NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

Transcriptie

1 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

2 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid Inleiding Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen Functies van reserves Bevoegdheden Bespaarde rente Administratieve verwerking reserves en voorzieningen Weerstandsvermogen Reserve- en voorzieningenbeleid gemeente Grootegast Algemene reserve (buffer) Bestemmingsreserves Voorzieningen Rentetoerekening Beschikken over reserves en voorzieningen Investeringen Weerstandsvermogen Voorstel Relevante wetgeving Toelichting per reserve en voorziening Bijlage: Overzicht eigen financieringsmiddelen 3

4 1. Inleiding Conform het BBV en de daarmee samenhangende financiële verordening ex. art. 212 GW wordt eens in de vier jaar een nota reserves en voorzieningen ter vaststelling aan de Raad voorgelegd (art. 11 Financiële verordening Grootegast 2015). De huidige notitie reserve- en voorzieningenbeleid is op 4 oktober 2011 vastgesteld en was van toepassing op de jaren De geactualiseerde nota geldt voor de jaren Het doel van de nota is om per reserve en per voorziening zaken als doel, vorming, omvang en looptijd te beschouwen en zo nodig opnieuw te bepalen. Overigens worden bij de jaarrekening de reserves en voorzieningen ook kritisch onder de loep genomen. Het voordeel van een periodieke afzonderlijke nota is de uitgebreidere informatiewaarde en een meer toegespitste focus op het reserve- en voorzieningenbeleid. Deze nota bestaat uit: een theoretisch deel met daarin de algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid; het reserve- en voorzieningenbeleid van de gemeente Grootegast. een deel met beslispunten uit deze nota; de relevante wetgeving; een toelichting per reserve en voorziening. Daarnaast wordt in Bijlage 1 een overzicht van de eigen financieringsmiddelen weergegeven (de stand van de reserves en voorzieningen op ). 4

5 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid 2.1. Inleiding De reserves vormen volgens het BBV inclusief het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening, het eigen vermogen van de gemeente. Voorzieningen daarentegen behoren tot het vreemde vermogen (omdat hier verplichtingen tegenover staan). De reserves en voorzieningen worden dus gerekend tot de eigen financieringsmiddelen van de gemeente en beperken zo de noodzaak tot financiering via rentedragend vreemd vermogen. 2.2 Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen Reserves en voorzieningen worden vaak in één adem genoemd. Toch is er een wezenlijk onderscheid. Voorzieningen worden gevormd omdat daar gecalculeerde verplichtingen of risico's tegenover staan (voorzieningen zijn dus gelabelde middelen). De raad kan in principe de bestemming van de voorzieningen dan ook niet wijzigen. Bij reserves ligt dat anders. Hierbij heeft de raad die vrijheid wel. Op deze wijze kunnen bijvoorbeeld incidentele middelen worden vrijgemaakt voor andere prioriteiten. Reserves Reserves zijn vermogensbestandsdelen die als eigen vermogen worden aangemerkt (artikel 42 BBV) en die behoren tot het vrij besteedbare vermogen waarover de raad het budgetrecht heeft. Op grond van artikel 43 lid 1 van het BBV moeten de reserves in de balans worden onderscheiden naar: a. de algemene reserve; b. bestemmingsreserves. Tot de algemene reserve worden de eigen vermogensbestanddelen gerekend die zijn gevormd zonder dat daaraan door de raad een bestemming is gegeven. Hiertoe worden gerekend alle reserves, niet zijnde bestemmingsreserves. Hieronder valt bijvoorbeeld ook het positieve rekeningresultaat, voor zover hieraan nog geen bestemming is gegeven. Bestemmingsreserves zijn middelen die de raad heeft geparkeerd om te zijner tijd te besteden aan een bepaald doel. De raad kan (op basis van nieuwe inzichten bijvoorbeeld) de bestemming van die middelen of een deel daarvan ergens anders voor inzetten (art 43 lid 2 BBV). Mutaties in reserves worden apart verwerkt in de exploitatie. Als gevolg hiervan ontstaan twee exploitatiesaldi: saldo van baten en lasten (= exclusief reserveringen); saldo gerealiseerd resultaat (= inclusief reserveringen). Het verschil tussen deze twee saldi zijn de mutaties in de reserves. In het BBV is voorgeschreven dat zowel bij de begroting als bij de rekening dit inzicht wordt gegeven. De uiteindelijke mutaties lopen via de wettelijk voorgeschreven functie 980. Voorzieningen Artikel 44 van het BBV geeft aan dat 1. Voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; c. kosten die in een volgend jaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand jaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. d. de bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven als bedoeld in artikel 35, eerste lid, onder b. 2. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b. 5

