Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen"

Transcriptie

1 Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1

2 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle begroting/jaarrekening 7. Vragen 2

3 Inkomsten voor het realiseren van maatschappelijke opgaven 3 bronnen: Gemeentefonds Algemene uitkering Decentralisatie-uitkering Integratie-uitkering Specifieke uitkeringen Geld voor de uitvoering van wetten (bij. WWB) Eigen inkomsten Belastingen (OZB, hondenbelasting e.d.) Overige eigen middelen (inkomsten bezitting bijv. grondexploitatie) 3

4 4

5 Inkomstenbron Algemene uitkering gemeentefonds Specifieke uitkeringen Tarieven Hoogte beïnvloedbaar Nee, wijzigt in het jaar Vrij besteedbaar Toelichting Ja Rijk hanteert samen Trap-optrap af systematiek Nee Nee Niet besteed geld moet in beperkt aantal gevallen retour Max. 100% van de kosten Nee Egalisatiereserve bij overschot Belastingen Ja Ja OZB opbrengstgroei gemaximeerd 5

6 Algemene uitkering 6

7 In de begroting zijn de uitgaven opgenomen Categoriale en functionele uitgaven: Categoriale uitgaven: Personeelskosten, subsidies, rentekosten en afschrijvingskosten. Functionele uitgaven, de programma s: Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Sociaal domein Ruimtelijke ordening Enz. 7

8 8

9 Begroting is gericht op het realiseren van maatschappelijke doelen. Met de begroting machtigt de raad het college om geld uit te geven om doelen te realiseren. Kaderstellend - autorisatiefunctie Met het vaststellen van de begroting bepaalt de raad de wijze van besteding. Allocatiefunctie welke middelen waarvoor Controlerende functie zijn de middelen aangewend waarvoor bedoeld. De raad heeft veel invloed bij de bespreking van de kadernota: op welke terreinen meer geld of juist minder. 9

10 Ondersteunende Regelgeving 1. BBV = Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (landelijk) 2. Financiële Verordening (gemeente Rijswijk). 10

11 Wat wordt geregeld in het BBV? Indeling begroting en jaarrekening; Stelsel van baten en lasten; Toerekeningsprincipe baten en lasten in boekjaar; Activeren, waarderen en afschrijven; Onderscheid reserves en voorzieningen; SISA (Single Information Single Audit); Informatie Voor Derden (IV-3) t.b.v. CBS; 11

12 Wat wordt o.a. geregeld in de financiële verordening? Programma-indeling Tussentijdse rapportages: bv. Kaderbrief, halfjaarsrapportage; Informatieplicht; Waarderen en afschrijven van activa Reserves en voorzieningen; Financiering; Financiële organisatie en administratie. 12

13 13

14 Beleidscyclus: basiselementen De drie W-vragen in de Programmabegroting en -rekening Plannen en budgetteren: 1. Wat willen we bereiken? 2. Wat gaan we ervoor doen? 3. Wat gaat het kosten? Verantwoorden: 1. Wat hebben we bereikt? 2. Wat hebben we daarvoor gedaan? 3. Wat heeft het gekost? 14

15 De begroting is kaderstellend= maximen Kleine post onvoorzien Opvangen hogere kosten binnen budgetten Budgetdiscipline en risicobeheersing organisatie Risicomanagement Veel inzet op het beheersen van risico s Risico s worden geïnventariseerd en beoordeeld Beheersmaatregelen per risico Weerstandsvermogen Om risico s te kunnen opvangen dient er voldoende weerstandsvermogen te zijn. Via algemene reserve 15

16 Start in juni/juli met de kadernota Vaststelling begroting in november Tijdens begrotingsjaar over realisatie: 1 e halfjaarrapportage juni 2 e halfjaarrapportage november Slotwijziging: wijziging investeringskredieten voor rechtmatigheid. Na afloop begrotingsjaar: opstellen jaarrekening/controle accountant/bespreking auditcommissie/ Juli vaststelling Jaarrekening 16

