Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen. 2 november Commissie Water & Wegen. Datum vergadering CHI. 16 november 2016

Transcriptie

1 Voorstel CHI (college van hoofdingelanden) Commissie Bestuur, Middelen & Waterketen 2 november 2016 Datum behandeling D&H 13 september 2016 Commissie Water & Wegen Portefeuillehouder R. Maarschall Datum vergadering CHI 16 november 2016 Agendapunt Onderwerp Zonnepanelen rwzi Geestmerambacht en ketenpark Markermeerdijken, investeringskrediet Voorstel Een investeringskrediet ter hoogte van beschikbaar te stellen voor de aanschaf van zonnepanelen ten behoeve van de rwzi Geestmerambacht en ketenpark Markermeerdijken. Kern van de zaak Het college van hoofdingelanden van het hoogheemraadschap (CHI) heeft sinds 2009 budget vrijgemaakt voor CO 2-uitstoot reducerende maatregelen die niet of beperkt financieel renderen. Het budget is met name bedoeld om maatregelen te nemen die bijdragen aan de in Unie van Waterschapverband afgesloten akkoorden op energiegebied, zoals de Meerjarenafspraken (MJA) voor energie efficiency, het klimaatakkoord en SER energieakkoord. Tijdens de CHI-vergadering van 16 december 2015 is een motie aangenomen om het niet-bestede budget CO 2-beperkende maatregelen uit 2015 alsnog te besteden in Afgelopen periode zijn mogelijke maatregelen voor de besteding van het budget in beeld gebracht en geselecteerd. De plaatsing van zonnepanelen op de vrije terreindelen van de rioolwaterzuivering Geestmerambacht is daarbij als geschikte optie naar voren gekomen. Daarnaast wordt voorgesteld om een beperkt deel van het budget ( ) te besteden aan het verder verduurzamen van het ketenpark Markermeerdijken door middel van zonnepanelen. Deze maatregel zal eveneens bijdragen aan het duurzaamheidsimago van HHNK. Na maximaal zes jaar wordt de zonnepaneelopstelling naar een andere locatie overgebracht of verkocht in combinatie met het ketenpark. (Voor locatie en beeldvorming van het ketenpark zie bijlage 2.) Dit voorstel zal naast de CO 2-reductie tevens bijdragen aan de doelstelling om 40% van het eigen energiegebruik zelf op te wekken. Een doelstelling die de gezamenlijke waterschappen hebben afgesproken in het nationale SER-energieakkoord voor een duurzame groei Op basis van indicatieve berekeningen kan worden gemeld dat kwh per jaar zal worden opgewekt. Op basis van de huidige energieprijs levert dit een jaarlijkse besparing op de energiekosten op van Hiermee wordt voorzien in 5 tot 10% van het totale energiegebruik van de rwzi en het ketenpark. Het effect is dat 1,1% van het stroomverbruik van alle rioolwaterzuiveringen en 0,6% van het totale HHNK-stroomverbruik door HHNK duurzaam zal worden opgewekt. Dit leidt tot een CO 2- Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Postbus 250, 1700 AG Heerhugowaard Bevelandseweg 1, 1703 AZ Heerhugowaard T F post@hhnk.nl

2 2 reductie van omgerekend kg per jaar. De opgewekte zonnestroom zal worden benut voor de eigen systemen (Voor overige informatie zie bijlage 1). Deltavisie Dit voorstel draagt overwegend bij aan afspraken vastgelegd in nationale akkoorden op klimaat- en energiegebied waaraan de waterschappen zich hebben gecommitteerd. Zijdelings heeft het ook raakvlakken met het beleid dat is verwoord in de Deltavisie van HHNK. Met name de aspecten meervoudig ruimtegebruik en het tegengaan van klimaatverandering. Eerdere besluiten CHI 17/06/2009 (CHI) meerjarenplan waarin opgenomen de opdracht voor CO 2- reducerende maatregelen ( ) 18/11/2009 (CHI) Begroting 2010 met budget voor CO 2-reducerende maatregelen ( ) 23/06/2010 (CHI) Begrotingswijziging t.b.v. CO 2-reducerende maatregelen ( ) 16/11/2011 Uitvoeringsplan milieubeleid / maatregelen gericht op CO 2-emissiereductie ( ) 16/12/2015 (CHI) Motie, looptijdreserve maatregelen CO 2-emissiereductie ( ) Risico s Indien u instemt met de uitvoering van dit voorstel kunnen de volgende risico's tijdens de realisatie en gebruiksperiode optreden. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste gebeurtenissen, de kans van optreden, mogelijke effecten en te nemen beheersmaatregelen samengevat. Gebeurtenis Kans Effect Beheersmaatregel Aanbesteding mislukt door onvoldoende belangstelling markt. Marktpartijen die niet aan de eisen voldoen. Omgevingsvergunning wordt niet (tijdig) verstrekt. Er wordt ondermaats werk geleverd. Diefstal van panelen en onderdelenopstelling. Natuurgeweld. Bijvoorbeeld extreme hagelbuien % Project loopt vertraging op en zal opnieuw moeten worden aanbesteed. 10 % Project loopt vertraging op of moet in het ergste geval worden afgeblazen. 20 % Gestelde bestek-eisen worden onvoldoende nagekomen. Prestaties opstelling blijven achter bij verwachting. 5 % Installatie wordt beschadigd en zal minder goed werken. 0,5 % Panelen worden beschadigd en moeten worden vervangen. Vooraf marktverkenning (laten) doen. Ontbindende voorwaarden opnemen in uitvraag naar de markt. Wachten met aanbesteding tot beschikking binnen is. Expertise inschakelen voor begeleiding en toetsing geleverde werk en correctiemaatregelen nemen. Monitoring werking en direct maatregelen nemen bij geconstateerde gebreken. Beveiligen opstellingen en afspraken maken met bewakingsdiensten voor responstijden en acties. Bereikbaarheid opstellingen voor criminaliteit beperken. Eisen opnemen in bestek t.a.v. gevoeligheid gebruikte componenten.