6 3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume (voor structurele uitgaven, die jaarlijks tot (nagenoeg) eenzelfde bedrag terugkomen in de begroting, mag dus géén voorziening worden gevormd). Van een voorziening is dus sprake als het gaat om te kwantificeren financiële verplichtingen of risico's (als een risico niet kwantificeerbaar is zal dat risico opgenomen moeten worden in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing). Elke voorziening moet de omvang hebben van de betreffende verplichting of het betreffende risico (mag dus niet groter, maar ook niet kleiner zijn). Mutaties in voorzieningen (toevoegingen dan wel 'vrijval') vloeien dus voort uit het aanpassen van de omvang van een voorziening aan een nieuw noodzakelijk niveau of door toepassing van niet benutte gelden in de exploitatie; de overige mutaties in voorzieningen bestaan alleen uit 'verminderingen wegens aanwending voor het doel waarvoor de voorziening is ingesteld'. Voorzieningen hebben een verplichtend karakter. De uitgaven worden rechtstreeks afgeboekt van een voorziening. De uitvoering van het programma en daarmee het verloop van de voorzieningen, wordt toegelicht in de begroting en de jaarstukken. Voorzieningen mogen niet met een negatief bedrag op de balans voorkomen. 2.3 Functies van reserves In het totale financiële beleid hebben de reserves en voorzieningen een aantal functies, namelijk: Financieringsfunctie Bestedingsfunctie Bufferfunctie Inkomensfunctie Egalisatiefunctie Financieringsfunctie: kapitaaluitgaven (investeringen) worden gefinancierd met middelen. Eigen vermogen (reserves) of vreemd vermogen (bijvoorbeeld langlopende geldleningen en/of specifieke voorzieningen). Bestedingsfunctie: een reservering om de realisering van activa mogelijk te maken. In dergelijke gevallen wordt het gereserveerde bedrag gebruikt voor de dekking van de kapitaallasten van investeringsuitgaven. Bufferfunctie: het mogelijk maken van noodzakelijke aanpassingen, processen geleidelijk -en dus niet schoksgewijs- te laten verlopen en onverwachte tegenvallers op te vangen. Inkomensfunctie: de door de reserve gegenereerde bespaarde rente wordt gebruikt als budgettair dekkingsmiddel. Egalisatiefunctie: reserves kunnen worden gevormd om baten en lasten over de jaren heen gelijkmatig te verdelen. Extreme pieken en dalen in de exploitatiebegroting kunnen zo worden vermeden. Zo ook kunnen ongewenste schommelingen in tarieven die aan derden in rekening worden gebracht door middel van een egalisatiereserve worden opgevangen. 6

