Nota Reserves en. Voorzieningen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nota Reserves en. Voorzieningen"

Transcriptie

1 Nota Reserves en Voorzieningen

2 1. Inleiding Hierbij bieden wij u de Nota Reserves en Voorzieningen 2009 aan. Deze nota is een actualisatie van de Nota Reserves en Voorzieningen zoals die in de raadsvergadering van 30 oktober 2008 is vastgesteld. Conform de afspraak die in deze raadsvergadering is gemaakt, biedt deze actualisatie ook een totaalbeeld van het beleid ten aanzien van de reserves en voorzieningen. De actuele stand van zaken met betrekking tot de reserves en voorzieningen wordt daarnaast jaarlijks weergegeven in de paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting en de jaarrekening en, indien zich relevante ontwikkelingen voordoen, tevens in de bestuursrapportages. 2. Wat zijn reserves en voorzieningen Wat wordt er precies verstaan onder reserves en voorzieningen? In deze paragraaf zal een nadere toelichting worden gegeven op de begrippen reserves en voorzieningen. Reserves Bij zowel de reserves als de voorzieningen gaat het om het beschikbaar hebben van middelen voor uitgaven in de toekomst. Bij reserves gaat het om uitgaven die een vrijwillig karakter hebben. Als gemeente mogen wij zelf bepalen waar we reserves voor vormen en hoe groot deze reserves zijn. Reserves worden gezien als het eigen vermogen van een gemeente. Op de balans in de jaarrekening is het eigen vermogen het verschil tussen de bezittingen en schulden die de gemeente heeft. Reserves hebben verschillende functies en kunnen op verschillende manieren worden gevormd: 1. Door de bestemming van een positief rekeningsaldo. Een voorbeeld hiervan is de saldireserve die een bufferfunctie heeft en in eerste instantie bedoeld is voor de financiële afdekking van risico s. 2. In het kader van de egalisatie van kosten. Een voorbeeld hiervan is de egalisatiereserve Riool, waarbij de jaarlijkse financiële resultaten op dit product worden verrekend met de reserve om grote schommelingen in de jaarlijkse rioolheffing te kunnen voorkomen. 3. Door het specifiek reserveren voor toekomstige lasten. Er is dan sprake van een bestemmingsreserve. Een voorbeeld is de reserve Molen Kolham. Voorzieningen Het vrijwillige karakter van de reserves gaat voor de voorzieningen niet op. De voorzieningen worden gezien als vreemd vermogen en moeten conform het BBV verplicht worden gevormd (dit in tegenstelling tot de reserves). De toevoegingen aan voorzieningen moeten, naar beste schatting, dekkend zijn voor voorzienbare kosten in verband met verplichtingen of verliezen, waarvan de omvang en/of het tijdstip van optreden op de balansdatum min of meer zeker zijn én die oorzakelijk samenhangen met de periode voorafgaand aan de balansdatum. Concreet gezien is een voorziening niet zozeer een reservering voor kosten die in de toekomst waarschijnlijk gaan optreden, maar is het te beschouwen als het apart zetten van kosten die waarschijnlijk al zijn opgetreden of zeer voorzienbaar gaan optreden, maar die nog niet precies gedefinieerd zijn qua tijd, inhoud en omvang. Als voorbeeld nemen we hier de voorziening voor dubieuze debiteuren. Fictief voorbeeld: 1% van de omvang van de verstuurde facturen wordt nooit betaald. Bij een totale verkoop van wordt dan naar verwachting niet betaald. 2

3 Als nu wordt verantwoord als opbrengst en er boekhoudkundig niets gebeurt met de 1.000, wordt de winst te hoog gepresenteerd zal immers nooit ontvangen worden. Omdat aan het einde van het boekjaar vaak nog niet exact bekend is welke facturen alsnog wel betaald worden en welke niet, wordt een voorziening gevormd voor het verwachte schadebedrag. De vorming van de voorziening wordt gezien als kosten, waardoor de winst lager uitvalt, maar wel een realistischer beeld geeft. Schematisch kan dit als volgt worden weergegeven: Geen vorming van een voorziening: Opbrengsten Kosten Winst vóór resultaatbestemming Wel vorming van een voorziening: Opbrengsten Kosten Vorming voorziening Winst vóór resultaatbestemming Wat is al geregeld? Voor zowel de reserves als de voorzieningen zijn er een aantal wettelijke bepalingen opgenomen in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). De bepalingen in het BBV hebben voornamelijk betrekking op de bevoegdheden van de Raad en de financiële verwerking van de reserves en voorzieningen. Voor de reserves is in het BBV het volgende bepaald: Negatieve reserves zijn niet toegestaan Directe toevoegingen of onttrekkingen aan reserves zijn niet toegestaan. Alle toevoegingen of onttrekkingen dienen plaats te vinden via resultaatbestemming. De raad kan de bestemming van de bestemmingsreserves wijzigen Voor de voorzieningen is meer opgenomen in het BBV: Negatieve voorzieningen zijn niet toegestaan Er vindt geen rentetoerekening plaats aan voorzieningen Voorzieningen worden onafhankelijk van het resultaat gevormd. Dit houdt in dat voorzieningen verplicht moeten worden gevormd, onafhankelijk van de hoogte van het rekeningresultaat. Het maakt dus niet uit of er sprake is van een positief of negatief resultaat. De raad kan niet zonder meer de bestemming van een voorziening wijzigen. Veelal ligt er een wettelijke verplichting aan een voorziening ten grondslag. 4. Wat is aan de raad om te bepalen? De beleidsvrijheid van de Raad ten aanzien van reserves is beduidend groter dan de beleidsvrijheid ten aanzien van de voorzieningen. Dit is het gevolg van de verplichtingen die aan de voorzieningen ten grondslag liggen. 3

