Openbaar Onderwerp Oprichten Indigo B.V. Programma / Programmanummer Klimaat & Energie / 1022 Portefeuillehouder J. van der Meer Samenvatting Eerder hebben ons college en de raad ingestemd met het realiseren van het warmtenet Nijmegen. Voor de exploitatie van de aorta de verbinding vanaf de ARN tot en met de Waalsprong en het Waalfront zal de gemeente participeren in een gezamenlijk met Alliander op te zetten Infrabedrijf (Indigo B.V.). De afgelopen maanden zijn alle noodzakelijke voorbereidingen getroffen en overeenkomsten opgesteld. De overeenkomsten staan met elkaar in verband en dienen op één moment te worden ondertekend. Voor de oprichting en financiering van Indigo B.V. dienen formeel nog een aantal besluiten te worden genomen. Deze zaken worden in het vervolg van dit collegevoorstel nader toegelicht. BW-nummer nvt Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. OB10, Paul Matthieu, 9299 Datum ambtelijk voorstel 3 juli 2012 Registratienummer D12.231981 Ter besluitvorming door het college 1. de definitieve oprichting van Indigo B.V. en het nemen van 5% van (letter B-)aandelen daarin; 2. als aandeelhouder van Indigo B.V. i.o. in te stemmen met: a. het instellen van een Raad van Commissarissen, zodra de Algemene Vergadering daartoe besloten heeft, en namens de gemeente de heer J. Wijnia als commissaris voor te dragen; b. het aangaan van de leningsovereenkomst en een akte van achterstelling tussen Indigo B.V en de provincie voor 4 miljoen; c. het aangaan van de leningsovereenkomst tussen Indigo B.V. en Alliander N.V. voor maximaal 3 miljoen; 3. geen gebruik te maken van de ontbindende voorwaarde als bedoeld in artikel 7.7 van de concessie aan Nuon; 4. op basis van het raadsbesluit van 18 april 2012 een subsidie te verlenen aan Indigo B.V.; 5. de brief aan Indigo B.V. over de te verlenen subsidie en de daaraan verbonden voorwaarden vast te stellen. Leidinggevende W. van Hees, OB00 Programmamanager M. Hustinx Programmadirecteur P. Steijn Paraaf akkoord Datum Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 10 juli 2012 nummer: 3.4 Conform advies Aanhouden Anders, nl. Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Gemeentesecretaris Portefeuillehouder Collegevoorstel_1.doc
1 Probleemstelling Eerder hebben ons college en de raad ingestemd met het realiseren van het warmtenet Nijmegen. Voor de exploitatie van de aorta de verbinding vanaf de ARN tot en met de Waalsprong en het Waalfront zal de gemeente participeren in een op te zetten Infrabedrijf. De deelname in het op te richten Infrabedrijf met Alliander is de afgelopen maanden verder uitgewerkt in een aandeelhoudersovereenkomst en een oprichtingsakte. De op te richten vennootschap heeft ten doel: het realiseren, instandhouden en (doen) exploiteren van een warmteinfrabedrijf, ten behoeve van een duurzame energievoorziening door middel van een warmtenet in de gemeente Nijmegen. Statutaire naam wordt Indigo B.V. Uit merken- en handelsnaamonderzoek is gebleken dat gebruik van deze naam geen bezwaren zal opleveren. Als statutaire directie Indigo B.V. zal vooralsnog Alliander N.V. optreden. Deelname van de gemeente Nijmegen in het Infrabedrijf is noodzakelijk om het publiek belang te behartigen, want middels participatie in het Infrabedrijf hebben wij op basis van unanimiteit zeggenschap over: de strategie en het doel van het bedrijf met het goedkeuren van businessplannen; het aangaan van dadingen, compromissen en akkoorden, dit voor zover deze een bedrag van meer dan 100.000 betreffen; het doen van investeringen en het