7 2.4 Bevoegdheden In onderstaande tabel worden de verschillen in bevoegdheden ten aanzien van de reserves en voorzieningen gegeven. Reserves Instelling Raad Raad Besluit dotatie Raad College Voorzieningen Besluit onttrekking Raad College* Besluit tot wijziging bestemming Onttrekking Raad Resultaatbestemming (via exploitatie) Raad Aanwending vrij Ja Nee Financieel onderbouwd Niet noodzakelijk * Binnen kaders financiële onderbouwing 2.5 Bespaarde rente Buiten exploitatie om Ja Door het vormen van reserves en voorzieningen wordt vermogen afgezonderd. Door de reserves en voorzieningen te gebruiken als financieringsmiddel wordt rente bespaard die anders betaald had moeten worden voor aan te trekken vreemd vermogen. Deze rentebaten mogen worden toegevoegd aan de reserves. Aan voorzieningen mag geen rente toegevoegd worden (artikel 45 BBV). Het toevoegen van rente is immers niet nodig, omdat de omvang van de voorzieningen altijd even groot moet zijn als de verplichtingen, verliezen of risico's. 2.6 Administratieve verwerking reserves en voorzieningen Reserves worden gevoed door bestemming. Dit vindt plaats via het resultaatbestemmende deel van de begroting (artikel 17sub d BBV ) en/of de jaarrekening (artikel 27 sub d BBV). In principe kunnen toevoegingen en onttrekkingen aan de (bestemmings)reserves in de jaarrekening verwerkt worden tot maximaal het bedrag dat via begrotingswijzigingen door de raad is goedgekeurd voor de betreffende (bestemmings)reserve. 2.7 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om onvoorziene zaken en financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat de normale bedrijfsvoering wordt aangetast. Het weerstandsvermogen dient ook te voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de benodigde weerstandscapaciteit (de risico's waarover financieel geen voorzieningen of verzekeringen zijn afgesloten). Gezien het voorgaand zal het duidelijk zijn dat reserves een belangrijk onderdeel zijn van het weerstandsvermogen van de gemeente. 7

8 3. Reserve- en voorzieningenbeleid gemeente Grootegast In dit hoofdstuk zullen we het huidige beleid van de gemeente Grootegast toetsen aan de in het tweede hoofdstuk gegeven algemene regels van het reserve- en voorzieningenbeleid. Cursief geven we vervolgens aan hoe we denken hiermee verder te gaan. 3.1 Algemene reserve (buffer) De algemene reserve maakt onderdeel uit van het eigen vermogen van de gemeente. De omvang is mede bepalend voor de mate waarin wij in staat zijn om onvoorziene tegenvallers op te vangen en geeft ons de tijd om noodzakelijke aanpassingen te treffen. Het huidige beleid is dat aan de algemene reserve de batige rekeningsaldi worden toegevoegd, voor zover de raad hieraan nog geen bestemming heeft gegeven. Nadelige rekeningsaldi worden altijd ten laste van de algemene reserve gebracht. Een vraag is hoe hoog de algemene reserve buffer zou moeten zijn? Een wettelijke norm voor deze hoogte ontbreekt. Een norm die vaker wordt gehanteerd bij gemeenten met een inwoneraantal < is 5% van het jaarbudget. Per 31 december 2014 bedraagt de algemene reserve buffer De omzet voor 2015 is circa 27 miljoen. Dit betekent, dat de buffer minimaal 1,35 miljoen moet zijn. Overigens wordt de rente over deze buffer ook ten gunste van de exploitatie gebracht, maar gelijktijdig wordt bij de uitgaven als incidenteel onvoorzien eenzelfde bedrag begroot. Hiermee wordt voorkomen dat bij een eventuele aanspraak op deze buffer dit ook gevolgen heeft voor de exploitatie. De ondergrens van de Algemene Reserve Buffer handhaven op minimaal 5% van de omzet. De rente over de Algemene Reserve Buffer in de jaarlijkse begroting blijven toevoegen aan de post incidenteel onvoorziene uitgaven. 3.2 Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves maken deel uit van het eigen vermogen van de gemeente. Kenmerkend voor bestemmingsreserves is de vrije aanwendbaarheid van deze middelen. Per definitie is er sprake van beleidsvrijheid. De raad heeft altijd de mogelijkheid om de bestemming van deze categorie reserves te wijzigen. Vorming van een bestemmingsreserve kan bijvoorbeeld gebeuren door het bestemmen van (een gedeelte van) een positief rekeningsaldo of een deel van de algemene reserve af te zonderen. Aanwending zal alleen plaatsvinden voor het doel, waarvan zij is ingesteld. Per reserve wordt bekeken of rentetoevoeging gewenst, dan wel noodzakelijk is (bijvoorbeeld om toekomstige kostenstijgingen van het doel, waarvoor wordt gereserveerd op te vangen). Is dit niet het geval, dan wordt de rente als dekkingsmiddel voor de exploitatiebegroting gebruikt. Als in dat geval over de reserve wordt beschikt, heeft dit wel gevolgen op de exploitatie (rente-inkomst valt weg). Voor wat betreft het vormen van bestemmingsreserves wordt terughoudend beleid gehanteerd. Na de vorige actualisatie zijn de volgende reserves door de raad opgeheven: revitalisering bedrijventerreinen; vuilstortplaats; promotiecampagne; voormalige voorziening onderhoud buitenkant basisscholen; onderhoud gymlokaal Sebaldeburen. Gevormd zijn de reserves: oefenruimte muziekvereniging/mfa; nog te betalen bedragen. De stand van de bestemmingsreserve bestemmingsplannen en projecten is per 1/1/ Deze stand ligt onder de gesteld ondergrens. Voorgesteld wordt om toe te voegen aan deze reserve. Dekking hiervoor wordt gevonden in de exploitatie 2015 (ten laste van eenmalig onvoorziene u uitgaven). Een tweede optie is het bijstellen van de ondergrens. Gelet op de landelijke risico s met betrekking tot de grondexploitatie en de focus 8