4 Reserves Binnen de grenzen van het BBV heeft de Raad de vrijheid om zelf veel keuzes te maken. Hierbij gaat het om 1. De vorming of opheffing van reserves 2. Toevoegingen of onttrekkingen aan reserves 3. De wijziging van de bestemming van reserves 4. De maximale hoogte van reserves 5. De looptijd van reserves Voorzieningen Vanwege de bepalingen in het BBV heeft de raad voor de voorzieningen weinig ruimte voor keuzes; de voorzieningen worden onafhankelijk van het resultaat gevormd en de bestemming kan niet zonder meer gewijzigd worden. Het verschil in beleidsvrijheid blijkt ook uit de wijze waarop de reserves en de voorzieningen financieel verwerkt worden. Voorzieningen worden onafhankelijk van het resultaat gevormd, terwijl de toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves slechts mogen gebeuren tijdens de resultaatbestemming. Aansluitend op het eerder genoemde fictieve voorbeeld komt dit op het volgende neer: Opbrengsten Kosten Vorming voorziening dubieuze debiteuren Winst vóór resultaatbestemming Toevoeging aan Saldireserve Winst ná resultaatbestemming 0 De opbrengsten, kosten en de vorming van de voorziening maken deel uit van de winst vóór resultaatbestemming. Dit gedeelte wordt door de accountant gecontroleerd en hierbij gelden de regels van het BBV. Het tweede gedeelte, de resultaatbestemming, staat los van de accountantscontrole en het BBV. Hierbij ligt de uiteindelijke keuze bij de raad. 5. Beleidsuitgangspunten Reserves Vorenstaande leidt tot een aantal uitgangspunten met betrekking tot de reserves, waarvan het grootste deel door de raad bepaald kan worden. Algemene uitgangspunten reserves: 1. De vorming van een reserve vindt plaats met toestemming van de raad. Hierbij worden een aantal zaken vastgelegd: het doel, de reden, de functie, de minimale en maximale omvang, de wijze van voeding en de verantwoordelijke dienst. De vorming van een reserve kan geregeld worden via de reguliere planning- en controlcyclus (begroting, buraps, jaarrekening). 2. De raad stelt door middel van vaststelling van de begroting of de begrotingswijzigingen behorende bij de bestuursrapportages de jaarlijkse toevoegingen en onttrekkingen vast. 3. Negatieve reserves zijn niet toegestaan (conform BBV) 4. Er vindt rentetoerekening plaats aan bestemmingsreserves. Uitzonderingen hierop zijn de saldireserve en algemene reserve en de reserve overlopende posten, waarvan de rente ten gunste komt van de exploitatie. De reden dat wél rente wordt toegevoegd aan de bestemmingsreserves is dat via deze reserves wordt gespaard voor een specifiek doel. Wanneer geen rente wordt toegevoegd aan deze reserves, daalt de koopkracht van de reserves jaarlijks door de inflatie. 4

