ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen"

Transcriptie

1 ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF BBV JE presenteert 1 AGENDA Aanleiding Tijdspanne vernieuwingen De vernieuwingen Resterende vernieuwingen 2 AANLEIDING Rapport Adviescommissie Depla: Kaderstellende en controlerende rol Raad Doelmatigheid en doeltreffendheid van de accountantscontrole & toezicht Vergelijkbaarheid gemeenten onderling 3 1

2 AANLEIDING Belangrijkste adviezen: 1. Producten herzien 2. Indicatoren verplicht opnemen 3. Financiële kengetallen opnemen 4. Collegeverklaring rechtmatigheid 5. Toepasbaar systeem accountantscontrole 6. Programma overhead/bedrijfsvoering 7. Maatschappelijk nut activeren 4 TIJDSPANNE 1 juli 2015 Hoofdlijnen vernieuwingen BBV 10 juli 2015 Rapport herziening verslaggevingsregels Grondexploitaties 5 maart 2016 Wijzigingsbesluit BBV 5 TIJDSPANNE april mei 2016 Publicatie diverse notities april juli 2016 Vraag- & antwoordrubriek op thema juli 2016 Herziening notities Rente & Overhead 6 2

3 VASTGESTELDE WIJZIGINGEN 1. Uniforme taakvelden 2. (verplichte) Beleidsindicatoren 3. Verbonden partijen 4. Overhead en rente 5. Investeringen maatschappelijk nut 6. Inzicht in het EMU-saldo 7. Grondexploitatie (en Vpb) 7 UNIFORME TAAKVELDEN 1. Programma-indeling naar taakvelden 2. Geen afzonderlijke productenraming 3. Verantwoorden in begroting en jaarrekening 8 UNIFORME TAAKVELDEN Iv3-functies Taakvelden 0. Algemeen bestuur 0. Bestuur enondersteuning 1. Openbareorde en veiligheid 1. Veiligheid 2. Verkeer, vervoer en waterstaat 2. Verkeer, vervoer en waterstaat 3. Economischezaken 3. Economie 4. Onderwijs 4. Onderwijs 5. Cultuur en recreatie 5. Sport, cultuur en recreatie 6. Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 6. Sociaal domein 7. Volksgezondheid en milieu 7. Volksgezondheid en milieu 8. Ruimtelijkeordening en volkshuisvesting 8. Volkshuisvesting,ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing 9. Financiering en algemene dekkingsmiddelen 9 3

4 VERPLICHTE BELEIDSINDICATOREN Set van 39 verplichte indicatoren Ingedeeld naar taakvelden Ontsluiting o.a. via 10 VERBONDEN PARTIJEN Informatie over bijdrage aan beoogde (beleids)effecten Verplichte indeling paragraaf 11 VERANTWOORDING OVERHEAD Géén toerekening aan producten meer Afzonderlijk overzicht Overhead Toelichting op heffingen en tarieven Uitzonderingen: GREX & investeringen 12 4

5 VERANTWOORDING OVERHEAD Extracomptabele berekeningen Paragraaf lokale heffingen bevat meer toelichting 13 WIJZIGINGEN RENTEOMSLAG Restricties bespaarde rente Verplichte renteomslag Nacalculatie noodzakelijk Renteresultaat 0.5 Treasury Verplicht vanaf 1 januari WIJZIGINGEN RENTE GRONDEXPLOITATIE Specifieke voorschriften rente voor Grondexploitaties Specifiek aandachtspunt i.r.t. Vpb Verplicht vanaf 1 januari

6 INVESTERINGEN MAATSCHAPPELIJK NUT Verplichting tot activeren Géén verrekeningen vanuit reserves Vergroot balanstotaal & in te zetten dekkingsreserves Aandacht voor niet afgeronde investeringsprojecten per 31 december 16 MEERJARIG EMU-SALDO Overzicht van inkomsten en uitgaven Inzicht in de kasstromen Meerjarige balansprognoses & EMUsaldo 17 FINANCIËLE KENGETALLEN Netto schuldquote Gecorrigeerde netto schuldquote Solvabiliteitsratio Structurele exploitatieruimte Grondexploitatie Belastingcapaciteit 18 6