9 van de toezichthouder en de accountant op de grondexploitatie heeft bijstorten de voorkeur. Daarmee blijft ook het consistente beleid van onze gemeente gehandhaafd. De ondergrens voor het instellen van een bestemmingsreserve handhaven op Rente over de bestemmingsreserves wordt in principe niet aan die reserves toegevoegd, tenzij nadrukkelijk gemotiveerd. Een bedrag van ten laste van de exploitatie 2015 aan de reserve bestemmingsplannen en projecten toevoegen. 3.3 Voorzieningen De voorzieningen representeren verplichtingen en verliezen, waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten. Het betreffen onzekere verplichtingen, qua omvang en/of tijd. Tot 2015 waren er voor het onderhoud aan de gebouwen drie voorzieningen: onderhoud gebouwen; onderhoud gemeentewerf; sporthal De Leegens. Met de begrotingswijziging van december 2014 is besloten om van deze voorzieningen samen te voegen tot de Voorziening onderhoud gebouwen. Gelijktijdig is de bestemmingsreserve Onderhoud gymzaal Sebaldeburen opgeheven en ondergebracht in deze voorziening. De jaarlijkse onderhoudslasten van alle gemeentelijke gebouwen (niet de scholen) worden na de tweejaarlijkse actualisatie van de onderhoudsplannen berekend op een 10-jaars gemiddelde. Dan wordt ook bekeken of het saldo van de voorziening toereikend is. Als in één van de eerste jaren het (groot) onderhoud fors hoger is dan dit gemiddelde kan een voorziening negatief komen te staan. Dit is evenwel niet toegestaan. Een voorziening moet toereikend zijn om toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. In een voorkomend geval zal dan moeten worden bijgestort. Het saldo van de onderhoudsvoorziening op het benodigde niveau brengen bij het opstellen van de rekening van het jaar, waarin de 2-jaarlijkse actualisatie van het meerjarenonderhoudsplan heeft plaatsgevonden. 3.4 Rentetoerekening Met de vaststelling van de uitgangspunten voor de begroting (kadernota 2011) is de rekenrente op 4% vastgesteld. Gelet op de huidige lage marktrente met ingang van 2016 uitgaan van een rekenrente van 3%. Dit percentage zal ook worden voorgesteld als uitgangspunt bij het vaststellen van de begroting 2016 e.v. Als rekenrente uitgaan van 3%. 3.5 Beschikken over reserves en voorzieningen In principe is het beschikken over reserves en voorzieningen een bevoegdheid van de Raad (gebeurt meestal via de vaststelling van de programmabegroting). Tot maximaal het begrote bedrag mogen onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves plaatsvinden. Om praktische redenen is deze bevoegdheid gemandateerd aan het college met uitzondering van de algemene reserve, de algemene reserve buffer en het gemeentelijk landschapsfonds (conform raadsbesluit van 21 januari 2003). Deze verruiming is een praktische oplossing om extra administratieve lasten te voorkomen. Daarnaast komt het de transparantie ten goede. Tenslotte worden alle niet door de gemeenteraad geautoriseerde mutaties bij het vaststellen van de rekening alsnog geautoriseerd. De accountant geeft jaarlijks een verklaring af onder voorwaarde van goedkeuring door de gemeenteraad van de extra onttrekking dan wel toevoeging. Het college van burgemeester van wethouders is bevoegd om bedragen aan de reserves toe te voegen, dan wel te onttrekken. Voor de Algemene Reserve, Algemene Reserve Buffer en het Landschapsfonds blijft deze bevoegdheid aan de gemeenteraad. 9