17 Reserves Reserves worden ingesteld en opgeheven via raadsbesluit In het besluit wordt aangegeven: het doel, bestedingsplan en de einddatum van de reserve Mutaties (stortingen en onttrekkingen) via raadsbesluit Boeking stortingen en onttrekkingen tot maximaal het begrotingsbedrag (extra storting / onttrekking via raadsvoorstel jaarrekening) 17

18 Accountant aangesteld door de raad Controleert de jaarrekening en het jaarverslag op verschillende aspecten: reservepositie/weerstandsvermogen, vorderingen, grondexploitatie e.d. Geeft of onthoudt een goedkeurende controleverklaring voor het aspect getrouwheid als ook voor het aspect rechtmatigheid Adviseert de auditcommissie van de raad. 18

19 Provincie is toezichthouder Ziet toe op sluitende meerjarenbegroting en (positieve) jaarrekening. Kijkt zaken als reservepositie en weerstandsvermogen. Bij sluitende begroting repressief toezicht (achteraf Bij tekort op de meerjarenbegroting preventief toezicht. De begroting of wijzigingen daarvan behoeven vooraf goedkeuring van de toezichthouder 19

20 20

Gemeentefinanciën Delft

Gemeentefinanciën Delft Gemeentefinanciën Delft Politiek Café GroenLinks Gemeente Delft/Controlling 1 oktober 2014 1 Gemeentefonds (1) Uitkering van het Rijk voor de uitvoering van taken door de gemeente; Circulaires Min. van

Nadere informatie

Gemeenteraad 16 april 2014

Gemeenteraad 16 april 2014 Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Cursus Financiën voor raadsleden

Cursus Financiën voor raadsleden Cursus Financiën voor raadsleden René de Bonte Teamleider Financiën Maandag 22 juni 2015 19:00 21:00 uur Programma Inleiding Planning en control cyclus Evaluatie p&c Kaders gemeentefinanciën Algemene begrippen

Nadere informatie

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Introductie gemeenteraad in de financiën Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Inhoud Algemeen: Wat is het belang van de begroting en de jaarrekening, wat doet de raad en wat

Nadere informatie

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Jaarstukken 2017 Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Agenda informatiebijeenkomst Welkom en opening (Bob Roelofs) Jaarstukken 2017 (Ralph Verhoeff) PwC Accountantsverslag (Sytse Jan Dul) Afsluiting (Bob

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene

Nadere informatie

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Agenda Rol van de raad en het college Regelgeving Planning en control cyclus Accountant Provinciaal toezicht Vragen? Rol van de raad en het college

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016;

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016; Kenmerk Onderwerp : stafafdeling bestuurlijke zaken en middelen : Verordening artikel 212 Gemeentewet De raad van de gemeente Brielle; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november

Nadere informatie

R O Vaststellen jaarstukken 2016 (aangepast)

R O Vaststellen jaarstukken 2016 (aangepast) Gemeente Bladel Nummer Onderwerp R2017.003O Vaststellen jaarstukken 2016 (aangepast) Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel Aan de raad Samenvatting Het college legt verantwoording af over de realisatie

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Enkele aandachtspunten Auditcommissie Dordrecht 16 november 2010 Rein-Aart van Vugt JaapJan Visser 1 < Hier komt de footer. Pas aan in de masterslide

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën ZomerRaad Basiskennis Gemeentefinanciën 22 juli 2014 Wat is ProDemos? Landelijk Niet-partijgebonden Zonder winstoogmerk Informeert over de democratische rechtsstaat Stimuleert actieve politieke deelname

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Gemeente Bladel. Aan de raad. Nummer : R Onderwerp : Vaststellen (voorlopige) jaarstukken 2016

