Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer April Subtitel

Transcriptie

1 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer April 2013 Subtitel

2 Colofon Titel: Quick Scan Buurten in Hoogezand-Sappemeer Datum: 9 april 2013 Opdrachtgever: Woningcorporatie Lefier Auteur: drs Fransje Grisnich Adressen: Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen Postbus CG Groningen Copyright 2013, Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen. Voor zover het maken van kopieën is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912j het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1995, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze opgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich te wenden tot het Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen.

3 INHOUD 1 INLEIDING VERANTWOORDING VAN DE CIJFERS DEMOGRAFISCHE GEGEVENS AANTAL INWONERS VERDELING LEEFTIJDSCATEGORIEËN AANDEEL NIET WESTERSE ALLOCHTONEN VERDELING HUISHOUDENS PROGNOSE ONTWIKKELING HUISHOUDENS WONEN AANTAL WONINGEN EN HUN WAARDE LEEFTIJD WONINGEN ONDERWIJS INKOMEN EN UITKERINGEN INKOMEN VERDELING HOGE EN LAGE INKOMENS BIJSTANDSUITKERING SAMENVATTING EN CONCLUSIE DEMOGRAFIE WONEN ONDERWIJS INKOMEN CONCLUSIE... 14

4

5 1 In deze quick scan worden cijfers op het gebied van demografie, wonen, onderwijs, inkomen en uitkeringen op een rijtje gezet over buurten van de gemeente Hoogezand-Sappemeer. De gegevens zijn bedoeld voor beleids- en begrotingsvoorbereiding van woningcorporatie Lefier, die tevens de opdrachtgever is. 1.1 V e r a n t w o o r d i n g v a n d e c i j f e r s Omdat het werkelijk om een quick scan gaat was er geen tijd om gegevens bij de gemeente of andere instellingen op te vragen. Daarom is alleen gebruik gemaakt van cijfers die in bestaande bronnen direct beschikbaar zijn, zoals CBS, DUO en het Sociaal Planbureau Groningen. CBS heeft gegevens op buurtniveau: CBS in uw buurt. De buurten die daarin voorkomen zijn grotendeels gelijk aan die van Lefier en de gemeente Hoogezand- Sappemeer. Lefier heeft opgegeven over welke buurten zij gegevens wil krijgen. We zijn uitgegaan van de opgave die Lefier heeft gedaan en dat is het onderstaande lijstje. Een aantal gegevens zijn alleen beschikbaar op viercijferig postcodeniveau. We hebben deze toch opgenomen in deze quick scan omdat de informatie is gevraagd en ten dele overeenkomt met de buurten van Lefier. Voor de gegevens op buurtniveau (CBS in uw buurt) zijn de volgende buurten geselecteerd (tussen haakjes de bijbehorende postcode: Beukemabuurt (pc 9601) Boswijck Oost en Boswijck West (pc 9611) Foxhol (pc 9607) Gorecht Noord en Gorecht West (pc 9602) Margrietpark (pc 9611) Martenshoek (pc 9601) Noorderpark (pc 9601) Spoorstraat-Kieldiep (pc 9602) Westerbroek (pc 9608) Woldwijck Midden, Woldwijck Oost en Woldwijck West (pc 9602) De postcodegebieden hebben de volgende namen: 9601 Hoogezand Noord, 9602 Hoogezand Zuid, 9607 Foxhol, 9608 Westerbroek en 9611 Sappemeer (cbs). In Figuur 1.1 zijn de postcodegebieden in kleur weergegeven, met daarbinnen de buurten die geselecteerd zijn voor deze quick scan. Te zien is dat de postcodegebieden veel groter zijn dan de buurten daarbinnen. 1 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

6 Figuur 1.1 Postcodegebieden en buurten gemeente Hoogezand-Sappemeer Kaartje: CMO Groningen De gegevens zijn zo recent mogelijk, maar sommige zijn van 2010, andere van 2011 of Dat staat bij de tabellen en figuren aangegeven. Onderzoeksbureau CMO Groningen 2

