Publicaties vanwege het CENTRUM VOOR NOTARIEEL RECHT. Waarde en Erfrecht

Transcriptie

1 Publicaties vanwege het CENTRUM VOOR NOTARIEEL RECHT Waarde en Erfrecht Beschouwingen over de waarde van een onderneming in het erfrecht en enige verwante wetten door Mr. W. Burgerhart Kluwer a Wolters Kluwer business Kluwer - Deventer

2 Inhoud Woord vooraf V Lijst van gebruikte afkortingen en aanduidingen XIII Hoofdstuk 1 Inleiding 1 Hoofdstuk 2 Werkwijze 7 Hoofdstuk 3 Erfrecht en Bedrijf Inleiding Erf recht en Bedrijf in theorie en enige praktijk Erfrecht en Bedrijfin de parlementaire geschiedenis van Boek 4 BW Conclusies en concretisering 42 Hoofdstuk 4 De begrippen waarde en de tegenprestatie (prijs), inleiding en opzet; de WOZ getoetst Algemeen Waarde en tegenprestatie (prijs) in Boek 4 BW, een inventarisatie Waarde, tegenprestatie (prijs), waarderingsmethoden in het algemeen Begrippen Waarde, tegenprestatie (prijs) en waarderingsmethoden Waarde, tegenprestatie en prijs Waardebegrippen, waarderingsgrondslagen en -methoden 62 VII

3 4. De begrippen in het civiele en in het fiscale recht Rechtseenheid, erfrecht, huwelijksvermogensrecht, successiebelastingen Rechtseenheid, divergentie en convergentie Erfrecht, huwelijksvermogensrecht en successiebelastingen Vage normen en toepassing in het concrete geval De toepassingsmogelijkheden) van de WOZ-waar de in het (erf)recht Inleiding De drie uitgangspunten Het waardebegrip van de WOZ als zodanig beschouwd Resumé 86 Hoofdstuk 5 De begrippen in het erfrecht Inleiding Waarde en prijs in Boek 4 BW oud, een inventarisatie De begrippen in de'oude'literatuur De handboeken als leidraad Klaassen-Eggens-Luijten, Erfrecht Suijling-Dubois over verkoopwaarde Van de Poll over verkoopwaarde Van Mourik over art en art BWoud Resumé Asser-Van der Ploeg-Perrick (Erfrecht) Erfopvolging bij versterf en legitieme portie Intermezzo: objectivering en subjectivering van waardebepalende factoren Waardering van giften voor de legitimaire massa en de verdeling Resumé Pitlc/Van der Burght, Erfrecht Waardering bij verdeling Resumé De begrippen in jurisprudentie Inleiding Onderneming Woning Commentaar in de literatuur Analyse van de behandelde uitspraken Jurisprudentie betreffende de onderneming Jurisprudentie betreffende de woning De waarde van art. 4:6 BW 150 VIII

4 6. De waarde bij de wettelijke verdeling (art. 4:13 e.v. BW) Waarde van de geldvordering(en) uit de wettelijke verdeling Waarde van de ingevolge de wilsrechten over te dragen goederen De begrippen bij de andere wettelijke rechten (art. 4:29 e. v. BW) Waarde in art. 4:37 lid 4 BW De redelijke prijs van art. 4:38 BW De begrippen bij de legitieme portie (art. 4:63 e.v. BW) Waarde van de nalatenschap ter vaststelling van de legitimaire massa Resumé Waarde van de toe te rekenen giften De toerekening van art. 4:70 lid 1 BW De toerekening bij een gift onder bewind De toerekening van giften en art. 4:76 BW Waarde van de toe te rekenen 'verkrijging krachtens erfrecht' De toerekening van art. 4:71 BW De toerekening bij een legaat als bedoeld in art. 4:74 BW De toerekening bij een verkrijging krachtens erfrecht onder bewind De toerekening bij quasi-legaten De toerekening van een verkrijging krachtens erfrecht en art. 4:76 BW De begrippen bij de quasi-legaten (art. 4:126 BW) De begrippen bij de inbreng (art. 4:229 BW) De waarde bij de verdeling van een nalatenschap Art. 3:185 BW Art. 3:196 BW Waarde, tegenprestatie en prijs in het erfrecht Resumé Kanttekeningen en conclusies 233 Hoofdstuk 6 De begrippen in het huwelijksvermogensrecht Algemeen De begrippen in de Titels 6,7 en 8 Boek 1 BW, een inventarisatie 2.1 (Geschatte) prijs 2.2 Zaaksvervanging (art. 1:124 lid 2 BW) 2.3 Waarde (bij verrekening) en tegenprestatie De begrippen in de jurisprudentie 3.1 Algemeen 3.2 Woning 3.3 Onderneming 3.4 Aandelen 3.5 Commentaar in de literatuur IX

5 3.6 Analyse van de behandelde uitspraken Jurisprudentie betreffende de woning Jurisprudentie betreffende de onderneming Jurisprudentie betreffende aandelen Waarde, tegenprestatie en prijs in het huwelijksvermogensrecht 282 Hoofdstuk 7 Waarde(begrip) in de Successiewet Algemeen Enkele opmerkingen over het/de fiscale waardebegrip(pen) Waarde in objectieve en subjectieve zin Waarderingsmoment en waarderingsmethoden Waarde in de Successiewet Algemeen Karakter van de Successiewet Een bijzondere waardering voor de SW?! Waardering splitsbare en samenvoegbare vermogensbestanddelen Objectief of subjectief waardebegrip? Een conclusie Jurisprudentie Algemeen Woning Onderneming Aandelen Commentaar in de literatuur Analyse van de behandelde uitspraken Jurisprudentie betreffende de woning Jurisprudentie betreffende de onderneming Jurisprudentie betreffende aandelen Waarde in de Successiewet Hoofdstuk 8 Rechtseenheid in het erfrecht, het huwelijksvermogensrecht en/of de Successiewet 1956?! Algemeen Successiewet 1956 en erfrecht Huwelijksvermogensrecht en erfrecht Conclusie 375 Hoofdstuk 9 De waarde en de tegenprestatie (prijs) van een onderneming in het erfrecht Inleiding Waarde van en tegenprestatie voor een onderneming in het erfrecht Rechtseenheid, economische waarde en verdelingswaarde De economische waarde van een onderneming 384

6 5. De verdelingswaarde van een onderneming Uitleiding: de waarde van een onderneming en de bedrijfsopvolging 409 Hoofdstuk 10 De onderneming in het erfrecht Inleiding De onderneming enhet beroep oj' bedrij)'in het erfrecht De begrippen in het algemeen Onderneming, beroep en bedrijf Onderneming, beroep en bedrijf in het erfrecht Onderneming, beroep, bedrijf en de waarde daarvan De persoonlijke onderneming in Boek 4 BW Inleiding Beroep en bedrijf in art. 4:36, 4:38 en 4:74 BW Art. 4:36BW Art. 4:38 BW Art. 4:74 BW Enkele kanttekeningen en suggesties De'vereenzelvigde onderneming'in Boek 4 BW Inleiding Het 'bereik' van de erfrechtelijke vereenzelviging Kanttekeningen, conclusies en suggesties betreffende 'vereenzelviging' Goodwill (en badwill) 483 Hoofdstuk 11 Een blik op de onderneming en haar waarde in het Duitse erfrecht Inleiding Erfrecht en bedrijfin het Duitse erfrecht Inleiding Het Pflichtteil en de omvang daarvan 'Ontgaansstrategieën' van het Pflichtteil bij bedrijfsopvolging Erfrechtelijke bedrijfsopvolgingsfaciliteiten in Duitsland Enkele deels rechtsvergelijkende - conclusies 529 Lijst van geraadpleegde en (verkort) aangehaalde literatuur 535 Jurisprudentieregister 555 Trefwoordenregister 559 XI