Gemeente Bladel. Aan de raad. Nummer : R Onderwerp : Vaststellen (voorlopige) jaarstukken 2016 Gemeente Bladel mi linn in i ii iiii ii Nummer : R2017.003 Onderwerp : Vaststellen (voorlopige) jaarstukken 2016 Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel Aan de raad Samenvatting Het college legt verantwoording

Nadere informatie

Het algemeen bestuur van de Omgevingdienst Midden- en West-Brabant

Het algemeen bestuur van de Omgevingdienst Midden- en West-Brabant FINANCIËLE VERORDENING OMGEVINGSDIENST MIDDEN- EN WEST-BRABANT 2018 Het algemeen bestuur van de Omgevingdienst Midden- en West-Brabant Gelet op: Artikel 27, lid 1 van de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst

Nadere informatie

Programmabegroting Versie:

Programmabegroting Versie: Programmabegroting 2017 Versie: 5.0.0.0.0.0 2.2 Wijzigingen regelgeving BBV Wijzigingen in Besluit begroting en verantwoording (BBV) verwerkt in Programmabegroting 2017-2020. Samenvatting Het Besluit begroting

Nadere informatie

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen Huidige leningenportefeuille

Nadere informatie

Grip op de begroting(scyclus)

Grip op de begroting(scyclus) Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen? Programma Achtergrond: Dualisering

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Dobbeplas; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 13 oktober 2014; Gelet op het bepaalde in de artikelen

Nadere informatie

Accountantscontrole 2013

Accountantscontrole 2013 Accountantscontrole 2013 Commissie Samen Leven gemeente Ridderkerk 26 juni 2014 Rein-Aart van Vugt Hennie de Winter 1 Controleproces Communicatie met de Raad in alle fasen Opdrachtbevestiging en controleplan

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Nissewaard 2015

Financiële verordening gemeente Nissewaard 2015 CVDR Officiële uitgave van Nissewaard. Nr. CVDR359322_1 29 mei 2018 Financiële verordening gemeente Nissewaard 2015 De raad van de gemeente Nissewaard; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit

Nadere informatie

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 Korte intro (wethouder Kolff) Wat is de huidige situatie en wat is wettelijk verplicht (hoofd financiën) Presentatie van vernieuwingen uit den lande: *

Nadere informatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie CVDR Officiële uitgave van Zeewolde. Nr. CVDR351242_1 21 november 2017 Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie De raad van de gemeente

Nadere informatie

Financiële verordening Gemeente Zevenaar gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 20 december 2016;

Financiële verordening Gemeente Zevenaar gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 20 december 2016; GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Zevenaar. Nr. 31761 28 februari 2017 Financiële verordening Gemeente Zevenaar 2017 De raad van de gemeente Zevenaar; gelezen het voorstel van het college van

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 626 6 november 2017 Financiële Verordening 2018 1. Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsbepaling

Nadere informatie

Financiële verordening 2017 gemeente Gemert-Bakel. gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 6 juni 2017;

Financiële verordening 2017 gemeente Gemert-Bakel. gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 6 juni 2017; GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Gemert-Bakel Nr. 152657 4 september 2017 Financiële verordening 2017 gemeente Gemert-Bakel De raad van de gemeente Gemert-Bakel, gezien het voorstel van burgemeester

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Verordening financieel beleid en beheer 2015 gemeente Heemstede De raad van de gemeente Heemstede; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 28 juli 2015; gezien het advies van de commissie

Nadere informatie

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december 2014;

gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december 2014; Gemeenteraad Onderwerp: Volgnummer 2014-83 Actualisatie verordeningen 212, 213, en 213a Dienst/afdeling GFC De raad van de gemeente Oss; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december

Nadere informatie

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen Raadsvergadering 13 december 2016 Volgnummer 116-2016 Onderwerp Programmanummer Alle programma's Registratienummer 2016-36907 Collegevergadering 15-11-2016 Portefeuillehouder Organisatieonderdeel Wethouder

