Urologische mannenemancipatie 10 jaar later. Eric Meuleman Uroloog, VUmc Amsterdam, NL

Transcriptie

1 Urologische mannenemancipatie 10 jaar later Eric Meuleman Uroloog, VUmc Amsterdam, NL 1

2 Gendergap 2

3 Y-chromosoom Gendergap. Waarom?

4 Gendergap. Waarom? Landelijk Informatie Netwerk Huisartsenzorg

5 Per 1000 / yr Incidentie van erectiestoornissen in de Nederlandse huisartsen praktijk voor en na , Voor Viagra Na Viagra 13,5 9, 4,5 0, Total Voor : n= 62,166 Na : n = 93,144

6 Sildenafil (Viagra) Vardenafil (Levitra) Tadalafil (Cialis) NO PDE 5 cgmp (Actief) GMP (Inactief)

7 % Patienten Voldoende erectie voor penetratie weeks 26 weeks Placebo Sildenafil

8 ED als cardiovasculaire risicofactor 9

9 Hart CT-scan N = Coronair Arterie Calcificatie Score (CACS) Sexual Health Inventory for men (Shim) Mannen met ED 54% meer kans op high risk CACS gelijk aan roken en hypertensie 10

10 Percentage 1997 Partial androgen deficiency of the aging male (PADAM) Testosteron deficientie syndroom Late onset hypogonadism Penopauze Testosteron spiegels dalen na het 40 ste met 1% per jaar % van de 40+ mannen hebben een lage T-spiegel 60, 45, 30, TT < 8nmol/l TT < 12nmol/l 15, 0, < >69 Age (years) Morales A, Lunenfeld B. Aging Male 2002; 5: Araujo AB et al. J Clin Endocrinol Metab 2004; 89(12):

11 ORGANOTHERAPY WITH TESTICULAR EXTRACTS Lancet 2: 105 ( 1889 ) Increased physical strength, mental abilities and sexual appetite by self- injection of animal testicle preparations Rejuvenation Brown - Séquard 13

12 14 Testosteron behandeling bij mannen met testosteron tekort op basis van een genetische of verworven aandoening van de hypothalamus hypofyse gonade as Hypogonadotroop Hypogonadisme (LH, FSH ) Kallmann Idiopatisch (IHH) Hypofyse Tumor Anabole steroiden Morbide obesitas Granulomateuze ziekten Haemochromatose Hypergonadotroop Hypogonadisme (LH, FSH ) Testiculaire dysgenesie Klinefelter Anorchie Castratie Cytotoxische medicatie Radiotherapie

13 Laat hypogonadisme Metabool syndroom DM Chronische infecties Kanker COPD Nierinsufficientie Depressie Relatief risiko op hypogonadisme (TT<8.0nmol/L) Corona G et al. Eur Urol 2006; 50:

14 Hypofyse voorkwab oestradiol Aromatisatie vermindering LH spiegels en gepulste amplitude Testes Viscerale adipocyten TESTOSTERON 1. Kapoor D et al. Eur J Endocrinol 2006; 154: Dhindsa S et al. J Clin Endocrinol Metab 2004; 89: Kupelian V et al. J Clin Endocrinol Metab 2006; 91(3): Kapoor D et al. Clin Endocrinol 2005; 63: Svartberg J et al. J Intern Med 2006; 259(6): Hak AE et al. J Clin Endocrinol Metab 2002; 87(8): Shores MM et al. Arch Int Med 2006; 166:

15 Metabool syndroom is een cardiovasculaire risicofactor Ontsteking NO-productie TNFa IL-6 Adipsine (Complement D) Atherosclerose Adiponectine Lipoproteine lipase Adipose tissue Angiotensinogeen FFA Leptine Lactaat Plasminogeen activator inhibitor-1 (PAI-1) Thrombose Hypertensie Insuline Resistine Dyslipidaemie Insuline resistentie Lyon CJ et al. Endocrinology 2003; 144: Trayhurn P et al. Br J Nutr 2004; 92: Eckel RH et al. Lancet 2005; 365:

16 Hypogonadisme als cardiovasculair risiko Case control study 60 men with 1 or more coronary stenoses >75% 30 men with normal coronary angiograms Excluded if MI or severe illness in last 3 months Eur Heart J Jun;21(11):

17 Hypogonadisme als cardiovasculair risiko Correlation between serum testosterone and maximum intimamedia thickness of the carotid bulb in 236 middle-aged men Progression of mean IMT of common carotid artery in tertiles of serum Testosterone r = 0.21 p = Mäkinen J et al. JACC 2005; 45: Circulation 2004; 109:

18 Intracaverneuze druk / Arteriële Bloeddruk Testosteron en de genitale respons Hematoxyline + eosine Toludine blauw 22 Traish AM et al. J Androl Mar-Apr;26(2):242-8.

19 Is T-behandeling effectief?

20 Is T-behandeling effectief? Het effect van T- behandeling bij mannen met DM type II 24

21 Is T-behandeling effectief? Testosteron therapie in hypogonadale mannen verbetert tijd tot coronair ischemie 25

22 Is T-behandeling effectief? Obesitas Depressie Seksuele kwaliteit van leven Haider A et al. Obes Res Clin Pract, published online Nov 05,

23 Prostaat Het saturatie model Het effect van exogeneen testosteron(t) op de T- spiegels in prostaat weefsel van hypogonadale mannen Serum Prostaat Morgentaler A, Traish AM. Eur Urol 2009;55: Marks LS, Mazer NA, Mostaghel E, et al. Effect of testosterone replacement therapy on prostate tissue in men with late-onset hypogonadism: a randomized controlled trial. JAMA 2006;296:

24 Cardiovasculair 28

25 Alternatieven 29

26 Alternatieven Vascular medicine 2006;11: J Urol Jul;172(1):

27 Hambrecht, et al. JACC 22: 468, Bewegen kcal/week N = 52 mannen met CHZ Progressie Stabiel Regressie

28 Licht Matig De relatie tussen de mate van fysieke inspanning en het risico op plasklachten Fors 32

29 Haalbaarheidsonderzoek naar een leefstijlprogramma gericht op gezond bewegen op de polikliniek urologie VUmc Mannen > 40 jr met plasklachten en of erectiestoornissen Lichaamsbeweging minder dan 30 minuten per dag tenminste 5 dagen per week Gepersonaliseerd fitness programma Combinatie van cardio workout en gewichtheffen Tweemaal per week gedurende 2 maanden 33

30 Resultaten Zittende leefstijl: 20/49 (41%) Bereid te participeren:14 / 20 (70%) Afvallers na informed consent: 10 / 14 (71%) Gestart met programma: 4 Programma voltooid: 0 34

31 Voeding Beweging Stress management Actief inzetten sociale support Mannen van 40 t/m 75 jaar met zorgvraag LUTS/ED Begeleiding in leefstijl gedurende 6 maanden Individueel, in een groep en gebruik online dashboard Begeleiding door een getrainde health coach 35

32 71 procent voltooide het programma BMI, buikomvang, Testosteron, HBA1c verbeterden bij % Plasklachten bij 60% Erectiestoornissen bij 28% 36