Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen. Commissie Water & Wegen. 7 februari Datum vergadering CHI. 21 februari 2018

Transcriptie

1 Voorstel CHI (college van hoofdingelanden) Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen behandeling D&H 9 januari 2018 Portefeuillehouder S.J. Schenk Commissie Water & Wegen 7 februari 2018 vergadering CHI 21 februari 2018 Agendapunt Onderwerp Verbetering watersysteem Beetskoog, aanvullend uitvoeringskrediet Voorstel In te stemmen met: 1. Een integrale verbetering van het watersysteem Beetskoog en 2. Een aanvullend uitvoeringskrediet van 1,31 miljoen voor de integrale verbetering van het watersysteem Beetskoog. Kern van de zaak In voorliggend voorstel worden verschillende ontwikkelingen die spelen in de polder Beetskoog aan elkaar verbonden tot een voorstel voor een integrale verbetering van het watersysteem Beetskoog, gericht op een klimaatbestendige en robuuste inrichting van de gehele polder Beetskoog. Een toelichting op de maatregelen is opgenomen in bijlage 1. De focus van het project verschuift hiermee van de realisatie van een nieuw gemaal en een nieuwe stuw in de Beetskoog naar een integrale verbetering van het watersysteem in lijn met het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Peilbesluit Zeevang Op 12 november 2014 stelde u het peilbesluit Zeevang vast. Daarmee stemde u in om de waterrobuustheid in de polder te vergroten met een peilverlaging in het westelijk deel van de Beetskoog, door samenvoeging van de bestaande peilafwijkingen tot een nieuw peilgebied. Om het lagere peil in Beetskoog West ook daadwerkelijk in te kunnen stellen, dient rond de bebouwing van Beets en Oudendijk en bij de boezemwaterkering een hoogwatercircuit aangelegd te worden, om de belangen van de bewoners en de stabiliteit van de boezemwaterkering te waarborgen. Hiervoor is nog geen krediet aangevraagd. Stuw en gemaal Beetskoog Op 18 november 2015 stemde u in met het voorstel voor het beschikbaar stellen van een uitvoeringskrediet voor de realisatie van een nieuwe stuw en een nieuw gemaal Beetskoog dat centraler gelegen is in de polder. Integrale verbetering watersysteem Beetskoog West Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Postbus 250, 1700 AG Heerhugowaard Stationsplein 136, 1703 WC Heerhugowaard T F post@hhnk.nl

