Take home message. Het professionele brein in samenwerking

Transcriptie

1 Het professionele brein in samenwerking John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen (Haarlem) Take home message 1) Kijken naar mogelijkheden qua samenwerking in plaats van kijken naar beperkingen (ontwikkelen van bewustzijn: waar richt ik mijn aandacht op? )? 2) Wordt er voldoende gedaan om iedereen het gevoel te geven dat hij/zij ertoe doet? (preventie van sociale pijn) Het verschil tussen een professional en een nieuweling is een model. Het uitermate krachtgevende model is hoe je Brein werkt Evian Gordon, Brain Revolution; 2009 Heart Braint Menselijk brein is een sociaal orgaan The neuroscience of human relationships: Attachment and the developing social brain; Cozolino; 2006 Het organiserende principe van het brein is: - minimaliseren van bedreiging - maximaliseren van beloning Evian Gordon, 2009 Dreigrespons: Angst Stress Wantrouwen Afwijzing Nor-Adrenaline Dopamine Serotonine Beloningsrespons: Vertrouwen Verbinding Betrokkenheid Liefde Driekwart van de tijd zijn volwassenen bezig met sociale relaties, veel minder met werk of omgeving

2 Veel netwerken van sociale interacties zijn dezelfde netwerken als die van de primaire levensbehoeften Pyramide van Maslow Maslow s s Hierarchy of needs, 1970 Sociale interacties zijn een even belangrijke levensbehoefte als voedsel en water Lieberman, 2009 Neurowetenschappen achter sociale interacties MENSEN WILLEN ERBIJ HOREN Toenadere n triggert groei Vermijden triggert bescherming WAAR RICHT IK MIJN AANDACHT OP? Stel: je hebt een meerdere die het vertrouwt dat jouw projekt succesvol zal verlopen MOGELIJKHEDEN of BEPERKINGEN Wat gebeurt er in het brein?

3 Een shift in het zelfvertrouwen gerelateerd aan toename dopamine en serotonine in het brein WAT VINDT JIJ LEUK AAN / OP JE WERK? Welbevinden op het werk James Harter et all: Wellbeing in the workplace and its relationship to business outcomes; a review of the Gallup studies, ) Als mensen weten wat er van ze verwacht wordt op het werk (zekerheid) 2) Als ze de gelegenheid hebben om te doen waar ze het beste in zijn (status, autonomie) 3) Als ze voelen dat leidinggevende of collega belangstelling voor ze heeft ( relatie, status) 4) Als ze het gevoel hebben dat hun mening telt (autonomie, status) 5) Als ze het gevoel hebben dat collega s s ook kwaliteitswerk willen leveren (waarden, eerlijkheid) 6) Als ze het afgelopen jaar de kans hebben gehad om te leren en te groeien (status) Teams die dymanisch zijn of blijven hebben een positivity ratio van 6:1 Frederikson B, Losada M: The role of positivity and connectivity in the performance of business teams: American Psychologist, 2005 Teams die dymanisch zijn of blijven hebben een positivity ratio van 6:1 Frederikson B, Losada M: The role of positivity and connectivity in the performance of business teams: American Psychologist, 2005 Positieve interacties: 1)Naar Naar elkaar luisteren 2)Ieders Ieders mening telt 3)Je Je mag van elkaar verschillen 4)Team Team is zowel naar buiten als binnen gericht 5)Er Er worden vragen gesteld en je mag je mening verdedigen 6)Je Je hebt het gevoel erbij te horen In welke toestand verkeert je zenuwstelsel? OPEN ONTVANKELIJK BELONEND STAND 1 S.W.Porges, 2008 GESLOTEN REACTIEF BEDREIGEND STAND 2

4 Gestoord tijdens je werk I) Iemand die zich afgewezen of bedreigd voelt door zijn meerdere. Er ontstaat een cascade van neurochemicals Cortisol en adrenaline Er ontstaat een soort cortisolbad vooral in Prefrontale cortex en Hippocampus II) Gaat angst of stress door dan ontstaat een amygdala hijack CORTISOL CORTISOL Leren Cognitie Geheugen Prolonged state of fear Cortisol verdwijnt niet snel: uur III) Wat sluit in het brein zijn systemen: 1) voor opbouw vertrouwen 2) voor afstemmen en empathie 3) voor helder denken en probleem oplossen 2)Spiegel neuronen PREVENTIE VAN SOCIALE PIJN 3)Orbitofrontale Cortex 1) Nc Accumbens

5 Fysieke pijn wordt anders benaderd dan sociale pijn Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen, gepest en of te worden buitengesloten Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman, Pain, 2006 Sociale en fysieke pijn The pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approach Lieberman & Eisenberger, 2008 Anterior Cingula Cortex (dorsaal) Anterior Cingula Cortex (dorsaal) VERSCHILLEN MAN / VROUW IN COMMUNICATIE Rechter Ventro-laterale PFC Rechter Ventro-laterale PFC Verschillen in gedrag man vrouw tgv genen en hormonen Mannen doen vaak wat ze gevraagd wordt Progesteron Oxytocine Oestrogeen Testosteron Vasopressine Lieverd ga naar de winkel, laat Tom nog even lekker liggen. Neem de kinderen mee naar school; huur wat dvd s s en maak gerust de rest van de afwas af.. Typisch vrouwelijk gedrag Typisch mannelijk gedrag

6 maar luisteren selectief Lieverd ga naar de winkel, laat Tom nog even lekker liggen en neem de kinderen mee naar school; huur wat dvd s s en maak gerust de rest van de afwas af.. Gender differences in brain activity toward unpleasant linguistic stimuli concerning interpersonal relationships: an fmri study Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci (2005) 255 : Bij vrouw neemt oxytocine na 10 min praten toe Bij man ontwikkelt zich sneller fight, flight, freeze.. Wat gebeurt er in het brein bij het horen van onplezierige woorden betreffende je relatie? Waarom luisteren mannen zo? Judith Glaser; Navigational Communications; Gender Intelligent Listening; 2008 Man LH Mannen luisteren om: Compartimentalized listening - Besluit te nemen - Het antwoord te krijgen - Het probleem op te lossen Waarom luisteren vrouwen zo? Judith Glaser; Navigational Communications; Gender Intelligent Listening; 2008 Vrouwen willen eerst brede context RH om keuze te kunnen Web-based listening maken Vrouwen breder corpus callosum vooral Frontaal Vrouw De woorden die we kiezen kunnen een zwaard voor een gevecht zijn of een cadeau voor een viering

7 Man die gekwetst wordt en dat niet aangeeft Zich terug trekken Niet meer praten Passief-agressief agressief Gaan mokken, zeuren Geven steken onder water Vrouw die gekwetst wordt en dat niet aangeeft Gaat in de aanval Agressief, slaat om zich heen Generalisaties Veel herinneringen, oude feiten NEEM JE HART MEE NAAR JE WERK The heart-brain connection The little brain in the heart Neurocardiology; Anatomical and Functional Principles; Armour JA (1994) FEAR LOVE

8 Hart is in staat de chemie van onze sociale interacties te lezen ons brein te instueren, hoe dit te interpreteren en te beantwoorden. The heart-brain connection OXYTOCINE FEAR LOVE Hart: dirigent van onze state of mind Chemie in ons brein maakt een shift: -bij belangstelling voor je state-of-mind -bij betrokkenheid van je gevoelens Gevoeligheid amygdala Trust-Building Hormone Short-Circuits Fear In Humans Press Release December 07, 2005 RECEPTOREN TESTOSTERON RECEPTOREN OXYTOCINE AMYGDALA RECEPTOREN STRESSHORMOON CORTISOL Bedankt voor uw aandacht