aangaan van rechtshandelingen waarvan het voorwerp of het belang een bedrag van 500.000 te boven gaat (m.u.v. normale bedrijfsvoering); het aangaan, wijzigingen of beëindigen van overeenkomsten van strategische aard en/of joint ventures, voor zover deze een bedrag van meer dan 1.000.000,- betreffen. Naast een aandeelhoudersovereenkomst en oprichtingsakte/statuten tussen Alliander en Gemeente voor Indigo B.V., is er een: mantelovereenkomst tussen Alliander, Gemeente, Nuon en ARN, bedoeld om de achtergronden en uitgangspunten vast te leggen waaronder partijen samenwerken met betrekking tot het warmtenet dat bijdraagt aan de energietransitie in de regio en ondersteunend zijn aan huidige en toekomstige milieu en klimaatdoelstellingen; convenant tussen Provincie en Alliander voor langjarig commitment voor het verder actief realiseren van energietransitie in de provincie Gelderland. Hierin maakt de provincie ook nadere afspraken met Alliander over het moment waarop zij haar financiële bijdrage inzet, die deels afhankelijk is van het verder regionaal opschalen van het warmtenet; concessie voor de levering van warmte gedurende de periode van 30 jaar van de gemeente aan Nuon voor de warmteleveringsplicht in de Waalsprong en het Waalfront; transport- en capaciteitsovereenkomst voor het gebruik van de hoofdtransportleiding tussen het Indigo B.V. en de exploitant in de wijken, Nuon in het geval voor de Waalsprong en het Waalfront; warmteleveringsovereenkomst voor de levering van warmte tussen Nuon en ARN; uitkoppelingsovereenkomst tussen Indigo B.V. en ARN. Al deze overeenkomsten staan met elkaar in verband en dienen op één moment te worden ondertekend. De portefeuillehouder Klimaat & Energie is reeds gemandateerd om de overeenkomsten te ondertekenen. Voor de daadwerkelijke oprichting (beslispunt 1) en financiering van Indigo B.V. dienen formeel nog een aantal besluiten te worden genomen (beslispunt 3 en 4), deels ook als aandeelhouder van Indigo B.V. (beslispunt 2). Deze zaken worden in het vervolg van dit collegevoorstel nader toegelicht.
2 Oprichten Indigo B.V. (beslispunt 1 en 2) Alliander wordt meerderheidsaandeelhouder, de gemeente minderheidsaandeelhouder (5%) met strategische zeggenschap. Grootste deel van de kapitaalinbreng van het eigen vermogen komt van Alliander, de gemeente verstrekt haar bijdrage in de vorm van subsidie en heeft een geringe kapitaalinbreng. Tussen gemeente en Alliander is een tekenbare versie van de aandeelhoudersovereenkomst gereed, alsmede de oprichtingsakte/statuten. De wethouder Financiën vertegenwoordigt de gemeente in de Aandeelhoudersvergadering. De Raad van Commissarissen (RvC) zal bestaan uit drie (3) commissarissen. De Gemeente heeft een rechtstreeks benoemingsrecht voor één commissaris, de andere commissarissen worden benoemd door de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) op bindende voordracht van Alliander N.V. Zodra Alliander de daartoe bestemde personen heeft bekend gemaakt, zal de AvA zo spoedig mogelijk overgaan tot het besluit tot het instellen van de RvC en zal de benoeming van de commissarissen geschieden. De gemeente wordt gevraagd hiermee in te stemmen en tevens haar kandidaat formeel voor te dragen. Bij de oprichting van Indigo B.V. bedraagt het geplaatste kapitaal 6,0 miljoen, verdeeld in 5,7 miljoen in aandelen voor Alliander en 300.000 in aandelen voor de gemeente. De provincie Gelderland heeft zich verplicht een geldlening te verstrekken aan Indigo B.V. van 4,0 miljoen, tegen de condities zoals vastgelegd in de tussen