5 5. Door stijgende prijzen kan jaarlijks immers steeds minder worden gekocht voor 1,-. De saldireserve en algemene reserve hebben geen specifiek bestedingsdoel, waardoor het niet nodig is om hieraan jaarlijks rente toe te voegen om de koopkracht in stand te houden. Tenslotte wordt er tevens geen rente toegevoegd aan de reserve overlopende posten vanwege de korte tijdspanne (bepaalde budgetten worden overgeheveld naar het eerstvolgende jaar, er is dan nauwelijks sprake van daling van de koopkracht) 6. Directe toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn niet toegestaan, alle toevoegingen of onttrekkingen dienen plaats te vinden via resultaatbestemming (conform BBV). 7. De raad kan de bestemming van een reserve wijzigen 8. De opheffing van een reserve vindt plaats met toestemming van de raad. Saldireserve De saldireserve is vanwege de bufferfunctie een belangrijke reserve. Toekomstige rekeningresultaten worden met de saldireserve verrekend. Daarnaast wordt de saldireserve ook gebruikt om risico s af te kunnen dekken. Saldireserve in relatie tot het risicoprofiel Een gemeente kan, net als andere organisaties, haar doelstellingen niet behalen zonder risico s te nemen. Sommige risico s hebben een grote kans van optreden, andere risico s doen zich vrijwel nooit voor. Ook de gevolgen kunnen variëren van zeer gering tot omvangrijk. Risico s kunnen zowel financieel als niet-financieel van aard zijn, maar in de relatie met de saldireserve zal enkel gekeken worden naar de risico s die financiële gevolgen kunnen hebben. Risico s kunnen op een aantal manieren benaderd worden: Verminderen: het risico wordt (deels) afgedekt door een verzekering, voorziening of een ander budget in de begroting. Overdragen: het beleid dat een risico met zich meebrengt, wordt uitgevoerd door een derde, die hiermee ook de financiële risico s overneemt. Vermijden: het beleid waardoor het risico ontstaat beëindigen, op een andere manier vorm geven of geen beleid meer starten dat enig risico met zich meebrengt Accepteren: het risico wordt geaccepteerd en de eventuele financiële gevolgen worden volledig door de weerstandscapaciteit afgedekt. De gewenste aanpak verschilt per risico en is afhankelijk van de verwachte kosten en baten. Risico s die geringe gevolgen hebben, zullen we sneller accepteren dan risico s die grote gevolgen kunnen hebben. Ook kan er sprake zijn van risico s waarbij verminderen of overdragen niet (geheel) mogelijk is, maar vermijden tevens niet gewenst is. In zulke gevallen zal het risico geaccepteerd moeten worden. Daarnaast kunnen risico s in de loop van de jaren wijzigen (toenemen of afnemen). In het kader van het organisatiebrede risicomanagement zijn alle risico s van belang: financieel, niet-financieel, verminderde, overgedragen, vermeden en geaccepteerde risico s. Voor de koppeling met de saldireserve worden alleen de financiële, geaccepteerde risico s in de beschouwing meegenomen. Deze risico-inventarisatie wordt jaarlijks geactualiseerd in de paragraaf weerstandsvermogen van de programmabegroting en de jaarrekening. Op basis van de geïdentificeerde risico s wordt jaarlijks het gewenste niveau van de saldireserve bepaald. 5

6 Saldireserve en toekomstige begrotingsresultaten In de onderstaande grafiek is de begrote ontwikkeling van de saldireserve weergegeven: Ontwikkeling saldireserve begroting begroting Vanwege positieve rekeningresultaten is er de afgelopen jaren nagenoeg geen beroep gedaan op de saldireserve. Derhalve is de begrote omvang van de saldireserve voor 2010 hoger dan er werd begroot bij de begroting 2008 en Voorzieningen Vanwege de wettelijke voorschriften van het BBV heeft de raad bij het instellen van voorzieningen weinig ruimte voor keuzes. Algemene uitgangspunten: 1. De vorming van een voorziening vindt plaats met toestemming van de raad. Hierbij worden een aantal zaken vastgelegd: het doel, de reden, de functie, de berekeningswijze van de maximale omvang, de wijze van voeding en de verantwoordelijke dienst 2. Voorzieningen worden onafhankelijk van het resultaat gevormd (conform BBV) 3. De raad stelt door middel van vaststelling van de begroting of de begrotingswijzigingen behorende bij de bestuursrapportages de jaarlijkse toevoegingen en onttrekkingen vast 4. De verantwoordelijkheid voor de aanwending van de voorzieningen ligt bij het college 5. Er vindt geen rentetoerekening plaats aan voorzieningen (conform BBV) 6. Negatieve voorzieningen zijn niet toegestaan (conform BBV) 7. De raad kan niet zonder meer de bestemming van de voorziening wijzigen, aangezien er vaak een wettelijke verplichting aan ten grondslag ligt (conform BBV) 6

7 6. Bijlage Reserves en voorzieningen Reserves 1.1 Saldireserve Saldireserve Budgetbeheer: Dienst Middelen Soort reserve Algemene reserve (BBV art. 43, lid 1 a) Buffer voor het opvangen van tekorten op de exploitatierekening. Zowel verliezen als tegenvallers (risico s) komen in eerste instantie ten laste van de saldireserve. o.a. rekeningresultaat Rentetoevoeging: nee, komt ten gunste van de exploitatie Minimale omvang Ter grootte van de benodigde weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit wordt jaarlijks tweemaal berekend, namelijk bij het opstellen van de begroting en de jaarrekening. Zie voor nadere toelichting hoofdstuk 2. Maximale omvang n.v.t. Stand per : Op basis van de begroting 2010 en de meerjarenbegroting zijn de volgende onttrekkingen en toevoegingen geraamd. Onttrekkingen: Begroting Begroting Begroting Begroting Toevoegingen: Burap I Begroting Algemene reserve Algemene reserve Budgetbeheer: Dienst Middelen Soort reserve Algemene reserve (BBV art. 43, lid 1 a) Ter dekking van de incidentele uitgaven in de meerjarenbegroting en de vorming van de reserve leefbaarheidsfonds. Eenmalig t.l.v. de saldireserve Rentetoevoeging: Nee, komt ten gunste van de exploitatie Maximale omvang Stand per : (in 2009 heeft intussen een onttrekking plaatsgevonden van voor de vorming van het Leefbaarheidsfonds. De actuele stand is derhalve ). Besluitvorming: besluitvorming bij de begroting. De algemene reserve dient ter dekking voor de incidentele uitgaven die zijn opgenomen in de meerjarenbegroting. De vorming van de algemene reserve vindt zijn oorsprong in de begroting Op basis van de begroting 2010 en de meerjarenbegroting zijn de volgende onttrekkingen en toevoegingen geraamd. Onttrekkingen: Vorming Leefbaarheidsfonds in Begroting Begroting

