Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording
|
|
- Jacobus Christiaens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Inleiding Met ingang van de begroting 2017 gaat er het nodige veranderen in het Besluit Begroting en Verantwoording en daarmee in onze begroting. Deze veranderingen komen voort uit adviezen van de commissie Depla en beogen het volgende: 1. Versterking van de kaderstellende en controlerende taak van de raad; 2. Verbetering van vergelijkbaarheid tussen gemeenten; 3. Een doeltreffender en doelmatiger accountantscontrole en toezicht Inmiddels is het wijzigingsbesluit gepubliceerd in het Staatsblad en daarmee definitief geworden. Het voert te ver om in dit kader alle veranderingen uitgebreid te beschrijven en toe te lichten. Een handzaam overzicht van alle veranderingen is te vinden in de brochure hoofdlijnen vernieuwing bbv van het ministerie van BZK, te vinden op In deze notitie gaan we kort in op de veranderingen die gaan plaatsvinden en willen we u meenemen in die onderwerpen waar gemeenten eigen keuzes kunnen maken. Het is van belang dat deze keuzes nu gemaakt worden, zodat deze meegenomen kunnen bij de opstelling van de begroting 2017 dit voorjaar en deze zomer. De volgende onderwerpen worden behandeld: Invoering taakvelden Beleidsindicatoren Kosten van overhead Verbonden partijen Onderscheid investeringen met economische en maatschappelijk nut Financiële kengetallen Gevolgen voor de begroting 2017 Taakvelden Op dit moment leveren we aan het CBS informatie aan op basis van een voorgeschreven indeling in functies. Elk grootboeknummer in onze administratie is gekoppeld aan zo n functie en op die manier kan het financiële systeem bepalen welke uitgaven en inkomsten naar welke functie gaan. Het CBS gebruikt deze informatie om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken en t.b.v. macro-informatie over de uitgaven en inkomsten van alle gemeenten, zowel in nationaal als in Europees verband. De raad ziet niets van die functies terugkomen in de eigen programmabegroting. In sommige gevallen valt een functie samen met een product in onze begroting, maar dat is lang niet altijd het geval. De producten ziet u wel terug in de begroting, maar het autorisatieniveau daarvan ligt bij het college, daarom zijn deze alleen ter kennisname in de begroting opgenomen. Met andere woorden: vanuit de raad wordt (formeel) nu niet gestuurd op dit niveau. 1
2 De commissie Depla heeft geadviseerd om voor alle gemeenten dezelfde taakvelden te definiëren, die ook in elke gemeentebegroting zichtbaar gemaakt worden. Deze taakvelden komen dan in de plaats van zowel de functies als de producten. De indeling van de programma s blijft een bevoegdheid van de gemeente zelf, daar wordt dus niet aan getornd. Ook het autorisatieniveau verandert niet, maar door voor te schrijven dat de taakvelden uniform in de begroting worden opgenomen wordt wel bereikt dat de raad meer inzicht krijgt in de begroting op het niveau direct onder de programma s. Een landelijke werkgroep is aan de slag geweest om de nieuwe taakvelden te definiëren. In de decembercirculaire 2015 is de voorlopige lijst gepubliceerd. Aan de hand van deze lijst kunnen we zien welke impact dit heeft op onze begroting. In de bijlage is een lijst opgenomen van onze huidige programma-indeling en de nieuwe taakvelden, ingepast in onze programma s. Daaruit blijkt dat een groot aantal taakvelden in zijn geheel valt onder één programma. Er zijn ook taakvelden die voor het grootste deel onder één programma vallen, maar waarvan een klein deel op dit moment binnen een ander programma valt. En tenslotte zijn er drie taakvelden waarvan de onderdelen onder twee of zelfs drie programma s vallen. We gaan ervan uit dat de programma-indeling die de raad bij de begroting 2015 heeft vastgesteld niet ter discussie staat. Deze is en blijft dus uitgangspunt voor de begroting 2017 e.v. We zouden er voor kunnen kiezen om ook de producten zoals we die nu kennen te handhaven. In dat geval hoeven we niets te doen aan de huidige indeling van de begroting (afgezien van de andere veranderingen a.g.v. het nieuwe BBV). Om toch te voldoen aan het nieuwe BBV nemen we dan de indeling in taakvelden in een bijlage bij de begroting op. Daarmee voldoen we weliswaar aan de letter van de wet, maar het is zeker niet in de geest ervan. In bijlage 1 ziet u gearceerd welke taakvelden niet één op één onder een programma vallen. In de laatste kolom is een voorstel opgenomen hoe daar mee om te gaan. Samengevat komt het er op neer dat we voorstellen dat we kleine onderdelen van een taakveld die nu in een ander programma zijn ondergebracht samenvoegen bij de rest van het taakveld; het taakveld zit dan alsnog in zijn geheel in één programma. Voor drie