Themaraad financiën 3 april
|
|
- Hendrik Segers
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Themaraad financiën 3 april
2 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2
3 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit de integrale benadering van de Raad is bij eerdere besluitvorming vragen gesteld over robuust financieel beleid Toezegging bij behandeling kadernota/ nota reserves en voorzieningen Doelstelling Inzicht in P&C-cyclus Toelichting recente ontwikkelingen College geeft richting aan kadernota 3
4 P&C-Cyclus Kadernota Nota RSV juni 2017 Rekening 2018 juli 2019 Begroting 2018 oktober 2017 Berap (Q1 t/m Q3) Themaraad november 2018 Berap (Q1) Themaraad juni
5 Robuust financieel beleid Strategische agenda gemeente Nederweert 2025 Begroting Meerjarig sluitende begroting Substantiële investeringen/ uitgaven financieel door vertaald Positief begrotingssaldo Nieuwe ontwikkelingen Risico s 3D s Grondexploitaties Etc. Financiële positie Liquiditeitspositie 16 mln. Financiering met eigen geld (geen leningen), 1 van de 48 in NL Gemeentelijke gebouwen in eigendom Nota reserves en voorzieningen 5
6 Robuust financieel beleid Nederweert Limburg Netto schuld per inwoner De langlopende schuld van de gemeente (inclusief uitgeleende gelden), gedeeld door het aantal inwoners. De netto schuld per inwoners is een maat voor de draagkracht van de gemeente. Solvabiliteit 55,1% 34,9% De mate waarin een gemeente in staat is om op de korte en lange termijn aan haar aflossingsverplichtingen te voldoen. Onbenutte belastingcapaciteit 1,7% 1,1% Het percentage van de mogelijke inkomsten uit onroerendezaakbelasting dat de gemeente niet benut. 6
7 Begroting Ontwikkelingen Boekwerk Trainingen schrijfstijl Vorm en opzet toegankelijker Faciliteren van bestuurlijke controle, sturing en kaderstelling Rol Provincie Voorheen producten, nu taakvelden in het kader van informatieaanlevering aan derden en ter vergelijking tussen gemeenten op termijn 0. Bestuur en ondersteuning 1. Veiligheid 2. Verkeer, vervoer en waterstaat 3. Economie 4. Onderwijs BIEO Sport, cultuur en recreatie 6. Sociaal domein 7. Volksgezondheid en milieu 8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing 7
8 Begroting Ontwikkelingen Beleidsindicatoren 50-tal indicatoren door de VNG ontwikkeld Per programma Zowel intern (formatie) als extern (omvang huishoudelijk afval) In staat stellen van de Raad om maatschappelijke effecten te monitoren/ sturen Landelijke bronnen Kengetallen 6-tal kengetallen Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing Intern georiënteerd (schuldquote, solvabiliteit, belastingcapaciteit) Meerjarige balans Inzicht in de financiële positie 8
9 Begroting Ontwikkelingen Bespaarde rente Vroeger Berekend over reserves en voorzieningen Dekkingsmiddel voor eventueel toekomstige rentelasten Gebruikt als eenmalige ruimte Heden Nieuwe wet- en regelgeving BBV staat fictieve rentetoerekening niet toe Bij aangaan van eventueel toekomstige leningen, geen dekking in de begroting van de rentelasten Effect van de rentelasten is afhankelijk van de hoogte van de lening c.q. de leningsvoorwaarden Gezien meerjarenbegroting en liquiditeitspositie, is dit geen risico voor de gemeente 9
10 Begroting Ontwikkelingen Afschrijvingen a.g.v. investeringen met economisch nut verhandelbaar bijv. bedrijfsauto s en computers maatschappelijk nut niet verhandelbaar/ publieke taak bijv. wegen en groenvoorzieningen. Vroeger Economisch nut: altijd activeren, inzet reserves enkel voor afschrijvingslasten Maatschappelijk nut: keuzevrijheid voor gemeente, inzet reserves voor totaalbedrag aan investering (fluctuaties in begrotingsjaren) Heden Geen onderscheid tussen economisch en maatschappelijk nut. Alle investeringen worden geactiveerd Inzet van reserves voor afschrijvingslasten mogelijk 10
11 Financiële positie Exploitatie Kosten en opbrengsten (begroting) Resultaat bepaling Afschrijving (wel kosten, geen uitgaven) Liquiditeit Inkomsten en uitgaven (banksaldo) Voldoen aan betalingsverplichtingen Aflossing (geen kosten, wel uitgaven) 11