7 GRONDEXPLOITATIE Vervanging notitie Grondexploitatie 2012 Aansluiting bij Vpb-voorschriften Onderscheid actief & faciliterend grondbeleid in balans (BIE) Rente & disconteringsvoet 19 GRONDEXPLOITATIE Diverse stellige uitspraken & aanbevelingen Risicobeperkende maatregelen via Raad Bovenwijkse voorzieningen & voorbereidingskosten Verplicht vanaf 1 januari WIJZIGINGEN VERORDENINGEN & NOTA S Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Nota waardering en afschrijving Nota Grondbeleid 21 7

8 RESTERENDE Begrotingen 2018 van GR en Rechtmatigheidsverklaring college B&W Ontwikkelingen accountantscontrole bij gemeenten (Rente) 22 VRAGEN? Harold Maas mobiel:

Inloopavond. 10 oktober 2016

Inloopavond. 10 oktober 2016 Inloopavond 10 oktober 2016 Agenda Technische behandeling Programmabegroting 2017 Vernieuwingen BBV Programmabegroting Niet beantwoorde vragen worden schriftelijk afgedaan Aanleiding 10 jaar BBV Doel versterking

Nadere informatie

Vernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol

Vernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol Vernieuwing Besluit Begroten en Verantwoorden, implicaties voor concerncontrol Hier komt tekst Frank Halsema Hier CFO komt / Concerncontroller ook tekst 22 maart 2016 Aanleiding vernieuwing BBV (1) 2004:

Nadere informatie

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november

Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november Sytzo van der Schaaf /Wim Bakker Sietze van de Berg /Hans Smit Rein Hogendorf Allen Lid commissie BBV FAMO - flitsbijeenkomsten 12, 16 en 25 november 2015 1 Vernieuwing BBV: planning en stand van zaken

Nadere informatie

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording 1 Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Programmabegroting Versie:

Programmabegroting Versie: Programmabegroting 2017 Versie: 5.0.0.0.0.0 2.2 Wijzigingen regelgeving BBV Wijzigingen in Besluit begroting en verantwoording (BBV) verwerkt in Programmabegroting 2017-2020. Samenvatting Het Besluit begroting

Nadere informatie

Workshop Grondexploitatie / Faciliterend grondbeleid. Commissie BBV: Sytzo v.d. Schaaf Reinier v.d. Pol

Workshop Grondexploitatie / Faciliterend grondbeleid. Commissie BBV: Sytzo v.d. Schaaf Reinier v.d. Pol Workshop Grondexploitatie / Faciliterend grondbeleid Commissie BBV: Sytzo v.d. Schaaf Reinier v.d. Pol Agenda Stand van zaken Grondexploitatie en NIEGG Faciliterend grondbeleid Rente en disconteringsvoet

Nadere informatie

Adviezen Vernieuwing BBV

Adviezen Vernieuwing BBV Adviezen Vernieuwing BBV Tussenstand werkgroepen Sabine Galjé (BZK): vicevoorzitter stuurgroep Melchior Kerklaan (VNG): (co)secretaris stuurgroep Rapport gepubliceerd in mei 2014 Aangeboden aan VNG Bestuur

Nadere informatie

Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming

Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming Welke ontwikkelingen komen op ons af? Bijeenkomst spelregels vanuit financieel perspectief, 22 juni 2016 Wouter van den Wildenberg Erik Vlaming Inhoud BBV Historie Actuele ontwikkelingen Vennootschapsbelasting

Nadere informatie

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch

Nadere informatie

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad, vanwege dualisering Raad: kaderstellend (allocatie

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Veranderingen door BBV. Raadspresentatie 5 September 2016

Veranderingen door BBV. Raadspresentatie 5 September 2016 Veranderingen door BBV Raadspresentatie 5 September 2016 Doel bijeenkomst 5 september: technische uiteenzetting over aanpassingen in BBV; 6 oktober: financiële uiteenzetting over aanpassingen in BBV. 2

