MEDEZEGGENSCHAP VAN WERKNEMERS BIJ FINANCIEEL-ECONOMISCHE BESLUITEN. met enige beschouwingen naar Duits recht DOOR MR. J. ROEST

Transcriptie

1 MEDEZEGGENSCHAP VAN WERKNEMERS BIJ FINANCIEEL-ECONOMISCHE BESLUITEN met enige beschouwingen naar Duits recht DOOR MR. J. ROEST KLUWER - DEVENTER

2 INHOUDSOPGAVE Lijst van afkortingen XV INLEIDING DEEL I Medezeggenschap bij financieel-economische besluiten, een verkenning Hoofdstuk 1 Directe medezeggenschap: Wet op de ondernemingsraden Geschiedenis van de Wet op de ondememingsraden Terminologie van de Wet op de ondememingsraden Adviesrecht Artikel 25 WOR: adviesrecht Adviesrecht gesteund door beroepsrecht Adviesrecht gesteund informatie-, overleg-, en initiatiefrecht Financieel-economische informatie: artikel 31a WOR Algemeen Wetsgeschiedenis Artikel 31a WOR Instemmingsrecht; adviesrecht bij benoeming en ontslag van bestuurders Beroepsmogelijkheden van de ondernemingsraad Geschillenregeling: artikel 36 WOR Procesbevoegdheid ondernemingsraad De Wet op de ondernemingsraden in concernverhoudingen Algemeen Concernbevoegdheid Aangelegenheid van gemeenschappelijk belang Toerekening en besluitvorming Toezeggingen, afspraken en convenanten Algemeen Toezegging Afspraken en convenanten 53 VII

3 Hoofdstuk 2 Indirecte medezeggenschap: structuurregeling Geschiedenis van de structuurregeling Toepasselijkheid van de structuurregeling; ondernemingsbegrip Samenstelling van de raad van commissarissen Algemeen Benoeming van commissarissen Vertrouwenscommissaris Goedkeuringsrecht Overige bevoegdheden van de raad van commissarissen Structuurregeling als beschermingsconstructie Contacten tussen raad van commissarissen en ondernemingsraad Nederland-constructie Convenanten 86 Hoofdstuk 3 Overige medezeggenschapswet- en regelgeving Enqueterecht Jaarverslaglegging Algemeen Commerciele rechtspersonen Vrijgestelde groepsmaatschappijen Commerciele stichtingen en verenigingen Jaarrekeningprocedure SER-Fusiegedragsregels Algemeen Toepasselijkheid van de SER-Fusiegedragsregels Medezeggenschapsrechten op grond van de SER- Fusiegedragsregels Toekomst van de SER-Fusiegedragsregels Artikelen 7A:1639aa-dd BW Collectieve arbeidsovereenkomst VIII

4 Hoofdstuk 4 Duitse medezeggenschapswetgeving Inleiding Medezeggenschapsregelingen in Duitsland, een verkenning Medezeggenschap op bedrijfsniveau Instelling van een bedrijfsraad Bevoegdheden van de bedrijfsraad Medezeggenschap op ondernemingsniveau Mitbestimmungsgesetz Betriebsverfassungsgesetz Montan-Mitbestimmungsgesetz 1951 en Mitbestimmungs-Ergänzungsgesetz Arbeitsdirektor Medezeggenschapsovereenkomsten Bedrijfsniveau Ondernemingsniveau Tarifverträge Samenvatting 155 Hoofdstuk 5 Europese ontwikkelingen op het terrein van medezeggenschap Inleiding Richtlijn Europese ondernemingsraad Voorgeschiedenis Doelstelling en inhoud Bijlage Evaluatie Vijfde Richtlijn (Naamloze Vennootschap) Europese Vennootschap, Vereniging, Coöperatie en Onderlinge Waarborgmaatschappij Algemeen Europese Vennootschap (Societas Europaea) Europese Vereniging, Coöperatie en Onderlinge Waarborgmaatschappij Conclusie 187 IX

5 DEEL n Medezeggenschap bij financieel-economische besluiten, een analyse Hoofdstuk 6 Fusie, overname en samenwerking van ondernemers Inleiding Aandelenfusie Algemeen Wet op de ondernemingsraden SER-Fusiegdragsregels Structuurregeling Aandelenfusie door oprichting van een derde vennootschap Aandelenfusie door emissie van aandelen Bedrijfsfusie Algemeen Wet op de ondernemingsraden SER-Fusiegedragsregels Structuurregeling Juridische fusie Algemeen Wet op de ondernemingsraden SER-Fusiegedragsregels Structuurregeling Onvriendelijke overname Algemeen Wet op de ondernemingsraden SER-Fusiegedragsregels Structuurregeling Geen fusie, wel samenwerking Algemeen Joint venture Stemovereenkomst en volmachtverlening Bestuursovereenkomsten Beheersovereenkomst Samenloop van medezeggenschapsregelingen bij fusie Europese ontwikkelingen op het terrein van fusie Ontwerp tiende richtlijn 241 X

6 6.8.2 Ontwerp dertiende richtlijn Conclusie 245 Hoofdstuk 7 Ontbinding, faillissement en herstructurering van de ondernemer Inleiding Ontbinding van de ondernemer Sluiting en inkrimping van de onderneming Algemeen Sluiting van de onderneming Inkrimping van de onderneming Surseance van betaling en faillissement van de ondernemer Herstructurering van de ondernemer Algemeen Splitsing Verkoop van (een onderdeel van) een onderneming of ondernemer Sterfhuis- en ziekenhuisconstructies Management Buy-Out Conclusie 285 Hoofdstuk 8 Financiering van de ondernemer en investeringen Inleiding Aantrekken van eigen vermögen door een NV en BV Uitgifte van aandelen Preferente aandelen Prioriteitsaandelen Certificaten van aandelen Overige stukken Converteerbare aandelen Beursgang van de ondernemer Aantrekken van eigen vermögen door een coöperatie, commerciele stichting en vereniging Coöperatie 309 XI

7 8.3.2 Commerciele stichting en vereniging Vreemd vermögen; kredieten Medezeggenschap bij kredietverlening aan de ondernemer Medezeggenschap bij kredietverstrekking door de ondernemer Concernfinanciering Wijze van concernfinanciering Medezeggenschap bij concernfinanciering Investeringen en desinvesteringen Conclusie 328 Hoofdstuk 9 Medezeggenschapsconvenanten Inleiding WOR-convenanten Algemeen Interpretatie van de WOR Uitbreiding van bevoegdheden Fusie Herstructurering Commissarisconvenanten Conclusie 339 Hoofdstuk 10 Medezeggenschap bij financieel-economische besluiten naar Duits recht Inleiding Fusie, overname en samenwerking van de ondernemer Rechtspersonenrecht Medezeggenschap op ondernemingsniveau Medezeggenschap op bedrijfsniveau Ontbinding, failissement en herstructurering van de ondernemer Rechtspersonenrecht Medezeggenschap op ondernemingsniveau Medezeggenschap op bedrijfsniveau Financiering van de ondernemer 356 XII

8 Algemeen Medezeggenschap op ondernemingsniveau Medezeggenschap op bedrijfsniveau Vergelijking van het Duitse en het Nederlandse recht 357 SAMENVATTEVG EN CONCLUSIES 361 ZUSAMMENFASSUNG UND ERGEBNISSE 371 Lijst van geraadpleegde literatuur 383 Jurisprudenticregister 411 Trefwoordenregister 421 XIII