JAARVERSLAG SCHOOLJAAR 2011-2012 Welbevinden Professioneel denken en handelen Transparant informeren Naar aanleiding van het schoolplan 2011-2015 is er een jaarplan gemaakt voor het schooljaar 2011-2012 met de werktitel Welbevinden Professioneel denken en handelen Transparant informeren. Daarin werden een aantal activiteiten omschreven met het beoogde resultaat. In dit verslag maken we de balans op van de uitgevoerde activiteiten. 1. Informatie en communicatie A. Informatie over speciale zorg voor leerlingen Van de leerkrachten wordt gevraagd om de ouders van kinderen, die speciale zorg behoeven, uitgebreid te informeren over welke zorg de kinderen ontvangen en de wijze waarop die zorg wordt verleend op klas en schoolniveau. Deze informatie wordt verstrekt bij de start van het schooljaar op de vaste informatieavond. Aan de ouders wordt gevraagd om feedback te geven op de informatie zelf en de wijze waarop deze is gepresenteerd. Deze activiteit is met succes uitgevoerd. Voor een aantal ouders was de informatie ook weer aanleiding om vervolgvragen te stellen die vervolgens ook konden worden beantwoord. Deze activiteit zal jaarlijks worden herhaald. B. Communicatie met leerlingen Binnen deze rubriek werd van de leerkrachten gevraagd om met regelmaat met de kinderen te communiceren over de volgende onderwerpen: Op welke manieren kun je samenwerken. Is er voldoende variatie in de manieren van leren en het verwerken van wat we geleerd hebben? Hoe is de sfeer waarin we leren, spelen en werken? Over het algemeen kunnen we stellen dat de drie aandachtsgebieden onvoldoende besproken zijn in de groepen. Zeker is het geen automatisme dat leerkrachten dit met regelmaat aan de orde stellen. Tóch blijven we dit belangrijk vinden omdat we ons werk willen blijven evalueren, willen afstemmen op datgene wat kinderen nodig hebben en kinderen mee willen laten denken over hoe het beter kan. Ook in de toekomst zullen we aandacht blijven vragen voor deze communicatie. C. Informatie naar ouders en van ouders In dit schooljaar hebben we onze nieuwsbrief t Vaandel aan een lezersonderzoek onderworpen. Het bleek dat de lezers erg tevreden zijn over de frequentie waarin het blad verschijnt alsook de inhoud. Natuurlijk kunnen ook hier onderdelen verbeterd worden en nemen we een aantal tips van ouders en onderzoeker ter harte. Zo zullen we een aantal verbeteringen aanbrengen in de lay-out en gaan we één keer per maand de ouders meer inhoudelijk informeren over ons onderwijs aan de hand van interessante thema s. 1
In ons actieplan is voor dit jaar ook aandacht gevraagd voor de informatieverstrekking van de ouderraad en de medezeggenschapsraad naar de ouders. Dit is nauwelijks van de grond gekomen en de redenen hiervoor zijn onvoldoende bekend. In het nieuwe schooljaar zullen we hier expliciet aandacht voor vragen in beide geledingen. 2. Speciale zorg voor leerlingen A. Duiden van zorgleerlingen binnen het niveau van continuüm van zorg Voor een goede voorbereiding en uitvoering van zorgactiviteiten is het van belang dat een leerkracht de leerlingen kan indelen in niveaus van gewenste aandacht op diverse vak en ontwikkelingsgebieden. Op basis van dit overzicht kunnen dan onderwijszorgarrangementen, ofwel groepsplannen, adequaat worden beschreven en uitgevoerd. In dit schooljaar hebben we hier aandacht voor gevraagd en hebben we tevens erop gewezen dat het belangrijk is om de ouders te informeren over in welk niveau hun kind zich bevindt. Van beide activiteiten kunnen we zeggen dat ze zijn opgenomen in de zorgmap, hetgeen betekent dat het geïntegreerd is opgenomen in de werkwijze van de leerkracht. De invulling van de zorgarrangementen is gerealiseerd voor de vakgebieden taal en rekenen. In het schooljaar 2012-2013 komt een verdere uitwerking op andere vak en ontwikkelingsgebieden. B. Passend Onderwijs Binnen de rubriek van Passend Onderwijs hebben we ons dit schooljaar meer willen richten op het onderwijs aan meer en hoogbegaafde leerlingen. Onze beleidsnotitie op dit onderwerp is toe aan een update en het onderwijsaanbod voor deze groep leerlingen dient te worden uitgebreid en te worden opgenomen in de groepsplannen. Deze activiteiten hebben niet of nauwelijks de aandacht gekregen die we hadden willen geven. Met voorrang willen we dit behandelen in het schooljaar 2012-2013. 3. Didactische vaardigheden en werkvormen A. Ontwikkeling leraarschap Op een aantal gebieden vonden we het voor dit schooljaar wenselijk dat de gewenste vaardigheden van leerkrachten even onder een vergrootglas werden gelegd voor een nadere beschouwing. De directie wilde dit onder de aandacht brengen middels thematische intervisiebijeenkomsten. Iedere bijeenkomst start met een duidelijke presentatie van wat er binnen een aspect van het onderwijsleerproces van de leerkracht mag worden verwacht. Hierna kan in een collegiaal overleg uitgewisseld worden hoe hier vorm en inhoud aan wordt gegeven en wat men van elkaar kan en wil leren op dit gebied. Op deze wijze wilden we aandacht vragen voor de volgende vaardigheden: Een flexibele omvang van leertijd voor bepaalde vakgebieden naar aanleiding van goede of minder goede leeropbrengsten. Individuele leerlinggesprekken om de meest adequate leerstijl van de leerling te ontdekken. Aanschaf van digiborden en leren om de voordelen van dit leermiddel optimaal toe te passen in je onderwijspraktijk. Om maar even bij het laatste onderwerp te beginnen kunnen we voor dit onderwerp melden dat de digiborden voor de groepen 3 tot en met 8 zijn aangeschaft en dat alle leerkrachten de voordelen van dit leermiddel weten te benutten voor hun onderwijspraktijk. Omdat de borden voor de groepen 1 en 2 pas laat zijn ingekocht willen 2
we de begeleiding en scholing in de gewenste vaardigheden doorschuiven naar het schooljaar 2012-2013. Voor de individuele leerlinggesprekken zijn afspraken gemaakt, echter merken we dat het nog onvoldoende is geïntegreerd in de dagelijkse praktijk. Daarom nemen we deze gewenste handelingen op in de zorgmap, waarmee we willen aangeven dat het een telkens terugkerende handeling moet worden. Het zélf op verantwoorde wijze mogen bepalen hoeveel tijd er besteed wordt aan bepaalde vakgebieden omwille van verbeterde opbrengsten is niet behandeld. Dit onderwerp komt volop in de picture in het nieuwe schooljaar, naast andere actiepunten waarmee we de opbrengsten van ons onderwijs willen verbeteren. 4. Beleidsontwikkeling A. Concretisering van visie op onderwijs De visie op onderwijs van basisschool De Vendelier, zoals deze is vastgesteld in het vorige schooljaar, is in dit schooljaar nader geconcretiseerd uitgewerkt in doelstellingen, invulling van activiteiten en werkvormen. Tevens hebben we een kijkwijzer ontwikkeld met behulp waarvan we in de klas konden observeren of en op welke wijze deze concretiseringen werden toegepast. De uitkomsten van deze bezoeken met behulp van de kijkwijzer zijn besproken in de functioneringsgesprekken. Het geheel laat zien dat de visie herkenbaar tot uiting komt in de praktijk, echter niet alles is geautomatiseerd. Van belang blijft dat we de beginselen onder de aandacht blijven brengen. 5. Onderwijsaanbod A. Sociaal-emotionele ontwikkeling Voor het ontwikkelingsgebied sociaal-emotionele ontwikkeling hebben we een drietal activiteiten in ons jaarplan opgenomen: Om meer zicht te krijgen op de aanwezigheid van pestgedrag, hebben we een veiligheidsonderzoek af laten nemen onder de leerlingen van de groepen 5 t/m 8. Het onderzoek bood ons in algemene positieve zin de volgende resultaten: o 23% ziet dat klasgenoten worden gepest. o 41% durft de pester(s) aan te spreken. o 49% durft op te komen voor het slachtoffer. o 61% haalt er een volwassene bij en benoemt het pestgedrag bij zijn meester of juf. o 84% van de leerlingen geeft aan dat de leerkracht luistert als ze iets vertellen over pestgedrag. o 78% van de leerlingen geeft aan dat de leerkracht er iets van zegt, als er gepest wordt. Als verbeterpunten noemt het onderzoek de volgende punten: o Leerlingen moeten leren wat verschil is tussen pesten/ plagen. In het bijzonder de leerlingen die niet gepest worden moeten een reëler beeld krijgen van pesten o 69% geeft aan dat er gepest wordt op het schoolplein. o 77% geeft aan dat ze gepest worden door leerlingen uit de eigen groep. o 43% weet niet (altijd) wat hij moet doen als hij gepest wordt. o 8% heeft er (nog) met niemand over gepraat. o o 20% van de leerlingen geeft aan bijna nooit een complimentje te krijgen. 63% van de leerlingen geeft aan dat andere juffen, meesters, invallers en overblijfouders soms of bijna nooit goed opletten of er gepest wordt. 3
o 2-3% van de leerlingen geeft aan zich (bijna) nooit veilig te voelen in en rondom school. De resultaten zijn gepresenteerd aan het team en de benodigde actiepunten zijn opgenomen in het actieplan 2012-2013. De methode Taakspel is verder ingevoerd in ons onderwijscurriculum. Een aantal leerkrachten zijn tot coach opgeleid en begeleiden collega s in het werken met deze methode. Ook het komende schooljaar krijgt dit verder aandacht. B. Invoering van nieuwe leermethodes Voor dit schooljaar stonden de vervanging van twee methodes gepland t.w. voor de vakken begrijpend lezen en rekenen. Beide methodes zijn vervangen en ingevoerd. 6. Personeel A. De ontwikkeling van een professionele structuur Binnen deze rubriek streefden we naar het behalen van de volgende doelstellingen: Helderheid in de rollen en verantwoordelijk heden van staf en management. Procedure voor beleidsontwikkeling: weg van concept naar missie, vertaald in een duidelijk kader op de werkvloer. Aangescherpte overlegstructuur met aandacht voor: wijze van ontwikkeling, consultatie, besluiten en aansturing van de uitvoering. We constateren dat deze doelen zijn bereikt. B. De ontwikkeling van een professionele cultuur De cultuur die we van belang vinden voor onze organisatie kenmerkt zich door: Een verantwoordelijkheid die laag ligt in de organisatie. Zelfsturende professionals, die Elkaar aanspreken op hun rol, en Meedenken i.p.v. tegendenken, en Een wederzijds afhankelijke relatie tonen t.a.v. de leiding. Onze cultuur van nu vertoont nog niet al deze kenmerken. Een deel van wat we nastreefden is bereikt. C. Verlaging van de werkdrukbeleving Net als in andere organisaties waar een grote betrokkenheid wordt getoond bij de doelgroep waarmee men werkt, is het ook in ons team van belang dat tijdig aandacht wordt gegeven aan de werkdrukbeleving. In dit jaar hebben we dit gedaan op drie fronten. Allereerst hebben we zorg gedragen voor een heldere taakbeleving binnen het team. Daarnaast hebben we aangegeven wat onze prioriteiten zijn en tot slot hebben we doelbewust de beginnende leerkrachten begeleid in de wijze waarop we kinderen onderwijs geven en opvoeden. We constateren dat steeds meer collega s op een evenwichtige wijze om kunnen gaan met de druk die van tijd tot tijd ontstaat en die ook onvermijdelijk inherent is aan het beroep van leraar. We concluderen dan ook dat verdere aandacht op teamniveau niet langer nodig is. Individuele begeleiding en ondersteuning blijft nodig en mogelijk. Zo kan bijvoorbeeld naar behoefte gebruik gemaakt worden van een consulent van Loyalis. 4