Nadere informatie

gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten;

gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten; Financiële Beheersverordening gemeente Dantumadeel (ook bekend als verordening artikel 212 Gemeentewet (GW)) De raad van de gemeente Dantumadeel besluit; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en het

Nadere informatie

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Gouwe-Rijnland (BSGR), gelet op: Artikel 212 van de Gemeentewet; Het Waterschapsbesluit;

Nadere informatie

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006 Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006 Datum voorstel : 5 juni 2007 Raadsvergadering d.d. : 5 juli 2007 Volgnummer : 2007R0031, agendanummer 6 Taakveld : Financiën Portefeuillehouder

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties .-f i -V*-*. " -re Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provinciale Staten DGBK Programnna Krachtig Bestuur Schedeldoekshaven 200 2511 EZ

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

AGP 9 ABVRBN Bijlage 1. Financiële verordening Veiligheidsregio Brabant-Noord 2014

AGP 9 ABVRBN Bijlage 1. Financiële verordening Veiligheidsregio Brabant-Noord 2014 AGP 9 ABVRBN 20141112 Bijlage 1 A. Financiële verordening Veiligheidsregio Brabant-Noord 2014 1 Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord, bijeen in vergadering d.d. 12 november 2014;

Nadere informatie

Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth

Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth De taak van de raad onder het dualisme Kaders stellen (WMO, Jeugdwet, handhaving) Budgetteren (begroting) Lokale wetgeving

Nadere informatie

Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie

Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie CVDR Officiële uitgave van Haaren. Nr. CVDR446360_1 9 januari 2018 Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie De raad

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr

GEMEENTEBLAD. Nr GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Hellevoetsluis Nr. 62784 18 april 2017 Financiële verordening gemeente Hellevoetsluis 2017 Nummer: 30-03-17/09 De raad der gemeente Hellevoetsluis; gehoord

Nadere informatie

Planning en Control cyclus

Planning en Control cyclus Planning en Control cyclus Planning Perspectiefnota Begroting Control Jaarrekening Najaarsnota Jaarrekening Afsluiting van een jaar Inzicht in realisatie van begroting Antwoord op de vragen: Hebben we

Nadere informatie

BEGROTINGSCIRCULAIRE 2019

BEGROTINGSCIRCULAIRE 2019 BEGROTINGSCIRCULAIRE 2019 Inhoud 1. Inleiding... 3 Inzenden van uw begroting per post of digitaal... 3 Vragen over deze circulaire... 3 2. Twee vormen van toezicht... 3 Repressief toezicht... 4 Preventief

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant Nr. 155 21 februari 2018 Financiële verordening Veiligheidsregio Midden- en

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Ten Boer (artikel 212 Gemeentewet)

Financiële verordening gemeente Ten Boer (artikel 212 Gemeentewet) CVDR Officiële uitgave van Ten Boer. Nr. CVDR386123_1 9 januari 2019 Financiële verordening gemeente Ten Boer Financiële verordening gemeente Ten Boer (artikel 212 Gemeentewet) De raad van de gemeente

Nadere informatie

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017 Raadsstuk Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017 Nummer 2018/157589 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling FIN Auteur Kluwen, N.B. Telefoonnummer

Nadere informatie

Onder intrekking van de Financiële verordening artikel 212 gemeente Bergen (L)

Onder intrekking van de Financiële verordening artikel 212 gemeente Bergen (L) Besluit van de gemeenteraad Onderwerp: Financiële verordening gemeente Bergen 2015 De raad van de gemeente Bergen, Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 25 februari 2015 Gelet op het bepaalde

Nadere informatie

Artikel 1. Definities

Artikel 1. Definities Verordening 212 Het algemeen bestuur van de ISD Bollenstreek besluit, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, vast te stellen: Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor

Nadere informatie

Gemeente Bladel Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel

Gemeente Bladel Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel Gemeente Bladel Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel IIIIIHOIIIH Economisch hart van de Kempen Nummer : R19.0Û3 Onderwerp : Vaststellen (definitieve) jaarstukken 2018 Aan de raad Samenvatting Als