7 2 In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan de orde: het aantal inwoners, de leeftijdsopbouw en de verdeling van huishoudens in de buurten van Hoogezand. 2.1 A a n t a l i n w o n e r s In onderstaande tabel worden de aantallen inwoners weergegeven. Te zien is dat de verdeling over mannen en vrouwen vrij evenwichtig is. In Spoorstraat/Kieldiep, Gorecht West en Woldwijck Midden wonen naar verhouding meer vrouwen. Een verklaring hiervoor is niet uit de cijfers te halen, in deze buurten wonen bij voorbeeld niet opvallend veel ouderen, in tegendeel (zie figuur 2.2). Er zijn geen buurten met opvallend meer mannen. Uit de bevolkingsprognose van Primos blijkt een verwachte groei in Hoogezand in 2020 van 0-10% (zie figuur 2.1). Tabel 2.1 Aantal inwoners naar buurten en geslacht, 2012 Buurten in Hoogezand Totaal Mannen Vrouwen %man %vrouw Martenshoek % 49% Spoorstraat en Kieldiep % 61% Woldwijck-Midden % 55% Woldwijck-Oost % 51% Boswijck-Oost % 48% Beukemabuurt % 49% Gorecht-West % 57% Noorderpark % 52% Magrietpark % 49% Boswijck-West % 53% Woldwijck-West % 51% Westerbroek % 50% Foxhol % 51% Gorecht-Noord % 52% Hoogezand-Sappemeer % 51% Bron: CBS in uw buurt Figuur 2.1 Bevolkingsprognose 2020 ten opzichte van 2010 (ABF Research Delft, Primos 2010) 3 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

8 2.2 V e r d e l i n g l e e f t i j d s c a t e g o r i e ë n Bij de verdeling over de verschillende leeftijdscategorieën zien we ten opzichte van het gemeentelijke beeld opvallend veel ouderen in Gorecht Noord, de Beukemabuurt, Boswijck Oost en Martenshoek ( figuur 2.1). De meeste jeugdigen van 0-15 jaar wonen in de Woldwijcken en Gorecht West. Figuur 2.2 Verdeling leeftijdscategorieën in de buurten (2012) Bron: CBS in uw buurt 2.3 A a n d e e l n i e t w e s t e r s e a l l o c h t o n e n In Hoogezand behoort 11% van de inwoners tot de categorie niet westerse allochtonen. Dit zijn personen van wie ten minste één ouder geboren is in een land in Afrika, Latijns-Amerika, Azië (excl. Indonesië en Japan) of Turkije. Weergegeven is het percentage ten opzichte van het totaal aantal inwoners van de buurt. Te zien is dat Spoorstraat/ Kieldiep en Gorecht West er bovenuit springen, evenals de hele Woldwijck. Figuur 2.3 Percentage niet westerse allochtonen op 1 januari 2012 Onderzoeksbureau CMO Groningen 4

9 2.4 V e r d e l i n g h u i s h o u d e n s Als we kijken naar het aantal huishoudens en de verdeling over verschillende typen huishoudens en de gemiddelde grootte valt op dat de Beukemabuurt, Gorecht Noord, Woldwijck Midden en Noorderpark veel eenpersoons huishoudens hebben. We hebben gezien dat in de twee eerstgenoemde buurten ook relatief veel ouderen wonen, hetgeen het grote aantal eenpersoonshuishoudens hier zou kunnen verklaren. Ook in Noorderpark wonen iets meer ouderen, maar dat is in Woldwijck Midden niet het geval. Huishoudens met kinderen zijn er bovengemiddeld in Woldwijck Oost en West en in Gorecht West. Deze buurten hebben ook de grootste huishoudens. Dit zijn ook de buurten met de meeste allochtonen, zoals we hierboven zagen. Tabel 2.2 Verdeling en aantal huishoudens in buurten in Hoogezand, 2011 % Aantal huishoudens Eenpersoons zonder % samenw. Buurten in Hoogezand kinderen % samenw. met kinderen (CBS) gem. grootte Beukemabuurt ,8 Westerbroek ,3 Boswijck-Oost ,3 Martenshoek ,8 Foxhol ,3 Woldwijck-Oost ,7 Boswijck-West ,1 Spoorstraat en Kieldiep Woldwijck-West ,7 Woldwijck-Midden ,9 Gorecht-Noord ,7 Margrietpark Gorecht-West ,5 Noorderpark ,8 Hoogezand-Sappemeer ,2 Figuur 2.4 Percentage typen huishoudens per buurt, 2011 (Bron: CBS in uw buurt) 5 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

10 2.5 P r o g n o s e o n t w i k k e l i n g h u i s h o u d e n s Het aantal huishoudens zal naar verwachting de komende twintig jaar 20-40% toenemen in de gemeente Hoogezand-Sappemeer. Deze gemeente heeft daarmee de grootste toename van de provincie Groningen. In figuur 2.6 wordt de verwachte ontwikkeling van eenpersoons huishoudens weergegeven. Voor Hoogezand-Sappemeer wordt een toename van 20-40% verwacht. Figuur 2.5 Prognose ontwikkeling aantal huishoudens per gemeente provincie Groningen Bron: Primos en ABF Research B.V.Delft (2010) Figuur 2.6 Prognose ontwikkeling eenpersoons huishoudens 2030 t.o.v Onderzoeksbureau CMO Groningen 6

11 3 3.1 A a n t a l w o n i n g e n e n h u n w a a r d e Gorecht Noord en West en Woldwijck Midden hebben de meeste huurwoningen, Boswijck Oost en Woldwijck West de meeste koopwoningen. De gemiddelde WOZ waarde van woningen is in Spoorstraat/Kieldiep het laagste met ,-.De hoogste waarde hebben de woningen in Westerbroek: ,-. (zie ook figuur 3.1 en 3.2). Tabel 3.1 Aantal woningen, hun waarde en % huur-koop in 2011 Buurten in Hoogezand aantal woningen %huur %koop gem. WOZ waarde Beukemabuurt Westerbroek Boswijck-Oost Martenshoek Foxhol Woldwijck-Oost Boswijck-West Woldwijck-West Spoorstraat en Kieldiep Woldwijck-Midden Gorecht-Noord Magrietpark Gorecht-West Noorderpark Hoogezand-Sappemeer Bron: CBS in uw buurt Figuur 3.1Percentage huur en koopwoningen (2011) 7 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

12 Figuur 3.2 Gemiddelde WOZ waarde in 2011 Bron: CBS in uw buurt 3.2 L e e f t i j d w o n i n g e n ABF Research heeft gegevens de gemiddelde leeftijd van de woningen in jaren. In tabel 3.2 is te zien dat vergeleken met het gemiddelde van de gemeente Hoogezand-Sappemeer de postcodegebieden 9608 Westerbroek en 9611 Sappemeer e.o. gemiddeld de oudste woningen hebben. Tabel 3.2 Gemiddelde leeftijd woningen in jaren, 2011 Postcodegebieden Hoogezand Gemiddelde leeftijd woningen (jaren) 9601 Hoogezand-Noord Hoogezand-Zuid Foxhol Westerbroek Sappemeer 50 Gemiddelde Hoogezand-Sappemeer 43 Bron:ABF Research - Systeem woningvoorraad (Syswov)/Sociaal Planbureau Groningen Onderzoeksbureau CMO Groningen 8

13 4 In dit hoofdstuk geven we informatie over het basisonderwijs. Informatie over voortgezet onderwijs is niet beschikbaar op woonpostcode van de leerlingen. Hoogezand Zuid (pc 9602) heeft de meeste scholen en dus ook de meeste leerlingen. Hier zitten ook de meeste kinderen met gewicht op school. Leerlingen krijgen op grond van bepaalde criteria een gewicht, de zogenaamde gewichtenregeling. Gewicht 0,3 geldt voor leerlingen waarvan beide ouders een opleiding hebben gehad uit categorie 2 (maximaal lbo/vbo, praktijkonderwijs of vmbo basis of kaderberoepsgerichte leerweg). Gewicht 1,2 geldt voor leerlingen waarvan één van de ouders een opleiding heeft gehad uit categorie 1 (maximaal basisonderwijs of (v)so-zmlk) en de ander een opleiding uit categorie 1 óf 2. Een lage opleiding van ouder(s) geldt als een risicofactor voor leerachterstand bij kinderen. Een gewicht betekent dat scholen voor deze leerlingen een extra financiële bijdrage krijgen. Tabel 4.1 Aantal scholen en leerlingen 2012 Postcodes Scholen basisonderwijs Scholen speciaal basis onderwijs Leerlingen basisonderwijs met gewicht geen Leerlingen basisonderwijs met gewicht 0,30 Leerlingen basisonderwijs met gewicht 1, Hoogezand-N Hoogezand-Z Foxhol Westerbroek Sappemeer Totaal Hoogezand- Sappemeer Bron: Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) basisonderwijs en speciaal onderwijs 9 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

14 Onderzoeksbureau CMO Groningen 10

15 5 5.1 I n k o m e n De inkomensgegevens van CBS zijn vanaf 2008 gebaseerd op het persoonlijk inkomen. Dit omvat de volgende bestanddelen van het bruto-inkomen van een persoon: - inkomen uit arbeid; - inkomen uit eigen onderneming; - uitkering inkomensverzekeringen; - uitkering sociale voorzieningen (met uitzondering van kinderbijslag). Het gaat hier om het rekenkundig gemiddeld persoonlijk inkomen per persoon op basis van personen met een geheel jaar inkomen. De mensen met de hoogste inkomens wonen in Boswijck Oost, die met de laagste inkomens in Gorecht West en Gorecht Noord. Figuur 5.1 Gemiddeld inkomen personen in 2010 (euro) 11 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

16 5.2 V e r d e l i n g h o g e e n l a g e i n k o m e n s Een laag inkomen betekent een inkomen gelijk aan of lager dan Een hoog inkomen is hoger of gelijk aan (CBS). Te zien is in figuur 5.2 dat in Gorecht de meeste mensen wonen met een laag inkomen. In Boswijck Oost wonen de meeste mensen met een hoog inkomen. Figuur 5.2 Percentage hoge en lage inkomens per buurt, 2010 Bron: CBS in uw buurt 5.3 B i j s t a n d s u i t k e r i n g Gekeken is naar het aantal huishoudens met een bijstandsuitkering per 1000 huishoudens. De meeste huishoudens met een bijstandsuitkering zijn te vinden in Gorecht West, Spoorstraat/Kieldiep, Woldwijck Midden, Noorderpark, Woldwijck Oost en Foxhol. Figuur 5.3 Aantal huishoudens met een bijstandsuitkering per 1000 huishoudens Onderzoeksbureau CMO Groningen 12

17 6 6.1 D e m o g r a f i e Gorecht Noord en Foxhol hebben de meeste inwoners, de buurten met de minste inwoners zijn Martenshoek en Spoorstraat/Kieldiep. De verdeling man-vrouw is vrij evenwichtig, met uitzondering van Spoorstraat/Kieldiep, Gorecht West en Woldwijck Midden waar opvallen meer vrouwen wonen. Dit is uit de cijfers niet te verklaren. De komende tien jaar wordt een bevolkingstoename van 10% verwacht in Hoogezand-Sappemeer. De meeste ouderen wonen in Gorecht Noord, Beukemabuurt, Boswijck Oost en Martenshoek. De meest kinderrijke buurten zijn Woldwijck West, Oost en Midden en Gorecht West. De meeste niet westerse allochtonen wonen in Spoorstraat/Kieldiep, Gorecht West en de drie Woldwijcken. De meeste eenpersoonshuishoudens zijn te vinden in Gorecht Noord, de Beukemabuurt, Woldwijck Midden en Noorderpark. De meeste huishoudens met kinderen zien we in Woldwijck Oost, West en Gorecht West Er wordt de komende twintig jaar een toename verwacht in het aantal huishoudens en in het aantal eenpersoonshuishoudens in de gemeente Hoogezand-Sappemeer van 20-40%. 6.2 W o n e n De meeste huurwoningen staan in Gorecht Noord, Gorecht West, Woldwijck Midden en Noorderpark De meeste koopwoningen staan in Boswijck Oost, Woldwijck West en Westerbroek De goedkoopste huizen zijn in Spoorstraat/Kieldiep, Gorecht Noord, Woldwijck Midden, Gorecht West en Noorderpark De duurste huizen vinden we in Westerbroek De oudste woningen staan in Westerbroek (postcode 9608) en Sappemeer (postcode 9611) 6.3 O n d e r w i j s De meeste kinderen met een gewichtenregeling, en dus met risico op onderwijsachterstand, wonen in postcodegebied 9602, met daarin de buurten Gorecht Noord en West, Spoorstraat/Kieldiep en de Woldwijcken Oost, West en Midden. 13 Quick Scan buurten Hoogezand-Sappemeer, april 2013

18 6.4 I n k o m e n De hoogste inkomens vinden we in Boswijck Oost, de laagste in Gorecht Noord en West, Woldwijck Midden en Oost, Noorderpark en Spoorstraat/Kieldiep. Bijstandsuitkeringen worden relatief het meest verstrekt in de buurten Gorecht West, Spoorstraat/Kieldiep en Woldwijck Midden. 6.5 C o n c l u s i e Gorecht Noord en Gorecht West komen veel overeen. Het zijn buurten met veel inwoners, veel huurwoningen, de goedkope huizen en lage inkomens. Een verschil is dat in Gorecht Noord veel ouderen wonen en er veel eenpersoonshuishoudens zijn, terwijl Gorecht West juist kinderrijk is, dus veel huishoudens met kinderen en dat er ook veel niet westerse allochtonen wonen. In Gorecht West zijn ook opvallend veel vrouwen en veel bijstandsuitkeringen, hetgeen er op zou kunnen wijzen dat hier veel alleenstaande (allochtone) moeders met kinderen wonen. Uit cijfers over eenoudergezinnen van CBS blijkt ook dat in Gorecht West relatief de meeste eenoudergezinnen zijn van alle buurten. De Woldwijcken kenmerken zich door veel kinderen, veel allochtonen en veel huishoudens met kinderen. In Woldwijck Midden en Oost vinden we de lagere inkomens, waarbij Woldwijck Midden er het slechts af komt met ook relatief veel bijstandsuitkeringen. In deze wijk wonen ook opvallend veel vrouwen, wat zou kunnen wijzen op veel alleenstaande moeders met kinderen. In Woldwijck West zijn veel koopwoningen, de hogere inkomens en de duurdere huizen. Spoorstraat/Kieldiep is een wijk met weinig inwoners maar relatief veel vrouwen, veel allochtonen, goedkope huizen, lage inkomens en veel bijstandsuitkeringen. Ook dit profiel kan wijzen op veel alleenstaande, niet werkende moeders. Gorecht Noord, Beukemabuurt, Boswijck Oost en Martenshoek zijn de buurten met de meeste ouderen. In de eerstgenoemde twee buurten zijn ook de meeste eenpersoonshuishoudens, dus wellicht wonen hier de wat oudere ouderen. In Boswijck Oost vinden we de meeste koopwoningen, de hoogste inkomens maar huizen met gemiddelde WOZ waarde. In Martenshoek wonen d e mensen in de duurdere huizen en hebben relatief hoge inkomens. Onderzoeksbureau CMO Groningen 14