8 Algemene Reserve Grondexploitaties 1 Algemene Reserve Grondexploitaties Deze reserve wordt gevormd om de baten uit grondexploitaties breder en zo nodig ook op een ander tijdstip in te kunnen zetten en beschikbaar te houden voor de grondexploitaties. De reserve wordt eenmalig gevoed vanuit het rekeningresultaat van 2008 voor een bedrag van Daarnaast zal de reserve worden gevoed door positieve resultaten van afgesloten grondexploitaties en tussentijdse winstnemingen uit lopende grondexploitaties Minimale omvang: 0 Maximale omvang: Stand per : 0 (de genoemde toevoeging van heeft in 2009 plaatsgevonden. De actuele stand is derhalve ). Reserve Grote Projecten Reserve Grote Projecten Budgetbeheer: Dienst Middelen Soort reserve: bestemmingsreserve (BBV art. 43, lid 1 b) Deze reserve is in 2004 ingesteld voor de dekking van de kapitaallasten van een aantal grote projecten, zoals het educatief centrum Harkstede, het gemeentehuis en de aanleg van de sportterreinen in Harkstede. De reserve grote projecten is in 2004 gevormd door een twaalftal reserves en voorzieningen samen te voegen.. Maximale omvang n.v.t. Stand per : Op basis van berekeningen blijk dat de omvang van de reserve voldoende is om de kapitaallasten van bovengenoemde projecten tot 2027 te kunnen dragen. Daarna zal de begroting de kapitaallasten van jaarlijks ca moeten opvangen. Onttrekkingen: Toevoegingen 2009 kapitaallasten rentetoevoeging kapitaallasten rentetoevoeging kapitaallasten rentetoevoeging kapitaallasten rentetoevoeging Reserve Meerstad Reserve Meerstad Primair een bufferfunctie t.a.v. de financiering van het project Meerstad. De omvang van de reserve dient toereikend te zijn om in ieder geval de financieringskoten van een doorstart te kunnen dekken. Daarnaast wordt jaarlijks onttrokken ter dekking van de noodzakelijk inzet van personeel (max. 4 fte s). Ook komt het verschil tussen de ontvangen rente van de achtergestelde lening en de kapitaallasten inzake Meerstad ten gunste van de reserve. Geen 1 Zie ook de Nota Grondbeleid 8

9 Minimale omvang 5.6 mln. Maximale omvang n.v.t. Stand per : Deze reserve is gevormd van de boekwinst van de door de gemeente ingebrachte gronden in Meerstad. Reserve Sociale Vernieuwing Reserve Sociale Vernieuwing Leefbaarheid. Stimulering van de samenwerking tussen de gemeente en de Verenigingen Dorpsbelangen Geen Maximale omvang n.v.t. Stand per : ,- Deze reserve is in 1993 gevormd voor het financieren van eenmalige projecten i.h.k.v. sociale vernieuwing en voor startsubsidies voor nieuwe initiatieven. Tot en met het jaar 2009 werd de reserve ingezet voor de stimulering van de samenwerking tussen de gemeente en de Verenigingen Dorpsbelangen. Deze kosten worden inmiddels structureel opgenomen in de begroting en komen niet meer ten laste van de reserve Sociale vernieuwing. In 2009 en 2010 wordt de reserve gebruikt voor de dekking van het minimabeleid. Conform het raadsbesluit van 30 oktober 2008 (Nota Reserves en Voorzieningen 2008) zal de reserve opgeheven worden nadat is voldaan aan de genoemde verplichtingen voor de periode Onttrekkingen (verplichtingen): Minimabeleid Minimabeleid Reserve Molen Kolham Reserve molen Kolham Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening Soort reserve:: Bestemmingsreserve (BBV art. 43, lid 1 b) De reserve is in 2001 gevormd voor het verstrekken van een gemeentelijke bijdrage in het herstel van de afgebrande molen. Geen Jaarlijkse dotaties: geen Maximale omvang Stand per : Deze reserve is ingesteld naar aanleiding van de brand die in 2000 omvangrijke schade heeft toegebracht aan de molen Entreprise in Kolham. Er zijn inmiddels afspraken gemaakt met de Stichting die de molen beheert over de inzet van deze middelen. De afronding zal in 2010 plaatsvinden. Conform het raadsbesluit van 30 oktober 2008 (Nota Reserves en Voorzieningen 2008) zal de reserve na besteding aan bovengenoemd doel opgeheven worden. Het restantbedrag van ca zal in 2010 ten gunste komen van de exploitatie. 9