2 2 van 7 Eind 2016 is de integrale verbetering van het watersysteem in het westelijk deel van de Beetskoog ingediend voor POP3-subsidie. Hierbij zijn de ontwikkelingen zoals beschreven samengevoegd en heeft HHNK de mogelijkheid gecreëerd om een aantal geplande maatregelen subsidiabel te krijgen. Op 6 juli 2017 ontving HHNK een positieve beslissing op dat subsidieverzoek van 2,164 miljoen. Daarmee is het project Beetskoog in een stroomversnelling gekomen. Er is een kans ontstaan om de klimaatambitie voor de Beetskoog (vergroten robuustheid van het watersysteem) versneld en tegen netto lagere kosten te realiseren. De subsidie zorgt echter ook voor een deadline die noodzaakt om vooruitlopend op het begrotingsproces van 2019 een aanvullend uitvoeringskrediet aan te vragen. De einddatum van de subsidie is gesteld op 30 april De werken voor Beetskoog West moeten dan klaar en afgerekend zijn. Beetskoog Oost Inmiddels ligt er een aanvullend verzoek vanuit de agrariërs en bewoners in de polder Beetskoog om ook de waterrobuustheid in het oostelijk deel van de polder te vergroten en het peil in het agrarisch gebied te verlagen. Ook daar is het nodig om een hoogwatercircuit aan te leggen, gericht op de belangen van de bewoners. Het aanvullend verzoek voor Beetskoog Oost is geen onderdeel van het vigerende peilbesluit en dus ook geen onderdeel van de subsidieaanvraag POP3. De realisatie van de werkzaamheden voor Beetskoog West zijn daarvan niet afhankelijk. Voorafgaand aan werkzaamheden in Beetskoog Oost zal een peilbesluitprocedure worden doorlopen. Voorgesteld wordt te werken aan een integrale verbetering van het watersysteem Beetskoog en hiervoor een aanvullend uitvoeringskrediet van 1,31 miljoen beschikbaar te stellen. Deltavisie Eén van de doelen van de Deltavisie is het voorkomen van wateroverlast. De peilverlaging en bijbehorende civiele werken dragen daar aan bij. Op 3 oktober 2016 heeft de provincie een wijziging doorgevoerd in de provinciale Waterverordening Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, waarmee voor de graslanden van onder meer de Beetskoog een minder zware gebiedsnorm is gesteld dan de normen in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). De Beetskoog voldoet aan die provinciale gebiedsnorm. Met uitvoering van de voorgenomen maatregelen voldoet de Beetskoog ruimschoots aan de NBWnormen. Een klimaatambitie die dus verder strekt, en tot stand komt met subsidie en een agrarische gebiedsbijdrage. Eerdere besluiten 12/11/2014 (CHI) Peilbesluit Zeevang ( ) en peilenkaart peilbesluit Zeevang ( ) 16/12/2014 (D&H) Gemalen Beetskoog en De Poel, voorbereidingskrediet ( ) 18/11/2015 (CHI) Gemaal Beetskoog, uitvoeringskrediet ( ) Risico's Indien u niet instemt met dit voorstel: In het gebied kan imagoschade en wateroverlast ontstaan als het hoogheemraadschap het in 2014 vastgestelde peilbesluit niet realiseert door aanleg van het nieuwe gemaal, de stuw en ook het hoogwatercircuit. De Beetskoog voldoet aan de normen uit de Provinciale Waterverordening maar een verdere klimaatambitie wordt niet gehaald. Indien u wel instemt met dit voorstel: Over de vorm en omvang van bijdrage van de agrarische gebiedsbijdrage zijn nog geen vastomlijnde afspraken gemaakt. Bij de financiële consequenties in dit voorstel is op dit moment gekozen voor een financiële vertaling van een gebiedsbijdrage die neerkomt op een bijdrage van De totale polder Beetskoog is 625 hectare groot. Ongeveer 550 hectare daarvan is

3 3 van 7 agrarische grond. De gebiedsbijdrage vertaalt zich dus in een bijdrage van ongeveer 140 per hectare agrarische grond. Het risico dat er uiteindelijk geen bijdrage wordt geleverd, wordt ingeschat als: Laag. De beslissing op de subsidieaanvraag POP3 betreft een subsidie van 2,164 miljoen bestaande uit twee delen. In onderstaande tabel is dit toegelicht en is een risico inschatting aangegeven op het mislopen van de subsidie per subsidieonderdeel. Subsidiedeel POP3 Beschikking Toelichting Risico Dit deel van de totale beschikking heeft zekerheid van uitkeren. Binnen de toegezegde subsidie is het een regulier risico dat de subsidie voor een project als gevolg van het niet voldoen aan subsidievoorwaarden kan worden verlaagd. Dit risico is aanwezig tot 2028, vijf jaar na het einde van de POP3-periode. EU-subsidie pijler 1 (100%) HHNK heeft inmiddels met POP-subsidies de nodige ervaring in het voldoen aan de subsidievoorwaarden. Naast de genoemde deadline voor uitvoering van maatregelen gelden er eisen voor: Het bijhouden van een administratie Het melden van wijzigingen Voortgangsverslagen opleveren Communicatieverplichtingen Medewerking aan controles Zeer laag Over programmering pijler Totaal Dit deel van de totale beschikking heeft onzekerheid van uitkeren. Dit deel van de subsidie valt onder de zogenaamde 'overprogrammering'. De ervaringen met de eerdere tenders van POP leert, dat er landelijk steeds geld is overgebleven. Om die reden is vanuit Noord- Holland meer subsidie aangevraagd dan beschikbaar is. HHNK staat tot en met 2023 garant voor deze overprogrammering op de eigen ingediende projecten. Uiterlijk in 2023, als alle projecten in Nederland onder POP3 zijn afgerekend, wordt duidelijk hoeveel geld er landelijk precies is overgebleven en hoeveel daarvan naar de provincie Noord-Holland en dus HHNK kan vloeien. De provincie Noord-Holland spant zich hiervoor in. Het project Beetskoog staat daarbij als eerste gerangschikt. Midden Financiële consequenties De geraamde stichtingskosten voor verbetering watersysteem Beetskoog bedragen 2.8 miljoen. Stichtingskosten Beschikbaar gesteld voorbereidingskrediet ( ) Beschikbaar gesteld uitvoeringskrediet ( ) Benodigd aanvullend uitvoeringskrediet (bruto) Totale kosten 2,8 mln. 1 Krediet na aframing geactiveerde uren en rente als gevolg van het nieuwe activeringsbeleid.