10 3.6 Investeringen Investeringen worden vanuit het oogpunt van behoedzaam financieel beleid geactiveerd en middels kapitaallasten gedekt uit de gemeentelijke exploitatie. Beleid van de gemeente Grootegast is om investeringen met een maatschappelijk nut in een zo kort mogelijke termijn en als de financiële positie dit toelaat in één keer af te schrijven. Deze werkwijze bespaart rentelasten en/of afschrijvingslasten. Indien de financiële mogelijkheden dit toelaten worden investeringsuitgaven met een maatschappelijk nut in één keer afgeschreven. 3.7 Weerstandsvermogen Bij het bepalen van de weerstandscapaciteit wordt rekening gehouden met de algemene reserve en de vrij aanwendbare (bestemmings-)reserves. Niet alle bestemmingsreserves kunnen in de berekening meegenomen worden, omdat daar veelal een expliciete bestemming aan is gegeven (zie bijvoorbeeld de reserve wegen, bruggen en openbare verlichting). In formele zin kan de raad in geval van calamiteiten de bestemming veranderen waardoor deze reserves wel vrij besteedbaar zijn. Alternatieve inzet van bestemmingsreserves leidt echter onherroepelijk tot vertraging of zelfs afstel van plannen. In dit licht worden bestemmingsreserves niet tot de weerstandscapaciteit van de gemeente gerekend. 10

11 4. Voorstel De beslispunten uit voorgaande zetten we op een rijtje: De ondergrens van de Algemene Reserve Buffer handhaven op minimaal 5% van de omzet. De rente over de Algemene Reserve Buffer in de jaarlijkse begroting blijven toevoegen aan de post incidenteel onvoorziene uitgaven. De ondergrens voor het instellen van een bestemmingsreserve handhaven op Rente over de bestemmingsreserves wordt in principe niet aan die reserves toegevoegd, tenzij nadrukkelijk gemotiveerd. Een bedrag van ten laste van de exploitatie 2015 aan de reserve bestemmingsplannen en projecten toevoegen Het saldo van de onderhoudsvoorziening op het benodigde niveau brengen bij het opstellen van de rekening van het jaar, waarin de 2-jaarlijkse actualisatie van het meerjarenonderhoudsplan heeft plaatsgevonden. Als rekenrente vooralsnog uitgaan van 3% met ingang van Het college van burgemeester van wethouders is bevoegd om bedragen aan de reserves toe te voegen, dan wel te onttrekken. Voor de Algemene Reserve, Algemene Reserve Buffer en het Landschapsfonds blijft deze bevoegdheid aan de gemeenteraad. Indien de financiële mogelijkheden dit toelaten worden investeringsuitgaven met een maatschappelijk nut in één keer afgeschreven. 11

