Een organisatie is een samenwerkingsverband van mensen die bepaalde doelen willen bereiken.

Transcriptie

1 Samenvatting door A woorden 11 januari ,7 3 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Samenvatting M&O 1.1 Organisaties Een organisatie is een samenwerkingsverband van mensen die bepaalde doelen willen bereiken. Twee soorten organisaties: Commerciële organisatie, profitorganisatie, onderneming of bedrijf streeft naar winst Niet-commerciële organisatie of non-profitorganisatie streeft niet naar winst. Rechtsvormen Rechtsvorm is de juridische vorm van een organisatie. Te splitsen in natuurlijke personen en rechtspersonen. Rechtsvormen die mogelijk zijn voor commerciële organisaties: Eenmanszaak Vennootschap onder firma Naamloze vennootschap Besloten vennootschap Een naamloze vennootschap is een rechtspersoon met een in aandelen verdeeld eigen vermogen, waarin elk van de vennoten (aandeelhouders) voor één of meer aandelen deelneemt. Een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is een rechtspersoon met een in aandelen verdeeld eigen vermogen, waarin ieder van de vennoten voor één of meer aandelen deelneemt. Rechtsvormen die mogelijk zijn voor niet-commerciële organisaties: 1.2 Management Naamloze vennootschap of besloten vennootschap Vereniging, een organisatie die leden heeft en bepaalde doelen nastreeft. Stichting, een rechtspersoon zonder leden die een bepaald doe wil bereiken. Management omvat het bepalen van de doelstellingen van de organisatie, het plannen, het organiseren, het geven van leiding en het controleren. Taken van management: Doelstellingen van de organisatie bepalen Plannen Pagina 1 van 17

2 Organiseren Geven van leiding Controleren 1.3 Gegevens en informatie Informatie omvat gegevens die de kennis van de ontvanger vergroten. Informatie moet aan de volgende eisen voldoen: Betrouwbaar Relevant, aansluiten op de informatiebehoefte Tijdig 1.4 Communicatie, informatie en informatiestromen Communiceren is het uitwisselen van informatie tussen een zender en een ontvanger. Interne communicatie vindt plaats binnen een organisatie. Externe communicatie vindt plaats met de buitenwereld. Informatie wordt overgedragen bij alle vormen van communicatie. Interne informatie is afkomstig van en gericht op de eigen organisatie. Externe informatie komt van of gaat naar de buitenwereld. Omdat de overdracht van informatie als doorlopend proces plaatsvindt, wordt gesproken over informatiestromen. Een informatiesysteem is het geheel van personen, hulpmiddelen en activiteiten dat gericht is op het verzamelen, verwerken en verstrekken van gegevens om te kunnen voorzien in de informatiebehoeften van personen binnen en buiten de organisatie. 2.1 Procenten en promillages Brutowinst = verkoopprijs inkoopprijs Nettowinst = brutowinst de overige kosten; Nettowinst = verkoopprijs inkoopprijs overige kosten Afzet is het aantal verkochte producten. Omzet is het aantal verkochte producten x de verkoopprijs. 2.2 Indexcijfers Een indexcijfer is een getal dat de verhouding weergeeft tussen de waarde van een grootheid in een bepaalde periode en de waarde van die grootheid in de basisperiode. De waarde in de basisperiode is altijd 100. Indexcijfer is dus verhoudingsgetal en geen percentage! 2.3 Vreemde valuta Biedkoers is de prijs die de bank biedt voor vreemd geld. Laatkoers is de prijs waartegen de bank vreemd geld verkoopt. Bij aankoop of verkoop van vreemde valuta moet je meestal provisie betalen. Pagina 2 van 17

