Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62180 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Koude oorlog-2 Vooraf Activiteiten Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Stap6 Stap7 Stap8 Begrippen Over dit lesmateriaal Pagina 1
Koude oorlog-2 Vooraf Welke 5 woorden komen er in je op als je aan de Koude Oorlog denkt? Overleg je antwoord met een klasgenoot. Leerdoel De Koude Oorlog wordt de Koude Oorlog genoemd, omdat er nooit echte oorlog tussen de Verenigde Staten en de Sovjet Unie is uitgebroken. Dat betekent niet dat er geen conflicten zijn geweest tussen de VS en SU. Aan het eind van deze opdracht kun jij vertellen wat de verschillen er zijn tussen de VS en de SU en ken je de conflicten die er tussen hen zijn geweest. Eindproduct Het eindproduct is een wereldkaart met daarop aangegeven de landen waar zich conflicten hebben afgespeeld tijdens de Koude Oorlog. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Wereldkaart downloaden en landen inkleuren. Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Alleen + samen Alleen Alleen Alleen Kennisabnk over de tegenstelling tussen Oos en West bestuderen en vragen beantwoorden. Kennisbank over planeconomie bestuderen en vragen beantwoorden. Kennisbank over de blokkade van Berlijn bestuderen en vragen beantwoorden. Kennisbank over de Korea-oorlog bestuderen en gebeurtenissen in volgorde zetten. Pagina 2
Stap 6 Alleen Kennisbank over de Vietnam-oorlog bestuderen en vragen beantwoorden. Stap 7 Alleen Op internet antwoorden op vragen over de Cubacrisis zoeken. Stap 8 Alleen Schrijf bij de ingekleurde landen uit stap 1 een kort tekstje en laat het door de docent nakijken. Benodigdheden Geen bijzonderheden. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. Stap1 Wereldkaart Ga naar de website edit.freemap.jp. Op de site zie je een wereldkaart. Zoek uit hoe je de kaart kunt vergroten en hoe je landen kunt inkleuren. Zoek op de kaart de volgende landen op. Geef de landen de kleur die erachter staat. Verenigde Staten (blauw) Rusland (rood) Duitsland (geel) Noord-Korea (oranje) Zuid-Korea (paars) Vietnam (groen) Cuba (bruin) Download de kaart en plak de kaart in een Worddocument. Bewaar de kaart voor het maken van het eindproduct. Pagina 3
Stap2 Tegenstellingen tussen Oost en West Ga naar de Kennisbank geschiedenis. Bestudeer het onderdeel Tegenstellingen tussen Oost en West. KB: Tegenstellingen tussen Oost en West Bespreek samen met je klasgenoot de antwoorden op de volgende drie vragen. 1. Wat wordt bedoeld met een gewapend conflict? 2. Waarom bemoeiden de VS en de SU zich met deze conflicten? 3. Waarom wordt er gesproken van over het gevaar van een Derde Wereldoorlog? Stap3 Tegenstellingen tussen Oost en West Ga naar de Kennisbank geschiedenis. Bestudeer in de Kennisbank het onderdeel Planeconomie. Pagina 4
Lees wat wordt bedoeld met een planeconomie en met een vrije markteconomie. KB: Planeconomie Beantwoord hierna de onderstaande vragen. Tegenstellingen tussen Oost en West kn.nu/shf68 1 In een planeconomie bepaalt de overheid wat er aan producten gemaakt wordt. a. niet waar b. waar 2 In een planeconomie kan iedereen een bedrijf beginnen. a. waar b. niet waar 3 In een planeconomie zijn alle fabrieken in handen van de overheid. a. niet waar b. waar 4 In een planeconomie kan het voorkomen dat van sommige producten teveel geproduceerd wordt en van andere producten te weinig. a. niet waar b. waar 5 In een vrije markt economie bepaalt de overheid wat er aan producten gemaakt wordt. Pagina 5
a. niet waar b. waar 6 In een vrije markt economie kan iedereen een bedrijf beginnen. a. niet waar b. waar 7 In een vrije markt economie zijn alle fabrieken in handen van de overheid. a. waar b. niet waar 8 Als in een vrije markt economie van een product teveel geproduceerd wordt, daalt de prijs van dat product. a. niet waar b. waar Stap4 Blokkade van Berlijn Na WOII werd Duitsland in meerdere zones opgedeeld: Pagina 6
