SERVICEDOCUMENT BIJ DE LEERPLANNEN OH EN OA DERDE GRAAD BSO

SERVICEDOCUMENT BIJ DE LEERPLANNEN OH EN OA DERDE GRAAD BSO Juni 2014 (D/2014/7841/031 en D/2014/7841/036) Vlaams Verbnd van het Kathliek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Inhud Inleiding 1 Pedaggisch kader p.4 1.1 Christelijk pvedingsprject 1.2 Welke pedaggische principes f welke pedaggische visie ligt aan de basis van het leerplan p.5 1.3 Relatie 2 de 3 de graad- specialisatiejaar p.8 2 Didactisch kader p.12 2.1 Algemeen 2.2 Geïntegreerd werken p.25 2.3 Stage p.28 2.4 Geïntegreerde pref p.40 2.5 Evalueren van de vakken Organisatiehulp en Organisatie-assistentie p.40 2.6 Taalgericht vaknderwijs p.52 2.7 Wenken bij de leerplandelstellingen 2.7.1 Algemene wenken bij het leerplan Organisatiehulp p.57 2.7.2 Wenken bij algemene mdule Organisatiehulp p.60 2.7.3 Algemene wenken bij leerplan Organisatie-assistentie p.95 2.7.4 Wenken bij algemene mdule Organisatie-assistentie p.98 2.7.5 Wenken bij keuzemdule(s) Cmpetentie 1 p.134 Cmpetentie 2 p.156 Cmpetentie 3 p.173 Cmpetentie 4 p.184 Cmpetentie 5 p.191 3 Organisatrisch kader 3.1 Organisatrisch kader Organisatiehulp p.208 3.2 Organisatrisch kader Organisatie-assistentie p.215 Bijlage bij leerplan (ICF) p.217 Servicedcument bij leerplan 3 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

Inleiding In september 2014 starten we met de implementatie van een nieuw leerplan vr de 3 de graad Organisatieassistentie. In 2013 (ingang september 2014) werd het leerplan Organisatiehulp na verleg met de inspectie licht herwerkt. In het leerplan werden enkel de wettelijk verplichte nderdelen pgenmen. Vr de andere nderdelen schreven we - de pedaggische werkgrep Persnenzrg in samenwerking met de pedaggisch begeleiders dit servicedcument. We willen dit dcument beschuwen als een greidcument. Wanneer wijzigingen zinvl zijn, zal dit dcument f zullen delen van dit dcument wrden aangepast. U leest in dit dcument vanuit welk pedaggisch kader het leerplan werd geschreven (deel 1), in een tweede deel vindt u meer infrmatie mtrent het didactisch kader. In dit deel werden k de wenken, telichting bij de leerplandelstellingen pgenmen. Vervlgens vindt u in een derde deel meer infrmatie ver en suggesties vr de rganisatie van het berepsgericht gedeelte van de studierichting. Omdat een aantal delen in het kader van het begeleidingswerk f vr de teamwerking p de schl als lsstaande gehelen kunnen besprken wrden, wrden een aantal nderwerpen sms herhaald. 1 Pedaggisch kader 1.1 Christelijk pvedingsprject Ons nderwijs streeft de vrming van de ttale persn na waarbij het christelijk mensbeeld centraal staat. Onderstaande waarden zijn dan k steeds na te streven: respect vr de medemens; slidariteit; zrg vr milieu en leven; vanuit een eigen gelf respectvl mgaan met anders gelvigen en niet-gelvigen; vanuit een eigen spiritualiteit mgaan met ethische prblemen; respectvl mgaan met eigen lichaam (seksualiteit, gezndheid, sprt,.). He kunnen deze waarden van het pvedingsprject binnen de leerplannen OH en OA gecncretiseerd wrden? Binnen het studiegebied Persnenzrg wrdt er van de tekmstige berepsbeefenaars verwacht dat ze gebruikers (kinderen, uderen, cliënten, ) vanuit een ttaalvisie leren verzrgen, begeleiden, benaderen. In het leerplan staat het handelen vanuit een hlistische, dynamische en emancipatrische mensvisie dan k centraal (persnalistisch mensbeeld). Aandacht hebben vr de kwetsbaren in de samenleving (uderen, zieken, kinderen, ), zich naar hen tewenden en penstaan vr het appel (vragen, wensen, beheften, ) dat van hen uitgaat, je als mens, als lgistiek medewerker raken en ndersteuning en zrg bieden, sluit naadls aan bij het christelijk prject vanuit bijbels perspectief. We kunnen hierbij bv. denken aan het verhaal ver de barmhartige Samaritaan, de parabel van het verlren schaap, de verhalen waarin Jezus zieken geneest, dden pwekt, De mensvisie van waaruit we de leerplannen schreven, sluit m.a.w. aan bij het christelijk prject en bvenstaande waarden zijn hier dan k nlsmakelijk mee verbnden. Omdat we bij het schrijven van de leerplannen dit handelen vanuit een ttaalvisie p zrg centraal stellen, pteerden we er vr m het kwaliteitsbewust handelen als eerste algemene delstelling uit te werken. We beschuwen.a. respectvl handelen vr zichzelf en anderen (respect vr diversiteit, vr spiritualiteit en levensbeschuwing,.), milieubewust handelen (respect vr de schepping), het aandacht hebben vr het prject/missie van een rganisatie, het (ethisch) reflecteren,.als wezenlijke elementen van het Servicedcument bij leerplan 4 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

