LABO. Elektriciteit. OPGAVE: De gelijkstroomgenerator .../.../... .../.../... Sub Totaal :.../90 Totaal :.../20



Vergelijkbare documenten
ELEKTRICITEIT GELIJKSTROOMMOTOREN Technisch Instituut Sint-Jozef Wijerstraat 28, B-3740 Bilzen Versie:19/10/2005

Hertentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 14 juli :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar.

LABO. Elektriciteit OPGAVE: Karakteristieken van synchrone generatoren. Remediering: Datum van opgave: Datum van afgifte: Verslag nr. : 06.

Examen Klassieke Mechanica

Continuïteit en Nulpunten

Tentamen: Kansrekening en Statistiek P0099

Praktische opdracht Optimaliseren van verpakkingen Inleidende opgaven

3 Snijpunten. Verkennen. Uitleg

PEDAGOGISCHE STUDIEDAG LEERKRACHTEN ECONOMIE

Tentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 11 juli :00-12:00. Leg uw collegekaart aan de rechterkant van de tafel.

EXAMENONDERDEEL ELEKTRONISCHE INSTRUMENTATIE (5GG80) gehouden op woensdag 22 juni 2005, van tot uur.

Rekenregels van machten

1 Theoretische achtergrond voor het schakelen van weerstanden.

Begripsvragen: Elektriciteit

Werkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening

1a Een hoeveelheid stof kan maar op één manier veranderen. Hoe?

Het reëel getal b is een derdewortel van het reëel getal a c. Een getal en zijn derdewortel hebben hetzelfde toestandsteken.

HOOFDSTUK 1 BASISBEGRIPPEN

Boek 2, hoofdstuk 7, allerlei formules..

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei uur

Het kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)²

Examen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)

Vraag 2. a) Geef in een schema weer uit welke onderdelen CCS bestaat. b) Met welke term wordt onderstaande processchema aangeduid.

Primitieve en integraal

Hoofdstuk 0: algebraïsche formules

10.8. De Laplace vergelijking. De warmtevergelijking in meerdimensionale ruimten heeft de volgende vorm :

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN

F G H I J. 5480

Correctievoorschrift VWO 2012

Uitwerkingen oude tentamenvragen WATER (224012)

Correctievoorschrift VWO 2012

Correctievoorschrift VWO 2012

Het bepalen van een evenwichtstoedeling met behulp van het 1 e principe van Wardrop is equivalent aan het oplossen van een minimaliserings-probleem.

1 Vlaamse Wiskunde Olympiade : Tweede Ronde.

Uitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim

CONTROLE VAN DE FIETSFUNCTIES

Hoofdstuk 2: Bewerkingen in R

OPG P AV A E V : De frequentieregelaar Datum van opgave: Datum van afgifte:

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../ /.../ Datum van afgifte:

Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei uur

1 Serieschakeling. Rs I I I RS I ... I I I

Voorbereidende opgaven Herkansingscursus. Rekenregels voor vereenvoudigen

Inleiding Natuurwetenschappen

Inhoud college 7 Basiswiskunde

AFDELING DER ELEKTROTECHNIEK. Groep Opwekking en Distributie ENIGE ASPEKTEN OMTRENT DE KOPPELING VAN EEN INDUSTRIE-CENTRALE MET EEN LANDELIJK NET.

2. Gegeven is de driehoek van figuur 10.10a. Gevraagd worden hoek β en de zijden a en c.

Praktische Opdracht Lineair Programmeren V5

ANTWOORDEN EN UITWERKINGEN TENTAMEN QUANTUMMECHANICA 2 VAN 31 MEI 2011

Exact periode 2.2. Gemiddelde en standaarddeviatie Betrouwbaarheidsinterval Logaritme ph lettersommen balansmethode

Handig rekenen met eigenschappen G ( ) + (3 19) = 6 (6 + 14) + (5 + 55) = 80 ( ) + ( ) = 11

INHOUDSTABEL. 1. BEWERKINGEN MET RATIONALE GETALLEN (fiche 1) a. TEKENREGELS (fiche 2a)... 5

LABO. Elektriciteit. OPGAVE: De gelijkstroommotor .../.../ /.../...