3 3.1 Beginbalans Kapitaalgoederen zijn de bezittingen van een onderneming. Eigen vermogen is geld dat de eigenaar zelf inbrengt. Vreemd vermogen is vermogen dat anderen beschikbaar stellen (schulden) Een balans geeft een overzicht van de bezittingen (kapitaalgoederen) en het eigen en vreemd vermogen van een onderneming op een bepaald moment. Links (debet, activa): bezittingen. Hoe het beschikbare vermogen in de onderneming is geïnvesteerd, welke kapitaalgoederen met het vermogen zijn gekocht. Rechts (credit, passiva): vermogen. Hoe de onderneming het benodigde vermogen heeft verkregen, waarmee de onderneming de kapitaalgoederen financiert. Vreemd vermogen moet worden afgelost en er moet rente (interest) worden betaald. Altijd tijdelijk vermogen. Eigen vermogen is permanent vermogen: blijvend beschikbaar en hoeft niet worden afgelost. 3.2 Veranderingen op de balans Zie voorbeelden in boek J 3.3 Volgorde van de balans Van boven naar beneden op debetkant: Vaste activa (gaan meer dan een productieproces mee) Vlottende activa (gaan maar één productieproces mee) Liquide middelen (kan je mee betalen) Van boven naar beneden op creditkant: Eigen vermogen Lang vreemd vermogen (looptijd van langer dan een jaar) Kort vreemd vermogen (looptijd tot een jaar) Je mag rood staan tot het kredietplafond. Lening o/g is opgenomen geld: er is dus geld geleend. Staat altijd aan creditkant. Lening u/g is uitgeleend geld: een vordering. Staat altijd aan debetkant. Een hypothecaire lening is een (langlopende) lening met als zekerheid onroerende zaken (grond, gebouwen). Bij lening moet interest betaald worden en de lening moet worden afgelost. Nog te ontvangen bedragen staan aan de debetkant en behoren tot vlottende activa. Nog te betalen bedragen staan aan de creditkant en zijn onderdeel van de schulden op korte termijn 3.4 Samenstellen van de winst-en-verliesrekening Een winst-en-verliesrekening is een overzicht van de kosten en de opbrengsten van een onderneming over een bepaalde periode. En geeft een specificatie van de stijging of daling van de post Eigen vermogen. Aan het eind van de winst-en-verliesrekening zet je nettowinst of nettoverlies neer zodat beide kanten gelijk aan elkaar zijn. Pagina 3 van 17

4 Scontrovorm is met een debetkant en een creditkant. Paginavorm is dat de opbrengsten en kosten onder elkaar staan. 3.5 Samenstellen van de balans en de winst-en-verliesrekening Zie voorbeelden in boek J 4.1 Organisatietheorieën Scientific management Taylor: De juiste persoon op de juiste plek met de juiste productiemiddelen. Het doel is een efficiënte productie. Algemene managementtheorie Fayol: Hoe kun je een organisatie van boven af het beste leiden? Vijf essentiële elementen van leidinggeven: vooruitzien en plannen, organiseren, eenheid van bevel, coördineren, controleren Human-relationsbeweging Mayo: Alleen al de aandacht voor menselijke aspecten verhoogd de prestaties. Revisionisme Blake en Mouton: managerial grid: aandacht voor de mens en organisatie. Likert: Linking-pinmodel: overlegvorm met overlappende groepsstructuren. Nadruk op zowel de technische als de sociale, waarbij democratisering en humanisering van arbeid centraal staan. Systeemtheorie Organisatie als open systeem met een wisselwerking met de omgeving. Contingentiebenadering Organisatiestructuren en managementopvattingen zijn altijd situatiegebonden. 4.2 Lijnorganisatie Een lijnorganisatie is een organisatie waarbij boven elke werknemer een manager of meerdere staat en waarin de taken opgedeeld zijn in logische bij elkaar horende afdelingen. Een organigram is een overzicht van de organisatiestructuur. Het doel van een organigram is: Duidelijk en schematisch weergeven van afdelingen en de zeggenschap De leiding helpen om overzicht te houden Anderen inzicht geven in de organisatie Bij een lijnorganisatie is er eenheid van bevel. Pagina 4 van 17