kwaliteitsbewust handelen. De eerste algemene delstelling Kwaliteitsbewust handelen vrmt dan k de basis vr alle andere algemene delstellingen. Kwaliteitsbewust handelen vrmt het fundament vr het cmmuniceren met gebruikers, vr het werken in team, binnen een rganisatie, vr het zrg dragen vr veding, vr kleinhuishuding, gezndheid en welzijn, vr het (ped)aggisch handelen, vr het zrg dragen vr interieur en linnen en vr het ndersteunen van gebruikers in zrginstellingen,. Wanneer we van leerlingen verwachten dat ze gebruikers ndersteunen vanuit een ttaalvisie, lijkt het ns dan k een vrwaarde dat we leerlingen uitdagen m niet alleen als tekmstig berepsbeefenaar, maar k als persn, in verbndenheid met de medemens en met Gd, p een verantwrdelijke wijze in het leven te staan. Hierbij is het belangrijk dat leerlingen zich tijdens dit greiprces mgen en kunnen spiegelen aan de leraren die met hen p weg gaan. Het gelven in een hlistische, dynamische en emancipatrische mensvisie vanuit het christelijk prject heeft vr de leraar/team dan k cnsequenties vr het hanteren van pedaggisch-didactische visies, kaders,. 1.1 Welke pedaggische principes f welke pedaggische visie ligt aan de basis van de leerplannen? 1.1.1 Vanuit een emancipatrische, dynamische en hlistische mensvisie naar een visie p cmpetentientwikkelend leren Wanneer leerlingen later kiezen vr tewerkstelling in de indirecte zrg, zal het belangrijk zijn dat ze gebruikers benaderen vanuit een emancipatrische en dynamische mensvisie en dat ze zrg en ndersteuning bieden vanuit een ttaalvisie. Bvendien verwachten we van een berepsbeefenaar dat hij/zij in cncrete situaties cmpetent handelt. Dit wil zeggen dat hij/zij bij de uitvering van een taak niet alleen beschikt ver bepaalde vaardigheden en kennis, maar dat hij zelf k inschat welk geheel aan vaardigheden en kennis vr de uitvering van een welbepaalde taak van tepassing is. Bvendien met hij de wil en de mtivatie (attitude) hebben m een adequate plssing te bedenken en te te passen, m de gebruiker bij de uitvering van de taak te beluisteren en te betrekken, m indien ndig iemand te raadplegen,.krtm, cmpetent handelen gaat ver het functineren van de persn als geheel, ver zijn manier van den in (vaak cmplexe) situaties. Het gaat bij cmpetenties niet alleen m wat iemand gezien zijn kennis en vaardigheden in principe kan maar m wat hij/zij daadwerkelijk laat zien in reële, k enigszins vergelijkbare situaties. We verwachten dus van berepsbeefenaars dat zij hun kennis en vaardigheden vanuit een bepaalde attitude verankeren in hun handelen binnen welbepaalde situaties. Wanneer we van beginnende berepsbeefenaars (een verzrgende, een lgistiek assistent,.)verwachten dat zij ver bepaalde cmpetenties (kennis, vaardigheden, attitudes in samenhang) beschikken in punt 2.3 verduidelijken we welke cmpetenties dit zijn betekent dit vr het leren van de leerling dat we hen de kans meten bieden m deze cmpetenties tijdens hun pleiding te ntwikkelen. Grei, leren in samenhang en verbndenheid zijn dan k belangrijke uitgangspunten gewrden bij het uitschrijven van de leerplannen. Waarm? Wanneer we bijvrbeeld van een beginnend berepsbeefenaar verwachten dat hij/zij nder verwijderd tezicht in een zrginstelling lgistieke zrg verleent aan gebruikers betekent dit bv. dat hij/zij kennis, vaardigheden en attitudes m.b.t. het zrg dragen vr indirecte zrg, m.b.t. het kwaliteitsbewust handelen, m.b.t. het cmmuniceren, cmbineert én transfereert naar f tepast bij een cncrete gebruiker, in een cncrete situatie. En dit uit zich in zijn f haar handelen in die bepaalde situatie. We mgen en kunnen dit maar van leerlingen verwachten, wanneer zij vanaf het begin van de pleiding (te beginnen van in de 2 de graad) hebben gezien en geleerd wat de samenhang is tussen de verschillende algemene delstellingen van de studierichting. En dat ze hebben ervaren dat je m cncrete activiteiten en pdrachten te kunnen uitveren, je de kennis, vaardigheden en attitudes die werden aangeleerd binnen welbepaalde algemene delstellingen met cmbineren. Servicedcument bij leerplan 5 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

