4.1 Humanresourcemanagement

Transcriptie

1 Aantekening door een scholier 1192 woorden 30 januari keer beoordeeld Vak M&O 4.1 Humanresourcemanagement Door middel van humanresourcemanagement of personeelsbeleid worden de kwaliteit en inzet van medewerkers optimaal benut en ontwikkeld. In grote ondernemingen is een aparte afdeling verantwoordelijk voor het voorbereiden en uitvoeren van het personeelsbeleid, Personeelszaken (PZ) of hrm-afdeling. PZ is een stafdienst, stafdiensten zijn diensten die de directie ondersteunen. In kleine ondernemingen bepaalt de eigenaar zelf hoe het personeelsbeleid wordt ingericht. Werving Het werven en aannemen van het personeel is een onderdeel van de personeelsplanning. Je moet planen wanneer je hoeveel mensen, met welke kwaliteiten, voor hoelang wilt aantrekken. Afhankelijk hiervan stel je een vacatureprofiel op. Een vacature is een baan waarvoor een werkgever iemand zoekt. Er zijn verschillende manieren om aan personeel te komen, namelijk: Personeelsadvertenties in kranten, tijdschriften, op internet en in de social media Bedrijfscontacten met het vervolgonderwijs Recruiters (personeelmedewerkers die jongeren werven op hogescholen en universiteiten) Evenementen en beurzen Uitzendbureaus UWV WERKbedrijven Headhunters Open sollicitaties Selectie Op basis van een aantal stappen wordt de juiste persoon voor de functie gekozen, die stappen zijn: Keuze maken uit de sollicitatiebrieven Sollicitanten uitnodigen voor gesprekken Testen laten uitvoeren door externe organisaties De juiste persoon voor de functie kiezen Vacatures moeten voor iedereen openstaan, je mag niet discrimineren op basis van: Geslacht Leeftijd Seksuele geaardheid Overtuigingen Handicaps Dit staat in de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB). Het College voor de Rechten van de Mens ziet toe op Pagina 1 van 5

2 de naleving van deze wet. Echter mag positieve discriminatie wel, dit wil zeggen dat een achtergestelde bevolkingsgroep wordt voorgetrokken. Onderhandelingen Over zaken als: Beloning (salaris) Secundaire arbeidsvoorwaarden (auto, laptop, telefoon etc.) Duur van de arbeidsovereenkomst (tijdelijk of vast contract) Omschrijving van de functie (takenpakket) Beëindiging arbeidsrelatie Tijdens de proeftijd mag de werkgever zijn werknemer altijd ontslaan en andersom. Werknemers kunnen ook worden ontslagen als er sprake is van een dringende reden zoals: diefstal, bedrog, belediging, geweld, ernstige ongeschiktheid en bekendmaken van bedrijfsgeheimen. Ook is er een ontslag door onderling overleg, het zogenaamde ontslag met wederzijds goedvinden. Wanneer werkgever en werknemer er niet uitkomen, moet de werkgever bij het UWV of de kantonrechter toestemming vragen om de werknemer te ontslaan: Ontslag om bedrijfseconomische reden: het gaat slecht met het bedrijf. (UWV) Ontslag om persoonlijke reden: disfunctioneren, verstoorde arbeidsrelatie. (kantonrechter) Ook mag de werknemer zelf ontslag nemen. 4.2 Beoordeling en ontwikkeling van personeel Er zijn verschillende manieren om de inzet en kwaliteit van je personeel te optimaliseren, bijvoorbeeld functioneringsen beoordelingsgesprekken, loopbaanbegeleiding en scholing. Functioneringsgesprek Is een regelmatig terugkerend open gesprek tussen medewerker en zijn leidinggevende over verschillende aspecten van het werk. Een of twee keer per jaar Kijken hoe het werk optimaal uitgevoerd kan worden Onderwerpen: takenpakket, werkplanning, werkuitvoering, werkomstandigheden en scholingsbehoefte Vragen stellen, zelf met plannen komen en mening geven Eventuele verbeterpunten Beoordelingsgesprek Is een regelmatig terugkerend gesprek tussen medewerker en zijn leidinggevende over het functioneren van de medewerker. Een keer per jaar Werk gaat goed of juist slecht Eenzijdig gesprek Promotie of juist een ontslag Loopbaanbegeleiding In principe wordt dit geregeld door PZ, maar er kan ook een externe loopbaanadviseur worden ingeschakeld. Kan bestaan uit: Ondersteuning en begeleiding (bij sollicitaties) Onderzoek welke kennis en vaardigheden iemand bezit Verkenning van de arbeidsmarkt voor een bepaalde functie Advies bij het onderhandelen over een nieuwe arbeidsovereenkomst Pagina 2 van 5

