NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN"

Transcriptie

1 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop BO Financiën 20 december 2012 Nota reserves en voorzieningen 20 december

2 Nota reserves en voorzieningen 20 december

3 INHOUDSOPGAVE PAGINA 1. INLEIDING Aanleiding Doel en opzet van de nota reserves en voorzieningen BEGRIPPEN EN KADERS Reserves Voorzieningen Rente BELEID TEN AANZIEN VAN RESERVES Instellingscriteria reserves Mutaties reserves Opheffen reserves Wijzigen van doel of bestemming Presentatie in de jaarrekening BELEID TEN AANZIEN VAN VOORZIENINGEN Instellingscriteria Mutaties voorzieningen Opheffen voorzieningen Wijzigen van doel of bestemming Presentatie in de jaarrekening OVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN per Algemene Reserves s Voorzieningen SLOTBEPALINGEN Inwerkingtreding Citeertitel Bijlage 1 Reserves Bijlage 2 Voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 20 december

4 Nota reserves en voorzieningen 20 december

5 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding Artikel 212 van de Gemeentewet stelt dat de gemeenteraad een verordening vaststelt met de uitgangspunten voor het financieel beleid, evenals voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie (financiële verordening). Deze verordening heeft de gemeenteraad van Nieuwkoop op 2 februari 2012 vastgesteld. In artikel 11 van deze verordening is opgenomen dat het college verantwoordelijk is voor actuele beleidsnota s en dat deze door de raad worden vastgesteld. Uit de Financiële verordening 2012 van de gemeente Nieuwkoop Artikel 11. Reserves en Voorzieningen 1. Het college is verantwoordelijk voor een actuele nota reserves en voorzieningen. De nota wordt door de raad vastgesteld. De nota behandelt: a. de vorming en besteding van reserves; b. de vorming en besteding van voorzieningen; c. de toerekening en verwerking van rente over reserves en voorzieningen. 2. Bij een voorstel voor de instelling van een bestemmingsreserve voor een investeringsvoornemen wordt minimaal aangegeven: a. het specifieke doel van de reserve; b. de voeding van de reserve; c. de maximale hoogte van de reserve; d. de maximale looptijd van de reserve. Op 1 april 2010 is de huidige Nota reserves en voorzieningen gemeente Nieuwkoop vastgesteld. De afgelopen jaren is uitvoering gegeven aan het beleid zoals vastgesteld in deze nota. Jaarlijks wordt verantwoording afgelegd in de jaarrekening. Diverse gebeurtenissen in de afgelopen periode geven aanleiding de nota reserves en voorzieningen opnieuw te bezien, voornamelijk ten aanzien van het instellen en al dan niet in stand houden van bepaalde reserves en voorzieningen. 1.2 Doel en opzet van de nota reserves en voorzieningen Bij reserves en voorzieningen gaat het om het opzij leggen van geld voor uitgaven die in de toekomst worden gedaan. Deze uitgaven kunnen een vrijwillig of een verplicht karakter hebben. Dit betekent dat het voor het bewaken van de financiële positie op langere termijn belangrijk is een goed stelsel van reserves en voorzieningen te hebben. Er kunnen daarnaast ook andere motieven een rol spelen voor het instellen van reserves en voorzieningen, bijvoorbeeld het sparen voor grote uitgaven, het egaliseren van fluctuerende uitgaven, het dekken van kapitaallasten of de bundeling van financiële middelen voor een bepaald doel. Het doel van deze nota is om het beleid van reserves en voorzieningen opnieuw vast te leggen. Gelijktijdig met het opstellen van de nu voorliggende nieuwe beleidsnota zijn de reserves en voorzieningen geïnventariseerd en opnieuw beoordeeld. Met een herijkte nota reserves en voorzieningen heeft de raad een zo transparant en actueel mogelijk inzicht welke reserves en voorzieningen de gemeente kent en wat de verwachte omvang (maximumminimum) hiervan is. Nota reserves en voorzieningen 20 december

6 Nota reserves en voorzieningen 20 december

7 2. BEGRIPPEN EN KADERS Het kader voor de reserves en voorzieningen wordt gevormd door artikel 42 tot en met 45 van het BBV. Daarnaast heeft de commissie BBV via notities, stellige uitspraken, richtlijnen en antwoorden op vragen het kader verder uitgewerkt. In onderstaande tabel wordt het onderscheid tussen de reserves en voorzieningen in het kort weergegeven. Verantwoordelijkheid Reserve Raad; het betreft financieel beleid. Het instellen, doteren, onttrekken en opheffen van een reserve is een bevoegdheid van de raad. Voorzieningen College; het betreft financieel beheer. Het college is bevoegd tot het instellen, doteren, aanwenden en opheffen van een voorziening, m.u.v. de voorzieningen ter egalisatie van (onderhouds)kosten. Wijziging bestemming Mogelijk. Niet mogelijk. Onderdeel van het Eigen vermogen. Vreemd vermogen. Opbouw (dotatie) Resultaatbestemming. Het resultaat van de baten en lasten per programma leidt tot een dotatie dan wel onttrekking aan de reserve (= bestemming van het resultaat). Resultaatbepaling. De dotatie aan een voorziening is een last voor de begroting (t.l.v. betreffende programma). Onttrekking Resultaatbestemming (zie Nee, slechts voor het betreffende hierboven) deel Aanwending vrij Ja (raadsbesluit vereist). Nee, slechts voor het betreffende deel. Financieel onderbouwd Niet verplicht, maar wenselijk om bestemmingsreserves financieel te onderbouwen. Ja, verplicht. 2.1 Reserves De reserves worden samen met het resultaat na bestemming (volgend uit de programmarekening) gerekend tot het eigen vermogen (artikel 42, lid 1 BBV). In artikel 43 van het BBV worden twee soorten reserves onderscheiden: a. De algemene reserve; Algemene reserves zijn die reserves waaraan geen bestemming is gegeven, deze dienen om risico s in algemene zin op te vangen (bufferfunctie). b. De bestemmingsreserve; s zijn reserves waar de raad een bepaalde bestemming aan heeft gegeven. In de toelichting op de balans worden de aard en reden van iedere reserve en de toevoegingen evenals onttrekkingen toegelicht (artikel 54 BBV). Van het verloop van iedere reserve gedurende het jaar wordt in de toelichting eveneens een overzicht gegeven. Een belangrijk voorschrift is dat toevoegingen dan wel onttrekkingen via de resultaatbestemming mogen plaatsvinden en dus niet rechtstreeks via de exploitatie (resultaatbepaling). Het automatisch rente bijschrijven op de reserves via de exploitatie is dus niet toegestaan. Eerst moet het resultaat worden bepaald, inclusief het renteresultaat uit de interne financiering, voordat bestemming plaatsvindt, onder meer door bijschrijving op de reserves. Dit betekent dat zowel iedere voeding van, als onttrekking aan de reserves moet plaats vinden bij expliciet raadsbesluit, hetzij bij de vaststelling van de begroting c.q. begrotingswijziging, dan wel bij een afzonderlijk besluit of de bestemming van het rekeningresultaat. Nota reserves en voorzieningen 20 december