LABO. Elektriciteit OPGAVE: Reactief vermogen in een driegeleidernet. Sub Totaal :.../80 Totaal :.../20

Keuze van het lagertype

Labo. Elektriciteit OPGAVE: De driefasetransformator. Sub Totaal :.../90 Totaal :.../20

Labo. Elektriciteit OPGAVE: Metingen op driefasige gelijkrichters. Sub Totaal :.../70 Totaal :.../20

Hoe plan je een grote taak?

3 Onderfunderingen en funderingen Verhardingen Wanneer proeven uit te voeren? Plaatproeven Proctorproeven...

Studiewijzer Wiskunde 2 voor B (2DB10, 2DB40), cursus 2005/2006.

Routeplanning middels stochastische koeling

wiskunde B pilot vwo 2015-I

Zelfstudie practicum 1

opgaven formele structuren procesalgebra

Hoofdstuk 5: Vergelijkingen van de

Opbouw van het boek: overzicht

Eindexamen wiskunde B1-2 vwo 2004-I

Tentamen CT3109 CONSTRUCTIEMECHANICA april 2011, 09:00 12:00 uur

ELEKTROMAGNETISME 1-3AA30

Hoofdstuk 4 : Ongelijkheden

Lineaire formules.

4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES

Eindexamen vwo wiskunde B pilot I

Rekenen in Ê. Module De optelling. Definitie

StyleView Scanner Shelf

Gehele getallen: vermenigvuldiging en deling

Kennismaken. Wie zitten er bij jou in de klas? 4. Welke afspraken maak jij met je klas? 8

energiedeskundige berekend energieverbruik (kwh/rn Dit certiflcaat is geldig tot en met 1 november 2021 softwareversie 1.33

Correctievoorschrift VWO. Wiskunde B1 (nieuwe stijl)

UITWERKING MET ANTWOORDEN

HAVO CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN CORRECTIEVOORSCHRIFT bij het examen NATUURKUNDE HAVO Tweede tiidvak F- 8CV

4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES

DEEL 6 Serieschakeling van componenten. 6.1 Doel van de oefening. 6.2 Benodigdheden

Examen VWO wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 16 mei uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

WERKBLAD. weblink: vmbob. Let op: volg de aanwijzingen in het lesmateriaal bij het beantwoorden van de vragen!

Integralen. DE ONBEPAALDE INTEGRAAL VAN f(x) wordt genoteerd met f(x)dx, en is de meest algemene zogenaamde primitieve van f(x) dat is:

Verschil zal er zijn hv bovenbouw WERKBLAD

Een regenton. W is het vlakdeel dat wordt ingesloten door de x-as, de y-as, de grafiek van r en de lijn x h, met 0 h

Digitale informatieverwerking

Methode symmetrische componenten, revisie 1

Vectoranalyse voor TG

6.4 Rekenen met evenwichtsreacties

Module 2 Uitwerkingen van de opdrachten

Tentamen Toegepaste elasticiteitsleer (4A450) Theoriedeel

Tentamen CT3109 CONSTRUCTIEMECHANICA jan 2005, 09:00 12:00 uur

Voorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus

Eigenwaarden en eigenvectoren

Begripsvragen: Beweging

De supermarkt. a Welk karretje heeft de duurste boodschappen? Leg uit waarom je dat denkt. b Hoeveel klanten nog tot de 1000ste klant? Reken uit.