12 Financiële positie Nota reserves en voorzieningen biedt inzicht in: de gevormde reserves en voorzieningen en het bestedingsdoel de financiële positie van de gemeente (toevoegingen en onttrekkingen) In de P&C-cyclus gelijktijdig met kadernota en dus jaarlijks geactualiseerd (integrale afweging van besluiten) Reserves Onttrekking/ toevoeging Raad Eigen vermogen Vrij te besteden Aanwending wijzigen mogelijk Instellen Raad Voorzieningen Onttrekking/ toevoeging College Vreemd vermogen Concreet doeleinde c.q. plan Hoogte onderbouwd middels plan Instellen Raad Denkrichting: bekrachtiging huidige werkwijze (jaarlijks) 12
13 Risico s Hoe heeft Nederweert risicomanagement gedefinieerd? Cyclisch proces Risico s identificeren en analyseren Maatregelen nemen en monitoren Rollen en verantwoordelijkheden Gemeenteraad Kaderstellende en controlerende rol Strategie risicoprofiel bepalend College B&W Uitvoerende rol Eigenaar van de risico s Nota risicomanagement wordt in 2017 geëvalueerd 13
14 Risico s Weerstandscapaciteit / risico s = weerstandsvermogen (2,65) Weerstandscapaciteit -Algemene reserve -Bestemmingsreserve -Onbenutte belastingcapaciteit -Ruimte binnen begroting 9,3 mln. Risico s -3D s -Financiële verhoudingen Rijk -GREX -Etc. 3,5 mln. Normen (eigen beleid) Weerstandscapaciteit 1,2 mln. Weerstandsvermogen 1,0 14
15 Risico s Weerstandscapaciteit: Middelen die dienen als bufferfunctie. Bestaande uit: Vermogen Algemene reserve Bestedingsfunctie Exploitatie Onbenutte belastingcapaciteit Ruimte binnen de begroting Denkrichting: versimpelen en samenvoegen reserves t.t.v. kadernota In de praktijk kan dit ertoe leiden dat er meer voorstellen komen met dekking uit de algemene reserve Denkrichting: omzetten reserve riolering naar voorziening riolering a.g.v. de bestedingsfunctie die eraan hangt 15
16 Positie Raad Instrumenten voor de Raad om haar kaderstellende rol vorm te geven: Reguliere besluitvorming Themaraden Werkgroep programmabegroting Auditcomité met onderwerpen zoals Verdiepingsonderzoek Provincie Vennootschapsbelasting Kostendekkendheid leges 16
17 Bijlage 1 (1/2) Algemene reserve, bestaande uit: Huidige algemene reserve Reserve bijzondere voorzieningen (doel: onvoorziene uitgaven/ investeringen) Reserve ontwikkeling Nederweert (doel: ontwikkelingsprojecten) Reserve volkshuisvesting (doel: activiteiten volkshuisvesting stimuleren) Reserve grote infrastructurele en regionale projecten (doel: bijdrage SML) Reserve verkoop Essent (doel: bespaarde rente=> a.g.v. wetgeving geëlimineerd) Reserve aandelen Bouwfonds Ned. Gemeenten (doel: vervallen dividend compenseren) Toelichting samenvoeging: Het doel is algemeen van aard Het doel waar het voor bedoeld is niet actueel Incidentele of geen onttrekkingen De reserve loopt (op termijn) leeg 17
18 Bijlage 1 (2/2) Algemene reserve met bestedingfunctie Reserve verplichtingen jaarrekening Reserve onderhoud wegen Reserve 3D Reserve majeur programma buitengebied Bestemmingsreserves Reserve Randweg Reserve verkoop BLG aan SNS bank Reserve fusieschool de Kerneel Reserve Budgschop Reserve Bs De Schrank Reserve vorming, opleiding en organisatieontwikkeling Reserve riolering 18
Nota reserves en voorzieningen
Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves
Nadere informatieER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen
ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF BBV JE presenteert 1 AGENDA Aanleiding Tijdspanne vernieuwingen De vernieuwingen Resterende vernieuwingen 2 AANLEIDING Rapport Adviescommissie Depla: Kaderstellende en controlerende
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)
Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en
Nadere informatieBeleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit
Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst
Nadere informatieUitgangspunten stresstest
Uitgangspunten stresstest Hoofdzakelijk op basis van openbare bronnen: Begroting Jaarrekening CBS-statistieken Atlas van de lokale lasten Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen
Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2
Nadere informatieInloopavond. 10 oktober 2016
Inloopavond 10 oktober 2016 Agenda Technische behandeling Programmabegroting 2017 Vernieuwingen BBV Programmabegroting Niet beantwoorde vragen worden schriftelijk afgedaan Aanleiding 10 jaar BBV Doel versterking
Nadere informatieBIEO Begroting in één oogopslag
BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel
Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.
