PROFIEL S-GRAVENZANDE

Transcriptie

1 PROFIEL S-GRAVENZANDE Datum:12 mei 2015 Versie: 1.1 Beheerder: Karin Scholtes t Evaluatiedatum: Documentnaam: Profiel 's Gravenzande Definitief

2 INHOUDSOPGAVE 1 Gebiedsgerichte aanpak in s-gravenzande Aanleiding gebiedsgerichte aanpak Gebiedsteam s-gravenzande Aanpak s-gravenzande Samenvatting uitkomsten gebiedsprofiel 5 2 Algemene informatie s-gravenzande in het kort Wijken en buurten Aantal inwoners Leeftijdsopbouw Etniciteit Gezinssamenstelling Burgerlijke stand Opleidingsniveau Jeugdindicatoren Samenvatting 16 3 Wonen Verdeling huur- en koopwoningen Woningen Ontwikkelingen woningmarkt Verhuisbewegingen Samenvatting 19 4 Werk en inkomen Inkomensgroepen Arbeid Bedrijven MOE-landers Samenvatting 25 5 Vrije tijd Vrijetijdsbesteding Culturele centra en maatschappelijke accommodaties Muziek- en toneelgezelschappen Sportcomplexen en sportverenigingen en aantal leden Religie Samenvatting 31 6 Gezondheid en zorg Eenzaamheid Lichamelijke gezondheid Overgewicht Alcoholgebruik Drugsgebruik Beperkingen Kwetsbare senioren Psychosociale problemen Aanspraak AWBZ Ondersteuning voor zorgjeugd Samenvatting 37 7 Leefbaarheid en veiligheid 38 Pagina - 2

3 7.1 Betrokkenheid van bewoners Wijkschouwen en wijkregisseurs Leefbaarometer Politiegegevens Buurtpreventie Hotspots Samenvatting 41 8 Voorzieningen wonen, zorg, welzijn en onderwijs Voorzieningen en bereikbaarheid Voorzieningen zorg, welzijn en onderwijs Stiploket s-gravenzande Welzijnsadviseurs Vitis Welzijn Voedselbank Samenvatting 45 9 Vrijwillige inzet & Mantelzorg Vrijwillige inzet Steunpunt Mantelzorg Samenvatting 47 Bijlage 1 Begrippenlijst Definities 49 Pagina - 3

4 1 GEBIEDSGERICHTE AANPAK IN S-GRAVENZANDE 1.1 Aanleiding gebiedsgerichte aanpak Met ingang van 1 januari 2015 komt er een aantal nieuwe taken naar de gemeente toe in het sociale domein. Dit betreft taken vanuit de AWBZ, jeugdzorg en de participatiewet. De decentralisatie van deze taken biedt kansen om op lokaal niveau de ondersteuning dichterbij de burger te organiseren. Hierbij staan begrippen als het vergroten van de eigen kracht van inwoners en de samenleving, de inzet van het eigen sociale netwerk en participatie centraal. Opgebouwde sociale kracht in wijken en buurten blijft behouden en wordt, waar nodig, versterkt met een buurtgerichte aanpak. Sterke sociale netwerken zijn randvoorwaarden om individuen en de samenleving als geheel in hun kracht te zetten. Onderwijs, sport, zorg, welzijn, cultuur, geloofsgemeenschappen en het bedrijfsleven zijn de motor van onze samenleving en spelen een belangrijke rol. Zij vormen een platform voor ontmoeting, ontplooiing en ontspanning. Enerzijds bieden zij de mogelijkheid om actief mee te doen aan de samenleving. Anderzijds hebben zij een signaalfunctie en kunnen zij mensen helpen of doorgeleiden naar andere verenigingen of instanties. Belangrijk is dat de basisfuncties onderling met elkaar verbonden worden zodat zij elkaar versterken. Vitis heeft een centrale rol in het leggen van deze verbindingen. Zij zijn de oren en ogen in de kernen, zij brengen vraag en aanbod in beeld en brengen dit bij elkaar. Vitis signaleert vroegtijdig, zet in op een cultuuromslag in de samenleving, stimuleert de informele hulp aan elkaar en versterkt de sociale netwerken in de kernen. Om de gebiedsgerichte aanpak vorm te geven, zijn er gebiedsprofielen van de kernen van Westland gemaakt. Deze profielen vormen de basis voor de plannen en activiteiten voor de kernen en buurten in Westland. 1.2 Gebiedsteam s-gravenzande Binnen Vitis Welzijn zijn functionele gebiedsteams geformeerd. Deze gebiedsteams vormen een overleg- en ontwikkelingsplatform. Gebiedsteam kern s-gravenzande bestaat uit; Mariëlle Brok, Consulent Vrijwillige Inzet Yvonne Scholtes, Manager Staf Joke Faasse, Coördinator Wijkcentra Joke Middendorp, Consulente Stip Westland loket Ruth Verbeek, coördinator Stip nieuw stijl en Welzijnsadviseur Jessha Mahboeb, Jongerenwerker Mo Boulaouane, Jongerenwerker Miriam Broch, Jeugdcoördinator Heenweg Karin Scholtes, Jeugdcoördinator s-gravenzande Gezamenlijke doelstelling gebiedsteams; Kennis opbouwen en delen over de kernen, wijken en buurten in het gebied; Het opstellen van gebiedsprogramma s, zowel vanuit bestaand aanbod als voor nieuw aanbod; Opzetten en uitbouwen van benodigde netwerken. Pagina - 4

5 De jeugdcoördinatoren leggen en onderhouden op wijk- en buurtniveau contacten en brengen de sociale structuren en de netwerken van professionele organisaties in kaart. 1.3 Aanpak s-gravenzande Het gebiedsprofiel is een dynamisch document dat periodiek aangepast moet worden omdat de gegevens steeds veranderen. Dit profiel is een schets van s Gravenzande gebaseerd op kwalitatieve en kwantitatieve informatie afkomstig van verschillende bronnen, welke bij de betreffende gegevens vermeld staan. Op basis van het gebiedsprofiel wordt een analyse van de gegevens gemaakt en worden risico s en kansen bekeken. Aan de hand van deze analyse wordt bepaald waar in s-gravenzande inzet gepleegd gaat worden, op welke domeinen en welke methodieken toegepast worden. 1.4 Samenvatting uitkomsten gebiedsprofiel Op 1 januari 2013 telde s-gravenzande inwoners. s-gravenzande heeft iets meer huishoudens samenwonend zonder kinderen (31,9%) dan Westland (30,9%). Het percentage samenwonend met kinderen en eenoudergezinnen (40,3%) is eveneens iets hoger dan in Westland (39,2,7%). Het aantal allochtonen bedraagt 10% (9% in Westland). Het gemiddelde opleidingsniveau in het Westland ligt lager dan het landelijke gemiddelde. Minder mensen volgen een VWO en/of HBO opleiding. Jongeren worden aangetrokken door beschikbaar werk en stromen onder hun niveau uit. Slechts een klein deel (2,2%) valt uit. Het aandeel achterstandsleerlingen op de basisscholen in s-gravenzande is 0,5% hoger dan het Westlands gemiddelde, maar ligt ook 3,5% onder het provinciaal gemiddelde. Wat betreft jeugdindicatoren scoort het Westland op alle fronten lager dan het provinciaal gemiddelde. Een opvallend positieve uitschieter is de indicator: Kinderen in achterstandswijken. Het percentage jongeren met een delict voor de rechter komt bijna overeen met het landelijke gemiddelde. De gemiddelde WOZ-waarde ligt in het Westland hoger dan het gemiddelde van Nederland. Van de woningen in s-gravenzande is 30,4% huur en 69,6% koop. Dit is gelijk aan het gehele Westland. Toch is er nog een tekort aan starterwoningen waardoor jongeren (tijdelijk) vertrekken uit het Westland. Dit wordt in de huidige situatie al als een zwak punt ervaren maar in een vergrijzende samenleving wordt dit zeker als een bedreiging gezien. 63,2% van de woningen in s-gravenzande is gebouwd in de periode Daarvan is 26,6 gebouwd in de periode en 36,6%in de periode De overige woningen zijn gebouwd voor 1944, dit is 11,3% en na 1991 is dit 25,5%. Arcade Wonen is de enige woningcorporatie in s-gravenzande. Het aantal huurwoningen van Arcade Wonen in s-gravenzande bedraagt in 2013, 2212 woningen. Hiervan zijn 1268 eengezinswoningen. In het algemeen zijn er in het Westland onvoldoende kansen op de woningmarkt voor jongeren om een wooncarrière binnen de eigen kern of het Westland te beginnen. Hierdoor vertrekken jongeren (tijdelijk) uit het Westland. Voor ouderen zijn binnen de kernen te weinig mogelijkheden om door te stromen naar een seniorenwoning. Het gemiddelde besteedbaar jaarinkomen per huishouden in s-gravenzande bedraagt ,-. Pagina - 5