8 De reserves maken onderdeel uit van het eigen vermogen van de gemeente (art. 42 BBV). Dit heeft te maken met het feit dat deze vermogensbestanddelen vrij aanwendbaar zijn. De Raad kan een reeds toegekende bestemming wijzigen. Reserves hebben een aantal functies. De volgende functies zijn te onderscheiden: a. Bufferfunctie b. Inkomensfunctie c. Financieringsfunctie d. Bestedingsfunctie e. Egalisatiefunctie De bufferfunctie van reserves Reserves met een bufferfunctie zijn reserves die zijn gecreëerd om enerzijds onvoorziene toekomstige uitgaven op te kunnen vangen en anderzijds om bestaande risico s af te dekken. De inkomensfunctie van reserves De bespaarde rente kan als resultaatbestemming aan het vermogen worden toegevoegd of (deels) als structureel dekkingsmiddel worden ingezet bijvoorbeeld voor kapitaalslasten. Als de bespaarde rente wordt ingezet als structureel dekkingsmiddel bestaat bij het aanwenden van de reserves een dekkingstekort voor de vervallen rentebaten. De financieringsfunctie van reserves In de totale financieringsbehoefte wordt in Nieuwkoop voor een groot deel voorzien door eigen middelen. Als de gemeente een commercieel bedrijf was geeft dit aan dat onze solvabiliteit goed is. Het begrip solvabiliteit geeft aan in welke mate de onderneming aan haar totale schulden kan voldoen. Een relatief sterke financiering met eigen middelen heeft als voordeel dat een niet te grote afhankelijkheid van renteschommelingen op de kapitaalmarkt ontstaat. De bestedingsfunctie van reserves De bestemmingsreserves zijn gevormd voor door de Raad bepaalde bestemmingen en zijn gevoed vanuit de exploitatie. Die reserves hebben specifiek een bestedingsfunctie. De egalisatiefunctie van reserves Reserves kunnen worden gevormd om baten en lasten over de jaren heen gelijkmatig te verdelen. Extreme pieken en dalen in de exploitatie kunnen zodoende worden vermeden. Ongewenste schommelingen in tarieven die aan derden in rekening gebracht worden, kunnen door middel van een egalisatiereserve worden opgevangen. 2.2 Voorzieningen De voorzieningen worden gerekend tot vreemd vermogen. Er zit als het ware al een verplichting (tegenover een derde) aan vast. Als gevolg van artikel 44 BBV kan een viertal voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen; b. bestaande risico s; c. egalisatie van kosten; d. bijdragen van derden. Van de verplichtingen, verliezen en risico s zijn tijdstip en omvang onzeker, maar de omvang is redelijkerwijs wel te schatten. De voorzieningen voor egalisatie van kosten hebben de bedoeling een gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b. (de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Voor alle soorten voorzieningen geldt de zogeheten causaliteitseis, dat wil zeggen dat er een oorzakelijke samenhang moet zijn met een gebeurtenis of met het bedrijfsgebeuren in de periode voorafgaande aan de balansdatum. Nota reserves en voorzieningen 20 december

9 Toevoeging aan en vrijval van voorzieningen vindt plaats ten laste danwel ten gunste van de exploitatie (dus niet via resultaatbestemming, zoals bij de reserves), terwijl onttrekkingen plaatsvinden door de aanwending rechtstreeks ten laste van de voorziening te brengen. Artikel 44, lid 3 bepaalt dat geen voorzieningen mogen worden gevormd voor jaarlijks terugkerende aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. In het bijzonder moet hierbij worden gedacht aan het vakantiegeld van de ambtenaren. Verwerking in de meerjarenraming wordt toereikend geacht. Als gevolg van artikel 45 BBV zijn rentetoevoegingen aan voorzieningen niet toegestaan. Hierop bestaan twee uitzonderingen: a. ingeval van waardering van de voorziening tegen contante waarde; b. bij voorzieningen als gevolg van bijdragen van derden als deze derden rentetoevoeging verplicht stellen. In de toelichting op de balans wordt als gevolg van artikel 55 BBV de aard en reden van iedere voorziening vermeld, evenals elke wijziging daarin en het verloop gedurende het jaar. 2.3 Rente In BBV-art. 2, lid 4 is bepaald dat de over het eigen vermogen berekende bespaarde rente ook onder de baten en lasten worden opgenomen. Bij gemeenten is het gebruikelijk om bespaarde rente over reserves en voorzieningen te berekenen. Reden om bespaarde rente te berekenen is dat de middelen dienen als financieringsbron (interne financiering van activa). De beschikbaarheid hiervan vermindert de behoefte aan rentedragend vreemd vermogen. De bespaarde rente kan worden toegevoegd aan de reserves omdat de betreffende inkomsten nodig zijn om de geplande bestedingen te kunnen bekostigen. Dit is nog steeds toegestaan, maar moet zoals alle mutaties in de reserves, plaats vinden via de resultaatbestemming. Over voorzieningen moet ook bespaarde rente worden berekend respectievelijk verantwoord, echter deze mag niet worden toegevoegd aan de voorzieningen (BBV art. 45). De uitzonderingen hierop zijn in de voorgaande paragraaf al vermeld. De reserves en voorzieningen vervullen onder andere een financieringsfunctie. De Nieuwkoopse financiering van activa is momenteel in belangrijke mate voorzien door eigen middelen. Over de eigen financieringsmiddelen wordt wel de bespaarde rente berekend. Die rente (4%) wordt jaarlijks vooraf in de begroting bepaald en is geënt op de kapitaalmarkt en de kostprijs van de lopende leningen. Voor zover de bespaarde rente wordt toegevoegd aan de reserves, is dat binnen het BBV alleen nog mogelijk via resultaatbestemming. Alle mutaties op reserves gebeuren bij resultaatbestemming. Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan (BBV art. 45) met uitzondering van twee eerder genoemde voorzieningen. Het toegepaste rentepercentage is 5%, met uitzondering van de voorziening voormalig wethouders (4%), de voorziening wethouderspensioenen (3%), de reserve sleutelprojecten (4%) en de reserve verkoop Nuon aandelen (4%). Nota reserves en voorzieningen 20 december

10 Nota reserves en voorzieningen 20 december

11 3. BELEID TEN AANZIEN VAN RESERVES 3.1 Instellingscriteria reserves Algemene reserves: Deze reserves zijn het eigen vermogen van de gemeente en dienen om risico s in algemene zin op te vangen (bufferfunctie). Hiervoor zijn geen instellingscriteria vastgesteld. s Het uitgangspunt is om de bestemmingsreserves te beperken, zowel qua aantal als qua omvang. Hierbij moet wel rekening worden gehouden met de wettelijke voorschriften over reserves. Dit uitgangspunt bevordert de inzichtelijkheid van de specifieke reserves. Door een periodieke evaluatie van de reserves wordt voorkomen dat reserves blijven bestaan waarvan het beoogde doel intussen niet meer aanwezig is. Bij het instellen van reserves moeten de volgende criteria worden gehanteerd: Een bestemmingsreserve wordt ingesteld voor concrete, in principe binnen vooraf bepaalde tijd te realiseren, door de raad vast te stellen doelen. Het instellen van reserves dient bij raadsbesluit plaats te vinden. In het raadsbesluit zal voor zover van toepassing aangegeven moeten worden: - Het doel waarvoor de reserve wordt gevormd. - Het motief voor instelling (o.a. nodig voor koppeling met het rentemotief). - De gewenste of noodzakelijke, minimale en/of maximale omvang. Van die omvang dient een onderbouwing van de reserve aanwezig te zijn. - De omvang en de wijze van stortingen en onttrekkingen (structureel of incidenteel), inclusief onderbouwing daarvan, bijvoorbeeld op basis van meerjarenplanning. - Noodzakelijkheid rentetoevoeging en de bepaling van de rente. - De einddatum. Voor alle bestemmingsreserves wordt een budgethouder aangewezen. 3.2 Mutaties reserves Stortingen Toevoegingen aan reserves dienen altijd vooraf door de gemeenteraad te worden goedgekeurd. Deze goedkeuring dient bij voorkeur te blijken uit een begrotingspost of begrotingswijziging. Bij bestemmingsreserves ter dekking van kapitaallasten moet het rentepercentage van de rentetoevoeging aan de reserve gelijk zijn aan het rentepercentage dat toegerekend wordt aan de investering. Onttrekkingen Onttrekkingen aan reserves vinden alleen plaats na besluit van de raad. Deze goedkeuring dient bij voorkeur te blijken uit een begrotingspost of begrotingswijziging. Onttrekkingen mogen niet tot gevolg hebben dat de reserve een negatieve omvang bereikt. De bijdrage vanuit een reserve aan de exploitatie is zo groot als de werkelijke lasten tot een maximum van de geraamde onttrekking. 3.3 Opheffen reserves Wanneer het doel op basis waarvan een reserve is gevormd op enig moment vervalt, of de vastgestelde einddatum verstreken is, dan dient de reserve te worden opgeheven. Het opheffen van een reserve kan alleen door middel van een raadsbesluit. 3.4 Wijzigen van doel of bestemming Indien de verandering van het doel van de reserve essentieel is (het nieuwe doel ligt niet in de lijn van het voormalige doel), dan dient de reserve te worden opgeheven en zal een nieuwe reserve gevormd moeten worden. Nota reserves en voorzieningen 20 december