Nadere informatie11. Paragrafen. Paragrafen
11. Paragrafen De programmabegroting bevat de volgende paragrafen: 1. Weerstandsvermogen en risicobeheersing 2. Onderhoud kapitaalgoederen 3. Bedrijfsvoering 4. Verbonden partijen 5. Financiering Evenals
Nadere informatieNota Reserves en voorzieningen
Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1
Nadere informatieFinanciële positie. Beheersen
Beheersen Inleiding Doel avond Context 2 Donderdag, 23 december, 2009 Hier de titel van de presentatie Programma 1. Toelichting op de financiële positie 2. Financiële achtergronden 3. Hoe te beheersen?
Nadere informatieNaam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder
Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil
Nadere informatie2. Waarom wordt de raad dit besluit voorgelegd? (In welke context, bijv. vanwege wet- en regelgeving of nieuw initiatief en wat komt hierna nog)
Aan de raad van de gemeente LEIDSCHENDAM-VOORBURG Onderwerp Raadsvoorstel vaststellen Jaarstukken 2018 Portefeuillehouder Wethouder Rouwendal Behandeld door MGG vd Salm 1. Gevraagd raadsbesluit Het jaarverslag
Nadere informatieProgrammabegroting. Indeling en layout. versie
Programmabegroting Indeling en layout versie 22-01-2018 Opdracht aan de werkgroep Maken van een programmabegroting West Betuwe 2019-2022, te starten met format: Welke programma s Welke vragen worden beantwoord
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform
Nadere informatieWijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2
Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt
Nadere informatieWijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser
Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording 1 Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieNB beide formulieren invullen (2 tabbladen)
Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen
Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves
Nadere informatieDE RAAD AAN DE KNOPPEN
DE RAAD AAN DE KNOPPEN Het financiële roer in handen Raad op Zaterdag WAT GAAN WE DOEN? - Dik 1 uur: dus beperkte tijd - Doelgroep workshop: geen voorkennis vereist - Algemene wijsheden gemeentefinanciën
Nadere informatieFoech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen.
Riedsútstel Ried : 26 maart 2015 Status : Besluitvormend Eardere behandeling : Opiniërend dd. 19 maart 2015 Agindapunt : niet invullen Portefúljehâlder : Gerda Postma Amtner : W. Kobus Taheakke : Nota
Nadere informatieProgrammabegroting Versie:
Programmabegroting 2017 Versie: 5.0.0.0.0.0 2.2 Wijzigingen regelgeving BBV Wijzigingen in Besluit begroting en verantwoording (BBV) verwerkt in Programmabegroting 2017-2020. Samenvatting Het Besluit begroting
Nadere informatieVeranderingen door BBV. Raadspresentatie 5 September 2016
Veranderingen door BBV Raadspresentatie 5 September 2016 Doel bijeenkomst 5 september: technische uiteenzetting over aanpassingen in BBV; 6 oktober: financiële uiteenzetting over aanpassingen in BBV. 2
Nadere informatieFinanciële begroting 2016
Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.
Nadere informatieP&C-cyclus Jaarrekening 2017 Voorjaarsbrief juni 2018 Gemeenteraad
P&C-cyclus Jaarrekening 2017 Voorjaarsbrief 2018 19 juni 2018 Gemeenteraad Planning & Control cyclus P&C-cyclus Uitgangspunten financieel beleid Wijzigingen BBV Begroting 2018 Materiële sluitendheid Structureel
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...
Nadere informatieNota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland
Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...