5 Voordelen lijnorganisatie: Duidelijk en eenvoudig Bevoegdheden zijn goed afgebakend (duidelijk wie baas is) Taken en verantwoordelijkheden zijn duidelijk bepaald Beslissingen nemen gaat snel Nadelen lijnorganisatie: Gevaar voor bureaucratie Elke afdeling staat te veel op zichzelf Gebrek aan gespecialiseerd personeel Managers hebben zware verantwoordelijkheid met te veel taken Gering flexibiliteit 4.3 Lijn-staforganisatie Een lijn-staforganisatie is een lijnorganisatie waaraan één of meer stafafdeling zijn toegevoegd. Taken van de staf: Het voorbereiden van uitvoerende werkzaamheden Voorlichting geven Adviezen verschaffen aan het management Controlewerkzaamheden verrichten Onderzoek en productontwikkeling realiseren Staffunctionarissen zijn de adviseurs van lijnfunctionarissen. Soms krijgt een staffunctionaris functionele bevoegdheden. Voordelen van lijn-staforganisatie: Eenheid van bevel Vakspecialisten Betere samenwerking tussen verschillende afdelingen Lijnfunctionarissen worden ontlast door de staf. Nadelen van lijn-staforganisatie: Staf is te theoretisch Staf is niet verantwoordelijk Staf wil te snel uitbreiden Staf heeft soms te veel bevoegdheden Staf- en lijnafdelingen te veel apart 4.4 Andere organisatiestructuren Projectorganisatie Een projectgroep is een tijdelijk samenwerkingsverband, dat bestaat uit verschillende specialisten die de opdracht hebben een bepaald doel te realiseren. De leden van een projectgroep hebben twee bazen: de projectleider en hun gewone hiërarchische baas. Matrixorganisatie In de matrixorganisatie werken lijn- en staffunctionarissen met elkaar samen. Ententestructuur Gebaseerd op nevenschikking i.p.v. op onderschikking. Pagina 5 van 17

6 Kenmerken: Verdeling in beslissingsgebieden Beslissingen in het collectieve gebied worden met volledige overeenstemming genomen. 4.5 Besluitvorming Besluitvorming is een proces waarbij men een keuze maakt uit alternatieven. Besluiten kunnen individueel of gezamenlijk worden genomen. Inspraak:Iedereen kan zijn mening geven en de beslisser moet met die opvattingen rekening houden. Medezeggenschap: De leden van een groep hebben een beslissende stem. 4.6 Besluitvormingsfasen Besluitvormingsfasen: 1.Onderwerp vaststellen 2.Alternatieven verzamelen 3.Gevolgen per alternatief aangeven 4.Keuze maken 4.7 Besluitvormingsregels Besluitvormingsregels: Eenmansbesluit, minderheidsbesluit, unanimiteit, consensus (meerderheid beslist op voorwaarde dat de minderheid het accepteert) en veto. 4.8 Besluitvormingsmethoden Intuïtieve methode, gevoelsmatig Ervaringsmethode, nadeel: inflexibiliteit Rationeel-systematische methode, verstandelijke afweging en systematische keuze. Nadeel: veel tijd nodig. Voordeel: uitsteken voor gezamenlijke besluitvorming. 5.1 Omspanningsvermogen en spanwijdte Omspanningsvermogen is het aantal ondergeschikten waaraan een leidinggevende nog effectief leiding kan geven. Spanwijdte is het aantal ondergeschikten aan wie feitelijk leiding wordt gegeven. Factoren die het omspanningsvermogen beïnvloeden: Organisatiestructuur Communicatie Bouwkundige situatie Aard van het werk Deskundigheid van medewerkers Stijl van leidinggeven 5.2 Theorie X en theorie Y Theorie X van McGregor: een negatief mensbeeld en een autoritaire stijl van leidinggeven. Theorie Y van McGregor: een positief mensbeeld. Meer begeleidend dan leiden leiderschap. Pagina 6 van 17

7 5.3 Leiderschapsstijlen Autocratisch leiderschap: taakgericht en autoritair Democratisch leiderschap: mensgericht Laissez-faire-leiderschap: het vrijlaten van mensen Ondersteunend leiderschap: welbevinden medewerkers voorop Participerend leiderschap: manager en medewerkers delen informatie en macht Flexibel leiderschap: stijl hangt af van de situatie 5.4 Managerial grid van Blake en Mouton Blake en Mouton werkten stijlen uit in de managerial grid. Dit is een schema met op de horizontale as de aandacht voor taken en op de verticale as de aandacht voor de mens. Blake en Mouton beschrijven vijf hoofdstijlen: 1.1,1-stijl: Impoverished (deserteur) 2.1,9-stijl: Country club management (zendeling) 3.9,1-stijl: Task (autocraat) ,5-stijl: Middle of the road (compromissenzoeker) 9,9-stijl: Team (doelmatig leider) Bij situatiegericht leidinggeven is iedere werknemer en omgeving anders, en dus ook de stijl van leidinggeven. 5.5 Managementmethoden Integraal management: (groep van) managers is verantwoordelijk voor alle aspecten van het beleid. Management by direction: geen eigen inbreng van werknemers. Management by objectives (MBO): gebaseerd op het vaststellen van doelen (gaat in overleg). Eenheid van leiding betekent dat iedere medewerker hetzelfde doel nastreeft. Management by exception (MBE): Medewerkers kunnen hun eigen voortgang controleren en bijsturen. Manager grijpt alleen in bij uitzondering. Management by walking around: Manager is vaak aanwezig op de werkplek. Management by delegation: Delegeren van taken is het overdragen van taken aan één of meer anderen. Taakdelegatie kunnen we onderscheiden in structurele delegatie en incidentele delegatie. Voorwaarden voor delegatie: Voldoende deskundigheid Voldoende tijd en de juiste middelen Opdracht is duidelijk Pagina 7 van 17