een Amerikaanse zone, een Franse zone, een Britse zone en een Sovjet-zone. De Sovjet-zone sloot zich al snel af van de andere zones. Ga opnieuw naar de Kennisbank geschiedenis Bestudeer het onderdeel Blokkade Berlijn 1948. KB: Blokkade van Berlijn Beantwoord hierna de volgende vragen. Blokkade van Berlijn kn.nu/lq3hj 1 Wat wordt bedoeld met wederopbouw? a. Na de oorlog lag Duitsland in puin. Het land moest opnieuw worden opgebouwd. b. De bouwbedrijven in Duitsland moesten financieel worden gesteund. c. Langs de rivier de Weder werd een muur opgetrokken. De muur diende als grens. 2 Op welke manier probeerden de westerse landen de economie in hun zones te stimuleren? a. Ze sloten hun zones voor de Sovjets. b. Ze voerden een gezamenlijke munt in, de Duitse mark. c. Ze vervoerden, via een luchtbrug, goederen naar Berlijn. 3 Wat was de reactie van de Sovjet Unie op de invoering van de Duitse mark? a. Ze weigerden mee te doen en sloten hun zone af van de rest van Duitsland b. Ze weigerden mee te doen en vielen de andere zones aan. c. Ze voerden in hun zone ook de Duitse mark in. 4 Wat kun je zeggen over Berlijn na de afsluiting van Oost-Duitsland door de Sovjet Unie? a. Berlijn lag in de oostelijke zone en kon niet meer worden bereikt door de afsluiting. b. Berlijn lag in de Amerikaanse zone en werd de hoofdstad van West-Duitsland. c. Berlijn lag precies op de grens van Oost- en West-Duitsland en kon dus nog steeds worden bevoorraad. 5 Wat deden de Verenigde Staten en hun bondgenoten om de inwoners Berlijn toch van voedsel Pagina 7
te kunnen voorzien? a. Ze groeven een tunnel naar Berlijn onder de Sovjet-zone door. b. Ze vormden een luchtbrug met vliegtuigen naar Berlijn. c. Ze bouwden een brug naar Berlijn over de Sovjet-zone heen. Stap5 Korea Het eerste conflict waar zowel de VS als de SU bij betrokken raakten was de Korea-oorlog. Bestudeer in de Kennisbank het onderdeel Korea-oorlog 1950-1953. KB: Korea-oorlog 1950-1953 Hieronder zeven gebeurtenissen die te maken hebben met de Korea-oorlog. De gebeurtenissen staan niet in de juiste volgorde. Zoek samen uit wat de juiste volgorde is. 1. Na WOII was Korea in twee delen verdeeld: Noord en Zuid Korea. 2. In 1950 liep de bezetting door de SU en de VS af. 3. Noord-Korea was bezet door de SU, Zuid-Korea was bezet door de VS. 4. Noord-Korea krijgt een communistische regering. 5. Communistisch China bemoeit zich met de oorlog. 6. Noord-Korea viel Zuid-Korea aan. 7. Er wordt een wapenstilstand gesloten. Goede volgorde: 1 -... -... -... -... -... -... Stap6 Pagina 8
Vietnam Korea was niet het enige gebied in Azië waar er een strijd ontbrandde tussen de communisten en het Westen. Ook in zuidoost Azië, in Vietnam, ontstond er een oorlog. Bestudeer in de kennisbank het onderdeel Vietnam-oorlog 1957-1975. KB: Vietnam-oorlog 1957-1975 Beantwoord nu de onderstaande vragen. Vietnam kn.nu/9qmyt 1 Ook Vietnam was verdeeld in een noordelijk en een zuidelijk deel. Hoe zat deze verdeling in elkaar? a. Het noordelijke deel was onder invloed van de Westerse landen, het zuidelijke deel was communistisch. b. Het noordelijke deel was communistisch, het zuidelijk deel was onder invloed van de Westerse landen. c. Heel Vietnam was communistisch, maar de Amerikanen veroverden een deel in het zuiden. 2 Waarom wilden de Amerikanen voorkomen dat Noord-Vietnam het zuidelijke deel veroverde? Pagina 9