10 Reserve Visieontwikkeling Harkstede Reserve Visieontwikkeling Harkstede Voor de verdere ontwikkeling van het dorp Harkstede is een reserve ingesteld om daarmee de onrendabele gedeelten van investeringen in één keer te kunnen afschrijven. Ten laste van het rekeningresultaat van 2000 is eenmalig een bedrag aan de reserve toegevoegd. Geen Jaarlijkse dotaties: geen Maximale omvang Stand per : Conform het raadsbesluit van 30 oktober 2008 (Nota Reserves en voorzieningen 2008) zal het exploitatieresultaat van Harkstede Centrum ten laste / ten gunste worden gebracht van deze reserve en zal het restant beschikbaar gehouden worden voor de verdere visieontwikkeling Harkstede. Reserve Woongebonden Subsidies Reserve woongebonden subsidies Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening De reserve wordt in 2009 en 2010 ingezet ten gunste van het accommodatiebeleid. Geen Jaarlijkse dotaties: geen Maximale omvang n.v.t. Stand per : In de begroting 2009 is de reserve ingezet ten gunste van het accommodatiebeleid voor de jaren 2009 en Jaarlijks zal een bedrag van worden onttrokken. Rekening houdend met de jaarlijkse rente-toevoeging is de omvang van de reserve voldoende. Conform het raadsbesluit van 30 oktober 2008 (Nota reserves en voorzieningen 2008) zal de reserve na besteding opgeheven worden. Reserve Infrastructuur Reserve Infrastructuur Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening De reserve wordt ingezet voor infrastructurele maatregelen ten behoeve van het Schildmeer. De infrastructurele maatregelen hebben betrekking op de aanleg van een golfbreker en herstelwerkzaamheden aan het fietspad. Geen Jaarlijkse dotaties: geen Maximale omvang Stand per : ,- 10

11 Egalisatiereserve WMO Egalisatiereserve WMO Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening Het hebben van een buffer voor onvoorziene uitgaven en overschrijding van budgetten. incidenteel Rentetoevoeging: ja Jaarlijkse dotaties: nee, het betreft incidentele dotaties Maximale omvang Stand per : Egalisatiereserve Riool Egalisatiereserve riool Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening Om tekorten op te kunnen vangen en om de stijging van de tarieven te kunnen temperen. incidenteel Rentetoevoeging: ja Jaarlijkse dotaties: nee, het betreft incidentele dotaties, afhankelijk van het resultaat van het product riool. Maximale omvang ,- Stand per : ,- Deze reserve is in 2006 gevormd. De overschotten van een jaar worden toegevoegd om tekorten in een bepaald jaar op te kunnen vangen. Een ander doel is om een geleidelijke verhoging van tarieven over een langere periode te bewerkstellingen. Het door de raad vastgestelde GRP (d.d ) geeft een doorkijk naar de toekomst en de ontwikkelingen. In het GRP wordt ook de egalisatiereserve riool betrokken. Hieruit blijkt dat, op basis van het GRP, de maximale benodigde omvang van de reserve is. Derhalve wordt de maximale toegestane (afgerond) omvang gesteld op ,- Reserve Overlopende Posten Reserve Overlopende posten Budgetbeheer: Dienst Middelen Om incidenteel beschikbaar gestelde middelen beschikbaar te houden als de uitvoering of start vertraging ondervindt. incidenteel Rentetoevoeging: nee Jaarlijkse dotaties: nee, het betreft incidentele dotaties Maximale omvang n.v.t. Stand per : ,- Het komt voor dat de gemeente voor zaken of projecten incidenteel geld heeft ontvangen of beschikbaar heeft gesteld. De daadwerkelijke start of uitvoering hiervan vindt niet in het betreffende jaar plaats. Om geen dekkingsprobleem te hebben worden dergelijke bedragen gereserveerd. Als dat niet zou gebeuren komen deze bedragen ten gunste van het rekeningresultaat. 11

12 De per 1 januari beschikbare middelen zijn voor: Actualsering en digitalisering bestemmingsplannen Implementatie gemeentevisie Welstandsnota Actualisatie woonplan Stimuleringsfonds Golfbreker Apparatuur brandweer Reserve Leefbaarheidsfonds Reserve leefbaarheidsfonds Het verstrekken op aanvraag van subsidies ter stimulering en ondersteuning van lokale activiteiten en projecten die een bijdrage leveren aan het behoud of de verbetering van de leefbaarheid of de sociale en culturele leefbaarheid van inwoners of hun organisaties. éénmalig ten laste van de Algemene Reserve Maximale omvang Stand per : 0 (in 2009 is het Leefbaarheidsfonds gevormd voor ). Reserve accommodatiefonds De vorming van de reserve en de financiële verwerking hiervan zal plaatsvinden bij de 2 e bestuursrapportage over Voorzieningen Voorziening Stichting Kas Voorziening Stichting Kas Het afdekken van het financiële risico bij opheffing van de Stichting. Stand per : De gemeente heeft een aandeel van 10% in de stichting Kas. De risico s zijn financieel afgedekt door de vorming van een voorziening. De liquidatie vindt in 2009 plaats. De prognoses laten zien dat de voorziening toereikend is. Voorziening Debiteuren Economische Stimulering Voorziening debiteuren economische stimulering Het opvangen van oninbare debiteurenvorderingen in het kader van de Subsidieregeling Economische Stimulering. Stand per : Eventuele verliezen op vorderingen i.h.k.v. de subsidieregeling Economische Stimulering komen ten laste van deze voorziening en hebben geen budgettaire gevolgen. Voorziening Debiteuren Wet Werk en Bijstand Voorziening debiteuren Wet Werk en Bijstand Budgetbeheer: Dienst Dienstverlening Het opvangen van oninbare debiteurenvorderingen in het kader van de Wet Werk en Bijstand. Stand per :

