Voorgesteld besluit Kennisnemen van bijgevoegde gemeentelijke belastingverordeningen met toelichting voor de gemeente Westerkwartier.

Transcriptie

1 Advies Aan: Van: Secretarissenoverleg (SO) Stuurgroep (SG) Raadsgroep (RG) Ambtelijke werkgroep financiën CC: Datum: 11 oktober 2018 Betreft: Belastingen en heffingen Agendapunt Voorgesteld besluit Kennisnemen van bijgevoegde gemeentelijke belastingverordeningen met toelichting voor de gemeente Westerkwartier. Samenvatting / toelichting In dit document wordt een toelichting gegeven op de al eerder voorgelegde conceptbelastingverordeningen voor de gemeente Westerkwartier en zijn de tarieven voor de Afvalstoffenheffing en de Rioolheffing berekend. Financiën Niet van toepassing Communicatie Niet van toepassing Bevoegdheid Raad Het vaststellen van verordeningen is aan de raad. Bijlagen - Verordening Afvalstoffenheffing en Rioolheffing - Tarieventabel (gedeeltelijk) bij de Legesverordening

2 Aan: Van: Onderwerp: Stuurgroep / Raadsgroep Werkgroep Financiën Belastingenverordeningen gemeente Westerkwartier d.d.: 11 oktober 2018 Inleiding In de 4 gemeenten in het Westerkwartier zijn de volgende gemeentelijke belastingverordeningen van kracht: Afvalstoffenheffing, Rioolheffing, OZB, leges, grafrechten, liggelden, marktgelden en forensenbelastingen. Eerder is uitgesproken dat de tarieven afvalstoffenheffing en de rioolheffing in 2019 kostendekkend moeten zijn. Het traject om hiervoor in 2019 met gelijkluidende verordeningen te kunnen werken is dat deze in 2018 gelijkluidend moeten zijn vastgesteld door de afzonderlijke raden van de huidige gemeenten. Bij de Onroerende Zaakbelasting (OZB) speelt kostendekking geen rol. Normaliter besluit de raad jaarlijks vóór aanvang van het belastingjaar over de tarieven OZB. In afwijking daarvan en op basis van de wet ARHI moeten de tarieven OZB voor 2019 in de eerste drie maanden van 2019 worden vastgesteld door de raad van de gemeente Westerkwartier. Net als bij de andere belastingverordeningen (behalve OZB dus) mag bij de leges de kostendekking ook maximaal 100% zijn. In 2018 hebben we vastgesteld dat een nieuwe legesverordening 2019 voor het Westerkwartier te veel afstemming vraagt. De vier Westerkwartiergemeenten passen daarom eind 2018 de Tarieventabel bij hun verordening 2018 op onderdelen aan zodat veelgebruikte leges (reisdocumenten, rijbewijzen) en de leges telecommunicatie worden geharmoniseerd. Alle aangepaste (en ook niet-aangepaste) verordeningen van alle deelnemende gemeenten blijven vervolgens gelden voor het hele jaar 2019 totdat de nieuwe raad besluit dat deze zijn vervallen. De verwachting is dat in 2019 alle gemeentelijke belastingverordeningen zullen worden geactualiseerd en met ingang van 2020in werking zullen treden. Alleen voor de Legesverordening geldt dat de gemeenteraad in de loop van 2019 een nieuwe verordening kan vaststellen, die dan ook direct in werking kan treden. De verordeningen grafrechten, liggelden en marktgelden worden voor niet geharmoniseerd. Deze verordeningen uit 2018 blijven ook in 2019 van toepassing. In 2019 worden voorstellen gedaan voor nieuwe belastingverordeningen vanaf Over de verordening forensenbelasting is eerder al geconcludeerd dat deze niet wordt doorgezet naar Uitstel past binnen de bestaande wet- en regelgeving. De Wet ARHI biedt hiertoe in ieder geval de mogelijkheid. Artikel 28 geeft aan dat de gemeentelijke voorschriften behouden blijven gedurende twee jaren na de datum van herindeling, tenzij de nieuwe gemeente deze voorschriften vervallen verklaart.