12 3.5 Presentatie in de jaarrekening Conform artikel 54 BBV dient in de toelichting op de balans de aard en reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan te worden toegelicht. Per reserve dient inzicht te worden gegeven in: a. het saldo aan het begin van het begrotingsjaar. b. de toevoegingen of onttrekkingen via de resultaatbestemming bij de programmarekening. c. de toevoegingen of onttrekkingen uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar. d. de vermindering in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd. e. het saldo aan het einde van het boekjaar. Nota reserves en voorzieningen 20 december

13 4. BELEID TEN AANZIEN VAN VOORZIENINGEN 4.1 Instellingscriteria Het BBV schrijft een aantal criteria voor die moeten worden gehanteerd voor het instellen van een voorziening: - Bij concrete verplichtingen en verliezen waarvan de omvang onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten; - Bij bestaande risico s terzake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; - Voor egalisatie van sterk wisselende kosten van grote omvang (onderhoud riolering, wegen, gebouwen en dergelijke). De mate waarin schommelingen afgedekt moeten worden is mede afhankelijk van de vraag in hoeverre deze schommelingen verstorend werken op het totaalbeeld en daardoor de structureel financiële positie voor de gemeente vertekenen. Incidentele schommelingen moeten dus zoveel mogelijk worden verwerkt in de meerjarenramingen. Ter onderbouwing van deze kosten dienen actuele beheerplannen of andere deugdelijke calculaties aanwezig te zijn. - Voor van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b (de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren). Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden uitsluitend bij raadsbesluit ingesteld omdat aan dergelijke voorzieningen keuzes ten grondslag liggen (bijv. onderhouds- en kwaliteitsniveau, beheerplannen). Over de vorming van voorzieningen ter dekking van verplichtingen en verliezen, risico s, bijdragen van derden wordt de raad geïnformeerd. Elke voorziening moet de omvang hebben van de desbetreffende verplichting of het desbetreffende risico. Indien er een kans is dat een risico zich zal voordoen en de omvang van het risico niet goed is in te schatten, dan kan er geen voorziening worden getroffen. In dat geval moet dit in de risicoparagraaf van de meerjarenbegroting worden vermeld. Omvang bepalen? te Kans dat verplichting of verlies zich voordoet Zeker Waarschijnlijk Niet geheel uitgesloten Ja Schuld Voorziening Risicoparagraaf Betrouwbaar te schatten Voorziening Voorziening Risicoparagraaf Nee Risicoparagraaf Risicoparagraaf Risicoparagraaf 4.2 Mutaties voorzieningen Toevoegingen Voorzieningen dienen dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico s en wat erbij hoort. Ze mogen daarom niet groter of kleiner zijn dan de verplichtingen of risico s waarvoor ze zijn gevormd. Toevoegingen moeten dan ook altijd gebaseerd zijn op de gewenste of noodzakelijke omvang en de tijdige opbouw van de noodzakelijke omvang van de voorziening. Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden afgestemd op de door de raad bepaalde kaders (in het bijzonder beheerplannen). Indien een voorziening een omvang bereikt die hoger is dan het noodzakelijke niveau, valt het meerdere vrij ten gunste van de exploitatie. Bestedingen Bestedingen ten laste van voorzieningen vinden alleen plaats indien de onttrekkingen zijn voorzien bij de vorming van de voorziening, deze in directe relatie staan tot het doel van de voorziening én na besluitvorming door het college van burgemeester en wethouders. In de jaarrekening wordt inzicht gegeven in de bestedingen ten laste van de voorzieningen. Bestedingen worden rechtstreeks ten laste van een voorziening verantwoord en blijven dus buiten de baten en lasten in de exploitatie. Nota reserves en voorzieningen 20 december

14 De autorisatie van bestedingen door de raad vindt plaats door middel van: Vooraf Raadsbesluit over de instelling van voorzieningen ter egalisatie van kosten en de vaststelling van bestedings- c.q. beheerplannen die daar aan ten grondslag liggen. Begroting en begrotingswijzigingen waarin de dotaties aan voorzieningen en de begrote bestedingen worden weergegeven. Achteraf De jaarrekening waarin de bestedingen worden aangegeven en voorzieningen individueel worden toegelicht. 4.3 Opheffen voorzieningen Voorzieningen worden opgeheven als de verplichting / risico waarvoor de voorziening is gevormd is ingelost of op een andere wijze ophoudt te bestaan. In het laatste geval kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de gevolgen van veranderingen in wet- of regelgeving. Omdat opheffing in die situaties verplicht is als gevolg van het BBV, is geen raadsbesluit hiertoe noodzakelijk. Voorzieningen ter egalisatie van kosten worden opgeheven na besluit van de raad. Wanneer een voorziening wordt opgeheven, komt valt het saldo vrij ten gunste van de exploitatie. 4.4 Wijzigen van doel of bestemming Het doel van een voorziening kan niet wijzigen, gegeven het verplichtende karakter en de harde kaders. Indien het doel niet meer bestaat of is veranderd, wordt de voorziening opgeheven. Voor het veranderde doel gelden zo nodig de regels voor het instellen van een voorziening. 4.5 Presentatie in de jaarrekening Ten aanzien van voorzieningen geldt, conform artikel 55 BBV, dat in de toelichting op de balans de aard en reden van elke voorziening en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan dient te worden toegelicht. Per voorziening dient inzicht te worden gegeven in: a. Het saldo aan het begin van het begrotingsjaar. b. De toevoegingen. c. Ten gunste van de rekening van baten en lasten (= exploitatie) vrijgevallen bedragen. d. De aanwendingen. e. Het saldo aan het einde van het begrotingsjaar. Aanvullend hierop wordt in het kader van de autorisatie van de bestedingen, ook de begrote aanwendingen vermeld en worden afwijkingen toegelicht. Nota reserves en voorzieningen 20 december

15 5. OVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN per Dit hoofdstuk bevat een totaaloverzicht van de reserves en voorzieningen van de gemeente Nieuwkoop, die per van toepassing zijn. In dit overzicht is de nummering van de reserves en voorzieningen aangepast. In de bijlagen 1 en 2 wordt een uitgebreid overzicht per reserve en voorziening gegeven. 5.1 Algemene Reserves Overzicht Algemene reserves Nr. Nr. oud Nieuw Omschrijving R 2 R1 Algemene reserve dekkingsmiddel R 3 R2 Algemene reserve vrij besteedbaar R 28 R3 Reserve weerstandsvermogen 5.2 s Nr. oud Nr. Nieuw Omschrijving nvt R4 Reserve Renteschommelfonds R 22 R5 Reserve verkoop Nuon-aandelen nvt R6 Reserve Nuon rentevrij R 26 R7 Reserve sleutelprojecten R 7 R8 Reserve Nieuwkoops plassengebied R 6 R9 Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden R 16 R10 Reserve Wmo R 15 R11 Reserve egalisatie afvalstoffenheffing R 20 R12 Reserve huisvesting gemeente R 21 R13 Reserve achterstallig onderhoud groen R 25 R14 Reserve LOP (Landschaps Ontwikkelings Plan) R 29 R15 Reserve woondiensten Aarwoude R 31 R16 Reserve verbonden partijen R 35 R17 Reserve voetbalaccommodaties nvt R18 Reserve Dekking kapitaallasten R32 R19 Reserve personeel nvt R20 Reserve Monumentenzorg Voor meer informatie per reserve wordt verwezen naar bijlage 1. Overzicht s Nota reserves en voorzieningen 20 december

16 5.3 Voorzieningen Nr. oud Nr. Nieuw Omschrijving Verplichtingen en verliezen V 1 V1 Voorziening wethouderspensioenen V 2 V2 Voorziening FPU V 5 V3 Voorziening nadelige saldi grondexploitaties V 31 V4 Voorziening nalatenschap Aar en Amstel V 33 V5 Voorziening wachtgeld wethouders V 35 V6 Voorziening woonfonds Nvt V7 Voorziening personeel ISDR Afdekken risico s V 6 V8 Voorziening afgesloten grondexploitaties W 2 V9 Voorziening dubieuze debiteuren V 36 V10 Voorziening juridische risico s Egalisatie van kosten van groot onderhoud V 11 V11 Voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen V 13 V12 Voorziening onderwijs gebouwen V 18 V13 Voorziening speelvoorzieningen V 20 V14 Voorziening onderhoud openbare verlichting V 21 V15 Voorziening onderhoud wegen V 22 V16 Voorziening onderhoud civiele kunstwerken V 24 V17 Voorziening onderhoud waterpartijen en baggeren V 29 V18 Egalisatievoorziening riolering V 30 V19 Voorziening nautisch- en vaarwegbeheer V 32 V20 Voorziening onderhoud gymtoestellen Voor informatie per voorziening wordt verwezen naar bijlage 2. Overzicht Voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 20 december

17 6. SLOTBEPALINGEN 6.1 Inwerkingtreding Deze nota treedt in werking met ingang van 20 december De financiële gevolgen van deze nota voor 2012 worden verwerkt in de Jaarrekening en de financiële gevolgen voor 2013 worden meegenomen in de Voorjaarsnota. 6.2 Citeertitel Deze nota wordt aangehaald onder de naam: Nota reserves en voorzieningen. Nota reserves en voorzieningen 20 december

18 Bijlage 1 Reserves Reserves gemeente Nieuwkoop 2013 Algemene reserves De omvang van de reserves per 1 januari 2013 is gebaseerd op de begroting en de effecten van deze nota. Deze standen kunnen afwijken van de nog op te stellen Jaarrekening R1 Algemene reserve dekkingsmiddel Algemene reserve Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Deze Algemene reserve vervult de functie van financiering van de lopende begroting. Dit betekent dat de rente over deze reserve ten gunste blijft van de exploitatie. Omvang per 1 januari In principe geen voeding. Uitgangspunt is om geen onttrekkingen aan deze reserve te doen. De omvang van de reserve wijzigt namelijk in principe niet, tenzij de raad besluit om middelen toe te voegen (bijvoorbeeld een eenmalige opbrengst) om daarmee structurele financiële middelen te scheppen. Onttrekkingen uit deze reserve heeft budgettaire gevolgen omdat dan minder rente ten gunste van de exploitatie komt. Geen minimale omvang. R2 Algemene reserve vrij besteedbaar Algemene reserve Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Deze Algemene reserve vervult een algemene bufferfunctie. Deze kan onvoorziene negatieve rekeningresultaten opvangen en maakt als saldopost zichtbaar welke reservemiddelen door de gemeente niet zijn bestemd. Ook de positieve ontwikkelingen in de reservepositie komen op deze algemene reserve tot uitdrukking, o.a. door bestemmingsreserve middelen die niet of in mindere mate nodig blijken te zijn voor de gestelde doelen (via de exploitatie) aan deze reserve toe te voegen. Ook een positief resultaat van de jaarrekening wordt in principe aan deze reserve toegevoegd en een negatief resultaat wordt aan deze reserve onttrokken. Omvang per 1 januari Een positief jaarrekeningresultaat wordt aan deze reserve gedoteerd. Een negatief jaarrekeningresultaat wordt aan deze reserve onttrokken. Vaak wordt de Algemene reserve vrij besteedbaar in raadsvoorstellen als dekking genoemd. Deze reserve maakt deel uit van het weerstandsvermogen. De raad moet op de Nota reserves en voorzieningen 20 december

19 R2 Algemene reserve vrij besteedbaar hoogte worden gehouden of het weerstandsvermogen voldoende blijft (dat de gemeente risico s die zich voordoen op kan vangen). Aan deze algemene reserve wordt rente toegerekend. Dit is het totaal van de bespaarde rente over reserves en voorzieningen exclusief de Algemene reserve dekkingsmiddel, minus de aan diverse bestemmingsreserves en voorzieningen toe te voegen rente. R3 Weerstandsvermogen Algemene reserve Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Deze reserve heeft als doel een financiële buffer te vormen voor zogenaamde algemene en onbenoemde risico s en beoogt daarmee het minimale niveau aan eigen vermogen weer te geven. De reserve is daarmee niet zonder meer vrij besteedbaar en de middelen zijn daarom afgescheiden van andere componenten van de algemene reserve. Omvang per 1 januari In principe geen voeding tenzij de stand van de reserve onder de benodigde weerstandscapaciteit komt. Onttrekkingen zouden niet plaats moeten vinden. De minimale omvang is De rente van 4% komt ten gunste van Algemene reserve vrij besteedbaar. s R4 Renteschommelfonds Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Constant houden van het renteresultaat in de begroting. Verwachte omvang per 1 januari Bij werkelijke incidentele overschotten op het renteresultaat wordt het overschot gestort in deze reserve tot de maximale omvang. Bij werkelijke incidentele tekorten op het begrote renteresultaat wordt het tekort onttrokken aan deze reserve tot maximaal het saldo van de reserve. Maximale omvang Op het moment dat de schommelingen in de rente zodanig onder controle zijn dat de reserve niet meer zinvol is. Nota reserves en voorzieningen 20 december

20 R5 Opbrengst aandelen Nuon Energy Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO De rente van de reserve is ter compensatie van de jaarlijkse dividendopbrengst van Nuon aandelen die door de verkoop is komen te vervallen. Hierdoor ontstond een structureel financieel nadeel in de exploitatiebegroting. Omvang per 1 januari Resultaat van het verkopen van de Nuon Energy aandelen (opbrengst minus boekwaarde). In principe wordt niets uit deze reserve onttrokken. Over deze reserve wordt jaarlijks 4% rente berekend en aangewend in de exploitatiebegroting als dekkingsmiddel (raadsbesluit 21 december 2009). R6 Nuon Rentevrij Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO In verband met zorgen voor dekking van het tekort sleutelprojecten-noordse Buurt wordt de Nuon Reserve Rentevrij gebruikt. Aan deze reserve wordt jaarlijks rente toegerekend in plaats van aan de exploitatie. Deze reserve kan bij het afsluiten van grondexploitatie Noordse Buurt worden gebruikt om het tekort af te dekken. Er is geen andere besteding mogelijk. Omvang per 1 januari Rentevrij gemaakte gelden uit Reserve Nuon Energy worden in deze reserve gestort. In principe wordt niets uit deze reserve onttrokken. Alleen bij de afsluiting van grondexploitatie Noordse Buurt wordt een onttrekking gedaan aan deze reserve. Over deze reserve wordt jaarlijks 4% rente berekend en in deze reserve gestort. R 7 Sleutelprojecten Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G Deze reserve is gevormd ter dekking van de grondexploitatie Noordse Buurt. Verwachte omvang per 1 januari Vanuit positieve opbrengsten van grondexploitaties van kostendragende woningbouwlocaties, eigen middelen, bijdragen van derden (raadsbesluit 11 februari 2010). P.M. Rente toevoegen 4%. Nota reserves en voorzieningen 20 december

21 R8 Nieuwkoops plassengebied Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G De reserve is ingesteld ter uitvoering van het instandhoudingsplan Nieuwkoops Plassengebied. Dit plan bevat een uitvoeringsprogramma wat de onderligger is voor de onttrekkingen uit de reserve. Omvang per 1 januari Jaarlijks vanuit de exploitatie. Het uitvoeringsprogramma wordt geactualiseerd mede aan de hand van het door de provincie vast te stellen Beheerplan Natura 2000 gebied Nieuwkoopse Plassen en de Haeck. R9 Decentrale arbeidsvoorwaarden Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Dekking van de kosten van de decentrale arbeidsvoorwaarden. Een deel van de loonruimte wordt gereserveerd voor secundaire arbeidsvoorwaarden (cafetariamodel, zoals premiespaarregeling). Omvang per 1 januari Geen. Bestedingen geschieden in overleg met de Georganiseerd Overleg (GO). Na besteding bedrag. R10 Wmo Verantwoordelijke afdeling en budgethouder VVH / afdelingsmanager VVH Deze reserve is gevormd ten behoeve van initiële kosten van Wmo projecten. Verwachte omvang per 1 januari Deze reserve is gevormd doordat de ISD de Rijnstreek de egalisatiereserve WWB heeft opgeheven. Daarnaast zijn de restanten van de invoeringsbudgetten Wmo in deze reserve gestort. Niet bekend. Na besteding bedrag. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder R11 Egalisatie afvalstoffenheffing BOR / afdelingsmanager BOR Egalisatie van de afvalstoffenheffing. Overschotten op de afvalstoffenheffing worden gestort in de reserve, tekorten worden onttrokken. Uitgangspunt Nota reserves en voorzieningen 20 december