taakvelden stellen we voor om deze wel gesplitst te houden over de programma s. Dit zijn de taakvelden Verkeer, wegen en water, Openbaar groen en openluchtrecreatie en Bouwen en wonen. Het onderbrengen van deze taakvelden in één programma zou geen recht doen aan de keuze voor de programma-indeling die de raad gemaakt heeft. Op een andere plek in de begroting zullen we dan alsnog de baten en lasten van de taakvelden afzonderlijk opnemen, zodat dit inzicht wel geboden wordt. Op de gevolgen van deze keuze op de vergelijkbaarheid tussen de begrotingen 2016 en 2017 komen op het eind van deze nota terug. Voorgestelde keuze: Producten worden vervangen door taakvelden; kleine onderdelen van taakvelden overhevelen naar het programma waar de rest van het taakveld ook is ondergebracht; de taakvelden Verkeer, wegen en water, Openbaar groen en openluchtrecreatie en Bouwen en wonen splitsen over meerdere programma s. Alternatief: De huidige indeling in producten handhaven en de taakvelden alleen in een bijlage bij de begroting opnemen. 2
3 Beleidsindicatoren Er komt één basisset van ongeveer 50 indicatoren die voor alle gemeenten zijn voorgeschreven. Deze indicatoren komen in elk begroting en jaarrekening terug. Het betreft zogenaamde outcome - indicatoren, waarmee de raad kan sturen op maatschappelijke effecten. Deze indicatoren zijn openbaar, veelal afkomstig uit landelijke databases en worden ontsloten via de website waarstaatjegemeente.nl. Inmiddels heeft de VNG een advies uitgebracht aan de minister van BZK over de te hanteren basisset. De verwachting is dat de minister dit advies overneemt. De lijst met geadviseerde indicatoren is bijgevoegd (bijlage 2). In Tiel hebben we de afgelopen jaren de nodige energie gestoken in het opstellen van doelenbomen en bijbehorende indicatoren per programma. De vraag is nu of we willen blijven sturen op basis van onze eigen indicatoren of dat we het beperken tot de nu voorgeschreven basisset. Voordeel van de basisset is dat deze de vergelijkbaarheid met andere gemeenten bevordert en gemakkelijk toegankelijk is. Nadeel is dat deze geen rekening houdt met plaatselijk omstandigheden. Verder zien we ook overlap tussen de basisset en de eigen indicatoren, of net een verschillende definitie waardoor de lezer op het verkeerde been kan worden gezet. Het zal dus nodig zijn om hier en daar extra toelichtingen op te nemen om verwarring te voorkomen. Teneinde hiermee ervaring op te doen is het voorstel nu om in eerste instantie de basisset simpelweg toe te voegen aan de huidige indicatoren en in de loop van de tijd te bezien of het verstandig is om bepaalde eigen indicatoren te laten vervallen. Eigen indicatoren die nu al volledig samenvallen met een indicator uit de basisset kunnen uiteraard direct al vervallen. Voorgestelde keuze: de basisset beleidsindicatoren toevoegen aan de programma s van de begroting, naast de eigen indicatoren en doelenbomen. Alternatief: alleen nog de basisset beleidsindicatoren opnemen in de begroting Toerekening kosten overhead Naast de programma s moeten in de begroting 4 overzichten worden gepresenteerd, te weten: algemene dekkingsmiddelen; kosten van overhead; bedrag voor de heffing voor de vennootschapsbelasting; bedrag voor onvoorzien. Het meest in het oog springend hiervan is het overzicht van overheadkosten. Overheadkosten zijn kosten die niet direct toegerekend kunnen worden aan een product of een programma in de begroting. Voorbeelden hiervan zijn huisvesting, ICT, personeelszaken en financiën. In de huidige systematiek heeft u als raad weinig inzicht in de kosten van overhead. De overheadkosten worden namelijk via een ingewikkelde systematiek verdeeld over alle programma s. In de kosten van alle programma s zit dus een component overheadkosten. Door vaststelling van de totalen per programma stelt u indirect deze kosten ook vast, terwijl u slechts een beperkt inzicht heeft in deze kosten. 3
4 Dit gaat vanaf 2017 veranderen. Er komt een afzonderlijk taakveld Ondersteuning organisatie waarop alle overheadkosten worden verantwoord. Deze kosten worden niet meer verdeeld over de andere taakvelden en daarmee ook niet over de programma s, maar worden dus gepresenteerd in een afzonderlijk overzicht. Hiermee kan de raad beter gaan sturen op de bedrijfsvoering. Directe loonkosten van medewerkers die direct aan een programma/taakveld werken worden wel aan dat programma toegerekend. E.e.a. betekent dus dat de omvang van alle programma s kleiner wordt. In het bijzonder geldt dat nog meer voor programma 8 Bestuur en burgers, omdat we in dat programma nu producten hebben opgenomen zoals Bestuursondersteuning en Juridische zaken die volgens de definitie van het nieuwe BBV onder overhead vallen. Voor de berekening van allerlei