6 Het aantal personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering of Wajong ligt in het Westland aanzienlijk lager dan in Zuid-Holland en Nederland. Ook de jeugdwerkeloosheid in Westland ligt laag. In Gemeente Westland is het grootste deel van de werkzoekenden laagopgeleid en tussen de 27 en 50 jaar oud. Het percentage jeugdigen met kans op armoede ligt in het Westland iets boven het gemiddelde van een matig stedelijk gebied. Verder is het aandeel personen dat in de land- en tuinbouw werkt met 19% ongeveer hetzelfde dan het gemiddelde in het Westland (Westland 18%). Het aandeel van personen dat buiten de gemeente Westland werkt is met 31% relatief laag (Westland 34%). s-gravenzande heeft aandacht voor het huisvesten van Poolse arbeiders. In Westland hebben eenpersoonshuishoudens en eenouderhuishoudens gemiddeld het laagste inkomen. Sinds 2009 is het inkomen van deze groepen licht gedaald. Paren en meerpersoonshuishoudens hebben gemiddeld het hoogste inkomen. Dat inkomen is ten opzichte van 2009 iets toegenomen. Gemiddeld heeft 31% van de Westlandse huishoudens in 2011 een laag inkomen, dit is onder het landelijk gemiddelde van 40% Gemiddeld heeft 27% van de Westlandse huishoudens in 2011 een hoog inkomen, dit is boven het landelijk gemiddelde van 20%. 13% van de inwoners van s-gravenzande ervaart moeite met rondkomen, dit ligt onder het Westlands gemiddelde van 14%. Een aandachtspunt is dat 47% van de inwoners ten opzichte van 42% in het Westland, aangeeft dat de grens om rond te komen nu wel bereikt is. Het percentage inwoners dat een financiële drempel ervaart bij een bezoek aan een arts of bij hulp of ondersteuning aanvragen ligt gelijk of iets onder het gemiddelde van het Westland. Het percentage dat een financiële drempel ervaart bij het lid worden / blijven van een sportvereniging ligt met 15% boven het Westlandse gemiddelde (13%) Het aandeel werkzame personen in s-gravenzande in 2013 is 79%. In 2012 wordt er aan 220 inwoners van s-gravenzande een WW uitkering verstrekt. 51% van de inwoners heeft nog nooit van het werkplein gehoord. Het aandeel personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering of WaJong ligt in het Westland aanzienlijk lager dan in Zuid Holland en Nederland. Ook de jeugdwerkloosheid in Westland ligt laag. In s-gravenzande zijn verschillende culturele centra en maatschappelijke accommodaties, muziekgezelschappen, sportcomplexen en sportverenigingen en kerken. Daarnaast heeft s- Gravenzande een bibliotheek en een zwembad. s-gravenzande heeft diverse evenementen. 33% van de inwoners van s-gravenzande is betrokken bij een club of vereniging, ofwel door lidmaatschap of door vrijwilligerswerk. In 2011 is 37% lid van een sportvereniging. Dit zijn 6647 inwoners. Het ledenaantal van sportverenigingen loopt terug vanaf de leeftijdsgroep 15+. s-gravenzande kent geen specifiek sportaanbod voor gehandicapten. De korfbal biedt informeel en niet competitief, G korfbal aan. Er is niet onderzocht in hoeverre hier behoefte aan is. Het exacte aantal hokken is niet in beeld. Pagina - 6

7 In s-gravenzande zijn de inwoners minder tevreden (61%) over het culturele aanbod dan het Westlandse gemiddelde van 66%. Het is opvallande dat 86% van het Westland tevreden is over het sportaanbod terwijl de inwoners van s-gravenzande maar voor 65% tevreden zijn. Het culturele aanbod is eenzijdig, dit zijn hoofdzakelijk zangkoren of kerk gerelateerde muziekverenigingen. s-gravenzande telt elf verschillende kerken. 53% van de inwoners van s-gravenzander geeft aan dat er voor hun een rol is weggelegd voor de kerk. Dit is ten opzichte van het Westland met 32% een hoog percentage. Bij de groep 65-plussers in Westland is sinds 2004 de eenzaamheid toegenomen van 36% naar 42%. Eenzaamheid bij ouderen scoort hoog, maar relatief ook bij de doelgroep jaar (34%). Van de inwoners van het Westland ervaart 19% de eigen gezondheid als gaat wel tot zeer slecht. Overgewicht is een hardnekkig probleem in Westland. Het percentage jarigen met overgewicht is van 43% in 2011 naar 48% in 2012 gestegen. Bij 13% is sprake van ernstig overgewicht. Het alcoholgebruik in het Westland is onder zowel volwassenen als de jeugd hoger dan gemiddeld in de regio Zuid-Holland West. Het percentage respondenten met beperkingen neemt sterk toe met de leeftijd. Mobiliteitsproblemen komen het meeste voor. 11% van de 65-plussers in Westland ondervindt beperkingen bij de algemene dagelijkse levensverrichtingen. 46 % ondervindt beperkingen bij het huishouden. Van de zelfstandig wonende senioren in Westland is 1 op de 6 kwetsbaar. Het percentage kwetsbaren neemt toe met de leeftijd en vrouwen zijn kwetsbaarder dan mannen. In Westland heeft 20% van de 5 - tot en met 11- jarigen en 10% van de 12 tot en met 18 jarigen een indicatie voor psychosociale problematiek. Het percentage jarigen met een risico op een angststoornis/depressie is sinds 2009 afgenomen van 41% naar 34%. Bij 65-plussers is dit percentage nauwelijks veranderd. Per 1 juli 2013 hebben 590 inwoners van s-gravenzande een indicatie voor AWBZ-zorg. Het aandeel dat aanspraak maakt op AWBZ blijft stabiel door de jaren heen. Het aantal geaccepteerde aanmeldingen bij Bureau Jeugdzorg ligt in Westland in 2012 nipt hoger in vergelijking met een matig stedelijk gebied. Van de inwoners van s-gravenzande zegt 74% zich thuis te voelen in de buurt, dit ligt 1% onder het Westlandse gemiddelde. De waardering voor de sociale samenhang en voorzieningen in s- Gravenzande heeft een sterk dalende lijn ingezet. Inwoners van s-gravenzande waarderen hun woonomgeving met een 7,4 tegenover een Westlands gemiddelde van 7,5. Pagina - 7