Algemene delstellingen Algemene delstellingen Cmpetenties Algemene delstellingen Cmpetenties Link met het leerplan Omwille van het belang van het leren in samenhang werd er vr gekzen m één leerplan uit te schrijven vr het berepsgericht gedeelte (= 20u Organisatiehulp f Organisatie-assistentie: 10u les + 10u stage). Het leerplan van de 3 de graad geeft aan waar de leerling in zijn cmpetentientwikkeling dient te staan aan het einde van de 3 de graad. Het leerplan OA det hetzelfde vr het specialisatiejaar. De cmpetenties en algemene delstellingen verwrden het handelen dat van elke leerling wrdt verwacht. Bij de cmpetenties en algemene delstellingen wrdt de cntext aangegeven waarbinnen deze dienen bereikt te wrden. Dr het beschrijven van de cntext bakenen we de 3 de graad af t.a.v. de 2 de graad en t.a.v. de specialisatiejaren. De leerplandelstellingen zijn een cncretisering van de algemene delstelling en de cmpetenties. Ze dienen dan k steeds in functie van het bereiken van de algemene delstelling te wrden gelezen. Bv. Wanneer leerlingen De begrippen gezndheid en welzijn verduidelijken en telichten (= kennisgericht), zien we dit in functie van het werken als lgistiek assistent in ziekenhuizen en/f zrg- en pvanginstellingen. De cmpetentie vrnderstelt immers een tepassen van kennis, vaardigheden en attitudes binnen een welmschreven pdracht. Bij het uitschrijven van de leerplandelstellingen geven we dr de wrdkeuze aan welke gedrag, welke handeling(en) we van de leerling verwachten: verduidelijken, telichten, aanwenden, zrg dragen vr, bereiden, begeleiden, cmmuniceren,. In het rubriekje samenhang met andere leerplandelstellingen wijzen we p de samenhang met andere leerplandelstellingen (= integratie) van het berepsgericht gedeelte. Een aantal leerplandelstellingen zijn maar te bereiken p vrwaarde dat je kennis, vaardigheden en attitudes van meerdere algemene delstellingen/leerplandelstellingen cmbineert binnen een welbepaalde activiteit/pdracht. Op deze wijze wrdt het leren in samenhang bewerkstelligd en begeleiden we de grei in cmpetentientwikkeling. Visuele synthese: Tweede graad 1 ste en 2 de leerjaar Derde graad 1 ste en 2 de leerjaar Derde graad 3 de leerjaar De leerling ntwikkelt cmpetenties en greit uit tt een beginnend berepsbeefenaar Servicedcument bij leerplan 6 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

1.1.2 Keuze vr theretische kaders vanuit een emancipatrische, dynamische en hlistische mensvisie Het is belangrijk dat het lerarenteam zwel bij de keuze van een methdiek en/f theretisch kader, als bij het werken met deze methdiek f vanuit dit kader, als k bij de keuze vr bepaalde rdeningskaders, de hlistische, emancipatrische en dynamische mensvisie als uitgangspunt neemt. Bvendien is het mwille van de cntinuïteit en cmpetentientwikkeling belangrijk dat men bij de keuzes de lerarenteams van de andere graden betrekt. In cncret: Reflecteren cmmuniceren en aggisch handelen in team werken De leraar is vrij m m.b.t. de algemene delstelling AD2 en 3 zelf een theretisch kader te kiezen in functie van het uitwerken van de leerplandelstellingen m.b.t. het situeren van gedrag/cmmunicatie: bv. Relatiewijzer, axenrs,. Ordeningskader/rganisatievrm Ok vr de implementatie van het ganse leerplan is het team vrij m in functie van de rganisatie p schl vr een bepaald rdeningskader te kiezen f een rdeningskader te ntwikkelen. (zie deel 4) Servicedcument bij leerplan 7 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

1.2 Relatie 2 de 3 de graad- specialisatiejaar We beschrijven hiernder het traject dat leerlingen drlpen van de 2 de graad Verzrging-veding, drheen Organisatiehulp tt Organisatie-assistentie. Tweede graad Verzrging- veding Derde graad Organisatiehulp Specialisatiejaar Organisatie-assistentie Cmpetenties C1 Als lgistiek assistent werken in ziekenhuizen en/f andere zrg- en pvanginstellingen (verplicht). C2 Als lgistiek medewerker in de directe zrg (kleinhuishuding). C3 Als lgistiek medewerker werken in de vedingsdienst. C4 Als lgistiek medewerker werken in de linnendienst. C5 Als lgistiek medewerker werken in de nderhudsdienst. Cmpetenties C1 Als lgistiek assistent werken in ziekenhuizen en/f andere zrg- en pvanginstellingen (verplicht vr zij-instrmers). (cmplexe situaties) C2 Als lgistiek medewerker in de directe zrg (kleinhuishuding). (cmplexe situaties) C3 Als lgistiek medewerker werken in de vedingsdienst. C4 Als lgistiek medewerker werken in de linnendienst. C5 Als lgistiek medewerker werken in de nderhudsdienst. Algemene delstellingen AD1 Binnen een welmschreven pdracht kwaliteitsbewust handelen Algemene delstellingen AD1 Binnen een welmschreven pdracht kwaliteitsbewust handelen AD1 Binnen een welmschreven pdracht kwaliteitsbewust handelen AD2 Binnen een welmschreven pdracht cmmuniceren in een 1-1 relatie AD2 Binnen een welmschreven pdracht mndeling (in een 1-1 relatie) en schriftelijk cmmuniceren AD2 Binnen een welmschreven pdracht aggisch handelen en mndeling en schriftelijk cmmuniceren Servicedcument bij leerplan 8 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

AD3 Binnen een welmschreven pdracht, binnen een klasgrep, in grep werken AD4 Binnen een welmschreven pdracht zrg dragen vr gezndheid en welzijn AD5 Binnen een welmschreven pdracht ndersteunen bij (ped)aggische activiteiten AD6 Binnen een welmschreven pdracht een maaltijd plannen, vrbereiden en bereiden AD7 Binnen een welmschreven pdracht zrg dragen vr lkalen, keuken en leefruimten AD8 Binnen een welmschreven pdracht zrg dragen vr linnen AD9 Oriënteren p berepen binnen de directe en indirecte zrg en studiekeuze AD3 Binnen een welmschreven pdracht in een rganisatie, in team werken AD4 Oriënteren p berepen en vrbereiden p verder studeren f werken. AD3 Binnen een welmschreven pdracht in een rganisatie, in team werken AD4 Oriënteren p berepen en vrbereiden p werken (f verder studeren) en levenslang leren. Cntext Delgrepen De leerlingen bereiken de algemene delstellingen bij vlgende delgrepen: medeleerlingen; geznde kinderen van 2,5 tt 10 jaar; geznde vlwassenen. Cntext: Eenvudige situaties Cntext: Eenvudige tt cmplexe situaties (C1 en C2) Eenvudige situaties (C3 tt C5) Servicedcument bij leerplan 9 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

In de situatie van kind en vlwassene zijn geen acute veranderingen en prblemen te verwachten. Opdrachten Om de algemene delstellingen te bereiken veren leerlingen pdrachten uit: met een lage meilijkheidsgraad; aan de hand van duidelijke instructies; nder directe begeleiding van de leraar. Opdrachten/handelingen: Om de cmpetenties/algemene delstellingen te bereiken, veren leerlingen pdrachten/handelingen uit: die eenvudig zijn en weinig risic met zich mee- brengen (tepassen van rutines en prcedures) vlgens duidelijke instructies. p basis van een dr anderen pgesteld werkplan. in een team, in een rganisatie. Mate van verantwrdelijkheid Om de cmpetenties/algemene delstellingen te bereiken, werken leerlingen nder verwijderd tezicht van een verantwrdelijke (grei van directe begeleiding naar verwijderd tezicht): hij/zij signaleert veranderingen en meldt deze aan de leidinggevende/verantwrdelijke; hij/zij weet wanneer hij/zij hulp met inrepen - bij prblemen f in gevallen van twijfel en vraagt m hulp; hij/zij rapprteert aan de leidinggevende ver de werkzaamheden en evaluaties. In meer cmplexe situaties werkt hij/zij nder de verantwrdelijkheid van een werknemer/mentr en assisteert hij/zij deze (= nder directe Opdrachten/handelingen: Om de cmpetenties/algemene delstellingen te bereiken veren leerlingen pdrachten/handelingen uit: die meervudig van aard zijn en weinig risic met zich meebrengen (tepassen van rutines en prcedures en cmbinaties ervan); vlgens duidelijke instructies; p basis van een dr anderen pgesteld werkplan; waarbij ze zelf een werkplan pstellen vr een kleine grep medewerkers (U); waarbij de zrg wrdt afgestemd p de gebruiker, p zijn sciale mgeving en p de situatie (belang van transfer); in een team, in een rganisatie Mate van verantwrdelijkheid Om de cmpetenties/algemene delstellingen te bereiken werken leerlingen nder verwijderd tezicht (grei van directe begeleiding naar verwijderd tezicht) van een verantwrdelijke: hij/zij signaleert veranderingen en meldt deze aan de leidinggevende/verantwrdelijke; hij/zij weet wanneer hij hulp met inrepen bij prblemen f in gevallen van twijfel en vraagt m hulp; hij/zij rapprteert aan de leidinggevende ver de gebruiker, de eigen werkzaamheden en evaluaties; Servicedcument bij leerplan 10 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

begeleiding) Settings: C1: ziekenhuizen, zrg- en pvanginstellingen C2: diensten vr gezinszrg, particulieren C3: instellingen (zrg-, pvang-, vrmings-, nderwijs) bedrijven, vakantiecentra, kleinhreca, vedingszaken, gelegenheidsnthaal, enz. C4: zrg- en pvanginstellingen, verblijfsinstellingen (interne linnendienst); bedrijven textielverzrging waarnder wasserijen enz, C5: instellingen (zrg-, pvang-, vrmings-, nderwijs-), bedrijven (interne diensten), schnmaakbedrijven (externe diensten). hij/zij cördineert een kleine grep medewerkers (U). Settings: C1: ziekenhuizen, zrg- en pvanginstellingen C2: diensten vr gezinszrg, particulieren C3: instellingen (zrg-, pvang-, vrmings-, nderwijs) bedrijven, vakantiecentra, kleinhreca, vedingszaken, gelegenheidsnthaal, enz. C4: zrg- en pvanginstellingen, verblijfsinstellingen (interne linnendienst); bedrijven textielverzrging waarnder wasserijen enz, C5: instellingen (zrg-, pvang-, vrmings-, nderwijs-), bedrijven (interne diensten), schnmaakbedrijven (externe diensten). Servicedcument bij leerplan 11 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

werken in de nderhudsdienst werken in de linnendienst C3 als lgistiek medewerker werken in de vedingsdienst C2 als lgistiek medewerker werken in de indirecte zrg C1 als lgistiek assistent werken in zie kenhuizen en/f andere zrg- en pvanginstellingen 2 Didactisch kader 2.1 Algemeen 2.1.1 Cmpetenties 1 /algemene delstellingen 2 vr de 3 de graad Organisatiehulp We stellen hiernder p visuele wijze de samenhang vr tussen de cmpetenties en algemene delstellingen van het leerplan 3 de graad: De studierichting bestaat uit een verplichte Algemene mdule (Algemene delstellingen 1, 2, 3 en 4) en een verplichte specifieke mdule (lgistiek assistent in zrginstellingen) en een keuzemdule. Binnen de keuzemdule hebben de schlen de keuze tussen 8 pties. Een ptie mvat 1 f een cmbinatie van 2 cmpetenties. Visuele vrstelling: Verplichte specifieke mdule Keuzemdule 8 pties C4 als lgistiek medewerker C5 als lgistiek medewerker Keuzegedeelte AD4 Oriënteren p berepen en vrbereiden p verder studeren f werken. AD3 Binnen een welmschreven pdracht in een rganisatie, in team werken. Verplichte algemene mdule AD2 Binnen een welmschreven pdracht cmmuniceren. AD1 Binnen een welmschreven pdracht kwaliteitsbewust handelen. 1 Afgekrt: C 2 Afgekrt: AD Servicedcument bij leerplan 12 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

De acht pties binnen de keuzemdule zijn: Optie 1: cmpetentie 2 Optie 2: cmpetentie 3 Optie 3: cmpetentie 4 Optie 4: cmpetentie 5 Optie 5: cmpetentie 2 + cmpetentie 4 Optie 6: cmpetentie 2 + cmpetentie 5 Optie 7: cmpetentie 3 + cmpetentie 5 Optie 8: cmpetentie 4 + cmpetentie 5 Optie 5-8 zijn mgelijk mwille van inhudelijke samenhang tussen deze cmpetenties. Servicedcument bij leerplan 13 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

C5 als lgistiek medewerker werken in de nderhudsdienst C4 als lgistiek medewerker werken in de linnendienst C3 als lgistiek medewerker werken in de vedingsdienst C2 als lgistiek medewerker werken in de indirecte zrg C1 als lgistiek assistent werken in ziekenhuizen en/f andere zrg- en pvanginstellingen 2.1.2 Cmpetenties/algemene delstellingen vr het specialisatiejaar OA De studierichting bestaat uit een verplichte Algemene mdule (Algemene delstellingen 1, 2, 3 en 4) en de keuzegedeelte. In het keuzegedeelte kiest de schl vr minstens 1 cmpetentie (les + stage). Visuele vrstelling: Verplichte specifieke mdule bij instrm buiten Organisatiehulp Keuzemdule 3 AD4 Oriënteren p berepen en vrbereiden p werken (f verder studeren) en levenslang leren. AD3 studeren) Binnen een en welmschreven levenslang leren. pdracht in een rganisatie, in team werken. AD2 Binnen een welmschreven pdracht aggisch handelen en Verplichte algemene mdule mndeling en schriftelijk cmmuniceren. AD1 Binnen een welmschreven pdracht kwaliteitsbewust handelen. Servicedcument bij leerplan 14 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

2.1.3 Leeswijzer leerplannen Algemene delstelling/cmpetentie Bij smmige algemene delstellingen mschrijven we k het tepassingsgebied. Cntext: Beschrijving van de cntext vr het bereiken van de algemene delstelling: delgrep, situatie, aard van de pdracht, mate van verantwrdelijkheid, setting... Telichting: Telichting bij de algemene delstelling Vlgende items wrden - indien van tepassing uitgewerkt: Beginsituatie van leerlingen binnen hun cmpetentientwikkeling: wat aan bd kwam in het leerplan 2de graad Verzrging-veding f 3de graad Organisatiehulp. Specialisatiejaren: aandachtspunten vr het leerplan van het specialisatiejaar Duiding: duiding bij de algemene delstelling Leerplandelstelling Onderliggende delen: Cncretisering van de delstelling in nderliggende delstellingen. Hier wrden de delen pgesmd die minimaal aan bd meten kmen bij het bereiken van de leerplandelstelling (basis). Het staat de leraar vrij de delstelling verder te verdiepen (V) en uit te breiden (U). De nderliggende delen zijn dus tussenstapjes bij het bereiken van de leerplandelstelling. Deze psmming kan een hulpmiddel zijn vr het frmuleren van evaluatiecriteria vr de te bereiken leerplandelstelling. Telichting: bij de leerplandelstelling (zelfde rubricering als bij de telichting van de algemene delstelling) Samenhang met andere leerplandelstellingen (specifiek gedeelte): In deze rubriek geven we aan he de leerplandelstelling in relatie staat met andere leerplandelstellingen van het leerplan Organisatiehulp / Organisatie-assistentie. Deze leerplandelstellingen meten fwel bereikt zijn alvrens de bvenstaande leerplandelstelling kan bereikt wrden f ze meten geïntegreerd verwezenlijkt wrden. Vr schlen die kiezen vr meer integratie, geeft het servicedcument bij het leerplan meer mgelijkheden aan. Ok deze psmming kan een hulpmiddel zijn vr het frmuleren van evaluatiecriteria vr het bereiken van de bvenstaande leerplandelstelling. Ter inf: * wrden met een asterisk wrden verklaard in een wrdenlijst achteraan in het leerplan. (H) herhaling : deze letter geeft aan dat de delstelling reeds als leerplandelstelling deel uitmaakte van het leerplan Verzrging veding (vr deel 3de graad Organisatiehulp) f uit het leerplan Organisatiehulp (Vr deel Organisatie-assistentie: AD1 4 + C1). Het is Servicedcument bij leerplan 15 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

gebruiker (U) aangewezen m leerlingen te appelleren p reeds verwrven kennis, vaardigheden en attitudes (beginsituatie tetsen) alvrens een vlgende stap in de leerlijn* te zetten. we verkiezen in dit leerplan de term gebruiker mdat binnen de verschillende settings verschillende benamingen wrden gebruikt vr de mensen vr wie men prfessineel zrg draagt f begeleidt. Bij de cncretisering van het leerplan (les en stage) kiest de leraar in de cmmunicatie naar leerlingen te best de term die van tepassing is binnen de setting waarver men het heeft (zie wrdenlijst achteraan). delstellingen die ptineel kunnen wrden aangebden indien de schl leerlingen wil vrbereiden p het functineren als cördinatr van een kleine grep medewerkers. (V) verdiepingsdelstellingen in het functie van het werken in cmplexe situaties in C1 en/f C2. 2.1.4 Van cmpetenties, algemene delstellingen naar criteria Studierichtingsprfiel Cmpetentie Algemene delstellingen Leerplandelstellingen Delen handelingen criteria We werken in dit punt de cncretisering uit van Studierichtingsprfiel ver cmpetenties en delstellingen naar criteria. Binnen de visie p cmpetentientwikkeling wezen we k p het belang van leren in samenhang. Dit werken we uit in een vlgend punt. 2.1.4.1 Studierichtingsprfiel In het leerplan vindt u p p. 4 het studierichtingsprfiel van de studierichting. Belangrijk in dit prfiel is de situering van de studierichting, de cmpetenties en algemene delstellingen waar men in Organisatiehulp en Organisatie-assistentie rnd werkt en de cntext waarbinnen de leerlingen de cmpetenties en algemene delstellingen bereiken. In de 3 de graad Organisatiehulp bereiken de leerling de cmpetentie als lgistiek assistent werken in zrg en pvanginstellingen (C1). Daarnaast bereiken de leerlingen binnen de keuzemdule ng 1 f meerdere cmpetenties. In Organisatieassistentie bereiken leerlingen minstens 1 cmpetentie. Wanneer de schl zij-instrmers heeft, werkt men verplicht rnd C1. 2.1.4.2 Cmpetentie algemene delstelling leerplandelstellingen Iedere cmpetentie/algemene delstelling geeft in algemene termen weer wat we van de leerlingen verwachten aan het einde van de 3 de graad OH f OA. In het leerplan vindt u een cncretisering van de algemene delstellingen in leerplandelstellingen. Z weet men wat men juist nder elke delstelling dient te verstaan. Het is daarm belangrijk m de leerplandelstellingen te lezen in functie van het bereiken van de algemene delstelling. Wanneer men vanuit bepaalde leerplandelstellingen een pdracht ntwikkelt, dienen de leerplandelstellingen in een vlgende fase ng verder gecncretiseerd te wrden in cncrete delen, handelingen en bijhrende evaluatiecriteria. 2.1.4.3 (Onderliggende) delen Leerplandelstellingen zijn weergegeven in algemene bewrdingen. Vervlgens leest u de nderliggende delen. Deze delen zijn een cncretisering van de leerplandelstellingen. Het zijn als het ware Servicedcument bij leerplan 16 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

tussenstapjes in het bereiken van de leerplandelstelling. U hebt als leraar de vrijheid m de leerplandelstellingen zelf te verdiepen en/f uit te breiden. Hierbij is het wel belangrijk m rekening te huden met de cncrete cntext waarbinnen de algemene delstelling dient te wrden bereikt. 2.1.4.4 Handelingen en evaluatiecriteria Eenzelfde del zal naargelang de cntext f de cncrete pdracht een andere inhudelijke invulling krijgen. Vrbeeld 1: van del naar handeling (vrbeeld van een cmbinatie van C1, VOET leren leren) C1: Als lgistiek assistent werken in ziekenhuizen en zrg en pvanginstellingen. Leerplandelstellingen (nummering OH): 1.4 De wensen, beheften, mgelijkheden van de gebruikers binnen de verschillende settings explreren. 1.5 Vanuit een visie p evenwichtige veding handelen. Del: De leerling zekt infrmatie ver aandachtspunten m vedselinname te ptimaliseren ter preventie en behandeling van nderveding bij uderen en krijgt een brnvermelding. Handeling: in een welbepaalde pdracht betekent dit bv. cncreet:. Je zekt infrmatie ver de aandachtspunten m de vedselinname ter preventie van nderveding bij uderen te ptimaliseren en je krijgt de brnvermelding van een artikel uit NICE. Werken vlgens het SMART-principe kan hier helpen: SMART staat vr: Specifiek duidelijk en cncreet Meetbaar wat is er als het af is? he meten? Acceptabel psitief gefrmuleerd, actiegericht Realistisch is het haalbaar vr dit individu/deze grep? Tijdsgebnden afbakenen in tijd: wanneer starten/wanneer klaar/wanneer is del bereikt? Bij het invullen van de cncrete handeling is het tevens belangrijk de evaluatiecriteria vast te leggen en deze vraf te cmmuniceren aan de leerlingen. Onder evaluatiecriteria verstaan we de nrmen die als lerarenteam gebruikt m de delstelling die je wil dat leerlingen bereiken en de manier waarp dit is gebeurd, wil berdelen Vrbeeld 2: Del, handelingen en evaluatiecriteria C2 Als lgistiek medewerker werken in de indirecte zrg (kleinhuishuding) Leerplandelstelling 2.8 Gerechten vr gebruikers/medeleerlingen bereiden en bewaren. Del: Je bereidt in 30 minuten een pudding vr 2 persnen vlgens de wens van de gebruiker. (= vrbeeld van frmulering van een del in leerlingentaal) Bij het vastleggen van cncrete handelingen is het tevens belangrijk de evaluatiecriteria vast te leggen en vraf te cmmuniceren naar de leerlingen. Onder evaluatiecriteria verstaan we de nrmen die je als lerarenteam gebruikt m de delstelling die je wil dat leerlingen bereiken en de manier waarp dit is gebeurd, wil berdelen. Mgelijke bijhrende evaluatiecriteria: De leerling bevraagt de gebruiker. De leerling past het recept aan de wens van de gebruiker aan. Servicedcument bij leerplan 17 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

De leerling werkt binnen de tijd. De leerling werkt vlgens de afgesprken nrmen inzake veiligheid en hygiëne (HACCP). De pudding heeft de gewenste textuur en mndgevel. De pudding bevat geen klnters. De pudding heeft de gevraagde smaak. Wanneer we leerlingen evalueren vr een bepaald del zullen we aan de hand van cncrete evaluatiecriteria meten nagaan in welke mate de vrpgestelde handelingen van dat welbepaalde del bereikt zijn. Samenvattend/schematisch Studierichtingsprfiel Cmpetentie/Algemene delstelling Leerplandelstelling Del 1 Del 2 del 3 Handeling1 Handeling2 EC1 EC2 EC= evaluatiecriterium In bvenstaand punt en schema gaan we uit van de cncretisering van 1 algemene delstelling naar 1 leerplandelstelling, naar 1 cncreet (nderliggend) del. Servicedcument bij leerplan 18 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

Binnen de visie van cmpetentientwikkeling gaan we uit van leren in samenhang. In vlgende punten werken we dit verder uit. 2.1.5 Van leerplandelstelling tt ntwikkelen van cmpetentie (leren in samenhang/integratie en grei) Leerplandelstelling Leerplandelstelling Leerplandelstelling Algemene delstelling Leerplandelstelling. Algemene delstelling Cmpetentie. Het schema geeft aan dat wanneer we leerlingen willen begeleiden in het bereiken van cmpetenties, het belangrijk is dat we leerlingen begeleiden in het zien en ervaren van de samenhang f samenspel tussen: kennis, vaardigheden en attitudes in functie van het bereiken van de leerplandelstelling; verschillende leerplandelstellingen in functie van het bereiken van de algemene delstelling; verschillende algemene delstellingen in functie van het bereiken van de cmpetentie. Leerlingen kunnen zwel tijdens de les als p stage werken rnd het zien en ervaren van de hierbven beschreven vrmen van samenhang. Merk p: in functie van het bereiken van de cmpetentie dien je als leraar k rekening te huden met de cntext waarbinnen deze dienen te wrden bereikt. (zie inleiding p het leerplan) De verschillende vrmen van samenhang vrnderstellen telkens een hger beheersingsniveau van de leerling. Bij de ntwikkeling van leerlijnen dient men hier dan k rekening mee te huden. Vr het team is de vlgende vraag dan k heel belangrijk: Op welk mment verwacht men van leerlingen welk leren in samenhang? We werken de verschillende vrmen van samenhang nu verder uit. Servicedcument bij leerplan 19 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

2.1.5.1 Samenhang tussen/integratie van kennis/vaardigheden/attitudes in functie van het bereiken van de leerplandelstelling We zeiden reeds dat we in functie van het ntwikkelen van cmpetenties van leerlingen verwachten dat zij leren m kennis en vaardigheden vanuit een bepaalde attitude te verankeren in hun handelen binnen welbepaalde situaties. Vanuit deze visie werden leerplandelstellingen handelingsgericht gefrmuleerd. Het is dan k belangrijk m aan de hand van het gebruikte werkwrd in de leerplandelstelling na te gaan welk handelen er van de leerling wrdt verwacht en welke kennis (K), vaardigheden (V) en attitudes (A) hij/zij hierbij met inzetten. De nderliggende delen geven aan welke kennis, vaardigheden en attitudes de leerling kan inzetten in functie van het bereiken van de leerplandelstelling. Deze nderliggende delen zijn dan k een hulpmiddel bij het frmuleren van evaluatiecriteria. In het kader van het belang van de samenhang tussen K,V en A in het cncrete handelen, adviseren we dan k nadrukkelijk m het evalueren van berepsgerichte attitudes mee te nemen in de evaluatie van leerplandelstellingen en ze niet apart te evalueren. De attitudes wrden dan beschuwd als evaluatiecriteria (als gedrag dat men verwacht bij het bereiken van de delstelling). Vrbeeld: zie 2.1.4 2.1.5.2 Samenhang tussen/integratie van verschillende leerplandelstellingen in functie van het bereiken van de algemene delstelling We zeiden reeds dat een algemene delstelling wrdt uitgewerkt dr middel van cncrete nderliggende leerplandelstellingen. Het is belangrijk m leerlingen de samenhang tussen de verschillende delstelling te leren zien (leraar heeft hierte een belangrijke vrbeeldfunctie) en te laten ervaren (inefenen). Vrbeeld: zie 2.1..4 2..1.5.2 Samenhang tussen/integratie van verschillende algemene delstellingen/leerlijnen Wanneer we lezen welke cmpetenties de leerling dient te bereiken aan het einde van de studierichting, vernderstelt cmpetent handelen dat de leerling kennis, vaardigheden en attitudes vanuit verschillende algemene delstellingen inzet naar de gebruiker te, in een cncrete situatie. In functie hiervan verduidelijkten we reeds het belang van samenhang tussen de leerlijnen van de AD s in functie van het bereiken van de cmpetentie. (punt 1.1) Het is dan k belangrijk dat leerlingen deze samenhang leren zien en ervaren, zwel in de les als p stage en dat ze hierte vldende efen- en greikansen krijgen. We illustreren aan de hand van een vrbeeld (// met 2.1.4) he leerlingen deze samenhang aan de hand van pdrachten f tijdens het uitveren van activiteiten kunnen leren zien en ervaren. 2.1.5.3 Synthese aan de hand van een vrbeeld (nummering OH) De leerling efent in het uitveren van de pdracht (handelen in een cncrete situaties) de samenhang tussen K,V,A van meerdere leerplandelstellingen, vanuit verschillende AD s: C1: leerplandelstelling 1.5: Vanuit een visie p evenwichtige veding handelen C1: leerplandelstelling 1.14: vr het maaltijdgebeuren zrgen: nderliggende del: gerechten, dranken inschenken, aanbieden, bedelen. C1: leerplandelstelling 1.15: Bij maaltijden hulp bieden. In samenhang met AD1: leerplandelstellingen 1.3: respectvl handelen, hygiënisch handelen, veilig handelen, ergnmisch handelen en AD2: leerplandelstelling 2.2: vlt en respectvl cmmuniceren. Opdracht: Bedeel kffie f thee en water bij de gebruikers van de afdeling waar je stage lpt. Servicedcument bij leerplan 20 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie

Delen: 1) De leerling bedeelt de dranken. Handelingen: Fcus: 2) De leerling schenkt de dranken in. 3) De leerling biedt de gebruiker de dranken aan. 2) De leerling biedt hulp bij het drinken. 3) De leerling cmmuniceert respectvl met de gebruiker. 4) De leerling handelt kwaliteitsbewust. 1) Je bedeelt de gewenste dranken, je schenkt ze in en biedt ze aan. 2) Je vraagt de gebruiker f hij hulp wenst. Je biedt indien ndig hulp. Samenhang met andere AD s: 3) Je begret de gebruiker en vraagt testemming m de kamer te betreden. Je vraagt de gebruiker welke drank hij wenst. Je luistert naar de vragen/wensen van de gebruiker en geeft gepaste antwrden. Je vert een dagdagelijks gesprekje met de gebruiker. Je neemt afscheid bij het verlaten van de kamer. 4) Je klpt alvrens de kamer te betreden. Je bent beleefd. Je vermijdt mrsen. Je plaatst de kp/glas/beker binnen het bereik van de gebruiker. Je let p vr dranken met een te hge temperatuur. Mgelijke evaluatiecriteria: - De leerling bedeelt de gewenste drank, schenkt deze in en biedt ze aan. - De leerling biedt de gepaste hulp (gepaste hulpmiddelen, gepaste hulp). - De leerling stimuleert de gebruiker tt vchtinname (stimuleert tt drinken, zrgt spntaan vr aanwezigheid van vldende water p de kamer). - De leerling bserveert en signaleert veranderingen (niet drinken, ) - De leerling verwrdt zijn bservaties mndeling f schriftelijk. - De leerling verwrdt mndeling f schriftelijk zijn handelen. - De leerling drlpt de fasen van een gesprek: begret, vert gesprek, neemt afscheid - De leerling is gespreksvaardig p spntane wijze: De leerling luistert naar de gebruiker; De leerling vraagt testemming (m de kamer te betreden,.); De leerling stelt vragen en antwrdt; Servicedcument bij leerplan 21 Organisatiehulp en Organisatie-assistentie