tarieven zoals de rioolheffing en de leges, die kostendekkend mogen zijn, mogen wel kosten van overhead worden meegenomen. Doordat dit niet meer automatisch gebeurt moeten we dit buiten de begroting om doen. Er komen landelijke richtlijnen over de manier waarop dit berekend moet worden. In de paragraaf Lokale heffingen moeten we deze berekening toelichten. Verbonden partijen Steeds meer taken van gemeenten worden uitgevoerd door verbonden partijen. Ook een steeds groter deel van de financiën van de gemeenten vloeit dus naar deze partijen. Het wordt dus steeds belangrijker om goede informatie over de verbonden partijen in de begroting en jaarrekening op te nemen. Het nieuwe BBV speelt hierop in. Informatie over verbonden partijen moet worden opgenomen in de beleidsprogramma s waarvoor de verbonden partij werkt. Daarmee maakt deze bijdrage en de daaraan verbonden risico s deel uit van de beschouwing die over de begroting en verantwoording wordt gegeven en is de raad beter in staat om hierop te sturen. De paragraaf verbonden partijen zoals we die nu kennen wordt vereenvoudigd en is vooral bedoeld voor algemene kaderstelling ten aanzien van verbonden partijen en een samenvattend overzicht. Indien er een nota Verbonden Partijen is kan t.a.v. de kaderstelling ook daarnaar verwezen worden. In Tiel is op dit moment een raadswerkgroep Verbonden Partijen actief. De resultaten hiervan zullen we zoveel mogelijk verwerken in de invulling van dit onderdeel van het nieuwe BBV. Vervallen onderscheid investeringen met economisch nut en maatschappelijk nut In het huidige BBV wordt een onderscheid gemaakt tussen investeringen met economisch nut (bijv. gebouwen, apparatuur, meubilair) en met maatschappelijk nut in de openbare ruimte (bijv. wegen, bruggen, openbaar groen e.d.). Investeringen met economisch nut moeten geactiveerd worden, bij investeringen met maatschappelijk nut is de voorkeur om dat niet te doen, en als het gebeurt in een zo kort mogelijke periode. Dit omdat deze geen waarde in het economisch verkeer vertegenwoordigen en activering daarom niet bijdraagt aan het inzicht in de financiële positie. In Tiel hebben we er voor gekozen om investeringen met maatschappelijk nut in maximaal 15 jaar af te schrijven. Andere gemeenten hebben andere keuzes gemaakt, waardoor op dit punt de gemeenten niet met elkaar te vergelijken zijn. 4
5 In het nieuwe BBV vervalt dit onderscheid: alle investeringen moeten worden geactiveerd en worden afgeschreven over de verwachte levensduur. Daarmee wordt bereikt dat de lasten worden verdeeld over de jaren dat van de investering gebruik wordt gemaakt. Omdat alle gemeenten weer alle investeringen activeren neemt ook de vergelijkbaarheid tussen gemeenten hierdoor toe. De nieuwe regel geldt overigens alleen voor nieuwe investeringen. We hoeven dus niet met terugwerkende kracht oude investeringen alsnog te activeren. Financiële kengetallen en geprognosticeerde balans Al vanaf de begroting 2016 is de plicht ingevoerd om financiële kengetallen in de begroting op te nemen. Deze staan in paragraaf B Weerstandsvermogen en risicobeheersing. Vanaf 2017 komt daar de plicht bij van een geprognosticeerde balans. Daarvoor gebruiken we voor een belangrijk deel dezelfde cijfers als voor de kengetallen. Doel hiervan is om de raad meer inzicht te geven in de ontwikkeling van onder meer investeringen, reserves en voorziening en in de financieringsbehoefte. Daarnaast sluit het aan bij de plicht om het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Het EMU-saldo is het saldo van alle uitgaven en inkomsten op kasbasis en moeten we verstrekken t.b.v. de berekening van het landelijk cijfer. Als de macronorm van 3% tekort wordt overschreden heeft dit consequenties voor alle gemeenten. Het wordt daarom gewenst geacht dat de gemeenten meer op het EMU-saldo gaan sturen. Gevolgen voor de begroting 2017 Als gevolg van de vernieuwing van het BBV zal er veel wijzigen in de begroting Voor een deel direct zichtbaar in de programma s, voor een ander deel zal het vooral tot uitdrukking komen in de begrote bedragen per programma. Met name het niet meer toerekenen van overheadkosten aan de programma s zal leiden tot een flinke herverdeling. Maar ook de verschuiving van bepaalde producten naar andere programma s zal tot financiële verschillen leiden. Als gevolg hiervan zal de vergelijking tussen de begrotingen 2016 en 2017 bemoeilijkt worden. We zullen zoveel als mogelijk in de verschillenverklaring rekening hiermee houden, waarbij een onderscheid zal worden gemaakt tussen verschillen a.g.v. de vernieuwing van het BBV en reële verschillen. In de inleiding van de begroting zullen we zoals u gewend bent de belangrijkste aanpassingen in de begroting toelichten. Bijlagen: 1. Overzicht programma s-taakvelden-producten 2. Basisset beleidsindicatoren Tiel, maart 2016 BvoWB/R. Jansema 5