BEKNOPTE ANTWOORDEN ( geen modeluitwerking! )

Voorblad bij tentamen

Transcriptie:

LABO Elektriciteit OPGAVE: De gelijkstroomgenertor Dtum vn opgve:.../.../... Dtum vn fgifte:.../.../... Verslg nr. : 04 Leerling: Assistenten: Kls: 3.2 ET KTA eper Evlutie:.../10 Theorie:.../10 Meetopstelling & Benodigdheden:.../20.../10 Berekeningen:.../35.../10 Meetresultten:.../94.../10 Grfieken:.../50.../10 Oefeningen:.../34.../10 Besluiten:.../20 Sub Totl :.../90 Totl :.../20 Remediering:

Theorie 4 De gelijkstroomgenertor Deel 1 De nullstkrkteristiek 4.1 Doel - de emk vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging meten in functie vn de bekrchtigingstroom; - de nullstkrkteristiek vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging in twee kwdrnten tekenen. 4.2 Schkeling Let op: de ndrijving gebeurt door middel vn een shunt motor. Deze is mechnisch verbonden met de gelijkspnningsgenertor. Dit schem moet je kennen voor het exmen Fig 4.1 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 2

Theorie 4.2.1 Het verloop vn de nullstkrkteristiek Theoretisch Het resultt is een rechte door de oorsprong wrbij de hoek met de x-s fhnkelijk is vn de rottiefrequentie en de mgnetische reluctntie. Omdt de mgnetische reluctntie constnt is, zl de hoek bepld worden door de snelheid vn de rotor. Prktisch Je merkt dt het prktisch verloop dezelfde vorm ls de BH-curve heeft. E O = f ( f ) B = f (H) omdt E O = k' B en f = k" H Prktisch verloop E 0 f 4.2.2 Prktische kenmerken - ndien je de mchine voor de eerste keer gebruikt of indien het remnent mgnetisch veld geneutrliseerd werd, zl bij een bekrchtigingstroom f = 0, de emk E O = 0 zijn. - Ndien zl je bij een bekrchtigingstroom f = 0 toch een emk E O meten. De krkteristiek die je in dit gevl opneemt, zl zich boven de vorige bevinden. Dit is te wijten n een remnent mgnetisch veld in de polen. - Door verzdiging vn de polen zl de krkteristiek fbuigen vn zijn wiskundig verloop. Hierdoor zl de emk E O niet lineir toenemen met de bekrchtigingstroom f. 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 3

Theorie Deel 2 Krkteristieken vn een belste gelijkspnningsgenertor 4.3 Doel vn de oefening - de uitwendige krkteristiek opnemen vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging; - uit de uitwendige krkteristiek de inwendige krkteristiek en de krkteristiek vn de nkerrectie fleiden; - de regelkrkteristiek vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging opnemen. Let op: de ndrijving gebeurt door middel vn een shunt motor. Deze is mechnisch verbonden met de gelijkspnningsgenertor. Dit schem moet je kennen voor het exmen 4.4 Schkeling Fig 4.2 4.4.1 Het verloop vn de uitwendige krkteristiek te U f ( ) ls n = C en = = f te C wiskundig U U vi = E U = k Φ = K'- K" = ( R + R t vi n R b + R ) c i Prktisch Als de belstingsstroom toeneemt, zl: Uitwendige krkteristiek 1. het inwendige spnningsverlies U vi toenemen en de klemspnning U dlen. 2. de totle flux Φ t dlen t.g.v. de nkerrectie wrdoor E dlt en bijgevolg ook U dlt. 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 4

Theorie 4.4.2 Het verloop vn de inwendige krkteristiek te E = f ( ) ls n = C en f = C te wiskundig E = E 0 E = k Φ f n k Φ n nu is de nullst-emk E 0 = K en Φ = K" = K'- K" prktisch nwendige krkteristiek Als de belstingsstroom toeneemt, zl de nkerflux Φ toenemen en het spnningsverlies door nkerrectie E toenemen. Hierdoor dlt E. 4.4.3 Het verloop vn de krkteristiek vn de nkerrectie te te E = f ( ) ls n = C, Rm = C en f = C te Wiskundig E = k Φ N = k n R = K" m Prktisch krkteristiek vn de nkerrectie Als de belstingsstroom toeneemt, zl de nkerflux Φ toenemen en het spnningsverlies door nkerrectie E toenemen. Omdt je het spnningsverlies door nkerrectie niet kn meten, bereken je E ls volgt: E = E 0 E E = U + [ ( R + R b + R )] c 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 5