Nadere informatie

BEGROTING 2017 PRESENTATIE

BEGROTING 2017 PRESENTATIE BEGROTING 2017 PRESENTATIE 1 Wijzigingen BBV 2016 Wijzigingen & Implementatie Hoofdlijnen (1) Taakvelden (2) Beleidsindicatoren (3) Verbonden partijen (4) Overhead (5) Investeringen (6) EMU saldo (7) Vpb

Nadere informatie

ECFE/U Lbr. 16/070

ECFE/U Lbr. 16/070 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Modelverordening ex artikel 212 Gemeentewet uw kenmerk ons kenmerk ECFE/U201601248 Lbr. 16/070 bijlage(n)

Nadere informatie

Toelichting actualisatie Financiële verordening. Met ingang van 2017

Toelichting actualisatie Financiële verordening. Met ingang van 2017 Toelichting actualisatie Financiële verordening Met ingang van 2017 september 2016 Colofon uitgave Financiën Gemeente Utrecht 030-286 00 00 info@utrecht.nl in opdracht van BCS Financiën Gemeente Utrecht

Nadere informatie

Willem Wijntjes (voorzitter commissie BBV) Melchior Kerklaan (secretaris commissie BBV) Henk Satter (lid commissie BBV) Elma van der Mortel (lid

Willem Wijntjes (voorzitter commissie BBV) Melchior Kerklaan (secretaris commissie BBV) Henk Satter (lid commissie BBV) Elma van der Mortel (lid Willem Wijntjes (voorzitter commissie BBV) Melchior Kerklaan (secretaris commissie BBV) Henk Satter (lid commissie BBV) Elma van der Mortel (lid adviescommissie BBV) Regiodagen gemeentefinanciën 2014 Eerste

Nadere informatie

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV WGDO: Good practice controle taakvelden BBV Datum: 10-jan-2018 Betreft: Taakvelden (van/voor WGDO) 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2017 dient de gemeente of provincie in de financiële begroting

Nadere informatie

De wijziging van de BBV betreft een wettelijke verplichting, maar in het verlengde hiervan kunnen er toch beperkte keuzes aan de orde komen.

De wijziging van de BBV betreft een wettelijke verplichting, maar in het verlengde hiervan kunnen er toch beperkte keuzes aan de orde komen. Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inleiding In 2014 heeft een door de VNG ingestelde adviescommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de VNG, het ministerie van Binnenlandse Zaken

Nadere informatie

Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording

Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Bespreeknota wijziging Besluit Begroting en Verantwoording Inleiding Met ingang van de begroting 2017 gaat er het nodige veranderen in het Besluit Begroting en Verantwoording en daarmee in onze begroting.

Nadere informatie

Gemeente Delft VERZONDEN - 7 JAN Geachte leden van de raad,

Gemeente Delft VERZONDEN - 7 JAN Geachte leden van de raad, Gemeentebrede Bedrijfsvoeringsondersteuning Programmering Geld Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan 2 2624 ES Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Programmering

Nadere informatie

1. Inleiding en richtlijnen

1. Inleiding en richtlijnen NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden

Nadere informatie

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil

Nadere informatie

Bijzonderheden jaarrekening FAMO bijeenkomst 15 december 2017

Bijzonderheden jaarrekening FAMO bijeenkomst 15 december 2017 Bijzonderheden jaarrekening 2017 FAMO bijeenkomst 15 december 2017 Agenda Bijzonderheden jaarrekening Sociaal Domein ENSIA BBV Bijzonderheden jaarrekening SD Rechtmatigheid SD Landelijk protocol Administratieve

Nadere informatie

Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar 05-07-2016 [ ]Besloten --

Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar 05-07-2016 [ ]Besloten -- Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Nieuwe regelgeving BBV 1- Notagegevens Notanummer 2016-001128 Datum 23-06-2016 Programma: Portefeuillehouder Weth. Grijsen Team AB 2- Bestuursorgaan [X]B

Nadere informatie

Actualiteiten BBV. vbbv. Verbonden partijen Erfpacht Ontwikkelingen Vpb

Actualiteiten BBV. vbbv. Verbonden partijen Erfpacht Ontwikkelingen Vpb vbbv Actualiteiten BBV Aandachtspunten jaarrekening 2016 Vraagstukken gemeenten (grondexploitatie, rente, overhead) Stellingen Verbonden partijen Erfpacht Ontwikkelingen Vpb Actualiteiten BBV vbbv Jaarrekening