Programmabegroting Versie:
Programmabegroting 2017 Versie: 5.0.0.0.0.0 2.2 Wijzigingen regelgeving BBV Wijzigingen in Besluit begroting en verantwoording (BBV) verwerkt in Programmabegroting 2017-2020. Samenvatting Het Besluit begroting
Nadere informatieInloopavond. 10 oktober 2016
Inloopavond 10 oktober 2016 Agenda Technische behandeling Programmabegroting 2017 Vernieuwingen BBV Programmabegroting Niet beantwoorde vragen worden schriftelijk afgedaan Aanleiding 10 jaar BBV Doel versterking
Nadere informatieVernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)
Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad, vanwege dualisering Raad: kaderstellend (allocatie
Nadere informatie$çmxffin LUTD. Prgvrncï HorrAND. 1. Uniforme taakvelden: betrouwbare informatie voor interne sturing en externe vergelijkbaarheid
Lid Gedeputeerde Staten R.A.M. van der Sande Prgvrncï HorrAND LUTD $çmxffin Contact 070-441 70 13 ram.vander.sande@pzh.nl Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl
Nadere informatieGemeente Delft VERZONDEN - 7 JAN Geachte leden van de raad,
Gemeentebrede Bedrijfsvoeringsondersteuning Programmering Geld Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan 2 2624 ES Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Programmering
Nadere informatieNaam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder
Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil
Nadere informatieVernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol
Vernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol Hier komt tekst Frank Halsema Hier CFO komt / Concerncontroller ook tekst 22 maart 2016 Aanleiding vernieuwing BBV (1) 2004:
Nadere informatieECFE/U Lbr. 16/070
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Modelverordening ex artikel 212 Gemeentewet uw kenmerk ons kenmerk ECFE/U201601248 Lbr. 16/070 bijlage(n)
Nadere informatieVernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Concerncontrol: John Simons & Johan Heger
Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Concerncontrol: John Simons & Johan Heger 1 Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad.
Nadere informatieER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen
ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF BBV JE presenteert 1 AGENDA Aanleiding Tijdspanne vernieuwingen De vernieuwingen Resterende vernieuwingen 2 AANLEIDING Rapport Adviescommissie Depla: Kaderstellende en controlerende
Nadere informatieDe wijziging van de BBV betreft een wettelijke verplichting, maar in het verlengde hiervan kunnen er toch beperkte keuzes aan de orde komen.
Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding In 2014 heeft een door de VNG ingestelde adviescommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de VNG, het ministerie van Binnenlandse Zaken
Nadere informatieOnderwerp : Vernieuwing wetgeving BBV
Raadsvoorstel *Z028F1FE636* Aan de raad Documentnummer : INT-16-24966 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Vernieuwing wetgeving BBV Inleiding De regering heeft besloten om het huidige Besluit Begroting
Nadere informatieAdviezen Vernieuwing BBV
Adviezen Vernieuwing BBV Tussenstand werkgroepen Sabine Galjé (BZK): vicevoorzitter stuurgroep Melchior Kerklaan (VNG): (co)secretaris stuurgroep Rapport gepubliceerd in mei 2014 Aangeboden aan VNG Bestuur
Nadere informatieNieuwe voorschriften kostenonderbouwing
Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing 1. Achtergrond en inhoud gewijzigde begrotingsregels 2. Nut en noodzaak transparantie 3. Bespreking model Begrotingsregels BBV: Besluit begroting en verantwoording
Nadere informatieWelke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming
Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming Inhoud BBV Historie Actuele ontwikkelingen Vennootschapsbelasting
Nadere informatieBEGROTING 2017 PRESENTATIE
BEGROTING 2017 PRESENTATIE 1 Wijzigingen BBV 2016 Wijzigingen & Implementatie Hoofdlijnen (1) Taakvelden (2) Beleidsindicatoren (3) Verbonden partijen (4) Overhead (5) Investeringen (6) EMU saldo (7) Vpb
Nadere informatieOVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN
OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN VERNIEUWING BBV -AANLEDING Na 10 jaar BBV: begroting en jaarstukken nog teveel voor financieel specialisten Wens versterking rol gemeenteraad kaderstelling
Nadere informatie01 = ^ o d e l Financiële verordening 2016 GESCAND OP 2 6 SEP. Ge'meente Wormerland. Tjoelker, Nicolien. VNG Ledenbrief
GESCAND OP 2 6 SEP. Tjoelker, Nicolien Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Ge'meente Wormerland VNG namens VNG vrijdag 23 september 2016 14:36 Postbus Lbr.