Theorie 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 6 4.4.4 Het verloop vn de regelkrkteristiek te te C U, C ls n ) ( = = = = en C R f te m v wiskundig '" " '" " ' 0 K K K k k k E R U n R N k E R U n k E U U E f f i m f f i f vi + = + + = + + = + + = Φ + + = Prktisch Wil je een constnte klemspnning U behouden, dn zl de bekrchtigingstroom f moeten toenemen ls de belstingstroom toeneemt om: 1. het inwendige spnningsverlies U vi te compenseren. 2. de fluxdling t.g.v. de nkerrectie te compenseren. Regelkrkteristiek

4.5 Meetopstelling + benodigdheden nullstkrkteristiek 4.5.1 Benodigdheden Noteer de benodigdheden zodt je ze lter in je meetopstelling kunt vermelden. - Mchinegroep. genertor Type: AEG kenplt G227 G Gen Nr 691914 220V 4,1A DB 0,9kW sol kl E/B P 00 2300U/min VDE 530/3,59 AEG b. ndrijfmotor Type:. kenplt G227 G Mot Nr 691051 220V 4,85A DB 0,8kW sol kl E/B P 00 1340/2300U/min VDE 530/3,59 - Meettoestellen - 1 mpèremeter DC (digitl) Type:. Kemex Type RSG - 1 voltmeter DC (digitl Type:. Kemex Type RSG - 1 tchometer (digitl) Type:. Kemex Type RSG - 1 veldregelweerstnd R fr (q s t) R = 1700Ω (Gebruik eventueel volgende schuifweerstnd 2400Ω 0,6A) 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 7

4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 8

4.5.2 Meetopstelling voor de nullstkrkteristiek Principeschem met ndrijving tekenen. Andrijving = een shunt motor (zoek het schem op vi je boek elektriciteit en het bedrdingschem). 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 9

4.6 Uitvoering nullst krkteristiek /10. Vervolledig het opstellingsschem (principeschem) vn fig. 4.1 zodt het ngepst is n de mchinegroep wrop je de proef uitvoert. Schkel de ndrijfmotor ls shuntmotor. (Zie schem AEG) Teken het volledige theoretisch elektrisch schem over in je verslg. Vermeld ook de gegevens vn de kenplten (ndrijfmotor en genertor) op dit schem b. Stel het opstellingsschem vn fig. 4.1 op en lt het door de lerr nkijken. c. Stel de nloopweerstnd vn de shuntmotor in op mximle wrde. Stel de veldregelweerstnd R fr vn de genertor in op mximle weerstnd. d. Schkel de motor in en schkel de nloopweerstnd geleidelijk uit. Lt de motor rechts drien. Op de motor stt de dririchting gemrkeerd. Controleer dit. ndien de motor verkeerd drit, schkel deze uit. Regel de nloopweerstnd nr mx.wrde. Vernder de stroomzin door het nker. Strt de motor opnieuw op volgens de gekende procedure. Lt de motor drien n de nominle snelheid (2300tr/min). Let op! De bekrchtigingwikkeling is spnningsloos. e. Meet de opgewekte nullstiek E O. De bekrchtigingstroom moet je niet meten, S1 is immers open en bijgevolg is f = 0. Noteer je resultt in tbel 4.1. f. Sluit de schkelr S1. g. Meet de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingstroom f. Noteer je resultten in tbel 2.1. h. Neem de stijgende krkteristiek op voor het eerste kwdrnt door de veldregelweerstnd R fr stpsgewijze vn mximl nr miniml te regelen. Meet telkens de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingstroom f. Noteer je resultten in tbel 4.1. Let op! ndien de veldregelweerstnd ingesteld is op miniml dn is E O gelijk n de nominle klemspnning U vn de genertor. i. Neem de dlende krkteristiek op voor het eerste kwdrnt door de veldregelweerstnd R fr stpsgewijze vn miniml nr mximl te regelen. Meet telkens de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingstroom f. Noteer je resultten in tbel 4.2. 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 10

