Van Lanschot Familiebedrijven Barometer

Transcriptie

1 Van Lanschot Familiebedrijven Barometer EEN PEILING ONDER NEDERLANDSE FAMILIEBEDRIJVEN EDITIE 6 AMSTERDAM, MEI 2013

2 Achtergronden onderzoek/respondenten Onderzoeksresultaten Familiebedrijven Barometer - Conjunctuurbarometer - Issuebarometer - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)/Duurzaamheid VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

3 Onderzoeksverantwoording Methode Het onderzoek is online uitgevoerd op het Online Business Panel van Intomart GfK. Veldwerkperiode Het veldwerk voor dit onderzoek werd uitgevoerd in april Doelgroep & steekproef De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit DGA s van middenbedrijven met werknemers die we als typische familiebedrijven kunnen kenmerken. De respondenten zijn directeur en hebben minimaal 10% van de aandelen in bezit. In totaal zijn n=1488 respondenten uitgenodigd voor deelname aan het onderzoek; uiteindelijk zijn n=258 DGA s gescreend die aan de selectiecriteria voldeden en de vragenlijst hebben ingevuld. Certificering Het onderzoek is uitgevoerd door Intomart GfK volgens het kwaliteitssysteem van Intomart GfK, dat is gecertificeerd volgens de normen van NEN-EN-ISO 9001, ISO en ISO Daarnaast onderschrijft Intomart GfK de gedragsregels van E.S.O.M.A.R. (European Society for Opinion and Market Research) en is lid van de brancheorganisatie MOA, de Markt Onderzoek Associatie. VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

4 Achtergrondgegevens respondenten Achtergrondvragen Totaal Branche n=258 Industrie 9% Bouwnijverheid en installatiebedrijven 7% Handel 16% Vervoer en communicatie 2% Financiële instellingen 2% Zakelijke dienstverlening 35% Onderwijs 3% Gezondheids- en Welzijnszorg 11% Overige dienstverlening 4% Landbouw, bosbouw en visserij 1% Energie- en waterleidingbedrijven 0% Horeca 4% Openbaar bestuur / Overheid 1% Overige bedrijven 5% Oprichting onderneming n=258 Ja, zelf (mede) opgericht 57% Nee, van familie overgenomen 14% Nee, van iemand buiten familie overgenomen 22% Nee, niet zelf opgericht 6% Betrokken familieleden n=258 Ja, als mede-eigenaar 25% Ja, als medewerker 19% Ja, als directeur 11% Anders 1% Selectievragen Totaal (Mede) eigenaar n=258 Ja, enig eigenaar 45% Ja, mede-eigenaar voor 10% - 25% 15% Ja, mede-eigenaar voor 25% en meer 40% Ja, mede-eigenaar voor minder dan 10% (aandelen) 0% Nee, geen (mede) eigenaar 0% Weet niet, wil niet zeggen 0% Bedrijfsgrootte n=258 Minder dan 10 medewerkers 0% medewerkers 38% medewerkers 32% medewerkers 19% medewerkers 6% 200+ medewerkers 5% Weet niet/wil niet zeggen 0% Jaaromzet n=258 Minder dan 1 miljoen euro (bruto) per jaar 20% 1 miljoen tot 2,5 miljoen euro (bruto) per jaar 30% 2,5 miljoen tot 10 miljoen euro (bruto) per jaar 35% 10 miljoen tot 25 miljoen euro (bruto) per jaar 11% Weet niet/wil niet zeggen 0% VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

6 Economische verwachtingen komende halfjaar op 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% absoluut dieptepunt eco no mische vo o ruitzichten vo o r bedrijf in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten in branche/ secto r in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten vo o r de N ederlandse eco no mie in het algemeen Hoe schat u de volgende economische parameters in voor de komende o rderpo rtefeuille van bedrijf zes maanden? Indexscores Mei 13 Okt 12 Nov 11 Dec 10 de o mzet van uw bedrijf 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Economische vooruitzichten voor bedrijf in het algemeen eco winstgevendheid no mische vo o ruitzichten van bedrijf vo o r bedrijf in het algemeen werkgelegenheid in bedrijf Economische vooruitzichten voor de Nederlandse economie in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten ho o gte investeringen bedrijf in vaste activa vo o r de beschikbaarheid krediet/ financieringsbro nnen Economische vooruitzichten in branche/sector in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten po litieke klimaat in N ederland in branche/ secto r in het vo o r bedrijven/ o ndernemers winstgevendheid van bedrijf sterk verbeterd o ngeveer hetzelfde gebleven iets verslechterd iets verbeterd geen o o rdeel/ nvt sterk verslechterd werkgelegenheid in bedrijf ho o gte investeringen bedrijf in vaste activa po litieke klimaat in N ederland beschikbaarheid krediet/ financieringsbro nnen sterk verbeterd iets verbeterd o ngeveer hetzelfde geen o o rdeel/ n.v.t. iets verslechterd sterk verslechterd Indexscore berekend als saldo van % sterk verbeterd x 200 % iets verbeterd x 150 % ong. gelijk gebleven x 100 % iets verslechterd x 50 % sterk verslechterd x 0 VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

