PRUUTTEEnT NDER GLAS, NAALDWJK. Verbeterng van de houdbaarhed van slad.m.v. Verdan" behandelng 1964. door: W.van Ravestjn. Naaldwjk,1965.

Nadere informatie

Spiraalgefelste buizen en hulpstukken

Spiraalgefelste buizen en hulpstukken NIEUW Spiaalgefelste buizen en hulpstukken R-Vent Buizen en hulpstukken woden standaad uitgevoed in sendzimi vezinkt staal. Daanaast kunnen R-Vent Buizen geleved woden in aluminium, oestvaststaal of voozien

Nadere informatie