Kernboodschappen Gezondheid Almelo

Transcriptie

1

2 Kernboodschappen Gezondheid Almelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Almelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Almelo en de factoren die hierop van invloed zijn. Hieronder vindt u een beschrijving van de belangrijkste uitkomsten voor de gemeente Almelo. Sociaal economische status, niet westerse allochtonen en vergrijzing punt van aandacht In de gemeente Almelo wonen mensen; mannen en vrouwen (januari 2013). Als we de verschillende kenmerken van de bevolking in de gemeente Almelo vergelijken met Twente en Nederland zijn er een aantal kenmerken die aandacht behoeven. In de gemeente Almelo wonen meer niet-westerse allochtonen, laagopgeleiden en personen met een laag inkomen vergeleken met de rest van Twente en Nederland. Ook zijn er relatief veel uitkeringen in Almelo. In 2040 zal de bevolking in de gemeente Almelo gegroeid zijn met 3% ten opzichte van In de gemeente Almelo is er, net als in de rest van Twente en Nederland sprake van een sterke daling bij jongeren en volwassenen en een sterke stijging van ouderen; het percentage ouderen stijgt van 17% in 2013 naar 28% in Totale sterfte, sterfte aan hart- en vaatziekten en levensverwachting slechter in Almelo Gezondheid is op verschillende manieren te meten. Vaak wordt gekeken naar het voorkomen van ziekten en aandoeningen, de levensverwachting, sterfte en doodsoorzaken, maar daarnaast wordt ook de ervaren gezondheid als maat voor gezondheid gezien. De gemeente Almelo scoort op een aantal maten van gezondheid vergelijkbaar met Twente/en of Nederland, maar doet het op een aantal aspecten ook slechter dan Twente en/of Nederland. De gemiddelde levensverwachting bij geboorte in Almelo is 78,9 jaar en hiermee lager dan in Nederland. De totale sterfte en de sterfte aan hart- en vaatziekten is in Almelo hoger dan in Nederland. Hoge bloeddruk, gewrichtsslijtage van heupen en knieën en diabetes mellitus zijn de meest voorkomende chronische aandoeningen bij ouderen. Lichamelijk functioneren is een maat voor kwaliteit van leven en verwijst naar het kunnen De gemiddelde levensverwachting bij geboorte in jaren per gemeente in Twente, (CBS, 2013). uitvoeren van lichamelijke functies en dagelijkse routine activiteiten. Van de ouderen in Almelo geeft 26% aan één of meerdere mobiliteitsbeperkingen te hebben, vergelijkbaar met de rest van Twente. Het probleem speelt zich met name bij de 75+ers; van hen geeft 37% aan een beperking te hebben. Gezien de vergrijzing in Almelo is de verwachting dat mobiliteitsbeperkingen en chronische aandoeningen, zoals hoge bloeddruk en suikerziekte, sterk zullen toenemen in de toekomst. Het grootste deel van de jongeren, volwassenen en ouderen in Almelo ervaart hun eigen gezondheid als uitstekend tot goed. Het minder goed ervaren van de gezondheid stijgt met de leeftijd. Het voorkomen van depressieve gevoelens bij jongeren en het risico op depressie- of angststoornis bij volwassenen in Almelo is vergelijkbaar met Twente. 2 van 6