7 Familiebedrijven voelen pijn! 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Hoe schat u de volgende economische parameters in voor de komende zes maanden? Omzet van uw bedrijf Orderportefeuille van bedrijf Winstgevendheid van bedrijf eco no mische vo o ruitzichten vo o r bedrijf in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten in branche/ secto r in het algemeen eco no mische vo o ruitzichten vo o r de N ederlandse eco no mie in het algemeen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% o rderpo rtefeuille van bedrijf de o mzet van uw bedrijf de o mzet van uw bedrijf o rderpo rtefeuille van bedrijf winstgevendheid van bedrijf winstgevendheid van bedrijf Indexscores Mei 13 Okt 12 Nov 11 Dec Werkgelegenheid in bedrijf werkgelegenheid in bedrijf werkgelegenheid in bedrijf ho o gte investeringen ho o gte bedrijf investeringen in vaste bedrijf activa in vaste activa Hoogte investeringen bedrijf in vaste activa Politieke klimaat in Nederland voor bedrijven/ondernemers po litieke klimaat in beschikbaarheid krediet/ financieringsbro nnen N ederland po litieke beschikbaarheid klimaat in N ederland vo krediet/ o r bedrijven/ financieringsbro o ndernemers nnen Beschikbaarheid krediet/financieringsbronnen eco no mische vo o ruitzichten vo o r bedrijf in het algemeen sterk verbeterd o ngeveer hetzelfde gebleven iets verslechterd iets verbeterd geen o o rdeel/ nvt sterk verslechterd eco no mische vo o ruitzichten vo o r de eco no mische vo o ruitzichten in branche/ secto r in het Significant t.o.v. eerdere metingen sterk verbeterd iets verbeterd o ngeveer hetzelfde geen o o rdeel/ n.v.t. iets verslechterd sterk verslechterd B ar 7 B ar 8 B ar 9 B ar 10 B ar 11 B ar 12 B ar 13 B ar 14 B ar 15 Indexscore berekend als saldo van % sterk verbeterd x 200 % iets verbeterd x 150 % ong. gelijk gebleven x 100 % iets verslechterd x 50 % sterk verslechterd x 0 VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

8 Conclusies conjunctuurbarometer De economische vooruitzichten voor komende halfjaar zijn fors negatief Praktisch alle indexcijfers zijn minder dan in oktober Dit geldt zowel voor de economische vooruitzichten in het algemeen, als ook voor de verwachtingen van de eigen onderneming. Vooral de negatieve inschatting van de orderportefeuille, investeringen en werkgelegenheid van familiebedrijven geven reden tot zorg over de ontwikkelingen in Politieke klimaat voor bedrijven niet eerder zo negatief beoordeeld Ondernemers hebben per saldo niet het gevoel dat deze regering kansen creëert voor ondernemers. Maar liefst 51% vindt dat het politieke klimaat (ernstig) is verslechterd. Familiebedrijven zijn in de geschiedenis van deze barometer (1e editie: december 2010) nog niet eerder zo negatief geweest over het politieke ondernemersklimaat. VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