3 3 Indien u niet instemt met dit voorstel treedt het risico op dat de beschikbare middelen voor duurzaamheid niet op korte termijn worden ingezet, iets waar het CHI eerder wel toe besloot. Financiële consequenties De financiering van dit voorstel bestaat uit een investeringskrediet waarbij de kapitaallasten van de investering worden gedekt uit de reserve maatregelen CO 2-emissiereductie. Voor de uitvoering van het project wordt een investeringskrediet aangevraagd ter hoogte van ter dekking van de uitgaven. Een krediet van genereert gedurende de afschrijvingstermijn aan kapitaallasten. Binnen de financiële afspraken is dit een zorgvuldige wijze om de middelen conform de motie van het algemeen bestuur uit te geven. Daarnaast wordt een SDE-subsidie 1 aangevraagd. In het krediet worden eventuele inkomsten als gevolg van deze subsidie niet meegenomen wegens de onzekerheid of aan de subsidie-eisen kan worden voldaan. Mochten deze inkomsten zich voordoen, zal het restant van het krediet aan het bestuur worden teruggegeven, waardoor er minder uit de reserve maatregelen CO 2-emissiereductie wordt onttrokken. De investering zal conform het activeringsbeleid vanaf 1 januari 2018 in gebruik worden genomen en vanaf dan kapitaallasten genereren. De afschrijvingstermijn is 15 jaar (technische installaties in bedrijfsgebouwen en woonruimten). Bovenstaande betekent jaarlijkse kapitaallasten zoals opgenomen in tabel 1. Deze worden gedekt uit de reserve CO 2-emissiereductie die na de reeds begrote vrijval volgens het MJP , nog bevat. De reserve wordt nu geheel gebruik om dit voorstel te financieren. De onttrekking wordt vanaf 2018 opgenomen in de begroting en de meerjarenraming. * Afschr Rente Totaal Tabel 1: Kapitaallasten investering c.q. vrijval reserve CO2-emissiereductie, gerekend met omslagrente MJP (2,3%) Aan het plaatsen van de zonnepanelen op het ketenpark Markermeerdijken zijn over zes jaar kosten verbonden in verband met de tijdelijke duur van het ketenpark. Communicatieaspecten Naast interne communicatie wordt de nodige aandacht besteed aan externe communicatie. Enerzijds kan dit bijdragen aan het imago van HHNK, anderzijds is het gewenst kennis te delen met collega-waterschappen en andere overheden. Zo heeft de Unie van Waterschappen speciaal een site ingericht om kennisdeling voor duurzame energie-initiatieven mogelijk te maken. Dit project kan daar een bijdrage aan leveren. Na realisatie zal een openingsmoment worden ingepland waarvoor betrokken en belanghebbende partijen worden uitgenodigd. Publieksvoorzieningen Het beleid van HHNK is er op gericht om zijn inspanningen richting derden meer aantoonbaar te maken. Voor wat betreft de plaatsing van zonnepanelen op de afgelegen locatie rwzi Geestmerambacht kan de HHNK-internetsite hierin voorzien. Bij het ketenpark Markermeerdijken 1 Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+): Bedrijven en (non-profit) instellingen die hernieuwbare energie (gaan) produceren, kunnen gebruik maken van deze rijkssubsidieregeling.

4 4 zal middels een informatiebord aandacht worden besteed aan de activiteiten van HHNK. Hierbij zal ook dit aspect mee worden genomen. Maatschappelijk verantwoorde overheid (MVO) De te nemen maatregelen voor de zonneweide Geestmerambacht en het ketenpark Markermeerdijken sluiten aan op het MVO-beleid, specifiek het aspect duurzaamheid. Door het plaatsen van zonnepanelen wordt het gebruik van opgewekte energie met fossiele brandstoffen en CO 2-reductie beperkt. Overige consequenties en vervolg De voorgestelde maatregelen zullen worden aanbesteed, planning eind november; Er wordt een opdracht verstrekt aan de marktpartij die voldoet aan de eisen en het beste scoort. Planning afhankelijk van de aanbesteding januari 2017; Levering en installatie, periode vanaf januari tot en met april 2017; Oplevering, ingebruikname en eventuele opening, mei Bijlagen 1. Overzicht te benutten terreindeel voor zonneweide rwzi Geestmerambacht (aangehecht) 2. Overzicht te verduurzamen ketenpark Markermeerdijken (aangehecht) 3. CHI-besluit ( ) College van dijkgraaf en hoogheemraden, de secretaris, de voorzitter, M.J. Kuipers drs. L.H.M. Kohsiek