provincie Gelderland en Indigo B.V. gesloten overeenkomst van geldlening d.d. 10 juli 2012. Indigo B.V. heeft voor de bedrijfsuitvoering behoefte aan een aanvullende financiering van 3 miljoen, welke Alliander ter beschikking zal stellen in de tussen Indigo B.V. en Alliander N.V. overeenkomst van geldlening d.d. 10 juli 2012. Ontbindende voorwaarde (beslispunt 3) Op 31 maart 2012 is reeds een concessie ondertekend tussen de gemeente en Nuon voor duurzame warmtelevering aan de woningen in Waalsprong en Waalfront met daarin opgenomen een aantal onbindende voorwaarden, onder andere ten aanzien van de besluitvorming bij alle betrokken partijen. Onder paragraaf 4. Argumenten van dit collegevoorstel, zal hier nader op worden ingegaan. Subsidiebijdrage gemeente (beslispunt 4 en 5) Ons college is bevoegd de subsidiebeschikking af te geven aan Indigo B.V. door middel van de als bijlage 1 bijgevoegd brief. Conform artikel 5 lid 3 van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS 2011) betreft dit een incidentele subsidie en is mede daarom geen nadere uitvoeringsregeling nodig. Daarom kan nu formeel worden overgegaan tot vaststelling van de subsidie van 3,5 miljoen aan Indigo B.V., naast de te storten 300.000,- voor een aandelenpakket van 5% in Indigo B.V. 2 Juridische aspecten In de aandeelhoudersovereenkomst die met Alliander wordt afgesloten, is uitgegaan van de Kadernota verbonden Partijen. Op geen van de aangegeven kaders uit de nota wordt hierop afgeweken. 3 Doelstelling Wij willen de klimaatambities zoals geformuleerd in het coalitieakkoord 2010-2014 realiseren, onder meer door het tegengaan van het gebruik van fossiele brandstoffen en de reductie van de uitstoot van CO 2. Een belangrijke mogelijkheid daartoe betreft de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de energievoorziening in de Waalsprong en Waalfront. Door middel van
3 het warmtenet wordt stoom voortkomend uit de verbranding van restafval bij de ARN als energiebron ingezet voor de verwarming van woningen en het gebruik van gas als fossiele brandstof beperkt. 4 Argumenten De werkzaamheden van het Infrabedrijf worden ondergebracht bij Alliander, de bestaande netbeheerder van gas en elektra in deze regio. Alliander wordt meerderheidsaandeelhouder, de gemeente minderheidsaandeelhouder (5%) met strategische zeggenschap. Grootste deel van de kapitaalinbreng van het eigen vermogen komt van Alliander, de gemeente verstrekt haar bijdrage in de vorm van subsidie en heeft een geringe kapitaalinbreng. Er zijn twee hoofdargumenten om als gemeente met een minderheidsbelang van 5% deel te nemen in het Infrabedrijf, te weten: a. Door de participatie van de gemeente in het Infrabedrijf wordt het publieke belang behartigd en wordt ervoor gezorgd dat het transportnet als nutsvoorziening openbaar toegankelijk blijft. De 5% deelname geeft daartoe voldoende zeggenschap; b. Doordat er sprake is van een aanzienlijk minderheidsbelang is de aansprakelijkheid op eventuele risico s in de bedrijfsvoering beperkt. Terwijl wij hiermee ook opvolging geven aan de uitkomst van de onderhandelingen, waarbij Alliander als eis heeft gesteld, dat wij ons als gemeente door te participeren langjarig committeren aan de opgave. Op 31 maart 2012 is reeds een concessie ondertekend tussen de gemeente en Nuon voor duurzame warmtelevering aan de woningen in Waalsprong en Waalfront met daarin opgenomen een aantal onbindende voorwaarden, onder andere ten aanzien van de besluitvorming bij alle betrokken partijen. De provincie Gelderland heeft in haar