8 Acceptatie van de te delegeren taak 5.6 Humanresourcesmanagement HRM is het op een methodische en systematische manier verwerven, ontwikkelen en benutten van menselijke mogelijkheden, voor zowel medewerkers als organisatie. Voorwaarden HRM Het management i werkelijk overtuigd van het belang van menselijke inzet en laat dit merken Het management richt zich bij beleids- en besluitvorming systematisch op integratie van het personeelsbeleid in het totaalbeleid. Het management beschikt over een samenhangend systeem van uitgangspunten, doelen, managementtechnieken en individuele personeelsontwikkeling- en begeleidingssystemen. Kritische kanttekeningen HRM: Risico van inflexibel personeesbeleid Risico van selectief personeelsbeleid Risico van ondoelmatigheid Risico van te individualistische werkhouding 6.1 Definitie van communicatie Communicatieproces: proces waarbij minimaal twee personen of organisaties betrokken zijn. Redenen voor communicatie: ZMBO-model: Medium Boodschap 1.Vragen om informatie; (uit belangstelling of nodig hebben) 2.Geven van informatie; (als iemand er om vraagt, of niet) 3.Beïnvloeden van houding of gedrag Ontvanger zender De Zender stuurt met behulp van een Medium een Boodschap naar één of meer Ontvangers. Functies van de boodschap: 1.Referentiële functie (omvatdeinhoudvandeboodschapendemanierwaarophetgebrachtwordt. 2.Expressieve functie (geeft beeld van de zender) 3.Rationele functie (relatie tussen zender en ontvanger wordt beïnvloed) 4.Appellerende functie (welk effect wil de zender bij de ontvanger bereiken) 6.2 Uitbreiding van het ZMBO-model Aspecten die een rol spelen bij de werking van het ZMBO-model: Pagina 8 van 17

9 Coderen en decoderen. Coderen is het vormgeven van de boodschap. Decoderen is het vertalen van de boodschap door de ontvanger. Coderingsproces is het omzetten van het idee, de gedachte of gevoelens in begrijpelijke tekens. Interpreteren is het zich afvragen wat voor waarde de boodschap voor de ontvanger heeft. Referentiekader Het referentiekader van een persoon zijn de gevoelens, waarden, normen en ideeën of meningen van een persoon. Feedback Feedback is de reactie van de ontvanger op de boodschap van de zender. ZMBO-model uitgebreid met feedback: Medium Feedback Medium Boodschap zender Ontvanger Terugkoppeling Er is sprake van terugkoppeling als de zender weer reageert op de feedback van de ontvanger. ZMBO-model uitgebreid met feedback en terugkoppeling: Medium Terugkoppeling Medium Feedback Medium Boodschap zender Ontvanger Follow-up Als uit de gegeven feedback blijkt dat de ontvanger de boodschap heeft begrepen, kan de zender verder gaan met zijn boodschap, dit is follow-up. Ook spreken we van follow-up als het gesprek wordt onderbroken en op een later tijdstip weer verder gaat. Pagina 9 van 17