a. Zij wilden ervoor zorgen dat Noord-Vietnam kapitalistisch werd, en dat er dan meer landen in de regio zouden volgen. b. Zij waren bang dat wanneer heel Vietnam communistisch zou zijn, er meer landen in de regio zouden volgen. c. Zij wilden dat Vietnam niet één land werd, zodat zij geen bedreiging meer vormen in de regio. 3 Hoeveel Amerikaanse militairen zaten er op het hoogtepunt van de oorlog in Vietnam? a. 10.000 b. 50.000 c. 500.000 4 De belangrijkste tegenstanders van de Amerikanen waren de communistische Vietcongstrijders. a. niet waar b. waar 5 Wat voor gevolg had deze oorlog in de Verenigde Staten? a. De oorlog leidde tot een grotere afkeer van het communisme. b. De oorlog leidde tot veel steun voor de militairen. c. De oorlog leidde tot veel protesten in de Verenigde Staten. Stap7 Pagina 10
Cubacrisis Het eiland Cuba was na een opstand communistisch geworden. Het land werd financieel gesteund door de Sovjet-Unie. Dat was de VS een doorn in het oog, vooral ook omdat het eiland zo dicht bij de VS ligt. En Cuba was altijd een belangrijke economische partner geweest voor de Amerikanen. In 1961 bereidde de Amerikanen een invasie voor met als doel het regime om ver te werpen. De aanval mislukte echter. De Sovjet-Unie reageerde hierop door schepen met kernraketten naar Cuba te sturen. Maar de leider van de SU beloofde de kernraketten niet te gebruiken, op voorwaarde dat de VS beloofde Cuba niet meer aan te vallen. Zoek op internet antwoord op de volgende vragen: 1. Hoe heette de leider van Cuba onder wie het land communistisch was geworden? 2. In welke baai werd de invasie in 1961 voorbereid? 3. Hoe heette de president van de VS die in 1961 voorkwam dat er kernraketten vanaf Cuba op de VS werden afgeschoten? 4. Is Cuba tegenwoordig nog communistisch? Stap8 Pagina 11
Eindproduct In stap 1 heb je een wereldkaart gedownload. Op de kaart heb je Duitsland, Korea, Vietnam en Cuba ingekleurd. Schrijf bij die landen een klein tekstje over het conflict dat zich daar tijdens de Koude Oorlog heeft afgespeeld. Laat de kaart en de tekstjes zien aan een klasgenoot. Vraag om commentaar. Geef zelf feedback op het eindproduct van de klasgenoot. Klaar? Laat het eindproduct beoordelen door jullie docent. Jullie docent gebruikt bij de beoordeling de volgende vragen: Staan alle landen op de kaart? Kloppen de stukjes tekst bij de landen? Is de kaart netjes vormgegeven. Bevatten de tekstjes niet teveel taalfouten? Begrippen Luchtbrug In de tijd van de Blokkade van Berlijn organiseerden de VS een luchtbrug van vliegtuigen die de stad dag en nacht konden bevoorraden. Planeconomie Een economisch stelsel waarbij de staat bepaalt wat en hoeveel er geproduceerd wordt. Zulke centraal geleide economieën komt men voornamelijk tegen in het communistische staatssysteem. Stichting BRD en DDR In 1949 zijn de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) en de Duitse Democratische Republiek (DDR) opgericht. Blokkade Berlijn Om de economie te stimuleren voerden de VS, Groot Brittannië en Frankrijk in hun zones de Duitse mark in. De Sovjet Unie weigerde dit ook te doen en sloten de Sovjet-zone, ofwel Oost- Duitsland af van de rest van Duitsland. De stad Berlijn was ook verdeeld in 4 zones en raakte geïsoleerd. Deze blokkade van Berlijn vond plaats in 1948. Pagina 12
1950-1953 De Korea-oorlog. Toen de bezetting (van de SU in Noord-Korea en van de VS in Zuid- Korea) afliep in 1950 kreeg het Noorden een communistische regering met steun van de Rusland. Vervolgens viel Noord-Korea het Zuiden aan. De VS en troepen uit vijftien andere landen gaven militaire steun aan Zuid- Korea. 1957-1975 De Vietnam-oorlog. De oorlog in Vietnam was een strijd van het leger van de VS tegen communistische strijders van Noord-Vietnam. Op het hoogtepunt van de oorlog in 1969 zaten er ruim een half miljoen Amerikaanse soldaten in het oorlogsgebied. Het leger wist de guerrillaoorlog tegen de communistische Vietcong-strijders niet te winnen. Pagina 13
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 19 juni 2017 om 11:32 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Leerinhoud en Mens en maatschappij; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 14