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Programmabegroting. Indeling en layout. versie

Programmabegroting. Indeling en layout. versie Programmabegroting Indeling en layout versie 22-01-2018 Opdracht aan de werkgroep Maken van een programmabegroting West Betuwe 2019-2022, te starten met format: Welke programma s Welke vragen worden beantwoord

Nadere informatie

Wijzigingsbesluit herziening BBV. De vernieuwing van het BBV met betrekking tot gemeentelijke grondexploitaties nader toegelicht

Wijzigingsbesluit herziening BBV. De vernieuwing van het BBV met betrekking tot gemeentelijke grondexploitaties nader toegelicht De vernieuwing van het BBV met betrekking tot gemeentelijke grondexploitaties nader toegelicht Indeling presentatie De theorie De Drontense praktijk Vragen? 10 november 2016 Jenneke Schuurkamp-Spijkerboer

Nadere informatie

Voorstellen: vernieuwing begroting en verantwoording

Voorstellen: vernieuwing begroting en verantwoording Voorstellen: vernieuwing begroting en verantwoording 1. Inleiding Hierbij ontvangt u onze voorstellen voor het vernieuwen van de begroting en verantwoording. Themabijeenkomst Op 23 november 2015 hebben

Nadere informatie

documentnr.: INT/M/16/27126 zaaknr.: Z/M/16/35471 Raadsinformatiebrief

documentnr.: INT/M/16/27126 zaaknr.: Z/M/16/35471 Raadsinformatiebrief *Z018D1DF9A5* documentnr.: INT/M/16/27126 zaaknr.: Z/M/16/35471 Raadsinformatiebrief Onderwerp : Raadsinformatiebrief vernieuwingen BBV Aard : Actieve informatie Portefeuillehouder : H.P.W.M. van Daal

Nadere informatie

Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van de gemeente Leudal, 17 april 2018.

Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van de gemeente Leudal, 17 april 2018. GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Leudal Nr. 91376 1 mei 218 Vaststellen rentenotitie Inleiding en richtlijnen De gemeenteraad van gemeente Leudal Gezien het voorstel van het college d.d.

Nadere informatie

Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing

Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing Nieuwe voorschriften kostenonderbouwing 1. Achtergrond en inhoud gewijzigde begrotingsregels 2. Nut en noodzaak transparantie 3. Bespreking model Begrotingsregels BBV: Besluit begroting en verantwoording

Nadere informatie

ons kenmerk ECFE/U201401021 Lbr. 14/036

ons kenmerk ECFE/U201401021 Lbr. 14/036 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Rapport Vernieuwing van de begroting en verantwoording van gemeenten Samenvatting uw kenmerk ons kenmerk ECFE/U201401021

Nadere informatie

Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017

Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 Provincie Zuid-Holland Beleidsnota kostprijsberekening en rentetoerekening 2017 1 1. Inleiding en achtergrond De Financiële verordening van de provincie Zuid-Holland schrijft voor dat Provinciale Staten

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp: Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BBV nr: 2016/44495

Informatienota. Onderwerp: Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BBV nr: 2016/44495 Informatienota Onderwerp: Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BBV nr: 2016/44495 1. Inleiding Ruim 10 jaar geleden is het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) ingevoerd. De nadruk

Nadere informatie

Paragraaf blz. 20 van de nota Grondbeleid Paragraaf blz. 24 van de nota Grondbeleid 2008.

Paragraaf blz. 20 van de nota Grondbeleid Paragraaf blz. 24 van de nota Grondbeleid 2008. A. Het startpunt van een Bouwgrond in exploitatie (BIE) is het raadsbesluit met de vaststelling van het grondexploitatiecomplex, inclusief grondexploitatiebegroting. Vanaf dat moment wordt de BIE geopend

Nadere informatie

01 = ^ o d e l Financiële verordening 2016 GESCAND OP 2 6 SEP. Ge'meente Wormerland. Tjoelker, Nicolien. VNG Ledenbrief

01 = ^ o d e l Financiële verordening 2016 GESCAND OP 2 6 SEP. Ge'meente Wormerland. Tjoelker, Nicolien. VNG Ledenbrief GESCAND OP 2 6 SEP. Tjoelker, Nicolien Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Ge'meente Wormerland VNG namens VNG vrijdag 23 september 2016 14:36 Postbus Lbr.