10 Crisis van invloed op gehele bedrijfsvoering. Toenemende zorgen over continuïteit van het bedrijf Kunt u aangeven in hoeverre u zich zorgen maakt om de volgende thema s? Mei 13 Okt 12 Apr 12 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Prijsontwikkeling in markt prijso ntwikkeling in markt 67% 57% 69% Grootste zorgen Wet- & regelgeving Debiteurenrisico s wet- & regelgeving debiteurenrisico s 62% 61% 57% 54% 73% 66% Kopzorgen Steeds groter wordende bedrijfsrisico s steeds gro ter wo rdende bedrijfsrisico s 58% 49% 59% Administratieve lastendruk voor uw bedrijf administratieve lastendruk vo o r bedrijf 58% 51% 67% Mogelijkheden tot groei/expansie/innovatie mo gelijkheden to t gro ei/ expansie 53% 47% 47% Klantloyaliteit de klantlo yaliteit 52% 48% 55% Concurrentiekracht van uw bedrijf Liquiditeit de co ncurrentiekracht van uw bedrijf liquiditeit 49% 48% 40% 47% 45% 55% Punten van aandacht Continuïteit van uw bedrijf de co ntinuï teit van uw bedrijf 48% 38% 43% Solvabiliteit so lvabiliteit 44% 42% 44% Vinden van geschikt personeel het vinden van geschikt perso neel 40% 49% 60% veel zo rgen enige zo rgen geen zo rgen Stijging t.o.v. oktober 2012 Daling t.o.v. oktober 2012 VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

11 Ondernemers gewend aan ondernemen in onzeker klimaat? Als u uw zorgen over uw onderneming zou moeten raten op een tienpuntsschaal? Als u uw eigen zorgen als DGA zou moeten raten op een tienpuntsschaal? 25% 20% 15% Zorgen over onderneming Eigen zorgen DGA Grote bedrijven zijn het meest positief (> 10 miljoen omzet) met een gemiddelde score van 4,2 10% 5% 0% Geen zorgen (1) Totale paniek (10) Optimisten (weinig zorgen over de onderneming; score 1 4) Pessimisten (veel zorgen over de onderneming; score 6 10) VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

12 Conclusies issuebarometer Prijsontwikkelingen in de markt, debiteurenrisico s, wet- en regelgeving blijven belangrijkste zorgen van familiebedrijven. Zorgen over continuïteit nemen toe. Maar liefst 62% van de DGA s maakt zich (ernstige) zorgen over de prijsontwikkelingen in de markt. De situatie is vergelijkbaar met die van april 2012 de zorgen hierover zijn na een licht herstel in oktober 2012 weer (stevig) toegenomen. Ook de wet- en regelgeving en administratieve lastendruk dragen nog steeds in ernstige mate bij aan het gevoel van onbehagen bij DGA s van familiebedrijven. Zorgen over continuïteit van bedrijf zijn het hoogst in de historie van de barometer (1e editie: december 2010). VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

14 Duurzaamheid/MVO niet hoog op de agenda bij ondernemers Hoe belangrijk zijn de onderstaande ontwikkelingen voor de toekomst van uw organisatie? % (helemaal) mee eens 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Veranderende klantwensen Kosten van arbeid Veranderende klantwensen Ko sten van arbeid 73% 71% Belangrijkste ontwikkelingen Economische crisis Eco no mische crisis 68% Wet- en regelgeving Wet- en regelgeving 66% ICT ontwikkelingen IC T o ntwikkelingen Technologische veranderingen T echno lo gische veranderingen 59% 56% Belangrijke ontwikkelingen Duurzaamheid/MVO Mondialisering D uurzaamheid/ M VO M o ndialisering 49% 40% Minder belangrijke ontwikkelingen Vergrijzing Energieprijzen Grondstofprijzen Vergrijzing Energieprijzen Gro ndsto fprijzen Concurrentie Verre Oosten + BRIC landen C o ncurrentie Verre Oo sten+b R IC landen heel belangrijk belangrijk enigszins belangrijk o nbelangrijk 39% 38% 38% 24% Ondernemers met een langetermijnstrategie en onafhankelijke koers schatten MVO gemiddeld als een veel belangrijkere ontwikkeling voor de toekomst van het bedrijf VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

