De aarde aan de top. 1 Spervuur aan vragen. Doelstellingen

Transcriptie

1 De aarde aan de tp Klimaattp, tweede & derde graad Delstellingen Kinderen verwerven zelfstandig infrmatie ver de klimaattp dr gerichte vragen te stellen. Kinderen ervaren het belang van acties tegen het breikaseffect dr het bekijken van de schadelijke gevlgen. Kinderen nderzeken alternatieve plssingen vr menselijke activiteiten die uitstt verrzaken. Materiaal - 3 afbeeldingen + 1 afbeelding die typerend is vr de stad f het land waar de klimaattp dit jaar dr gaat. - situatiekaarten - 1 treinwagn/leerling vr ideeën - schrijf- en tekenmateriaal - Pim Pam Pet - beken, magazines, strips - dbbelstenen Organisatie - Klassikaal grepswerk/partner Vr je begint - Verdeel de klas in grepen. Elke grep neemt plaats aan een thematafel. Vrzie minstens 4 thematafels. - Dwnlad en print de 3 afbeeldingen plus de afbeelding die typerend is vr de stad waar de klimaattp dit jaar dr gaat. - Dwnlad en print 2 situatiekaarten per grep/thematafel. - Dwnlad en print de treinwagns. - Leg klaar per tafel/grepje: 2 situatiekaarten, schrijfgerief, geprinte treinwagns. 1 Spervuur aan vragen Vertel de kinderen dat ze zelf het nderwerp van de les stap vr stap meten achterhalen. Dit gebeurt dr het stellen van ja-neevragen bij 4 afbeeldingen

2 Bespreek krt een aantal vrbeelden van ja-neevragen. Tn elke afbeelding afznderlijk in chrnlgische vlgrde. De kinderen stellen vragen per afbeelding tt ze de betekenis van de afbeelding achterhaald hebben. Wanneer de betekenis van een afbeelding geraden is, hang je deze p. Hang de afbeeldingen p een rij. Aan het einde van de vragenrnde, vat je het verhaal van de klimaattp beknpt samen. Samenvatting Elk jaar kmen bijna alle landen ter wereld samen in één stad p een bijeenkmst die de COP heet. Het belangrijkste del is ervr zrgen dat de aarde niet meer dan 2 C pwarmt. Iedereen wil zich inzetten m het breikaseffect te stppen. Om dat te bereiken met de CO2-uitstt verminderen. De landen maken hier afspraken ver en bekijken he ze dit del kunnen bereiken. Laat de kinderen even krt reageren: hebben ze al eens gehrd f gelezen ver CO2 f ver het breikaseffect? Leg krt uit Rnd de aarde zweeft er een srt gaslaag de atmsfeer die ervr zrgt dat de warmte van de zn niet allemaal in de ruimte verdwijnt. Vergelijk de atmsfeer met een islatielaag. Deze atmsfeer bevat veel CO2, dat afkmstig is van vulkanen die uitbarsten, adem, e.a. natuurlijke gassen. Die gassen verzamelen zich rnd de aarde en blijven er hangen. De znnestralen geraken dr de atmsfeer en verwarmen de aarde. Het teveel aan warmte kaatst de aarde terug. Dit systeem werkt dus zals een natuurlijke serre f breikas. De mens stt sinds een eeuw veel extra CO2 uit. Aut s, machines, allerlei vertuigen stten CO2 uit. Om elektriciteit p te wekken, verbranden energiecentrale steenkl, benzine en andere brandstffen. Dr deze verbranding kmt er CO2 vrij. De gaslaag rnd de aarde wrdt dr deze extra CO2-uitstt steeds dikker. De aarde kan dus steeds minder warmte terugkaatsen. De aarde warmt hierbij meer en meer p. Tn ter verduidelijking het animatiefilmpje ver het effect van teveel CO2-uitstt. (Kijk bij links ) Opgelet: Dit filmpje heeft het ng ver de klimaattp in Parijs in Wijs de kinderen erp dat de klimaattp nu ergens anders plaats vindt, maar dat het in principe ver hetzelfde gaat. Km samen met je kinderen tt het vlgende besluit: nze pdracht luidt CO² uitstt verminderen. 2 Stp de pwarming. Vertel dat de kinderen plssingen bedenken vr het teveel aan CO2-uitstt. Bespreek een aantal brnnen van uitstt klassikaal: verkeer p basis van brandstffen zals benzine, diesel (aut s, vrachtwagens, vliegtuigen), fabrieken, verwarmingsketels in huizen, schlen,

3 Verdeel de klas in grepen. Teken een thermmeter met nderverdelingen (aantal = aantal grepjes) Leg uit. Experts verwachten dat de aarde 4 tt 6 zal pwarmen. Dat lijkt niet veel maar dat heeft heel grte gevlgen vr het klimaat ver de hele wereld (plkappen smelten, verstrmingen, drgte..) De kinderen gaan alternatieven zeken vr brnnen van CO2-uitstt die p de situatiekaarten vermeld staan. Verdeel de klas ver 4 tafels: 1. Vedsel 2. Wnen 3. Transprt 4. Fabrieken Geef een tijdslimiet. Kinderen lezen per 2 de situatiekaart p de tafel. Ze verleggen en bedenken alternatieve plssingen vr het CO2-prbleem. Ze schrijven deze in de treinwagn. Zdra de grep een alternatief per leerling heeft, lees je dit na. Wanneer de grep alternatieven heeft bedacht, gaat de temperatuur een graadje naar beneden. De kinderen hangen de wagns p zdat er verschillende klimaattreinen ntstaan. Tip: Berdeel de alternatieve ideeën niet enkel p haalbaarheid. Prbeer je eigen ideeën niet die van de kinderen te laten sturen. Originele ut-f-the-bx ideeën kunnen namelijk later uitgreien tt haalbare ideeën. Geef psitieve feedback en laat de kinderen zelf tt verbeteringen kmen vanuit juw vragende huding. Bijv. Ik zie dat je. He zu je dat kunnen aanpassen, f meer. Of beter.? Indien je vldende tijd hebt, kan je de kinderen in carrusel binnen deze pdracht een keer laten drschuiven. Aan het einde van de pdracht, verlp je beknpt de plssingen per thema. Ga klassikaal na f de thermmeter gedaald is. 3 Zt van Ideeën (Creatief Denken) Verspreid ver de 4 tafels nieuwe inspiratiebrnnen: Tafel 1: aantal tijdschriften en/f krantenknipsels. Tafel 2: aantal willekeurige beken Tafel 3: Pim Pam Pet-spel Tafel 4: 2 dbbelstenen Duid per tafel een verslaggever aan die de Ideeën p een blad f flap schrijft. De evt. klassikaal een keer de pdrachten van de tafels zdat de kinderen de pdracht begrijpen. De kinderen lezen p hun situatiekaart het prbleem waarvr ze een plssing meten bedenken. De plssing bedenken ze als vlgt:

4 Tafel 1 + 2: m beurt wijzen de kinderen blindelings een wrd aan in een tijdschrift, krant f bek. De kinderen bedenken een plssing met dat wrd (uiteraard niet met vrzetsels, lidwrden f tussenwrden!) Tafel 3: de kinderen draaien m beurt een letter in het Pim Pam Pet-spel. Ze bedenken plssingen die starten met die letter. Tafel 4: de kinderen gien m beurt de 2 dbbelstenen. Ze bedenken plssingen waarin het getal van de dbbelstenen vrkmt. Bijv. 8 => iedereen gaat naar de winkel p max. 8 km van zijn huis. Tip: De ideeën mgen hier k extravagant, gek, rigineel, grappig zijn. Ze meten niet haalbaar zijn! Je kan ze achteraf altijd ng haalbaar maken. Tip: Ze mgen k afgeleiden van het wrd gebruiken, f zich laten inspireren dr betekenissen van het wrd. Bijv. "8" => rnde vrmen => het is verbden vr aut's m vierkante vrmen te hebben, mdat dit minder aerdynamisch is., "8" => neindigheidsteken => bij elke nieuwe uitvinding meten uitvinders nadenken: is deze uitvinding ged vr nze planeet zdat ze ng neindig veel jaren kan bestaan? "8" => m-acht-ig --> de fietsers en vetgangers krijgen de macht m gevaarlijke autmbilisten te bekeuren. Tip: Frmuleer het prbleem z krt en pen mgelijk znder de kinderen in de richting van de gevlgen te sturen. De gevlgen zijn cncreet nl. uitlaatgassen. De kinderen kunnen machines bedenken die de uitlaatgassen verwijderen (gevlgen). Maar ze kunnen k machines ntwerpen die zelf geen uitlaatgassen prduceren (rzaak). 4 Reflectie He wist je ver welk nderwerp we les hadden vandaag? Vnd je het meilijk? Leuk? Waarm wel/niet? Welk pdracht hadden Jullie met de klas? Zijn we geslaagd? He heb je plssingen bedacht vr de CO2-uitstt? Welk srt ideeën mest je bedenken? Ga ng terug naar de klimaattrein van de klas: wat hebben we verzameld p deze trein? Waarm deden we dat? Op welke manier zu je later ng ideeën willen verzamelen? 5 Uitbreiding: Feedback geven Heb je extra tijd, dan kunnen de kinderen feedback geven p elkaars ideeën. De kinderen kiezen 1 idee uit de vrige pdracht. Ze schrijven het idee per grepje leesbaar p een flap en hangen de bijhrende situatiekaart erbij. De kinderen schuiven dr naar een nieuwe tafel en berdelen de vr hen nieuwe situatie incl. riginele plssing. Schrijf f teken p brd hrns van duiveltje en vleugels van engel. Kinderen tekenen dit ver p een strkje papier: bij de duiveltjes hrn schrijven ze wat ze niet ged vinden aan het idee, bij de vleugels wat ze er wel ged aan vinden.

5 De kinderen werken eerst individueel. Daarna verzamelt een verslaggever de strkjes bij de tekening p de flap. Ga rnd en cntrleer f iedereen gede feedback geeft. De feedback het idee is grappig is geen vldende reden m het idee ged te vinden. Stimuleer dat kinderen hun feedback z cncreet mgelijk maken: Het is grappig is geen cncrete feedback => Wat is er grappig aan? Waarm is het grappig?...stuur niet, maar stel vragen en stimuleer de kinderen z m dieper na te denken. Bespreek klassikaal de ideeën en de gegeven feedback. Kies 1f meerdere idee(ën) dat/die je met de klas met uitvindergen gaat bekijken: Wat kunnen we den zdat alle nadelen wrden weggewerkt? Welke verbeteringen kunnen we ng aanbrengen aan het idee? In deze les efen je de vaardigheid creatief denken. Creatief denken leert kinderen nieuwe mgelijkheden en plssingen te verkennen en bedenken vr het duurzame vraagstuk. In deze les gebeurt dit met werkvrmen rnd nderzekend denken en flexibel denken. Smaakt dit naar meer? In nze Methde Creatief Denken vind je 108 werkvrmen en 26 lessen rnd het thema 'klimaatverandering'. In een wrkshp f naschling creatief denken leer je tal van methdieken die kinderen leren vaste denkpatrnen te drbreken en nieuwe paden in te slaan. Of bekijk wat een caching vr ju (en je team) kan betekenen.