10 6.3 Verstorende elementen in het ZMBO-model Ruis Ruis is iedere verstoring of ongunstige beïnvloeding tijdens het transport van een boodschap. Oorzaken van ruis zijn: 1. Externe ruis (de oorzaak van de ruis ligt in de omgeving 2. Interne ruis (de oorzaak van de ruis ligt bij de zender of de ontvanger) 3.Non-intentionele ruis (de ruis is niet opzettelijk als ruis bedoeld) 4.Intentionele ruis (opzettelijke ruis veroorzaakt door de ontvanger of de zender) Redundantie is overtolligheid of overbodigheid. Als er bewust overtolligheid aan de boodschap wordt toegevoegd heet dit functionele redundantie. Disfunctionele redundantie wekt ergernis en heeft een direct negatieve invloed op de communicatie. 6.4 Richting van de communicatie Verticale communicatie Verticale communicatie verloopt altijd verticaal tussen hogere en lagere functies. Communicatie van laag naar hoog heet bottom-up communicatie. Zo maken medewerkers hun meningen en voorkeuren duidelijk naar hun managers. Andersom heet top-down communicatie. Management stuurt informatie naar beneden. Horizontale communicatie Horizontale communicatie verloopt altijd horizontaal tussen werknemers van een gelijk niveau. Dit wordt ook wel passerelle genoemd. Diagonale communicatie Diagonale communicatie verloopt tussen werknemers van ongelijk niveau. 7.1 Mondelinge en schriftelijke communicatie Mondelinge communicatie omvat alle communicatie waarbij we spreken. Alle gesprekken vallen onder mondelinge communicatie. Voordeel: wordt ondersteund door non-verbale communicatie. Nadeel: ontvanger kan moeilijk alles precies onthouden. Schriftelijke communicatie is alle communicatie die geschreven is. Nadeel: niet spontaan; ontvanger kan niet direct reageren op de zender; komt erg nadrukkelijk over Voordeel: zender wordt gedwongen zijn gedachten duidelijk te formuleren. 7.2 Verbale en non-verbale communicatie Verbale communicatie is alle communicatie waarbij we geschreven of gesproken woorden gebruiken. Non-verbale communicatie is alle communicatie waarbij we geen woorden gebruiken. Pagina 10 van 17

11 Vorm van non-verbale communicatie is lichaamstaal; soorten lichaamstaal zijn: Houding De houding heeft betrekking op de manier waarop iemand staat of zit en de gehanteerde afstand tot anderen. Gebaren Gebaren zijn alle bewegingen die met de handen worden gemaakt. Gebaren kunnen functioneel zijn, of een vervelende indruk geven. Mimiek Bij mimiek gaat het om de gezichtsuitdrukking. Ook het oogcontact valt onder de mimiek. Intonatie Bij intonatie gaat het om hoe iemand klinkt. Vocale communicatie Vocale communicatie heeft betrekking op alle geluiden die geen tekst zijn. 7.3 Eenzijdige, tweezijdige en meerzijdige communicatie Bij eenzijdige communicatie brengt de zender een boodschap over naar de ontvanger en geeft de ontvanger geen waarneembare feedback. Bij tweezijdige communicatie geeft de ontvanger feedback op de boodschap van de zender. De communicatie gaat twee richtingen uit: van zender naar ontvanger, en van ontvanger naar zender. Van meerzijdige communicatie is sprake wanneer meer zenders en meer ontvangers met elkaar in contact komen. 7.4 Formele en informele communicatie Formele communicatie is alle communicatie binnen een organisatie die officieel is vastgelegd en volgens vaste lijnen en structuren verloopt. Voordeel: voorbereiding is mogelijk. Nadeel: staat snel en flexibel werken in de weg. Informele communicatie is alle communicatie die niet door vaste regels en structuren wordt bepaalt. Voordeel: maakt organisatie minder star. Nadeel: er bestaat een kans dat niet iedereen goed op de hoogte is; sfeer verslechterd. 7.5 Persoonlijke communicatie en massacommunicatie Persoonlijke communicatie is communicatie tussen personen (actie en reactie). Massacommunicatie is communicatie die zich richt op de massa, er wordt gebruik gemaakt van massamedia. Massacommunicatie is openbare communicatie. 7.6 Gesprekken Tweegesprekken zijn gesprekken tussen twee personen en zijn vaak informeel. Een formeel tweegesprek voldoet aan drie voorwaarden: 1.Het doel is van tevoren vastgesteld. 2.Er is een gespreksleider die bepaalt wat er wordt besproken en op welke manier. Pagina 11 van 17