Nadere informatie

Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht

Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van

Nadere informatie

Uitleg en toelichting op de functie van de gemeentelijke jaarstukken. Beelvormende avond raad 1 juni 2017

Uitleg en toelichting op de functie van de gemeentelijke jaarstukken. Beelvormende avond raad 1 juni 2017 Uitleg en toelichting op de functie van de gemeentelijke jaarstukken Beelvormende avond raad 1 juni 2017 1 De jaarstukken gaan over geld dat al lang weg is 2 Het is de verantwoording van gemeenschapsgeld

Nadere informatie

Financiële verordening RUD Zuid-Limburg

Financiële verordening RUD Zuid-Limburg Financiële verordening RUD Zuid-Limburg 1 Inhoud Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen... 3 Artikel 1 Begrippenkader... 3 Hoofdstuk 2 Begroting en verantwoording... 4 Artikel 2 Opstellen begroting en verantwoording...

Nadere informatie

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Danny Ederveen Peggy van Gemert RA/AA Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Economisch hart van de Kempen. Aan de raad *R18.007* Nummer : R Onderwerp : Vaststellen (definitieve) jaarstukken 2017

Economisch hart van de Kempen. Aan de raad *R18.007* Nummer : R Onderwerp : Vaststellen (definitieve) jaarstukken 2017 *R18.007* Economisch hart van de Kempen Nummer : R18.007.04 Onderwerp : Vaststellen (definitieve) jaarstukken 2017 Aan de raad Samenvatting Als afronding van de budgetcyclus 2017 stelt u de jaarstukken

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Alphen-Chaam per 1 januari 2016

Financiële verordening gemeente Alphen-Chaam per 1 januari 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Alphen-Chaam. Nr. 122759 18 december 2015 Financiële verordening gemeente Alphen-Chaam per 1 januari 2016 1 Begroting en verantwoording Artikel 1 Programma-indeling

Nadere informatie

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Zoeterwoude Publicatiedatum: 10-06-2015 Nummer gemeenteblad: 0554 Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude Burgemeester en wethouders

Nadere informatie

Financiële Verordening Utrechtse Heuvelrug 2017

Financiële Verordening Utrechtse Heuvelrug 2017 Behoort bij raadsvoorstel 2017-376 De raad van de gemeente Utrechtse Heuvelrug; Gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, BESLUIT Over te gaan tot vaststelling van de volgende verordening: Hoofdstuk 1 Artikel

Nadere informatie

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX

FINANCIËLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX FINANCIËLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX Blz. 1 van 8 Financiele verordening gemeenschappelijke regeling Avalex 2014 Inhoud Artikel 1 Begripsbepalingen... 3 Titel 1 Begroting

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 24 juni 2014 NUMMER : WM/MFI/NKu/8247 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

Financiële Verordening

Financiële Verordening Financiële Verordening 1 2 Inhoudsopgave Besluit... 4 Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen... 5 Hoofdstuk 2 Begroting en verantwoording... 6 Hoofdstuk 3 Financieel beleid... 9 Hoofdstuk 4 Financiële organisatie

Nadere informatie

De Begrotingscyclus. Planning en Control in Gelderland

De Begrotingscyclus. Planning en Control in Gelderland De Begrotingscyclus Planning en Control in Gelderland Wettelijk kader (verslaggevingsregels) Provinciewet Planning en Control documenten opstellen conform BBV BBV = Besluit begroting en verantwoording

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Besluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017

Besluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten vergadering November 2016 Nummer 6955 Onderwerp Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland,

Nadere informatie

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t :

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t : De Drechtraad gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, alsmede artikel 30, eerste

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN DB 3 DECEMBER 2015 RM 2015-535832881 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Onderwerp : Normenkader Rechtmatigheid 2015 Kenmerk : RM 2015-535832881 Bijlagen : -1- Besluitdatum : 24 september