4 4 van 7 Verwachte subsidie POP3 EU-subsidie pijler 1 (100%) Subsidie en Verwachte subsidie POP3 over programmering pijler Verwachte gebiedsbijdrage Minimaal verwacht benodigd uitvoeringskrediet (netto) gebiedsbijdrage 2,241 mln. In 2014 is een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van 0,1 miljoen. In 2015 is een uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld van 1,387 miljoen. We vragen nu een aanvullend uitvoeringskrediet aan van 1,313 miljoen. Daarmee komt het totale bruto krediet op 2,8 miljoen. Hiertegenover staat de te ontvangen POP3-subsidie van 2,164 miljoen, waarvoor een beschikking is ontvangen. Deze subsidie is in de eerdere kredietaanvragen niet opgenomen. Zowel de hogere uitgaven als de toegekende subsidie zullen in de perspectiefnota en de begroting 2019 worden opgenomen. Daarnaast worden deze kosten meegenomen bij het opstellen van de lange termijn investeringsinzichten (tot 2035). De uitgaven in 2018 zijn in lijn met de begroting De uitgavenplanning ziet er als volgt uit: t/m Totaal Planning De totale stichtingskosten worden conform het vastgestelde afschrijvingsbeleid afgeschreven (civiele werken in 25 jaar, werktuigbouwkundige en elektrotechnische werken in 15 jaar). Dit leidt tot een gemiddelde kapitaallast van circa per jaar bij volledige subsidie en per jaar bij het wegvallen van het minder zekere subsidiedeel. Deze kapitaallasten kunnen worden gedekt uit de meerjarenraming, aangezien de netto kosten van de investering lager is dan begroot vanwege de te ontvangen subsidie. Het project wordt in delen gereed gemeld. Beetskoog West naar verwachting in 2020, Beetskoog Oost in Na gereedmelding worden de kapitaallasten, opgenomen in de toekomstige meerjarenbegrotingen en komen ten laste van het watersysteembeheer. Communicatieaspecten Voor de maatregelen in Beetskoog West wordt een projectplan in procedure gebracht waarop belanghebbenden zienswijzen kunnen inbrengen. Voorafgaand daaraan wordt begin 2018 een openbare informatiebijeenkomst georganiseerd voor de bewoners en agrariërs van de Beetskoog. De maatregelen aan het watersysteem Beetskoog West zijn afgestemd met vertegenwoordigers van de bewoners en de agrariërs. De vertegenwoordigers hebben handtekeningen verzameld van de belanghebbenden van de maatregelen. Vanaf begin 2018 zal gestart worden met het opstellen van een watergebiedsplan voor aanpassing van het vigerende peilbesluit voor Beetskoog Oost. Daarin zullen de belangen van de agrariërs, de bewoners en ook het natuur- en weidevogelbelang worden meegewogen. Belanghebbenden zal worden gevraagd om input te leveren voorafgaand aan de formele peilbesluitprocedure. Publieksvoorzieningen Naast de locatie van het nieuwe gemaal Beetskoog staat het Museumgemaal Beetskoog. Hier wordt voorlichting gegeven over polderbemaling en de bemalingshistorie. Maatschappelijk verantwoorde overheid (MVO) Met de voorgenomen maatregelen wordt een klimaatbestendige en robuust ingerichte polder Beetskoog opgeleverd. In de Beetskoog is door jarenlang agrarisch gebruik en ontwatering de resterende veenlaag vrijwel geheel verdwenen. Nu resteert een moerige 2 bodem waaruit echter 2 In de Nederlandse bodemclassificatie vormen de moerige gronden de overgang van de veengronden naar de minerale gronden