3 Leefstijl in Almelo kan op een aantal aspecten beter Op landelijk niveau ontwikkelt een aantal leefstijlaspecten zich gunstig; (overmatig) alcoholgebruik neemt af bij jongeren en het ontbijt wordt minder vaak overgeslagen dan een aantal jaren geleden. Hoe staat het met de leefstijl in Almelo ten opzichte van Twente? Ruim de helft van de volwassenen en ouderen heeft overgewicht. Ook bij kinderen wordt regelmatig overgewicht gerapporteerd. In Almelo komt in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs meer overgewicht voor dan in Twente. Overgewicht komt in elke leeftijdsklassen vaker voor bij laagopgeleiden. Om vast te kunnen stellen of iemand voldoende beweegt is een beweegnorm opgesteld. Van de leerlingen uit Almelo die aan E-MOVO deel hebben genomen voldoet 18% aan de strenge beweegnorm van minimaal een uur per dag matig intensief bewegen. Daarentegen voldoet 67% van de leerlingen uit Almelo aan de soepele beweegnorm van meer dan 7 uur matig intensieve beweging per week. Ruim de helft van de volwassenen en ouderen voldoet aan de norm van minstens 5 dagen per week een half uur matig intensief bewegen. Het dagelijks eten van groenten en fruit wordt door minder dan de helft van de jongeren en volwassenen in Almelo gedaan, vergelijkbaar met Twente. Van de ouderen in Almelo geeft ongeveer tweederde aan dagelijks groente en fruit te eten, dit is lager dan in Twente. Zestien procent van de leerlingen uit klas 2 en 4 uit Almelo geeft aan wel eens te roken. Vmboers geven vaker aan te roken (26%) dan havo/vwo-ers (10%). Van de volwassenen geeft 31% aan te roken en bij ouderen is dit 11%, dit is beide vergelijkbaar met Twente. Vijfentwintig procent van de jongeren uit Almelo geeft aan de afgelopen 4 weken aan bingedrinken (5 of meer alcoholische drankjes bij één gelegenheid) te hebben gedaan; 14% van de leerlingen uit klas 2 en 40% van de leerlingen uit klas 4. Binge drinken wordt vaker gerapporteerd door vmbo-ers dan door havo/vwo-ers. Bij volwassenen en ouderen rapporteert 7% overmatig alcoholgebruik, vergelijkbaar met de rest van Twente. Alcoholgebruik laatste vier weken en binge-drinken, per klas en onderzoeksjaar Percentage leerlingen t.o.v. alle deelnemers 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% klas 2 klas 4 klas 2 klas 4 klas 2 klas 4 Laatste vier weken alcohol gedronken Binge-drinken Alcoholgebruik en binge-drinken bij jongeren (klas 2 en klas 4 VO) in Almelo. Van de jongeren uit Almelo gaf 7% aan wel eens softdrugs te hebben gebruikt, vergelijkbaar met Twente. Jongens en vmbo-ers rapporteren dit vaker dan meisjes en havo/vwo-ers. Van de leerlingen uit Almelo die ooit geslachtsgemeenschap hebben gehad, geeft 32% aan altijd een condoom te hebben gebruikt bij geslachtsgemeenschap (Twente: 50%). De sociale omgeving blijft belangrijk De sociale omgeving is een verzamelnaam voor de deelname, betrokkenheid en binding van mensen met het sociaal leven. Het hebben van voldoende en goede sociale relaties gaat gepaard met een gunstige lichamelijke en psychische gezondheid. Hoe is de situatie in Almelo? Van de volwassenen en ouderen in Almelo geeft 10% aan zich (zeer) ernstig eenzaam te voelen, vergelijkbaar met de rest van Twente (8%). Opvallend is dat binnen de groep van jarigen, 42% rapporteert zich matig tot zeer ernstig eenzaam te voelen. Voor Twente is dit 3 van 6

4 29%. Eenzaamheid hangt samen met opleidingsniveau; lager opgeleiden rapporteren zich vaker eenzaam te voelen dan hoogopgeleiden. % Niet Matig (zeer) ernstig leeftijd (jaren) Gevoelens van eenzaamheid naar leeftijd in de gemeente Almelo. Van de volwassenen in Almelo gaf 24% aan vrijwilligerswerk te doen; 26% van de mannen en 23% van de vrouwen, lager dan in de rest van Twente (34%). Het doen van vrijwilligerswerk neemt toe met het opleidingsniveau bij ouderen. Van de ouderen in Almelo geeft 19% vrijwilligerswerk te doen. Dit is vergelijkbaar met Twente. Het doen van vrijwilligerswerk neemt bij ouderen af met de leeftijd. Van de volwassenen in Almelo gaf 16% aan het afgelopen jaar mantelzorg te hebben gegeven, vergelijkbaar met Twente. Bij ouderen in Almelo is dit 10%. Van de volwassenen die mantelzorg geven voelt 18% zich tamelijk zwaar belast en bij ouderen voelt 12% zich zeer zwaar belast. Van de ouderen ontving 18% mantelzorg; 9% van de mannen en 25% van de vrouwen. Dit is vergelijkbaar met Twente. De fysieke omgeving in Almelo Fysieke omgeving wordt bepaald door het milieu en de inrichting van de leefomgeving. De aanwezigheid van groen in de directe omgeving heeft een positief effect op de verschillende aspecten van de gezondheid. De leefbaarheid in de buurt en de woonomgeving in Almelo wordt beoordeeld met een gemiddeld rapportcijfer van 7,2. Iets lager dan in de rest van Twente (7,5). De meest genoemde buurtproblemen zijn te hard rijden (34%), parkeeroverlast (30%) en hondenpoep (26%). Dit zijn ook de meest genoemde problemen in de rest van Twente. Gegevens uit de veiligheidsmonitor laten zien dat de inwoners van Almelo de veiligheid in hun buurt gemiddeld een 6,7 geven. Iets lager dan gemiddeld in Twente (7,0). Men heeft met name een gevoel van onveiligheid op plekken waar jongeren rondhangen (45% geeft zich aan soms/vaak onveilig te voelen), in het centrum en rondom de treinstations (31%). 4 van 6

5 Zorg en voorzieningengebruik in Almelo Inwoners van Almelo hebben relatief veel contactminuten met huisarts per jaar. In Almelo is dit gemiddeld 34,3 minuten per inwoner per jaar. Voor Twente en Nederland is dit respectievelijk 32,4 en 32,7. Zorgvraag voor chronische aandoeningen is in Almelo het hoogst. Minder medicijngebruik in Almelo in vergelijking met Twente. Kalmeringsmiddelen waren de meest voorgeschreven geneesmiddelen, gevolgd door maagmiddelen en medicijnen voor astma en COPD 5 van 6

6 6 van 6