8 78% geeft aan dat ze het eens zijn met de stelling dat er prettig met elkaar wordt omgegaan in de buurt, dit is gelijk aan het Westlands percentage. 74% voelt zicht thuis in de buurt. Op de stellingen mensen in de buurt vertrouwen, gezellige buurt waar men elkaar helpt, elkaar goed kennen in de buurt en betrokken en verantwoordelijk voor de buurt scoort s-gravenzande onder het Westlands gemiddelde. 30% van de inwoners van s-gravenzande geeft aan deel te nemen aan activiteiten in de buurt, dit is iets onder het Westlands gemiddelde van 34%. In Westland komen procentueel minder (12,4%) geweldsmisdrijven voor ten opzichte van Zuid- Holland (17,3%). Het aantal straatmisdrijven is echter weer hoger met 38,9% ten opzichte van 35,7%. Gemeente Westland scoort laag op het gebied van jeugdoverlast, aantal jeugdige verdachten, instroom naar jeugdreclassering en het aantal inschrijvingen bij Bureau Halt. Op al deze gebieden zit Westland onder het provinciaal gemiddelde. In s-gravenzande zijn een aantal initiatieven om het welzijn van bewoners te vergroten. Hieronder vallen Buurt in Uitvoering en Buurtpreventie. Door de komst van buurtpreventie in 2008 liep de overlast in s-gravenzande terug. Het jongerenwerk heeft in jongeren bereikt op straat en tijdens activiteiten, waarvan 39 in s-gravenzande. In s-gravenzande zijn momenteel (2014) 2 hinderlijke groepen actief met een omvang van 37 jongeren. s-gravenzande heeft een divers aanbod van voorzieningen op het gebied van zorg, welzijn en onderwijs. Er zijn 7 basisscholen, 2 middelbare school en 4 zorginstellingen. In 2013 hebben 1123 burgers het Stiploket s-gravenzande bezocht. Vragen over inkomensondersteuning inkomen veruit het meest voor (375x), gevolgd door vragen over welzijn (262x) en mobiliteit (234x). In 2013 hebben de welzijnsadviseurs 2634 cliëntcontacten gehad met 881 cliënten in Westland. In s-gravenzande/heenweg bedroeg dit 331 cliëntcontacten met 141 cliënten. Uit de cijfers blijkt dat het vrijwilligerspotentieel met 42% iets lager is dan het Westlandse gemiddelde van 46%. In 2013 heeft Vrijwillige Inzet 90 cliënten uit s-gravenzande bemiddeld naar vrijwilligerswerk, waarvan 60 inwoners naar vrijwilligerswerk in de kern. De bereidheid om familie, vrienden of kennissen te helpen is met 84% bijna gelijk aan het Westlands gemiddelde. 76% van de inwoners van s-gravenzande geeft aan iemand te hebben voor hulp bij dagelijkse probleempjes, dit is iets lager dan het Westlandse gemiddelde. 95% geeft aan op iemand te kunnen terugvallen wanneer hulp nodig is. Het aantal matches die gemaakt zijn via Hulp in je buurt zijn nog minimaal. In de kern moet er meer ruchtbaarheid aan worden gegeven. Pagina - 8

9 In het Westland zijn mantelzorgers, daarvan zijn er 732 geregistreerd waarvan er 122 in s-gravenzande wonen. De voedselbank heeft 15 gebruikers afkomstig uit s-gravenzande. Pagina - 9

10 2 ALGEMENE INFORMATIE 2.1 s-gravenzande in het kort s-gravenzande heeft inwoners en is ruim opgezet, overzichtelijk, heeft veel groen en kunst in de openbare ruimte. Het ligt nabij de kust en het Staelduinse bos. De mensen kennen elkaar en zijn bij elkaar betrokken. Er is een sterk verenigingsleven, met veel vrijwilligers. s- Gravenzande is behoorlijk in ontwikkeling met nieuwbouw. De wijk Tuinveld is recent opgeleverd en in nieuwbouwwijk Oost Zijde wordt nog volop gebouwd. Deze ontwikkeling zorgt ervoor dat er weer een doorstroming in de woningmarkt op gang is gekomen. Recent zijn er twee jongerencomplexen gerealiseerd tussen oudbouw in andere wijken. Je kunt zeggen dat er in s- Gravenzande aandacht wordt besteed aan het woning tekort voor starters in het Westland. Een belangrijk aandachtspunt is dat er lange tijd grote onzekerheid is geweest over de vernieuwing van het winkelcentrum. Dit leidt ertoe dat steeds meer ondernemers investeringen uitstellen of helemaal vertrekken. Daarentegen is er de laatste jaren veel aandacht besteedt aan het imago van het Marktplein. Dit heeft geresulteerd in meer aanbod van horeca. In de zomer staat het Marktplein vol met gezellige terrasjes van Eetcafé De Buuren, Eetcafé en IJssalon De Witte, Wijn bar 1959 (uitgaansgelegenheid voor 21+), het Mexicaanse restaurant en kwalitaria De Parel. De Sociale ontwikkelingskaders Kernen uit 2011 vermeldt dat er nog veel braakliggende terreinen zijn. Doordat er nu veel nieuwbouw is gerealiseerd, is er nog maar één braakliggend terrein bij de Nieuwe Vaart. De Sociale ontwikkelingskaders Kernen uit 2011 vermeldt dat het Woonzorgcentrum De Sonnevanck aan vernieuwing toe is. Inmiddels is er een besluit genomen dat De Sonnevanck per direct gaat afbouwen en sluit per Het welzijnsaanbod moet worden aangepast aan de ouderen van nu en later. Daarbij moet er aandacht zijn voor het gevaar van vereenzaming door de maatschappelijke veranderingen. De spreiding van de scholen kan beter. Voor sommige verenigingsactiviteiten is het moeilijk ruimte te vinden, terwijl er tegelijkertijd ook veel accommodaties leeg staan. Het is de verwachting dat door de ontkerkelijking, de kerken minder plaats gaan bieden aan activiteiten. Door verkoop van kerken zullen de nevenzaaltjes niet meer beschikbaar zijn voor clubs en verenigingen. Voor de oudere jongeren zijn er onvoldoende starterwoningen. Voor de 12- tot 16-jarigen zijn er weinig mogelijkheden om uit te gaan Wijken en buurten Het postcodegebied van s-gravenzande is 2691, 2692, 2693, 2694, 2671 MZ en 2671 NA s-gravenzande deelt de postcode 2691 met de kern Heenweg. s-gravenzande kan op wijk- of op buurtniveau worden ingedeeld. Indeling gemeente Westland 2 Centraal Bureau voor de Statistiek verdeelt s-gravenzande in 13 buurten; 1. Centrumgebied s-gravenzande 2. Zandevelt 3. V/d Kasteelewijk 4. Oudeland 1 Bron: Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen, december Bron: CBS Statline Pagina - 10