22 Verwachte omvang per 1 januari R11 Egalisatie afvalstoffenheffing is een 100% kostendekkendheid. In de mate van kostendekkendheid worden ook niet direct zichtbare componenten betrokken zoals de compensabele BTW. Aan deze reserve wordt bij de vaststelling van de jaarrekening een toevoeging of onttrekking geboekt op basis van egalisatie. In 2012, 2013 en 2014 zijn extra onttrekkingen voorzien aan de reserve ten bate van de inwoners. Er blijft dan ca over in de reserve, waarvan ca is gereserveerd voor engineeringskosten (2013) voor een nieuw afvalbrengstation. Minimale omvang is R12 Huisvesting gemeente Verantwoordelijke afdeling en budgethouder Directie Dekking van de uitgaven ten behoeve van de huisvesting vande gemeente. Verwachte omvang per 1 januari Opbrengsten van reeds verkochte objecten en toekomstige verkopen. Jaarlijkse onttrekkingen voor kapitaallasten investering Gemeentewerf Schoterhoek en KCC (verbouwing frontoffice en luchtbehandeling Nieuwveen). Rente toevoegen 5%. R13 Achterstallig onderhoud groen Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR Dekking van de uitgaven ten behoeve van onderhoud groen. Verwachte omvang per 1 januari Eenmalige onttrekking uit de Algemene reserve vrij besteedbaar. De kosten van het achterstallig onderhoud en renovatie (die vanuit deze reserve worden onttrokken) zijn in het beheerplan beschreven. 31 december 2013 (raadsbesluit groenbeheerplan). Verantwoordelijke afdeling en budgethouder R14 LOP (Landschaps Ontwikkelings Plan) RO&G / afdelingsmanager RO&G Ter dekking van uitgaven van het uitvoeringsdeel LandschapsOntwikkelingsPlan. Het LOP is een deeluitwerking van de structuurvisie die op 16 juli Nota reserves en voorzieningen 20 december

23 R14 LOP (Landschaps Ontwikkelings Plan) 2009 is vastgesteld. Het beoogde effect is een verbetering van de landschappelijke en ruimtelijke kwaliteit en het landschap van de Rijn- en Veenstreek. Verwachte omvang per 1 januari Gevoed vanuit het rekeningresultaat per jaar voor de uitvoering van projecten voor de periode exclusief de kosten voor de landschapscoördinator. Met betrekking tot de aanwending van de reserve legt het college één of meer (deel)plannen voor aan de raad. R15 Woondiensten Aarwoude Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G Dekking van de verplichtingen voortvloeiend uit de prestatieovereenkomst met Woondiensten Aarwoude. Volgens een voor onbepaalde tijd gesloten overeenkomst tussen de voormalige gemeente Ter Aar en woningcorporatie Stichting Woondiensten Aarwoude op negen februari 2004, dient de gemeente een fonds te vormen in verband met de verkoop van huurwoningen. Verwachte omvang per 1 januari De grond waarop de huurwoningen staan is/was in erfpacht bij de gemeente en wordt/is tegelijkertijd met de huurwoning verkocht. De gemeente draagt vanuit het fonds zorg voor stedenbouwkundige en planologische ontwikkeling en de inrichting van de buitenruimte (infrastructuur en Openbaar groen). R16 Verbonden Partijen Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Opvangen tegenvallers bij verbonden partijen. Verwachte omvang per 1 januari Uit resultaat 2009 en Opvangen tegenvallers bij verbonden partijen. Na besteding bedrag. Nota reserves en voorzieningen 20 december

24 R17 Voetbalaccomodaties Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G Dekking kosten verbetering voetbalaccommodaties en harmonisatie van beheer. Verwachte omvang per 1 januari Eenmalig uit alg.res ( 3 mln) en uit grex langeraar Oost ( 2,6 mln). Kosten ter verbetering voetbalaccommodaties en harmonisatie van beheer. Na besteding bedrag. R18 Dekking kapitaallasten Verantwoordelijke afdeling en budgethouder Per specifieke reserve vakafdeling Dekking van kapitaallasten. Verwachte omvang per 1 januari Geen. Jaarlijkse onttrekking aan de reserve ter grootte van de kapitaallasten. Rente toevoegen (5% - besluit 11 februari 2010). Het gaat om de volgende reserves: Oud Overzicht s ter dekking van de Stand per Nr. kapitaallasten R 8 Reserve Buytewech Oost (grond) R 10 Reserve bibliotheek Ter Aar R 11 Reserve de Vlinder R 13 Reserve peuterspeelzaal t Rakkertje R 14 Reserve kunstgrasveld de Dulen R 18 Reserve Museum Ter Aar R 19 Reserve school Buytewech-Oost (gebouw) R 27 Reserve school Noorden Totaal R19 Frictiekosten personeel Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Opvangen frictiekosten personeel. Omvang per 1 januari Eenmalig uit resultaat 2009 en in 2012 bijdrage ,- van 2 e tranche IZA. Opvangen frictiekosten bij personeel. Na besteding bedrag. Nota reserves en voorzieningen 20 december

25 R20 Monumentenzorg Verantwoordelijke afdeling en budgethouder VVH / afdelingsmanager VVH Beschikbaar houden van overtollig budget monumentenzorg. Omvang per 1 januari Bij de jaarrekening wordt deze reserve gevoed met het niet uitgegeven budget Monumentenzorg. Bij hogere uitgaven aan monumentenzorg dan begroot kan deze reserve als dekking dienen. Maximaal Niet van toepassing. Nota reserves en voorzieningen 20 december

26 Bijlage 2 Voorzieningen Verplichtingen en verliezen Naam van de Voorziening V1 Wethouderspensioenen Voorziening voor rechtspositionele verplichtingen. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder Directie Doel van de Voorziening Op grond van de APPA en de verordening wethouderspensioenen kunnen voormalig wethouders aanspraak maken op pensioen, afkoop van pensioenrechten of overdracht hiervan aan een pensioenverzekeraar. In overeenstemming met het BBV is voor de toekomstige verplichting (wethouderspensioenen / weduwenpensioenen) c.q. de verplichting tot overdracht van pensioenen c.q. afkoop deze voorziening gevormd. Verwachte omvang per 1 januari De geraamde toevoegingen worden gebaseerd op actuariële berekeningen. Op basis van werkelijke lasten. Omvang conform actuariële berekening. Over het saldo per 1 januari wordt 3% rente toegevoegd omdat de voorziening op contante waarde is gebaseerd. Naam van de voorziening V2 FPU Voorziening voor rechtspositionele verplichtingen. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO De voorziening FPU dient ter dekking van de uit te betalen FPU aan medewerkers. Verwachte omvang per 1 januari Deze voorziening wordt afgebouwd in De omvang wordt afgestemd op de financiële verplichting. 31 december Naam van de voorziening V3 Nadelige saldi grondexploitaties Voorziening ter afdekking van geprognotiseerde verliezen. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G Dekking van verwachte nadelige saldi van grondcomplexen. Feitelijk is deze voorziening een correctie op de waardering van de balanspost voorraden (onderhanden werken) en wordt aan de debetzijde van de balans opgenomen. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product grondexploitatie. Omvang wordt afgestemd op de contante waarde van alle geprognosticeerde nadelige saldi van de complexen. Grondslag is de door de raad vastgestelde exploitatieopzet per complex. Verwachte positieve uitkomsten van andere Nota reserves en voorzieningen 20 december