D. Coachen van leerkrachten en doelgericht inzet van de interne begeleiders In dit schooljaar heeft de school gewerkt met een aantal nieuwe interne begeleiders, dit vanwege een personeelswisseling. Om hen te begeleiden en te ondersteunen in hun nieuwe rol zijn voor dit jaar de volgende activiteiten gepland: Het volgen van een gecertificeerde cursus voor interne begeleiding. Coachen en begeleiden van de interne begeleiders door de zorgcoördinator. Het borgen van de deskundigheid en het zorg dragen voor continuïteit om voor de toekomst te voorkomen dat de school wederom de gewenste omvang aan deskundigheid moet ontberen. Een gecertificeerde cursus heeft niet plaatsgevonden. Door omstandigheden is het wenselijk dat een verkorte cursus door het OCGH wordt gevolgd. Dit krijgt verdere aandacht in het nieuwe schooljaar 2012-2013. Het coachen en begeleiden on the job heeft onvoldoende aandacht gehad, mede door afwezigheid van collega s. Ook hiervoor wordt bijzondere aandacht gevraagd in het komend schooljaar. Mede door beide hierboven vermelde situaties hebben we in dit schooljaar de deskundigheid en continuïteit onvoldoende kunnen borgen. Wanneer aan beide voorgaande voorwaarden is voldaan kunnen we passende besluiten nemen om borging te bewerkstelligen. 7. Huisvesting A. Beschrijving van een verbouwingsplan De directie heeft in dit schooljaar de opdracht gekregen om de gewenste verbeteringen in de huisvesting in kaart te brengen en te beschrijven in een verbouwingsplan. Dit plan is gerealiseerd en ingediend bij het bestuur. B. Ontruimingsoefeningen Dit schooljaar heeft één ontruimingsoefening plaatsgevonden. De evaluatie van deze oefening heeft plaatsgevonden in overleg met alle betrokkenen. Voor het schooljaar 2012-2013 staan twee oefeningen gepland. 8. ICT investeringen Alle computers ten behoeve van de leerlingen en alle printers zijn in dit schooljaar vernieuwd. Voor de groepen 1 en 2 zijn twee verrijdbare digitale borden aangeschaft. Ook zijn er in dit schooljaar verplaatsbare kasten aangeschaft waarin de notebooks kunnen worden opgeborgen. Daarnaast heeft de school haar pakket van educatieve software verder uitgebreid. 9. Aansluiting voorschoolse ontwikkeling In de praktijk blijkt met regelmaat dat kinderen worden toegelaten tot de basisschool, terwijl op basis van niet bekende informatie het kind een beter ontwikkelingsperspectief zou hebben bij een speciale onderwijsopvang. Om dit te voorkomen vindt de school het wenselijk dat belangrijke informatie wordt overgedragen aan de school ten tijde van de aanmelding c.q. intake. Dit schooljaar heeft de school onderzocht welke informatiepunten van belang zijn voor de overdracht van voorschoolse instanties naar school en deze punten verwerkt in de intakeprocedure voor toelating. De aanpassing van de formulieren op deze punten moet nog plaatsvinden. Dit gebeurt in schooljaar 2012-2013, gelijktijdig met de implementatie van de VVE kenmerken. 5
10. Schoolorganisatie De organisatie van de tussenschoolse opvang verloopt niet vlekkeloos. De directie heeft onderzocht hoe en op welke punten verbetering kan worden aangebracht. Inmiddels is er een pool van vrijwilligers opgestart die de opvang onder hun hoede nemen. Er zijn afspraken gemaakt op het terrein van toezicht. 6