5 5 Bijlage 1, locatie terrein zonneweide rwzi Geestmerambacht De rwzi Geestmerambacht ligt in het poldergebied Geestmerambacht en zuivert afvalwater uit de gemeenten Alkmaar, Heerhugowaard, Langedijk, Bergen, Schagen en Hollandskroon. Het is één van de grootste HHNK-zuiveringen. Een groot deel van het rwzi-terrein is niet bebouwd. Een deel is vrij beschikbaar voor de zonneweide. Daarnaast is ruimte gereserveerd voor mogelijk toekomstige uitbreiding(en) van de zuiveringsinstallatie. De zonneweide wordt op een terreindeel aangelegd waar geen uitbreiding is gepland. Indicatie geschikt terreinoppervlak voor zonneweide orde grootte 1,5 ha Inhoudelijke toelichting maatregel zonneweide Geestmerambacht 1. Indicatief is berekend dat de zonneweide Geestmerambacht minstens kwh per jaar aan energie zal opwekken. 2. De opgewekte zonnestroom ( kwh/jaar) zal voorzien in 5 tot 10% van het energiegebruik van de rwzi. 3. De kans op teruglevering van de opgewekte zonne-energie aan het elektriciteitsnet is verwaarloosbaar klein, daarmee wordt maximaal bijgedragen aan de 40% doelstelling uit het SER-akkoord voor zelf duurzaam opgewekte energie. 4. Het piekvermogen van de zonneweide (orde grootte 500 kw) kan maximaal 50% van het gemiddeld benodigde basisvermogen van de rioolwaterinstallatie dekken. 5. De CO 2-emissiereductie op jaarbasis bedraagt orde grootte kg, uitgaande van stroom die afkomstig is uit de reguliere mix van bronnen van elektriciteitsopwekking. 6. De huidige lage energieprijs levert geen renderende business case op. De terugverdientijd zal met de huidige marktprijs voor energie meer dan 25 jaar bedragen. 7. De mogelijkheid wordt onderzocht om een SDE-subsidieaanvraag in te dienen om daarmee de business case te verbeteren.

6 6 8. Het programma van eisen wordt parallel aan de behandeling van dit voorstel opgesteld. Daarbij zal externe expertise worden ingeschakeld om tot een goede uitvraag naar de markt te komen. Het project is namelijk geen regulier werk voor de HHNK-organisatie. 9. Het programma van eisen zal naast de technische eisen ook eisen stellen die te relateren zijn aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, waaronder duurzaam materiaalgebruik, productie en productieomstandigheden. 10. Het realisatietraject zal bij normaal verloop van het project vanaf januari tot en met april 2017 plaatsvinden.

7 7 Bijlage 2, Informatie ketenpark Markermeerdijken De locatie van het ketenpark is aangegeven in onderstaande kaart. Het park wordt gerealiseerd noordelijk van Monnickendam aan de Hoogedijk, een afslag van de N247 richting Hoorn. De dijkversterking van de Markermeerdijken is in vele opzichten een innovatief project en proces. Zowel in de voorbereiding met de ontwikkeling van nieuwe kennis, als in de toepassing van innovatieve technieken. Uiteraard is de Alliantie in deze vorm voor de natte waterbouw vrij nieuw en uniek. Het project gaat medio november 2016 werken vanuit een tijdelijke 'keet' aan de Hoogedijk te Katwoude (zie bovenstaande kaart voor de locatie) voor een periode van maximaal zes jaar. Onlangs heeft de gemeente Waterland voor dit ketenpark een vergunning verleend. Niet alleen in de regio Waterland staat het project in de schijnwerpers maar ook in de rest van het beheergebied van HHNK, in Nederland en ook internationaal. De keet is het eerste wat de omgeving fysiek ziet van de Alliantie. Daarom heeft de Alliantie gekozen voor een innovatief ontwerp waar duurzaamheid en inpasbaarheid in de omgeving belangrijk zijn. Duurzaamheid in/aan de keet is ook voor HHNK belangrijk. Dit kan visueel worden benadrukt door zonnepanelen te plaatsen op geschikte dakdelen en boven parkeerplaatsen. Daarmee kunnen de zonnepanelen bijdragen aan de stroomvoorziening van het ketenpark, laadpalen voor elektrische auto's en e-bikes. Het ketenpark staat maximaal zes jaar. Daarna moet worden bepaald wat met de zonnepaneelopstelling wordt gedaan: overplaatsing naar een andere HHNK-bestemming of afstoten in combinatie met de opstallen. Onderstaande afbeelding geeft een beeld van het te bouwen ketenpark.