11 5. Edelestenenwijk 6. Vreeburgh 7. Dorp Oost 8. Nieuwe Vaart 9. Bedrijventerrein Teylingen 10. Heenweg 11. s-gravenzande Buitengebied 12. Kust s-gravenzande 13. Het nieuwe water 2.3 Aantal inwoners De gemeente Westland telt in inwoners, waarvan inwoners in s-gravenzande (19,9%) Leeftijdsopbouw Tabel: Bevolking s-gravenzande in vergelijking met Westland en Nederland s-gravenzande % Westland % Nederland % 0 t/m t/m jaar en ouder Tabel: Bevolking s-gravenzande naar 10-jaars leeftijdsklassen 2013 Leeftijd 5 Mannen aantal Vrouwen aantal Mannen in % Vrouwen in % 0 t/m jaar Totaal Bron: Westland in cijfers Bron: Westland in cijfers Bron: Westland in cijfers 2013 Pagina - 11

12 Tabel: Demografische druk Monster in percentages, in vergelijking met het Westland en Nederland s-gravenzande Westland Nederland Groene druk (-19 t.o.v jaar) [percentage] Grijze druk (65+ t.o.v jaar) [percentage] Grafiek: Ontwikkelingen percentage 0-17 jarigen in Westland. 7 Grafiek: Ontwikkelingen percentage 75-plussers in Westland. 8 Er zijn geen gegevens op kernniveau beschikbaar. 6 Bron: Westland in cijfers Bron: Tympaan.nl Bron: Tympaan.nl 2013 Pagina - 12

13 2.5 Etniciteit Etniciteit in % Van allochtone afkomst % Allochtonen westers % Allochtonen niet-westers s-gravenzande Centrumgebied s Gravenzande Zandevelt V/d Kasteelewijk Oudeland Edelstenenwijk Vreeburgh Dorp Oost Nieuwe Vaart Bedrijventerrrein Teylingen Heenweg s-gravenzande Buitengebied Kust s-gravenzande X X X Het nieuwe water Westland Nederland Gezinssamenstelling s-gravenzande % Westland % Nederland % Alleenstaande huishoudens , Huishoudens samenwonend , ,1 zonder kinderen Samenwonend met kinderen + eenoudergezinnen , De cijfers van s-gravenzande en het Westland in 2013 wijken nauwelijks af van elkaar maar t.o.v. Nederland valt op dat er procentueel meer huishoudens samenwonend met kinderen en eenoudergezinnen zijn en minder alleenstaande huishoudens dan gemiddeld in Nederland. 9 Bron: CBS Statline 10 Bron: Westland in cijfers 2013 Pagina - 13

14 2.7 Burgerlijke stand s-gravenzande Westland Nederland ongehuwd 44% 45% 47% gehuwd 46% 45% 41% gescheiden 5% 5% 7% verweduwd 5% 5% 5% 2.8 Opleidingsniveau Het gemiddelde opleidingsniveau in het Westland ligt lager dan het landelijke gemiddelde. Uit de gegevens valt af te lezen dat er gemiddeld minder mensen een VWO en/of HBO opleiding volgen Bron: CBS Statline 12 Bron: CBS Statline Pagina - 14

15 Over het opleidingsniveau zijn geen gegevens op kernniveau beschikbaar. Tabel: Aandeel achterstandsleerlingen in het basisonderwijs op het totaal aantal leerlingen in het basisonderwijs in Achterstandsleerlingen s-gravenzande Westland Provincie Absolute aantallen Percentages 8,6% 10,1% 14,1% Grafiek: Percentage voortijdig schoolverlaters uit het voortgezet onderwijs en het MBO op het totaal aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs en het MBO in Van dit onderwerp zijn geen cijfers op kernniveau beschikbaar. 2.9 Jeugdindicatoren s-gravenzande % Westland % Nederland % 0 t/m , , ,3 Hierboven is te zien hoeveel jongeren van 0-19 jaar in respectievelijk s-gravenzande, Westland en Nederland wonen en welk percentage dat van de totale bevolking is. Dit is belangrijk om de volgende tabel over jeugdindicatoren in het juiste perspectief te plaatsen. Jeugdindicatoren geven aan hoeveel jongeren er lijden aan een bepaald jeugdprobleem. De cijfers voor het Westland worden direct vergeleken met heel Nederland. Van dit onderwerp zijn cijfers op kernniveau niet beschikbaar. 13 Bron: 14 Bron: Westland in cijfers 2012 Pagina - 15

16 Indicator Westland Zuid-Holland Nederland Kindersterfte (1-14 jaar; per 7,97% 16,33% 13,99% ) Zuigelingsterfte (0 jaar, per 1.000) 2,06% 2,99% 3,29% Jongeren met een delict voor de 2,14% 2,83% 2,57% rechter (12-21) Werkloze jongeren (16-22 jaar) 0,62% 1,31% 1,21% Kinderen in jeugdzorg 1,73% 1,95% 1,52% Kinderen in achterstandswijken 0,25% 20,31% 17,57% Kinderen in uitkeringsgezin 2,83% 7,63% 5,66% Gemelde mishandelde kinderen 0,67% 1,59% 0,91% Achterstandsleerlingen (4-12 jaar) 10,56% 15,14% 11,61 Voortijdig schoolverlaters (12-22) 2,06% 3,67% 3,23 Tienermoeders (15-19 jaar) 0,36% 0,80% 0,60 Kinderen met handicap 1,24% 1,58% 1,96% 2.10 Samenvatting Op 1 januari 2013 telde s-gravenzande inwoners. s-gravenzande heeft iets minder alleenstaande huishoudens (27,9%) dan Westland (30%). Het aantal allochtonen bedraagt 10% (9% in Westland). Het gemiddelde opleidingsniveau in het Westland ligt lager dan het landelijke gemiddelde. Minder mensen volgen een VWO en/of HBO opleiding. Jongeren worden aangetrokken door beschikbaar werk en stromen onder hun niveau uit. Slechts een klein deel (2,2%) valt uit. Het aandeel achterstandsleerlingen op de basisscholen in s-gravenzande is 8.6% lager dan het Westlands gemiddelde (10.1), maar ligt ook onder het provinciaal gemiddelde (14.1). Wat betreft jeugdindicatoren scoort het Westland op alle fronten lager dan het provinciaal gemiddelde. Een opvallend positieve uitschieter is de indicator: Kinderen in achterstandswijken. Het percentage jongeren met een delict voor de rechter komt bijna overeen met het landelijke gemiddelde. 15 Bron: Kinderen in Tel Databoek 2014 Pagina - 16