15 MVO wordt zeer divers gedefinieerd Eén van de ontwikkelingen in de omgeving is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Wat verstaat u onder MVO? Milieubewust - Groen ondernemen, bewust met milieu bezig zijn - Verantwoord omgaan met energie en afval stromen - Zonnepanelen, zuinig rijden, leveranciers eerlijke prijs gunnen Bewust omgaan met Planet, People, Profit - Bewust(er) bedrijfsvoeren, op het gebied van milieu, personeel(svoorzieningen/zorg), passend bij bedrijf en beleid - In de bedrijfsvoering goed rekening houden met maatschappij, werknemers, duurzaamheid - MVO is een integrale visie op ondernemerschap, waarbij het bedrijf waarde creëert op economisch, ecologisch en sociaal gebied - Oog bij handelen voor milieu en veranderende opstelling van mensen inzake de continuïteit van onze aarde Eerlijk - Een product afleveren dat zoveel mogelijk door eigen bodem op milieuvriendelijke wijze geproduceerd wordt voor een eerlijke prijs - Ervoor zorg dragen dat je producten maakt en inkoopt die economisch en ecologisch verantwoord zijn of zo zijn geproduceerd - Verantwoord omgaan met de wijze waarop wij inkopen, dus niet uit landen met kinderarbeid Duurzaamheid - Als onderneming duurzaam omgaan met grondstoffen, energie, arbeidsverhoudingen en maatschappelijke verhoudingen - Duurzaamheid en kostenreductie - Duurzaamheid in gebruik van middelen en inzet van mensen Mens- en maatschappijbewust - Duurzaam omgaan met energie kortingen aanbieden waar mogelijk om klanten meer tegemoet te komen, winstgevend te zijn maar altijd met respect voor de medemens - Duurzaam ondernemen en alle lagen van de bevolking de kans geven om in ons bedrijf te werken en carrière te maken op hun eigen manier - Ondernemen in een sterk veranderd klimaat, maar toch verantwoorde bedrijfsvoering hanteren waarmee we door deze slechtere tijd heen komen - Keuzes maken rekening houdend met mens en maatschappij - Niet alleen voor de winst gaan, maar ook zorgen dat medewerkers in goede omgeving/sfeer werken en mee laten delen in de winst - Zorg dragen aan klant en milieu VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

16 40% van de ondernemingen ziet MVO als kans 26% ziet nauwelijks impact op zakelijk succes In hoeverre ziet u Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen als een kans of als een bedreiging voor uw eigen bedrijf? MVO als kans MVO als bedreiging 100% 13% Grote kans Uitstraling Je profileert je niet alleen als ondernemer maar ook als iemand die geeft om zowel natuur als mensen Duur MVO kost veel geld 27% Beperkte kans Klanten binding/behoud MVO-houding bindt en trekt klanten Klanten zullen er in steeds grotere mate op letten 29% Evenveel kans als bedreiging Onderscheidend Biedt ruimte voor onderscheiding van concurrentie, doch ook de concurrentie zal zich op dit punt proberen te onderscheiden 0% 5% 26% 1% Kleine bedreiging Grote bedreiging Het heeft naar mijn inschatting nauwelijks impact op het succes van ondernemingen Stimuleert samenwerking Biedt mogelijkheid tot samenwerking met andere maatschappelijke organisatie Motiveert medewerkers Mensen motiveren het beste uit zichzelf te halen binnen de door de organisatie geboden mogelijkheden VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

17 Men schat de eigen onderneming meer MVO in dan de concurrenten in de eigen sector Hoe maatschappelijk verantwoord is uw onderneming in haar bedrijfsvoering? En hoe maatschappelijk verantwoord schat u dat vergelijkbare ondernemingen in uw sector/branche zijn? 35% 30% 25% MVO mijn onderneming MVO vergelijkbare ondernemingen in mijn sector/branche 20% 15% 10% 5% 0% Volstrekt niet MVO Volstrekt MVO Gemiddelde MVO in eigen onderneming: 6,4 Gemiddelde MVO in vergelijkbare (andere) bedrijven: 5,7 VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

18 80% van ondernemingen is reactief in implementeren van MVO-maatregelen Hoe zou u uw bedrijf omschrijven als het gaat om het implementeren van MVO-maatregelen? 100% 20% Wij zijn proactief op dit punt en bedenken en implementeren op eigen initiatief MVO-maatregelen 39% Wij volgen de ontwikkelingen en implementeren MVO-maatregelen als ze gangbaar worden 23% Wij voeren MVO-maatregelen vooral door als dat van ons verlangd wordt 0% 18% Wij voeren weinig tot geen MVOmaatregelen door VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

19 Voornaamste drijfveren voor MVO beleid: zakelijk Kunt u van onderstaande drijfveren aangeven welke drie het belangrijkst zijn voor uw bedrijf zijn om maatschappelijk verantwoord of duurzaam te ondernemen? Imagokansen 55% Bedrijfsprincipes/kernwaarden 38% Marktkansen 37% Efficiency 33% Medewerkers motiveren 31% Inspirerend/leuk 30% Betere wereld 27% Reputatieschade 19% Klanten 16% Geen van deze 5% VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

