Factsheet economische crisis. 4 e kwartaal 2010

Transcriptie

1 Factsheet economische crisis 4 e kwartaal 21 O&S Februari 211

2 2

3 Kort samengevat Ieder kwartaal factsheet Vanwege de economische recessie is er behoefte aan inzicht in de gevolgen ervan in de gemeente s-hertogenbosch. De afdeling Onderzoek & Statistiek brengt daarom ieder kwartaal een factsheet economische crisis uit. Daarin komen drie thema s aan bod: economie, arbeidsmarkt en inkomen en woningmarkt en vastgoed. Per thema zijn de meest actuele feiten en ontwikkelingen weergegeven. Gevolgen crisis blijven zichtbaar in s-hertogenbosch In het vorige factsheets werd geconstateerd dat de gevolgen van de economische crisis duidelijk zichtbaar zijn. Dit is nog steeds het geval. Toch zijn er ook enkele lichtpuntjes te signaleren. De nieuwste cijfers laten zien dat: 1. Zowel het aantal werkzame personen als bedrijven is afgenomen De nieuwste cijfers laten zien dat zowel het aantal werkzame personen als het aantal bedrijven tussen april 29 en april 21 is afgenomen 1. Het aantal werkzame personen zelfs met ruim 2.8 (-2,8%). De afname van het aantal bedrijven is veel lager: 7 bedrijven (-,7%). Uit de kwartaalcijfers van de Kamer van Koophandel blijkt echter dat in 21 de bedrijfsdynamiek hoog blijft met ieder kwartaal een vrij hoog aantal starters en oprichtingen. 2. De werkloosheid weliswaar daalt, maar dat toch veel mensen het moeilijk hebben Het aantal bij het UWV Werkbedrijf ingeschreven niet werkende werkzoekenden is tot en met november blijven dalen, nadat in maart een piek bereikt werd. In december is het aantal echter weer iets toegenomen; tot Ondanks deze stijging in de laatste maand van 21 zijn er minder niet werkende werkzoekenden (4.278) dan een jaar geleden (4.53). Het werkloosheidspercentage in s-hertogenbosch is met 6,4% gelijk aan het landelijk gemiddelde en lager dan in drie van de vier andere grote Brabantse steden. Het aantal WWB en WIJ uitkeringen lijkt de 2 e helft van 21 een piek bereikt te hebben en vrij constant te blijven. De gedaalde werkloosheid heeft pas later effect. Dat veel mensen het moeilijk hebben blijkt bijvoorbeeld uit de toename van het aantal aanvragen schuldhulpverlening. 3. De situatie op de woningmarkt zorgelijk blijft De woningmarkt reageert vertraagd op de crisis. Was de situatie in 29 en het eerste halfjaar 21 voor de bestaande woningvoorraad al weinig rooskleurig, de NVM-cijfers van de 2 e helft van 21 laten zien dat het nog slechter kan. Er stonden in het 4 e kwartaal weer meer woningen te koop: ruim 1.5. Ook is de tijd dat woningen te koop staan toegenomen. Positief is dat er in het 4 e kwartaal iets meer woningen zijn verkocht dan in de vorige drie kwartalen. Het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen in 21 (724) blijft aanzienlijk achter bij dat van 29. De jaarproductie is zelfs bijna gehalveerd. Het aantal dit jaar afgegeven bouwvergunningen ligt met 548 wel hoger dan vorig jaar. Het is echter het 2 e jaar op rij dat de afgifte van bouwvergunningen onder het niveau van 75 woningen blijft. Het zal dan ook lastig zijn om de ambitie van 75 nieuwe woningen in 211 te halen. 4. Er iets minder kantoorruimte leeg staat Het afgelopen jaar is het leegstandspercentage van kantoren in s-hertogenbosch afgenomen tot 8,9%. Landelijk gezien is dit toegenomen tot 13,9%. s-hertogenbosch staat met dit leegstandspercentage in de top-1 van gemeenten met de minste leegstand van kantoren. 1 Bron: het vestigingenregister. Deze cijfers komen één maal per jaar beschikbaar. 3

4 Index Consumentenvertrouwen [CBS] j fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj j asondj f mamj j as ond Index Aantal bedrijven [Bron: LISA] Index Werkzame personen [Bron: LISA] 15 's-hertogenbosch 125 Nederland Nederland 115 's-hertogenbosch Nieuwe bedrijven [Bron: KvK] Bedrijfsopheffingen [Bron: KvK] 4 4 Starters Oprichtingen Hotelovernachtingen [Bron: afdeling Belastingen]

5 Economie Consument iets minder somber De consument is in het 4 e kwartaal van 21 beduidend minder somber dan in hetzelfde kwartaal van 29. De eerste cijfers voor 211 laten zelfs nog een sterkere verbetering zien. Minder werkzame personen en bedrijven Uit het vestigingenregister blijkt dat tussen april 29 en april 21 het aantal werkzame personen in s-hertogenbosch is afgenomen met ruim 2.8 personen (-2,8%) tot De cijfers voor Nederland zijn helaas nog niet bekend. In dezelfde periode is het aantal bedrijven in s-hertogenbosch afgenomen tot Dit betekent een afname van 7 bedrijven (-,7%). Ook hier zijn de landelijke cijfers helaas nog niet beschikbaar. In de economische monitor 211 (mei 211) zal een nadere analyse van zowel de afname van het aantal werkzame personen als het aantal bedrijven worden gegeven. Sterke bedrijfsdynamiek, groeisaldo blijft positief Het aantal startende bedrijven in de eerste drie kwartalen van dit jaar lag vrij hoog. Met 346 starters in het 4 e kwartaal zet deze ontwikkeling zich voort. Het aantal starters blijft in 21 daarmee op een hoog niveau. Sinds begin 28 blijft het aantal oprichtingen per kwartaal zo rond de 1 schommelen. Uitgezonderd de 1 e kwartalen van 28 en 21 met beide 18 oprichtingen. Er zijn in het 4 e kwartaal 282 bedrijven opgeheven. Dat zijn er meer dan in het 3 e kwartaal van 21, en ook meer dan in het 4 e kwartaal van 29. Alles bijeen is het groeisaldo 2 in het 4 e kwartaal een stuk lager dan de eerste 3 kwartalen van 21. De positieve ontwikkeling van de eerste drie kwartalen is hiermee onderbroken. Het groeisaldo is vergelijkbaar met de kwartaalcijfers van 29. (Zakelijk) toerisme blijft laag In het 3 e kwartaal 21 zijn er 29.5 hotelovernachtingen geweest. Dit zijn er iets minder dan in de voorgaande twee kwartalen van 21. Het is echter wel (iets) hoger dan het 3 e kwartaal 29. Voor het 4 e kwartaal 21 zijn nog geen cijfers bekend. 2 Starters + oprichtingen opheffingen. 5

6 Niet werkende werkzoekenden in % van beroepsbevolking % Vacatures [Bron: UWV Werkbedrijf] [Bron: UWV Werkbedrijf] 's-hertogenbosch 6 Openstaand 6 Nederland 4 Ingediend 2 5 j fmamj jasondj fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj jasondj fmamj j asond j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d Index 14 Ontwikkeling nww naar leeftijd [Bron: UWV Werkbedrijf] Index 14 Ontwikkeling nww naar geslacht [Bron: UWV Werkbedrijf] jaar jaar jaar 1 8 mannen vrouw en 6 j fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj j asondj fmamj j asond 6 j fmam j j a son d j fmamj j a so nd j f mamj j a so nd j f mamj j a son d j fmam j j a son d WW-uitkeringen [Bron: CBS] WWB-uitkeringen < 65 jaar + WIJ [Bron: AmSZ] j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond Aanvragen Bijzondere Bijstand [Bron: AmSZ] Aanvragen schuldhulpverlening [Bron: AmSZ] Hulpvragen Bureau Sociaal Raadslieden [Bron: BSR] Gebruikers voedselbank [Bron: voedselbank]

7 Arbeidsmarkt en inkomen Aantal niet werkende werkzoekenden blijft afnemen Het aantal bij het UWV Werkbedrijf ingeschreven niet werkende werkzoekenden 3 (NWW) is tot en met november blijven dalen, nadat in maart een piek bereikt werd. In december is het aantal NWW ers echter weer iets toegenomen; tot Ondanks deze stijging in de laatste maand van 21 zijn er minder NWW ers dan een jaar geleden (4.53). De daling in het 4 e kwartaal komt vooral voor rekening van het aantal werkzoekende vrouwen. Verder daalt het aantal jarige werkzoekenden. Ook de stijging in december komt voor een groot deel op het conto van de en jarigen. Het werkloosheidspercentage 4 in s-hertogenbosch blijft navenant (licht) dalen, naar 6,4% aan het eind van het 4 e kwartaal. Dit is gelijk het gemiddelde in Nederland en lager dan in drie van de vier andere grote Brabantse steden 5. Minder openstaande vacatures Het aantal bij het UWV WERKbedrijf ingediende vacatures in het 4 e kwartaal bedroeg bijna 7. Dit zijn er ongeveer evenveel als in het 4 e kwartaal van 29. Het aantal openstaande vacatures ligt in het 4 e kwartaal gemiddeld rond de 6. Dit zijn er minder dan in het 3 e kwartaal, en minder dan in het 4 e kwartaal 29. Aantal WWB 6 uitkeringen vrij constant Sinds medio 29 stijgt het aantal WWB- en WIJ-uitkeringen. De laatste 2 kwartalen van 21 lijkt deze stijging echter af te zwakken. Desondanks is eind december met ruim 2.8 uitkeringen het hoogste aantal van de afgelopen 3 jaar bereikt. Het aantal WW-uitkeringen in s-hertogenbosch neemt vanaf het 2 e kwartaal 21 af. Dit is voor het eerst sinds de start van de economische crisis. Deze ontwikkeling zet zich voort in het 3 e kwartaal 21. Helaas zijn de cijfers over het 4 e kwartaal nog niet beschikbaar. Aantal aanvragen bijzondere bijstand en schuldhulpverlening hoog Het aantal aanvragen bijzondere bijstand blijft hoog. Met ruim 4.8 aanvragen in 21 ligt dit aantal veel hoger dan in voorgaande jaren. Overigens zijn er in het 4 e kwartaal van 21 minder aanvragen dan in de eerste drie kwartalen van 21. Ook het aantal aanvragen schuldhulpverlening ligt in 21 (ruim 54) hoger dan in voorgaande jaren. Hier is nog geen sprake van minder aanvragen in het 4 e kwartaal. Aantal hulpvragen Bureau Sociaal Raadslieden iets hoger Het Bureau Sociaal Raadslieden (BSR) helpt burgers door ze te ondersteunen bij het vinden van hun weg in wet- en regelgeving. In het 4 e kwartaal van 21 is sprake van een lichte toename. Het aantal sociaal juridische hulpvragen ligt in 21 iets hoger dan in 28, maar nog wel lager dan in 29. Het aantal klanten is met ruim 2.2 in 21 - hoger dan in voorgaande jaren. Aantal gebruikers voedselbank neemt af In het 4 e kwartaal van 21 maken in totaal bijna 8 volwassenen en kinderen gebruik van de voedselbank. Dit zijn er (iets) minder dan in de eerste 3 kwartalen van 21. Over heel 21 maken minder mensen gebruik van de voedselbank dan in 28 en De bij een vestiging van het WERKbedrijf actueel ingeschreven werkzoekende zonder werk of werkzoekende die minder dan 12 uur per week werkt met een inschrijf- en geen uitschrijfdatum. Zij moeten ingeschreven zijn in de regio waar zij wonen. 4 Uitgedrukt in percentage van de beroepsbevolking. 5 Breda 6,8%, Eindhoven 8,6%, Helmond 9,6%, Tilburg 6,1%. 6 Aantal uitkeringen in het kader van de Wet Werk en Bijstand. 7