17 3 WONEN 3.1 Verdeling huur- en koopwoningen Tabel: Aantal woningen naar eigendom in 2012, de kolom Nederland is gemiddeld per gemeente s-gravenzande % Westland % Nederland % Koop , , Huur , , Totaal Woningen De gemiddelde WOZ-waarde bedraagt in Nederland in 2013: euro. De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in het Westland bedraagt in 2013: De gemiddelde koopsom van een woning lag in 2012 in het Westland op en in Nederland op Tabel: Gemiddelde woningwaarde in s-gravenzande (x1.000 euro). Kern/buurt Centrumgebied s Gravenzande 237 Zandevelt 260 V/d Kasteelewijk 225 Oudeland 236 Edelstenenwijk 241 Vreeburgh 325 Dorp Oost 280 Nieuwe Vaart 292 Bedrijventerrrein Teylingen 351 Heenweg 229 s-gravenzande Buitengebied 371 Kust s-gravenzande X Het nieuwe water 365 s-gravenzande % van de woningen in s-gravenzande is gebouwd in de periode Daarvan is 26,6% gebouwd in de periode en 36,6% in de periode De overige woningen zijn gebouwd voor 1944, dit is 11,3% en na 1991, 25,5%. 19 Woningstichting Arcade Arcade Wonen is met 2212 huurwoningen (in 2013) de enige woningcorporatie in s-gravenzande. Arcade bezit en beheert bijna woningen verdeeld over De Lier, Den Haag, Monster, Naaldwijk, Poeldijk, s-gravenzande, Heenweg en Ter Heijde. Het aantal huurwoningen van Arcade Wonen in s-gravenzande bedraagt in totaal 2212 objecten. Het merendeel (1268) bestaat uit eengezinswoningen. 16 Bron: Westland in cijfers Bron: Westland in cijfers Bron: CBS Statline 19 Bron: Westland in cijfers 2012 Pagina - 17

18 Tabel: Overzicht woningen Arcade in s-gravenzande Woningtype 20 Aantal Benedenwoning 292 Bovenwoning 10 Eengezinswoning 1268 Flat met lift 348 Flat zonder lift 91 Maisonnette 178 Portieketagewoning 1 Mindervalidewoning Ontwikkelingen woningmarkt In het algemeen zijn er in het Westland onvoldoende kansen op de woningmarkt voor jongeren om een wooncarrière binnen de eigen kern of het Westland te beginnen. Hierdoor vertrekken jongeren (tijdelijk) uit het Westland. Voor ouderen zijn binnen de kernen te weinig mogelijkheden om door te stromen naar een seniorenwoning. De bestaande seniorenwoningen en accommodaties van zorginstellingen voldoen in veel gevallen niet aan de moderne eisen. 21 Nieuwbouw In s-gravenzande zijn er in sociale huurappartementen in Tuinveld Noord opgeleverd. In 2013 zijn er 128 nieuwe woningen bijgekomen. Dit zijn 32 koop eengezinswoningen en 21 koop appartementen en 40 huur eengezinswoningen en 35 huurappartementen. Voor het hele Westland zijn er in totaal 258 koopwoningen en 41 huurwoningen bijgekomen, dus relatief veel nieuwe woningen in 2013 in s-gravenzande. 22 Woonzorgcentrum De Sonnevanck Het nieuwe AWBZ-beleid van de regering leidt er toe dat verzorgingshuizen op termijn gaan verdwijnen. Ook Pieter van Foreest ontkomt daar niet aan. Met als consequentie dat het woonzorgcentrum De Sonnevanck noodgedwongen de deuren in 2016 moet sluiten. Vanaf heden worden er geen nieuwe bewoners in geplaatst Verhuisbewegingen In de afgelopen 5 jaar vertrok jaarlijks gemiddeld 2,6% van de inwoners uit s-gravenzande naar een plek buiten Westland (Westlands gemiddelde is 2,8%). Omgekeerd betrof het aandeel nieuwkomers van buiten Westland jaarlijks 2,3% van het inwonertal van s-gravenzande. Van die niet-westlandse nieuwkomers was jaarlijks 22% afkomstig uit Den Haag (gemiddeld was dat 38% in Westland). Van de inwoners van s-gravenzande woont 65% minimaal 5 jaar op hetzelfde adres (Westlands gemiddelde is 67%) Bron: 21 Bron: Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen Bron: 23 Bron: Bron: Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen 2011 Pagina - 18

19 3.5 Samenvatting De gemiddelde WOZ-waarde ligt in het Westland hoger dan het gemiddelde van Nederland. Van de woningen in s-gravenzande is 30,4% huur en 69,6% koop. Dit is gelijk aan het gehele Westland. Toch is er nog een tekort aan starterwoningen waardoor jongeren (tijdelijk) vertrekken uit het Westland. Dit wordt in de huidige situatie al als een zwak punt ervaren maar in een vergrijzende samenleving wordt dit zeker als een bedreiging gezien. 63,2% van de woningen in s-gravenzande is gebouwd in de periode Daarvan is 26,6 gebouwd in de periode en 36,6%in de periode De overige woningen zijn gebouwd voor 1944, dit is 11,3% en na 1991 is dit 25,5%. Arcade Wonen is de enige woningcorporatie in s-gravenzande. Het aantal huurwoningen van Arcade Wonen in s-gravenzande bedraagt in 2013, 2212 woningen. Hiervan zijn 1268 eengezinswoningen. In het algemeen zijn er in het Westland onvoldoende kansen op de woningmarkt voor jongeren om een wooncarrière binnen de eigen kern of het Westland te beginnen. Hierdoor vertrekken jongeren (tijdelijk) uit het Westland. Voor ouderen zijn binnen de kernen te weinig mogelijkheden om door te stromen naar een seniorenwoning. Pagina - 19

20 4 WERK EN INKOMEN 4.1 Inkomensgroepen Het gemiddelde gestandaardiseerd inkomen in het Westland is Het inkomen varieert, afhankelijk van de samenstelling van het huishouden. Eenpersoonshuishoudens en eenouderhuishoudens hebben gemiddeld het laagste inkomen. Sinds 2009 is het inkomen van deze groepen licht gedaald. Paren en meerpersoonshuishoudens hebben gemiddeld het hoogste inkomen. Dat inkomen is ten opzichte van 2009 iets toegenomen. 1 Het gestandaardiseerde inkomen is het besteedbare inkomen van particuliere huishoudens (exclusief studenten), waarbij er is gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden. Dat is gedaan om inkomens van huishoudens van verschillende grootte en samenstelling vergelijkbaar te maken. Het besteedbare inkomen is het bruto-inkomen minus betaalde inkomensoverdrachten, premies inkomensverzekeringen, premies ziektekostenverzekeringen en belastingen op inkomen en vermogen. 2 Alle CBS-gegevens in deze factsheet zijn van peildatum 31 december van het betreffende jaar. bron: CBS Statline; bewerkt door Tympaan Instituut (Nienhuis en Doelman-van Geest, 2014) Deze cijfers zijn niet voor de kern s-gravenzande beschikbaar. Gemiddeld heeft 31% van de Westlandse huishoudens in 2011 een laag inkomen. Landelijk is dit 40%. Gemiddeld heeft 27% van de Westlandse huishoudens in 2011 een hoog inkomen. Landelijk is dit 20% 26. Tabel: Overzicht soorten uitkeringen in Bron: CBS Statline 26 Bron: CBS Statline Pagina - 20

21 Uitkeringen 27 s-gravenzande Westland Nederland Aantal WWB-uitkeringen Aantal WWB-uitkeringen per huishoudens Aantal AO-uitkeringen Aantal AO-uitkeringen per inwoners van jaar Aantal WW-uitkeringen Aantal WW-uitkeringen per inwoners van jaar Grafiek: Aantal bijstandsuitkeringen per 100 jeugdigen van jaar in Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 27 Bron: CBS Statline 28 Bron: Pagina - 21

22 Grafiek: Aantal Wajong uitkeringen per 100 jeugdigen van jaar in Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. In de sociale monitor is onderzocht hoe mensen kijken naar hun eigen financiële situatie. Tabel: Het ervaren van moeite hebben met rondkomen s-gravenzande Westland Ja 13% 14% Nee nog niet, maar de grens is wel bereikt 47% 42% Nee 40% 43% Tabel: Het ervaren van een financiële drempel (% ervaart zeker drempel) s-gravenzande Westland Naar een arts 2% 4% Ondersteuning hulp aanvragen 8% 8% Lid worden/ blijven sportvereniging 15% 13% 29 Bron: 30 Bron: Sociale Monitor Westland Bron: Sociale Monitor Westland 2013 Pagina - 22

23 4.2 Arbeid s-gravenzande Westland Nederland Aandeel werkzame personen 32 79% 79% 74% 33 Aandeel personen werkzaam in land- en 19% 18% tuinbouw Werkloosheid (als % van bevolking 15-65) 34 2,9% 5,4% Het aandeel werkzame personen is in s-gravenzande met 78% gelijk aan dat in heel Westland. Het aandeel zelfstandigen bedraagt 11%, eveneens gelijk aan het Westlands cijfer. Het aandeel personen dat in de land- en tuinbouw werkt is 19% (Westland 18%). Het aandeel van personen dat buiten de gemeente Westland werkt is met 31% relatief laag (Westland 34%). Werkloosheid (als % van bevolking 15-64) is in juni ,3 % in de gemeente Westland t.o.v. Nederland 4,2%. Van s-gravenzande zijn vooralsnog geen cijfers bekend. 35 Grafiek: Percentage jeugdigen (15-26) niet-werkende werkzoekenden in Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 32 Bron: Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen, december Bron: CBSinuwbuurt, Bron: Westlandincijfers, Bron: Westland in cijfers Bron: Pagina - 23

24 Grafiek: Percentage jeugdigen met kans op armoede in Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 4.3 Bedrijven s-gravenzande heeft 1950 bedrijven (inclusief ZZP ers) waarvan 359 in de agrarische sector, 265 in de bouwnijverheid en 247 in de groot- en detailhandel. Deze bedrijven zijn samen goed voor 7619 banen, waarvan 1817 in de agrarische sector, 615 in de bouwnijverheid en 1479 in de grooten detailhandel. Opvallend is dat de zorgsector met maar 43 vestigingen 852 arbeidsplaatsen creëert. Een groot deel is gevestigd op bedrijventerrein Teylingen Vestigingen Vestigingen Banen Banen Sectoren Aantal Percentages Aantal Percentages Totaal [aantal] A Agrarische sector , ,8 B Delfstoffenwinning x(x) x(x) x(x) x(x) C Industrie 49 3, ,9 D Energiesector x(x) x(x) x(x) x(x) E Watermanagement x(x) x(x) x(x) x(x) F Bouwnijverheid , ,1 G Groot- en detailhandel , ,4 H Vervoer en opslag 31 2, ,7 I Horeca 48 3, ,6 J Informatie en communicatie 26 1,7 47 0,6 K Financiële instellingen 22 1, ,5 L Onroerend goed sector 25 1, ,7 M Advies en onderzoek sector ,2 N Overige zak. Dienstverlening 57 3, ,2 O Openbaar bestuur 5 0, ,2 P Onderwijs 32 2, ,0 37 Bron: 38 Bron: Westland in cijfers 2012 Pagina - 24

25 Q Zorgsector 43 2, ,2 R Vrije tijd sector 39 2, ,7 S Overige dienstverlening 91 6, ,1 4.4 MOE-landers Moe-landers zijn allochtonen van wie het land van herkomst in Midden- of Oost Europa ligt. De gemeente Westland is een belangrijke vindplaats van werk voor deze arbeidsmigranten. Er zijn geen cijfers te vinden over Midden- en Oost-Europeanen die werkzaam zijn in s- Gravenzande en de voorzieningen die er zijn voor deze groep. Wel is er in s-gravenzande een Poolse delicatessen zaak gevestigd. En er zijn woonunits geplaatst op een bedrijf aan de Lange Stukken waar 220 arbeiders gehuisvest kunnen worden. 4.5 Samenvatting Het gemiddelde besteedbaar jaarinkomen per huishouden in s-gravenzande bedraagt ,-. Het aantal personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering of Wajong ligt in het Westland aanzienlijk lager dan in Zuid-Holland en Nederland. Ook de jeugdwerkeloosheid in Westland ligt laag. In Gemeente Westland is het grootste deel van de werkzoekenden laagopgeleid en tussen de 27 en 50 jaar oud. Het percentage jeugdigen met kans op armoede ligt in het Westland iets boven het gemiddelde van een matig stedelijk gebied. Verder is het aandeel personen dat in de land- en tuinbouw werkt met 19% ongeveer hetzelfde dan het gemiddelde in het Westland (Westland 18%). Het aandeel van personen dat buiten de gemeente Westland werkt is met 31% relatief laag (Westland 34%). s-gravenzande heeft aandacht voor het huisvesten van Poolse arbeiders. In Westland hebben eenpersoonshuishoudens en eenouderhuishoudens gemiddeld het laagste inkomen. Sinds 2009 is het inkomen van deze groepen licht gedaald. Paren en meerpersoonshuishoudens hebben gemiddeld het hoogste inkomen. Dat inkomen is ten opzichte van 2009 iets toegenomen. Gemiddeld heeft 31% van de Westlandse huishoudens in 2011 een laag inkomen, dit is onder het landelijk gemiddelde van 40% Gemiddeld heeft 27% van de Westlandse huishoudens in 2011 een hoog inkomen, dit is boven het landelijk gemiddelde van 20%. 13% van de inwoners van s-gravenzande ervaart moeite met rondkomen, dit ligt onder het Westlands gemiddelde van 14%. Een aandachtspunt is dat 47% inwoners ten opzichte van 42% in het Westland, aangeeft dat de grens om rond te komen nu wel bereikt is. Het percentage inwoners dat een financiële drempel ervaart bij een bezoek aan een arts of bij hulp of ondersteuning aanvragen ligt gelijk of iets onder het gemiddelde van het Westland. Het percentage dat een financiële drempel ervaart bij het lid worden / blijven van een sportvereniging ligt met 15% boven het Westlandse gemiddelde (13%) Het aandeel werkzame personen in s-gravenzande in 2013 is 79%. In 2012 wordt er aan 220 inwoners van s-gravenzande een WW uitkering verstrekt. 51% van de inwoners heeft nog nooit van het werkplein gehoord. Het aandeel personen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering of WaJong ligt in het Westland aanzienlijk lager dan in Zuid Holland en Nederland. Ook de jeugdwerkloosheid in Westland ligt laag. Pagina - 25

26 5 VRIJE TIJD 5.1 Vrijetijdsbesteding In s-gravenzande is een sterk verenigingsleven met veel vrijwilligers. De voorzieningen worden als goed ervaren. FC s-gravenzande, gehuisvest op het Juliana Sportpark is met 1600 leden een grote, gezonde en belangrijke vereniging binnen s-gravenzande. Er is een zwembad en een overdekte tennis- squashhal. Redelijk uniek voor het Westland is de Golfclub op het Juliana Sportpark. Een aandachtspunt is dat er volgens de bron (sociale ontwikkelingskaders kernen), verenigingsactiviteiten moeilijk ruimte kunnen vinden. De indruk bestaat dat er tegelijkertijd veel accommodaties leeg staan. Onderzoek hierbij is een aanbeveling. s-gravenzande biedt veel speelmogelijkheden (speeltuinen) voor de kinderen. Terugkerende evenementen in s-gravenzande zijn de Ronde van s-gravenzande (wielerronde), braderie en kermis. De laatste jaren is er veel aandacht besteed aan de inrichting van het Marktplein. Dit heeft ervoor gezorgd dat er veel horeca gelegenheden bij zijn gekomen. Voor de meeste leeftijdsgroepen zijn er diverse mogelijkheden om de vrije tijd door te brengen. Een aandachtspunt voor senioren is dat het aanbod aan activiteiten versnipperd is. Voor jongeren tussen de 12 en 23 jaar is er weinig aanbod op het gebied van uitgaansmogelijkheden. Dit geldt voor het hele Westland. De doelgroep 12 t/m 16 jaar valt tussen wal en schip omdat de uitgaansgelegenheden die er zijn, vanaf 18 jaar zijn. Westland kent een bijzonder fenomeen waar jongeren al een vorm van zelforganisatie ten toon spreiden; het bijeenkomen in zogenaamde hokken; veelal rondom kassen gelegen. De hokken hebben een belangrijke functie als ontmoetingsplek voor jongeren. Het vermoeden van overmatig alcoholgebruik in deze hokken bestaat. De hoeveelheid en spreiding van de hokken is niet in kaart gebracht. 39 Tabel: Betrokkenheid vereniging of club s-gravenzande Westland Ja, door lid te zijn van een vereniging of club 33% 43% Ja, door bestuurslid te zijn van een vereniging of club 7% 7% Ja, door vrijwilligerswerk te doen voor een vereniging of club 18% 24% Ja, een vereniging of club financieel te steunen 11% 10% Ja, op een andere manier 6% 6% Nee, niet betrokken een vereniging of club 50% 39% 5.2 Culturele centra en maatschappelijke accommodaties Er zijn diverse culturele centra en maatschappelijke accommodaties in s-gravenzande zoals: Larix, wijkcentrum Kasteeleplein, wijkcentrum De Kiem, Protestant centrum, conferentie- event- trainings- en vergadercentrum De Brug, Hervormd kerkelijk centrum Multifunctioneel Centrum Maesemunde Kinderboerderij de Kreek Staalduinse bos met een educatief centrum 39 Bron: Sociale ontwikkelingskaders voor de Westlandse kernen, 3 januari Bron: Sociale Monitor 2013 Pagina - 26

27 Bibliotheek s-gravenzande is een onderdeel van bibliotheek Westland. Het heeft een uitgebreide collectie en dienstverlening. Speel O Theek Ienieminie Dit is gevestigd in de Bibliotheek. Zij verhuren speelgoed voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Kunstuitleen in de Bibliotheek. Wereldwinkel Re-Sell en De Recycling (kringloopwinkels) E.H.B.O. vereniging 5.3 Muziek- en toneelgezelschappen Er zijn diverse muziek gezelschappen in s-gravenzande zoals: Westlandkoor Concorida s-gravenzands Mannenkoor Eendracht maakt macht. Animato, muziekvereniging De glazen stad, muziekvereniging Canticum, mannenkoor Theater in Feite Tabel: Tevredenheid culturele aanbod s-gravenzande Westland Tevreden 61% 66% Niet tevreden/ niet ontevreden 32% 28% Ontevreden 7% 6% 5.4 Sportcomplexen en sportverenigingen en aantal leden Juliana sportpark, FC s-gravenzande, voetbalclub - Ondo, korfbalvereniging - LTC, tennisvereniging - s-gravenboules, jeu de boules - Golftrainingscentrum Maesemunde, zwembad/multifunctioneel centrum. De Volks Universiteit zit ook in de Maesemunde en fitnesscentrum Optisport. Generaal Snijders, schietvereniging Westlandhal, sporthal (Judo - De zeemeeuwen, badmintonvereniging - OKK, gymnastiekvereniging - Westland Stars, basketbalvereniging - Mahorokan Budo Sport Westland - Aikido - Badmintonvereniging BC Mix - 's-gravenzandse recreatie sport vereniging (GRS) - Fitness Visser (BBB) - Zaalvoetbalvereniging FC Westland - K.N.H.B. Zaalhockey De Noormannen, touwtrek vereniging Racket en Partycentrum, squash/tennis Fitcentrum The Gym, fitnesscentrum Fitnesscentrum, Highline Sio, schaakvereniging Nord sea surfing, branding surf vereniging Watersportvereniging Kustzeilvereniging Manege Noordland, paardrijvereniging De Pet, dartcafé WSV, zeevisvereniging 41 Bron: Sociale Monitor 2013 Pagina - 27

28 Monza, volleybalvereniging De eerste s-gravenzandse Biljartvereniging in café de beurs De vrije sport, hondensportvereniging KZV, windsurfvereniging 12Move Scouting Tabel: Aandeel van het totaal aantal inwoners dat lid is van een sportvereniging in 2011 Postcodegebied 2691 Lidmaatschapspercentage 42 Lidmaatschappen Totaal Inwoners Totaal 30,5% Postcodegebied 2692 Lidmaatschapspercentage 43 Lidmaatschappen Totaal Inwoners Totaal 34,9% Postcodegebied 2693 Lidmaatschapspercentage 44 Lidmaatschappen Totaal Inwoners Totaal 39,4% Postcodegebied 2694 Lidmaatschapspercentage 45 Lidmaatschappen Totaal Inwoners Totaal 43,7% Grafiek: Aandeel van het totaal aantal inwoners dat lid is van een sportvereniging in 2011 verdeeld naar leeftijd: 46 Postcodegebied Bron: Gemeente Westland, Kiss gegevens, Bron: Gemeente Westland, Kiss gegevens, Bron: Gemeente Westland, Kiss gegevens, Bron: Gemeente Westland, Kiss gegevens, Bron: Gemeente Westland, Kiss gegevens, 2011 Pagina - 28

29 Postcodegebied 2692 Postcodegebied 2693 Pagina - 29

30 Postcodegebied 2694 Bovenstaande grafieken laten zien dat het aantal inwoners dat lid is van een sportvereniging hard daalt na het vijftiende levensjaar. Tabel: Tevredenheid sportaanbod s-gravenzande Westland Tevreden 65% 86% Niet tevreden/ niet ontevreden 25% 12% Ontevreden 10% 2% 5.5 Religie De Dorpskerk; hervormd kerkelijk centrum De Brug; hervormd kerkelijk centrum De Westerkerk; Gereformeerde gemeente Maranathakerk; Christelijk gereformeerd centrum Uniekerk; Vrijzinnig Protestantse wijkgemeente Noorderkerk; Protestants centrum De Kiem; Protestants centrum Lambertuskerk; Rooms Katholieke kerk Hoeksteen; Rooms Katholieke kerk De Aar; Pinkster gemeente Zuiderkerk; Hersteld Hervormde gemeente Vergadering van gelovigen Voor Moe-landers is er een Rooms-katholieke migrantenkerk opgericht Bron: Sociale Monitor Bron: Wikipedia 2013 Pagina - 30