20 Circa 50% van familiebedrijven neemt MVO mee in de keuze van leveranciers en klanten Let u er bij de keuze van uw leveranciers en klanten op dat zij Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieubelasting? Maatschappelijk verantwoorde leveranciers Maatschappelijk verantwoorde klanten 100% 100% 34% 18% Ja, en dat doen we uit eigen beweging Ja, dat doen we omdat onze omgeving (onze klanten, toezichthouders, etc.) dat van ons verlangen 23% 20% Ja, en dat doen we uit eigen beweging Ja, dat doen we omdat onze omgeving (onze klanten, toezichthouders, etc.) dat van ons verlangen 48% Nee, daar letten we nauwelijks op 57% Nee, daar letten we nauwelijks op 0% Leveranciers 0% Klanten VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

21 MVO-certificaten bij grote meerderheid onbekend Welke van de MVO-volgende certificeringen, keurmerken en richtlijnen kent u? Gebruikt uw onderneming een of meerdere van de deze richtlijnen, certificeringen en keurmerken of bent u dat van plan? n=76 0% 60% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ISO (internationale richtlijn voor de implementatie van MVO) 28% ja MVO-wijzer 16% nee, maar we zijn dat wel van plan MVO-Prestatieladder 15% nee, en we zijn het o o k niet van plan vo o r o ns bedrijf niet van to epassing BSCI 9% IMA MVO Norm 9% SA8000 Sector-gerichte certificering/ keurmerk/richtlijn, namelijk Anders, namelijk Geen van deze 1% 5% 4% 50% Te weinig waarnemingen Te weinig waarnemingen Te weinig waarnemingen Te weinig waarnemingen Grotere familiebedrijven (meer dan 50 werknemers) zijn veel beter bekend met de verschillende certificering-instituten en hebben ook vaker deze certificaten in huis dan kleinere familiebedrijven VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

22 Verplichtingen en zakelijke argumenten drijfveren om MVO te versnellen Zal uw onderneming in de komende vijf jaar meer, minder of evenveel aan MVO gaan doen dan u nu doet? Onder welke voorwaarden of omstandigheden zou uw onderneming méér aan MVO gaan doen? 100% 5% 40% % veel/iets meer Veel meer Verplichting - Indien regelgeving hiertoe dwingt - Wanneer MVO van de overheid opgelegd wordt Economisch aantrekkelijk - Als het economisch aantrekkelijk wordt gemaakt - Betere economische vooruitzichten 35% Iets meer 38% Even veel Verhoging van de omzet - Hogere omzet en winstgevendheid - Als het meer oplevert en minder arbeid kost - Indien het leidt tot een hoger bedrijfsrendement Kostenbesparing/subsidie - Efficiency en kostenbesparing - Indien er subsidie voor te krijgen zou zijn zouden we er meer aan doen - Wij zijn werkzaam in de zorg en afhankelijk van zorgverzekeraars: zodra die er geld voor over hebben kunnen wij meer aan MVO doen 0% 5% 4% 13% 9% Iets minder Veel minder Weet niet / geen mening % veel/iets minder We doen er al alles aan - We doen er al alles aan - Meer dan 100% lijkt me niet haalbaar Als er vraag naar is - Indien de markt, overheid en/of klanten daarom vragen - Als de klanten erom vragen VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

23 Men roept meestal geen externe hulp in bij toepassing MVO Heeft u om MVO (nog meer) toe te passen wel eens hulp ingeroepen van:? Branche/beroepsvereniging 13% Een specialist (MVO)consultant Koploper/ voorbeeldbedrijf op MVO, uit dezelfde keten Hogescholen/Universiteiten Koploper/voorbeeldbedrijf op MVO uit andere keten 9% 8% 7% 6% Het zijn vooral de jongere ondernemers die wel eens een extern advies vragen op MVO gebied. Oudere DGA s (55 plus) doen dit zeer zelden. Bedrijven met een grotere winstverwachting en een langere strategiehorizon roepen veel vaker de hulp in van adviseurs voor ondersteuning op MVO gebied. Opleidingen/trainingen 6% Anders, namelijk 4% Geen van deze 62% VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

