DWINGEND RECHT VOOR DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP

Transcriptie

1 DWINGEND RECHT VOOR DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP Een beschouwing over de contractsvrijheid van aandeelhouders in rechtsvergelijkend perspectief door Mr. M. Meinema Kluwer - Deventer

2 Voorwoord Inhoudsopgave Lijst van afkortingen Lijst van verkort aangehaalde literatuur V VII XIII XVII Hoofdstuk 1 Inleiding Aanleiding Probleemstelling Rechtsvergelijking Uitwerking: dwingend vennootschapsrecht Uitwerking: keuze uitgangspunten Evaluatie 19 Hoofdstuk 2 Het Wettelijk Systeem Inleiding Nederland De geschiedenis van artikel 2:25 BW Dwingende en aanvullende regeis Aßvijking of aanvulling? Duitsland Satzungsstrenge in het Aktienrecht Gestaltungsfreiheit in het GmbH-recht Engeland Statutes vs common law Dringende en aanvullende regeis Evaluatie 43 VII

3 Hoofdstuk 3 Afstand van recht Inleiding Nederland Afstand van recht Afstand van vennootschapsrechten? Afzien van de uitoefening van individuele rechten Onderwerping van rechten van aandeelhouders aan arbitrage Duitsland Unentziehbare en unverzichtbare rechten van aandeelhouders Individuele afstand van rechten van aandeelhouders Onderwerping van vennootschapsrechtelijke geschillen aan arbitrage Engeland Mandatory rights Individuele afstand van rechten Onderwerping van rechten van aandeelhouders aan arbitrage Evaluatie 71 Hoofdstuk 4 Statuten Inleiding Nederland Het rechtskarakter van Statuten Statuten in formele en/of materiele zin De interpretatie van de Statuten Wijziging van de Statuten bij meerderheidsbesluit Beperking van de bevoegdheid tot statutenwijziging Duitsland Het rechtskarakter van de Satzung Statuten in formele en/of materiele zin De interpretatie van de Satzung Wijziging van de Satzung bij meerderheidsbesluit De Satzungsautonomie 96 VIII

4 4.4 Engeland Het rechtskarakter van de articles Statuten in formele en/of materiele zin De interpretatie van de articles Wijziging van de articles \ Evaluatie 103 Hoofdstuk 5 Uit de Statuten voortvloeiende rechten en verplichtingen Inleiding Nederland Statutaire rechten van aandeelhouders 'Bijzondere' rechten van aandeelhouders Rechten van derden Extra verplichtingen voor aandeelhouders Statutaire kwaliteitseisen aan aandeelhouders Duitsland Engeland Evaluatie Aanvullende rechten van aandeelhouders Sonderrechte Rechten van derden Nebenleistungen Kwaliteitseisen aan aandeelhouders Aanvullende rechten van aandeelhouders Class rights Outsider rights Extra verplichtingen aan aandeelhouders Hoofdstuk 6 Besluiten Inleiding Nederland Besluiten van de algemene vergadering Nietigheid als uitgangspunt Uitzondering op de nietigheid: besluiten in afwijking van procedurevoorschrifien 14 5 IX

5 6.2.4 Uitzondering op de nietigheid: wettelijke doorbreking van statutaire bepalingen Uitbreiding van de vernietigbaarheid als sanctie? Bekrachtiging Conversie Duitsland Besluiten Nietigheid als limitatieve categorie Vernietigbaarheid als restcategorie Satzungsdurchbrechung als uitzondering op de vernietigbaarheid \ Satzungsdurchbrechung als geldig besluit Conversie \ Engeland Besluiten Nietige en vernietigbare besluiten De 'unanimous consent rule' Evaluatie 179 Hoofdstuk 7 Aandeelhoudersovereenkomsten Inleiding Nederland De toelaatbaarheid van aandeelhoudersovereenkomsten Contractuele sancties op niet-nakoming van stemovereenkomsten Grenzen aan aandeelhoudersovereenkomsten Vennootschapsrechtelijke werking van aandeelhoudersovereenkomsten Duitsland De toelaatbaarheid van stemovereenkomsten Contractuele sancties aan de niet-nakoming van stemovereenkomsten Grenzen aan aandeelhoudersovereenkomsten Vennootschapsrechtelijke werking van aandeelhoudersovereenkomsten Engeland De toelaatbaarheid van stemovereenkomsten Contractuele sancties op niet-nakoming van stemovereenkomsten 226 X

6 7.4.3 Grenzen aan de geldigheid van aandeelhoudersovereenkomsten Vennootschapsrechtelijke werking van aandeelhoudersovereenkomsten Evaluatie 232 Hoofdstuk 8 Conclusie Inleiding Wat is dwingend vennootschapsrecht? Statuten als bijzondere overeenkomst Besluiten als bijzondere overeenkomst Aandeelhoudersovereenkomsten Voorbeeld: de invloed van derden in de vennootschap Slotopmerkingen 252 Zusammenfassung 255 Summary 261 Lijst van aangehaalde literatuur 269 Jurisprudentieregister 287 Trefwoordenregister 293 Curriculum Vitae 307 XI