Nadere informatieNOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM
l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""
Nadere informatieNota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015. RAD Hoeksche Waard
Nota reserves, weerstandsvermogen en solvabiliteit 2015 Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding Risicomanagement... 4 Doel risicomanagement Stappen risicomanagement Risicobeheersing Taken en verantwoordelijkheden
Nadere informatieNieuw begrotingsresultaat
Portefeuille: A. van Amerongen Dronten, 22 september 2015 Financiële ontwikkeling begroting 2016-2019 Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: Deze toelichting op de financiële resultaten vast
Nadere informatieNota Reserves en voorzieningen
Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3
Nadere informatieFinanciële begroting 2015 samengevat
Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of
Nadere informatieOverzicht gerealiseerde baten en lasten per programma (bedragen x 1.000) Jaarrekening 2015 in vogelvlucht
Overzicht gerealiseerde baten en lasten per programma Jaarrekening 2015 in vogelvlucht Overzicht gerealiseerde baten en lasten per programma Resultaat 2015 in vogelvlucht Het verschil tussen de inkomsten
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010
Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018
Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening
Nadere informatieWijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven
Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting Weerstandvermogen: BBV wijziging verplichte kerngetallen toegevoegd. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven 1. Inleiding De volgende
Nadere informatie11.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing
11.2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing Risicomanagement Risicomanagement is het proces waarbij de organisatie continue en systematisch doorlopen wordt op risico s, met als doel de gevolgen ervan
Nadere informatieFinanciële positie: sturen op stabiliteit, flexibiliteit, weerbaarheid en wettelijke kaders. VBG 3 oktober 2012 Staf Depla
Financiële positie: sturen op stabiliteit, flexibiliteit, weerbaarheid en wettelijke kaders VBG 3 oktober 2012 Staf Depla Begroting helder en op orde Baas over je eigen prioriteiten Alleen dan geld voor
Nadere informatieStresstest Een financieel beeld van de gemeente Dordrecht
Stresstest Een financieel beeld van de gemeente Dordrecht Financiële positie Voor het inzicht zijn meer factoren belangrijk Sluitende begroting Weerstandsvermogen Risico s Weerstandscapaciteit AO/IC Verzekeren
Nadere informatieBeleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)
Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave
Nadere informatieGEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves
Nadere informatieVernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)
Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad, vanwege dualisering Raad: kaderstellend (allocatie
Nadere informatieECFE/U Lbr. 16/070
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Modelverordening ex artikel 212 Gemeentewet uw kenmerk ons kenmerk ECFE/U201601248 Lbr. 16/070 bijlage(n)
Nadere informatieDe financiële begroting. In één oogopslag. Maastricht, 7 november 2014
De financiële begroting 2015 In één oogopslag Maastricht, 7 november 2014 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 BEGROTING 2015-2018... 4 3 LASTEN BEGROTING 2015... 5 4 NIEUW BELEID 2015-2018... 6 5 BATEN BEGROTING
Nadere informatieDoorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE
Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco
Nadere informatieStresstest. Een financieel beeld van gemeente Deventer. 1 februari Marcel Knip, Auke Jacobs en Mechteld Sanders
Stresstest Een financieel beeld van gemeente Deventer 1 februari 2012 Marcel Knip, Auke Jacobs en Mechteld Sanders Stresstest algemeen Doelstelling gemeente Inzicht verkrijgen in financiële flexibiliteit
Nadere informatieInzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen
Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle
Nadere informatiewww,pwc,nl Hoe lees ik de begroting? 3 oktober 2018
www,pwc,nl Agenda Inleiding Rol van de raad Hoe leest u de begroting? Casus paragraaf weerstandsvermogen De praktijk: hoe staan we ervoor? De praktijk: de spoorzone Slotvragen 2 Rol van de raad 3 Rol van
Nadere informatieProgrammabegroting
Programmabegroting 2017-2020 Technische toelichting Planning en Control 3 oktober 2016 Structuur begroting Delft 4 hoofdstukken + Raad + Algemene dekkingsmiddelen + overhead* 12 doelstellingen (programma
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen 2015-2018
Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen
Nadere informatieBestuurswisseling Financiën
Bestuurswisseling 2018 Financiën Agenda 1. Budgettair beeld Huidige begroting 2. Budgettair beeld Structurele ruimte Ontwikkelingen Algemene uitkering Rentekosten grondbedrijf Tarievenbeleid 3. Budgettair
Nadere informatieGemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen
Gemeente Purmerend Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen 1. Aanleiding 2. Doel / resultaat workshop 3. Theorie 4. Praktijk van Purmerend 5. Resume 1. Aanleiding Actualiseren
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland
Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3
Nadere informatieMeerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal
Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling
Nadere informatie4e wijziging. Programmabegroting
4e wijziging Programmabegroting 2018 2019 2020 2021 Programmabegroting 2018-2021 2 Verkeer, vervoer en waterstaat 4 e wijziging Lasten 2018 2019 2020 2021 Totaal lasten voor wijziging 3.356.856 3.319.831
Nadere informatieBIEO Begroting in één oogopslag
BIEO 2016 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2016 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2016 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling
Nadere informatieBEGROTING BIEO (begroting in één oogopslag)
BEGROTING 2015 BIEO (begroting in één oogopslag) INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2015 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2015 wordt er aandacht geschonken aan
Nadere informatiePresentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013
Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?