Nadere informatie

Format inhoudelijk en financieel jaarverslag voor budgetsubsidies vanaf 50.000,--

Format inhoudelijk en financieel jaarverslag voor budgetsubsidies vanaf 50.000,-- Format inhoudelijk en financieel jaarverslag voor budgetsubsidies vanaf 50.000,-- Algemeen Op basis van de Algemene Subsidieverordening Maatschappelijke Ondersteuning 2011 is iedere subsidieontvanger verplicht

Nadere informatie

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad ^ gemeente Roermond GEMEENTE ROERMOND Raadsvoorstelno. 203/032/ Datum 4 mei 203 Agendapuntno.: Portefeuille: BM Onderwerp: Jaarverantwoording 202 Aan de Gemeenteraad SAIVIENVATTING Bij dit raadsvoorstel

Nadere informatie

Voor de afbouwregeling Presikhaaf is een bijdrage van jaarlijks 3.000 opgenomen welke wordt onttrokken uit de daarvoor bestemde reserve Presikhaaf.

Voor de afbouwregeling Presikhaaf is een bijdrage van jaarlijks 3.000 opgenomen welke wordt onttrokken uit de daarvoor bestemde reserve Presikhaaf. Technische vragen begroting 2016 2 e termijn 5 Prog 3 Onderwijs Wat betreffen de baten Openbaar Onderwijs (vanaf 2015 worden gemeenten structureel gekort inzake huisvestingskosten onderwijs)? De baten

Nadere informatie

Onderwerp: Aanpassing Financiële Verordening

Onderwerp: Aanpassing Financiële Verordening Onderwerp: Aanpassing Financiële Verordening In Algemeen Bestuur van 21 december 2011 is de Financiële Verordening (FV) vastgesteld. In de FV is in artikel 13 de bepaling opgenomen dat een inventarisatie

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr

GEMEENTEBLAD. Nr GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Hoogeveen. Nr. 102079 2 november 2015 Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Bekendmaking vaststelling beleid Burgemeester en wethouders van Heemskerk maken bekend de Financiële Verordening 2017 te herzien. De gemeenteraad van Heemskerk heeft Financiële verordening 2017 in haar

Nadere informatie

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV WGDO: Good practice controle taakvelden BBV Datum: 10-jan-2018 Betreft: Taakvelden (van/voor WGDO) 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2017 dient de gemeente of provincie in de financiële begroting

Nadere informatie

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg Cluster FIN Behandeld J.G.G.M. Janssen Ons kenmerk Telefoon +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht 20 maart 2018 Bijlage(n) Verzonden Onderwerp Aandachtspunten

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016 RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016 Onderwerp Jaarrekening 2015 case 16.001671 raadsvoorstel 16.008649 programma/paragraaf bestuur en ondersteuning budgethouder W.J.

Nadere informatie

- afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de gemeentelijke organisatie met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid aan het college;

- afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de gemeentelijke organisatie met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid aan het college; Financiële verordening Gemeente Zevenaar 2018 De raad van de gemeente Zevenaar; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening Gemeente Zevenaar 2018: Hoofdstuk

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

begrotingsrichtlijnen toetsingsaspecten

begrotingsrichtlijnen toetsingsaspecten begrotingsrichtlijnen en toetsingsaspecten Aandachtspunten voor: Het opstellen van de begroting 2019 en de meerjarenraming 2020-2022 Bijlage bij brief d.d. 22 februari 2018 nr. 81C98FF7 gericht aan de

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.17.1171 B.17.1171 Landgraaf, 20 juni 2017 ONDERWERP: Programmaverantwoording 2016 Raadsvoorstelnummer: 53 PROGRAMMA 1. Bestuur

Nadere informatie

Financieel toezicht in Gelderland

Financieel toezicht in Gelderland Financieel toezicht in Gelderland Wat houdt financieel toezicht in? en Hoe staat uw gemeente ervoor? Gemeente Neerijnen 14 mei 2014 Gerrit Scholten - Provincie Gelderland Even voorstellen Gerrit Scholten

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Financiële verordening Het Gegevenshuis

Financiële verordening Het Gegevenshuis Financiële verordening Het Gegevenshuis Vastgesteld in de openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Het Gegevenshuis d.d. 25 februari 2016. Inhoud Artikel 1 Begrippenkader...