13 De omvang van de voorziening is gerelateerd aan de omvang van het debiteurensaldo. Een percentage van het saldo wordt aangehouden als een voorziening. De eventuele verliezen op vorderingen i.h.k.v. de Wet Werk en Bijstand komen ten laste van deze voorziening en hebben geen budgettaire gevolgen. Voorziening Dubieuze Debiteuren Voorziening dubieuze debiteuren Budgetbeheer: Dienst Middelen Het opvangen van oninbare debiteuren inzake belastingen en rioolrechten en reinigingsrechten/afvalstoffenheffing. Stand per : Op basis van de Financiële beheersverordening van moet de gemeente een voorziening voor oninbare vorderingen vormen. Tot op heden is dat niet gebeurd. Het betreft openstaande vorderingen voor ozb, toeristenbelasting, hondenbelasting, rioolrechten, afvalstoffenheffing en overige vorderingen. De hoogte van de voorziening wordt bepaald op basis van een beoordeling op inbaarheid van de openstaande vorderingen ouder dan een jaar. Voorziening OPOS Voorziening OPOS Bijdrage in het tekort op administratie, beheer en bestuur van de Stichting OPOS voor de jaren 2008 t/m Stand per : Met ingang van 2008 is het bevoegd gezag van het openbaar primair onderwijs overgedragen aan de stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren. Voor de jaren 2008 t/m 2012 is een tegemoetkoming in het tekort op administratie, beheer en bestuur toegezegd (bruidsschatregeling). Het gaat per jaar maximaal om de volgende bedragen (totaal maximaal ) Ten laste van het rekeningresultaat 2007 is een voorziening gevormd met een omvang van Voorziening culturele vorming Voorziening culturele vorming Bijdrage in eventuele tekorten op culturele projecten van de culturele werkgroep van het basisonderwijs (VOCUS) Stand per :

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Versie Deelraad April 2012 Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Inhoud 1. Inleiding 4 2. Begripsbepaling 5 2.1 Reserves 5 2.2 Voorzieningen 7 2.3 Verschil tussen een bestemmingsreserve en een voorziening

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland Nota Reserves en voorzieningen Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2 Begripsbepalingen... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN Nota reserves en voorzieningen 2014 GR - pagina 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking

Nadere informatie

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3

Nadere informatie

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.

Nadere informatie

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...

Nadere informatie

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Jaarrekening 2015 Purmerend, april 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële Diensten

Nadere informatie

Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI 17 maart 2015 Balans per 31 december 2014 Activa 31-12-2014 31-12-2013 Vaste activa Materiële vaste

Nadere informatie

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 1 Balans per 31 december 2017 Activa Vaste activa Rekening 2017 Rekening 2016 Materiële vaste activa 192 384 Vlottende activa Voorraden 0 0 Vorderingen 1.262

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves

Nadere informatie

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI 16 maart 2016 Balans per 31 december 2015 Activa 31-12-2015 31-12-2014 Vaste activa Materiële vaste

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding...1 2. Algemene theorie over reserves en voorzieningen...2 3. Rente en reserves...5 4. Wijzigingen in regelgeving...8 5. Huidige

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard Jaarrekening 215 Schoonhoven, mei 216 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 215 Staat van baten en lasten 215 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële Diensten Bibliotheken Kenmerk:

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE WAALWIJK NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2. Begripsbepaling... 4 2.1 Reserves... 4 2.2 Voorzieningen... 7 3 Beleid en beheer van reserves... 9 3.1 De instellingscriteria...

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

Jaarrekening 2013 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2013 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI Jaarrekening 2013 Stichting Bibliotheek De Kempen versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI 17 maart 2014 Balans per 31 december 2013 Activa 31-12-2013 31-12-2012 Vaste activa Materiële vaste

Nadere informatie

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015 Datum: 23 september 2016 1 Dit betreft het overzicht van de errata die zijn verwerkt in de programmarekening nadat deze door de gemeenteraad voorlopig is vastgesteld.

Nadere informatie

Kadernota reserves en voorzieningen

Kadernota reserves en voorzieningen Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Heiloo, mei 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële

Nadere informatie

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Inhoudsopgave 1 Inleiding en doelstelling Blz. 2 2 Begrippen en kaders 3 3 Uitgangspunten van beleid 5 4 Weerstandsvermogen 8 5 Voorstellen

Nadere informatie

Aan de Gemeenteraad. Raad. Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet en wijze van financiering IBA-project. 5 maart 2009. Status.