24 Familiebedrijven nemen leveranciers en afnemers de maat, maar vice versa wordt niet op prijs gesteld Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met onderstaande stellingen? % (helemaal) mee eens % (helemaal) mee oneens 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ondernemingen die duurzaam zijn, mogen daarvoor fiscaal worden beloond Ondernemers die MVO omarmen onderscheiden zich positief van ondernemers die alleen doen wat ze moeten doen Als onderneming ben je verantwoordelijk dat import vanuit lagelonenlanden duurzaam is Ik heb weinig waardering als mijn zakelijke bank mij aanspreekt op mijn MVO Als ondernemer hecht ik er waarde aan dat mijn zakelijke bank maatschappelijk verantwoord onderneemt Het is voor familiebedrijven logisch om zich met MVO te onderscheiden Het recente plan van Klijnsma dat bedrijven op termijn min 5% arbeidsgehandicapten in dienst moeten nemen is een goed initiatief Door de crisis is MVO in mijn bedrijf (meer) naar de achtergrond verdwenen Ondernemingen die MVO blijven negeren zullen op termijn niet overleven Als een grote afnemer eisen stelt aan de (lease)auto's van mijn onderneming, ga ik mee in zijn keuze 52% 17% 50% 12% 48% 14% 44% 15% 44% 16% 35% 23% 32% 37% 32% 29% 30% 27% 23% 31% helemaal mee eens enigszins mee eens neutraal weet niet/ geen mening enigszins mee o neens helemaal mee o neens VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

25 Conclusies MVO/Duurzaamheid MVO/Duurzaamheid staat relatief laag op agenda van familiebedrijven Familiebedrijven plaatsen MVO niet erg hoog op de lijst als het gaat om de ontwikkelingen die de toekomst van het bedrijf bepalen. Toekomstbepalende factoren zijn anno 2013 toch vooral de harde, korte termijn bedrijfseconomische en conjuncturele parameters. En dan in tweede instantie de technische en ICT ontwikkelingen, pas daarna komt MVO in beeld. Definities van MVO zijn erg divers MVO heeft niet voor ieder familiebedrijf dezelfde betekenis het wordt divers geïnterpreteerd. In het algemeen valt op dat DGA s het begrip MVO breed en bedrijfskundig definiëren. Men legt in de definitie van MVO vaak een relatie met de strategie en het opereren van het bedrijf. Slechts een klein deel van de ondernemers ziet MVO echt als belangrijke factor voor succes van de onderneming MVO is geen voorwaarde voor succes, zo meent een kwart van de familiebedrijven. MVO gebeurt voornamelijk reactief: een op de vijf familiebedrijven is proactief en bedenkt op eigen initiatief MVOmaatregelen. Opvallend is dat men het eigen bedrijf meer MVO inschat dan andere, vergelijkbare bedrijven. Duidelijk verband tussen aandacht voor MVO, langere strategische horizon, strategie vanuit eigen kracht én winstgroeiverwachtingen In dit onderzoek zien we een positieve relatie tussen de aandacht en prioriteit die MVO /duurzaamheid in het bedrijf krijgt en de aanwezigheid van een langere strategische planningshorizon. Dit correleert met positieve winstgroeiverwachtingen. Deze verbanden zien we door het hele onderzoek heen. VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

26 Conclusies MVO/Duurzaamheid MVO is een win-win situatie Bedrijven die een actief een MVO-beleid voeren, stellen dat MVO niet alleen goed is voor de wereld, maar ook goed voor het bedrijf zelf (efficiencyvoordelen, motiverend voor personeel). Bijna 40% van de bedrijven die een actief MVO-beleid voeren, hebben dit onderdeel gemaakt van de bedrijfsprincipes. Ondernemers nemen leveranciers en afnemers de maat Ondanks het feit dat familiebedrijven MVO voor het eigen bedrijf vaak niet heel belangrijk vinden, laat een kleine helft van de bedrijven het wel een rol spelen in de keuze van leveranciers en speelt het zelfs bij klanten een rol. MVO is vooral een kwestie van vrije keuze. Dat betekent bijvoorbeeld dat men het vaak niet op prijs stelt wanneer de bank de ondernemer hierop aanspreekt of wanneer een grote klant zich bemoeit met de (lease)auto s van de onderneming. De helft van de familiebedrijven weet geen enkele ISO-certificering te noemen Vooral bij kleinere bedrijven is de bekendheid hiervan bijzonder laag. Ook de penetratie van MVO-certificaten is bijzonder laag. Het toepassen van MVO binnen de organisatie gebeurt ook veelal zonder hulp van buitenaf Als er dan al iemand ingeroepen wordt om te helpen, is dit vaak de branche/beroepsvereniging. Jongere ondernemers staan meer open voor hulp van buitenaf. MVO mag beloond worden MVO biedt kansen en mogelijkheden, zo is de mening van veel familiebedrijven. Maar het vergt ook wel wat van het bedrijf. Dat mag best beloond worden met fiscaal voordeel. VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI

27 VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI