Exercise is Medicine. Fysiotherapeut: specialist in beweging

Transcriptie

1 Wie meet hoeveelheid en intensiteit FA bij patiënten? Wie heeft als doelstelling therapie behalen van beweegnorm? Wie behandelt patiënten voor functie én gezondheid? Dr. Harriët Wittink Lector Leefstijl en Gezondheid Hogeschool Utrecht Fysiotherapeut: specialist in beweging Preventie = hot (Gezond zijn en gezond blijven, Klink 2007) Collectief: taak overheid Individueel: individu en zorgverlener Eerste lijn Tweede en derde lijn When will we treat physical activity as a legitimate medical therapy even though it does not come in a pill? Timothy S Church, Steven N Blair British Journal of Sports Medicine 2009 NVMT congres 2009 Spinal Management 3 1

2 Hart en vaatziekten Oorzaken van te voorkomen overlijden 1 roken Alcohol 4 Microben Giftige stoffen Vuurwapens 6 Sexueel gedrag Auto ongelukken Illigale drugs McGinnis et al. JAMA 282: 1519, 1993 Booth F et al. JAP 88:774,2000 Figure 1 Attributable fractions (%) for all-cause deaths in (3333 deaths) men and (491 deaths) women in the Aerobics Center Longitudinal Study. The attributable fractions are adjusted for age and each other item in the figure. *Cardiorespiratory fitness determined by a maximal exercise test on a treadmill. Matig intensief Intensief 60 min Blair, S. N Br J Sports Med 2009;43:1-2 NVMT congres 2009 Spinal Management 11 2

3 Is verwijzen naar sportschool effectief? Haalt op geen enkele dag de Nederlandse Norm Gezond Bewegen Bewegingsarmoede 5,2% in studies: conclusion 17 referrals inactive adults needed to get 1 person to be more physically active NVMT congres 2009 Spinal Management 13 British Journal General Practice 2007 Fysieke gevolgen van inactiviteit Stofwisselingsontregeling (Metabool syndroom) Groter risico chronische ziekten Functioneel verval Metabool syndroom Insuline resistentie syndroom: 3/5 Verhoogd en/of abnormaal bloedvetgehalte Triglyceriden Cholesterol ( LDL, HDL) Bloedsuiker (glucose)gehalte bloed DM II Bloeddruk Toename buikvet NVMT congres 2009 Spinal Management x risico op hart en vaatziekten 102 cm Metabool syndroom Insuline resistentie syndroom: 3/5 Hart en vaatziekten Verhoogd en/of abnormaal bloedvetgehalte Triglyceriden Cholesterol ( LDL, HDL) Bloedsuiker (glucose)gehalte bloed DM II Bloeddruk Toename buikvet 16 x risico op hart en vaatziekten 102 cm 3

4 Obesitas = BMI > = 30 kg/m 2 1:10 Nederlanders Diabetes Type II Hoge bloeddruk Hart- en vaatziekten Galblaasaandoeningen Osteoarthrose Borst, darm en baarmoeder kanker Zitten en risico op ziekte Lange zitters vs korte zitters: 2,7 x sterfte hart- en vaatziekten Iedere 2 uur meer TV kijken dan 1 uur / week: 22% obesitas 15% DM II > 20 uur/week vergeleken met < 14 uur/week TV 1,50 x risico mannen metabool syndroom + 1,93 x risico vrouwen Weller and Corey, Epidemiology, 1998, Hu et al. JAMA 2003, Chang et al. BMC Public Health,2008 Blair, S. N Br J Sports Med 2009;43:1-2 NVMT congres 2009 Spinal Management 22 TV kijken en risico metabool syndroom Vrouwen MET uren / week >103 > uren TV / week <14 Chang et al. BMC PH,

5 Activiteit en + Metabool syndroom - Activiteit Deconditioneren Verlies van vermogen tot doen van activiteiten aërobe capaciteit (V0 2max ) Aerobe capaciteit Maximale capaciteit 95% (5 min) 85% (30 min) 80% (60 min) Maximale capaciteit spierkracht / spieruithoudingsvermogen coördinatie 40 % (hele dag) Capaciteit voor activiteiten Basale metabolisme Energie verbruik abnormaal bewegen Beroerte Amputatie NVMT congres 2009 Spinal Management Aerobe capaciteit oudere vrouwen VO2max Gezondheid Gezondheidsproblemen Inactieve leefstijl krukken Comorbiditeiten 10 hond Verlies van fysieke fitheid 5 0 leeftijd Data van Paterson et al. MedSci 1999 Invaliditeit / verlies zelfstandigheid 5