j. Meet de opgewekte nullstemk E O. De bekrchtigingstroom moet je niet meten, S1 is immers open en bijgevolg is f = O. Noteer je resultten in tbel 2.2. n het 1 ste kwdrnt is: - F1 ngesloten n de + vn het net en F2 ngesloten n de vn het net. - A 1 = + ; A 2 = Het potentil vn A 1 is positief ten opzichte vn A 2. Stijgende f Dlende f n = C te n = C te /26 meetresult ten f in A E 0 in V f in A E 0 in V 0.......................................... 0.. Tbel 4.1 Tbel 4.2 k. Open schkelr S1. 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 11

l. Verwissel de nsluitdrden n de klemmen F1 F2 vn de bekrchtigingwikkeling. Hierdoor keer je de stroomzin door de bekrchtigingwikkeling om. Let op! De bekrchtigingwikkeling moet spnningsloos zijn (S1 op). m. Stel de veldregelweerstnd R fr in op mximle weerstnd. n. Meet de opgewekte nullstemk E O. De bekrchtigingstroom moet je niet meten, S1 is immers open en bijgevolg is f = 0. Noteer je resultt in tbel 4.3. o. Sluit schkelr S1. Hierdoor krijgt de bekrchtigingswikkeling terug spnning. p. Meet de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingstroom f. Noteer je resultten in tbel 4.3. q. Neem de stijgende krkteristiek op voor het derde kwdrnt door de veldregelweerstnd R fr stpsgewijze vn mximl nr miniml te regelen. Meet telkens de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingstroom f. Noteer je resultten in tbel 4.3. Let op! ndien de veldregelweerstnd ingesteld is op min. dn is E O gelijk n de nominle klemspnning U vn de genertor. r. Neem de dlende krkteristiek op voor het derde kwdrnt door de veldregelweerstnd R fr stpsgewijze vn miniml nr mximl te regelen. Meet telkens de opgewekte nullstemk E O en de bekrchtigingsstroom f. Noteer je resultten in tbel 4.4. s. Open schkelr S1. t. Meet de opgewekte nullstemk E O. De bekrchtigingsstroom moet je niet meten; S1 is immers open en bijgevolg is f = O. Noteer je resultt in tbel 4.4. n het 3 de kwdrnt is: - F1 ngesloten n de vn het net en F2 ngesloten n de + vn het net. - A1 = ; A2 = + Het potentil vn A2 is positief ten opzichte vn A1. Het potentil vn A 1 is positief ten opzichte vn A 2. Stijgende f Dlende f /28 meetresult ten f in A n = C te E 0 in V f in A n = C te E 0 in V 0.......................................... 0.. Tbel 4.3 Tbel 4.4 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 12

u. Geef je resultten grfisch weer. Teken de nullstkrteristiek E O = f( f ) voor zowel de stijgende ls dlende wrden vn f. Let op : enkele nuttige tips om de grfiek correct met de computer te tekenen (met Excel) Typ tbel 4.1 in Breng de wrde (teken inbegrepen) vn E 0 op deze gemeten bij tbel 4.4 voor f = 0A Type nu de enkel de meetresultten vn tbel 4.2 in onder tbel 4.1 mr lt het ltste meetresultt (voor f = 0A) weg. Type nu de enkel de meetresultten vn tbel 4.3 in onder de meetresultten vn tbel 4.2 mr lt het ltste meetresultt (voor f = 0A) weg. Type tenslotte de meetresultten vn tbel 4.4 in onder de meetresultten vn tbel 4.3 mr zorg dt de ltste wrden ( f en E 0 ) gelijk zijn n de eerste vn tbel 4.1 Mk nu een spreidingsgrfiek f in A Tbel 4.1 (1) Tbel 4.1 (2) Tbel 4.1 (3) Tbel 4.1 (4) Tbel 4.1 (5) Tbel 4.1 (6) Tbel 4.2 (6) Tbel 4.2 (5) Tbel 4.2 (4) Tbel 4.2 (3) Tbel 4.2 (2) Tbel 4.2 (1) Tbel 4.3 (1) Tbel 4.3 (2) Tbel 4.3 (3) Tbel 4.3 (4) Tbel 4.3 (5) Tbel 4.3 (6) Tbel 4.4 (6) Tbel 4.4 (5) Tbel 4.4 (4) Tbel 4.4 (3) Tbel 4.4 (2) Tbel 4.4 (1) E 0 in V + + + + + + + + + + Deze 2 wrden ( f en E 0 ) moeten gelijk zijn (ook voor het teken) in je excel werkbld. Deze 2 wrden ( f en E 0 ) weglten in je excel werkbld. Tbel 4.1 (1) = de eerste meetwrde voor f in tbel 4.1. n de rechter kolom plts je dn de bijhorende wrde voor E 0 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 13

