Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012

Transcriptie

1 ACA Congres 2012 LICHAAMSBEWEGING EN SUCCESVOL OUDER WORDEN Meer bewegen - Afdeling Gezondheidswetenschappen, Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen, Vrije Universiteit; - Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek, VU medisch centrum; - EMGO+ Instituut Langer leven? Marjolein Visser

2 Energieverbruik en sterfte Energieverbruik en sterfte N=302 Tertiel 1 Leeftijd kcals/dag verbruik Tertiel 2 Additionele kcals/dag Tertiel 3 Additionele kcals/dag Actief energie verbruik HR sterfte 10 1, , ,33 Gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, ras, studie locatie, gewicht, lengte, percentage lichaamsvet, slaapduur, zelf-ervaren gezondheid, opleiding, roken, chronische ziekten en depressie. Manini TM et al., JAMA 2006;296:171-9 Health ABC Studie Manini TM et al., JAMA 2006;296:171-9

3 Rol van lichaamsbeweging Lichaamsbeweging en HVZ Percentuele verlaging in HVZ events geassocieerd met 1500 kcals/week lichaamsbeweging (t.o.v. <200 kcal/week) dat verklaard wordt door risicofactoren Chronische ziekten Homocysteine HbA1c / diabetes 8.9 Risicofactoren ziekten Depressieve symptomen Body mass index Lichaamsbeweging g Nieuwe lipiden Traditionele lipiden Functionele status Cognitieve status t Bloeddruk / hypertensie Inflammatie / hemostase Pijn Alle risico factoren Mora S et al., Circulation 2007;116: % afname in events

4 Kan lichaamsbeweging bij ouderen... Lichaamsbeweging en functionaliteit Klinische depressie voorkomen? Dementie voorkomen? Lifestyle interventions and independence for elders (LIFE) study Multi-center RCT Follow-up duur 2,7 jaar 1600 ouderen jaar Lichamelijke handicap voorkomen? Matig-intensief beweegprogramma versus successful aging health education Primaire uitkomstmaat = het niet kunnen wandelen van 400 m

5 LIFE-P studie LIFE-P studie HR major mobility disability 0.71 ( ) Gecorrigeerd voor geslacht, studie centrum en baseline waarde. The LIFE study investigators. J Gerontol Med Sci 2006;61: Manini TM et al. Obesity 2010;18:

6 Obesitas en leefstijl Take home message 1 Leefstijlfactoren: - roken - alcohol l gebruik - lichaamsbeweging - kwaliteit voeding Observationale studies laten sterke associatie zien tussen lichaamsbeweging en levensverwachting en succesvol verouderen. Causaliteit van deze associaties soms nog onduidelijk. Grootschalig interventie onderzoek blijft nodig. Daarbij aandacht besteden aan specifieke e e kenmerken van ouderen (bijv. obesitas). Koster et al., Obesity 2007;15:

7 Sedentair gedrag Sedentair gedrag en sterfte Patel AV et al., Am J Epidemiol 2010;172:

8 Rol sedentair gedrag Sedentair gedrag neemt toe met leeftijd 10 Sterfte 9 8 Inflammatie? Sedentair gedrag Diabetes Uur per da ag Depressie? Ontwikkeling obesitas Cognitieve status? Leeftijdsgroep Matthews CE et al, Am J Epidemiol 2008

9 Vragenlijst sedentair gedrag Is elke activiteit gelijk? Vragenlijst ontwikkeld binnen LASA. Hoeveel uur per dag besteed u aan: middagslaap, lezen, muziek luisteren, TVkijken, hobbies en praten/telefoneren met kennissen? Ingevuld voor week- en weekenddagen. Gevalideerd met 8-dagen Actigraph GT3X accelerometrie in 83 mannen en vrouwen jaar. Visser M, Koster A. Submitted.

10 Componenten van lichaamsbeweging Scores ontwikkeld... Intensiteit Spierkracht : Draaibewegingen laag Mechanische krachten : hoog Spierkracht Intensiteit Mechanische krachten Draai- beweging Buiten wandelen 2 3,5 2 1 Fietsen 3 4,5 1 1 Licht huishoudelijk werk 2 2,5 1 2 Zwaar huishoudelijk 4 4,5 2 2 werk Tennis 3 6,0 3 3 Zwemmen 3 5,0 1 2 Etc... laag hoog Verweij LM, van Schoor NM, Dekker J, Visser M. BMC Geriatr 2010;10:20.

11 Componenten en ontstaan knie artrose Nederlandse Norm Muscle Spierkracht Strength Intensiteit Intensity Mechanical Mechanische Strain Draaibeweging Turning Actions kracht 1. HR= 1,43 (1,15-1,77) 3. HR= 1,27 (0,97-1,67) 2. HR= 1,30 (1,01-1,68) 4. HR= 1,21 (0,95-1,54) 1 Nederlandse Norm Gezond Bewegen min/dag matig-intensief i t i actief zijn op vijf maar liefst alle dagen van de week Verweij LM et al. Arthritis Rheum 2009;61: Gecorrigeerd voor: leeftijd, geslacht, regio, opleiding, fysieke belasting (vroeger) beroep, BMI, totale activiteit, lichaamsbeweging op jonge leeftijd en depressie.

12 Te simpel? Take home message 3 2x daags 7 dagen per week Meer aandacht voor: Frequentie Duur Intensiteit Benodigde spierkracht Mechanische krachten Draaibeweging g Overig...? Sedentair gedrag Interactie met functionaliteit en gezondheid van de oudere!

13 Dank voor uw aandacht!