12 3.Het gespreksonderwerp is bij beide gesprekspartners bekend. Algemene gesprekstechniek splitsen we in twee fasen: 1 Voorbereiding van het gesprek Voor het gesprek moet de gespreksleider: Hoofd- en subdoelen vaststellen Nadenken over de relatie tussen de gesprekspartners. Planning van het gesprek maken. Structuur van het gesprek bepalen. 2 Voeren van het gesprek Gesprek kan het beste beginnen met social talk, maar dit mag niet te lang duren. Het is nodig dat de gespreksleider: Beschikt over luistervaardigheden. Beschikt over regulerende vaardigheden en kan samenvatten. Beschikt over assertieve vaardigheden. (leiding geven) De juiste vragen weet te stellen Op gesloten vragen is maar één antwoord mogelijk. Bij open vragen zijn alle soorten antwoorden mogelijk. 7.7 Problemen bij gesprekken Veel voorkomende problemen bij het voeren van gesprekken: Halo-effect. Het gaat om een hele positieve uitstraling van één goede eigenschap, alle andere eigenschappen worden daardoor overheerst. Horneffect. Één slechte eigenschap overheerst alle andere (ook de goede) eigenschappen. Stereotypering. We verwachten bepaalde eigenschappen op grond van iemands geslacht of achtergrond. Projectie. De gespreksleider vergelijkt de medewerker onwillekeurig met zichzelf of met collega s. Suggestie. Een spreker dringt een mening zo op dat een open gesprek niet meer mogelijk is. 7.8 Toespraken Structuur van een toespraak: Inleiding (1/5) bestaat uit: Opening. Hooguit paar zinnen met de kern van de toespraak. Korte aankondiging van de hoofdonderwerpen. Middenstuk (3/5). Behandeling hoofdonderwerpen moet in logische volgorde, zo nodig verdeelt in subonderwerpen. Niet te veel onderwerpen. Beperkte hoeveelheid informatie. Soepele overgang door korte samenvatting te geven van voorafgaand onderwerp of overeenkomst aanwijzen tussen hoofdonderwerpen. Slot (1/5) bestaat uit: Samenvatting Herhaling Afronding Spreekschema bestaat uit kernwoorden van de structuur van een toespraak. Pagina 12 van 17

13 7.9 vergadertechnieken Een vergadering is een bijeenkomst van personen, die uitgenodigd zijn, en volgens een bepaalde procedure met elkaar spreken over één of meer van tevoren vastgestelde onderwerpen. Voorbereiding van de vergadering Uitnodiging en agenda. Taken en verantwoordelijkheden van de voorzitter De voorzitter ziet er tijdens de vergadering op toe dat: Alle agendapunten worden behandelt; Bepaalde agendapunten niet te veel tijd vragen wat ten koste kan gaan van andere agendapunten; De vergadering ordelijk verloopt; De vergadering eindigt op het in de agenda vermelde tijdstip; Iedereen die dat wenst, in voldoende mate aan het woord kan komen. Taken en verantwoordelijkheden van de deelnemers De deelnemers oriënteren zich vooraf op de verschillende agendapunten en lezen eventuele bijbehorende stukken kritisch door. De deelnemers luisteren naar elkaar zonder vooroordelen, met belangstelling voor verschillende opvattingen en vallen elkaar niet in de rede. De deelnemers zorgen ervoor dat hun bijdrage aan de vergadering kort en to the point is. Taken en verantwoordelijkheden van de notulist Notulist verstuurt de uitnodiging, agenda en bijlage. Tijdens de vergadering noteert hij de inbreng van de deelnemers, stemmingen, besluiten en afspraken. Zorgt dat notulen verspreid en gearchiveerd worden. Verloop vergadering Agendapunten in volgorde: 1.Opening wordt gedaan door voorzitter. Noemt het bericht van verhindering. 2.Notulen van de vorige vergadering worden door de deelnemers goedgekeurd en evt. verbeterd. 3.Mededelingen van het management over maatregelen of bijeenkomsten, of van deelnemers. 4.Ingekomen en uitgaande stukken. De voorzitter meldt welke post ontvangen en verstuurd is. 5.Wisselende agendapunten of thema s. voorzitter introduceert elk onderwerp, noemt het doel en vertelt welke stappen er in de bespreking genomen moeten worden. 6.Wat verder ter tafel komt (w.v.t.t.k.)wordt gebruikt voor spoedeisende agendapunten en voor agendapunten die tijdens de vergadering worden opgevoerd. 7.Rondvraag voorzitter vraagt aan iedereen of hij nog iets voor de rondvraag heeft. Is bedoelt voor korte vragen die niet bij andere agendapunten passen. 8.Sluiting. Voorzitter sluit vergadering 7.10 Soorten vergaderingen Informatieve vergadering Pagina 13 van 17