31 Tabel: mate waarin rol is weggelegd voor kerk/ moskee Mate waarin rol is weggelegd voor kerk/ moskee s-gravenzande 53% Westland 32% 5.6 Samenvatting In s-gravenzande zijn verschillende culturele centra en maatschappelijke accommodaties, muziekgezelschappen, sportcomplexen en sportverenigingen en kerken. Daarnaast heeft s- Gravenzande een bibliotheek en een zwembad. s-gravenzande heeft diverse evenementen. 33% van de inwoners van s-gravenzande is betrokken bij een club of vereniging, ofwel door lidmaatschap of door vrijwilligerswerk. In 2011 is 37,13% lid van een sportvereniging. Dit zijn 6647 inwoners. Het ledenaantal van sportverenigingen loopt terug vanaf de leeftijdsgroep 15+. s-gravenzande kent geen specifiek sportaanbod voor gehandicapten. De korfbal biedt informeel en niet competitief, G korfbal aan. Er is niet onderzocht in hoeverre hier behoefte aan is. Het exacte aantal hokken is niet in beeld. In s-gravenzande zijn de inwoners minder tevreden (61%) over het culturele aanbod dan het Westlandse gemiddelde van 66%. Het is opvallande dat 86% van het Westland tevreden is over het sportaanbod terwijl de inwoners van s-gravenzande maar voor 65% tevreden zijn. Het culturele aanbod is eenzijdig, dit zijn hoofdzakelijk zangkoren of kerk gerelateerde muziekverenigingen. s-gravenzande telt elf verschillende kerken. 53% van de inwoners van s-gravenzander geeft aan dat er voor hun een rol is weggelegd voor de kerk. Dit is ten opzichte van het Westland met 32% een hoog percentage. 49 Bron: Sociale Monitor 2013 Pagina - 31

32 6 GEZONDHEID EN ZORG 6.1 Eenzaamheid Eenzaamheid tast het welzijn ofwel het psychisch of sociaal welbevinden van mensen aan en is daarmee op zichzelf een gezondheidsprobleem. Eenzaamheid kan in allerlei opzichten ook ziekmakend zijn, zowel geestelijk als lichamelijk. De volgende cijfers zijn bekend en hebben betrekking op het Westland in Eenzaamheid Percentage 19 t/m 65 jaar 34% % 6% van de respondenten in 2012 is ernstig tot zeer ernstig eenzaam en 28% is matig eenzaam. Dit is minder dan gemiddeld in de regio Zuid-Holland West. Bij de groep 65-plussers is eenzaamheid sinds 2004 toegenomen van 36% naar 42%. Eenzaamheid bij ouderen scoort hoog, maar relatief ook bij de doelgroep jaar. Van de doelgroep 0-18 zijn geen gegevens voorhanden. 50 Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 6.2 Lichamelijke gezondheid De volgende cijfers zijn bekend en hebben betrekking op het Westland in Lichamelijke gezondheid Goed tot uitstekend Jongeren jaar 98% Volwassenen 90% Ouderen 73% De ervaren gezondheid van inwoners van Westland is vergelijkbaar met de andere gemeenten in de regio. Uit het onderzoek Gezondheid en welzijn van volwassenen en senioren in de gemeente Westland (najaar 2012) blijkt dat 81% van de respondenten (19+) de eigen gezondheid als goed tot zeer goed ervaart. 19% ervaart de eigen gezondheid als gaat wel tot zeer slecht. 51 Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 6.3 Overgewicht Overgewicht is een hardnekkig probleem in het Westland. De volgende cijfers zijn bekend en hebben betrekking op het Westland in Overgewicht jaar 10% jaar 14% jaar 14% jaar (% BMI* 25 kg/m2) 43% 65+ jaar (% BMI* 25 kg/m2) 60% * BMI zie begrippenlijst 50 Bron: Gezondheid en welzijn van volwassenen en senioren in de gemeente Westland (najaar 2012) 51 Bron: Gezondheid op Peil in Westland, kernboodschappen voor lokaal beleid (maart 2011) Pagina - 32

33 Ernstig overgewicht (obesitas) komt voor bij 11% van de volwassenen en 14% van de senioren. 52 Uit de cijfers van 2012 blijkt een stijging van het percentage jarigen met overgewicht, van 43% in 2011 naar 48% in 2012, waarvan er bij 13% sprake is van ernstig overgewicht. Bij 4% van de 65-plussers is er sprake van ondervoeding. Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 6.4 Alcoholgebruik Het alcoholgebruik in Westland is hoog. Ten opzichte van de regio Zuid-Holland West, wordt in het Westland door jarigen vaker zwaar alcohol gedronken. Maar ook onder jongeren is het alcoholgebruik hoger dan het gemiddelde van de regio. 53 Alcoholgebruik 2011 (jong en oud) WL Regio ZHW Overmatig alcoholgebruik volwassenen * 16% 13% Overmatig alcoholgebruik ouderen * 16% 17% Alcoholgebruik jarigen 21% 18% Alcoholgebruik jarigen 84% 75% Binge-drinken jarigen ** 62% 51% *overmatig alcoholgebruik mannen: meer dan 21 glazen alcoholische drank per week *overmatig alcoholgebruik vrouwen: meer dan 14 glazen alcoholische drank per week **Binge drinken: het drinken van 5 glazen alcohol of meer bij een gelegenheid in de afgelopen vier weken. Alcoholgebruik 2012 (19+) 54 WL ZHW NL Overmatig alcoholgebruik (19+) * 7% 7% 8% Zwaar alcoholgebruik (19+) ** 11% 9% 10% *overmatig alcoholgebruik mannen: meer dan 21 glazen alcoholische drank per week *overmatig alcoholgebruik vrouwen: meer dan 14 glazen alcoholische drank per week ** Zwaar alcoholgebruik: Mannen 6 of meer glazen per dag; vrouwen 4 of meer glazen per dag Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 6.5 Drugsgebruik Van de jarigen in Westland heeft 3% in de 12 maanden voorafgaand aan het onderzoek cannabis gebruikt (landelijk is dit 7%). 1% heeft in die periode harddrugs (amfetamine, XTC, LSD, cocaïne, heroïne of GHB) gebruikt. 55 Dit komt overeen met het landelijk gebruik van harddrugs. 56 Van dit onderwerp zijn cijfers niet op kernniveau beschikbaar. 52 Bron: Gezondheid en welzijn van volwassenen en senioren in de gemeente Westland (najaar 2012) 53 Bron: Gezondheid op Peil in Westland, kernboodschappen voor lokaal beleid (maart 2011) 54 Bron: Gezondheid en welzijn van volwassenen en senioren in de gemeente Westland (najaar 2012) 55 Bron: Gezondheid en welzijn van volwassenen en senioren in de gemeente Westland (najaar 2012) 56 Bron: Nationaal Kompas Volksgezondheid, cijfers van 2009 Pagina - 33