12 5. Relevante wetgeving De nota reserves en voorzieningen refereert naar een aantal artikelen uit de relevante wetgeving. Dit zijn de volgende: Artikel 11 Financiële verordening Grootegast Het college biedt de raad eens in de vier jaar een nota reserves en voorzieningen aan. Deze nota wordt door de raad vastgesteld en behandelt: a. de vorming en besteding van reserves; b. de vorming en besteding van voorzieningen; en c. de rentetoerekening aan reserves en voorzieningen. 2. Bij een voorstel voor de instelling van een bestemmingsreserve voor een investeringsvoornemen wordt minimaal aangegeven: a. het specifieke doel van de reserve; b. de voeding van de reserve; c. de maximale hoogte van de reserve; en d. de maximale looptijd. Artikel 17 BBV Het overzicht van baten en lasten bevat: d. de beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves per programma. Artikel 27 BBV 1. Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening bevat: d. de werkelijke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves; 2. Het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening bevat van de onderdelen genoemd in het eerste lid ook de ramingen uit de begroting voor en na wijziging. Artikel 42 BBV 1. Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het gerealiseerde resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening. 2. Het in het eerste lid bedoelde resultaat wordt afzonderlijk opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen. Artikel 43 BBV 1. In de balans worden de reserves onderscheiden naar: a. de algemene reserve; b. de bestemmingsreserves 2. Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de raad een bepaalde bestemming heeft gegeven. Artikel 44 BBV 1. Voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; c. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren; d. de bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven als bedoeld in artikel 35, eerste lid, onder b. 2. Tot voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de voorschotbedragen, bedoeld in artikel 49, onderdeel b. 3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Artikel 45 BBV Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan. 12

13 Artikel 49 BBV 1. In de balans worden onder de overlopende passiva afzonderlijk opgenomen: b. de van de Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren. Artikel 62 BBV 1. Alle vaste activa worden voor het bedrag van de investering geactiveerd. 2. In afwijking van het eerste lid kunnen bijdragen van derden die in directe relatie staan met een actief op de waardering daarvan in mindering worden gebracht. 3. In afwijking van het eerste lid kunnen reserves in mindering worden gebracht op investeringen, als bedoeld in artikel 59, het vierde lid. 4. In afwijking van het eerste lid moeten de voorzieningen, bedoeld in artikel 44, eerste lid, onder d, in mindering gebracht worden op de investeringen, bedoeld in artikel 35, eerste lid, onder b. 13

14 6. Toelichting per reserve en voorziening Algemene Reserves Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Algemene reserve Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoevoeging Typering Motivering Algemeen weerstandsvermogen Op ad-hoc basis te bepalen Exploitatie Vrij aanwendbare reserve Over dit deel van de algemene reserve wordt de rente als inkomst gebruikt in de exploitatie. Beschikken over deze reserve betekent dus een vermindering aan rente-inkomsten in de exploitatie. Deze reserve heeft een inkomens-, bestedings- en financieringsfunctie Ontwikkelingen Stand Bedrag

15 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Stand per 1/1/ Minimale omvang Maximale omvang - Rentetoevoeging Typering Motivering Algemene reserve buffer Algemeen weerstandsvermogen voor het opvangen van tegenvallers. Afgezonderd deel algemene reserve 5% van de omzet op begrotingsbasis. Rente wordt ten gunste van de exploitatie gebracht onder gelijktijdige toevoeging aan de post 'eenmalige onvoorziene uitgaven'. Vrij aanwendbare reserve Omdat bij incidentele tegenvallers over deze buffer moet kunnen worden beschikt wordt de rente niet als algemeen dekkingsmiddel ten gunste van de exploitatie geboekt, maar wordt deze ingezet ter dekking van eenmalige uitgaven in het begrotingsjaar. Per 31 december 2014 bedraagt de Algemene reserve buffer De omzet voor 2015 is circa Dit betekent dat de buffer minimaal moet zijn. Het vrije weerstandsvermogen ( de buffer ) is dus op peil. Ontwikkelingen Stand Bedrag