4.7 Meetopstelling + benodigdheden uitwendige en regelkrkteristiek 4.7.1 Benodigdheden - mchinegroep Gegevens mchinegroep: overnemen uit pgin 6. genertor type:. kenplt b. ndrijfmotor type:. kenplt - 1 mpèremeter DC type:. - 1 mpèremeter DC type:. - 1 voltmeter DC type:. - 1 ohmmeter type:. - 1 tchometer type:. - 1 veldregelweerstnd R fr (q s t) R = Ω - 1 regelbre belsting R u Lmpengroep ingebouwd in de mchine 4.7.2 Meetopstelling uitwendige en regelkrkteristiek Principeschem met ndrijving tekenen. Andrijving = een shunt motor (zoek het schem op vi je boek elektriciteit en het bedrdingsschem). 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 14

4.8 Uitvoering 4.8.1 Opnemen vn de uitwendige krkteristiek vn een genertor met onfhnkelijke bekrchtiging. Bepl de inwendige weerstnd R i vn de mchine door de weerstndswrde vn de hulppool-, compenstie- en nkerwikkeling te meten met een ohmmeter en de verschillende weerstndswrden op te tellen. /3 meetresult ten R i = R + R b + R c R = Ω R b = Ω R c = Ω weerstnd vn de nkerwikkeling weerstnd vn de hulppoolwikkeling weerstnd vn de compenstiewikkeling Niet vergeten, nders kn je de berekeningen niet mken. /1 bereke ningen R i = Ω inwendige weerstnd Opmerking: De hulppool- en compenstiewikkeling zijn niet steeds nwezig. Onderzoek of deze mchine lle wikkelingen heeft. Zijn ze niet nwezig dn vul je 0Ω in voor de desbetreffende wikkeling.. Vervolledig het opstellingsschem vn fig. 4.2 zodt het ngepst is n de mchinegroep wrop je de proef uitvoert. Schkel de ndrijfmotor ls shuntmotor. (Zie schem AEG) Teken het volledige theoretisch elektrisch schem over in je verslg. b. Stel het opstellingsschem vn fig. 4.2 op en lt het door de lerr nkijken. /2 meetresult ten c. Stel de veldregelweerstnd R fr in op mximle weerstnd. d. Lt de motor nlopen. Regel, indien nodig, de snelheid tot n = n n (1500tr/min). Hou de motorsnelheid n gedurende de gnse proef constnt. n = s -1 = min -1 = C te e. Sluit schkelr S1. f. Regel de klemspnning U vn de genertor door f te regelen met de veldregelweerstnd R fr tot de voltmeter de nominle klemspnning U n vn de genertor nduidt (150V). Let op! De instelling vn de veldregelweerstnd wordt tijdens de proef niet vernderd. /1 meetresult ten /1 meetresult ten Voor een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging zl dus f constnt zijn gedurende de gnse proef. f = A = C te g. Meet met de voltmeter de klemspnning U zonder belsting. De gemeten klemspnning is nu gelijk n de nullst-emk E 0. E 0 =. V h. Sluit schkelr S2. 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 15

i. Stel de belsting R u in zols gevrgd in tbel 4.5. Meet telkens de belstingsstroom, geleverd door de genertor en de klemspnning U vn de genertor. Noteer je resultten in tbel 4.5. Leg op het einde vn de proef de motor f. /16 meetresult ten n =.. S -1 = C te NSTELLEN R u (0%) 150W (17%) 300W (33%) 450W (50%) 600W (67%) 750W (83%) 900W (100%) f = A = C te in A METEN U in V Tbel 4.5 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 16

j. Bereken n de hnd vn de inwendige weerstnd R i (bepld in ) en de gemeten stroom (f te lezen in tbel 4.5) het inwendige spnningsverlies U vi voor elke instelling vn de belstingsweerstnd R u. Noteer je resultten in tbel 4.6. U vi = R i k. Bereken n de hnd vn de gemeten klemspnning U (f te lezen in tbel 4.5) en het berekende inwendige spnningsverlies U vi (f te lezen in tbel 4.6), de emk E voor elke instelling vn de belstingsweerstnd R u. Noteer je resultten in tbel 4.6. E = U + U vi l. Bereken n de hnd vn de berekende emk E (f te lezen in tbel 4.6) en de nullst-emk E 0 (bepld in punt g vorige pgin), het spnningsverlies door nkerrectie E voor elke instelling vn de belstingsweerstnd R u. Noteer je resultten in tbel 4.6. E = E 0 E /34 bereke ningen n = S -1 = C te f = A = C te E 0 = V = C te NSTELLEN BEREKENEN R u (0%) 150W (17%) 300W (33%) 450W (50%) 600W (67%) 750W (83%) 900W (100%) U vi in V Tbel 4.6 Vb. Berekeningen rij 2 U vi = E = E = m. Geef je resultten grfisch weer. Teken volgende krkteristieken (ls fzonderlijke grfieken). E in V E in V de uitwendige krkteristiek: U = f() /30 grfiek en 1 cm V 1 cm A de inwendige krkteristiek: E = f() 1 cm V 1 cm A de krkteristiek vn de nkerrectie: E = f() 1 cm V 1 cm A 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 17

4.8.2 Opnemen vn de regelkrkteristiek vn een genertor met onfhnkelijke bekrchtiging /2 meetresult ten. Lt de motor nlopen. Regel, indien nodig, de snelheid vn de motor tot n = n n (1500tr/min). Hou de motorsnelheid n constnt gedurende de gnse proef. n = S -1 = min -1 = C te b. Sluit schkelr S1. c. Regel de klemspnning U vn de genertor door f te regelen met de veldregelweerstnd R fr, tot de voltmeter de nominle klemspnning U n vn de genertor nduidt (150V). /1 meetresult ten d. Meet met de voltmeter de nominle klemspnning U n zonder belsting. De gemeten spnning is nu gelijk n de nullst-emk E 0. E 0 = V = C te Let op! De klemspnning U wordt gedurende de gnse proef constnt gehouden. Om de spnning bij stijgende belsting constnt te houden, moet je de bekrchtigingstroom f wijzigen door de instelling vn de veldregelweerstnd R fr te vernderen. e. Sluit schkelr S2. f. Stel de belsting R u in zols gevrgd in tbel 4.5. Meet telkens de belstingsstroom en de bekrchtigingstroom f vn de genertor. Noteer je resultten in tbel 4.7. /16 meetresult ten n =.. S -1 = C te NSTELLEN R u (0%) 150W (17%) 300W (33%) 450W (50%) 600W (67%) 750W (83%) 900W (100%) U = V = C te in A METEN f in A Tbel 4.7 /10 grfiek en g. Geef je resultten grfisch weer. Teken de regelkrkteristiek f = f(). voor f komt 1 cm A voor komt 1 cm A 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 18

Opgven 4.9 Opgven nullstkrkteristiek /2 /4 /3 /2. De nullstkrkteristiek geeft het verbnd tussen. en. b. Wiskundig is deze curve een die begint in. De hoek tussen de curve en de x-s is een mt voor. en.. c. De curve vertoont hetzelfde verloop ls de BH-kromme. Je kn dit wiskundig ntonen: E O = f =.. E O = f (.)...... f (.) Hieruit volgt dt de kromme dezelfde vorm heeft ls de BH-kromme. d. Het prktisch verloop vn de nullstkrkteristiek verschilt vn het theoretisch verloop. Door het remnent mgnetisme begint de curve... de fbuiging is te wijten n... /1 e. Bij de dlende krkteristiek is voor een zelfde wrde vn f t.o.v. de stijgende krkteristiek de gemeten wrde vn E O : hoger hetzelfde lger /2 f. Welke twee fctoren houd je niet constnt bij het opnemen vn de nullstkrkteristiek? de mgnetische reluctntie de bekrchtigingstroom de snelheid de rottiefrequentie de nkerstroom de gegenereerde emk /1 g. ndien je tijdens het opnemen vn de nullstkrkteristiek met de veldregelweerstnd heen en weer drit, zl: je voor een zelfde wrde vn f een hogere wrde voor E O bekomen. er geen verndering optreden. je voor een zelfde wrde vn f een lgere wrde voor E O bekomen. /1 /1 h. Wrom kn je bij een seriegenertor geen nullstkrkteristiek opnemen? i. Bij het opnemen vn de nullstkrkteristiek vn een shuntgenertor met zelfbekrchtiging, zl de nullstkrkteristiek lger liggen dn bij onfhnkelijke bekrchtiging. Wrn is dit te wijten? verzdiging vn de polen inwendige spnningsverliezen de belsting ngesloten n de genertor nkerrectie /1 j. ndien de snelheid vn de mchine toeneemt, is voor een zelfde wrde vn f de wrde vn E O : hoger hetzelfde lger 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 19

Opgven 4.10 Opgven uitwendige en regelkrkteristiek /2 /2. De uitwendige krkteristieken geeft het verbnd tussen. en. b. ndien de belsting vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging toeneemt, zl de klemspnning toenemen / constnt blijven / fnemen. Dit is te wijten n: /2 c. Hoe kn je de nullst-emk E 0 vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging beplen? /2 d. ndien de belstingsstroom toeneemt, zl het spnningsverlies door nkerrectie E : toenemen constnt blijven fnemen willekeurig vernderen /2 /1 /5 e. De regelkrkteristiek geeft het verbnd tussen en. f. ndien de belsting vn een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging toeneemt, zl de bekrchtigingstroom f moeten toenemen / constnt blijven / fnemen om een zelfde klemspnning te genereren. g. Een gelijkspnningsgenertor met onfhnkelijke bekrchtiging heeft een inwendige weerstnd vn 3 Ω. Bij nullst wekt deze genertor een spnning vn 240 V op. Hoe groot zijn de emk en het spnningsverlies door nkerrectie bij een belsting vn 19 Ω ls de klemspnning bij deze belsting 190 V is? Gegeven: R i = 3 Ω R u = 19 Ω E 0 = 240 V U = 190 V Gevrgd: E =? E =? Oplossing : 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 20

Besluit 4.11 Besluit /10 Volgende vrgen moeten bentwoord en verwerkt worden in je besluit. 1) Vergelijk de theoretische nullst krkteristiek met de gemeten krkteristiek. 2) Wrom heeft men zo n curve (vorm bespreken)? Geef een verklring. 3) Wrom meet men spnning zelfs ls er geen bekrchtigingstroom in de bekrchtigingwikkeling vloeit? 4) Bespreek de grfieken bij de uitwendige en de regelkrkteristiek (vergelijk de theoretische met de gemeten wrden). 5) Wt gebeurt er men het inwendig spnningsverlies ls de belsting stijgt? 6) Wt gebeurt er met de opgewekte emk ls de belstingsstroom stijgt? 7) Wt gebeurt er met het spnningverlies door de nkerrectie ls de belstingstroom stijgt? 8) Wt gebeurt er met de bekrchtigingstroom bij de regelkrkteristiek ls de belstingsstroom stijgt? 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 21

Besluit /10 Algemeen besluit 4 De gelijkstroomgenertor 3.2ET pgin 22