Statenvergadering van 30 mei 2012 positief besloten over haar bijdrage van 4,0 miljoen. De Raad van bestuur van Alliander heeft op 12 juni 2012 positief besloten over haar participatie in Indigo B.V.. De Nuon Executive Board van Vattenfall heeft op 20 juni 2012 positief besloten over de voorwaarden en condities van de aan Nuon gegunde concessie. De RvC van ARN heeft 27 juni 2012 positief besloten over de levering van warmte aan Nuon. Ook is aan alle onbindende voorwaarden van de concessie overeenkomst voldaan en kunnen alle onderliggende contracten door alle partijen worden ondertekend. Ook is aan alle voorwaarden, om de concessie overeenkomst met Nuon te kunnen uitvoeren, voldaan, waardoor ons college kan verklaren dat zij geen beroep zullen doen op de ontbindende voorwaarden in de concessie overeenkomst met Nuon en alle onderliggende contracten kunnen worden ondertekend. 5 Klimaat Met het warmtenet dat gevoed wordt door de afvalverbranding van de ARN, worden voor de gemeente belangrijke klimaatdoelstellingen verwezenlijkt. 6 Financiën In de gemeenteraad van 18 april 2012 is in meerderheid besloten om uitvoering te geven aan het voorstel van het college om deel te nemen in het Infrabedrijf door uit de saldireserve 3,0 miljoen ter beschikking te stellen en van het BWS-budget 0,8 miljoen ter beschikking te stellen aan het Infrabedrijf. Dit onder de voorwaarde dat Provincie Gelderland, Alliander, Nuon en ARN positief zouden besluiten over hun deelname in het warmtenet.
4 Zoals we in het raadsvoorstel van 18 april 2012 hebben toegelicht, zullen later dit jaar de BWS-middelen vanuit de Stadsregio vrijvallen om vanuit die vrijval een bedrag van 0,8 miljoen aan te wenden voor het Warmtenet. Op dit moment hebben we de BWSmiddelen formeel nog niet tot onze beschikking. Inmiddels heeft de Stadsregio al wel een besluit genomen over de toewijzing van de vrijvallende BWS-middelen aan de gemeenten. Op het moment dat de BWS-middelen formeel beschikbaar komen, zullen we deze middelen via een door de raad vast te stellen begrotingswijziging toevoegen aan het programma. 7 Communicatie De oprichting van Indigo B.V. en het tot stand komen van de noodzakelijke overeenkomsten wordt direct na ondertekening met een persbericht bekend gemaakt. 8 Uitvoering en evaluatie Het college heeft bij haar besluit tot het verlenen van subsidie geen aanvullende regels gesteld in een uitvoeringsregeling waardoor nu invulling gegeven kan worden aan het genomen besluit middels het vertrekken van 3,8 miljoen van de Gemeente Nijmegen aan Indigo B.V. Dit middels het storten van 300.000 euro aan nominaal aandeelhouderswaarde en 3,5 miljoen aan subsidie. 9 Risico De provincie Gelderland heeft in haar voornemen voor haar besluit voor de leningverstrekking aan Indigo B.V. juridisch onderzoek gedaan naar de grondslagen waarop het Rijk, Provincie en gemeente hun bijdragen aan het Indigo B.V. kunnen verlenen. Daarbij gaan provincie en gemeente uit van een aanwijzing van de aanleg en de exploitatie van een hoofdleiding voor het transport van warmte, met inbegrip van de aansluiting van de hoofdleiding op de installaties van ARN BV te Weurt enerzijds en het woningbouwgebied Waalsprong, de Radboud Universiteit en het kassengebied Bergerden anderzijds, als een Dienst van Algemeen Economisch Belang. De provincie neemt daartoe het benodigde aanwijzingsbesluit. Met deze aanwijzing is er geen melding bij de EU nodig in het kader van staatssteun voor de verlening van de gemeentelijke bijdrage aan Indigo B.V. Bijlage: brief aan Indigo B.V.
