FILOSOFEREN MET KINDEREN EN JONGEREN intrductiedag vr uders, pveders en leerkrachten Brussel, 2 mei 2014 Begeleiding Kristf Van Rssem 1
De mensen geven een naam aan de dingen die ze snappen, mdat ze het antwrd hebben p een vraag. En ze geven een naam aan de dingen die ze niet snappen, mdat ze het antwrd WILLEN hebben p een vraag. Zdat ze dan niet meer vastzitten en gewn kunnen verdergaan met wat ze willen den. (Hanne, 8 jaar) Als ik weet wat nieuwsgierigheid betekent, ben ik dan ng nieuwsgierig? (Flr, 8 jaar) Waarm mag ik niet elke dag p Facebk? (Marc, 14 jaar) Waarm filsferen met kinderen? Is je zn, dchter f leerling iemand die af en te een prangende vraag stelt f een verrassende pmerking maakt? Kan hij/zij met stijl p de zenuwen werken? Is hij/zij een kleine Scrates f een stille denker die in zijn/haar hfd de wereldprblemen reeds heeft pgelst? De kans is grt dat je dan in je klas f huiskamer met iemand te maken hebt die filsfisch talent heeft. En in de mate je dat talent als pveder, uder, leerkracht vedt, in die mate ntwikkelt het zich k. Dit talent veden betekent.a. dat je de vraag van je kind psitief ntvangt en ze niet meteen beantwrdt f plst maar zelfs grter maakt en prblematiseert. Het betekent k dat je ged luistert naar hun argumenten en ze verder bevraagt. Het denken van je kind kennen en stimuleren: het is een van de miste cadeaus die je je kind kan geven. Dat het filsferen heel bevrderlijk is vr het leerprces van kinderen wrdt in allerlei publicaties beklemtnd. Kinderen leren.a. zelfstandig nadenken, hun gedachten adequaat frmuleren, respect pbrengen vr de mening van anderen, ged luisteren, kritisch denken, een ged gesprek veren met leeftijdsgenten, bedachtzaam zijn, gede vragen stellen etc. In de leerplannen van het Secundair en het Basisnderwijs vind je deze cmpetenties terug nder nemers als sciale vaardigheden en het leren leren. De minister vindt het dus k belangrijk m er aan te werken. Maar ng belangrijker is : de meeste kinderen huden er van. Ze vinden filsferen fantastisch! 2
Wat staat er deze dag p het prgramma? 1. Krte intr : Wat is filsfie en wat is filsferen met kinderen? 2. Eerste kennismaking met een filsfisch gesprek als deelnemer; 3. 2 efeningen in de kunst van het vragen stellen; 4. Het verschil tussen een filsfisch gesprek en een ander kringgesprek; 5. Opstellen van bservatiecriteria aan de hand van de literatuur 6. Vinden van geschikte filsfische impulsen; 7. Opstarten en begeleiden van een filsfisch gesprek met kinderen en jngeren : zelf efenen! 8. Begeleiden van filsfische gesprekken met cmmunicatief disfunctinele leerlingen/ jngeren. Welke delen bereiken we? De deelnemers: kunnen de praktijk en de therie van het filsferen met kinderen situeren en evalueren nemen een eigen standpunt in ten pzichte van kinderfilsfie kennen het verschil tussen een gewn (kring)gesprek en een filsfisch gesprek met kinderen kunnen delstellingen bepalen en evalueren van een gesprek met kinderen kunnen een redenering van een leerling/kind lgisch recnstrueren kunnen filsfische elementen in een gesprek herkennen denken creatief na ver werkvrmen m perplexiteit te rganiseren efenen de vragende attitude kunnen vragen inzetten ter stimulering van reflectie kunnen hun antwrd pschrten in functie van een vraag kunnen vragen zrgvuldig en t the pint frmuleren ervaren een klasgesprek zals het met kinderen plaatsvindt. scherpen hun feeling aan vr wijsgerige vraagstukken 3
Wie is de begeleider? Kristf Van Rssem ( 1969) studeerde gdsdienstwetenschappen en filsfie in Leuven (KUL), Amsterdam (UvA) en Uppsala (UU). Hij publiceerde ver praktische filsfie, vruwelijke filsfen, ethiek en humr. Als zelfstandige begeleidt hij cachings- en beleidstrajecten en allerlei pleidingen in dialg en reflectie vr rganisaties uit verschillende sectren. Hij is gespecialiseerd in de scratische gespreksvering en leidt k een jaarlijkse pleiding tt scratisch gespreksbegeleider. Hij deed nderzek naar ccreatie in ndernemingen in pdracht van Ccm, een netwerk van bedrijfsleiders. Hij is lectr aan de Specifieke Lerarenpleiding filsfie van de de KULeuven waar hij een jaarlijks seminarie Filsferen met kinderen en jngeren leidt. Hij is vader van drie kinderen en begeleidt jaarlijks filsfische gesprekken met de kinderen van basisschl de Appeltuin in Leuven en de jngeren van het Atheneum Kekelberg. Kristf is k dcent filsfie en (bereps)ethiek aan de Hgeschl-Universiteit Brussel. Meer inf p www.scratischgesprek.be. Waar gaat het dr en wat kst het? De cursus gaat dr p vrijdag 2 mei 2014 in lkaal E.1214 van de Hgeschl-Universiteit Brussel, Warmesberg 26, 1000 Brussel (zie www.hubrussel.be). Dit is p lpafstand van het Centraal Statin. We werken van 9u30-16u30. Er is ntvangst vanaf 9u met kffie en thee. De brdjeslunch is inbegrepen en gaat dr van 12u30-13u30. Na aflp krijg je een drankje aangebden. De kstprijs van de cursus is 100. Dit is exclusief BTW. Wie een factuur wenst, betaalt 21% BTW extra. Je krijgt een certificaat van deelname na aflp van de cursusdag. He kan ik inschrijven? Klik p nderstaande link m in te schrijven. https://scraticdialgue.wuf.cm/frms/filsferen-kinderen-en-jngeren-brussel-2514/ Je bent ingeschreven van zdra je het inschrijvingsgeld hebt gestrt p 4
Rek nr. 000-3219055-13 Bank van de Pst nv Klniënstraat 56 B- 1000 Brussel IBAN BE08 0003 2190 5513 BIC BPOTBEB1 Wat kan ik p vrhand al lezen? Enkele aan te bevelen werken : De Swaef, G., Van Rssem, K (eds.) (2008). Wat had je gedacht? Leidraad vr filsferen met jngeren, Mechelen, Wltersplantyn Haynes, J. (2002). Children as philsphers, Lnden, Rutledge. Pppelmnde, W., Van Rssem, K., De Swaef, G., Frans, P. (2001). Filsferen met jngeren, Kluwer, Diegem. Van Rssem, K.(2013) Filsfisch cmmuniceren met kinderen. in Pedaggiek in praktijk, nr. 71, februari, p.18-23 Van Rssem, K. (2009) Scratisch filsferen met jngeren, in Filsfie, jrg. 19, nr. 5, p.42-46 en in nr. 6, p.58-62. Een en ander kan je dwnladen p www.scratischgesprek.be 5