Nadere informatie

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Mill en Sint Hubert

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Mill en Sint Hubert Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2014-2017 van de gemeente Mill en Sint Hubert 1. Inleiding Bij besluit van 12 juni 2014 heeft de gemeenteraad Deloitte accountants opdracht

Nadere informatie

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser

Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording. Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Wijzigingen Besluit begroting en verantwoording Papendrecht 24 oktober 2016 Wouter Kalkman JaapJan Visser Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording 1 Vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 25 juni 2013 NUMMER : WM/MFI/NKu/7725 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant Nr. 371 11 april 2019 Verordening van het dagelijks bestuur van de Omgevingsdienst

Nadere informatie

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman P 1 woensdag 15 juni 2016 Agenda 1. Inleiding / doel 19.00-19.15 2. Voorstellen / wat doet de accountant?

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

Gemeente Doetinchem. Presentatie jaarrekeningcontrole juni 2017

Gemeente Doetinchem. Presentatie jaarrekeningcontrole juni 2017 Gemeente Doetinchem Presentatie jaarrekeningcontrole 2016 15 juni 2017 Samenvatting Reikwijdte van de controle Met de gunning van 25 mei 2015 welke door middel van onze vaktechnische opdrachtbevestiging

Nadere informatie

Visiedocument Financieel Beleid

Visiedocument Financieel Beleid 1. Financieel beleid Grip Om grip te houden op de gemeentefinanciën voert de gemeente financieel beleid uit. Enerzijds betreft dit wettelijke taken, zoals het opstellen van een begroting en een jaarrekening,

Nadere informatie

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit:

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit: gemeente roerdalen Raadsvoorstel ~- --_ -- - -- - -- ---l-- ------- - - Onderwerp:. Jaarstukken 2015 ~-_------- - ----,----- --- ~ - - - ---------- ------------------1 Indiener agendapunt: College van

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten, d.d. 22 april 2014; Gezien het advies van de commissie Mobiliteit en Financiºn, d.d.

Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten, d.d. 22 april 2014; Gezien het advies van de commissie Mobiliteit en Financiºn, d.d. Ontwerpbesluit / B Voorgestelde behandeling PS-vergadering : 3 oktober 2014 Onderwerp Financiºle verordening Provinciale Staten van Noord-Brabant, Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten, d.d. ; Gelet

Nadere informatie

Gemeente Langedijk Kaderbrief 2012

Gemeente Langedijk Kaderbrief 2012 Kaderbrief BEVAT DE RICHTLIJNEN VOOR DE TOTSTANDKOMING VAN DE INSTRUMENTEN VOOR DE PLANNING & CONTROLCYCLUS Vastgesteld door het College van B&W van Langedijk op 31 januari. 1 2 Inhoudsopgave 1. Algemeen

Nadere informatie

Controleprotocol jaarrekening 2016

Controleprotocol jaarrekening 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Wettelijk kader 3 1.2 Doel 4 2. Accountantscontrole 5 2.1 Controle getrouwheid en rechtmatigheid in het algemeen 5 2.2 Controle rechtmatigheid in het bijzonder 5 2.3 Controletoleranties

Nadere informatie

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid. Gemeente IJsselstein

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid. Gemeente IJsselstein Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid Gemeente IJsselstein INHOUD 1. INLEIDING... 3 2. ALGEMENE UITGANGSPUNTEN CONTROLE... 4 3. GOEDKEURINGS- EN RAPPORTERINGSTOLERANTIES...

Nadere informatie