Communicatie en Representatie PERSBERICHT Dit is een gezamenlijk persbericht van de gemeente Nijmegen, provincie Gelderland, Alliander, NUON en ARN. Datum Nummer persbericht 10 juli 2012 120710N Groen licht voor warmtenet in Nijmegen De restwarmte van de Afvalenergiecentrale ARN in Weurt (ARN) wordt straks gebruikt voor het verwarmen van bestaande en nieuwbouwwoningen en bedrijven in het Waalfront en de Waalsprong. Vandaag is een overeenkomst gesloten tussen de gemeente Nijmegen, netwerkbedrijf Alliander, provincie Gelderland, Nuon en ARN. Deze partijen nemen deel in het project en hebben na het positief afronden van alle besluitvorming nu definitief hun handtekening gezet. Het warmtenet is later uit te breiden in de regio en de bestaande stad en is ook geschikt om andere warmtebronnen op aan te sluiten. Het warmtenet levert tot 70 procent minder CO2-uitstoot op ten opzichte van warmtevoorziening met HR-gasketels en is daarmee bijzonder milieuvriendelijk. Het is een belangrijke stap in de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Het warmtenet draagt sterk bij aan de doelstelling van Nijmegen om in 2045 een energieneutrale stad te zijn. De warmte van ARN wordt lokaal opgewekt. Afvalenergiecentrale ARN wordt de kachel van de Waalsprong en Waalfront. Bij de verbranding van het afval, afkomstig uit onder andere de regio Nijmegen, komt veel warmte vrij die al grotendeels wordt omgezet in elektriciteit. Maar daarna blijft nog (rest)warmte over die tot nu toe niet benut werd. Die warmte kan goed worden gebruikt om woningen en bedrijven te verwarmen. Hoe werkt dat? Via een gesloten en geïsoleerd leidingensysteem gaat water van en naar de ARN. In de ARN wordt dit water verwarmd. Dit warme water gaat vervolgens door de leidingen naar de woonwijken. Zo worden huizen en het water uit de kraan verwarmd. Het afgekoelde water gaat terug, om daarna weer opgewarmd te worden. Om te beginnen worden Laauwik, Visveld en Oosterhout (Waalsprong) 3000 bestaande woningen met stadsverwarming, die nu nog werkt op een tijdelijke warmtebron, op het warmtenet aangesloten. Vervolgens worden de 9000 nog te bouwen woningen in de Waalsprong hieraan toegevoegd. Daarnaast krijgen 2000 nog te bouwen woningen in het Waalfront een aansluiting. De verbinding van ARN op de woningen in de Waalsprong zal naar verwachting begin 2015 gerealiseerd zijn. Na het afronden van alle besluitvorming hebben de deelnemende partijen op 10 juli de definitieve overeenkomsten gesloten om het warmtenet te realiseren. Afvalenergiecentrale ARN produceert de warmte. Een op te richten infrabedrijf legt een transportleiding van ARN naar de Waalsprong en het Waalfront. Nuon legt het distributienet in de wijken aan en verrekent de in- en verkoop van warmte met ARN en de afnemers.
Gemeente Nijmegen Communicatie en Representatie 1 Het aanleggen van een grootschalig warmtenet is, net als bij gas- en elektriciteitsnetten, een publiek en openbaar belang. Door de hoge voorinvesteringen die nodig zijn om het warmtenet te realiseren, kan dit niet zonder de inzet van publiek geld. Uitgangspunt is een strikte rolverdeling tussen overheid en marktpartijen. Met de aanleg van het warmtenet wordt een basisvoorziening gemaakt die aankoppeling mogelijk maakt van bestaande bouw, het glastuinbouwgebied Bergerden in Lingewaard en andere warmtevragers en warmteaanbieders. Dit perspectief geeft meerwaarde aan de provinciale ambities voor energietransitie. M eer informatie: www.nijmegen.nl/warmtenet Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.