Nadere informatie

provincie limburg FIN / De raad van de gemeente Nederweert Postbus AA NEDERWEERT

provincie limburg FIN / De raad van de gemeente Nederweert Postbus AA NEDERWEERT 4 1~ De raad van de gemeente Nederweert Postbus 2728 6030AA NEDERWEERT Cluster Faxnummer Ons kenmerk Bij lage(n) FIN +31 43 389 71 51 201 6/1 8446 Behandeld Doorkiesnummer +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht

Nadere informatie

Provincie Noord-Holland

Provincie Noord-Holland Noord-Holland POSTBUS 3007 2001 DA HAARLEM Aan de besturen van de gemeenschappelijke regelingen in Noord-Holland Gedeputeerde Staten Uw contactpersoon S.H.B. Riteco AD/KAB/IBT Doorkiesnummer (023) 514

Nadere informatie

BBV Gevorderden. Gemeente Enschede. 11 en 18 april en 9 mei Welkom!

BBV Gevorderden. Gemeente Enschede. 11 en 18 april en 9 mei Welkom! BBV Gevorderden Gemeente Enschede 11 en 18 april en 9 mei 2017 Welkom! Programma Inleiding begrotingsvernieuwing en BBV algemeen Vernieuwing BBV Activeren en waarderen/reserves en voorzieningen BBV en

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

inzicht in overhead 1

inzicht in overhead 1 inzicht in overhead 1 huidige situatie bij toerekening indirecte kosten onoverzichtelijk BBV geen voorschriften kostentoerekening, wel par. bedrijfsvoering en lokale heffingen nadelen regelmatige discussie

Nadere informatie

$çmxffin LUTD. Prgvrncï HorrAND. 1. Uniforme taakvelden: betrouwbare informatie voor interne sturing en externe vergelijkbaarheid

$çmxffin LUTD. Prgvrncï HorrAND. 1. Uniforme taakvelden: betrouwbare informatie voor interne sturing en externe vergelijkbaarheid Lid Gedeputeerde Staten R.A.M. van der Sande Prgvrncï HorrAND LUTD $çmxffin Contact 070-441 70 13 ram.vander.sande@pzh.nl Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl

Nadere informatie

Besluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017

Besluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten vergadering November 2016 Nummer 6955 Onderwerp Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland,

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

BEGROTINGSCIRCULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN

BEGROTINGSCIRCULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN Inhoud BEGROTINGSCIRCULAIRE GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN Inleiding...2 1. Proces Financieel toezicht in aanloop naar uw begroting 2018...3 2. Wij bepalen de vorm van toezicht...4 We houden repressief

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman P 1 woensdag 15 juni 2016 Agenda 1. Inleiding / doel 19.00-19.15 2. Voorstellen / wat doet de accountant?

Nadere informatie

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Juni 2018 Arjan Verwoert, partner BDO Audit & Assurance De samenstelling van de jaarrekening Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Nadere informatie

Grip op de begroting(scyclus)

Grip op de begroting(scyclus) Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen? Programma Achtergrond: Dualisering

Nadere informatie

Onderwerp : Financiële verordening 2017

Onderwerp : Financiële verordening 2017 Raadsvoorstel *Z03D64CFBC6* Aan de raad Documentnummer : INT-17-35808 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Financiële verordening 2017 Inleiding Door de wijzingen in het Besluit begroting en verantwoording

Nadere informatie

Commissie BBV NOTITIE RENTE 2017

Commissie BBV NOTITIE RENTE 2017 Commissie BBV NOTITIE RENTE 2017 Juli 2016 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB)