27 Naam van de voorziening V3 Nadelige saldi grondexploitaties complexen worden hier niet mee gesaldeerd. Met deze methode zijn alle verliezen grondexploitatie afgedekt en worden (voorzichtigheidshalve) mogelijke batige saldi genomen op het moment van realisering, dit is in de regel bij afsluiting van een complex. Twee keer per jaar worden de grondexploitaties actualiseerd. De voorziening is gebaseerd op de contante waarde van de verwachte tekorten. Jaarlijks wordt daarom rente bijgeschreven conform de rente die wordt toegerekend aan de grondexploitaties. V4 Nalatenschap Aar en Amstel Verplichting vanwege aanvaarden nalatenschap. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder VVH / afdelingsmanager VVH is bedoeld voor het bejaardencentrum Aar en Amstel. Verwachte omvang per 1 januari Gevoed vanuit een nalatenschap. De besteding ligt vast in het testament. Naam van de voorziening V5 Wachtgeld wethouders Voorziening voor rechtspositionele verplichtingen. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Afdekking van de ingeschatte wachtgeldverplichting van oud-wethouders. Verwachte omvang per 1 januari Incidentele voeding uit jaarrekeningresultaat Ingecalculeerd is 80% van het totaal van de verplichting. Maximale omvang is het totaal van de wachtgeldverplichtingen. Deze verplichting loopt af in 2016, eventueel nieuwe verplichtingen kunnen t.z.t worden meegenomen. Wel rentebijschrijving (4%). Naam van de voorziening V6 Woonfonds Verevening opbrengsten en tekorten tussen projecten met een lager respectievelijk hoger percentage sociale woningbouw dan in het in de Woonvisie vastgestelde percentage. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder VVH / afdelingsmanager VVH De toegankelijkheid van de woningmarkt te bevorderen en de woningmarkt voor iedereen toegankelijk te maken. Verwachte omvang per 1 januari Stortingen van ontwikkelaars indien aandeel sociale woningbouw is een project minder is dan het in de Woonvisie vastgestelde percentage. Afhankelijk van bouwprogramma. Nota reserves en voorzieningen 20 december

28 Naam van de voorziening V6 Woonfonds Geen. Naam van de voorziening V7 Voorziening personeel ISDR Voorziening voor rechtspositionele verplichtingen. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO Afdekking van de ingeschatte verplichtingen salariskosten voormalig personeel ISDR. Verwachte omvang per 1 januari Afhankelijk van werkelijke kosten Geen. Afdekken risico s Naam van de voorziening V8 Afgesloten grondexploitaties Voorziening ter afdekking van risico s. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder RO&G / afdelingsmanager RO&G De voorziening is ingesteld om te voorkomen dat grondexploitaties te lang openstaan vanwege nog (beperkte) te maken kosten. Verwachte omvang per 1 januari Vanuit afgesloten grondexploitaties. Afhankelijk van nog te maken kosten afgesloten grondexploitaties. Naam van de voorziening V9 Dubieuze debiteuren Voorziening ter afdekking van risico s. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO De voorziening is ingesteld om het niet betalen van debiteuren op te kunnen vangen. Verwachte omvang per 1 januari Bij jaarrekening wordt bepaald welke toevoeging nodig is. Bij jaarrekening wordt bepaald welke onttrekking nodig is. Naam van de voorziening V10 Juridische risico s Voorziening ter afdekking van juridische risico s. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BO / afdelingsmanager BO De voorziening is ingesteld om eventuele nadelige effecten van juridische procedures af te dekken. Verwachte omvang per 1 januari Eenmalig bedrag bij besluitvorming tweede tussentijdse rapportage Bij de jaarrekening wordt bepaald welk bedrag nodig is. Op het moment dat een claim daadwerkelijk Nota reserves en voorzieningen 20 december

29 Naam van de voorziening V10 Juridische risico s manifesteert. Egalisatie van kosten van groot onderhoud Naam van de voorziening V11 Onderhoud gemeentelijke gebouwen Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR Egalisatie van de grootonderhoudskosten van de panden die ten dienste staan aan de gemeentelijke organisatie zoals gemeentehuizen, werkplaatsen, brandweerkazernes, ambtswoning(en). Als onderbouwing dient een actueel beheerplan aanwezig te zijn. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van diverse producten van de begroting. Op 18 december 2008 is door de raad het Beleidsplan beheeronderhoud gemeentelijke gebouwen vastgesteld, alsmede de daaraan gerelateerde beheerplannen voor 2008 tot en met De financiële consequenties zijn verwerkt in de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouwen voor de periode 2008 tot en met In 2013 wordt een geactualiseerd beheerplan opgesteld. Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 18 december Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 18 december Naam van de voorziening V12 Onderwijsgebouwen Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder VVH / afdelingsmanager VVH De voorziening dient ter dekking van het onderhoud van de zogenaamde buitenkant van de schoolgebouwen voor het Primair onderwijs. Als onderbouwing dient een actueel beheerplan aanwezig te zijn. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van diverse producten van onderwijs. Regulier onderhoud en bijdragen aan beheerstichtingen. Conform beheerplan. Naam van de voorziening V13 Speelvoorzieningen Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Nota reserves en voorzieningen 20 december

30 Naam van de voorziening V13 Speelvoorzieningen Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR Vervangen speelplekken (speelvoorzieningen). Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product Groen en recreatie voorzieningen, product speelvoorzieningen. In februari 2010 is een nieuw speelruimteplan vastgesteld. Aan de hand van het speelruimteplan worden de stortingen en onttrekkingen bepaald. Renovatie en herinrichting van speelplaatsen wordt gefinancierd uit de voorziening speelvoorzieningen. Bij de vaststelling van het speelruimtebeheerplan is de jaarlijkse dotatie vanaf 2010 verhoogd naar een bedrag van Renovatie speelplaatsen. Overeenkomstig beheerplan. Naam van de voorziening V14 Openbare verlichting Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De voorziening dient ter dekking van de grootonderhoudskosten van de openbare verlichting. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product Infrastructuur, product Openbare verlichting. De opgenomen toevoegingen en onttrekkingen aan de voorziening zijn gebaseerd op het in december 2008 vastgestelde beheerplan Openbare Verlichting. Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 10 november Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 10 november Naam van de voorziening V15 Onderhoud wegen Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De voorziening dient ter dekking van de onderhoudskosten t.b.v. het duurzaam instandhouden van de wegen. Als onderbouwing dient er een actueel beheerplan aanwezig te zijn. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product Infrastructuur, product Wegen en Verhardingen. De opgenomen toevoegingen en onttrekkingen aan de voorziening zijn gebaseerd op het in april 2012 vastgestelde beheerplan voor de periode 2012 t/m Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 26 april Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 26 april Nota reserves en voorzieningen 20 december

31 Naam van de voorziening V15 Onderhoud wegen Naam van de voorziening V16 Onderhoud civiele kunstwerken Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De voorziening dient ter dekking van de kosten groot onderhoud van de gemeentelijke civiele kunstwerken (bruggen e.d.). Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product Infrastructuur, product Kunstwerken. De opgenomen toevoegingen en onttrekkingen aan deze voorziening zijn gebaseerd op het 5 oktober 2009 vastgestelde Beheerplan Civiele Kunstwerken 2010/2034. Dit beheerplan moet elke 5 jaar worden geactualiseerd. Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 5 oktober Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 5 oktober Naam van de voorziening V17 Onderhoud waterpartijen en baggeren Voorziening ter egalisatie van kosten van grootonderhoud. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De voorziening dient ter dekking van de onderhoudskosten van de waterpartijen en beschoeiingen en de kosten voor het baggeren. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product 1502 Waterpartijen. De opgenomen toevoegingen en onttrekkingen aan de voorziening zijn gebaseerd op het in december 2008 vastgestelde beheerplan voor de periode 2009 t/m Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 18 december Overeenkomstig beheerplan vastgesteld 18 december Nota reserves en voorzieningen 20 december