16 Bestemmingsreserves Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Stand per 1/1/ Minimale omvang Maximale omvang Rentetoerekening Typering Motivering Reserve bestemmingsplannen en projecten De reserve dient als buffer voor de winst / verlies van de diverse bestemmingsplannen. Resultaten grondexploitatie Reserve Vrij aanwendbare bestemmingsreserve De resultaten van de gerealiseerde bestemmingsplannen en projecten komen ten gunste/ten laste van deze bestemmingsreserve. Uit de winst van het bestemmingsplan Drachtsterweg fase III moet op basis van een eerder besluit van de raad, het negatief resultaat van de investeringsbijdrage in de binnensportaccommodatie Opende worden gedekt. Tot deze dekking een feit is, worden de kapitaallasten hiervan ten laste van de eenmalige middelen in de exploitatie gebracht. Met het vaststellen van deze nota wordt toegevoegd. Ontwikkelingen Stand Bedrag

17 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Reserve gemeentelijk Landschapsfonds Het instandhouden en verbeteren van de karakteristieke natuur en het karakteristieke landschap van het Zuidelijk Westerkwartier middels het genereren van additionele middelen. Per m² verkochte kavel wordt 4 toegevoegd aan deze reserve. Voor het plan Kroonsfeld geldt nog de oude afspraak, namelijk 2 per m². Reserve Vrij aanwendbare bestemmingsreserve Ontwikkelingen Stand Bedrag

18 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Reserve wegen, bruggen en openbare verlichting Reserve ter dekking van onderhoud van de wegen, bruggen en openbare verlichting. Overschotten/tekorten op de jaarlijkse budgetten voor onderhoud wegen, bruggen en openbare verlichting komen ten gunste/ten laste van deze reserve Exploitatie Reserve voor toekomstige verplichtingen Deze reserve wordt gebruikt als een soort van schommelfonds om de afwijkingen tussen de werkelijke uitgaven en de begrote budgetten op te vangen. Ontwikkelingen Stand Bedrag Stand Wegen Bruggen Openbare verlichting

19 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Reserve MFA's Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Reserve om MFA's te realiseren in Kornhorn en Lutjegast. Bestemming rekeningsaldo 2009 en onttrekking Algemene Reserve Reserve Vrij aanwendbare bestemmingsreserve Voor de realisering van de MFA s in Kornhorn en Lutjegast is eerder per project een investeringsbijdrage van beschikbaar gesteld. In Lutjegast is het project inmiddels afgerond. Het saldo dat nu nog beschikbaar is, is bestemd voor het MFA in Kornhorn. De uitwerking van de plannen is inmiddels zover gevorderd, dat de realisering in 2015 wordt verwezenlijkt. Nadien kan deze reserve worden opgeheven. Ontwikkelingen Stand Bedrag

20 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding - Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Reserve oefenruimte muziekvereniging/mfa Reserve om een oefenruimte te realiseren in Grootegast (al dan niet als onderdeel van een MFA). Reserve Vrij aanwendbare bestemmingsreserve Met het vaststellen van de kadernota 2012 is besloten deze reserve in te stellen met als bestemming een te realiseren oefenruimte voor muziekverenigingen in Grootegast (al dan niet als onderdeel van een MFA). Ontwikkelingen Stand Bedrag

21 Naam reserve Interne order Doelstelling Voeding Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Reserve nog te betalen bedragen Reserve voor middelen die ter beschikking zijn gesteld voor toekomstige prestaties. Reserve Reserve voor toekomstige verplichtingen Om administratieve redenen is deze bestemmingsreserve nog te betalen bedragen ingesteld. Deze reserve wordt bij de jaarovergang gevoed met middelen die door de gemeenteraad beschikbaar zijn gesteld voor een prestatie in het af te sluiten boekjaar en waarvan de prestatie (deels) in het volgende boekjaar plaatsvindt. De middelen dienen voor het bestedingsdoel beschikbaar te blijven. Een praktische, transparante en rechtmatige wijze om de betreffende middelen door te schuiven naar het volgende boekjaar is om dit via zo n reserve te doen. In de jaarrekening worden de gereserveerde middelen expliciet toegelicht. De bevoegdheid tot onttrekken en toevoegen van bedragen aan deze reserve (net zoals bij de andere bestemmingsreserves met uitzondering van het gemeentelijk landschapsfonds) te mandateren aan het college. Ontwikkelingen Stand Bedrag