Nadere informatie

Notitie Grondexploitaties 2016 Commissie BBV

Notitie Grondexploitaties 2016 Commissie BBV 1 Notitie Grondexploitaties 2016 Commissie BBV In de volgorde zoals deze ook in gehanteerd in de notitie staan hieronder de stellige uitspreken en aanbevelingen. Omdat sommige aanbevelingen samenhangen

Nadere informatie

Inhoud voorstel aan Raad

Inhoud voorstel aan Raad 2016/91632 Inhoud voorstel aan Raad Onderwerp Jaarstukken 2015 Gevraagd besluit 1. Vast te stellen de Jaarstukken 2015; 2. Kennis te nemen van het concept Accountantsverslag van Deloitte; 3. Kennis te

Nadere informatie

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Concerncontrol: John Simons & Johan Heger

Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Concerncontrol: John Simons & Johan Heger Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Concerncontrol: John Simons & Johan Heger 1 Inleiding 2004: Invoering BBV. Nadruk op transparantie begroting en versterken van de positie van raad.

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

Workshop vernieuwing BBV. Bijeenkomst Regiodagen 2015

Workshop vernieuwing BBV. Bijeenkomst Regiodagen 2015 Workshop vernieuwing BBV Bijeenkomst Regiodagen 2015 Opzet presentatie BBV Aanleiding vernieuwing BBV Uitgangspunten Uitwerkingen aanbevelingen Gevolgen voor gemeenten Planning en inwerkingtreding Vragen

Nadere informatie

Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019

Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019 Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019 Regiodagen BZK 2019 27 juni Eindhoven 2 juni Zwolle 4 juli Utrecht Inleiders commissie BBV Henk van der Heijden (gemeente Den Haag) David van Hooff

Nadere informatie

Begrotingscirculaire gemeenschappelijke regelingen

Begrotingscirculaire gemeenschappelijke regelingen Begrotingscirculaire 2018-2021 gemeenschappelijke regelingen Maart 2017 2 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 5 1 Vormen van toezicht 7 1.1 Repressief toezicht 7 1.2 Preventief toezicht 7 2 Toetsingsaspecten

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253

Raadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253 Raadsstuk Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2016/593253 1. Inleiding De gemeenteraad stelt kaders vast o.a. in de vorm van gemeentelijke verordeningen. De financiële verordening

Nadere informatie

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN

OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN VERNIEUWING BBV -AANLEDING Na 10 jaar BBV: begroting en jaarstukken nog teveel voor financieel specialisten Wens versterking rol gemeenteraad kaderstelling

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016;

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016; Kenmerk Onderwerp : stafafdeling bestuurlijke zaken en middelen : Verordening artikel 212 Gemeentewet De raad van de gemeente Brielle; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november

Nadere informatie

4e wijziging. Programmabegroting

4e wijziging. Programmabegroting 4e wijziging Programmabegroting 2018 2019 2020 2021 Programmabegroting 2018-2021 2 Verkeer, vervoer en waterstaat 4 e wijziging Lasten 2018 2019 2020 2021 Totaal lasten voor wijziging 3.356.856 3.319.831

Nadere informatie

Financiële positie. Beheersen

Financiële positie. Beheersen Beheersen Inleiding Doel avond Context 2 Donderdag, 23 december, 2009 Hier de titel van de presentatie Programma 1. Toelichting op de financiële positie 2. Financiële achtergronden 3. Hoe te beheersen?

Nadere informatie

Mergebrief met adreslijst van alle gemeenteraden in Gelderland (CRM) In kopie naar colleges van B&W. 12 november

Mergebrief met adreslijst van alle gemeenteraden in Gelderland (CRM) In kopie naar colleges van B&W. 12 november Bezoekadres Huis der Provincie Markt 11 6811 CG Arnhem Postadres Postbus 9090 6800 GX Arnhem Mergebrief met adreslijst van alle gemeenteraden in Gelderland (CRM) In kopie naar colleges van B&W telefoonnummer

Nadere informatie

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën ZomerRaad Basiskennis Gemeentefinanciën 22 juli 2014 Wat is ProDemos? Landelijk Niet-partijgebonden Zonder winstoogmerk Informeert over de democratische rechtsstaat Stimuleert actieve politieke deelname