32 Naam van de voorziening V18 Egalisatievoorziening riolering Voorziening ter egalisatie van kosten van het tarief rioolheffing. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De egalisatie van de kostendekkendheid van de rioolheffingen. Vanaf het GRPIII worden alle onderhoudskosten geactiveerd. Doordat er een lange afschrijvingstermijn geld voor deze investeringen, duurt het lang voordat we op een reëel kostenniveau zitten. Doordat de aan riolering toegerekende kosten te laag zijn is er in de eerste jaren sprake van overdekking in de begroting. Om aan te geven dat dit geld van de inwoners is, wordt dit voordeel afgestort in deze voorziening. Voordat de tarieven onder het niveau van 100% kostendekkendheid komen, wordt de raad een keuze voorgelegd hoe de voorziening aan te wenden. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van de productgroep Riolering en Waterzuivering, product Riolering. Conform beheerplan GRPIII. Bij het vaststellen van een nieuw GRP wordt de omvang van de voorziening herijkt. Naam van de voorziening V19 Voorziening Nautisch en vaarwegbeheer Voorziening ter egalisatie van kosten van groot onderhoud en vervangingen in het Plassengebied. Verantwoordelijke afdeling en budgethouder BOR / afdelingsmanager BOR De voorziening dient ter dekking van de (onderhouds)kosten van het bevaarbaar houden, de vaarwegen en recreatief verkeer van de Nieuwkoopse plassengebied en de Langeraarse plassen. Verwachte omvang per 1 januari Ten laste van het product Nautisch beheer. De toevoegingen zijn gebaseerd op het beheerplan. Op 24 april 2012 heeft de raad het beheerplan nautisch en vaarwegbeheer vastgesteld. De onttrekkingen aan deze voorziening zijn gebaseerd op dit beheerplan. Nota reserves en voorzieningen 20 december

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA

Nadere informatie

Beleidsnota reserves en voorzieningen

Beleidsnota reserves en voorzieningen Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Cuijk Datum vaststelling: 14 december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding herziening beleidsnota reserves en voorzieningen 2 1.2 Doel van

Nadere informatie

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland Nota Reserves en voorzieningen Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2 Begripsbepalingen... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2010 Gemeente Nieuwkoop BO Financiën 17 februari 2010 2 INHOUDSOPGAVE PAGINA 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding 5 1.2 Doel en opzet van de nota reserves en voorzieningen 5 2. SAMENVATTING

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Versie 2.0 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 stelling... 5 1.3 Wettelijk kader... 5 1.4 Leeswijzer... 5 2. Begrippen en kaders...

Nadere informatie

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Inhoudsopgave 1 Inleiding en doelstelling Blz. 2 2 Begrippen en kaders 3 3 Uitgangspunten van beleid 5 4 Weerstandsvermogen 8 5 Voorstellen

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3

Nadere informatie

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorwoord De gemeente is verplicht om één keer per vier jaar een nota reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves

Nadere informatie

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Versie Deelraad April 2012 Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Inhoud 1. Inleiding 4 2. Begripsbepaling 5 2.1 Reserves 5 2.2 Voorzieningen 7 2.3 Verschil tussen een bestemmingsreserve en een voorziening

Nadere informatie

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves

Nadere informatie

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn een beperkt aantal reserves gevormd.

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3

Nadere informatie

memo 6 december 2012 Raadsvoorstel Slotwijziging 2012

memo 6 december 2012 Raadsvoorstel Slotwijziging 2012 gemeente Nieuwkoop Bedrijfsondersteuning memo aan Gemeenteraad van Jeffrey Versluis datum donderdag 29 november 2012 betreft Ambtelijke beantwoording van de vragen van MPN over diverse onderwerpen MR I

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN Nota reserves en voorzieningen 2014 GR - pagina 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 stelling... 3 1.3 Wettelijk kader... 3 1.4 Leeswijzer... 3 1.5 Samenvatting... 3 2. Begrippen en

Nadere informatie

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.

Nadere informatie

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011 Beleidsnota Reserves en voorzieningen Versie: 9 november 2011 I N H O U D S O P G A V E 1. Inleiding... 3 2. Wettelijk kader... 3 3. Functies van reserves en voorzieningen... 3 4. Onderscheid tussen reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht In de Financiële verordening gemeente Papendrecht 2018 artikel 11 staat opgenomen:

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht In de Financiële verordening gemeente Papendrecht 2018 artikel 11 staat opgenomen: GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Papendrecht Nr. 56150 19 maart 2018 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 1. Inleiding 1.1Aanleiding In de Financiële verordening gemeente

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2013-2016 Gemeente Westerveld Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Leeswijzer 3 Hoofdstuk 1 Beleid ten aanzien van de reserves 4 Soorten reserves 4 Functies van reserves

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 Januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Begripsbepaling... 5 2.1 Reserves... 5 2.2 Voorzieningen... 8 3 Beleid en beheer van reserves... 11 3.1 De instellingscriteria... 11 3.2 De wijze van

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE WAALWIJK NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2. Begripsbepaling... 4 2.1 Reserves... 4 2.2 Voorzieningen... 7 3 Beleid en beheer van reserves... 9 3.1 De instellingscriteria...

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Landsmeer Pagina 1 Pagina 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Inleiding 6 2. Ontwikkeling totale omvang reserves en voorzieningen 7 3. Wettelijk kader 8 3.1. Reserves...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014 Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk *0010100120132873* KNDK/2013/2873 Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk Concept 19-10-2013 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippen 3 3. Beleidsuitgangspunten en kaderstelling 5 4.

Nadere informatie

Nota reserves. en voorzieningen

Nota reserves. en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Inleiding... 4 Het regelgevend kader... 4 Algemene reserves... 4 Bestemmingsreserve... 5 Stille reserve... 5 Voorzieningen... 6 Bevoegdheden...

Nadere informatie

Kadernota reserves en voorzieningen

Kadernota reserves en voorzieningen Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4

Nadere informatie

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding...1 2. Algemene theorie over reserves en voorzieningen...2 3. Rente en reserves...5 4. Wijzigingen in regelgeving...8 5. Huidige

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen Gemeente Purmerend Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen 1. Aanleiding 2. Doel / resultaat workshop 3. Theorie 4. Praktijk van Purmerend 5. Resume 1. Aanleiding Actualiseren

Nadere informatie

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting Behandelend ambtenaar Begroting 2014 is Meerjarenbegroting 2015-2017 is Datum vaststelling begroting 2014 Datum ontvangst begroting 2014 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2014 Aantal woonruimten per 1-1-2014

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015

Nota reserves en voorzieningen 2015 Datum: 27-08-2015 Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. Algemene kenmerken van reserves en voorzieningen... 3 2.1 Begripsbepaling reserves... 3 2.2 Begripsbepaling voorzieningen...

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

NOTITIE HERIJKING RESERVES VOORZIENINGEN

NOTITIE HERIJKING RESERVES VOORZIENINGEN NOTITIE HERIJKING RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn, naast toevoegingen aan

Nadere informatie

Nota. reserves en voorzieningen 2014. gemeente Hellendoorn

Nota. reserves en voorzieningen 2014. gemeente Hellendoorn Nota reserves en voorzieningen 2014 gemeente Hellendoorn 14INT04380 Inhoudsopgave 1 Samenvatting 2 2 Inleiding 3 2.1 Leeswijzer 3 2.2 Doelstelling 3 2.3 Uitgangspunten 3 3 Wettelijk kader en begrippen

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV

Richtlijnen van de commissie BBV Richtlijnen van de commissie BBV Stellige uitspraken gelden met ingang van begrotingsjaar T+1, het jaar nadat de uitspraak is gepubliceerd. 1. Notitie Software, mei 2007 1.1 Software (als afzonderlijk

Nadere informatie

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 1 Balans per 31 december 2017 Activa Vaste activa Rekening 2017 Rekening 2016 Materiële vaste activa 192 384 Vlottende activa Voorraden 0 0 Vorderingen 1.262

Nadere informatie

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Inhoudsopgave 1. INLEIDING 4 2. BEGRIPPENKADER 4 3. RESERVES 5 3.1 ALGEMENE RESERVES 5 3.2 BESTEMMINGSRESERVES

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Ede 2016

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Ede 2016 Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Ede 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Aanleiding...3 1.2 Doelstelling...3 1.3 Leeswijzer...3 2. Begrippen en kaders...4 2.1 Reserves...4 2.2 Voorzieningen...5