Nadere informatieVoorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,
AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves
Nadere informatieNotitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer
Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer 1. Inleiding In 2008 heeft Aniek Geerts, student Master of Business Administration met begeleiding vanuit de Rijksuniversiteit Groningen door de heer B.J.W.Pennink
Nadere informatieWorkshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman
Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman P 1 woensdag 15 juni 2016 Agenda 1. Inleiding / doel 19.00-19.15 2. Voorstellen / wat doet de accountant?
Nadere informatieVernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol
Vernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol Hier komt tekst Frank Halsema Hier CFO komt / Concerncontroller ook tekst 22 maart 2016 Aanleiding vernieuwing BBV (1) 2004:
Nadere informatieBLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de
Nadere informatieBespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording
Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Inleiding Met ingang van de begroting 2017 gaat er het nodige veranderen in het Besluit Begroting en Verantwoording en daarmee in onze begroting.
Nadere informatieProgramma 10. Financiën
Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert
Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA
Nadere informatieGEMEENTE DONGEN INZICHT ROBUUSTHEID & STABILITEIT FINANCIËLE POSITIE DRS. PIETER KOKS RA EN SYLVAIN VAN ERK CPC. 7 mei 2018 Versie 1.
GEMEENTE DONGEN INZICHT ROBUUSTHEID & STABILITEIT FINANCIËLE POSITIE 7 mei 2018 Versie 1.1 DRS. PIETER KOKS RA EN SYLVAIN VAN ERK CPC VOORSTELLEN Drs. Pieter Koks RA Analytisch, communicatief sterk en
Nadere informatieGrip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control
Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen Huidige leningenportefeuille
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT NR. 8. Doetinchem, 26 oktober 2016 GEWIJZIGD VASTGESTELD 3 NOVEMBER Programmabegroting 2017
Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8 GEWIJZIGD VASTGESTELD 3 NOVEMBER 2016 Programmabegroting 2017 Te besluiten om: 1. De programmabegroting 2017 vast te stellen, waarmee tevens wordt besloten om: 2. Voor de financiën
Nadere informatieKwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2
Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening
Nadere informatieRaadsvoordracht. Onderwerp: Nota activa- en Rentebeleid Gevraagde beslissing De Nota Activa- en Rentebeleid 2016 vast te stellen.
Raadsvoordracht Onderwerp: Nota activa- en Rentebeleid 2016 Datum: 1 maart 2016 Steller: H.H. Nijhove Portefeuillehouder: A.J.M. Scholten Gevraagde beslissing De Nota Activa- en Rentebeleid 2016 vast te
Nadere informatieGemeente Delft VERZONDEN - 7 JAN Geachte leden van de raad,
Gemeentebrede Bedrijfsvoeringsondersteuning Programmering Geld Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan 2 2624 ES Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Programmering
Nadere informatieNota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014
Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept
Nadere informatieFinanciële positie. Financieel perspectief. Financiële uitgangspositie
Financieel perspectief Financiële positie Financiële uitgangspositie De ambities die we voor de komende periode hebben zijn op dit moment groter dan de financiële mogelijkheden die daarvoor beschikbaar
Nadere informatieGrip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën
Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STTSCOURNT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20619 17 juli 2015 Regeling van de Minister van innenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 9 juli 2015, nr. 2015-0000387198,
Nadere informatieKadernota reserves en voorzieningen
Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4
Nadere informatieJa, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen.
JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene
Nadere informatieKaders Financieel gezond Brummen
Kaders Financieel gezond Brummen 1. Inleiding Naar aanleiding van de vaststelling van de Programmabegroting 2019-2022 en de aanbevelingen die de provincie heeft gedaan in haar besluit financieel toezicht
Nadere informatieJAARREKENING Ja, IPA Acon heeft een goedkeurende verklaring afgegeven.
JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene
Nadere informatieNota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019
Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming
Nadere informatieNota weerstandsvermogen en risicomanagement 2015
Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2015 Oktober 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 Aanleiding... 4 Doelstelling en actualisatie... 4 Leeswijzer... 4 2. Evaluatie nota weerstandsvermogen en
Nadere informatieSytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november
Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november 2015 1 Vernieuwing BBV: planning en stand van zaken
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...
Nadere informatie4.2. Financiële positie en toelichting
4.2. Financiële positie en toelichting De paragraaf financiële positie geeft een integraal beeld van de gemeentelijke financiën (vermogen, exploitatie en risico s) voor het begrotingsjaar en verdere jaren.
Nadere informatieWaar staat je gemeente financieel
Waar staat je gemeente financieel Alexander Versteeg & Jan van der Lei, 30 november 2015 Kijk naast baten en lasten naar de kasstromen! Schuldfinanciering Vereniging van Nederlandse Gemeenten voor lokale
Nadere informatieReactie college op onderzoek Jaarstukken 2017 Rekenkamercommissie
Reactie college op onderzoek Jaarstukken 2017 Rekenkamercommissie 30 mei 2018 Concerncontrol Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aanbevelingen RKC 3 2 1. Inleiding De Rekenkamercommissie (RKC) heeft naar aanleiding
Nadere informatieRaadsinformatiebrief B&W vergadering 22 juni Steller adres Onderwerp. : J.W.A.M. van den Berg :
Kerkplein 2 T (0343) 56 56 00 Postbus 200 F (0343) 41 57 60 3940 AE Doorn E info@heuvelrug.nl Raadsinformatiebrief B&W vergadering 22 juni 2017 Steller E-mailadres Onderwerp : J.W.A.M. van den Berg : a.vandenberg@heuvelrug.nl
Nadere informatieDe Begrotingscyclus. Planning en Control in Gelderland
De Begrotingscyclus Planning en Control in Gelderland Wettelijk kader (verslaggevingsregels) Provinciewet Planning en Control documenten opstellen conform BBV BBV = Besluit begroting en verantwoording
Nadere informatie1. Inleiding en richtlijnen
NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden
Nadere informatie*R b* Bijlage R b: Gevolgen nieuw BBV
*R2016.043b* Bijlage R2016.043b: Gevolgen nieuw BBV In deze bijlage verschaffen wij u inzicht in verschillende (wets-) wijzigingen die van invloed zijn op onze gemeente. Hierbij maken wij per wijziging
Nadere informatieNOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG
NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020
Nadere informatieMinisterie van Binnen andse Zaken en Koninkrijksrelaties
R. Anderson Contactpersoon Uw kenmerk Postbus 20120 8900 HM Leeuwarden 2016-0000754155 Kenmerk www.facebook.com/minbzk Provincie Fryslâ www.rijksoverheid.ni Provinciale Staten www.twitter.com/minbzk programmabegroting.
Nadere informatieNota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018
Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 stelling... 3 1.3 Wettelijk kader... 3 1.4 Leeswijzer... 3 1.5 Samenvatting... 3 2. Begrippen en
Nadere informatieFinancieel toezicht in Gelderland
Financieel toezicht in Gelderland Wat houdt financieel toezicht in? en Hoe staat uw gemeente ervoor? Gemeente Neerijnen 14 mei 2014 Gerrit Scholten - Provincie Gelderland Even voorstellen Gerrit Scholten
Nadere informatieNOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
GEMEENTE WAALWIJK NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2. Begripsbepaling... 4 2.1 Reserves... 4 2.2 Voorzieningen... 7 3 Beleid en beheer van reserves... 9 3.1 De instellingscriteria...
Nadere informatiebedrag * begrotingsoverschot bij begroting
Actueel financieel beeld voor de jaren 2018-2022 Met dit overzicht schetsen wij het actuele financiële beeld voor de gemeente Gooise Meren voor de komende jaren. Dit overzicht dient meerdere doelen. Ten
Nadere informatieNOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN
NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.
Nadere informatieraadsvoorstel Aan de raad,
raadsvoorstel Agendapunt 2016, nr Te behandelen door wethouder Te Gronde onderwerp Aan de raad, Inleiding Gedurende een begrotingsjaar doen zich situaties voor die niet zijn/niet konden worden voorzien
Nadere informatie