14 Doel is informatie uitwisselen. Van verschillende kanten komt informatie op tafel. Probleemoplossende vergadering Deelnemers moeten eerst duidelijk een beeld krijgen van het probleem en deze vervolgens analyseren. Ten slotte nemen de deelnemers een besluit. Brainstorm Bedoeld om zo veel mogelijk ideeën te verzamelen. Deelnemers moeten door elkaar gestimuleerd worden (associatief) Besluitvormende vergadering Er zijn twee of meer oplossingen voor een probleem. Alle deelnemers komen samen tot een oplossing. Nauwkeurige afweging van voor- en nadelen van de verschillende afwegingen is belangrijk. Instructieve vergadering Doel is om met elkaar af te spreken wie welke taken op zich zal nemen en hoe die worden uitgevoerd Evaluatieve vergadering doel is om een mening op tafel te krijgen. 8.1 Sociaal beleid Algemeen organisatiebeleid: het doel dat iedereen met elkaar nastreeft. Sociaal beleid is afgeleid van algemeen beleid. Sociaal beleid is het geheel van maatregelen dat nodig is om mens en arbeid zodanig op elkaar af te stemmen dat de doelen van de organisatie én die van de medewerker gerealiseerd kunnen worden. Sociaal beleid wordt uitgewerkt in een sociaal plan met verschillende deelplannen. Doelen van den organisatie en die van individuele medewerkers kunnen strijdig zijn. Het sociaal beleid probeert hierin evenwicht te vinden. Personeelsbeleid is een onderdeel van sociaal beleid en gericht op alle aspecten van de relatie tussen mens en arbeid binnen de organisatie. Afdeling personeelszaken is een stafafdeling en houdt zich bezig met: 8.2 Motivatie Uitvoeren van het vastgestelde sociaal beleid; Registreren van beoordelings- en selectieprocedures Registreren van loopbaangegevens en bijhouden van de personeelsadministratie Coördineren van wervings- en selectieprocedures; Coördineren van opleidingsactiviteiten Coördineren van personeelsbeheer; Coördineren van procedures voor beoordelings- en functioneringsgesprekken Uitwerken van het sociaal beleid in een totaalplan dat vervolgens uitgewerkt wordt in een aantal deelplannen. Lijnmanagers én medewerkers adviseren ondersteunen op alle terreinen van sociaal beleid. Opstellen van rapportages en statistieken voor het management. Theorie van Maslow Malow onderscheidde van laag naar hoog de volgende behoefteniveaus: Pagina 14 van 17

15 1.Fysiologische behoeften: primaire of fysieke behoeften. 2.Behoeften aan veiligheid en zekerheid 3.Sociale behoeften 4.Behoefte aan waardering 5.Behoefte aan zelfrealisatie: zo veel mogelijk gebruik kunnen maken van eigen capaciteiten. Theorie van Herzberg Herzberg heeft de motivatie-hygiënetheorie ontworpen. Hij onderscheidt factoren die motiverend werken, de satisfiers, en de factoren die niet extra motiverend zijn maar wel erg demotiverend werken als er niet aan is voldaan. Dit zijn de hygiënefactoren, ook wel dissatisfiers genoemd. Satisfiers worden de werkintrinsieke factoren genoemd. Werkintrinsieke factoren zijn: Plezier in het werk zelf Erkenning en waardering Verantwoordelijkheid in het werk Promotie- en groeimogelijkheden. Dissatisfiers hebben betrekking op de omstandigheden waaronder werk plaatsvindt: de werkextrinsieke factoren. Werkextrinsieke factoren zijn onder meer: 8.3 Werving Voorschriften en procedures Salaris Werkomstandigheden Wijze van leidinggeven en relaties met de leiding Prognose personeelsbehoefte betreft zowel het aantal personeelsleden als het niveau van de vereiste personeelsleden waarover de onderneming in de toekomst wil of moet beschikken. Promotiebeleid: een eigen medewerker wordt bevorderd naar een hogere functie. Een onderneming maakt gebruik van flexbanen op momenten dat zij extra personeelsleden nodig heeft. Ook kan een onderneming ZZP ers inschakelen. Het werven van lager opgeleid personeel gebeurt d.m.v. personeelsadvertenties door CWI, uitzendbureaus of via scholen. Het werven van hoger opgeleid personeel gebeurt vaak door externe bureaus (zet advertenties) of headhunters (benadert zelf geschikte kandidaten). Enkele mogelijkheden om selectie uit te voeren: Op basis van gegevens uit het verleden (referenties) Met behulp van psychotechnisch onderzoek Laten uitvoeren van een vaardigheidsproef Uitnodigen voor een sollicitatiegesprek Vragen hebben betrekking tot: 1.De vakkennis, opleiding en ervaring 2.De opvattingen ten aanzien van de werkzaamheden Pagina 15 van 17