Nadere informatie

AB 15 041a. Nota Reserves en voorzieningen. 1. Inleiding

AB 15 041a. Nota Reserves en voorzieningen. 1. Inleiding AB 15 041a Nota Reserves en voorzieningen 1. Inleiding Op 4 december 2014 heeft het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Gemeentelijke Gezondheidsdienst regio Utrecht (hierna: GGDrU) de

Nadere informatie

Bijlagen 26 Bijlage 1 Overzicht voorzieningen onderhoud gebouwenbeheer 26

Bijlagen 26 Bijlage 1 Overzicht voorzieningen onderhoud gebouwenbeheer 26 CVDR Officiële uitgave van Cromstrijen. Nr. CVDR32274_1 30 januari 2018 Nota reserves en voorzieningen 201 Inleiding Nota reserves en voorzieningen 201 December 2014 DenM/FZ/RV1421420 gemeente Cromstrijen

Nadere informatie

Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva Nota spaarpotten

Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva Nota spaarpotten Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva 2013 Nota spaarpotten Nota ROV 2013 pagina 2 Nota Reserves, Voorzieningen en Overlopende passiva 2013 Nota spaarpotten Gemeente Zaanstad Domein Bedrijfsvoering,

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2009 1 1. Inleiding Hierbij bieden wij u de Nota Reserves en Voorzieningen 2009 aan. Deze nota is een actualisatie van de Nota Reserves en Voorzieningen zoals die in de raadsvergadering

Nadere informatie

RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST

RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST RESERVE- EN VOORZIENINGEN BELEID STADSDEEL ZUIDOOST Oktober 2008 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...4 2 ALGEMEEN...5 2.1 BESLUIT BEGROTING EN VERANTWOORDING PROVINCIES EN GEMEENTEN... 5 2.2 LEESWIJZER... 5 3

Nadere informatie

Nota. reserves en voorzieningen. gemeente Montferland

Nota. reserves en voorzieningen. gemeente Montferland Nota reserves en voorzieningen gemeente Montferland 2015 1 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 stelling... 5 1.3 Wettelijk kader... 5 1.4 Leeswijzer... 5 2 Begrippen en kaders... 6

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie

Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa

Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Stadskanaal. Nr. 182641 23 december 2016 Gemeente Stadskanaal: nota Waardering en afschrijving vaste activa 2016-2019 De raad van de gemeente Stadskanaal; gelezen

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

Notitie Rentebeleid 2007

Notitie Rentebeleid 2007 Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming B en W - advies Gemeente Elburg Afdelingshoofd Portefeuillehouder Afdeling Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. afdeling(en) I.o.m. wijkcontactambtenaar M. Boukema Bouwen 81 Milieu Jans Drost en

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Kadernota Reserves & Voorzieningen

Kadernota Reserves & Voorzieningen stafdienst Bedrijfsvoering afdeling Concernfinanciën Kadernota Reserves & Voorzieningen Stadhuisplein 1 Postbus 200 1300 AE Almere Telefoon (036) 539 99 11 Fax (036) 539 99 12 www.almere.nl Datum 11 januari

Nadere informatie

BELEIDSNOTARESERVESENVOORZIENINGEN2017. Datum:15juni2017 Registratienummer:

BELEIDSNOTARESERVESENVOORZIENINGEN2017. Datum:15juni2017 Registratienummer: BELEIDSNOTARESERVESENVOORZIENINGEN2017 Datum:15juni2017 Registratienummer:1369635 I n h o u d s o p g a v e INLEIDING 4 1 BEGRIPPEN EN KADERS 5 2 SPELREGELS RESERVES 8 3 SPELREGELS VOORZIENINGEN 10 4 WEERSTANDSVERMOGEN

Nadere informatie

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN R1 9111001 Algemene Reserve Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Rekeningsvoordelen. In de afgelopen jaren is het rekeningsresultaat toegevoegd /onttrokken.

Nadere informatie

Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp. : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties. Programma.

Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp. : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties. Programma. Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van : Onderwerp Programma : onderbouwing voorziening gemeentelijke accommodaties : Financiën Voorstelnummer : 18.32 Info bij afdelingshoofd : J.W.A. van der Heijden

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN

TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN TOELICHTING OP DE FUNCTIES RESERVES EN VOORZIENINGEN Toelichting op de functies Reserves en voorzieningen bij een gemeente d.d. 31 december 2010 Bladzijde 1 Toelichting op de functies Reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2015 2018 september 2015 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 gemeente Dalfsen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 2. Begrippen en juridisch kader... 6 2.1. Reserves...

Nadere informatie

Gemeente Putten Pagina 2 van 36 Nota reserves en voorzieningen 2015 Nota Reserves en voorzieningen 2015

Gemeente Putten Pagina 2 van 36 Nota reserves en voorzieningen 2015 Nota Reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Putten Pagina 2 van 36 Nota reserves en voorzieningen 2015 Nota Reserves en voorzieningen 2015 Olst-Wijhe, 13 oktober 2015 Documentnummer: 15.021621 Putten Pagina 6 van 36 Nota reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van

Nadere informatie

ll DOiq2oq Gemeente Losser o 't tut- jij NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN tóssé! Om m* it S 6 tl t« v e r s / / n a e r d n de- d i n k e ƒ

ll DOiq2oq Gemeente Losser o 't tut- jij NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN tóssé! Om m* it S 6 tl t« v e r s / / n a e r d n de- d i n k e ƒ ll DOiq2oq Gemeente Losser '3 o 't tut- jij NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN tóssé! 2012 Om m* it S 6 tl t«v e r s / / n a e r d n de- d i n k e ƒ Inhoudsopgave 1 Samenvatting 3 2 Inleiding 4 3 Begripsbepaling

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2006

Nota Reserves en Voorzieningen 2006 Nota Reserves en Voorzieningen 2006 Gemeente Grave, 7 november 2006 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Onderscheid tussen reserves en voorzieningen volgens het BBV...4 2.1. Eigen of vreemd vermogen... 4

Nadere informatie

Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard

Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard Kadernota rentebeleid en rentetoerekening 2013 gemeente Heerhugowaard 1. Inleiding Het begrip rente speelt een belangrijke rol in het gemeentelijk huishoudboekje en kent binnen de gemeentefinanciën een

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg Cluster FIN Behandeld J.G.G.M. Janssen Ons kenmerk Telefoon +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht 20 maart 2018 Bijlage(n) Verzonden Onderwerp Aandachtspunten

Nadere informatie

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel ~,,~ Raadsvoorstel Agendapuntnummer: Registratienr: [ 40523] Onderwerp Instemmen met het doonoeren van een stelselwijziging voor de verantwoording- en dekkingswijze van investeringen met maatschappelijk

Nadere informatie

Hoe financieel gezond is uw gemeente?

Hoe financieel gezond is uw gemeente? Hoe financieel gezond is uw gemeente? drs. R.M.J.(Rein-Aart) van Vugt RA A.(Arie)Elsenaar RE RA 1 Hoe financieel gezond is uw gemeente? In dit artikel geven de auteurs op hoofdlijnen aan welke indicatoren

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject Aan de Gemeenteraad Raad Status 26 maart 2009 Besluitvormend Onderwerp Beschikbaar stellen krediet IBAproject Punt no. 15b Korte toelichting Het voorstel dat voor u ligt is gebaseerd op de uitkomsten van

Nadere informatie

Inleiding. Theoretisch kader. Functies reserves

Inleiding. Theoretisch kader. Functies reserves Vastgesteld door de gemeenteraad van Aalten d.d. 18-12-2018 Inhoudsopgave Inleiding... 1 Theoretisch kader... 1 Functies reserves... 1 Weerstandsvermogen... 2 Weerstandscapaciteit... 2 Risico s... 2 Bevoegdheid

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2011.

Nota reserves en voorzieningen 2011. Nota reserves en voorzieningen 2011. Inleiding Op grond van de Financiële verordening gemeente Giessenlanden stelt de raad eens in de vier jaar een nota reserves en voorzieningen vast. In deze nota worden

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen september (definitief)

Nota reserves en voorzieningen september (definitief) Nota reserves en voorzieningen 2017 20 september 2016 1.0 (definitief) Naam opsteller M.T.G. Leenders Datum vaststelling 20 september 2016 Team Financiën Vastgesteld door B&W Datum en versie 20 september

Nadere informatie