5 5 van 7 nog steeds CO 2 emitteert. Deze emissies hebben wij niet in ons klimaat- en energieprogramma meegenomen. Wel hebben wij in de position paper slappe bodems aangegeven dat de reductie van CO 2-emissies een potentiele maatregel is. Nu in ons gebied de taskforce bodemdaling van start gaat, is het voorstel om de effecten van een voorgestelde peilverlaging in Beetskoog Oost en de daaraan gerelateerde CO 2-emissies in dat kader verder te beschouwen. De pompen in het nieuwe gemaal zullen visvriendelijk worden uitgevoerd, en het nieuwe gemaal zal qua energieverbruik efficiënter zijn dan het bestaande gemaal. Bijlagen 1. Kaart en kostenraming maatregelen watersysteem Beetskoog (aangehecht) 2. Conceptbesluit ( ) College van dijkgraaf en hoogheemraden, de secretaris, de voorzitter, M.J. Kuipers drs. L.H.M. Kohsiek

6 6 van 7 Bijlage 1: Kaart met maatregelen watersysteem Beetskoog

7 7 van 7 Kostenraming maatregelen watersysteem Beetskoog Per oktober 2017 is de raming voor de werkzaamheden in de Beetskoog beschikbaar. Onderdeel Raming stichtingskosten Verschil met kredietaanvraag 2015 Omschrijving onderdeel Nieuw gemaal en stuw Hoogwatercircuit en watersysteem Beetskoog West Hoogwatercircuit en watersysteem Beetskoog Oost totaal gemaal, 80 m³/minuut met 2 pompen 1 nieuwe brede automatische stuw Aanleg 10 nieuwe duikerverbindingen Aanpassingen 7 bestaande duikers en inlaten Aanleg 10 stuwen en keerschotten Baggeren en herprofilering van ruim 1,6 kilometer waterloop Opheffing van 7 onderbemalingen Aanleg 11 nieuwe duikerverbindingen en inlaten Aanpassingen 8 bestaande duikers en inlaten Aanleg 31 dammen, keerschotten en stuwen Baggeren en herprofilering van ruim 0,4 kilometer waterloop De hoogwatercircuits in Beetskoog West en Oost waren geen onderdeel van de kredietaanvraag in De kosten voor het nieuwe gemaal en de nieuwe stuw zijn (21%) hoger geraamd dan de kostenraming uit 2015 die ook voor de POP-aanvraag werd gebruikt. De belangrijkste redenen voor deze prijsstijging zijn: Prijsstijgingen in de bouw sinds de kredietaanvraag van 18 november 2015; Voor het nieuwe gemaal is eind 2017 het bestemmingsplan van gemeente Koggenland aangepast. De kredietraming van 2015 was gebaseerd op een sober en doelmatig gemaal. De provinciale adviescommissie ruimtelijke ontwikkeling (ARO) eiste in de ruimtelijke procedure een gemaal dat onder architectuur wordt gebouwd met een 'gedurfd ontwerp'. Dit leidt tot een kostenverhoging.