8 1.6 Te koop staande woningen [Bron: NVM] 2 Verkooptijd woningen [Bron: NVM] Verkochte woningen [Bron: NVM] 3. Transactieprijs woningen [Bron: NVM] Prijsindex bestaande koopwoningen [25=1; bron: CBS] Opgeleverde nieuwbouwwoningen [Bron: afdeling Bouwen] Bouwvergunningen nieuwbouwwoningen [Bron: afdeling Bouwen] Leegstandspercentage kantoren [Bron: DTZ] 's-hertogenbosch Nederland Vastgoed transacties, m 2 vvo [Bron: Propertynl] Bedrijven Kantoren

9 Woningmarkt en vastgoed Aanbod bestaande koopwoningen blijft hoog Nadat het aantal te koop staande bestaande woningen een jaar lang tamelijk stabiel bleef op circa 1.35, is dat aantal intussen gestegen naar ruim 1.5, zo blijkt uit cijfers van de NVM 7. Ten opzichte van het 3 e kwartaal blijft het aanbod redelijk constant. Er staan nu ruim twee keer zoveel huizen te koop als drie jaar geleden. Iets meer woningen verkocht In het 4 e kwartaal blijken er iets meer woningen verkocht te zijn dan in de voorgaande 3 kwartalen van 21. In totaal 24. Overigens is er in het 4 e kwartaal van 29 een vergelijkbare piek te zien. De transactieprijs voor de gemiddelde woning schommelt nogal van kwartaal tot kwartaal omdat het om vrij beperkte aantallen gaat. Vorig jaar varieerde de kwartaalprijs tussen 225. en 25.. Dit jaar is dat tot dusver niet anders. De mediane transactieprijs lag in het 4 e kwartaal op Volgens de Prijsindex Bestaande Koopwoningen van het CBS zou er in s-hertogenbosch een prijsdaling van,4% in het 4 e kwartaal zijn opgetreden ten opzichte van een jaar geleden. De verkooptijd van de in het 4 e kwartaal 21 verkochte woningen is weer toegenomen tot gemiddeld 149 dagen. Vooral twee-onder-een kap woningen en appartementen staan lang te koop. Laag aantal bouwvergunningen en nieuwbouwwoningen In het 4 e kwartaal 21 zijn er bouwvergunningen afgegeven voor 163 woningen. Het totaal voor 21 komt daarmee op 548 bouwvergunningen. Dit zijn er meer dan in 29, maar veel minder dan in 27 en 28. In het 4 e kwartaal zijn er 467 nieuwe woningen opgeleverd. Dit betekent een productie van 724 in heel 21. Dit aantal is lager dan in voorgaande jaren. Gezien de lage afgifte van het aantal bouwvergunningen in 29 is dit niet verrassend. Aantal huisuitzettingen neemt af Uit cijfers van de drie grote woningcorporaties 8 in s-hertogenbosch blijkt dat het aantal huisuitzettingen de laatste jaren afneemt. In 27 en 28 vonden er in totaal 48 huisuitzettingen plaats. In 29 is dit gedaald naar 38. In 21 is dit nog verder gedaald naar 26. Deze huisuitzettingen zijn grotendeels het gevolg van huurachterstand. Leegstandspercentage kantoren neemt af Tussen begin 21 (9,2%) en 211 (8,9%) is het leegstandspercentage van kantoren in s- Hertogenbosch afgenomen. Landelijk gezien is het toegenomen van 13,3 naar 13,9%. s- Hertogenbosch is hiermee één van de weinige gemeenten waarin het leegstandspercentage afnam. Verder staat s-hertogenbosch nu in de top-1 van gemeenten met de minste leegstand. In het 4 e kwartaal werd voor bijna 18. m 2 vloeroppervlak aan kantoorruimte verhuurd. Aan bedrijfruimte werd het afgelopen kwartaal voor 12.4 m 2 verhuurd. Zowel qua aantal als qua omvang van de vastgoedtransacties in de eerste drie kwartalen liggen de cijfers beduidend boven die van vorig jaar. Ook is er in m 2 vvo zowel qua kantoren als bedrijven een stijgende lijn te zien. 7 Het marktaandeel van de NVM is ongeveer 7 á 8% van alle te koop staande woningen. De NVM-cijfers over het laatste kwartaal zijn altijd voorlopige cijfers. 8 Zayaz, BrabantWonen en De Kleine Meierij. 9