3 Zoals al eerder opgemerkt is het uitgangspunt dat bij de afvalstoffenheffing en de rioolheffing een 100% kostendekkendheid wordt bereikt en dat het totaal van de gemiddelde gewogen belastingdruk in 2019 ten opzichte van 2018 niet stijgt, dit op basis van het besluit van de Raadsgroep herindeling in In de conceptbegroting 2019 zijn zowel de begrote lasten als de begrote baten overgenomen uit de begrotingen 2018 van Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn. Omdat de totale baten 2019 per belastingsoort een optelsom zijn van de baten 2018 moeten de gemiddelde tarieven 2019 in lijn liggen met die van In de paragraaf Lokale lasten van de programmabegroting 2019 moet de kostendekking worden onderbouwd. Dit is nog niet helemaal afgerond. Afvalstoffenheffing De verordening Afvalstoffenheffing moet voor 1 januari 2019 zijn geharmoniseerd door vaststelling van een gelijkluidend voorstel in de afzonderlijke raden. Het traject daarvoor is SO, stuurgroep, raadsgroep, waarna vaststelling plaatsvindt in de (december)raad van Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn. De verordeningen blijven van de huidige gemeenten, de ingangsdatum wordt daarom In het kader van de wet Arhi hebben deze verordeningen nog twee jaar rechtskracht in de nieuwe gemeente. De afvalstoffenheffing willen we 100% kostendekkend hebben. Een lagere dekking kan nadelige gevolgen hebben voor de meerjarenbegroting. Een hogere dekking is niet toegestaan, het is vanzelfsprekend niet correct naar onze inwoners en het betekent een fors risico. Een gemeente moet kunnen onderbouwen met welke kosten is gerekend bij de tariefbepaling. Als een gemeente onterechte kosten meeneemt kan een rechter de gehele verordening onverbindend verklaren waardoor de rechtsgrond om de belasting te heffen vervalt. In de conceptbegroting 2019 is een bedrag opgenomen als te realiseren opbrengst afvalstoffenheffing. De vier gemeenten hanteren in 2018 verschillende methoden bij de bepaling van de kosten voor overhead en voor btw. De methoden zijn allemaal toegestaan maar hebben wel grote impact op het totaal aan kosten en daarmee op het te bepalen tarief. Bij de bepaling van de afvalstoffenheffing 2019 sluiten we zoveel mogelijk aan bij de samengevoegde begrotingen. De insteek is pragmatisch. De keuze voor de berekening van btw en overhead baseren we op continuïteit en niet op principe. In 2019 moeten we bepalen hoe we de kostenopzet vanaf 2020 bepalen. Voor het gebied Middag geldt dat de huidige verordening Afvalstoffenheffing van Winsum ook gewoon doorloopt naar de gemeente Westerkwartier. Daarin hoeven we niets aan te passen. Dat betekent dat de gemeente Westerkwartier in 2019 voor het gebied Middag een aanslag Afvalstoffenheffing oplegt gebaseerd op de tarieven uit de betreffende verordening 2018 van de gemeente Winsum. Het vaste tarief is voor Middag blijft dan 120. Op basis van de huidige inzichten komen we uit voor 2019 op een vast tarief van 122 en een variabel tarief van 0,35 per kilo. Op dit moment vindt fine tuning plaats. Hierdoor kunnen minimale wijzigingen optreden. Verderop is een overzicht gegeven van de tarieven 2018 van de Westerkwartiergemeenten en het gewogen gemiddelde Het voorgestelde tarief 2019 ligt hiermee in lijn. Rioolheffing De verordening Rioolheffing moet voor 1 januari 2019 zijn geharmoniseerd door vaststelling van een gelijkluidend voorstel in de afzonderlijke raden. Het traject daarvoor is SO, stuurgroep, raadsgroep, waarna vaststelling plaatsvindt in de (december)raad van Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn. De rioolheffing willen we 100% kostendekkend hebben. Hierbij gelden dezelfde overwegingen als bij de afvalstoffenheffing. Voor de te realiseren opbrengst rioolheffing is in de conceptbegroting 2019 een bedrag opgenomen. Ook bij de rioolheffing hanteren de vier gemeenten in 2018 verschillende methoden bij de bepaling van de kosten voor overhead en voor btw. Bij de rioolheffing speelt ook het nieuwe Watertakenplan (voorheen Gemeentelijk Rioleringsplan, GRP) een rol. Op dit moment wordt het plan voor de komende jaren opgesteld. Begin 2019 vindt afronding hiervan plaats. Er heeft afstemming plaatsgevonden tussen dit plan en de begroting.