Nadere informatieProvincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017
Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 1 1. Inleiding en achtergrond De Financiële verordening van de provincie Zuid-Holland schrijft voor dat Provinciale Staten
Nadere informatieInformatienota. Onderwerp: Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BBV nr: 2016/44495
Informatienota Onderwerp: Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BBV nr: 2016/44495 1. Inleiding Ruim 10 jaar geleden is het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) ingevoerd. De nadruk
Nadere informatieOnderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017
Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van
Nadere informatieWijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2
Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt
Nadere informatiedocumentnr.: INT/M/16/27126 zaaknr.: Z/M/16/35471 Raadsinformatiebrief
*Z018D1DF9A5* documentnr.: INT/M/16/27126 zaaknr.: Z/M/16/35471 Raadsinformatiebrief Onderwerp : Raadsinformatiebrief vernieuwingen BBV Aard : Actieve informatie Portefeuillehouder : H.P.W.M. van Daal
Nadere informatieWijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser
Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording 1 Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording
Nadere informatieons kenmerk ECFE/U201401021 Lbr. 14/036
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Rapport Vernieuwing van de begroting en verantwoording van gemeenten Samenvatting uw kenmerk ons kenmerk ECFE/U201401021
Nadere informatieWillem Wijntjes (voorzitter commissie BBV) Melchior Kerklaan (secretaris commissie BBV) Henk Satter (lid commissie BBV) Elma van der Mortel (lid
Willem Wijntjes (voorzitter commissie BBV) Melchior Kerklaan (secretaris commissie BBV) Henk Satter (lid commissie BBV) Elma van der Mortel (lid adviescommissie BBV) Regiodagen gemeentefinanciën 2014 Eerste
Nadere informatieVeranderingen door BBV. Raadspresentatie 5 September 2016
Veranderingen door BBV Raadspresentatie 5 September 2016 Doel bijeenkomst 5 september: technische uiteenzetting over aanpassingen in BBV; 6 oktober: financiële uiteenzetting over aanpassingen in BBV. 2
Nadere informatieInzicht in overhead met Vensters voor Bedrijfsvoering
Inzicht in overhead met Vensters voor Bedrijfsvoering Marcel Schippers gemeente Nissewaard Walter Huith ICTU/Vensters Hilko de Boer gemeente Barneveld Regiodagen BZK 2017 1 Wie is er trots op de overhead?
Nadere informatieKADERNOTA 2018 ( ) Versie: 1.3
KADERNOTA 2018 (2018-2021) Versie: 1.3 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Aanleiding... 4 Algemeen... 4 Bedrijfsplan... 4 Doel kadernota... 4 Leeswijzer... 5 Financiële uitgangspunten... 6 Algemeen... 6 Financiële
Nadere informatieBesluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar 05-07-2016 [ ]Besloten --
Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Nieuwe regelgeving BBV 1- Notagegevens Notanummer 2016-001128 Datum 23-06-2016 Programma: Portefeuillehouder Weth. Grijsen Team AB 2- Bestuursorgaan [X]B
Nadere informatieRaadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253
Raadsstuk Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253 1. Inleiding De gemeenteraad stelt kaders vast o.a. in de vorm van gemeentelijke verordeningen. De financiële verordening
Nadere informatieThemaraad financiën 3 april
Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit
Nadere informatieSytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november
Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november 2015 1 Vernieuwing BBV: planning en stand van zaken
Nadere informatieWGDO: Good practice controle taakvelden BBV
WGDO: Good practice controle taakvelden BBV Datum: 10-jan-2018 Betreft: Taakvelden (van/voor WGDO) 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2017 dient de gemeente of provincie in de financiële begroting
Nadere informatie1. Inleiding en richtlijnen
NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden
Nadere informatieProvincie Noord-Holland
Noord-Holland POSTBUS 3007 2001 DA HAARLEM Aan de besturen van de gemeenschappelijke regelingen in Noord-Holland Gedeputeerde Staten Uw contactpersoon S.H.B. Riteco AD/KAB/IBT Doorkiesnummer (023) 514
Nadere informatieGrip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën
Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch
Nadere informatieBasisset Beleidsindicatoren. Definitief advies van de VNG
Beleidsindicatoren Definitief advies van de VNG Versie december 2015 Begin juli 2015 verscheen een BK-brochure over de voorgenomen wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Deze wijzigingen
Nadere informatieOnderwerp : Financiële verordening 2017
Raadsvoorstel *Z03D64CFBC6* Aan de raad Documentnummer : INT-17-35808 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Financiële verordening 2017 Inleiding Door de wijzingen in het Besluit begroting en verantwoording
Nadere informatiev o o r d r a c h t 29 maart 2016 Corr.nr , FC Nummer 22/2016 Zaaknr
v o o r d r a c h t 29 maart 2016 Corr.nr. 2016-18.212, FC Nummer 22/2016 Zaaknr. 625011 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen over wijziging programma-indeling begroting
Nadere informatieProgramma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen
Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Commissie Bestuur (Coördinerende) Portefeuilles Financiën en personeel Afdeling(en) Concernstaf, Middelen en Services Programmadoelstelling (missie) Werken
Nadere informatieJa, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen.
JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene
Nadere informatieProgrammabegroting. Indeling en layout. versie
Programmabegroting Indeling en layout versie 22-01-2018 Opdracht aan de werkgroep Maken van een programmabegroting West Betuwe 2019-2022, te starten met format: Welke programma s Welke vragen worden beantwoord
Nadere informatieBesluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017
Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten vergadering November 2016 Nummer 6955 Onderwerp Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland,
Nadere informatieVoorstel begrotingswijziging september 2018 (BBV)
1 Voorstel begrotingswijziging 2018 september 2018 (BBV) 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Soorten begrotingswijzigingen... 4 Samenvatting begrotingswijzigingen... 4 Indeling programmabegroting... 6 Programma
Nadere informatieFinanciële begroting 2015 samengevat
Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of
Nadere informatie22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE
22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2016 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2016 1 2. Beleidsbegroting 2016 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting
Nadere informatieNotitie Rentebeleid 2007
Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening
Nadere informatieDE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN: KRIJGT DE GEMEENTERAAD AL HET VEREISTE INZICHT?
DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN: KRIJGT DE GEMEENTERAAD AL HET VEREISTE INZICHT? DE WIJZIGING VAN HET BBV, EEN JAAR LATER DE WIJZIGING VAN HET BBV: MEER EISEN AAN DE PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN PARAGRAAF
Nadere informatieNota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel
Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.
Nadere informatieFinanciële begroting 2016
Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.
Nadere informatieBLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING
BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 626 6 november 2017 Financiële Verordening 2018 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsbepaling
Nadere informatieGR-taken: Aanvullende diensten:
JAARREKENING 2018 GGD Hollands Noorden Wat was de opdracht (welke inhoudelijke en financiële kaders waren er?) Inhoudelijk kader De GGD levert diensten, zoals deze zijn vastgesteld in de Gemeenschappelijke
Nadere informatieNOTITIE OVERHEAD April 2016
NOTITIE OVERHEAD April 2016 INHOUDSOPGAVE Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 Hoofdstuk 2 Definitie... 4 Hoofdstuk 3 Kostendekking... 7 Hoofdstuk 4 Programmaplan... 8 Hoofdstuk 5 Paragraaf Bedrijfsvoering...
Nadere informatieProgrammabegroting Versie:
Programmabegroting 2019 Versie: 4.0.0.0.0.0 3.1.12, Vpb en onvoorzien, Vpb en Onvoorzien bedragen x 1.000,- Rekening 2017 Begroting 2018 Begroting 2019 Meerjarenraming 2020 2021 2022 Lasten 61.713 57.658
Nadere informatieToetsingsformulier jaarstukken 2014 en begroting 2016 RSW
1 Toetsingsformulier jaarstukken 2014 en begroting 2016 RSW JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee)
Nadere informatieC2.ľ3b bö DIV.STAN Bv// FPc
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties C2.ľ3b bö Provincie Noord-Brabant Gedeputeerde Staten Postbus 90151 5200 MC Den Bosch Ingekomen -6 DEC 2016 Provincie Nnnrd-Brabanţ 4120019 DIV.STAN
Nadere informatieGelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016;
Kenmerk Onderwerp : stafafdeling bestuurlijke zaken en middelen : Verordening artikel 212 Gemeentewet De raad van de gemeente Brielle; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november
Nadere informatieJAARREKENING Ja, IPA Acon heeft een goedkeurende verklaring afgegeven.
JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene
Nadere informatieMinisterie van Binnen andse Zaken en Koninkrijksrelaties
R. Anderson Contactpersoon Uw kenmerk Postbus 20120 8900 HM Leeuwarden 2016-0000754155 Kenmerk www.facebook.com/minbzk Provincie Fryslâ www.rijksoverheid.ni Provinciale Staten www.twitter.com/minbzk programmabegroting.
Nadere informatieGemeente Haarlem. Retouradres: Stadhuis, Postbus PB Haarlem. Aan de leden van de commissie Bestuur
Gemeente Haarlem Haarlem Jeroen van Spijk wethouder ruimtelijke ordening en monumenten, MRA, financiën, dienstverlening en burgerparticipatie Retouradres: Stadhuis, Postbus 511 2003 PB Haarlem Aan de leden
Nadere informatieToelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen
Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit
Nadere informatieToelichting actualisatie Financiële verordening. Met ingang van 2017
Toelichting actualisatie Financiële verordening Met ingang van 2017 september 2016 Colofon uitgave Financiën Gemeente Utrecht 030-286 00 00 info@utrecht.nl in opdracht van BCS Financiën Gemeente Utrecht
Nadere informatieVereniging van Zeeuwse Gemeenten. Aan de colleges van burgemeester en wethouders van de Zeeuwse gemeenten. ledenbrief
Vereniging van Zeeuwse Gemeenten Aan de colleges van burgemeester en wethouders van de Zeeuwse gemeenten ledenbrief 2016-001 status standpuntbepaling ons kenmerk BO bijlage(n) -2- contactpersoon bezoekadres
Nadere informatieProgrammabegroting
Programmabegroting 2017-2020 Technische toelichting Planning en Control 3 oktober 2016 Structuur begroting Delft 4 hoofdstukken + Raad + Algemene dekkingsmiddelen + overhead* 12 doelstellingen (programma
Nadere informatieCollege van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5
2017MME151 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 26 september 2017 NUMMER PS AFDELING Managementondersteuning COMMISSIE Alle STELLER Alex van der Weij DOORKIESNUMMER 3992 DOCUMENTUMNUMMER
Nadere informatieBijzonderheden jaarrekening FAMO bijeenkomst 15 december 2017
Bijzonderheden jaarrekening 2017 FAMO bijeenkomst 15 december 2017 Agenda Bijzonderheden jaarrekening Sociaal Domein ENSIA BBV Bijzonderheden jaarrekening SD Rechtmatigheid SD Landelijk protocol Administratieve
Nadere informatieFinanciële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording
Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene
Nadere informatieToelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011
Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting Artikel 1. Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido,
Nadere informatieADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD
ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en
Nadere informatieVeiligheidsregio Noord-Holland Noord
1 180706 AB 5 B7 Toetsingsformulier jaarstukken 2017 en begroting 2019.pdf JAARREKENING 2017 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Ja, jaarrekening en aanbiedingsbrief zijn op
Nadere informatieNOTITIE OVERHEAD Juli 2016
NOTITIE OVERHEAD Juli 2016 INHOUDSOPGAVE Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 Hoofdstuk 2 Definitie... 4 Hoofdstuk 3 Kostendekking... 7 Hoofdstuk 4 Programmaplan... 8 Hoofdstuk 5 Paragraaf Bedrijfsvoering...
Nadere informatieNota Reserves en Voorzieningen RMH
Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch
Nadere informatieGeachte voorzitter, BSD/ RIS Aan de voorzitter van de Rekeningencommissie. Bestuursdienst. 31 augustus 2016
Typ teksttyp teksttyp tekst T. de Bruijn Wethouder van Financien,Verkeer, Vervoer en Milieu 001 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Rekeningencommissie RIS294926 Contactpersoon
Nadere informatieFinanciële verordening VRU
Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -
Nadere informatieRaadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2015/98823
Raadsstuk Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2015/98823 1. Inleiding De gemeenteraad stelt kaders vast o.a. in de vorm van gemeentelijke verordeningen. De financiële beheersverordening
Nadere informatiePaginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen.
JAARREKENING 2015 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene
Nadere informatieVoorgesteld besluit Kennisnemen van bijgevoegde gemeentelijke belastingverordeningen met toelichting voor de gemeente Westerkwartier.
Advies Aan: Van: Secretarissenoverleg (SO) Stuurgroep (SG) Raadsgroep (RG) Ambtelijke werkgroep financiën CC: Datum: 11 oktober 2018 Betreft: Belastingen en heffingen Agendapunt Voorgesteld besluit Kennisnemen
Nadere informatieNotitie software Mei 2007
Notitie software Mei 2007 2 1 Inleiding 1.1 Algemeen De taak van de commissie Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (hierna: BBV) is om een eenduidige toepassing van het BBV te bevorderen.
Nadere informatieKwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2
Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening
Nadere informatieVoorstellen: vernieuwing begroting en verantwoording
Voorstellen: vernieuwing begroting en verantwoording 1. Inleiding Hierbij ontvangt u onze voorstellen voor het vernieuwen van de begroting en verantwoording. Themabijeenkomst Op 23 november 2015 hebben
Nadere informatie2015-415. Nieuwegein. Gemeenteraad. Raadsvoorstel Afdeling Financiën. 1 Onderwerp. Programmabegroting 2016. 2 Gevraagd besluit
Nieuwegein m S\ Gemeenteraad Onderwerp Programmabegroting 2016 Datum 25 september 2015 Raadsvoorstel Afdeling Financiën Portefeuillehouder mr. J.A.N. Gadella 2015-415 1 Onderwerp Programmabegroting 2016
Nadere informatieVoorpublicatie begroting- en verslaggevingsvoorschriften voor verbonden partijen
Voorpublicatie begroting- en verslaggevingsvoorschriften voor verbonden partijen Voor verbonden partijen gelden de eigen van toepassing zijnde begroting- en verslaggevingsregels. Voor gemeenschappelijke
Nadere informatieVerordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie
CVDR Officiële uitgave van Haaren. Nr. CVDR446360_1 9 januari 2018 Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie De raad
Nadere informatieBEGROTINGSCIRCULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN
Inhoud BEGROTINGSCIRCULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN Inleiding...2 1. Proces Financieel toezicht in aanloop naar uw begroting 2018...3 2. Wij bepalen de vorm van toezicht...4 We houden repressief
Nadere informatieprovincie limburg FIN / De raad van de gemeente Nederweert Postbus AA NEDERWEERT
4 1~ De raad van de gemeente Nederweert Postbus 2728 6030AA NEDERWEERT Cluster Faxnummer Ons kenmerk Bij lage(n) FIN +31 43 389 71 51 201 6/1 8446 Behandeld Doorkiesnummer +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht
Nadere informatieNota baten-lastenstelsel voor specifieke uitkeringen
Nota baten-lastenstelsel voor specifieke uitkeringen Inleiding Samenvatting Met ingang van de SiSa-verantwoording 2010 geldt voor alle specifieke uitkeringen het batenlastenstelsel. Het kas-verplichtingenstelsel
Nadere informatieKanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering
Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe
Nadere informatieNota baten-lastenstelsel voor specifieke uitkeringen. Circulaire SiSa
Circulaire SiSa Inleiding Samenvatting Met ingang van de SiSa-verantwoording 2010 geldt voor alle specifieke uitkeringen het batenlastenstelsel. Het kas-verplichtingenstelsel is niet meer van toepassing
Nadere informatieCollege van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerpbesluit pag. 5. Toelichting pag. 6
2018BEM55 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 12 juni 2018 NUMMER PS AFDELING MAO COMMISSIE BEM STELLER Arjan Vermeeren DOORKIESNUMMER 3321 DOCUMENTUMNUMMER 81D3E4D8 PORTEFEUILLEHOUDER
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STTSCOURNT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20619 17 juli 2015 Regeling van de Minister van innenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 9 juli 2015, nr. 2015-0000387198,
Nadere informatieS. Nieuwenburg 3580
steller telefoonnummer email Agendapunt commissie: 5.1 S. Nieuwenburg 3580 Stefan.Nieuwenburg@a2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 250782/250832 portefeuillehouder H. Tindemans Van
Nadere informatiePresentatie advies risicomanagement. Uitwerking door de auditcommissie van gemeente Beverwijk
Presentatie advies risicomanagement Uitwerking door de auditcommissie van gemeente Beverwijk Inhoud 1. Aanleiding 2. Probleemstelling 3. Werkwijze auditcommissie 4. Resultaten 5. Conclusie & aanbevelingen
Nadere informatieKostendekkingsplan Water & Riolering
Kostendekkend en Lastenverlagend Ede, 4 Juli 2012 Kenmerk 715676 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding...4 1.1. Aanleiding...4 1.2. Waarom dit document...4 2. Bijstelling product Water...5 3. Bijstelling product
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 206 Besluit van 15 mei 2015, houdende wijziging van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten in verband met het opnemen
Nadere informatie23 maart 2016 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2017
23 maart 2016 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2017 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2017 1 2. Beleidsbegroting 2017 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting
Nadere informatieProgramma 10. Financiën
Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat
Nadere informatieInzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen
Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle
Nadere informatieInhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4
Perspectiefnota 2014 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Kaders begroting 2014 3 III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2014-2017 provincie Groningen
Nadere informatieGrip op de begroting(scyclus)
Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen? Programma Achtergrond: Dualisering
Nadere informatie