6 Jeugdigen Lager opgeleiden Risicogroepen Mensen met overgewicht Niet werkenden en werknemers met zittend werk Mensen met een niet Nederlandse afkomst Ouderen en chronisch zieken Gehandicapten LONGEN EN LUCHTWEGEN PSYCHOGEEN BEWEGINGS- CONTROLE HART EN BLOEDSOMLOOP SPIEREN VAN ARMEN, BENEN EN ROMP NVMT congres 2009 Spinal Management 31 GEWRICHTEN Vanhees & Gosseling 2008 Vermindert ziekte gerelateerde symptomen in veel ziekten, zoals OA, astma en COPD Aerobe capaciteit en kracht verbetert zonder nadelige gevolgen voor de ziekte zelf Sterk bewijs effectiviteit bewegingstherapie voor MS, OA, CLRP, nekpijn, hernia operaties, etalagebenen, coronaire hartziekten, hartfalen en COPD Supervisie of niet? Supervisie of niet? Supervisie statistisch en klinisch significant beter dan geen Supervisie 150 meter 50 jaar PVD, HVZ, COPD, OA Geen studies OA Korte termijn supervisie beter Lange termijn thuis Oefenen

7 Uitkomsten bewegingstherapie studies Uitkomsten bewegingstherapie studies Symptomen Fysieke fitheid Fysiek en sociaal functioneren Groter effect bij: Bewegingstherapie op maat Meer intensieve bewegingstherapie (Individuele) supervisie Bewegingstherapie op voorschrift Door hoog opgeleide professional Uitkomstmaten niet gericht op metabool syndroom (co-morbiditeiten) NVMT congres 2009 Spinal Management 37 NVMT congres 2009 Spinal Management 38 Bewijs effectiviteit bewegingstherapie Sterk bewijs Matig bewijs Onvoldoende bewijs Geen bewijs Ontstaan ziekte Symptomen Fysieke fitheid + kracht Kwaliteit van Leven Insuline resistentie, DM II, hoge bloeddruk, dyslipidemie, obesitas Uitkomstmaten bewegingstherapie Fysieke activiteiten, Fysieke fitheid, Symptomen Gezondheid (comorbiditeiten) Het medicijn nemen: Therapietrouw Verbeteren van therapietrouw zou een veel grotere impact kunnen hebben op de gezondheid van de bevolking dan welke verbetering van een specifieke interventie dan ook + zelfstandig voldoende bewegen NVMT congres 2009 Spinal Management 41 Haynes, Cochrane

8 Therapietrouw Stappentellers: step goal + step dagboek Dosis respons Frequentie, intensiteit, type, tijd (F.I.T.T.) stappen / dag Toename 2000 stappen / dag Systolische BP 4 mm Hg 2 mm Hg = 10% beroerte, 7% CVD Bravata et al. JAMA 2007 NVMT congres 2009 Spinal Management 43 Mean change (least-squares [LS] means {+/-} 95% confidence interval [CI]) in Medical Outcomes Study 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36) scores for the control and exercise groups Bewegingstherapie Sterk bewijs dat fysieke training preventief werkt voor Hart- en vaatziekten Beroerte Hormonale aandoeningen (DM II) Botdegeneratie Kanker Martin, C. K. et al. Arch Intern Med 2009;169: NVMT congres 2009 Spinal Management 46 Bewegingstherapie Sterk bewijs dat fysieke training aangewezen is als behandeling of ter aanvulling van behandeling bij diverse pathologieën of specifieke populaties Gezondheid Gezondheidsproblemen Comorbiditeiten Leefstijl fysieke activiteit Bewegingstherapie Verlies van fysieke fitheid Invaliditeit / verlies zelfstandigheid NVMT congres 2009 Spinal Management 47 8

9 Wij moeten mate van bewegen meten bij iedere patiënt Van Dis-ability naar Ability Huidige meetinstrumenten bruikbaar in de praktijk? NVMT congres 2009 Spinal Management 50 Wie kan het zelf ( over de toonbank ) Wie moet er naar de specialist ( op voorschrift ) Patienten moeten medicijn wel nemen Therapietrouw dosis respons NVMT congres 2009 Spinal Management 51 NVMT congres 2009 Spinal Management 52 In order for man to succeed in life, God provided him with two means: education and physical activity. Not separately, one for the soul and one for the body, but for the two together. With these two means man can achieve perfection. Plato "Those who think they have no time for bodily exercise will sooner or later have to find time for illness. Edward Stanley, 15 th Earl of Derby, 1873 NVMT congres 2009 Spinal Management 53 9