22 Voorzieningen Naam voorziening Interne order Doelstelling Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Voorziening onderhoud gebouwen Voorziening is ter dekking van onderhoud van gemeentelijke gebouwen. Exploitatie Voorziening voor toekomstige verplichtingen De voorziening is ingesteld om het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen (niet de schoolgebouwen) te dekken. Niet benutte onderhoudsbudgetten worden bij het opstellen van de jaarrekening aan deze voorziening toegevoegd. Indien in een jaar meer aan onderhoud wordt uitgegeven dan het 10-jaars gemiddelde budget, dan worden deze kosten rechtstreeks op de voorziening verantwoord. Op 16 december 2014 is besloten om de twee bestaande onderhoudsvoorzieningen en de bestemmingsreserve onderhoud gymzaal Sebaldeburen samen te voeren tot de Voorziening onderhoud gebouwen. De voorzieningen sporthal De Leegens en Onderhoud gemeentewerf zijn opgeheven. Het saldo van de voorziening wordt op het benodigde niveau gebracht bij het opstellen van de rekening van het jaar, waarin de 2-jaarlijkse actualisatie van het meerjarenonderhoudsplan heeft plaats gevonden. Ontwikkelingen Stand Bedrag

23 Naam voorziening Interne order Doelstelling Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Voorziening onderzoekskosten Gemeentelijk Rioleringplan (GRP) Voorziening is ingesteld om fluctuaties in de onderzoekskosten van riolering op te vangen. Exploitatie Voorziening voor toekomstige verplichtingen In 2014 is een nieuw GRP vastgesteld voor de periode De onderzoekskosten zijn berekend op een 4-jaars gemiddelde. Het verschil tussen het 4-jaars gemiddelde en de werkelijke kosten komt ten gunste / laste van deze voorziening. Ontwikkelingen Stand Bedrag

24 Naam voorziening Interne order Doelstelling Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Voorziening deelname BV's Escrow en CBL Voorziening is ingesteld voor het opvangen van mogelijke financiële tegenvallers bij de afwikkeling van de overname van Essent door RWE. Exploitatie Voorziening voor toekomstige verplichtingen Deze voorziening is in 2009 opgenomen en komt precies overeen met het bedrag, dat bij de verkoop van Essent aan RWE als activa is ingezet voor het opvangen van mogelijke financiële tegenvallers bij de overdracht. In verband met de onzekerheid hierover is het totale bedrag dus als voorziening geparkeerd. Bij een financieel gunstige afwikkeling komt (de rest van) dit saldo ten gunste van de algemene middelen. In 2011 is en vrijgevallen. Ontwikkelingen Stand Bedrag

25 Naam voorziening Interne order Doelstelling Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Motivering Voorziening pensioenlasten ex-wethouders Voorziening ter dekking van (toekomstige) pensioenlasten. Exploitatie Voorziening voor toekomstige verplichtingen Deze voorziening is ingesteld omdat gemeenten verplicht zijn om een voorziening in te stellen voor pensioenen van wethouders (wet aanpassing APPA). Uitkeringen aan betreffende wethouders en/of partners worden rechtstreeks ten laste van deze voorziening gebracht. Al meerdere jaren is voor de toekomstige pensioenen van wethouders een verzekering afgesloten. Deze voorziening is bestemd voor de pensioenen van twee voormalige wethouders, waarvoor die verzekering nog niet bestond. Ontwikkelingen Stand Bedrag

26 Naam voorziening Interne order Doelstelling Stand per 1/1/ Minimale omvang - Maximale omvang - Rentetoerekening Typering Voorziening voormalig personeel Voor de loonkosten van een voormalig personeelslid is een voorziening getroffen. Exploitatie Voorziening voor toekomstige verplichtingen Motivering Deze voorziening eindigt uiterlijk per 1 november Ontwikkelingen Stand Bedrag