Aan de Gemeenteraad. Raad. Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet en wijze van financiering IBA-project. 5 maart 2009. Status. Aan de Gemeenteraad Raad Status : : 5 maart 2009 Besluitvormend Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet en wijze van financiering IBA-project Punt no. : 12 Korte toelichting Op de agenda voor uw vergadering

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar Wassenaar, mei 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2015 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN R1 9111001 Algemene Reserve Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Rekeningsvoordelen. In de afgelopen jaren is het rekeningsresultaat toegevoegd /onttrokken.

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn een beperkt aantal reserves gevormd.

Nadere informatie

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject Aan de Gemeenteraad Raad Status 26 maart 2009 Besluitvormend Onderwerp Beschikbaar stellen krediet IBAproject Punt no. 15b Korte toelichting Het voorstel dat voor u ligt is gebaseerd op de uitkomsten van

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken Jaarrekening 2015 Stichting KopGroep Bibliotheken Den Helder, juli 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek Jaarrekening 2015 Stichting De Bibliotheek Weesp, mei 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio

Nadere informatie

Beleidsnota reserves en voorzieningen

Beleidsnota reserves en voorzieningen Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Cuijk Datum vaststelling: 14 december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding herziening beleidsnota reserves en voorzieningen 2 1.2 Doel van

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

Nota risicomanagement 2014

Nota risicomanagement 2014 Nota risicomanagement 2014 Opgesteld door: Afdeling concerncontrol D.d.: Februari 2014 2 Inhoud 1 Inleiding... 5 2 Wettelijk kader en doelstellingen... 6 2.1 BBV... 6 2.2 Doelstellingen... 6 3 Risicomanagement...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves

Nadere informatie

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorwoord De gemeente is verplicht om één keer per vier jaar een nota reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):

Nadere informatie

Jaarrekening 2014. Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Jaarrekening 2014. Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Purmerend, april 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Jaarrekening 2016 Stichting Openbare Bibliotheek Waterland Purmerend, maart 2017 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2016 Staat van baten en lasten 2016 Toelichting grondslagen 1 2

Nadere informatie

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen 8 JAARREKENING 8.1 Balans per 31 december na resultaatbestemming ACTIVA 31 december 2017 Vaste activa Materiële vaste activa Collectie 1 1 Inventaris 1.696 3.040 1.697 3.041 Vlottende activa Balievoorraad

Nadere informatie

Jaarrekening 2014. Stichting Bibliotheek De Groene Venen

Jaarrekening 2014. Stichting Bibliotheek De Groene Venen Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Groene Venen Moordrecht, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het

Nadere informatie

Hoe financieel gezond is uw gemeente?

Hoe financieel gezond is uw gemeente? Hoe financieel gezond is uw gemeente? drs. R.M.J.(Rein-Aart) van Vugt RA A.(Arie)Elsenaar RE RA 1 Hoe financieel gezond is uw gemeente? In dit artikel geven de auteurs op hoofdlijnen aan welke indicatoren

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015

Nota reserves en voorzieningen 2015 Datum: 27-08-2015 Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. Algemene kenmerken van reserves en voorzieningen... 3 2.1 Begripsbepaling reserves... 3 2.2 Begripsbepaling voorzieningen...

Nadere informatie

Jaarrekening 2012 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2012 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI Jaarrekening 2012 Stichting Bibliotheek De Kempen versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI 15 maart 2013 Balans per 31 december 2012 Activa 31-12-2012 31-12-2011 Vaste activa Materiële vaste

Nadere informatie

JAARSTUKKEN 2017 BATEN EN LASTEN

JAARSTUKKEN 2017 BATEN EN LASTEN BATEN EN LASTEN Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2017 2017 2016 Opbrengsten Lumpsum Rijk 2.361.057 2.361.058 2.230.440 DVO prv Gelderland 493.269 497.599 492.282 Lumpsum Arnhem 1.090.970 1.090.970 1.128.779

Nadere informatie

Jaarrekening Groep Stichting Bibliotheek Velsen en Basisbibliotheek Velsen

Jaarrekening Groep Stichting Bibliotheek Velsen en Basisbibliotheek Velsen Jaarrekening 2015 IJmuiden, juni 2016 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2015 Staat van baten en lasten 2015 Toelichting grondslagen 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio Financiële Diensten

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk *0010100120132873* KNDK/2013/2873 Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk Concept 19-10-2013 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippen 3 3. Beleidsuitgangspunten en kaderstelling 5 4.

Nadere informatie

Jaarrekening 2014. Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Jaarrekening 2014. Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer Zoetermeer, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3

Nadere informatie

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011 Beleidsnota Reserves en voorzieningen Versie: 9 november 2011 I N H O U D S O P G A V E 1. Inleiding... 3 2. Wettelijk kader... 3 3. Functies van reserves en voorzieningen... 3 4. Onderscheid tussen reserves

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening

Nadere informatie

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE Balans per 31 december (na resultaatbestemming) ACTIVA 2014 2013 1. Vaste activa 1.1 terreinen 13.317 13.317 1.2 inventaris 153.507 157.886 1.3 automatisering

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek

Jaarrekening Stichting De Bibliotheek Jaarrekening 2014 Stichting De Bibliotheek Weesp, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld door ProBiblio