16 8.4 Begeleiding 3.De persoonlijkheid Eventueel een medische keuring Een functioneringsgesprek heeft tweerichtingsverkeer en het gesprek is gericht op de toekomst. Een beoordelingsgesprek heeft eenrichtingsverkeer en het gesprek is gericht op het verleden. Bijscholen is hetzelfde werk blijven doen, maar met nieuwe (verbeterde) technieken Omscholen is een opleiding krijgen om ander werk te gaan doen. Bij flexibele pensionering kunnen werknemers zelf kiezen op welke leeftijd zij stoppen met werken. Hierdoor is het voor de werkgevers moeilijker te plannen wanneer er personeelsbehoefte ontstaat. Het wordt nog lastiger als iemand ontslag neemt. 8.5 Arbeidsovereenkomst Een individuele arbeidsovereenkomst moet passen binnen de algemene arbeidsvoorwaarden zoals opgenomen in de cao voor de betreffende bedrijfstak. Collectieve arbeidsovereenkomst Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een overeenkomst tussen de vakbonden en de werkgeversorganisaties in een bedrijfstak/onderneming en bevat de algemene arbeidsvoorwaarden die gelden voor alle werknemers in die bedrijfstak/onderneming. In iedere cao worden afspraken gemaakt over: Primaire arbeidsvoorwaarden (beloning, vakantiegeld, toeslagen) Secundaire arbeidsvoorwaarden (werktijden, reiskostenvergoeding, werkkleding, vakantiedagen, auto van de zaak, scholingsmogelijkheden, arbeidsduurverkorting) Verplichtingen werkgever: 1.Op tijd het loon betalen 2.Getuigschrift uitreiken aan eind van dienstbetrekking. Hierin moet worden opgenomen: nauwkeurige omschrijving van de werkzaamheden in welke periode. Evt. ook: de wijze waarop het werk is verricht de reden van ontslag 3.Minderjarige werknemers in de gelegenheid stellen een opleiding te volgen Verplichtingen werknemer: De arbeid zo goed mogelijk verrichten De arbeid zelf verrichten Zich houden aan de voorschriften die betreffende de te verrichten werkzaamheden zijn verstrekt. Zich gedragen zoals van een goed werknemer verwacht mag worden. Pagina 16 van 17

17 8.6 Loon en loonstrookje Nettoloon = brutoloon loonheffing (= loonbelasting + premies volksverzekeringen) werknemersdeel premies werknemersverzekeringen werknemersdeel pensioenpremie. Loonkosten = brutoloon + werkgeversdeel premies werknemersverzekeringen + werkgeversdeel pensioenpremie. Voor loonstrookje: zie boek J 8.7 Overheid Loonsubsidie krijgt de werkgever van de overheid als hij moeilijk plaatsbare mensen in dienst nemen. Wet Gelijke Behandeling: doel is het voorkomen van discriminatie. Discriminatie is het onderscheid maken tussen personen met een andere huidskleur, ras, godsdienst, geslacht, geaardheid en leeftijd. Positieve discriminatie is het bevoordelen van bevolkingsgroepen die in een achterstandspositie zijn geraakt. Emancipatie is het verkrijgen van gelijke rechten door een groep die tot nu toe was achtergesteld. Bevoegdheden van OR (ondernemingsraad) en MR (medezeggenschapsraad): 1.Adviesrecht 2.Instemmingsrecht 3.Informtierecht Pagina 17 van 17