4 Bij de bepaling van de rioolheffing 2019 sluiten we zoveel mogelijk aan bij de samengevoegde begrotingen. De insteek is pragmatisch. De keuze voor de berekening van btw en overhead baseren we op continuïteit en niet op principe. In 2019 moeten we bepalen hoe we de kostenopzet vanaf 2020 bepalen. Ons voornemen was om van grootverbruikers een hogere rioolheffing te vragen. Leek hanteert nu een dergelijk systeem, de andere gemeenten niet. We staan nog steeds achter het uitgangspunt de vervuiler betaalt maar invoering op korte termijn is te complex. Het is een politiek gevoelig onderwerp waarbij een beperkt aantal bedrijven forse bedragen moet gaan betalen. Het bepalen van de hoogte van die bedragen vergt ook meer tijd dan nu beschikbaar. In Midden-Groningen is bij nader inzien ook afgezien van hogere tarieven voor grootverbruikers. Financieel betekent het naar schatting dat de rioolheffing voor alle gebruikers een paar euro hoger wordt. Voor het gebied Middag geldt dat de huidige verordening Rioolheffing van Winsum ook gewoon door loopt naar de gemeente Westerkwartier. Daarin hoeven we niets aan te passen. Dat betekent dat de gemeente Westerkwartier in 2019 voor het gebied Middag een aanslag Rioolheffing oplegt aan de eigenaren van percelen (= dus gelijk Westerkwartier) met een tarief van 210 (is al zo vanaf 2016). Iets lager dus dan het door ons berekende tarief voor de gemeente Westerkwartier (zie hieronder). Op basis van de huidige inzichten komen we uit op een tarief van 227. Dit bedrag kan beperkt wijzigen in verband nadere onderbouwing. Verderop is een overzicht gegeven van de tarieven 2018 van de Westerkwartiergemeenten en het gewogen gemiddelde Het voorgestelde tarief 2019 ligt hiermee in lijn. OZB-verordening De verordening OZB dient in de eerste drie maanden van 2019 te worden vastgesteld door de nieuwe gemeenteraad. Voor de te realiseren opbrengst OZB is in de conceptbegroting 2019 een bedrag opgenomen. Dit bedrag is samengesteld uit de bedragen uit de begrotingen 2018 van Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn. De taxaties 2018 om de waarde van woningen en niet-woningen te bepalen zijn nog niet afgerond. Zodra dit proces gereed is kunnen de tarieven voor 2019 worden berekend. De begrote opbrengst OZB in de begroting 2019 van de gemeente Westerkwartier is een optelsom is van de ramingen 2018 van de 4 aparte gemeenten. Hierin zitten nog niet verwerkt de areaaluitbreiding (toename aantal objecten) en de inkomst uit OZB-heffing over de objecten in het gebied Middag. Inclusief deze opbrengsten komt de gemiddelde OZB-aanslag iets lager te liggen de die in Legesverordening Leges zijn vergoedingen voor door de overheid geleverde individuele diensten. De kostendekking mag maximaal 100% zijn. In 2018 hebben we vastgesteld dat een nieuwe legesverordening 2019 voor het Westerkwartier te veel afstemming vraagt. Een gedegen afweging kan alleen kan plaatsvinden door de nieuwe gemeenteraad. De vier Westerkwartiergemeenten passen eind 2018 de Tarieventabel bij hun Legesverordening 2018 op onderdelen aan zodat veelgebruikte leges (reisdocumenten, rijbewijzen) en de leges telecommunicatie worden geharmoniseerd. De aangepaste verordeningen blijven vervolgens gelden in 2019 totdat de gemeenteraad de nieuwe Legesverordening en Tarieventabel vaststelt. Het traject is SO, stuurgroep, raadsgroep, waarna vaststelling plaatsvindt in de (december)raad van Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn. 1. Leges burgerzaken De vier gemeenten stellen in december gewijzigde legesverordeningen en tarieventabellen 2018 vast. De verschillen tussen de gemeenten zijn klein waardoor de financiële consequenties zeer beperkt zijn. We laten de gewijzigde verordeningen 2018 ingaan op 31 december 2018, zodat ze in 2019 rechtsgeldig kunnen worden gebruikt.

5 Voor bijvoorbeeld huwelijken, standplaatsvergunningen, kinderopvang en omgevingsvergunningen blijven in 2019 vooralsnog verschillende tarieven van toepassing. 2. Leges telecommunicatie De provincie Groningen wil door middel van de regeling Snel internet Provincie Groningen de aanleg van snel internet in het buitengebied realiseren. In dat kader is aan gemeenten het verzoek om de leges en degeneratiekosten te verlagen. Vanaf 2017 trekken de Westerkwartiergemeenten samen op. Bij de huidige leges telecommunicatie zijn de kleine aanvragen niet kostendekkend zijn en de leges voor grote projecten onevenredig hoog. Om hierin verandering te brengen is aan de portefeuillehouders EZ/ ICT-infra een forse wijziging van de tarieven voorgesteld. De portefeuillehouders zijn akkoord, nu moeten de voorgestelde wijzigingen worden verwerkt in de verordeningen. In de bijlage zijn de voorgestelde tarieven opgenomen. De RDW maakt de nieuwe rijbewijstarieven pas laat bekend, soms pas begin december. Het voorstel aan de gemeenteraden moet daarom in de vergaderingen van december en niet eerder.

6 1. Overzicht van de tarieven 2018 en het gewogen gemiddelde Afval Riool OZB Totaal Grootegast 124,00 246,00 293,40 663,40 Leek 121,00 233,00 374,85 728,85 Marum 131,00 286,43 273,60 691,03 Zuidhorn 109,19 162,85 373,50 645,54 Winsum (MH) 120,00 210,00 475,20 805,20 Westerkwartier 119,66 223,84 343,95 687,45 Bij afval staat het vaste gedeelte. Daarnaast heffen de gemeente een variabele bijdrage per kilo. Deze bedraagt voor Grootegast, Leek en Marum 0,35 en voor Zuidhorn 0,28.