3 Als iemand niet meer goed functioneert in zijn huidige functie, kan de werkgeven outplacement aanbieden. Outplacement is het voor rekening van een werkgever opvangen, begeleiden en adviseren van werknemers, die een andere werkkring moeten vinden of zich willen als zelfstandige. Permanente scholing Oftewel: een leven lang leren. Het is belangrijk dat medewerkers op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen in hun vakgebied om hun werk zo goed mogelijk te doen. Medezeggenschap Medezeggenschap betekent dat werknemers mogen meedenken over alles wat er in de organisatie gebeurt. De overheid heeft regels opgesteld voor de medezeggenschap in ondernemingsraden, personeelsvertegenwoordigingen en medezeggenschapsraden. Ondernemingsraad Bedrijven met minimaal vijftig werknemers zijn volgens de Wet op de ondernemingsraden (WOR) verplicht een ondernemingsraad (OR) in te stellen. De directie moet minimaal twee keer per jaar met de OR overleggen over zaken als: Het beleid van de onderneming De belangen van het personeel Gelijke behandeling en beloning van de medewerkers De arbeidsomstandigheden Voor de OR zijn een aantal zaken wettelijk geregeld: Informatieplicht: de werkgever is verplicht om de OR te informeren over het voorgenomen beleid, resultaten van de organisatie, aantallen werknemers en jaarcijfers. Adviesrecht: de OR moet over sommige onderwerpen meepraten voordat er een definitieve beslissing mag komen. Instemmingsrecht: soms mag de OR meebeslissen. Als de OR niet instemt, heeft de directie een probleem. De directie kan dan naar de rechter stappen. Personeelsvertegenwoordiging Organisaties met minder dan vijftig maar meer dan tien kunnen vrijwillig een OR instellen. Ook kan de medezeggenschap worden geregeld via een personeelsvertegenwoordiging (PVT). Als er geen OR of PVT is, moet de werkgever zijn werknemers regelmatig inspraak geven en informeren tijdens personeelsvergaderingen (PV). Medezeggenschapsraad Organisaties die niet onder de Wet op de ondernemingsraden vallen, zoals het onderwijs, zijn verplicht om een medezeggenschapsraad (MR) in te stellen, dit is geregeld in de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). Klokkenluiders Enkele voorbeelden van misstanden zijn fraude, corruptie, intimidatie, milieudelicten, discriminatie en kartelvorming. Een klokkenluider is iemand die vermoedens heeft van een misstand en deze naar voren brengt. Een vermoeden van een misstand wordt niet altijd bij de organisatie zelf gemeld, omdat de klokkenluider bang is voor de negatieve gevolgen. Om de klokkenluider te beschermen zijn overheidsorganen en beursgenoteerde ondernemingen verplicht een klokkenluidersregeling te hebben. Een klokkenluidersregeling is een gedragscode waarin minimaal de procedure en de rechtsbescherming voor de klokkenluider is vastgesteld. Pagina 3 van 5

4 Individuele arbeidsovereenkomst Arbeidsvoorwaarden zijn het geheel van door werkgever en werknemer overeengekomen voorwaarden die zij in acht nemen bij het aangaan van een arbeidsovereenkomst. Primaire arbeidsvoorwaarden: arbeidsduur, salaris en aantal vakantiedagen. Secundaire arbeidsvoorwaarden: reiskostenvergoeding, opleiding en auto. Alle afspraken over de arbeidsvoorwaarden worden vastgelegd in een individuele arbeidsovereenkomst. Dat is een afspraak waarin de rechten en plichten zijn vastgelegd. Proeftijd en opzegtermijn De maximale proeftijd: een maand bij een tijdelijke arbeidsovereenkomst en twee maanden bij een vaste arbeidsovereenkomst. Het opzegtermijn: een maand. Arbeidsomstandighedenwet Kortweg de Arbowet regelt de bevordering van de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werkgevers en werknemers. Het doel is om ongevallen en ziekten te voorkomen. Het is een kaderwet, dat betekent dat hierin geen concrete regels staan, maar algemene bepalingen over het arbobeleid in bedrijven. Arbeidstijdenwet en vakantiedagen Werknemers mogen maximaal 12 uur per dienst werken en maximaal 60 uur per week. Het aantal vakantiedagen per jaar is minimaal vier keer het aantal werkdagen per week. Salarisspecificatie Het brutoloon of brutosalaris is het arbeidsinkomen dat je in je arbeidscontract met je werkgever hebt afgesproken. Het nettoloon of nettosalaris is het bedrag dat je door je werkgever krijgt uitbetaald. De meeste werknemers ontvangen iedere maand een salarisspecificatie of loonstrookje. Daaruit blijkt hoe het verschil tussen bruto en netto is opgebouwd. Collectieve arbeidsovereenkomst In een cao zijn gemeenschappelijke afspraken over de arbeidsvoorwaarden tussen werkgevers en werknemers in een bepaalde bedrijfstak of een bepaalde onderneming vastgelegd. Hierin staan bijvoorbeeld afspraken over: lonen, toeslagen, overwerkbetalingen, werktijden, proeftijd, opzegtermijn en pensioen. De meeste cao s gelden voor een hele bedrijfstak: de bedrijfstak-cao. Een bedrijfstak is een groep bedrijven die min of meer vergelijkbare producten of diensten levert. Sommige grote bedrijven hebben hun eigen cao: de ondernemings-cao. Een cao komt tot stand na onderhandeling tussen werknemersorganisaties en werkgeversorganisaties. Werknemersorganisaties Vakbonden zijn verenigingen van werknemers die opkomen voor de belangen in een bepaalde bedrijfstak of onderneming. De meeste vakbonden maken deel uit van overkoepelende organisaties: de vakcentrales. Pagina 4 van 5

5 Werkgeversorganisaties Aan de werkgeverskant bestaan brancheorganisaties. De brancheorganisaties zijn op hun beurt verenigd in drie centrale organisaties. Verbindend verklaren Als iedereen het eens is, kan de minister van Sociale Zaken de overeengekomen cao algemeen verbindend verklaren. Dit wil zeggen dat in de bedrijfstak geen enkele individuele arbeidsovereenkomst mag worden afgesloten die in strijd is met de cao. Pagina 5 van 5