Nadere informatie

Berenschot. Evaluatie wet VTH. Op weg naar een volwassen stelsel BIJLAGE 3 ANALYSE FINANCIËLE RATIO S OMGEVINGSDIENSTEN

Berenschot. Evaluatie wet VTH. Op weg naar een volwassen stelsel BIJLAGE 3 ANALYSE FINANCIËLE RATIO S OMGEVINGSDIENSTEN Berenschot Evaluatie wet VTH Op weg naar een volwassen stelsel BIJLAGE 3 ANALYSE FINANCIËLE RATIO S OMGEVINGSDIENSTEN 22 mei 2017 Bijlage 3. Analyse financiële ratio s omgevingsdiensten Inleiding In deze

Nadere informatie

BBV ACTUALITEITEN 2013. Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie

BBV ACTUALITEITEN 2013. Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie BBV ACTUALITEITEN 2013 Willem Wijntjes / voorzitter commissie Melchior Kerklaan/ secretaris commissie ACTUALITEITEN BBV Commissie BBV Gepubliceerd in 2013 Wijzigingen in BBV BBV onder de loep Uw mening

Nadere informatie

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit

Nadere informatie

Financië lë Vërordëning 2018 gëmëëntë Papëndrëcht

Financië lë Vërordëning 2018 gëmëëntë Papëndrëcht Financië lë Vërordëning 2018 gëmëëntë Papëndrëcht Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van

Nadere informatie

CVDR. Nr. CVDR608470_1. Financiële verordening gemeente Hengelo Hoofdstuk I Definities

CVDR. Nr. CVDR608470_1. Financiële verordening gemeente Hengelo Hoofdstuk I Definities CVDR Officiële uitgave van Hengelo. Nr. CVDR608470_1 7 juni 2018 Financiële verordening gemeente Hengelo 2018 De raad van de gemeente Hengelo; gelet op artikel 212 Gemeentewet; gelezen het voorstel van

Nadere informatie

DE RAAD AAN DE KNOPPEN

DE RAAD AAN DE KNOPPEN DE RAAD AAN DE KNOPPEN Het financiële roer in handen Raad op Zaterdag WAT GAAN WE DOEN? - Dik 1 uur: dus beperkte tijd - Doelgroep workshop: geen voorkennis vereist - Algemene wijsheden gemeentefinanciën

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

Totaal

Totaal Raadsvoorstel Onderwerp: Perspectiefnota 2015 Datum collegevergadering 10 mei 2016 Ambtenaar Registratienummer Telefoon Portefeuillehouder(s) A. Verkaik E-mailadres Voorgesteld raadsbesluit Kennis te nemen

Nadere informatie

Gelderse visie op de financiële kengetallen

Gelderse visie op de financiële kengetallen Gelderse visie op de financiële kengetallen Verwachtingen Wat ga ik vertellen? Introductie Kristian Peeters Afdeling Kwaliteit Openbaar Bestuur Interbestuurlijk Toezicht 4 Stelling #1 Tendens: een terugtredende

Nadere informatie

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Notitie rente 2017/2018 In notities over specifieke onderwerpen doet de commissie BBV stellige uitspraken die de gemeente verplicht moet opvolgen

Nadere informatie

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen.

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen. JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Papendrecht

Financiële verordening gemeente Papendrecht GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Papendrecht. Nr. 181414 21 december 2016 Financiële Verordening gemeente Papendrecht 2017 RAADSBESLUIT Datum en nummer 15 december 2016, nummer 093/2016 De raad

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 626 6 november 2017 Financiële Verordening 2018 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsbepaling

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 2017-2020 Technische toelichting Planning en Control 3 oktober 2016 Structuur begroting Delft 4 hoofdstukken + Raad + Algemene dekkingsmiddelen + overhead* 12 doelstellingen (programma

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

FINANCIELE VERORDENING GEMEENTE ASSEN 2018

FINANCIELE VERORDENING GEMEENTE ASSEN 2018 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Assen Nr. 169616 6 augustus 2018 FINANCIELE VERORDENING GEMEENTE ASSEN 2018 De raad van de gemeente Assen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV januari 2018

