Overzicht. Inspanning voor kinderen met een aangeboren hartafwijking. Inspanning- moet het? Inleiding. Toronto Model

Transcriptie

1 Overzicht Inleiding Inspanning- moet dat? mag dat? is het gevaarlijk? Inspanning bij verschillende typen aangeboren hart Inspanning als therapie Inspanning voor kinderen met een aangeboren hartafwijking Drs. Christian Blank, Kindercardioloog Dr. Erik Hulzebos, Inspanningsfysioloog - (Sport)fysiotherapeut UMC Utrecht, lokatie WKZ Conclusies Inleiding Inspanning- moet het? Inspanning bij een kind met een aangeboren hartafwijking Moet dat? Mag dat? Is het niet gevaarlijk voor het hart? Inspanning (sport) is leuk! Inspanning (sport) is nuttig! Verhoogt geestelijk & lichamelijk welbevinden Vergroot het zelfvertrouwen Verbetert sociale interactie Toronto Model Aërobe vermogen in pediatrische aandoeningen Genetisch (overerving) Fysieke activiteit Fysiek fitheid Gezondheid - huishoudelijk - uithoudingsvermogen - welzijn - vrije tijd - hobby / sport - kracht / snelheid - lenigheid - morbiditeit - mortaliteit VO 2-max = Slagvolume max x Hartfrequentie max x (CaO 2 -CvO 2 ) max - coördinatie Voeding, psychische en sociale situatie (Bouchard & Shephard,, 1994) Fick A. Ueber die Messung des Blutquantums in den Herzventrikeln. Sitx. der Physik-Med. Ges. Wurzburg 1870; 2: 16.

2 Inspanning- is goed voor het hart! Inspanning- is goed voor het hart! Vermindering risicofactoren verworven hartziekten Optimaliseren lichaamsgwicht Verbetering lipidenprofiel Verbetering glucosetolerantie Vermindering inflammatie Vermindering bloedruk bij arteriële hypertensie Verbetering van de elektrische stabiliteit van het hart Dagelijkse fysieke activiteit van kinderen met een chronische ziekte Prevalentie risicofactor (% ) TV kijken op de kinderleeftijd en voorkomen van risicofactoren op 26 e Overgewicht Slechte fitheid Hoge bloeddruk Roken <1 uur 1-2 uur 2-3 uur >3 Longmuir & Bar-Or, Pediatric Exercise Science 1994 Hancox RJ, Milne BJ, Poulton R. Association between child and adolescent television viewing and adult health: : A longitudinal birth cohort study. Lancet 2004;364(9430): Inspanning- mag het? Inspanning- gevaarlijk voor het hart? Ja! Wel van tevoren voor jezelf & voor de patient een aantal dingen op een rij zetten! Wat voor een hartafwijking? Ongeopereerd/ geopereerd? Zijn er rest aanwezig die het inspanningsvermogen beperken? Welke inspanning is mogelijk? Is inspanning veilig? Vraag de kindercardioloog en/of inspanningsfysioloog om advies! Sympatische activiteit + Parasympatische activiteit= Hartfrequentie/ bloeddruk Myocardiale zuurstofopname (MVO 2 ) Myocardiale ischemie Zoutontregeling (Na/ K) + Catecholaminen = Myocardiale elektrische gevoeligheid Ventriculaire extrasystolen

3 Inspanning- cardiovasculaire belasting Inspanning- gevaarlijk voor het hart? Dynamisch VO 2 CO, HF, SV, RR Syst RR Mean RR Diast PVR =volume belasting Statisch VO 2, CO, HF =SV RR Syst/Mean/Diast =PVR =druk belasting Risico op plotselinge hartdood iets verhoogd bij patienten met bepaalde aangeboren hart Derhalve evaluatie door kindercardioloog van tevoren: Lichamelijk onderzoek met bloeddrukmeting ECG Echocardiogram Inspanningstest Indien nodig: 24-uurs ECG, MRI, hartcatheterisatie, myocardperfusiescintigrafie etc. Het hart- normale werking Type hartafwijking- shuntlaesies Atriumseptumdefect (ASD) Ventrikelseptumdefect (VSD) Persisterende ductus arteriosus (PDA) Shuntlaesies- ventrikelseptumdefect Inspanning bij shuntlaesies Geen inspanningsbeperkingen bij een klein of geopereerd ASD/ VSD of PDA

4 Type hartafwijking- obstructieve Obstructieve aortaklepstenose Pulmonaalklepstenose (PS) Aortaklepstenose (AS) Inspanning bij obstructieve Type hartafwijking- complexe Geringe pulmonaal stenose (PS) Geen beperkingen Geringe Aortaklepstenose (AS) + matige PS Inspanning met een lage tot matige dynamische en statische component Matige AS Inspanning met een lage dynamische en statische component Tetralogie van Fallot Transpositie van de grote vaten Univentriculair hart, bijvoorbeeld hypoplastisch linker hartsyndroom (HLHS) Complexe - HLHS Inspanning bij complexe Tetralogie van Fallot (succesvol geopereerd) Inspanning met een lage tot matige dynamische en statische component Transpositie van de grote vaten (succesvol geopereerd) Geen beperkingen Univentriculair hart (succesvol geopereerd) Inspanning met een lage tot matige dynamische en een lage statische component

5 Inspanning- welke sporten? Meer informatie Uitgebreide informatie over sport en bewegen met een aangeboren hartafwijking op de website van de Patientenvereniging Aangeboren Hart Bewegen voor kinderen met een chronische ziekte onder begeleiding van een kinderfysiotherapeut Mitchell et al. JACC 2005 Conclusie Conclusie Lichamelijke inspanning (spel/sporten) is goed voor lichaam en geest Bij de meeste aangeboren hart is inspanning mogelijk/ toegestaan, soms in aangepaste vorm Geven van sportadviezen of begeleiden van trainingsprogramma in samenspraak met de kindercardioloog/ inspanningsfysioloog Voorkomen van inactiviteit ( use it or loose it ) Tailored care Exercise is Medicine Wilt u meer weten over inspanningsfysiologie bij KINDEREN en Chronische aandoeningen. ISBN: Algemene inspanningsfysiologie Inspanningsfysiologie en ontwikkeling kinderen Fysieke activiteit kinderen Training bij kinderen 13 hoofdstukken chronische aandoeningen (o.a. aangeboren hart)