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2013-2016 Gemeente Westerveld Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Leeswijzer 3 Hoofdstuk 1 Beleid ten aanzien van de reserves 4 Soorten reserves 4 Functies van reserves

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 Januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Begripsbepaling... 5 2.1 Reserves... 5 2.2 Voorzieningen... 8 3 Beleid en beheer van reserves... 11 3.1 De instellingscriteria... 11 3.2 De wijze van

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard Schoonhoven, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Hoeksche Waard

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Hoeksche Waard Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek Hoeksche Waard Oud Beijerland, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Inhoudsopgave 1. INLEIDING 4 2. BEGRIPPENKADER 4 3. RESERVES 5 3.1 ALGEMENE RESERVES 5 3.2 BESTEMMINGSRESERVES

Nadere informatie

Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Gouda

Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Gouda Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Gouda Datum: 17-03-2015 Balans per 31 december 2014 Vaste activa 31 december 2014 31 december 2013 Materiële vaste activa Inventaris en inrichting 753.767

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Westland

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Westland Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek Westland Kwintsheul, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld door

Nadere informatie

Quick Scan Reserves en Voorzieningen Gemeente Slochteren

Quick Scan Reserves en Voorzieningen Gemeente Slochteren Quick Scan Reserves en Voorzieningen Gemeente Slochteren Rapportage ten behoeve van de Ommelander Rekenkamer Opdrachtgever: Ommelander Rekenkamer t.a.v. de heer B.C. Blaauw CPC QC Jacob van Hattumstraat

Nadere informatie

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Notitie financiële positie gemeente Pekela Notitie financiële positie gemeente Pekela De laatste jaren is er sprake van krappe begrotingen en overschotten bij rekeningen vooral als gevolg van het incidenteel zijn van verschillende meevallers. In

Nadere informatie

Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht

Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht Egalisatiereserve Parkeervoorzieningen Dordrecht Een notitie over de aanwending van het parkeerfonds nu en in de toekomst. Auteur: Ad Koijen Opdrachtgever: Wil Ronken Status: collegebehandeling Datum:

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken

Jaarrekening Stichting KopGroep Bibliotheken Jaarrekening 2018 Den Helder, mei 2019 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2018 Staat van baten en lasten 2018 Toelichting grondslagen WNT-verantwoording 1 2 3 6 Opgesteld door ProBiblio

Nadere informatie

JAARSTUKKEN 2018 BATEN EN LASTEN

JAARSTUKKEN 2018 BATEN EN LASTEN BATEN EN LASTEN Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2018 2018 2017 Opbrengsten Lumpsum Rijk 2.247.417 2.247.418 2.207.502 DVO prv Gelderland 494.256 494.256 493.269 Lumpsum Arnhem 1.110.716 1.110.716 1.090.970

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo Heiloo, juni 2015 Inhoudsopgave Bladzijde JAARREKENING Balans 31 december 2014 Staat van baten en lasten 2014 Algemene toelichting 1 2 3 Opgesteld

Nadere informatie

Foech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen.

Foech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen. Riedsútstel Ried : 26 maart 2015 Status : Besluitvormend Eardere behandeling : Opiniërend dd. 19 maart 2015 Agindapunt : niet invullen Portefúljehâlder : Gerda Postma Amtner : W. Kobus Taheakke : Nota

Nadere informatie

Vaste activa Materiële vaste activa 4 Inventaris 585.400 Transportmiddelen 4 99.600 3 Apparatuur 4 342.500 4 1.027.500 7

Vaste activa Materiële vaste activa 4 Inventaris 585.400 Transportmiddelen 4 99.600 3 Apparatuur 4 342.500 4 1.027.500 7 Balans per 31 december 2012 (na voorgestelde resultaatbestemming) Activa 31 december 2012 31 december 2011 Ref Vaste activa Materiële vaste activa 4 Inventaris 585.400 Transportmiddelen 4 99.600 3 Apparatuur

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Landsmeer Pagina 1 Pagina 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Inleiding 6 2. Ontwikkeling totale omvang reserves en voorzieningen 7 3. Wettelijk kader 8 3.1. Reserves...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014 Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept

Nadere informatie

Samengevoegd College Hageveld en Hageveld Beheer

Samengevoegd College Hageveld en Hageveld Beheer Jaarrekening Grondslagen Deze jaarrekening is in opdracht van het bestuur van de Stichting Hageveld Beheer en de Onderwijsstichting College Hageveld opgesteld door de Stichting Regionaal Onderwijsbureau

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Versie 2.0 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 stelling... 5 1.3 Wettelijk kader... 5 1.4 Leeswijzer... 5 2. Begrippen en kaders...

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...

Nadere informatie

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit:

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit: gemeente roerdalen Raadsvoorstel ~- --_ -- - -- - -- ---l-- ------- - - Onderwerp:. Jaarstukken 2015 ~-_------- - ----,----- --- ~ - - - ---------- ------------------1 Indiener agendapunt: College van

Nadere informatie

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Lage Beemden

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Lage Beemden Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Lage Beemden 1 BALANS PER 31 DECEMBER 2015 (na winstbestemming) 31 december 2015 31 december 2014 ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa (1) Inventaris 143.945

Nadere informatie