Richtlijnen van de commissie BBV januari 2018 1 hoofdlijnen notitie resultaat bestemmen 2007 Geen. Geen. 2 Notitie Software 2007 Ingetrokken zie notitie MVA. zie notitie MVA. 3 Notitie verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen 2007

Nadere informatie

Uitgangspunten stresstest

Uitgangspunten stresstest Uitgangspunten stresstest Hoofdzakelijk op basis van openbare bronnen: Begroting Jaarrekening CBS-statistieken Atlas van de lokale lasten Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING GEMEENTE VENLO 2016

FINANCIËLE VERORDENING GEMEENTE VENLO 2016 CVDR Officiële uitgave van Venlo. Nr. CVDR419646_1 16 november 2018 FINANCIËLE VERORDENING GEMEENTE VENLO 2016 De raad van de gemeente Venlo; gelezen het voorstel van het college van 7 juni 2016, registratienummer

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING SAMENWERKINGSORGAAN HOLLAND RIJNLAND 2019 (DE VERORDENING EX ARTIKEL 212 VAN DE GEMEENTEWET)

FINANCIËLE VERORDENING SAMENWERKINGSORGAAN HOLLAND RIJNLAND 2019 (DE VERORDENING EX ARTIKEL 212 VAN DE GEMEENTEWET) FINANCIËLE VERORDENING SAMENWERKINGSORGAAN HOLLAND RIJNLAND (DE VERORDENING EX ARTIKEL 212 VAN DE GEMEENTEWET) Wetstechnische informatie Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie Samenwerkingsorgaan

Nadere informatie

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties.

In hoofdstuk 12 van deze nota zijn de financiële kaders opgenomen voor de grondexploitaties. Collegevoorstel onder verantwoordelijkheid van Onderwerp Programma : wethouder mw. W.J.F. van der Rijt-van der Kruis : financiële kaders grondexploitaties : Wonen Voorstelnummer : 16.30 Info bij afdelingshoofd

Nadere informatie

Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld

Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld Bijlage 9 Overzicht van baten en lasten per taakveld In het wijzigingsbesluit BBV van 5 maart 2016 is vastgelegd dat gemeenten de ramingen in het kader van de begrotingsuitvoering opstellen aan de hand

Nadere informatie

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Jaarstukken 2017 Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Agenda informatiebijeenkomst Welkom en opening (Bob Roelofs) Jaarstukken 2017 (Ralph Verhoeff) PwC Accountantsverslag (Sytse Jan Dul) Afsluiting (Bob

Nadere informatie

Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo

Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Hoofdstuk I Artikel 1 Hoofdstuk II Artikel 2 Artikel 3 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Hoofdstuk III Artikel 8 Artikel

Nadere informatie

Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011

Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting Artikel 1. Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido,

Nadere informatie

- afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de gemeentelijke organisatie met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid aan het college;

- afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de gemeentelijke organisatie met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid aan het college; Financiële verordening Gemeente Zevenaar 2018 De raad van de gemeente Zevenaar; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening Gemeente Zevenaar 2018: Hoofdstuk

Nadere informatie

Bundel van de Vergadering algemeen bestuur van 12 juli 2018

Bundel van de Vergadering algemeen bestuur van 12 juli 2018 Bundel van de Vergadering algemeen bestuur van 12 juli 2018 10 Financiële Verordening 10. Memo AB actualisatie financiele verordening.pdf 10a. Financiele Verordening artikel 212.pdf 10 Financiële Verordening

Nadere informatie

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Enkele aandachtspunten Auditcommissie Dordrecht 16 november 2010 Rein-Aart van Vugt JaapJan Visser 1 < Hier komt de footer. Pas aan in de masterslide

Nadere informatie

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 Korte intro (wethouder Kolff) Wat is de huidige situatie en wat is wettelijk verplicht (hoofd financiën) Presentatie van vernieuwingen uit den lande: *

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene

Nadere informatie

Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019

Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019 Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken 2019 Wat is nieuw Samenvoeging 4 notities + V&A (grex) Veel uitleg, doublures eruit Inhoudelijk geen aanscherpingen Hoofdstuk raad Hoofdstuk paragraaf grondbeleid

Nadere informatie